Mustafa Kemal ATATÜRK

T.C. İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı Jandarma her zaman yurt, ulus ve cumhuriyete aşk ve sadakatle bağlı; tevazu, fedakârlık ve feragat örneği bir kanun ordusudur. Mustafa Kemal ATATÜRK

Her mutluluğun ve her faaliyetin ve bilhassa iktisadî ve ticarî gelişmelerin ilk şartı, huzur ve sükûn ile emniyet ve âsâyişin, bozulması mümkün olmayan bir güçte bulunmasıyla mümkündür. Mustafa Kemal ATATÜRK

İÇİNDEKİLER BAKAN SUNUŞU ÜST YÖNETİCİ SUNUŞU I. GENEL BİLGİLER...1 A. MİSYON VE VİZYON...1 B. YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR...2 C. İDAREYE İLİŞKİN BİLGİLER...7 1. Fiziksel Yapı...7 2. Teşkilât Yapısı...12 3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar...13 4. İnsan Kaynakları...31 5. Sunulan Hizmetler...35 6. Yönetim ve İç Kontrol Sistemi...88 II. AMAÇ VE HEDEFLER...92 A. İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ...92 B. TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER...93 III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER...94 A. MÂLÎ BİLGİLER...94 1. Bütçe Uygulama Sonuçları...95 2. Temel Mâlî Tablolara İlişkin Açıklamalar...96 3. Mâlî Denetim Sonuçları...97 B. PERFORMANS BİLGİLERİ...100 FAALİYET VE PROJE BİLGİLERİ...100 IV.KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ...103 A. ÜSTÜNLÜKLER...103 B. DEĞERLENDİRME...103 V.ÖNERİ VE TEDBİRLER...104

Bakan Sunuşu Dünyadaki yönetim anlayışı; kaynakların kullanımında verimliliğin sağlanarak, siyasî ve yönetsel hesap verme mekanizmaları ile saydamlığın geliştirilerek, kamu hizmetlerinde etkinliğin artırılması yönünde bir değişim göstermiştir. Modern kamu yönetimi anlayışındaki bu yeni gelişmeler ışığında düzenlenen Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu; kalkınma plan ve programlarında yer alan politika ve hedefler doğrultusunda, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını, hesap verebilirliği ve malî saydamlığı da sağlamak üzere, kamu malî yönetiminin yapısı ve işleyişine yeni bir boyut kazandırmıştır. Her geçen gün biraz daha fazla küreselleşen dünyamızda, başta terörizm olmak üzere, bilişim suçları, yasadışı göç ve insan ticareti, narkotik ve psikotrop madde kaçakçılığı ve organize suçlar ülkelerin ekonomik, ticarî ve sosyal hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Ülkeler, bu olumsuzlukları giderebilmek veya en aza indirebilmek, vatandaşlarının huzur ve güven ortamında yaşamalarını sağlayabilmek için modern silâh, araç ve malzeme ile donatılmış nitelikli personele sahip bir teşkilât yapısına kavuşmak istemektedirler. İçişleri Bakanlığı; ülkemizin her köşesinde geniş bir şekilde örgütlenerek, Bakanlığımıza bağlı kuruluşları vasıtasıyla, Anayasa ve yasalarımıza uygun olarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğü, güvenlik ve asayişi, kamu düzeni ve genel ahlâkı, Anayasamızda yazılı hak ve hürriyetleri korumak, suç işlenmesini önlemek ve suçluları takip edip yakalamak, her türlü terörle, kaçakçılıkla ve organize suçlarla mücadele etmek, sınır, kıyı ve deniz yetki alanlarımızın muhafaza ve emniyetini sağlamak görevlerini yürütmektedir.

Bu kapsamda; Jandarma Genel Komutanlığı da; kendisine tevdi edilen tüm görevleri; Atatürk İlke ve İnkîlaplarının rehberliğinde, demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü temel değerlerinin ışığında, kaynakların etkinlik ve verimlilik ilkesiyle hizmet gereklerine uygun bir biçimde kullanılması anlayışı içerisinde, başarıyla yerine getirmeye devam etmektedir. Bu yeni anlayışla birlikte gerçekleştirilen yasal düzenlemelerin sonuçlarından biri olan faaliyet raporları, kamu idarelerince kaynakların hangi hedeflere yönelik olarak ve nasıl kullanıldığı ile ortaya çıkan sonuçların belgelenerek kamuoyuna duyurulmasına aracı olmuştur. Halkımızın huzur ve güven ortamında yaşaması için bilgi çağının gerektirdiği bir teşkilât yapısına ulaşmayı hedefleyen Jandarma Genel Komutanlığı, bu raporla 2011 yılında gerçekleştirdiği faaliyetler ile bunların sonuçlarını kamuoyunun bilgisine sunmuştur. Jandarma Genel Komutanlığı nun, vatandaşlarımızın bilgi ihtiyacını karşılamasını temenni eder, raporun hazırlanmasında emeği geçen ve katkıda bulunan tüm Jandarma personeline teşekkür ederim. (İMZALIDIR) İdris Naim ŞAHİN İçişleri Bakanı

Üst Yönetici Sunuşu Günümüzde ekonomik, kültürel ve teknolojik alanda yaşanan hızlı değişim, etkisini güvenlik alanında da hissettirmekte, yaşanan belirsizlik ortamı, kamu düzeni ve ulusal güvenliğe yönelik algılamaların yeniden gözden geçirilmesini zorunlu kılmaktadır. Artık yalnız kurumlar arası değil, uluslar arası işbirliğinin de gerekli olduğu böyle bir ortamda kamu düzenini sağlamakla görevli kolluk kuvvetlerinin, kolluk-toplum ilişkisini ön plana çıkaran şeffaflık ve hesap verilebilirlik temeline dayanan bir strateji çerçevesinde suç ve suçlularla etkin olarak mücadele edebilecek bir yapıya kavuşmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Diğer taraftan, bu değişim bütün dünyada zaman ve mekân kavramına yeni anlamlar yüklemiş ve toplumsal yaşamın her alanını etkilemiştir. Artık, vatandaşlar devletin kendilerine sağladığı her türlü hizmeti sorgulayarak, bu hizmeti en kaliteli, kolay ve hızlı yoldan almak istemektedirler. Böyle bir ortamda, Jandarma Genel Komutanlığı kendini sorgulayarak, sürekli gelişim içinde olmayı ve halkla işbirliği içerisinde öncelikle suçu önleme konusundaki fonksiyonunu giderek daha etkin hale getirmeyi hedeflemektedir. Değişen paradigmalar ve tehdit algılaması doğrultusunda, Jandarma Genel Komutanlığının; - Etik değerleri içselleştirmiş, yeterli hukukî bilgi ile donanmış ve teknolojiyi etkin şekilde kullanabilen, uzmanlaşmış personel yapısına, - İhtiyaç duyulan mahallere süratle ulaşabilen bir hareket yeteneğine, - Suçla mücadele faaliyetlerini maliyet etkin olarak destekleyen esnek bir lojistik sistemine sahip olması gerekmektedir. Varlığını halktan gördüğü kabul ve desteğe borçlu olan Jandarma Genel Komutanlığının, ancak; böyle bir personel, teşkilât ve teçhizat yapısı ile sorumluluk bölgesindeki vatandaşların kendisini güvende hissedeceği ve suç korkusu duymayacağı bir güvenlik algısı oluşturabileceği ve vizyonunda belirtildiği şekilde, insan merkezli çağdaş yönetim ve görev anlayışı ile ulusal, uluslararası alanda en mükemmel hizmet üreten örnek ve vazgeçilmez kolluk kuvveti olma niteliğini kazanacağı değerlendirilmektedir.

Güvenliğe yönelik, terörizm, uluslar arası göç, kaçakçılık, organize suçlar ve siber terörizm gibi risk ve tehditlerin giderek arttığı, belirsizliklerin ön plana çıktığı yeni güvenlik ortamında, Jandarma Genel Komutanlığı, sorumluluğuna verilen vatan topraklarında, tüm suç unsurları ile mücadelede ahlakî ve meslekî değerlere bağlı, hukuka ve insan haklarına saygılı, şeffaf bir kolluk kuvveti olarak, üstün bir gayret ve özveri içerisinde Türk Milletinin huzur ve güveni için etkin bir asayiş hizmeti sunmayı kendisine amaç edinmiş ve bu doğrultuda gerçekleştirilen faaliyetler ile bunların sonuçları ile halkımızın bilgisine sunulmuştur. (İMZALIDIR) Bekir KALYONCU Orgeneral Jandarma Genel Komutanı

I. GENEL BİLGİLER: A. MİSYON VE VİZYON; 1. Misyonumuz; Emniyet, âsâyiş ve kamu düzenini sağlamak, korumak ve kollamak, kaçakçılığı men, takip ve tahkik etmek, suç işlenmesini önlemek için gerekli tedbirleri almak ve uygulamak, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin dış korumalarını yapmak, İşlenmiş suçlarla ilgili olarak kanunlarda belirtilen işlemleri yapmak ve bunlara ilişkin adlî hizmetleri yerine getirmek, Askerî kanun ve nizamların gereği görevlerle, Genelkurmay Başkanlığınca verilen görevleri yapmak, Yukarıda belirtilen görevler dışında kalan, diğer kanun ve nizam hükümlerinin icrası ile bunlara dayalı emir ve kararlarla jandarmaya verilen görevleri yapmaktır. 2. Vizyonumuz; İnsan merkezli çağdaş yönetim ve görev anlayışı ile ulusal ve uluslararası alanda en saygın, en güvenilir, en mükemmel hizmet üreten örnek kolluk kuvveti olmaktır. 1

B. YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR; 1. Yetki; Jandarma; emniyet ve âsâyişi sağlamak ve kamu düzenini korumak amacıyla, 2803 sayılı Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanunu ile 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu nda belirtilen her türlü güvenlik tedbirlerini almaya yetkilidir. 2. Görev; Jandarmaya, başta 2803 sayılı Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanunu olmak üzere, birçok mevzuat görev vermektedir. Jandarmanın sorumluluk alanındaki görevleri genel olarak; mülkî, adlî, askerî ve diğer görevler olmak üzere dört ana başlık altında toplanmaktadır. Mülkî Görevler Adlî Görevler Askerî Görevler Diğer Görevler a. Mülkî Görevler; Mülkî görevler, suç işlenmesini önlemek ve mevcut güvenlik ortamının idamesini sağlamak maksadıyla, bir suçun işlenmesinden önce caydırıcı nitelikteki önleyici kolluk tedbirlerinin alınmasını ve bu çerçevede yapılan faaliyetleri kapsamaktadır. 2

Bu görevler özetle; (1) Emniyet ve âsâyiş ile kamu düzeninin sağlanması, (2) Halkın can, ırz ve malının korunması, (3) Ceza ve tutukevlerinin haricen korunması, 3

(4) Tutuklu ve hükümlülerin duruşmalara ve hastanelere götürülüp getirilmesi, güvenliklerinin sağlanması, diğer ceza ve tutukevlerine nakledilmesi, (5) Kendisine tahsis edilmiş bölgelerde sınır güvenliğinin sağlanması ve sorumluluk alanında kaçakçılığın men, takip ve tahkiki, (6) 6136 sayılı Kanun kapsamına giren ateşli silâhlar, bıçaklar ve diğer aletler hakkında gerekli işlemlerin yapılması, 4

korunması, (7) Doğal hayatın, çevrenin, av ve yaban hayatı ile kültür varlıklarının (8) Sorumluluk bölgesinde karayolu trafiğinin düzenlenmesi ve denetlenmesidir. b. Adlî Görevler; Adlî görevler; suçlar işlendikten sonra, bu suçlarla ilgili olarak, kanunlarda belirtilen işlemleri yerine getirmektir. Bunlar; (1) Suç ve suçluların ortaya çıkarılması, (2) Şüpheliler ile delillerin aranıp bulunması ve yetkili makamlara gönderilmesidir. 5

c. Askerî Görevler; Askerî görevler; askerî kanun ve nizamların verdiği görevlerle, Genelkurmay Başkanlığınca verilen görevlerdir. Bunlar; (1) Askerî firar, bakaya ve yoklama kaçaklarının yakalanması, muhafazası ve sevk edilmesi, (2) Seferberlik ve savaş hallerinde, önceden belirlenmiş bazı birliklerin, Kara Kuvvetleri Komutanlığı emrine, sıkıyönetim ve olağanüstü hallerde ise, emniyet ve âsâyiş birliklerinin, Sıkıyönetim Komutanlıkları harekât komutasına verilmesi, (3) Genelkurmay Başkanlığı tarafından belirlenen garnizonlarda Garnizon Komutanlığı görevlerinin yerine getirilmesidir. ç. Diğer Görevler; Diğer görevler; mülkî, adlî ve askerî görevler dışında kalan, kanun ve nizam hükümlerinin icrasını temin ve bunlara dayanan hükümet kararları ile verilen görevleri ifa etmektir. 3. Sorumluluklar; Jandarma Genel Komutanlığı, eğitim ve öğretim ile askerî kanun ve nizamların kendisine verdiği görevler yönünden Genelkurmay Başkanlığına, emniyet, âsâyiş ve diğer görevlerin ifası yönünden İçişleri Bakanlığına bağlıdır. Ayrıca, jandarma iç güvenlik birlikleri; mülkî görevlerin icrası esnasında Mülkî Amirlere, adlî görevlerin icrasında ise Cumhuriyet Savcılarına karşı sorumlu olup, bölgesindeki diğer bakanlık birimleri ile de ilişki içerisindedir. Kural olarak, ülke genelinde il ve ilçe belediye sınırları içinde kalan yerlerde, emniyet ve âsâyişi sağlamaktan polis, belediye sınırları dışında kalan yerlerde ise, jandarma sorumludur. 6

C. İDAREYE İLİŞKİN BİLGİLER: 1. Fiziksel Yapı; Jandarma Genel Komutanlığı, yasalarla verilen görevleri etkin bir şekilde yerine getirmek amacıyla kendisine tahsis edilen çeşitli kışla ve hizmet binalarında, Teşkilât Malzeme ve Kadrolarında (TMK) belirtilen silâh, araç, gereç ve personel ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Stratejik Hedef Planı ve On Yıllık Temin/Tedarik Programı kapsamında, birliklerin harekât, görev ve kadro ihtiyaçlarının karşılanması maksadıyla; bütçe imkânları doğrultusunda tedarik planlamaları yapılmakta olup, tedariki gerçekleştirilen malzemeler, maksadına uygun kullanılacak şekilde birliklere tertip edilmektedir. Bu kapsamda 2011 yılında; - Yol Tipi Devriye Müdahale Aracı, - Trafik Tim Aracı, - Termal Kamera, - Termal Silâh Dürbünü, - Termal El Dürbünü, - Optik/Holografik Nişangâh, - Balistik Koruyucu Başlık, - Balistik Koruyucu Gözlük, - Vücut Koruyucu Teçhizat, - Şeffaf Kalkan, - Vizörlü Kask, - 1,5-2,5 Ton Taktik Tekerlekli Araç, - İçeriden Kontrollü, Silâh Kuleli, Termalli, Lastik Tekerlekli Hafif Zırhlı Araç, - 9 mm Makineli Tabanca, - 7,62 mm Keskin Nişancı Tüfeği, - 5,56 mm Piyade Tüfeği, - Kritik ve Öncelik Arz Eden Mühimmat, - Diş Röntgen Cihazı, - Ekmek Dilimleme Makinesi, Motorlu Et Kıyma Makinesi, Çamaşır Yıkama Sıkma Makinesi, Çamaşır Kurutma Makinesi, Fotokopi Makinesi ve Evrak İmha Makinesi tedarik edilmiştir. 7

Jandarma Genel Komutanlığı bina ve tesislerinin temin ve inşasında; özellikle görev alanı nedeniyle kırsal ve taşrada mahrumiyet içinde bulunan ve iskân sorunu olan birliklerin (Karakol, sınır birlikleri gibi), bina ve tesislerinin yapımı veya teminine öncelik verilmektedir. Hizmet binalarının içerisinde erbaş ve erlerin koğuş, yemekhane, tuvalet, banyo gibi temel ihtiyaçları ile görev odalarının modern hale getirilmesi hedeflenmektedir. Birlik bazında öncelik ise terörün yoğun olarak yaşandığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki birliklerin iskân şartlarının iyileştirilmesi olmak üzere, karakolların ve sınır birliklerinin onarımı ve yeniden inşasına öncelik verilmektedir. Bu kapsamda 2011 yılında; - Bir adet Jandarma Komando Tabur Komutanlığı hizmet binası, - Yedi adet İlçe Jandarma Komutanlığı hizmet binası, - 32 adet Jandarma Karakol Komutanlığı hizmet binası, - İki adet Jandarma Sınır Bölük Komutanlığı hizmet binası, - Üç adet Jandarma Sınır Karakol/Takım Komutanlığı hizmet binası, - İki adet ek hizmet binası, - Bir adet depo, - 269 daire lojman, - Beş adet muhtelif tip inşaat tamamlanmıştır. 8

Mevcut bina ve tesislerin iyileştirilmesine yönelik olarak Jandarma Genel Komutanlığı binalarının daha modern bir yapıya kavuşturulabilmesi maksadıyla, mevcut yapıyı idame ve iyileştirmeye yönelik çatı, kalorifer tesisatı, elektrik ve sıhhî tesisat gibi bakım ve onarım faaliyetleri öncelikli olarak yapılmaktadır. Halen; - Altı adet İl Jandarma Komutanlığı hizmet binası, - Bir adet Taktik Jandarma Komando Alay Komutanlığı hizmet binası, - 17 adet Jandarma Komando Tabur/Jandarma Özel Harekât Tabur Komutanlığı hizmet binası, - Üç adet Jandarma Âsâyiş Komando Bölük Komutanlığı hizmet binası, - Bir adet Jandarma Bölge Komutanlığı hizmet binası, - 61 adet İlçe Jandarma Komutanlığı hizmet binası, - 137 adet Jandarma Karakol Komutanlığı hizmet binası, - Bir adet Jandarma Sınır Tugay Komutanlığı hizmet binası, - Üç adet Jandarma Sınır Tabur Komutanlığı hizmet binası, - Dokuz adet Jandarma Sınır Bölük Komutanlığı hizmet binası, - 10 adet ek hizmet binası, - 10 adet depo, - 5.639 daire lojman, - 33 adet muhtelif tip inşaat yapımına devam edilmektedir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kiralık ev bulunmayan yerler ile güvenlik nedeniyle kirada oturulması sakıncalı olan yerlerde ve ev kiralarının çok yüksek olduğu önemli turizm merkezlerinde lojman yapımına öncelik verilmektedir. 9

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında, 2011 yılı içerisinde 308 şehit yakını ve malûl gaziye kira yardımı yapılmıştır. İçişleri Bakanlığı (Jandarma Genel Komutanlığı) aleyhine açılan 13 kamulaştırmasız el atma davası sonucu 154.000 m 2 yüzölçümlü taşınmaz ve 773.000 m 2 şahıs arazisinin kamulaştırılması için ödenek ilgili birlik komutanlıklarına tertip edilmiştir. Jandarma kışla arazileri ve Jandarma Genel Komutanlığına tahsisli arazilerin ağaçlandırılması yapılmaktadır. 2011 yılında 60.417 adet fidan dikilmiştir. 10

Jandarma Genel Komutanlığı birliklerinin içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanması Millî Savunma Bakanlığı koordinatörlüğünde İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediye Başkanlıkları marifetiyle yürütülmektedir. Jandarma Genel Komutanlığı birliklerinin içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanması kapsamında 2011 yılında toplam 43 birliğin içme ve kullanma suyu ihtiyaçları karşılanmış olup, halen 84 birliğin içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanması çalışmalarına devam edilmektedir. Jandarma Genel Komutanlığının güvenlik yolları ihtiyaçları Millî Savunma Bakanlığı koordinatörlüğünde Mahallî İdareler Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğü sorumluluğunda karşılanmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığına ait güvenlik yolları ihtiyacının karşılanması kapsamında 2011 yılında 151 km yol yapımı tamamlanmıştır. Halen yapımı planlanan 1.456 km güvenlik yolundan, 1.305 km sinin yapımına devam edilmektedir. 11

2. Teşkilât Yapısı; Jandarma Genel Komutanlığının teşkilât yapısı aşağıda belirtilen unsurlardan oluşmaktadır. a. Karargâh ve Bağlı Birlikleri, b. İç Güvenlik Birlikleri, (1) Mülkî Teşkilâta Tâbi Olmayan Jandarma Birlikleri, (a) Jandarma Komando ve Jandarma Komando Özel Harekât Birlikleri, (b) Jandarma Havacılık Birlikleri, (2) Mülkî Teşkilâta Tâbi Olan Jandarma Birlikleri, (a) Jandarma Bölge Komutanlıkları, (b) İl Jandarma Komutanlıkları, (c) İl Merkez ve İlçe Jandarma Komutanlıkları, (ç) Jandarma Karakol Komutanlıkları, (d) Jandarma Koruma Birlikleri, (e) Jandarma Âsâyiş Komando Birlikleri, c. Sınır Birlikleri, ç. Eğitim Birlikleri ve Jandarma Okulları, d. İdarî ve Lojistik Destek Birlikleri, e. Görevin Özelliğine Bağlı Olarak Kurulacak Diğer Kuruluşlar. 12

3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar; Jandarma Genel Komutanlığının mevcut ve muhtemel tehditler karşısında aslî görevlerini yerine getirebilecek kuvvet yapısı ve hazırlık durumunda olması ve bu amaca yönelik tahsisli kaynakların yerinde, zamanında ve etkin kullanılması maksadıyla; kısa, orta ve uzun vadedeki ihtiyaçlarının yer aldığı Harekât İhtiyaçları Planı (HİP), Stratejik Hedef Planı (SHP) ve On Yıllık Temin/Tedarik Programı (OYTEP) hazırlanmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığının kullanmakta olduğu bilgi ve teknolojik kaynaklar kapsamında; a. Modernizasyon projeleri ve bu projelerin ana hedefleri aşağıda sıralanmıştır. (1) Taktik Tekerlekli Araç; Komando birliklerinin operasyonel faaliyetlerde hareket kabiliyetinin artırılması hedeflenmiştir. (2) Devriye Müdahale Aracı; İç güvenlik birliklerinin olaylara anında ve daha etkin müdahalesi hedeflenmiştir. 13

(3) Trafik Tim Aracı; İç Güvenlik Birliklerinin trafik hizmetlerinin yürütülmesi maksadıyla, trafik hizmetlerinin gerektirdiği güçte ve görünümde Trafik Tim Aracı tedarik edilerek birliklerin kullanımına verilmiştir. (4) Balistik Koruyucu Malzemeler; (a) Balistik Koruyucu Başlık; İç güvenlik, emniyet ve âsâyiş hizmetlerinde, terörle mücadele ve barışı destekleme harekâtında görev yapan personelin, silâhların mermi etkisi, mayın tuzakları ile uzaktan komutalı patlayıcıların infilâk ve parçacık tesirlerine karşı korunması hedeflenmiştir. (b) Balistik Koruyucu Gözlük; Jandarma komando, jandarma özel harekât, iç güvenlik birliklerinin beka yeteneğini artırmak, personelin mayın tuzakları ile uzaktan komutalı patlayıcıların infilâk ve parçacık tesirlerine, tabanca, makineli tabanca mermilerine, şarapnel parça tesirlerine karşı korunması hedeflenmiştir. (5) Gece Görüş Cihazları; (a) Termal Kamera; İç güvenlik harekâtında ve sınırda görevli jandarma birliklerinin gece harekât, gözetleme ve keşif kabiliyeti ile görev etkinliğinin artırılması hedeflenmiştir. 14

(b) Termal Silâh Dürbünü; Jandarma Genel Komutanlığı birliklerinin operasyonel faaliyetlerde ateş gücü, gece görüş ve gece atış kabiliyetinin artırılarak, terörle mücadelede daha etkin olması hedeflenmiştir. (c) Termal El Dürbünü; Gece, sis, pus ve yağmur gibi doğal hava koşulları ile toz, duman, yangın ve kamuflaj gibi muharebe sahası koşullarında, görüşün zayıf ve sınırlı olduğu tüm ortamlarda hedefin tespit, teşhis ve izlenmesi hedeflenmiştir. (6) Hafif Zırhlı Araç; Terörle mücadele harekât bölgesinde konuşlu jandarma birliklerinin hareket, gece ve gündüz gözetleme, keşif ve atış kabiliyetinin artırılması hedeflenmiştir. (7) BTR-60 Zırhlı Muharebe Aracı Genel Bakım ve Gece Atış Yeteneği Kazandırılması; Ana muharebe araçlarının arızalanmasını beklemeksizin, belirli kıstas ve sürelerde genel bakım ve kullanım ömürlerinin uzatılması ile gece koşullarında hedefleri sağlıklı ve etkili bir şekilde ateş altına alması amaçlanmıştır. 15

b. Diğer taraftan, devamlı değişen ve gelişen havacılık ve savunma teknolojileri takip edilmekte olup, bunlara paralel olarak imkânlar dâhilinde hava araçları ve sistemlerin revizyonları ve modernizasyonları yaptırılmaktadır. Bu kapsamda; (1) Helikopterlerin güdümlü füzelere karşı korunmasını sağlamak maksadıyla başlatılan ve Genelkurmay Başkanlığı koordinesinde Savunma Sanayi Müsteşarlığınca yürütülen Helikopter Elektronik Harp Sistemlerinin (HEWS-Kızılötesi Bastırıcı, Kızılötesi Karıştırıcı, Füze, Radar ve Lazer İkaz Sistemleri, Radar Frekans Karıştırıcı, Karşı Tedbir Atma Sistemi) tedarik ve entegrasyon çalışmaları devam etmektedir. Bütün S-70 helikopterlerine Füze İkaz ve Karşı Tedbir Atma Sistemi takılmış olup diğer sistemlerin üretim faaliyetleri devam etmektedir. (2) Helikopterlerin daha hassas ve güvenli seyrüsefer ile emniyetli uçuş yapabilmeleri, diğer kuvvetlerle müşterekliğin sağlanması ve kriptolu muhabere yapılabilmesi maksadıyla; Avionik Sistem Modernizasyonu, Hareketli Harita ve Termal Görüş Sistemi (FLIR) tedarik çalışmaları kapsamında Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) ile ASELSAN A.Ş. arasında sözleşme imzalanmış olup, birer adet S-70 ve AB-205 helikopterinin prototip çalışmaları devam etmektedir. Mayıs 2012 tarihinde birinci prototip çalışmaları tamamlanarak helikopterlerin teslim alınması planlanmaktadır. 16

Jandarma Genel Komutanlığı (3) Jandarmanın emniyet ve âsâyiş ile kamu düzeninin sağlanması, kaçakçılığın men ve takibi gibi görevlerde Jandarma Havacılığının etkin olarak kullanılması maksadıyla, kadro ihtiyacı olan Genel Maksat Helikopteri alımı için TSK Helikopter Tedariki Projesi ne dâhil olunmuştur. Savunma Sanayi Müsteşarlığı koordinatörlüğünde ilgili firma ile sözleşme görüşmeleri devam etmektedir. c. Jandarma Genel Komutanlığının suç ve suçlu ile mücadelede kriminal etkinliğini artırmak maksadıyla konusunda uzman personelden oluşan bir Kriminal Sistem oluşturulmuştur. Bu sistem içerisinde, kriminal laboratuvarların yanı sıra, Olay Yeri İnceleme Timleri ile Parmak İzi İnceleme ve Arşiv Kısım Amirlikleri de yer almaktadır. Olay yerini teknik ve bilimsel yöntemlerle sistematik olarak incelemek, olay yerinden elde edilecek maddî delilleri usulüne uygun olarak toplamak, ambalajlamak ve laboratuvarlara göndermek olayın aydınlatılmasında ilk basamağı oluşturmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığının bu alanda daha etkin bir şekilde faaliyetlerini yerine getirebilmesi maksadıyla İlçe Jandarma Komutanlığı bünyesinde Olay Yeri İnceleme Birimi olarak görev yapan unsurların kapasiteleri güçlendirilerek Olay Yeri İnceleme Timi şeklinde yapılandırılması sağlanmıştır. Olay Yeri İnceleme Timlerinde görev yapan personel tarafından yürütülen olay yeri inceleme faaliyetleri, Delilden Suçluya gidilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Olay yerinden titiz ve bilimsel yöntemlerle toplanan deliller Cumhuriyet Savcısının talimatı doğrultusunda en kısa sürede Kriminal Laboratuvarlara ulaştırılmaktadır. 17

Adlî/idarî soruşturma ve kovuşturmalarda elde edilen maddî delilleri bilimsel yöntemlerle incelemek, değerlendirmek ve bilirkişi raporu hazırlamak kriminal laboratuvarlarının temel görevlerindendir. Ayrıca, yapılan analiz sonucunda tespit edilen bilgilerin ilgili mevzuat kapsamında arşiv kayıtlarını tutmak ve suç ile suçlu nun tespitinde, güvenlik kuvvetlerine ve adlî birimlere yardımcı olmak görevleri arasındadır. Jandarma Kriminal Daire Başkanlığı ile Van, Bursa ve Aydın Jandarma Bölge Kriminal Laboratuvar Amirlikleri, uzmanlık alanlarına giren adlî/idarî soruşturma ve kovuşturmalarda; savcılık ve mahkemeler, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı birimler, askerî birimler, adlî görevlerle ilgili olarak Emniyet Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilât birimleri tarafından elde edilen ve ilgili muhakkik, savcı veya hâkimin yazılı oluru alınarak gönderilen bulgu ve delilleri, yapılan inceleme talepleri doğrultusunda değerlendirmekte ve sonucu rapor halinde doğrudan talepte bulunan birime göndermektedir. Kriminal laboratuvar uzmanlık bölümlerinin görevleri şu şekildedir: - Parmak İzi İnceleme Şube Müdürlüğünde; laboratuvar ortamında bulgu ve deliller üzerinde ışıksal, fiziksel ve kimyasal yöntemler kullanılarak parmak ve avuç izleri görünür hale getirilmekte, görünür hale getirilen parmak ve avuç izleri, öncelikle mağdur ve şüpheli şahısların parmak ve avuç izleri ile mukayese edilmekte, ayrıca Otomatik Parmak İzi Teşhis Sistemi (OPTES) yardımı ile veri tabanından sorgulama ve karşılaştırmaları yapılabilmektedir. 18

- Balistik İnceleme Şube Müdürlüğünde; olayların aydınlatılmasında yardımcı olabilecek ateşli silâh, fişek, kartuş, kovan ve mermi çekirdekleri incelenmekte olup aynı zamanda, mermi ilk hızı ve ateşli silâhların tetik çekim kuvvetinin ölçümü ile ateşsiz silâh incelemeleri de yapılmaktadır. Ayrıca atıldığı silâh tespit edilemeyen kovan ve mermi çekirdeklerinin arşiv kayıtları tutulmaktadır. - El Yazısı ve Doküman İnceleme Şube Müdürlüğünde; bulgu ve deliller üzerindeki el yazıları, makine yazıları ve imzalar ile mukayese el yazıları, makine yazıları ve imzalar arasında inceleme ve karşılaştırma yapılmaktadır. Ayrıca, damga, mühür, kaşe, kâğıt, pul ve kıymetli evraklar üzerinde optik incelemeler yapılarak sahte olup olmadığı ya da üzerinde tahrifat yapılıp yapılmadığı hususları ile varsa belgeler üzerindeki kalem baskı izleri tespit edilmektedir. 19

- Kimyasal İnceleme Şube Müdürlüğünde; toprak, metal, boya, kumaş, lif, cam gibi nesnelerin analiz ve karşılaştırmaları yapılmakta, nesneler üzerinde ise; atış artığı, atış yönü ve atış mesafesi analizleri, yangın olaylarına ait bulgu ve deliller üzerinde yangın başlatıcı tespiti analizleri, olay yerinden elde edilen artıklar ile zararsız hale getirilen veya imha edilen patlayıcı madde içeren malzemeler, münferit mayınlar ile el yapımı geliştirilmiş patlayıcı madde ve düzeneklerinin incelenmesi ile imal tekniklerinin, kullanılan ateşleme sistemlerinin, malzeme cins ve menşeilerinin belirlenmesi, toksik madde analizleri, kan ve idrar örneklerinde narkotik ve psikotrop madde tespitine yönelik analizler ile kan örneklerinde alkol analizleri yapılmaktadır. - Moleküler Biyolojik İnceleme Şube Müdürlüğünde; bulgu ve deliller üzerinde insanlara ait biyolojik örneklerin tespit edilmesi ve niteliklerinin belirlenmesi için inceleme ve değerlendirmeler yapılmakta, tespit edilen biyolojik örnekler üzerinde adlî amaçlı DNA analizleri gerçekleştirilmekte, DNA analizleri vasıtasıyla babalık, annelik, soy bağı tespitleri yapılmakta ve kimliği belirsiz cesetlerin kimlik tespiti yapılmaktadır. 20

- Bilişim Teknolojileri İnceleme Şube Müdürlüğünde; Cumhuriyet Savcılıklarından ve mahkemelerden gönderilen; sabit disk, el bilgisayarı, dizüstü bilgisayar, disket (floppy disk), multimedya kartlar, cep telefonu, SIM kart, CD/DVD çeşitleri, dijital kamera, dijital fotoğraf makinesi, kredi kartı kopyalama cihazları vb. içerisinde veri saklayabilen diğer tüm cihaz, araç ve malzemeler ile her türlü dijital ve analog ses ve görüntü kayıtları üzerinde teknik incelemeler yapılmaktadır. - Narkotik Madde Analiz Şube Müdürlüğünde; 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik gereği; Uyuşturucu Maddelere Dair Uluslararası 1961 TEK Sözleşmesine istinaden, ülkemiz adına, önemli narkotik ve psikotrop madde kaçakçılığı olaylarında yakalanan narkotik ve psikotrop maddelerin menşeinin tespit edilmesi amacıyla bilimsel araştırma ve analizler yapılmaktadır. Ayrıca narkotik ve psikotrop maddelerle ilgili kriminal laboratuvarlar tarafından düzenlenen raporlar arasında farklılık bulunması durumunda talep olduğu takdirde, konuya ilişkin görüş bildirilmektedir. 21

- Yapay İzler İnceleme Şube Müdürlüğü; Jandarma Kriminal Daire Başkanlığı bünyesinde farklı inceleme laboratuvarları tarafından yürütülen inceleme faaliyetlerinin tek elden ve daha etkin yürütülmesi maksadıyla teşkil edilerek 05 Eylül 2011 tarihinden itibaren inceleme ve analiz faaliyetlerine başlamıştır. Yapay İzler İnceleme Şube Müdürlüğünde, olay yerinde tespit edilerek incelenmek üzere gönderilen ayakkabı izi, araç lastik izi ve alet izleri ile şüpheli ayakkabı, araç lastiği ve aletler üzerinde bilimsel yöntemler kullanılarak inceleme ve mukayese yapma, ateşli ve ateşsiz silâhlar ile motor ve şasilerin seri numaralarındaki tahrifatların tespit işlemleri yapılmaktadır. Jandarma Genel Komutanlığında 2011 yılı içerisinde temin edilen cihazlar ile kriminal birimlerin imkân ve kabiliyetleri artırılarak, analizlerin daha kısa sürede yapılması ve teknolojik gelişmelerin takip edilmesi sağlanmıştır. Bu maksatla, 2011 yılı içerisinde tedarik edilen cihazlar aşağıda belirtilmiştir. - Lazerli Mesafe Ölçüm Cihazı; bu cihazla birlikte personelin kısa zamanda ve net ölçüm yapmaları sağlanmıştır. - Çok Dalga Boylu Işık Kaynağı; cihazla birlikte, olay yeri incelemesinde özellikle biyolojik bulguların araştırılmasının daha etkin bir şekilde yapılması sağlanmıştır. 22

- Sayısal (Dijital) Fotoğraf Makinesi; Olay Yeri İnceleme Timlerinde mevcut analog fotoğraf makinelerinin sayısal (dijital) fotoğraf makineleriyle değiştirilmesi maksadıyla tedarik edilerek, ilgili birimlerin kullanımına sunulmuştur. - Birebir Kopyalama Cihazı; ilgili mevzuat kapsamında, olay yerinde elde edilebilecek bilgisayarlarda yer alan verilerin kopyasının alınarak laboratuvarlara incelemek üzere gönderilmesi sağlanmıştır. - Narkotik ve Psikotrop Madde Profilleme Sistemi; 2010-2012 Bağımlılık Yapıcı Maddeler ve Bağımlılıkla Mücadele Ulusal Politika ve Strateji Belgesinin Uygulanması İçin Eylem Planında yer alan Türkiye Uyuşturucu Menşe Takip Sistemi (TUMTASİS) nin Güçlendirilmesi faaliyeti kapsamında; 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik gereği, ulusal seviyede narkotik ve psikotrop madde menşe tayin çalışmalarını yürütmekte olan Narkotik Madde Analiz Laboratuvarı bünyesinde narkotik ve psikotrop maddelerin kimyasal ve fiziksel profillerine ait verileri sayısal ortamda analiz ve değerlendirme kabiliyetine sahip olarak tesis edilmiştir. 23

2011 yılında Kriminal Daire Başkanlığı ile Van, Bursa ve Aydın Jandarma Bölge Kriminal Laboratuvarlarınca toplam 33.373 adet dosya içeriğindeki bulgular üzerinden 722.928 adet analiz faaliyeti icra edilerek bilirkişi raporu tanzim edilmiştir. 2010 yılına göre dosya sayısında % 53 lük artış, analiz sayısında ise % 20 lik bir azalış meydana gelmiştir. (Grafik-1) 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 21.806 33.373 Dosya Sayısı 2010 2011 904.869 722.928 Analiz Sayısı Grafik-1 Kriminal Laboratuvarlarının Dosya-Analiz Sayıları Mukayesesi Jandarma Kriminal Daire Başkanlığınca 2011 Yılı Yurt İçi Mesleki Gelişim Planı kapsamında; 226 personele Olay Yeri İnceleme Temel ve Tekâmül Kursu, 14 personele Parmak İzi Tekâmül Kursu, 10 personele Patlayıcı Madde İmha Uzmanlığı Temel Kursu olmak üzere toplam 250 personele kurs verilmiştir. İç Güvenlik Harekâtı bölgesindeki birlikler bünyesinde teşkil edilen tahrip uzmanı ve elemanı kadrolarında görev yapmak üzere Foça Jandarma Komando Okul ve Eğitim Merkezi Komutanlığında verilen Mayın, Mühimmat ve El Yapımı Patlayıcı Tahrip Kursu na eğitici personel görevlendirilmiştir. 24

Jandarma Okullar Komutanlığında icra edilen İl Jandarma/Alay ve Eşidi Birlik Komutanlığı Kursu, Âsâyiş Şube Müdürlüğü Oryantasyon Kursu, Subay Özel Tekamül Kursu, İlçe Jandarma Komutanlığı Kursu ve Teknik ve Yardımcı Sınıf Subay ve Astsubay Oryantasyon Kursu kapsamında kursiyerlere Jandarma Genel Komutanlığı Bünyesinde Yürütülen Kriminal Faaliyetler konusunda ders verilmiştir. 2011 yılında kamu personeline verilen eğitimler kapsamında; İçişleri Bakanlığında kurs gören 65 Kaymakam Adayına, Türkiye Adalet Akademisinde eğitim gören 148 savcı, hâkim ve savcı adayına, Adalet Bakanlığı bünyesinde görev yapan 179 adlî emanet memurlarına Jandarma Genel Komutanlığında Yürütülen Kriminal Faaliyetler ve Delil Toplamada Kullanılan İleri Teknolojik Yöntemler ile Suç Delillerinin Muhafazası ve Gönderme Usulleri konularında eğitim verilmiştir. Kriminal Daire Başkanlığınca; Kosova Yargı Enstitüsü yöneticileri ile 35 hâkim adayına, Kazakistan Savcılık Enstitüsünde görevli 80 savcı ve adli kolluk görevlisine Jandarma Genel Komutanlığında Yürütülen Kriminal Faaliyetler konusunda eğitim verilmiştir. Ayrıca, 27 İl Jandarma Komutanlığı Olay Yeri İnceleme Timi ile kriminal faaliyetlerde etkinliği artırmaya yönelik Yerinde Eğitim, üç İl Jandarma Komutanlığı Olay Yeri İnceleme Timi ile Görev Başında Denetim faaliyeti icra edilmiştir. Olay yerinden mahkeme safhasına kadar yürütülen kriminal faaliyetleri standart hale getirmek, laboratuvarlarda çalışan personelin gelişen teknolojiye paralel eğitim seviyesini yükseltmek ve laboratuvar çalışanları arasında bilgi alışverişini sağlamak maksadıyla, 1998 yılında üye olunan Avrupa Kriminal Laboratuvarları Organizasyonu (European Network of Forensic Science Institutes) üyeliği etkin bir şekilde yürütülmektedir. Üye olunan tarihten itibaren, organizasyon bünyesinde bulunan çalışma gruplarının toplantılarına katılım sağlanarak, adlî bilimler alanındaki son gelişmeler takip edilmekte ve yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar ilgili uzmanlarla paylaşılmaktadır. 25

Kriminal Laboratuvarlar Organizasyonu, 17'nci Narkotik ve Psikotrop Maddeler Çalışma Grubu (DWG) toplantısı Jandarma Genel Komutanlığının ev sahipliğinde, 28 ülkeden 58 narkotik ve psikotrop madde analiz uzmanın katılımı ile 24-26 Mayıs 2011 tarihleri arasında Ankara da düzenlenmiştir. Kriminal Daire Başkanlığı laboratuvarları tarafından verilen bilirkişi hizmetlerinin uluslararası geçerliliğinin sağlanması amacıyla, 10 Ekim 2006 tarihinde başlatılan akreditasyon çalışmalarının tamamlanmasını müteakip, 21 Kasım 2007 tarihinde akredite olmuştur. Kapsam genişletme çalışmaları sonucunda akredite edilen deney metodu sayısını 03 Mayıs 2011 tarihi itibarıyla 26 ya çıkarmıştır. 05-07 Ekim 2011 tarihleri arasında Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından gerçekleştirilen akreditasyon yenileme denetimi başarıyla tamamlanmıştır. ç. Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi (JEMUS) Projesi; Teknolojinin çok hızlı geliştiği günümüzde, yasadışı unsurlar da teknolojinin bütün imkânlarından azamî derecede yararlanmaktadır. Öte yandan, bireysel hakların ön plana çıktığı günümüz hukuk sisteminde gözaltı süresinin kısalması, sorgulama ve araştırmalarda insan haklarının azamî derecede korunması, mahkemelere tanık ifadelerinin yanında maddî delillerin de sağlıklı bir şekilde sunulması zorunluluğu, jandarmanın çalışmalarında teknolojiden azamî derecede yararlanmasını; hızlı, güvenilir, emniyetli, esnek bir muhabere sistemine sahip olmasını Olmazsa olmaz bir zorunluluk haline getirmiştir. 26

Bu zorunluluk karşısında; suç ve suçlu sorgulama, bilgi toplama, saklama ve bilgiye ulaşım ile karar verme faaliyetlerinin otomasyona geçirilmiş sistemler üzerinden yapılarak, ses ve verinin devriye seviyesine kadar ulaştırılıp alınabilmesine imkân sağlayacak olan JEMUS projesinin telli bölümü 2004 yılında tamamlanmıştır. JEMUS Telsiz Bölümünün birinci safhasında, 2006 yılı itibarıyla Aydın Jandarma Bölge Komutanlığında (Altı il) devreye alınmış olup, kapasite artırımı çalışmalarına 2009 yılında başlanmıştır. İkinci safha kurulumlarına 2006 yılından itibaren İstanbul, Ankara ve Bursa Jandarma Bölge Komutanlıklarında (18 il) başlanarak, 2010 yılında devreye alma çalışmaları tamamlanmıştır. Üçüncü safha kapsamında yer alan Konya ve Kastamonu Jandarma Bölge Komutanlıkları (11 il) JEMUS Telsiz Bölümünün kurulum çalışmalarına 2008 yılı içerisinde başlanmış olup, 2012 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Dördüncü safha kapsamında yer alan Adana ve Kayseri Jandarma Bölge Komutanlıkları (15 il) JEMUS Telsiz Bölümünün tedariğine yönelik sözleşme 2011 yılında imzalanmış olup, 2014 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Bütçe imkânları doğrultusunda 2016 yılına kadar ülke genelinde tamamlanması hedeflenen proje ile jandarma birliklerine; modüler, diğer sistemlerle bütünleşebilir ve teknolojik gelişmelere açık yapıda, sayısal, sabit ve mobil sistemlerden oluşan bir haberleşme ağına kavuşturulmakta, ulusal savunma sanayi sektörüne uluslararası standartta bir kamusal telsiz haberleşme teknolojisi kazandırılmaktadır. 27

Araç Takip Sistemi Uygulamaları JEMUS Projesi Telsiz Bölümünün devreye alınmasıyla birlikte, İl Jandarma Komutanlıkları Harekât Merkezlerinde 24 saat esasına göre görev yapan operatörlere teknolojik destek sağlanmakta, motorlu devriyelerin konumları anlık olarak takip edilerek, en kısa zamanda istenen bölgeye yönlendirilmesi sağlanmaktadır. Plâka Tanıma Sistemi Uygulamaları İhtiyaç duyulan noktalarda karayolları üzerine kurulan Plâka Tanıma Sistemleri ile çalıntı/kayıp araçların etkinlikle takibi yapılabilmektedir. 28

Sorgulama Uygulamaları JEMUS Şebekesi İlçe J. / Krk.K.lıkları / Mobil Devriyeler Elde Edilen Tüm Bilgiler Girilir Şahısla İlgili Suç Bilgileri Listelenir. Yaya Devriyeler Motorlu Devriye Seviyesinde; - Mesajlaşma, - Suçlu ve suç sorgulama, - Silâh ve silâh ruhsatı sorgulama, - Araç ve araç ruhsatı sorgulama, GPS Modüllü El Telsizi - Ehliyet ve ceza puanı, - Kayıp malzeme sorgulaması yapabilme kabiliyeti kazanılmaktadır. Yaya Devriye Seviyesinde; - SMS mesajlaşma, - Suçlu ve suç sorgulama, - Araç sorgulama yapabilme kabiliyeti kazanılmaktadır. 29

d. Bilgi Sistemleri Teçhizatı Projesi; Jandarma Genel Komutanlığı karargâh, kurum ve birliklerinde idarî, mâlî işlemler ile emniyet ve âsâyiş hizmetlerinin daha etkin, süratli ve kesintisiz yürütülmesi maksadıyla ihtiyaç duyulan bilgi sistem malzemelerinin karşılanmasına yönelik olarak yürütülmektedir. Emniyet ve âsâyiş hizmetlerinin, uygulama yazılımlarından azamî istifade edilerek otomasyon ortamında yürütülmesini sağlamak üzere gerçekleştirilen Bilgi Sistemleri Teçhizatı Projesi kapsamında bilgisayar ve çevre birimlerine yönelik olarak; - İhtiyaç analizi, - Planlama, - Tedarik, - İşletim faaliyetlerine devam edilmektedir. e. Web Tabanlı Bilgi Sistemi Yazılımları; Tüm jandarma birliklerince ihtiyaç duyulan kurumsal yazılımlar WEB tabanlı yapıda merkezî olarak hizmete geçirilmiştir. Bunun sonucunda, Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde personel, harekât, istihbarat ve lojistik konularında bilgiye ulaşım ile karar verme faaliyetlerinin otomasyona geçirilerek daha sağlıklı, süratli ve güvenilir bir şekilde yapılması sağlanmaktadır. f. İnternet Hizmetine Açılan Yazılım Paketleri; Vatandaşların internet üzerinden bilgilendirilmesi maksadıyla, Jandarma Genel Komutanlığının ve yürütülen faaliyetlerin tanıtımına yönelik olarak iki adet internet sitesi kurularak hizmete açılmıştır. www.jandarma.tsk. tr www.jandarma.gov.tr Bu internet siteleri üzerinden ihale ilanları, insan hakları ihlalleri, 156 ihbar hattı gibi yazılım paketleri kullanıma açılmıştır. 30

4. İnsan Kaynakları: Jandarma Genel Komutanlığı personel sistemi; en etkili insan gücü yapı ve ihtiyacının belirlenmesi, bu yapı için gerekli olan uygun sayıda nitelikli personelin temini, yetiştirilmesi ve istihdamı çalışmalarının yürütüldüğü faaliyetler zinciridir. İnsan gücü, yapı ve ihtiyacı, önceden tayin edilen kuvvet yapısına göre belirlenmektedir. a. Personel Politikasının Esasları; Profesyonel İş Gücü; teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren işlerde profesyonel personel istihdamı öngörülmektedir. Bu kapsamda özellikle yükümlü (Yedek subay/ erbaş/er) personel istihdam edilen bu tür yerlerde uzman jandarma, uzman erbaş ve sivil memur görevlendirmek suretiyle geçici personel istihdamı azaltılmakta, böylelikle profesyonel bir yapı oluşturulmaktadır. İstihdam; Jandarma Genel Komutanlığının görev etkinliğini ve verimliliğini artırmak için, modern yönetim usulleri uygulanmakta, istihdamda "İşe Göre Personel" prensibinden hareketle, personel özelliklerine en uygun kadro görev yerinde çalıştırılmaktadır. Sivil personel; üniforma giyilmesini gerektirmeyen görev yerlerinde devamlılığı sağlamak için, büyük karargâhlarda, sosyal hizmetlerde ve teknik alanlarda sivil personel istihdam edilmektedir. Muharip kuvvetlere öncelik; insan gücü yapısının bel kemiği olan muharip birliklere ve bu birliklerde görevli personele her alanda öncelik verilmektedir. b. İnsan Gücü Yapısı; Jandarma Genel Komutanlığı insan gücü yapısının oluşturulmasında, görev ihtiyaçlarının zamanında ve uygun personelle karşılanması esas alınmaktadır. Bu amaçla kısa, orta ve uzun vadeli insan gücü planlamaları yapılmakta, sistemde görülen aksaklıklar giderilmektedir. Jandarma Genel Komutanlığının insan gücü yapısı; profesyonel personel olarak, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sivil memur ve işçiler ile yükümlü personel olarak; yedek subaylar, kısa dönem erbaşlar ile erbaş ve erlerden oluşmaktadır. Profesyonel Personel Kaynakları; Subay kaynakları; Kara Harp Okulu ve GATA mezunları, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu alanlarda üniversite mezunlarından alınan muvazzaf veya sözleşmeli subaylar ve subaylığa geçmeye hak kazanan astsubaylardır. Astsubay kaynakları; iki yıllık Astsubay Meslek Yüksek Okulu mezunu astsubaylar, meslek yüksek okulu ve fakülte mezunları arasından seçilerek asgarî bir yıl eğitim verilen uzman jandarma, uzman erbaş ve sivil kaynaklılar ile meslek yüksek okulu ve fakülte mezunları arasından seçilerek asgarî bir yıl eğitim verilen sözleşmeli bayan astsubaylardır. Uzman jandarma kaynağı; 18-24 yaşlarında, asgarî lise diplomasına sahip erkek vatandaşlar arasından sınavla alınarak Uzman Jandarma Okulunda bir yıl eğitim gördükten sonra mezun olan uzman jandarmalardır. 31

Uzman erbaş kaynağı; muvazzaflık hizmetini tamamlayan ve terhis tarihinden azamî üç yıl geçmiş olan, en az ilköğretim okulu mezunu erbaş ve erlerdir. Sivil memur ve işçi temini sivil kaynaktan Kamu Personeli Seçme Sınavına göre yapılmaktadır. c. Eğitim Sistemi; Jandarma Genel Komutanlığında eğitim, iç güvenlik ve diğer kuvvet komutanlıkları ile ortak eğitim ihtiyaçları ve değişen risk faktörleri sonucu elde edilen tecrübeler göz önüne alınarak planlanmakta ve icra edilmektedir. Jandarma Genel Komutanlığı Eğitim Sistemi, Türk Silâhlı Kuvvetleri Eğitim Sisteminin bir alt parçası olarak, Türk Millî Eğitim Sistemi ve Türk Yüksek Öğretim Sistemine paralel bir yapı içindedir. Bu doğrultuda Jandarma Genel Komutanlığı Eğitim Sistemi, subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş, sivil memur, sivil işçi, erbaş ve erlere Türk Silâhlı Kuvvetlerinin anayasa ve yasalarla verilmiş görevlerini icra etmesi için gerekli yeteneklerin kazandırılması amacıyla kurulmuş bir eğitim, öğretim sistemidir. Jandarma Genel Komutanlığının eğitim ve öğretim sistemi birbirini tamamlayan ve eğitim merkezî, okul ve birlik üçlüsü üzerine bina edilen, iki alt sistemden oluşan bir bütündür. Bu alt sistemler; Subay, astsubay, yedek subay, sivil memur, uzman jandarma, uzman erbaş ile erbaş ve er eğitimini kapsayan ferdî eğitim ve birlikleri muharebeye hazırlayan birlik eğitimidir. (1) Subay Eğitimi; Jandarma Genel Komutanlığının muvazzaf subay kaynağı Kara Harp Okuludur. Kara Harp Okulunda dört yıllık lisans düzeyinde, Silâhlı Kuvvetlerin taktik, teknik ve idarî faaliyetlerini yeterli düzeyde uygulayacak, askerî disiplin, genel kültür, bilim ve beden yeterliliklerine sahip ve müteakip safhalarda ihtisas eğitimi ve öğretimini takip edebilecek nitelikte muvazzaf subay yetiştirilmektedir. 32

Harp okullarına ilâve olarak, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu alanlarda üniversite mezunlarından alınan muvazzaf subaylar ile sözleşmeli subaylar ve astsubaylardan subaylığa geçmeye hak kazananlar da muvazzaf subay kaynağını oluşturmaktadır. Kara Harp Okulunda lisans düzeyinde Sistem Mühendisliği eğitimi verilmektedir. Harp Okullarından mezun olan subayların meslekî ihtisas eğitimleri beş aydan iki yıla kadar değişen bir süre için sınıf okulları/eğitim merkezi komutanlıklarında verilmektedir. Bu kapsamda; Jandarma sınıfı subaylar Jandarma Genel Komutanlığınca eğitilmekte, diğer sınıf subaylar ise Kara Kuvvetleri Komutanlığına bağlı sınıf okulları/eğitim merkezi komutanlıklarında eğitim görmektedirler. Sözleşmeli subay ve astsubaylıktan subaylığa geçenler ise Harp Okulundaki nosyon kazandırma eğitimini müteakip, Harp Okulu kaynaklı subaylarda olduğu gibi sınıf okulu eğitimine tâbi tutulmaktadırlar. Subaylar, görev ihtiyaçlarına göre Uzman Personel Temin ve Yetiştirme Planında belirtilen branş/dallarda kuvvet nam ve hesabı ile kendi nam ve hesabına lisansüstü/doktora eğitimi yapabilmektedirler. (2) Astsubay Eğitimi; Astsubayların eğitimi Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu ile Jandarma Astsubay Temel Kursunda yapılmaktadır. Jandarma Astsubay Meslek Yüksekokulunda, sivil liselerden mezun olan öğrenciler arasından üniversite giriş sınavında aldıkları puana göre seçilen astsubay adayları iki yıl süreyle eğitim ve öğretim görmektedir. Jandarma Astsubay Temel Kursunda ise yüksekokul veya fakülte mezunlarından sınavla alınan öğrenciler ve kıt a kaynağından sınavla alınan astsubay adayı uzman jandarma ve uzman erbaşlar, 4,5 ay temel askerî eğitim, 9,5 ay meslekî eğitim olmak üzere toplam 14 ay süreyle eğitim ve öğretim görmektedir. 33

Eğitimlerini başarıyla tamamlayan öğrenciler astsubay çavuş naspedilmektedir. Jandarma sınıfı astsubayların tamamı mezuniyetlerini müteakip, atandırıldıkları birliklerine katılışlarının ardından, Jandarma Komando Okul Komutanlığında 19 hafta süreli Komando/Komando Ağırlıklı İç Güvenlik Kursuna katılmaktadır. Kara Kuvvetleri Komutanlığı Astsubay Meslek Yüksek Okulu (Balıkesir) nu bitiren teknik ve yardımcı sınıf astsubay çavuşlar ise kendi branşları ile ilgili sınıf okullarında eğitim görmektedirler. (3) Uzman Jandarma Eğitimi; Uzman Jandarmaların eğitimi bir yıl süre ile Uzman Jandarma Öğrenci Alay Komutanlığında yapılmaktadır. Uzman jandarmalar mezuniyetlerini müteakip İç Güvenlik Birliklerinde altı ay süreli görevbaşı eğitimine tâbi tutulmaktadırlar. (4) Yedek Subay; Yedek subay adayları, 13 haftalık temel eğitimden sonra asteğmen rütbesinde göreve başlamaktadırlar. (5) Uzman Erbaş Eğitimi; Uzman erbaşlar, seçim kriterlerine göre seçildikten sonra birliklerine atanmakta ve görev yaptıkları süre içinde tazeleme eğitimlerine alınmaktadırlar. 34

5. Sunulan Hizmetler: a. Âsâyiş Hizmetleri; Jandarma sorumluluk bölgesinde meydana gelen son iki yılın âsâyiş olay sayıları Grafik-2 de görülmekte olup, 2011 yılında toplam 264.585 âsâyiş olayı meydana gelmiş, bunların % 93 ü aydınlatılmıştır. 2011 yılında meydana gelen olay sayısı 2010 yılına nazaran % 2 oranında azalmıştır. Olay Sayısı 300000 269.526 264.585 250000 200000 150000 100000 50000 2010 2011 Yıllar Grafik-2 Âsâyiş Olayı Sayıları Âsâyiş olaylarının % 39 unu kişilere karşı suçlar, % 23 ünü takibi gereken olaylar, % 15 ini malvarlığına karşı suçlar, % 15 ini kabahatler, % 7 sini topluma karşı suçlar ve % 1 ini millete ve devlete karşı suçlar oluşturmaktadır. (Grafik-3) Millete ve Devlete Karşı Suçlar (3.414) % 1 Kişilere Karşı Suçlar (102.229) % 39 Takibi Gereken Olaylar (60.409) % 23 Topluma Karşı Suçlar (18.942) % 7 Kabahatler (39.198) % 15 Malvarlığına Karşı Suçlar (40.393) % 15 35 Grafik-3 Âsâyiş Olaylarının Genel Dağılımı

Kişilere karşı işlenen suçların türlerine göre dağılımı incelendiğinde (Grafik-4); trafik kazası sonucu taksirle yaralama, kasten yaralama, tehdit, kişiye veya hatırasına hakaret, taksirle yaralama, trafik kazası sonucu taksirle öldürme ve kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçları ilk sıralarda yer almaktadır. Diğer (7.184) % 7 Trafik Kazası Sonucu Taksirle Yaralam a (31.675) % 30 Kasten Yaralama (30.542) % 30 Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma (2.625) % 3 Trafik Kazası Sonucu Taksirle Öldürme (2.886) % 3 Taksirle Yaralama (2.927) % 3 Kişiye veya Hatırasına Hakaret (6.962) % 7 Tehdit (17.428) % 17 Grafik-4 Kişilere Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımı Mal varlığına karşı suçların türlerine göre dağılımı incelendiğinde (Grafik-5); hırsızlık, mala zarar verme, hakkı olmayan yere tecavüz, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma ve yağma suçlarının ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Hırsızlık (23.316) % 58 Mala Zarar Verme (10.010) % 25 Diğer (526) % 1 Yağma (562) % 1 Güveni Kötüye Kullanma (1.202) % 3 Dolandırıcılık (1.490) % 4 Hakkı Olmayan Yere Tecavüz (3.287) % 8 Grafik-5 Mal Varlığına Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımı 36

Topluma karşı suçların türlerine göre dağılımı incelendiğinde (Grafik-6); çevreye karşı suçlar, kötü muamele, aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali, taksirle yangına neden olma, resmî belgede sahtecilik, genel tehlike yaratan diğer suçlar ve silâhla ateş etme suçları ilk sıralarda yer almaktadır. Çevreye Karşı Suçlar (5.046) % 28 Kötü Muamele (3.839) % 20 Diğer (1.786) % 9 Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlali (2.437) % 13 Silâhla Ateş Etme (1.248) % 7 Genel Tehlike Yaratan Diğer Suçlar (1.763) % 9 Resmi Belgede Sahtecilik (1.030) % 5 Taksirle Yangına Neden Olma (1.793) % 9 Grafik-6 Topluma Karşı Suçların Türlerine Göre Dağılımı Millete ve devlete karşı işlenen suçların türlerine göre dağılımı incelendiğinde (Grafik-7); ateşli silâhlar ve bıçaklar ile diğer aletler hakkında kanuna muhalefet, kolluk kuvvetlerine direnme, suç üstlenme/uydurma veya yalan tanıklık, avda, sporda kullanılan tüfek, nişan tabancası ve av bıçağı yapımı, alımı, satımı ve bulundurmaya dair kanuna muhalefet, fikir ve sanat eserleri kanununa muhalefet ve diğer kamu görevlilerine direnme suçlarının ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Ateşli Silâhlar ve Bıçakler ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna Muhalefet (1.208) % 35 Kolluk Kuvvetlerine Direnme (583) Suç Üstlenme/ % 17 Uydurma veya Yalan Tanıklık (275) % 8 Diğer (803) % 24 Diğer Kamu Görevlilerine Direnme (157) % 5 Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa Muhalefet (177) % 5 Avda,Sporda Kul.Tüfek, Nişan Tabancası ve Av Bıçağı Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurmaya Dair Kanuna Muhalefet (211) % 6 37 Grafik-7 Millete ve Devlete Karşı İşlenen Suçların Türlerine Göre Dağılımı

Kabahatlerin türlerine göre dağılımı incelendiğinde (Grafik-8); kimlik bildirme kanunundaki kabahatler, çevre kirliliğine dair kabahatler, emre aykırı davranış, tütün mamullerinin zararlarının önlenmesine dair kanundaki kabahatler ilk sıralarda yer almaktadır. Kimlik Bildirme Kanunundaki Kabahatler (4833) % 12 Diğer (10.091) % 26 Çevre Kirliliğine Dair Kabahatler (3.958) % 10 Emre Aykırı Davranış (3.919) % 10 Tütün Mamüllerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanundaki Kabahatler (2.525) % 6 Sarhoşluk (2.415) % 6 Kaçak Yapılaşmaya Dair Kabahatler (2.196) % 6 İlköğretim ve Eğitim Kanunundaki Kabahatler (1.776) % 5 Rahatsız Etme (1.624) % 4 İş Kanunundaki Kabahatler (1.296) % 3 Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunundaki Kabahatler (1.442) % 4 Maden Kanunundaki Kabahatler (1.521) % 4 Su Ürünleri Kanunundaki Kabahatler (1.602) % 4 Grafik-8 Kabahatlerin Türlerine Göre Dağılımı Takibi gereken olayların türlerine göre dağılımı incelendiğinde (Grafik-9); kazalar (trafik kazaları hariç), intihara teşebbüs (yönlendirme olmayan), kaybolma (kayıp şahıs) olaylarının ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Kazalar (Trafik Kazaları Hariç) (43.038) % 70 İntihara Teşebbüs (Yönlendirme Olmayan) (7.004) % 12 Kaybolma (Kayıp Şahıs) (3.828) % 6 Şüpheli Ölüm (Cmk M:159) (1.828) % 3 Kayıp Eşya ve Mal (Araç, Silâh, Hayvan, Belge vb.) (1.778) % 3 Diğer (949) % 2 Doğal Afetler (979) % 2 İntihar (Yönlendirme Olmayan) (1.005) % 2 Grafik-9 Takibi Gereken Olayların Türlerine Göre Dağılımı 38