SOLUNUM SİSTEMİ ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı İstanbul Darülaceze Müdürlüğü Bakım Hemşireliği - Bakım Personeli Eğitimi Temmuz 2007 Mart 2008 SOLUNUM SİSTEMİ ANATOMİ VE FİZYOLOJİSİ Dr. Nurullah YÜCEL İstanbul Darülaceze Müdürlüğü

ÜST SOLUNUM YOLLARI ALT SOLUNUM YOLLARI BURUN SINUS PARANASALIS NASOPHARYNX LARYNX TRACHEA BRONCHUS BRONCHIOLUS ALVEOL Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 2

BURUN (NASUS) Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 3

CAVITAS NASI - BURUN BOŞLUĞU Regio Olfactoria Regio Respiratoria Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 4

Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 5

CAVITAS NASI - BURUN BOŞLUĞU Conchae nasales superior Conchae nasales media Conchae nasales inferior Meatus nasi superior Meatus nasi medius Meatus nasi inferior Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 6

CAVITAS NASI - BURUN BOŞLUĞU Meatus nasi medius Sinus maxillaris, sinus frontalis Cellulae ethmoidales ant. et medii Meatus nasi inferior Apertum ductus nasolacrimalis Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 7

CAVITAS NASI - BURUN BOŞLUĞU Silialı Silindirik Epitel Submukuzada; Bol kan damarı Seröz ve Müköz bezler Vibrissia Nares Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 8

BURUN (NASUS) Rinitin yayılma yolları Lamina cribriformis - fossa cranii anterior Choanna nasopharynx,retropharyngeal Tuba auditiva orta kulak Delikleri yoluyla paranazal sinuslere Ductus nasolacrimalis - gözyaşı sistemi Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 9

BURUN (NASUS) Epistaksis; Burun kanamaları en sık görülen kanamalardır. A. sphenopalatina - A. palatina major anastomozu sorumludur. Little alanı - Locus Kiesselbachi Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 10

BURUN (NASUS) Görevleri Havanın Temizlenmesi Havanın Nemlendirilmesi Havanın Isıtılması Koku Duyusu Savunma Mekanizması Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 11

Sinüs Paranasales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 12

Sinüs Paranasales Burun boşluğunun yapısına katılan sinus içeren kemikler aynı zamanda pneumatik kemik olup os frontale, os ethmoidale, os sphenoidale ve os maxilla dır. Boşlukların şekil ve büyüklükleri kişiye göre değişmekle birlikte bütün sinusların toplam hacmi 80 cm3 dır Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 13

Sinüs Paranasaleslerin Ortak Özellikleri Paranasal sinuslar embriyonal hayatta burun mukozasının komşu kemiklere doğru yaptığı girintilerden oluşur. Bu sinusların iç yüzünü örten silialı mukoza, burun boşluğu mukozası ile devam eder. Normalde hava ile dolu bu boşluklar birer kanal aracılığı ile burun boşluğunun dış duvarına açılarak salgılarını boşaltırlar. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 14

Sinüs Paranasaleslerin Ortak Özellikleri Paranasal sinusların fonksiyonu sesin rezonansı için kavite oluşturmak, Havanın ısı değişimine katkıda bulunmak, kafa iskeletinin ön kısmında bulunan kemiklerin ağırlıklarını hafifletip dengeyi kolaylaştırmaktır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 15

1- Sinus frontalis, 2- Sinus maxillaris, 3- Sinus ethmoidalis cellulae ethmoidales anteriores cellulae ethmoidales medii dir. cellulae ethmoidales posteriores 3- Sinus sphenoidalis Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 16

Ön grubu sinus frontalis, sinus maxillaris, cellulae ethmoidales anteriores ve cellulae ethmoidales medii dir. Bu sinuslar burun boşluğunda meatus nasi medius ta bulla ethmoidalis ile processus uncinatus arasında bulunan hiatus semilunaris in dibine açılırlar. Arka grubu cellulae ethmoidales posteriores meatus nasi superior a, sinus sphenoidalis ise recessus sphenoethmoidalis e açılır Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 17

PHARYNX - YUTAK Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 18

LARYNX Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 20

LARYNX Cartilago thyroidea Cartilago cricoidea Cartilago epiglottica Cartilago artytenoidea Cartilago corniculata Cartilago cuneiformis Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 21

Larynx Eklemleri Art. cricothyroidea (Baskül hareketi) Art. cricoarytenoidea (iç ve dış rotasyon) (öne ve arkaya yatabilir) Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 22

LARYNX BAĞLARI Membrana thyrohyoidea Lig. thyrohyoideum laterale Lig. thyrohyoideum medianum Lig. thyroepiglotticum Lig. hyoepiglotticum Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 24

Membrana fibroelastica laryngis Membrana quadrangularis Plica aryepiglottica lig. vestibulare Conus elasticus Lig. vocale lig. cricotrachealis Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 25

Lig. vestibulare Angulus thyroideus-fovea triangularis Rima vestibularis Lig. vocale Angulus thyroideus-processus vocalis Rima vocalis (mizmar aralığı) Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 26

LARYNX KASLARI Ekstrensek kaslar yükseltici ve indiriciler olmak üzere iki gruba ayrılır. Os hyoideum a membrana thyrohyoidea aracılığı ile asılı durumda bulunan larynx, kemiğin tüm hareketlerinden etkilenir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 27

intrinsik kaslar m. cricothyroideus, m. cricoarytenoideus posterior, m. cricoarytenoideus lateralis, m.thyroarytenoideus m. arytenoideus Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 28

Larynx in intrinsik kasların görevleri Yabancı cisim ve zararlı maddelerin geçişini önlemek için larynx i kapatmak Plica vocalis leri ses oluşturabilecek konuma getirmektir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 29

Yutkunma sırasında epiglottis in kapanmasının yanında bütün larynx öne ve yukarıya doğru çekilip aditus laryngis in yemek yolundan uzaklaşması sağlanır. Larynx de birisi aditus laryngis, diğeri rima glottidis de olan iki sfinkter mekanizması vardır. Aditus laryngis deki sfinkter sadece yutkunma sırasında kullanılır. Lokmanın dil ile sert damak arasından arkaya doğru itilmesiyle larynx dil kökünün altına doğru çekilir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 31

Aditus laryngis, m. arytenoideus obliquus ve pars aryepiglottica nın kasılmasıyla daraltılır. Epiglottis dil tarafından geriye doğru itilerek aditus laryngis üzerinde bir kalkan gibi görev yapar. Lokma veya sıvılar epiglottis üzerinden geçerek ya da recessus piriformis oyuklarından aşağı doğru hareket ederek özefagusa yönlenirler. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 32

CARTILAGO EPIGLOTTICA Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 33

TRACHEA C6-T4(5) Solunum yolunun larynx den sonra gelen kısmı olan trachea yaklaşık 10-12 cm, ön-arka çapı 1,5 cm ve eni ise 2 cm dir. Trachea alt ucunda bronchus principalis dexter ve broncus principalis sinister olmak üzere iki dala ayrılır. Bu dalların oluşturduğu çatal bifurcatio tracheae dır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 36

TRACHEA Nefes Borusu Soluk Borusu Nefes borusu (soluk borusu) veya trakea, vücutta solunan havanın geçtiği, boru şeklinde bir organdır. Soluk borusu, gırtlağın altındadır, on iki santimetre boyundadır. Altıncı boyun omuru hizasında gırtlaktan başlar. Dördüncü sırt omurunda ikiye ayrılarak bronşları yapar. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 37

TRACHEA Arkası düz silindirik bir borudur. Arka duvarı zardan, diğer duvarları yarım halka biçimi üst üste dizilmiş kıkırdaklar, kas ve zardan yapılıdır. Soluk borusunun içini örten mukoza hava ile gelen küçük yabancı cisimlerin dışarıya atılması için, titrek tüylü hücrelerle döşelidir. Bronşlar, soluk borusunun ikiye ayrılmasından doğanlar, soluk borusunun yapısındadırlar, yalnız kıkırdakları daha düzensizdir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 38

TRACHEA Sağ bronş daha kalın daha kısa daha diktir; Sol bronş daha ince, daha uzun ve daha yataydır.. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 39

BRONCHUS PRINCIPALIS DEXTER Bronchus lobalis superior dexter: Bronchus segmentalis apicalis BI, Bronchus segmentalis posterior BII, Bronchus segmentalis ve anterior BIII Bronchus lobaris medius dexter: Bronchus segmentalis lateralis BIV, Bronchus segmentalis medialis BV Bronchus lobaris inferior dexter, Bronchus segmentalis superior BV I, Bronchus segmentalis basalis medialis VII, Bronchus segmentalis basalis anterior BVIII, Bronchus segmentalis basalis lateralis BXI, Bronchus segmentalis basalis posterior BX Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 40

BRONCHUS PRINCIPALIS SINISTER Bronchus lobaris superior sinister: Bronchus segmentalis apicoposterior BI+II, Bronchus segmentalis anterior BIII, Bronchus lingularis superior BIV, Bronchus lingularis inferior BV Bronchus lobaris inferior sinister: Bronchus segmentalis superior BVI, Bronchus segmentalis basalis medialis (cardiacus) BVII, Bronchus segmentalis basalis anterior BVIII, Bronchus segmentalis basalis lateralis BXI, Bronchus segmentalis basalis posterior BX Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 41

Arbor Bronchialis Hayat Ağacı Trachea Bronchus principalis dexter Bronchus principalis sinister Bronchus lobaris Bronchus segmentalis Bronchiolus lobularis Bronchiolus terminalis Bronchiolus respiratorius Ductus alveolaris Saccus alveolaris Alveolus pulmonis Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 43

PULMO DEXTER apex pulmonis basis pulmonis, facies costalis, facies mediastinalis facies diaphragmatica facies contactus margo anterior, margo posterior margo inferior Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 44

PULMO SINISTER fissura interlobalis pulmonis fissura obliqua pulmonis fissura horizontalis lobus superior lobus medius lobus inferior Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 45

FACIES MEDIASTINALIS Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 46

Pulmo dexter Lobus superior 1- Segmentum apicale SI 2- Segmentum posterius SII 3- Segmentum anterius SIII Lobus medius 4- Segmentum laterale SIV 5- Segmentum mediale SV Lobus inferior 6- Segmentum superius SVI 7- Segmentum basale mediale SVII 8- Segmentum basale anterius SVIII 9- Segmentum basale laterale SXI 10-Segmentum basale posterius SX Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 47

Pulmo sinister Lobus superior 1+2- Segmentum apicoposterius SI+II 3- Segmentum anterius SIII 4- Segmentum lingulare superius SIV 5- Segmentum lingulare inferius SV Lobus inferior 6- Segmentum superius SVI 7- Segmentum basale mediale SVII 8- Segmentum basale anterius SVIII 9- Segmentum basale laterale SXI 10- Segmentum basale posterius SX olarak segmentlere ayrılır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 48

SEGMENTUM PULMONALE Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 49

SEGMENTUM PULMONALE Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 50

AKCİĞER İZDÜŞÜMÜ Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 52

pleura visceralis pleura parietalis Pars costalis Pars diaphragmatica Pars mediastinalis Pars cervicalis lig. pulmonale cavitas pleuralis liquor pleuralis dir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 53

MEDISTINUM Mediastinum superius Mediastinum inferius Mediastinum anterius Mediastinum medium Mediastinum inferius Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 54

MEDIASTINUM SUPERIUS m. sternohyoideus, m. sternothyroideus, m. longus colli nin arcus aortae, vena brachiocephalica, truncus brachiocephalicus, v. cava superior, n. vagus, n. cardiacus lar, n. phrenicus, n. laryngeus recurrens sinistra, a. carotis communis sinistra, a. subclavia sinistra, plexus cardiacus, trachea, oesophagus, ductus thoracicus, thymus, nodi paratracheales, nodi lymphatici tracheobronchiales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 55

MEDIASTINUM ANTERIUS Bu aralıkta gevşek bağ dokusu, lig. sternopericardiaca, birkaç lenf düğümü ve a. thoracica interna nın mediastinal dalları, bazen de thymus veya artıkları bulunur. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 56

Mediastinum posterius pars thoracica aortae, v. azygos, v. hemiazygos, n. vagus, n. splanchicus lar, oesophagus, plexus oesophagus, truncus sympaticus, ductus thoracicus nodi mediastinales posteriores Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 57

Mediastinum medium Kalp, pericardium, aorta ascendens, v. cava superior un alt yarısı, v. azygos un son bölümü, bifurcatio tracheae, bronchus principalis dexter, bronchus principalis sinister, truncus pulmonalis, a.v. pulmonalis dextra a. v. pulmonalis sinistra, n. phrenicus, plexus cardiacus un nodi tracheobronchiales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 58

COLUMNA VERTEBRALIS Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 61

COLUMNA VERTEBRALIS Vertebrae cervicales (C1-C7) Vertebrae thoracicae (T1-T12) Vertebrae lumbales (L1-L5) Vertabrae sacrales (S1-S5) Vertebrae coccygea (Co1-Co4) Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 62

REGIO PECTORALIS Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 67

MUSCULI DORSI PROPRI Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 68

M. INTERCOSTALIS EXTERNI Origin: Tuberculum costae Insertio: Kemik- kıkırdak kosta sınırı İşlev: Kaburgaları yukarıya kaldırır, inspirasyon Sinir: Nn. intercostales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 70

M. INTERCOSTALIS INTERNI Origin: Sternum Insertio: Angulus costae İşlev: Kaburgaları aşağıya çeker, kaldırır, ekspirasyon Sinir: Nn. intercostales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 71

M. INTERCOSTALIS INTIMI Origin: Sternum Insertio: Angulus costae İşlev: Kaburgaları aşağıya çeker, kaldırır, ekspirasyon Sinir: Nn. intercostales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 72

M. TRANSVERSUS THORACIS Origin: Sternum un arka yüzü Insertio: 3.,4.,5. ve 6. kıkırdak kaburga İşlev: Kaburgaları aşağıya çeker, kaldırır, ekspirasyon Sinir: Nn. intercostales Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 73

DIAPHRAGMA Origin: PARS STERNALIS PARS COSTALIS PARS LUMBALIS Insertion: CENTRUM TENDINEUM Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 75

DIAPHRAGMA İşlev: İnspirasyon Karın içi basıncı arttırır. Torakoabdominal pompa Columna vertebralis in fleksiyonunu engeller Sinir: N. phrenicus Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 76

DIAPHRAGMA NIN DELİKLERİ HIATUS AORTICUS (T12) HIATUS OESOPHAGEUS (T10) FORAMEN VENAE CAVAE (T8) Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 78

Dış solunum Dış solunum, AC alveolleri ile AC dolaşım kanı arasındaki gaz değişimidir. Yani alveol kapillar membranındaki gaz değişimidir. Oksijen kandan alveollere, CO2 alveollerden kana geçer. Bu proses gazların parsiyel basınçları arasındaki farka, alveol membranlarının bütünlüğü ve AC lerin içindeki ve dışındaki kan akımına bağlıdır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 80

İç solunum İç solunum kanla vücut hücreleri dokulararasındaki gaz değişimidir. O 2 kandan dokulara, CO 2 dokulardan kana geçer. Bu proses yine dış solunumdaki faktörlere bağlıdır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 81

Solunum tipleri-1 Kostal tip solunum: Belirgin kosta hareketleri Örn: Köpek Abdominal tip solunum: Belirgin karın hareketleri, Normalde tüm insan ve hayvanlarda, at, sığır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 83

Solunum tipleri-2 Eupnea: İstirahat solunumu Hyperpnea: Solunumun derinliğinin artması Polypnea (tachypnea): Hızlı, yüzeysel, kesikli solunum Apnea: Solunumun geçici süre durması Dyspnea: Güç solunum Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 84

AC VOLÜMLERİ Solunum volümü (Tidal volüm) İnspirasyon yedek volümü Ekspirasyon yedek volümü Rezidüel volüm AC KAPASİTELERİ İnspirasyon kapasitesi Fonksiyonel rezidüel kapasite Vital kapasite Total AC kapasitesi Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 85

AC volümleri-1 Solunum volümü: Tidal volüm, Normal bir solunumla alınan ve verilen hava hacmidir insan için= 500 ml dir. SV= 7,4 x Vücut ağırlığı (kg) Tür Vücut ağırlığı kg Solunum volümü ml At 550 6000 Sığır 500 3800 Keçi 40 350 Köpek 8 150 Kedi 3 40 Tavşan 3 20 Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 86

AC volümleri-2 İnspirasyon yedek volümü (3600 ml) = Normal inspirasyondan sonra, zorlu bir inspirasyonla alınan hava hacmi Ekspirasyon yedek volümü (1100 ml)= Normal ekspirayondan sonra zorlu eksp.ile çıkarılan hava hacmi (1100 ml, atta 1200 mlrezidüel volüm Rezidüel volüm= AC lerde sürekli olarak kalan ve çıkarılamayan hava hacmi Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 87

AC kapasiteleri -1 İnspirasyon kapasitesi = Solunum volümü + insp yedek volümü Fonksiyonel residüel kapasite = (at 1600 ml, insan 3000 ml) = Eksp.yedek volümü + Residüel volüm Vital kapasite (5200 ml) = İnsp.yedek volümü + solunum volümü + eksp.yedek volümü Total AC kapasitesi= Vital kapasite + residüel volüm Zorlu bir insp. yapıldıktan sonra AC lerdeki toplam hava hacmi (insanlarda 5800-6400 ml) Bütün AC volüm ve kapasiteleri erkeklerde % 15 > kadınlardaki değerler ve sporcularda % 30-40 daha fazla Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 88

Solunum yolları VENTİLASYON (Havalandırma) AC ventilasyonu Ölü aralık Alveolar ventilasyon Solunum frekansı ve Dakika hacmi Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 90

Solunum yolları Trake Bronş Bronşcuklar (6-12 dala ayrılır, duvarlarında esnek kıkırdak bulunur) Bronşioller (kıkırdak içermezler, içleri silyalı epitelle kaplıdır, mukozanın altında düz kas tabakası bulunur ve otonom sinirlerle idare edilir, sempatik; gevşeme, parasempatik; kasılma) Terminal bronşioller Bronchioli respiratorii Ductuli alveolares Sacculi alveolares Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 91

Solunum yolları-1 Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 92

Solunum yolları - 2 Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 93

AC perfüzyonu Solunum gazlarının AC içerisindeki dağılımı ile AC perfüzyonu eşit değildir. Kötü havalandırılan AC kısımları refleks yolla daha az perfüze olur (Euler-Liljestrand mekanizması). Alveolar po 2 azalırsa, buradaki alveolleri besleyen arteriyoller daralır, böylece kötü şekilde havalandırılan alveollerin gereksiz şekilde kanlandırılması önlenmiş olur. Hipoksik vasokonstriktör düzenleyici mekanizma Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 94

Solunum gazlarının dağılımı Solunum gazlarının AC lerde dağılımı anlaşılır. Ve her yerinde aynı değildir. AC lerde relatif iyi ve kötü havalandırılan bölgeler vardır. Her bir AC bölgesinin havalandırılması bronşların daraltılması veya genişletilmesi ile etkilenebilir. Gazların dağılımı kanın arteriyelleştirilmesi (yani oksijenlenmesi!!) üzerine etkilidir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 95

AC lerin perfüzyonu-1 AC ler eşit şekilde kanlandırılmaz. Özellikle vücudun duruşu yerel perfüzyona kuvvetle etkilidir. Hidrostatik basınç daha aşağı kısımda (distalde) bulunan AC bölgelerinin daha iyi kanlanmasını sağlar. Ayakta duran bir insanda diyaframa yakın bölgeler apekse nazaran daha iyi kanlandırılır. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 96

AC lerin perfüzyonu-2 ventilasyon-perfüzyon oranı Perfüzyonun kanın temizlenmesi üzerinde önemli şekilde etkileri vardır. Çünkü AC lerin apeksinde ventilasyon perfüzyon oranı bozuktur. Bu kısımda alveolar ventilasyon AC lerin perfüzyonundan fazla; kanın şiddetli arteriyalizasyonu söz konusu Basisde ise tersidir. Solunum Sistemi Anatomi - Fizyolojisi 97

Parsiyel basınçlardaki farklara bağlı olarak, alveoler boşluk, kan ve hücreler arasında gaz hareketi.

Vücutta gazların hareketi Alveoller, kan ve hücreler arasında gazların hareketi, kompartmanları geçen gazın kısmi basınç farkına bağlıdır. Diffüzyon yasasına göre, gazlar kısmi basınçlarının yüksek olduğu bölgeden düşük olduğu bölgeye geçerler. Eğer sizin AC inizdeki gaz basıncı, kanınızdakinden daha fazla ise, o zaman gaz kanınıza doğru hareket eder veya tersi.

Vücutta gazların hareketi Vücudun farklı bölümlerinde farklı kısmi basınçları olan gazların hareketlerinin değerlendirilebilmesi için bundan sonraki slaytı iyi inceleyiniz. Oksijen ve karbon dioksitin bir bölgeden diğer bölgeye hareketini gaz basınçlarını dikkate alarak söyleyiniz.