GÜNEŞ ELEKTRİK SANTRALLERİ NEDEN BU KADAR KÂRLI BİR YATIRIMDIR?

EMİN SOLAR ELEKTRİK ENERJİ MÜH. SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ELEKTRİK SANTRALLERİ NEDEN BU KADAR KÂRLI BİR YATIRIMDIR? EMİN SOLAR ELEKTRİK TANITIM DOSYASI MERKEZ: Neusser Landstraße 2 50735 Köln/Almanya www.elektromcom.de info@elektromcom.de

Sayfa 2 / 26 İçindekiler 1- SEKTÖR DEN HABERLER... 3 1.2- İnönü Üniversitesi Türkiye nin En Büyük Güneş Tarlasını Kuruyor!... 3 1.2- Pazarcık 500 KW GES Kokteyli Yapıldı... 3 1.3- Güneş Elektrik Santrali İle İşletmeye Elektrik İçin Bir Fatura Gelmeyecek... 4 1.4- Eskişehir Tepebaşı Belediyesi, BEBKA Desteğiyle Kurduğu Tesiste Ürettiği Elektriği TEDAŞ la Paylaşıyor.... 4 1.5- Güneydoğu da Evler, Enerji Üreten Fabrikalara Dönüşebilir... 5 1.6- Türkiye'de Güneşten Enerji Üretimine Yönelik Talepte Patlama Yaşanıyor... 6 1.7- Almanya Güneş Enerjisi ve Türkiye Nükleer Santrali... 7 2- NEDEN TEMİZ GÜNEŞ ENERJİSİ?... 8 2.1- Güneş Enerjisi Diğer Enerjilerle Karşılaştırıldığında;... 9 2. 2- Güneş Enerji Panellerinin (Pillerinin) Kullanıldığı Yerler... 9 2. 3- Şebeke Bağlantılı Sistemler ve Uygulama Alanları... 10 2. 4- Şebekeden Bağımsız Sistemler ve Uygulama Alanları... 11 2.5- Tarımsal Sulama Projeleri... 11 2.6-Türkiye de Elektrik Enerji Tüketimi ve Güneş Enerjisi... 12 2.7-Ülkelere Göre Kurulu Güneş Elektrik Santralleri Toplam Gücü (Tablo)... 13 2.8- Örnek Hesaplama: 500 kwp Fotovoltaik (Güneş) Enerji Santrali Kurulumu Proje Hesap Özeti... 15 3- KULLANDIĞIMIZ KOMPONETLER (ÜRÜNLER)... 15 3.1- Güneş Panelleri... 15 3.2- İnvertör Çeşitleri... 16 3.3- Alüminyum Sistem Konstrüksiyon Seti... 16 3.4- AC-, DC ( Solar) Kablo ve Bağlantı Setleri... 17 3.5- Elektrik Panoları ve Koruma Ekipmanları... 17 4- HİZMETLERİMİZ... 18 5- KANUN VE YÖNETMELİKLER... 20 6- SIKÇA SORULAN SORULAR... 20 7- SON SÖZ: GÜNEŞ ELEKTRİK SANTRALİ KURDURMAK İSTEYENLERİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR... 23

Sayfa 3 / 26 1- SEKTÖR DEN HABERLER 1.2- İnönü Üniversitesi Türkiye nin En Büyük Güneş Tarlasını Kuruyor! Tarih: 13 Haziran 2013 Malatya İnönü Üniversitesi, güneş tarlası kurarak Turgut Özal Tıp Merkezi nin elektrik ihtiyacının yüzde 30 unu karşılamayı planlıyor. İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemil Çelik, kapalı bir sistemle inşa edilen Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi nin havalandırma, klima, elektronik sistemlerinin ciddi miktarda enerji sarfettiğini belirtti. Türkiye nin hali hazırda en büyük güneş tarlası olacak alanda 5 megawatlık enerji üretileceğinin altını çizen Çelik, böylece Turgut Özal Tıp Merkezi nin enerji ihtiyacının karşılanacağını kaydetti. Çelik, İhalemiz yapıldı. Teknik ekipler ihaleyi değerlendiriyor. Onaylanmasının ardından 6 ay içinde güneş panelleri yerleştirilecek ve enerji üretilmeye başlayacak. Sistem maliyetini 6 yılda amorti edecek. 20 yıla yakın süre güneşten enerji üretilebilecek dedi. http://www.enerjigazetesi.com/inonu-universitesi-turkiyenin-en-buyuk-gunes-tarlasini-kuruyor/ 1.2- Pazarcık 500 KW GES Kokteyli Yapıldı Kahramanmaraş ın pazarcık ilçesinde Cem İplik A.Ş nin fabrika çatısına kurulan 500 kw lık güneş enerji santrali tanıtıldı. Kokteylli tanıtım toplantısına Pazarcık Kaymakamı Mustafa SARIKAYA, Santral tanıtım kurulu ve birçok güneş enerji santrali kurmayı düşünen yatırımcılar katıldı. Toplantıda açılış konuşmasını yapan Cem İplik A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı K.Ali Kızıldere bu yatırıma karar vermeden önce Almanya da 4 gün bulunduğunu ve bu sürede hiç güneş yüzü görmediğini ama bütün çatıların ve birçok çatıda ve tarlada güneş panellerini görünce 4 mevsimin yaşandığı güneşi bol ülkemizde bu tür yatırımların olmadığını görerek üzüldüğünü ve ülkeye döner dönmez güneş enerji sistemine yatırım kararını belirtti

Sayfa 4 / 26 1.3- Güneş Elektrik Santrali İle İşletmeye Elektrik İçin Bir Fatura Gelmeyecek [04.09.2013 14:10] Enerji Günlüğü Gaziantep te Tad Piliç Üretim Tesislerine kurulan 500Kw gücündeki güneş enerjisi santrali toplam 2 milyon TL ye maloldu. Gaziantep te bulunan Tad Piliç üretim tesislerinde yaklaşık 10 bin metrekarelik bir alana kurulan güneş enerjisi santrali yılda ortalama 800.000 KWh elektrik üretecek. Toplam maliyeti 2 milyon TL ye kurulan santralin kendisini yaklaşık 7-8 yıl içinde amorti etmesi planlanıyor. 2 bin adet, her biri 250W kapasiteli güneş panellerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan bu güneş enerjisi santrali, gerek kapladığı alan, gerekse elektrik enerjisi üretme kapasitesi açısından şimdilik Türkiye deki en büyük güneş enerjisi santrali ünvanını almış durumda. Sistemde ayrıca 10 adet 60kW gücünde inverter bulunuyor. Kullanım ömrünün yaklaşık 30 yıl olarak önerildiği bu güneş enerjisi santrali, bölgenin güneşlenme durumuna bağlı olarak ayda 50 bin ile 80 bin KWh arasında değişebilen kapasitelerde elektrik üretecek. Bakım giderleri dışında aylık elektrik ihtiyacını özellikle yaz aylarında sıfırlayacak olan Tad Piliç Güneş Enerjisi Santralinde ilk 7 yıldan sonraki 23 yıl boyunca bakım giderleri dışında işletmeye elektrik için bir fatura gelmeyecek. http://www.sabah.com.tr/ekonomi/2013.08.19/turkiyede-bir-ilk 1.4- Eskişehir Tepebaşı Belediyesi, BEBKA Desteğiyle Kurduğu Tesiste Ürettiği Elektriği TEDAŞ la Paylaşıyor. Eskişehir Tepebaşı Belediyesi, Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı nın (BEBKA) 2011 yılı Çevre ve Enerji Mali Destek Programı kapsamında birinci olan ve hibe desteği alan Düşük Karbon Ayak İzi İçin Enerji Etkin Bina Projesi kapsamında hizmet binasında elektrik üretiyor.

Sayfa 5 / 26 Belediye Başkanı Ahmet Ataç, yenilebilir enerjinin kullanılmasının çok önemli olduğuna ve ülke ekonomisine büyük katkılar sağladığına dikkat çekti. Türkiye nin enerji konusunda çok ciddi tasarruflara ihtiyacı olduğunu anlatan Ataç şöyle konuştu: Ben Almanya ya gittiğimde ülkenin kuzeyinde dahi güneş panellerinin çok yoğun kullanıldığını görüyordum. Ülkemizde daha etkin, daha uzun süreli güneşimiz var. Niye güneş panellerini kullanıp da bu tip yenilebilir enerjinin ülke ekonomisine katkıda bulunmasını sağlamıyoruz? diye kendi kendime düşünüyordum ve neticede bu projeyi gerçekleştirdik. Türkiye nin bu konuda bir sıkıntısı var. Yüzde 20 tasarruf edeceğiz Ataç, binaya çift yönlü sayaç konulduğunu ve ay sonunda artı eksilerin hesaplanarak TEDAŞ a gerekli ödemelerin yapıldığını kaydetti. TEDAŞ a elektrik veren ilk belediyelerden değil, ilk binalardan biri olduklarını ifade eden Ataç, Şimdi burada, belediyenin çalışmadığı günlerde güneş enerjisinin gücü şebekeye veriliyor. Belediye çalışırken de tabii ki biz TEDAŞ ın şebekesinden enerji çekiyoruz. Sonunda artı ve eksiler hesaplanıyor ve o para TEDAŞ a ödeniyor. Bizim bu sistemden amacımız, tasarruf edebilmek. Şu anda genel masraflarımızdan yani elektrik, doğalgaz giderlerimizin yüzde 20 sini bu sistem sayesinde tasarruf edeceğiz diye konuştu. Kaynak: Enerji Enstitüsü 1.5- Güneydoğu da Evler, Enerji Üreten Fabrikalara Dönüşebilir Tarih: 23 Mayıs 2013 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haydar Aras, Türkiye de kullanılan enerji kaynaklarının büyük bölümünün yurt dışından satın alındığını belirterek, bu enerji kaynaklarının temini için yıllık 60 milyar dolardan fazla ithalat yapıldığını söyledi. Ülkenin büyümesine bağlı olarak bu ithalatın her geçen gün daha da yükseldiğini, bunun sürdürülebilir olmadığını ifade eden Aras, Türkiye de elektrik üretiminin yüzde 50 sinin ithal edilen doğalgaz ile gerçekleştirildiğini kaydetti. 5 yılda kendini amorti ediyor Aras, Türkiye deki elektrik tüketiminin sadece yüzde 2 sinin yenilenebilir enerji kaynakları kullanılarak üretildiğini, bu oranın da çok düşük olduğunu anlatarak, şöyle konuştu: Gelişen teknolojiye bağlı olarak fotovoltaik pillerin fiyatında son 2 yılda büyük ucuzlama oldu. Bu sayede güneş enerjisinden faydalanma konusunda büyük artış yaşanacak. 15 dairenin Güneş enerjisinden elektrik enerjisi üreten sistem, yaklaşık 65 bin liraya kurulabilir. Ortalama 15 dairenin elektrik enerjisinin tamamını karşıladığınız gibi üretim fazlası elektriği de şebekeye satarak yıllık 3 bin lira gelir elde edersiniz. Sistem 5 yılda kendini amorti ediyor.

Sayfa 6 / 26 Almanya 50 milyar dolar kazanıyor Prof. Dr. Haydar Aras, yıllık güneşlenme süresi Türkiye nin yarısı kadar bile olmayan Almanya nın, güneş enerjisinin öneminin farkında olduğunu bildirerek, ürettiği güneş enerjisi sistemi ürünlerini satan Almanya nın bu sayede yıllık 50 milyar dolar ihracat yaptığını söyledi. İspanya, İsrail, İran, Japonya ve ABD de kurulan güneş tarlalarında güneş enerjisinden elektik üretimi yapıldığını işaret eden Aras, şöyle devam etti: Güneydoğu Anadolu başta olmak üzere Ege ve Akdeniz bölgeleri güneşlenme saati açısından en zengin bölgemizdir. Bu potansiyelimizi kullanmamız lazım. Aksi takdirde enerji üretimi için yapacağımız ithalat miktarı her geçen gün daha da yükselecek. 2020 yılında sadece elektrik üretimi için yapacağımız ithalat miktarı 55 milyar dolara ulaşacak. Bunun için önlem almamız lazım. Bu nedenle güneş ve rüzgar enerjisinden faydalanmamız şart.. Kaynak: Enerji Enstitüsü http://www.enerjigazetesi.com/guneydoguda-evler-enerji-ureten-fabrikalara-donusebilir/ 1.6- Türkiye'de Güneşten Enerji Üretimine Yönelik Talepte Patlama Yaşanıyor ÖZGE YAVUZ 13.06.2013 Türkiye'nin tahıl ambarı Konya ve Karaman'daki buğday tarlaları, daha kârlı olduğu için güneş enerjisi panelleriyle kaplanıyor. Tarlasına güneş eken buğday ekenden 77 kat fazla kazanıyor Türkiye'de güneşten enerji üretimine yönelik talepte patlama yaşanıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK) 10 Haziran'da kabul etmeye başladığı üretim lisansı başvurularına gelen talep de bunu doğrular nitelikte. Kurula 3 günde toplam kurulu gücü 2 bin 900 megavata ulaşan 260 başvuru geldiği açıklandı. EPDK, yarın saat 18.00'e kadar yapılacak olanlarla birlikte bu yıl için yaklaşık 1.2 milyar lira tutarında başvuru bekliyor.

Sayfa 7 / 26 ALIM GARANTİSİ: Kamu alım garantisi: 13.3 Dolar-Cent/kWh Yerli yatırım olursa alım garantisi: 19.5 Dolar-Cent/kWh Alım garanti süresi: 10 yıl DARI YERİNE GÜNEŞ Güneşten elde edilen enerji aynı zamanda sürdürülebilir özellik taşıyor. Yapılan analizler güneş enerjisine yapılan yatırımın tarımdan daha kârlı olduğunu gösteriyor. 20 dönümlük bir arazide 1 megavatlık güneş enerjisi üretildiğinde yatırımcının cebine bir yıl sonra maliyet payı çıkarıldığında net 334 bin TL kalıyor. Aynı alanda 1 yılda 12 bin kilogram buğday üreten bir çiftçi ise, ürününü devlete kilogram başına 720 kuruştan satarak net 4 bin 320 TL kazanıyor. 1.5 MİLYON $'A KURULUYOR Kamunun güneş enerjisi alım fiyatı, halen yürürlükte olan Yenilenebilir Enerji Kanunu (YEK) uyarınca 13,3 dolar sent. Ancak yüksek güneş alma seviyesi yatırımın geri dönüş süresini kısaltıyor ve yatırımları fizibıl kılıyor. Hakan Erkan, 1 megavatlık GES kurmanın maliyetinin 1.5 milyon dolar olduğunu açıkladı. GES kurulumu, diğer yeşil enerji kaynaklarına göre daha pahalı olmasına rağmen, son yıllarda dünyada panel fiyatları arz fazlası nedeniyle ucuzladı. 1.7- Almanya Güneş Enerjisi ve Türkiye Nükleer Santrali Geçen hafta, Almanya yeni geliştirdiği Güneş Enerjisi Santralinin 22,00 GWh'lık elektrik ürettiğini duyurdu. Sinop'a kurulması planlanan Nükleer Santral saatte 4,56 GWh enerji üretecek, Mersin'de ki ise 3,99 GWh Yani, Toplamda: 4,56 + 3,99 = 8,55 GWh Güneş nedir bilmeyen Almanya, geliştirdiği Güneş Enerji Santrali ile, bizim toplamda 39 Milyar Dolar ödeyeceğimiz Nükleer Santrallerden, 2.5 kat daha fazla enerji elde ediyorsa, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Santraller ile enerji elde etme gibi kirli ve çöp teknolojilere yatırım yapmamalı ve tüm enerji yatırımlarını ve projelerini cennet Türkiyemiz'de bolca bulunan ve hiç kullanılmayan, Güneş ve Rüzgar gibi Yenilenebilir, Temiz Enerji kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılması ve geliştirilmesi yönününde yapmalıdır..

Sayfa 8 / 26 2- NEDEN TEMİZ GÜNEŞ ENERJİSİ? 1- Tertemiz bir dünya; Fosil yakıtlar bir gün bitecek, fakat artıkları bize yaşanılmaz bir dünyayı miras bırakacak, rüzgâr ve güneş ise bize sunulan, değerini bilemediğimiz tertemiz kaynaklardır. 2- Üretimin onuru; Temiz enerji; her evden, her tesisten, ülke üretimine yapılan bir katkıdır. Güneş enerjisi açısından Avrupa ülkeleri bizden çok daha dezavantajlı durumda olmalarına rağmen konutlarda devlet tarafından desteklenen ciddi yatırımlar gerçekleştirmişler ve bu yatırımlarına artarak devam etmektedirler. 3- Güçlü bir yedek enerji; Yapacağınız yatırım günlük kullanımlarınıza ilave olarak, size her an karşılaşabileceğiniz elektrik kesintilerinde uzun süreli yedek enerji kaynağı olarak hizmet edebilir. Bugünden öngöremeyeceğimiz, temenni edilmeyen acil durumlarda paha biçilemeyen faydalar sağlayabilir. Örneğin elektrikler kesildiğinde çalışmayan doğalgaz kombi cihazı ve Buzdolabı basit bir yatırımla ile çalışır halde tutulabilir. Alarm sistemleri, haberleşme sistemleri, acil ikaz sistemleri vb. gibi çok önemli örnekler çoğaltılabilir.

Sayfa 9 / 26 4- Hayalperest değil, gerçekçi yatırım; Elektriği olmayan, benzin veya dizel jeneratörle çalışan, şebekeden uzak yerler için güneş panelleri son derece uygun ve kazançlıdır. Yatırımların geri dönüş süresi normal şartlarda 4 ile 7 sene arasında olmaktadır. Kurulacak sistemlerin ortalama 35-40 yıl ömürlü olduğu düşünülürse, uzun vadede kârlı bir yatırımdır. İyi bir gelirinin yanı sıra çevreye olan pozitif katkısı ve yedek enerji olarak faydaları da düşünüldüğünde tercih edilmesi gereken bir yatırımdır. 2.1- Güneş Enerjisi Diğer Enerjilerle Karşılaştırıldığında; Güneş enerjisi tükenmeyen ve azalmayan bir enerji kaynağıdır. Güneş enerjisi, temiz bir enerji türüdür. Gaz, duman, toz, karbon veya kükürt gibi zararlı maddeleri yoktur. Güneş enerjisi, hiçbir ulaştırma harcaması olmaksızın her yerde sağlanabilir. Güneş enerjisi doğabilecek her türlü enerji bunalımın etkisi dışındadır. Güneşi az veya çok gören yerlerde, örneğin dağların tepelerinde vadiler ya da ovalarda da bu enerjiden yararlanmak mümkündür. Güneş enerjisi hiçbir karmaşık teknoloji gerektirmemektedir. Hemen hemen bütün ülkeler, yerel sanayi kuruluşları sayesinde bu enerjiden kolaylıkla yararlanabilirler. Güneş, herkesin yararlanabileceği bir enerji kaynağıdır. Bu sayede ülkelerin enerji açısından dışarıya bağımlılıkları ortadan kalkacaktır. Fotovoltaik Nedir? Fotovoltaik (PV), ışığı olduğu gibi elektrik enerjisine dönüştürebilen bir teknolojidir. Güneşten enerji elde edilmesi noktasında en iyi bilinen sistem güneş hücrelerinden yararlanmaktır. PV hücreleri çevre etmenlerine karşı cam levhaların arasında dizayn edilerek koruma altına alınmışlardır. 2. 2- Güneş Enerji Panellerinin (Pillerinin) Kullanıldığı Yerler Endüstri: Fabrika, atölye vb işletmeler, Arazi Güneş enerji santralleri, Çiftlikler, Arazi sulamaları, Şehir içindeki evler, Köy, kasaba vb bölgeler, Yedek enerji ihtiyacının duyulduğu yapılar, Otel vb. yapılar, Yat ve teknelerde, Trafik işaret lambalarında, Cep telefonlarının şarj edilmesinde,

Sayfa 10 / 26 Evlerin elektrik ihtiyacının karşılanmasında, Güneş arabalarında, Hesap makinalarında, Güneş kulelerinde, Binalarda, Radyo ve TV' lerde, Balık çiftliklerinde, Dağda arı besiciliğinde, Hayvan besiciliğinde, Araba akülerinde, Aydınlatma ihtiyacının giderilmesinde, Sokak aydınlatmasında, Fotoğraf makinesinde, Mp4, mp5 gibi elektrik ile çalışan aletlerde ve bunlara benzer elektrikle çalışan ve elektriğe ihtiyaç duyan her yerde kullanılabilir... 2. 3- Şebeke Bağlantılı Sistemler ve Uygulama Alanları Şebeke Bağlantılı (On-grid) Sistemler Bu tip uygulamalar şebekenin bulunduğu bölgelerde uygulanabilmektedir. Şebeke bağlantılı sistemler genelde aküsüz (akülü de olabilir) olup panel ve invertörlerden oluşan bir sistemdir. On-grid sistemlerin ön önemli özelliği devlete elektrik satılarak gelir elde edilmesi ve bunun yanı sıra kendi kullanımına da uygun olup enerji tasarrufu yapılır. Şebeke bağlantılı sistemler şehir içi ev ve sanayi kullanımına oldukça uygundur. Gündüz güneş olduğu sürece elektrik üreten bu sistemler şebekeyle desteklendiği için kayıp, kesinti gibi bir problem yaşanmaz. Bunun yanında tükettiğinizden fazlasını üretirseniz aradaki bu fark size gelir olarak geri dönecektir. Yaklaşık olarak 5-8 yıl aralığında kendini amorti eden bu sistemler en az 25 yıl performans garantisine sahiptir. Şebeke Bağlantılı Sistemlerin Uygulama Alanları: Endüstri: Fabrika, Atölye vb. işletmeler Arazi Güneş enerji santralleri Çiftlikler Arazi sulamaları Şehir içindeki evler Köy, kasaba vb. bölgeler Yedek enerji ihtiyacının duyulduğu yapılar Otel vb. yapılar

Sayfa 11 / 26 2. 4- Şebekeden Bağımsız Sistemler ve Uygulama Alanları Ada Sistemi: Atmosferden gelen güneş ışınlarının solar modüller üzerine temas etmesi ile DC elektrik enerjisi üretilir. Üretilen enerji stabil şarj sağlayabilmek için otomatik şarj kontrollü solar regülatörler ile regüle edilir. Solar regülatörlerin regüle ettiği enerji, akü sistemi üzerinde depo edilir. Depo edilen DC elektrik enerjisi otomatik kontrollü, yüksek demeraj güçlerine dayanıklı, tam sinüs sabit çıkış verebilen solar invertörler ile çevrilerek 230 Volt AC çıkış elde edilir. İnvertör çıkışından alınan enerji, kullanılmak istenen sistemin girişine bağlanır. Şebekeden Bağımsız (Ada Sistemi) Uygulama alanları: Bağ evleri Dağ evleri Baz istasyonları Tarla sulama Park, bahçe, tabela aydınlatma Erken uyarı sistemleri Alarm ve güvenlik sistemleri Gözetleme kuleleri Sinyalizasyon sistemleri İnşaat, şantiye vb. saha uygulamaları Arama veya çıkartma amaçlı madencilik uygulamaları Mobil ve marin uygulamaları 2.5- Tarımsal Sulama Projeleri Gün geçtikçe su kaynakları her geçen gün daha da azalmakta ve tarım arazileri gittikçe kuraklaşmaktadır. Bunun yanında yanlış sulama toprağın tuzlanmasına yol açmaktadır. Özellikle damla sulama yapılmayışı topraklarımızı her geçen gün daha da tuzlu ve daha da verimsiz hale getirmektedir. Ayrıca elektrik şebekesine uzak bölgelerde pompa ile su çıkarmak büyük zahmetler ve maliyetler getirmektedir. Bütün bunlara güneş enerjisi ile çözüm bulmak mümkündür. Hem çok düşük maliyetler hem de yüksek performans ile özellikle damla sulama sistemleri kolaylıkla beslenebilir.

Sayfa 12 / 26 K.MARAŞ AFŞİN SULAMA PROJESİ İhtiyaç duyulan su miktarı, kuyu yüksekliği gibi temel faktörler bilindiğinde uygun pompa seçimi ve gerekli güneş pili adedi kolaylıkla belirlenebilir. Tarımsal sulama sistemleri ve içme suyu temini ile ekonomik çözümler yaratabilirsiniz. Örneğin yerin 50-200 metre derininden su çekebilir ve bir tanka doldurup buradan tarımsal sulama yapabilirsiniz. Ya da yine derinden su çekip bir su deposuna suyu basıp oradan da içme suyu şebekesine suyu verebilirsiniz. Tüm bu işlemler için ihtiyacınız olan ekipmanlar ise güneş paneli, şarj kontrol cihazı (batarya) ve solar pompadır. 2.6-Türkiye de Elektrik Enerji Tüketimi ve Güneş Enerjisi Türkiye'nin enerji ithalatı tutarı 2011 yılında bir önceki yıla göre %40,56 artarak 54 milyar 113 milyon 489 bindolar oldu. (Kaynak: Türkiye Enerji Ajandası 2011) Avrupa ülkeleri 2020 yılına kadar elektrik enerjisi ihtiyacının en az %32,5 ini, 2030 yılına kadarsa en az %48 ini yenilenebilir enerji (Güneş, Su, Rüzgar, Hava vb.) kaynaklarından elde edecek. (Kaynak: VDMA Avrupa Elektrik Üretim Raporu) Türkiye nin toplam yıllık güneşlenme süresi 2 bin 640 saattir. (Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü)

Sayfa 13 / 26 Tüketiciler ister evlerinde olsun isterse iş yerlerinde olsun, bütçelerinin çok büyük bir kısmını enerji sarfiyatlarına harcıyor. Rakamlar gösteriyor ki, bu bütçe payı ne yazık ki hep artan bir eğride ilerlemesine devam edecek Ülkemiz yenilenebilir enerji kaynakları yönünden dünyanın en zengin ülkelerinden birisidir. Güneş Enerjisinde yılda 380 milyar kwh/yıl elektrik elde edebilecek potansiyeli mevcuttur. Peki, bu bitmek tükenmek bilmeyen enerji kaynağını neden elektrik enerjisine dönüştürmede geç kaldık? En Önemli Sebep: Kanun ve Yönetmeliklerde ki Gecikme 2.7-Ülkelere Göre Kurulu Güneş Elektrik Santralleri Toplam Gücü (Tablo) Ülkeler 2011 Toplamı(MW) 2012 (MW) 2012 Toplam (MW) AB 27 Almanya 24678 7600 32278 İtalya 12913 9537 16250 Fransa 3000 1200 4200 İngiltere 875 1100 1975 Yunanistan 624 912 1536 Bulgaristan 145 670 815 Belçika 2018 655 2672 Avusturya 190 230 420 Danimarka 16 200 216 İspanya 4900 200 5100 Hollanda 145 125 270 Çek Cumhuriyeti 1969 116 2085 Slovenya 81 114 195 Portekiz 183 30 213 Slovakya 468 10 478 Avrupa İsviçre 230 170 400 Ukrayna 190 131 321 Avrupa Harici Çin 3500 3500 7000 Amerika 4382,5 3200 7583 Japonya 4914.43 2000 6914 Hindistan 460,91 1000 1461 Avustralya 1400 820 2200 Kanada 563 200 763 Tayland 150 210 300 Kore 754 209 963 İsrail 189,7 60 250

Sayfa 14 / 26 Türkiye: Türkiye nin güneş enerjisi potansiyeli Kıta Avrupa sının önde gelen güneş enerjisi yatırımlarına sahip Almanya, İspanya ve Çek Cumhuriyet gibi ülkelere göre daha fazla olmasına rağmen yatırım oranı ilgili düzenlemelerin yakın zamanda olmasıyla henüz bu ülkelerin çok altında kalmaktadır. Ama yeni çıkan YEK Kanunu ile ülkemizde de Güneş Elektrik Santrali (GES) yatırımların önü sonuna kadar açıldı.

2.8- Örnek Hesaplama: 500 kwp Fotovoltaik (Güneş) Enerji Santrali Kurulumu Proje Hesap Özeti Tesisin gücü: 500 kwp Toplam-Maliyet: 450.000 (Yaklaşık) Şu an devlet tarafından tesis sahibine ödenen; 10 -Cent/kWh (Yaklaşık) Ürettiği Elektrik: 800.000 kwh/yıllık Gelir: 80.000 /yıllık Bakım Masrafları: 6.000 / yıllık Ürettilen Toplam Elektrik Enerjisi: 18.000.000 kwh/ 25 yıllık Toplam Gelir: 1.800.000 / 25 yıllık Sayfa 15 / 26 Sonuç: Amorti süresi: 5,6 yıl Üretilen elektriğin maliyeti: 3 4 -Cent/kWh Şu an da şebeke elektriğe ödenen: 8-11 -Cent/kWh 3- KULLANDIĞIMIZ KOMPONETLER (ÜRÜNLER) 3.1- Güneş Panelleri (Üretim Yerleri: Almanya, Avrupa, Türkiye, Asya) Panellerin ürün garanti süresi en az 10-12 yıl Verim garantisinin 25-30 Yıl Verim toleransı (+) En uygun panel ortam-iklim şartlarına ve ekonomik beklenti özelliklerine göre seçilir ve tavsiye edilir. Ayrıca talep üzerine her türlü marka ve tip ile de tesis kurulabiliriz.

Sayfa 16 / 26 3.2- İnvertör Çeşitleri Ürünlerimiz Alman üretimidir. 5-10 yıl Garanti, Garanti süresi uzatılabilir Sistemin beyni ve kalbi olan invertör seçimi, kesinlikle en ince detaylarına kadar mühendislik hesablarına dayalı olup, uzun yıllar Almanya tercübeli mühendislerimiz tarafından yapılır. 3.3- Alüminyum Sistem Konstrüksiyon Seti (Ürünlerimiz Alman ve Türkiye Üretimidir.) Tüm PV sistemi için komple alt yapı Çatı kanca / Arazi sistemleri Kesme alüminyum profiller, bağlantı ve montaj elamanlar

Sayfa 17 / 26 Paslanmaz çelik vidalar Yüksek güvenlik Maksimum kullanım ömrü Schletter, Midi, tuna veya taleb üzeri 3.4- AC-, DC ( Solar) Kablo ve Bağlantı Setleri DC elektrik kablolama için güneş enerji kablosu; Aşırı UV ve ısıya dayanıklı En az verim ve gerilim kaybı esas alınarak, en uygun kablo (AC ve DC) kesiti ve tipi tesisinizin özelliklerine göre uzman mühendislerimiz tarafindan hesaplanır. 3.5- Elektrik Panoları ve Koruma Ekipmanları Pano, sigortalar ve şalterler vb.: En uygun koruma sistemi tesisinizin özelliklerine göre uzman mühendislerimiz tarafından hesaplanır.

Sayfa 18 / 26 4- HİZMETLERİMİZ Elektrik Mühendislik Projesi Dünyanın en iyi mühendislerinin yetiştiği Almanya da mühendislik fakültesini bitiren ve yüzlerce güneş santralleri projesine Almanya da imza atan mühendislerimiz tarafından güneş elektrik santraliniz planlanır. Türkiye de ki elektrik projeleri Geçerli TEDAŞ standartları ve ilkelerine göre hazırlanır. Montaj Planlama Uzun yıllardır Almanya tecrübelerine göre en verimli ve en uygun montaj planı: Gölgelenme, eğim ve yön esas alınarak en iyi verim şartları hesaplanır ve panel montaj planı çizilir. Montaj, Elektrik Tesisatı Uygulama ve Montaj ekibimiz Almanya da yetişmiş olup, Almanya kalite standartlarında ve Türkiye normlarına uygun panel kurulumunu ve elektrik tesisatını gerçekleştirir.

Sayfa 19 / 26 Genel Hizmetlerimiz: Ücretsiz Danışma Projelendirme / Planlama Tesis Kurumu / Bakım Amorti ve Kazanç Hesaplama Resmi Başvuru ve İşlemler Alüminyum sistem alt konstrüksiyon montajı Panellerin montajı DC kablo tesisatı Inverter montajı ve bağlantısı AC Kablo tesisatı Pano ve koruma ekipmanları tesisatı (DC ve AC) Saat ve şebeke bağlantısı Teknik test ve işletmeye alma Elektrik Mühendislik Hizmetleri Elektrik Tesisleri Her Türlü Elektrik Tesisat İşleri Enerji Tasarrufu Ön Fizibilite Çalışması Projelendirme Sistem Bileşenleri, Ekipman Seçimi Ürün Tedariki Montaj, Devreye Alma, Uygulama Anahtar Teslimi Sistem-Tesis Kurulumu Satış Sonrası Teknik Destek Yedek Parça, Bakım ve İşletme Desteği İthalat bazında işlemler Toptan ve Perakende Malzeme Satışı Bilgilendirme ve Eğitim Hizmetleri Danışmanlık, Supervisor Hizmeti Sosyal Sorumluluk Projeleri

Sayfa 20 / 26 5- KANUN VE YÖNETMELİKLER Yenilenebilir Enerji Kanunu, 2010 yılının Aralık ayında kabul edilmiştir. Yasa, yenilenebilir kaynakların kullanımına dayalı elektrik üretimine teşvik etmektedir. Yenilenebilir Enerji Kanunu na (YEK) göre güneş enerjisi santrallerinde üretilen elektrik için devletin uygulayacağı teşvik fiyat 13,3 $-Cent ve bu fiyat, santralin çalışmaya başlaması başlangıç kabul edilerek 10 yıl süre ile geçerli olacaktır. Bu rakam, tesisin yerel üretimine bağlı olarak ilk 5 yıl için öğe başına 0,5-3,5 $ cents artabilir. Bu teşvik, 31 Aralık 2015 öncesinde çalışmaya başlayan tesisler için geçerlidir. Güneş Enerjisi Duyurusu Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulamasına Dair Tebliğ 2 Ekim 2013 tarihinde yayınlandı. Yasaya göre küçük ve orta ölçekli tesisler lisanssız olarak kurulabilir. Lisanssız tesislerin kapasitesi 1000 kwp altında olmalıdır. Bu lisanssız santraller ile hem kendi elektrik maliyetinizi ortadan kaldırabilir dahası ürettiğiniz fazla elektriği aynı bölgede satabilirsiniz. Lisanssız bir santrale tüm elektrik tüketicileri sahip olabilir. Linkler: Yenilenebilir Enerji Kanunu (YEK) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik - Son Hali http://www.epdk.gov.tr/index.php/elektrik-piyasasi/duyurular 6- SIKÇA SORULAN SORULAR SORU: Kimler lisansız elektrik üretim tesisi kurabilir? CEVAP: Elektrik abonesi olan herkes (her gerçek veya tüzel kişi) lisanssız elektrik üretim tesisi kurabilir. Bu kişilerin kendi uhdelerinde en az bir tüketim tesisi, yani aboneliği bulunması gerekir. Aboneliği olmayan kişiler, lisanssız elektrik üretim tesisi kuramaz. Gerçek ya da tüzel kişi olmayan aboneler (apartman yönetimi gibi) lisanssız elektrik üretim tesisi kuramaz.

Sayfa 21 / 26 SORU: Yenilebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak lisansız elektrik üretim tesisi kurulması halinde üretilen ihtiyaç fazlası elektrik kime hangi fiyattan kaç yıl süreyle satılabilir? CEVAP: Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak kurulan elektrik üretim tesislerinden üretilen elektriğin ihtiyaç fazlası kısmı YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelden 10 yıl süreyle satın alınacaktır. 10 yıl sonra ne olacağı ilgili kanun hükümlerinde yapılacak düzenlemeyi müteakip açıklığa kavuşacaktır. SORU: Evimde güneş enerjisi ile elektrik üretebilir miyim? CEVAP: Evinizde güneş enerjisi ile elektrik üretmeniz ve evinizdeki tüm elektrikli ekipmanları ve çevre aydınlatmanızı ürettiğiniz enerji ile kullanabilmeniz mümkün. SORU: İşyerimde güneş enerjisi ile elektrik üretebilir miyim? CEVAP: İşyerinizde güneş enerjisi ile elektrik üretmeniz ve işyerinizdeki tüm elektrikli ekipmanları ve çevre aydınlatmanızı ürettiğiniz enerji ile kullanabilmeniz mümkün. SORU: Dağ evimde güneş enerjisi ile elektrik üretebilir miyim? CEVAP: Dağ evinizde güneş enerjisi ile elektrik üretmeniz ve dağ evinizdeki tüm elektrikli ekipmanları ve çevre aydınlatmanızı ürettiğiniz enerji ile kullanabilmeniz mümkün.

Sayfa 22 / 26 SORU: Üretilen enerji ile neler yapılabilir? CEVAP: Güneş enerjisi ile üretilen enerji miktarında teknik olarak sınırlama yoktur. İstenilen herhangi güç veya miktarda enerji üretmeniz ve kullanabilmeniz mümkündür. Dolayısı ile üretilen enerji her alanda rahat ve sorunsuz kullanılabilmektedir. SORU: Havanın bulutlu, kapalı olduğu zaman ne olur? CEVAP: Güneş enerjisi ile elektrik üretimi, güneşin yeryüzüne ulaşan UV ışınları ile yapılmaktadır. Yeryüzüne bulutlu hava olsa dahi, bulutların arasından gelen UV ışınları güneşin doğumundan batımına kadar elektrik üretebilmemizi sağlar. Kurulan akülü sistemlerde otonom süresi bu sistemlerde isteğe göre yapılır ve enerjinin az üretildiği günlerde dahi stok enerjinizden kullanarak enerji kullanımında hiçbir şekilde kesinti yaşamazsınız. SORU: Kullandığım elektrik ile güneşten elde edilen enerji arasında fark var mıdır? CEVAP: Şebekeden elde edilen enerji Türkiye altyapısında tek faz 230V ya da 3 faz 380V 50Hz dir. Güneş enerjisi ile elde edilen enerji tam olarak aynıdır. SORU: Güneş enerjisi ile elektrik üretiminin ömrü ne kadardır? CEVAP: Kullanılan ürünlerin özelliklerine göre değişmektedir. Kurulan sistemin yüklenici firma kapsamında genel olarak 2 yıl sorunsuz çalışma garantisi vardır. Genel olarak fotovoltaik sistemleri solar modüllerin ömrü kadar (35-50 yıl) kullanabilirsiniz. SORU: Güneş enerjisi ile elektrik üretim sistemlerinin servis ve bakım garantisi desteğini kimler verebilir? CEVAP: Güneş enerjisi ile elektrik üretim sistemleri yüklenici firmaya aittir.

Sayfa 23 / 26 Daha Fazla Soru ve Cevaplar için: Elektrik Piyasası Lisanssız Üretim Sıkça Sorulan Sorular http://www.epdk.gov.tr/index.php/elektrik-piyasasi/lisanssiz-uretim?id=816 7- SON SÖZ: GÜNEŞ ELEKTRİK SANTRALİ KURDURMAK İSTEYENLERİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR 1- Gölgelenme, Çatı Eğimi ve Çatı Yönü İncelenmesi Optimum çatı açısı 25 ile 35 arası ve en uygun çatı yönü güney dir. Bu ölçülerde değilse bile en azından bu değerlere yakın olmalıdır. Bununla beraber çatıda panel döşenecek yerlerde gölgelenme olmamalıdır. Bu ideal değerler yoksa bile, en azından bu değerlere yakın bir şekilde montaj olmalıdır. Güneşe elektrik panelleri doğu ve batıya dönderilen paneller %10 civarı ve kuzeye dönderilenler %30 civarı verim kaybı ile enerji üretmektedir. 2- Verim ve Ekonomiklilik Hesabı Buradaki en önemli kriter kullanılması düşünülen paneller, kablolar ve invertörlerle birlikte, çatı eğimi, yönü ve gölgelenme yapacak nesnelerin veri olarak girildikten sonra, yıllık verimi uluslararası kabul gören Solar programları tarafından (örneğin PV_Sol gibi programlarla) hesaplanması talep edilmelidir. Bu değerlerden çok sapma olması durumunda (örneğin kuzey yönü) tesisinizin verimi düşük olacak ve yatırımın iyi bir getirisi olmayacaktır. Verimlilik hesabı ile birlikte yıllara göre gelirleri ve giderleri gösteren ekonomiklilik hesapları istenmelidir.

Sayfa 24 / 26 3- Fiyat Karşılaştırma Yapılması Bu alanda yetkili ve uzman firmalardan en az üç firmadan teklif almanız size iyi bir avantaj sağlar. Fiyatlar karşılaştırılırken en önemli dikkat edilecek ölçü, kurulacak alanın büyüklüğü ya da panelin sayısı değildir. Bu esas alınırsa büyük zarara yol açabilir. En önemli esas olarak kwp birim fiyatı esas alınmalıdır. Çünkü piyasada çok çeşitli paneller bulunduğundan örneğin 100 kwp bir sistem 800m² alana da kurulabilinir, 1600m² alana da. Örneğin böyle bir tesis için 100 W lık ince film panelinden 1000 (1600m² ) Adet gerekirken, 250 W lık mono kristalin panelinden 400 (800m ) adet gerekmektedir. Kurulacak alanınız fazla değilse, mono ya da poly kristalin paneller tercih edilmelidir. Fiyat teklifinde tüm komponentlerin (paneller, invertörler, alt montaj ekipmanları, solar kablo, DC-koruma sistemleri, AC tarafı kablo, pano ve koruma, uzaktan izleme sistemi vb. AC ve DC tarafı montaj, şebekeye bağlantı ve test ) dahil olmasına dikkat edilmesi gerekir. Bazı firmalar sadece DC tarafını, yani invertöre kadar olan bölümünü yapmaktadır. Bundan dolayı AC tarafı için ayrıca maliyetin yüksek olabileceği gözden kaçırılmamalıdır. Ürün seçiminde (özellikle panel ve invertör) uluslararası sertifikalara dikkat edilmelidir. ISO 9001, TÜV 4- Panel (Fotovoltaik Modül) Seçimi Sistemin motor gücü yani enerji kaynağıdır. Toplam sistem fiyatının yaklaşık yarısını oluşturmaktadır. Sistemin en önemli komponenti olduğu için panel üretici firması dünyaca tanınan ve kendini ispatlamış güvenilir firmalardan olması gerekir. Mümkün olduğunca garanti süresi uzun olmalıdır.

Sayfa 25 / 26 Panellerin ürün garanti süresi en az 10 yıl Verim garantisinin en az 10 Yıl % 90 ve 25 Yıl % 80 olmasına dikkat edilmelidir. Modüllerin verim toleransının (+) yönde olmasına dikkat edilmelidir. Bir fotovoltaik modülün nominal gücü aksine, etkili verimlilik de çok önemlidir. Teori ile pratik uygulamada çok farklı sonuçlar getirebilmektedir. Örneğin 1 kwp panel gücü (örneğin 4 Adet 250 W panel gücü) bir markada yıl sonunda 1600 kwh elektrik üretirken. Diğer marka panel üreticisinin paneli 1400 kwh elektrik üretebilmektedir. Bu alanda uluslararası kabul gören test sonuçları örneğin Photon yada TÜV test sonuçları en iyi referanslardır. 5- İnvertör Sistemin beyni invertörlerdir. Bundan dolayı üretici firma özenle tercih edilmelidir. Özellikle verim oranları % 95 in üzerinde olmalıdır. Photon test sonuçları en önemli referanslar arasındadır. Sistemin beyni ve kalbi olan invertör seçimi, kesinlikle en ince detaylarına kadar mühendislik hesabları olup, planlayıcı firma burada en önemli rolü oynamaktadır. Montaj yeri için serin bir yer tercih edilmeli yada oluşturulmalıdır. 6- Montaj Sistemi Üretici firma tanınan ve kendini ispatlamış güvenilir firmalardan olması gerekir. Şu anda piyasada çok farklı fotovoltaik montaj sistemleri vardır. Çatı montaj sistemlerinde özellikle çatıya zarar vermeyecek yalıtım, ağırlık sorunu oluşturmayacak ve uzun süre dayanacak (örneğin en az 10 yıl garanti) sistemler tercih edilmelidir. 7- Seçilen Ürünlerin Araştırılması Komponentlerin (panel, invertör vb.) test raporları araştırılmalı ve sonuçlarına dikkat edilmelidir. Bununla bereber online forumlarda tüketici deneyimleri bulunabilinir. Ancak, tüketicilerin kötü deneyimlerini paylaşmak olasılığı daha yüksek olduğundan, sadece tüketici görüşleri karar için yeterli olmamalıdır. Olumsuz görüşlerin sebebi üreticiye yada sistemi kuracak olan firmaya da sorulmalıdır. 8- Planlayıcı ve Kurucu Firma Tercihi Planlama ve montaj işinde bu sektörde uzun yıllar deneyimi olan mühendislik şirketleri tercih edilmelidir. Montaji yapacak ustaların bu sektör içerisinde tecrübeli olup olmadığı araştırılmalıdır. Bakım sözleşmesi yapılacaksa mümkün olduğunca bölgesel bir firma tercih edilmelidir.bakım başka firmaya verilecekse yerel olması çok fazla önemli değildir. Yeni bir sektör olduğu için malesef sektörde çok fazla tecrübeli firma mevcut değildir. Bundan dolayı kuracak firma iyi araştırılmalıdır. Kurucu firmanın daha önce yaptığı tesislerlerden bir kaçı yerinde görülmeli ve işletmecisi ile firma hakkındki tecrübeleri sorulmalıdır.

Sayfa 26 / 26 9- Fotovoltaik Sistemlerin Sigortalanması Belli büyüklükteki sistemler için (yaklaşık 30 kwp itibaren) bu sistemler verim kaybına, yangına çalıntıya, yüksek gerilim tehlikesine, doğal âfetlere vb. durumlara karşı sigortalanması tavsiye edilir. 10- Servis, Bakım, Paketi Bakım sözleşmesi yapılacaksa, dikkatli bir şekilde bakım paketi kontrol edilmelidir. Sistemi bakım sözleşmesi kesinlikle bu alanda tecrübeli bir mühendislik şirketine verilmelidir. Tesisde oluşacak sorun ve arızaya müdahale süresine özellikle dikkat edilmelidir. Büyük verim kayıplarına yol açacak arızalara 24 saat içinde müdahale edebilecek firmalar tercih edilmelidir. Kurucu firma ile bakım sözleşmesi yapılacaksa ilk iki yıl ücretsiz bakım talep edilmesi tavsiye edilir. Genelllikle yıllık bakım ücretleri, sistemin maliyetlerinin büyüklüğüne ve sözleşmenin içeriğine göre % 0,5 ile % 1 arasındadır. 11- Nakliye Maliyetleri, Teslim Ve Kabul Teklifin içerisinde sonradan masraf ortaya çıkartabilecek gizli yada saklı ifadelerin kullanılmadığından emin olun. Gerekirse bu alanda yetkili danışman şirketlerine başvurulmalıdır. Örneğin; nakliye ve montaj fiyatlarının içerisinde olup olmadığına özellikle bakılmalıdır. Eğer anahtar teslimi sistem istiyorsanız, sistemin işletmeye alınması dâhil tüm masraflar kurucu firmaya aittir ifadesi teklifin içerisinde yer almalıdır. SONUÇ: En ucuz tesis her zaman en kârlı yatırım olmadığı gibi, en kaliteli ve en pahalı ürünler de çoğu zaman en kârlı yatırım değildir. Fiyat ve kalite ilişkisi en önemli ölçü olmalıdır. Örneğin; fiyat ve kalite ilişkisi en iyi olan yatırım en kârlı yatırımdır.