E T M ÜSSÜ SEFERBERL DE K E T M EKONOM S fi KONSEY, TÜRK YE N N E T M ÜSSÜ OLAB LMES Ç N HAREKETE GEÇT. HEDEF 2023 YILINDA 150 B N YABANCI Ö RENC Y TÜRK ÜN VERS TELER NE KAZANDIRMAK VE 6 M LYAR DOLAR DÖV Z G RD S SA LAMAK. DE K E T M EKONOM S fi KONSEY BAfiKANI DR. MUSTAFA AYDIN: TÜRK YE N N YÜKSEK Ö RET MDE B R CAZ BE MERKEZ OLMASI Ç N ÇALIfiIYORUZ. Ek vitrin ÖZEL RÖPORTAJ
Dr. Mustafa Ayd n: 2023 hedefimiz 150 bin yabanc ö renci, 6 milyar dolar döviz girdisi sa lamak Ahmet DO AN DE K E itim Ekonomisi fl Konseyi nin ana hedefi; Türkiye de sunulan yüksek ö renim hizmetlerini uluslararas pazarlarda tan nmas n baflta bölge ülkeleri olmak üzere, uluslararas e itim talebinin Türkiye ye yönlendirilmesini sa lamakt r. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Eğitim Ekonomisi İş Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Aydın; Yükseköğretimdeki uluslararası öğrenci pazarından arzuladığımız payı alabilmemiz için; üniversitelerimiz ve ilgili paydaşlar, hedef ülkelerde Türkiye'nin ve Türk üniversitelerinin tanıtımını yapmak, üniversitelerin ve eğitimin kalitesini artırarak, Türkiye'nin sosyal, kültürel, ekonomik ve turizm imkânlarını anlatacak kanallar oluşturulmalı diyor. Dr. Aydın, ülkemizin bir eğitim üssü olabilmesi için kamu ve özel sektör iş ve güç birliğinin şart olduğunu vurguluyor. Dr. Aydın ile DEİK Eğitim Ekonomisi başlattığı projeleri ve dünya yüksek öğretim pazarındaki Türkiye nin yerini ve hedeflerini konuştuk... Geçtiğimiz günlerde Türkiye ye öğrenci çekmek için geliştirilecek projeleri ele almak üzere DEİK bünyesinde Eğitim Ekonomisi İş Konseyi Çalıştayı düzenlendi. Türkiye, eğitim ekonomisi konusunda milyarlarca doları ülkelerine çeken Fransa, İngiltere, ABD gibi ülkelerin karşısına çıkmaya hazırlanıyor. Bu çalışmalardan söz eder misiniz? Konuyu daha iyi anlatabilmek için DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi nin kuruluş amacına ve hedeflerine değinmek gerekiyor. DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) bünyesinde faaliyet gösteren Eğitim Ekonomisi İş Konseyi, Türkiye nin uluslararası bir yüksek öğrenim merkezi olması amacı ile çalışmalar yürütmek üzere 2011 yılında kuruldu. İş Konseyi nin ana hedefleri; Türkiye de sunulan yüksek öğrenim hizmetlerini uluslararası pazarlarda tanınmasını başta bölge ülkeleri olmak üzere, uluslararası eğitim talebinin Türkiye ye yönlendirilmesini, Türkiye nin yüksek öğretimde bir cazibe merkezi ne dönüştürecek gerekli alt yapının, özel sektör, kamu kurum ve kuruluşları ve tüm paydaşlarca yüksek düzeyli bir işbirliği içerisinde oluşturulmasını sağlamak. Hedefimiz 2015 yılına kadar ülkemize 100 bin uluslararası öğrenci getirebilmek. Bu konuda lider ülkelerin kimler olduğunu hepimiz biliyoruz. Bugün Türkiye deki üniversiteler dünya çapındaki bu kulvarda öncü koşan üniversiteler ile rekabet edebilecek düzeyde teknik altyapı, akademisyen ve diğer birçok standarda fazlası ile sahip. Hükümetimizin 2023 vizyonuna paralel olarak biz de bir vizyonumuz var. 2023 te en az 150 bin uluslararası öğrenciyi ülkemize kazandırmak istiyoruz. Bu da yaklaşık 6 milyon dolarlık bir döviz 86 87
Uluslararas ö rencilerin transfer, denklik ve baflvurular n n h zl sonuçland r lmas için YÖK içerisinde bir birim oluflturulmas n istedik. E itim sistemindeki de iflikliklerin uzun vadede önemli sonuçlar olaca n düflünüyorum ve bunlar olumlu sonuçlar olacak. Biz de E itim Ekonomisi fl Konseyi olarak Türkiye deki de iflime paralel olarak flartlar n iyilefltirilmesi ve uluslararas ö rencilerin temini için çal flmalar m z sürdürece iz. girdisi demek. Şunu da unutmayalım ki bir öğrenciden elde edilen gelirin sadece 1/3 ü üniversitelere kalıyor. Geri kalan 2/3 ülke ekonomisine yeme-içme, konaklama, alışveriş, seyahat olarak kazandırılmış oluyor. UNESCO verilerine göre dünya genelinde yaklaşık 3,3 milyon öğrenci kendi ülkesi dışında, başka bir ülkede üniversite eğitimi almaktadır. Bir öğrencinin yıllık ortalama maliyeti 40 bin dolar civarında olup, 3,3 milyon öğrencinin dünyadaki yıllık yarattığı uluslararası öğrenci bütçesi 132 milyar dolara ulaşmaktadır. Bizim bu pastadaki payımız şimdilik çok küçük ama DEİK eğitim ekonomisi iş konseyi olarak amacımız bu pazarda 2023 yılına kadar hak ettiğimiz paya kavuşmak. AMACA ULAfiMAK Ç N PAYDAfiLARIN B RL KTE ÇALIfiMASI GEREK YOR Bu amaca ulaşmak için hangi kurumlarla birlikte çalışıyorsunuz? Amacımıza ulaşmak için tüm üniversiteler, kamu kurumları ve ilgili paydaşların bir arada çalışması gerekmekte. Bu nedenle biz konseyimize çeşitli bakanlıkları, TİKA, TÜ- BİTAK gibi kurumları ve benzer kuruluşları danışman üye olarak aldık. Örneğin, Yüksek Öğretim Kurulu muzdan bütün Türk Yüksek Öğretim Kurumları nın (devlet ve vakıf) bölge ülkelerinin Milli Eğitim Bakanlıkları nca tanınması için YÖK ün bu ülkelerdeki ilgili bakanlıklar nezdinde girişimlerde bulunmasını, uluslararası öğrencilerin transfer, denklik ve başvurularının hızlı sonuçlandırılması için YÖK içerisinde bir birim oluşturulmasını istedik. Dışişleri Bakanlığı mızdan büyükelçilik yetkililerimizin bölge ülkelerdeki ulusal eğitim sistemi, üniversiteye kabul sistemi, öğrenci sayısı, öğrencilerin temayülleri, ülkenin İK ihtiyaçları gibi konularda bilgi toplaması ve üniversitelerimizle paylaşmasını, vize işlemleri için özel bir statü ve kurallar geliştirilmesi ve öğrencilerin kısa sürede vize alabilmeleri sağlanmasını, İçişleri Bakanlığı mız bizlere ikamet başvurularının hızlı sonuçlanması için resmi işlemlerin tüm ilçe emniyet müdürlüklerinde yapılacak şekilde düzenlenmesi ve ikamet izinleri için yetkili olan kuruluşlarda dil bilen, donanımlı personelin istihdam edilmesi konusunda destek vermekte. Turizm ve Kültür Bakanlığı, turizm sektöründe görüldüğü gibi devlet eliyle eğitim sektörünün de reklam ve tanıtımının yapılması, yurtdışı etkinliklerinde üniversitelerin de katılabileceği pavillionlar hazırlanması ve ICEF, NAFSA gibi fuarlarda Türkiye nin tanıtımının yapılması konusunda hızla çalışmalara başladı. Bu sene Amerika daki NAFSA Fuarı nda ilk kez Türkiye pavillionu ile bayrağımızı gururla dalgalandırdık. Eğitim sistemindeki değişikliklerin uzun vadede önemli sonuçları olacağını düşünüyorum ve bunlar olumlu sonuçlar olacak. Biz de Eğitim Ekonomisi İş Konseyi olarak Türkiye deki değişime paralel olarak şartların iyileştirilmesi ve uluslararası öğrencilerin temini için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Uluslararası öğrencileri ülkemize çekerken, üniversitelerimiz tanıtım ve markalaşma konusunda ne gibi çalışmalar yürütecek? Öncelikle web sitemizi kurduk. Bu site, uluslararası öğrencilerin Türkiye ye açılan kapısı olacak. Neden Türkiye bölümünde ülkemizin ekonomik, kültürel ve sosyal yönlerini tanıtırken sitemizde ülkemizin üniversitelerini detaylı şekilde dünya ile tanıştıracağız. Artık fuarlara 88 89
Mühendislik ve iflletme ra bet görüyor Eğitim Ekonomisi İş Birliği Konseyi üyeleri olarak bir arada katılıyoruz. Bu da bizim gücümüzü artırıyor. Ekonomi Bakanlığı döviz getirici faaliyet destekleri ile daha fazla yurtdışı tanıtım çalışması yapma fırsatı buluyoruz. Görsel ve yazılı tüm materyallerimiz hazır ve artık Türkiye yi eğitim sektöründe de bir cazibe merkezi haline getireceğiz. E T MDEK KAL TE Ç N Ö RET M ÜYES SIKINTISINI ÇÖZMEL Y Z Diğer bir konu ise öğretim üyesi hareketliliği Bu hareketlilik nasıl sağlanacak? Yükseköğretimde kaliteyi artırmak için öğretim üyesi getirmek istediğimizde yaşadığımız sıkıntıları çözmeliyiz. Zamanla yüksek lisans ve doktora eğitimlerine talep daha da fazla olacak, ihtiyaçlar bu doğrultuda düzenlenmeli. Akademisyenlerin değişim programları ile yurtdışına gitmeleri ve özellikle yabancı dillerini geliştirmeleri sağlanmalı. Yabancı öğretim görevlilerinin ülkemizde çalışmaları kolaylaştırılmalı, idari pozisyonlarda da çalışmalarının önünün açılması gerekiyor. Bu tür konularda YÖK yeni uygulamalar başlatmalı, gerekli değişiklikleri yapmalı. Ancak o zaman engeller aşılmış olacak. ÜLKEMIZE GELEN Ö RENC SAYISI 25 B N C VARINDA Her yıl milyonlarca genç, daha iyi eğitim almak için farklı ülkelere gidiyor. Türkiye den bu kervana katılanların sayısı ise 100 bin civarında. Peki, dışarıdan bize gelen öğrenci sayısı ne kadar? Ülkemize gelen öğrenci sayısı bugün 25 bin civarında. Uluslararası öğrenci hareketliliği içindeki öğrencilerin çoğunun bizim bulunduğumuz bölgeden gittiğini düşünürsek bu rakam çok çok az. Bu rakamı artırmak için Birçok bakanlık ve müdürlükle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. BÖLGEDE TERC H SEBEB M Z Ülkemizde bulunan mevcut yabancı öğrencilerin Türkiye yi tercih etme nedenleri nelerdir? Tanınan burs imkânları, bölgede konumumuz ve gücümüz sebebiyle duyulan güven, istikrarlı ekonomimiz diyebiliriz. Tabii bu öğrencilerin çoğunun bölgemizde ortak din, kültür ve sosyal alışkanlıkları paylaşan ülkelerden geldiğini unutmayalım. Ayrıca ülkemizde eğitim öğretime devam eden üniversitelerin diplomalarının dünya üzerinde tanınır olması da büyük bir etken. Ülkemizde eğitim gören yabancı öğrenciler daha çok hangi meslek gruplarına ilgi gösteriyorlar? En fazla mühendislik ve işletme bölümlerine rağbet gösterdiklerini görüyoruz. Bu bölümlerde ülkemizde uluslararası standartlarda eğitim veriliyor ve her yerde geçerli sayılan meslekler. Türkiye de yükseköğretim sistemi ne yazık ki; uluslararası öğrenciler ve öğretim üyeleri açısından henüz cazip hale gelemedi. Size göre bunun nedenleri nelerdir ve bu konuda neler yapılmalıdır? Tüm paydaşlarımız ile herkes üzerine düşeni büyük bir özveri ile yaparak hızla amacımıza ulaşmak üzere çalışıyoruz. Ülkemizdeki eğitim sektörü yurtdışında adına çok ciddi anlamda duyurmaya başladı. Önümüzdeki yıllarda da bunun meyvelerini görmeye başlayacağız. Katıldığımız fuarlar, burada öğrenim gören öğrencilerin ülkelerine döndüğünde bizden duydukları memnuniyeti aktarmaları ve sektörlerde gösterdikleri başarılar, ülkemizin tanınırlığını artıracak. Yabancı dil akreditasyonu da bir diğer önemli konu. Rusça, İngilizce ve Arapça gibi dil çeşitliliğini üniversitelerde sağlamlaştırmamız lazım. Bu konuda neler yapılmalıdır? Türkiye deki tüm üniversiteler İngilizce eğitim vermekte. Ama artık tek bir dilin ülkemizde de dünya üzerinde de geçerliliği kalmamıştır. Artan rekabet ve işsizlik gibi sorunlar dil konusunda da gençleri eğitime yönlendirmekte. Ülkemizden sade dil eğitimi için yurt dışına çıkan birçok öğrenci bulunmakta. Bu öğrencilerin orada aldıkları kalitede eğitim almalarını sağlamak için ülkemizdeki üniversitelerde iyileştirme çalışmaları yapmakta. Dil çeşitliliğinin artırılması, daha fazla uluslar arası öğretim üyesinin ülkemize gelmesini sağlamak ya da yapılan öğrenci değişimi projeleri bu çalışmalara en iyi örneklerdir. Artık ülkemizdeki üniversitelerde özellikle de vakıf üniversitelerinde dil seçenekleri oldukça fazla. Dünyada rağbet gören İngilizce, Rusça, İspanyolca, Arapça ve hatta Çince eğitimi ilgi görmekte. Ortak tan t m stratejisi Uluslararas tan t mlarda, üniversiteler birbirleriyle rekabet etmek yerine, ortak tan t m yöntemlerini kullanarak birbirlerini desteklemeliler. DE K E itim Ekonomisi fl Konseyi ile bu amac m za ulaflt k. Vak f üniversiteleri, YÖK, MEB, D fliflleri, Ekonomi Bakanl ve birçok paydafl kamu kurulufllar ile ortak bir tan t m stratejisi belirledik. Şu anda vakıf üniversitelerinde okuyan kaç yabancı öğrenci var? Daha çok hangi ülkelerden geliyorlar? Vakıf üniversiteleri, üniversite eğitimimizde nasıl ve ne şekilde bir katma değer yaratıyor? Vakıf üniversiteleri gerek akademik kadroları gerekse modern ve dünya standartlarındaki altyapıları ile 2023 hedeflerine ulaşmakta zorlanmayacaklardır. Vakıf üniversitelerinde ortalama 50 ila 350 arasında uluslararası öğrenci olduğunu söyleyebiliriz. Bu rakamı artırmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yapmamız gerekenleri irdelemek gerekirse; vakıf üniversiteleri olarak, ne tür insan kaynağına ihtiyaç olduğunu detaylı araştırmamız ve ona uygun programlar geliştirmemiz gerekiyor. Diğer ülkelerde eksik ve açık olan programları belirlememiz ve üniversitelerimizde bu programların oluşturulmasını sağlamalıyız. Ayrıca, uluslararası tanıtımlarda, üniversiteler birbirleriyle rekabet etmek yerine, ortak tanıtım yöntemlerini kullanarak birbirlerini desteklemeliler. DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi ile bu amacımıza ulaştık. Vakıf üniversiteleri, YÖK, MEB, Dışişleri, Ekonomi Bakanlığı ve birçok paydaş kamu kuruluşları ile ortak bir tanıtım stratejisi belirledik. Bu sene katıldığımız dünyanın en büyük eğitim konferans ve fuar organizasyonu NAFSA 2012 de Türk üniversitelerini temsilen kurulan Türkiye pavilyonunun gördüğü ilgiden büyük gurur duyduk. Ekonomi Bakanı Sayın Zafer Çağlayan, bir süre önce yurt dışından öğrenci getirmeyi ihracat gibi sayacaklarını ve çok iyi teşviklerin verileceğini açıkladı. Bu konuda düşünceleriniz nelerdir? Sayın bakanımıza bu konuda minnettarız. Eğitim sektörümüzü tanıtmak ve yurt dışından öğrenci getirmek için bu destekler bize büyük fayda sağladı. Bugün fuar katılımlarından, yurtdışında düzenlenen konferanslara, basılan broşürlerden internet reklamlarına kadar birçok alanda devletimiz yüzde 60 a varan destekler veriyor. En önemlisi de artık uluslararası öğrenci temini bir ekonomi girdi, döviz kazandırıcı faaliyet olarak kabul ediliyor. Bu bizim için büyük bir mutluluk. TÜRK YE, ÜN VERS TE E T M NDE B R DEVR M GERÇEKLEfiT RD Eğitimde başarılı ve başarısız olduğumuz alanlar nelerdir? Siz, her platformda mesleki eğitim sürecinin çok iyi işlenmesi ve ara eleman değil ana eleman yetiştirilmesi gerektiğini ve meslek eğitimi gören öğrencilerin de bu bakımdan kendilerini önemli hissetmelerini sağlamanın şart olduğunu ifade ediyorsunuz. Türkiye de mesleki eğitim konusunda yürütülen politikayı ve uygulamaları nasıl değerlendiriyorsunuz? Türkiye nin bu konuda ne yapması gerekiyor? Hangi sektörde olursanız olun Türkiye mizin eğitilmiş insan kaynağına ihtiyacı var. Bu anlamda da Türkiye nin son yıllarda yapmış olduğu atılımlar her türlü takdire şayan. Son 5 yıla baktığımız zaman daha dün 25-30 larda olan üniversite sayımız şu anda 180 lere dayandı. 90 91
YÖK ve di er kamu kurulufllar n n bizlerin önünü açmalar, destek olmalar ve taleplerimize karfl l k vermelerini temenni ediyoruz. çinde bulundu umuz ça da ülkemizdeki vak f üniversitelerinin gerek idari gerekse mali özerkliklerinin art r lmas gerekiyor. Bu, Türkiye için bir devrim aslında. Sonuç itibarıyla eğitimde büyük bir atak yapılmıştır. Eğitim kurumlarımıza, eğitim sistemimize büyük bir çağdaşlık kazandırılmıştır. Artık insanlar uluslararası hedeflere doğru koşmaya başlamıştır. Bu, sadece üniversite bazında da değil artık ilkokuldan, ortaöğretime kadar tüm okullar yerel pazar için değil; dünya pazarında rekabet edebilecek bireyler yetiştirmek durumundalar. Aksi takdirde yarın zaten yok olursunuz. Yarından sonra bir politikanız yoksa hangi sektörde olursanız olun özellikle eğitim sektöründeyseniz batmaya mahkumsunuz. Dolayısıyla Türkiye deki eğitimciler bunun farkında. Türkiye de son 10 yıl içerisinde özellikle iktidar bu konuya tüm kurumlarıyla birlikte çok önem verdi. Ayrılan bütçelere baktığımız zaman eğitim ilk kez Türk Silahlı Kuvvetleri ne ayrılan bütçenin önüne geçti. Bu, ülkede izlenen politikanın ne kadar doğru olduğunu gösteriyor. Sadece hükümette değil hükümetten muhalefete kadar topyekün eğitim seferberliği verilmiştir Türkiye de. Onun için Türkiye eğitime ve teknolojiye yapmış olduğu yatırımlarla ülkenin ihtiyaçlarını tespit ederek, bu ihtiyaçlara göre insan kaynağı üreterek o insan kaynağını o ihtiyaçlar çerçevesinde donatarak yarınlara hazırlanmaktadır. VAKIF ÜN VERS TELER NE DESTEK VER LMEL Türkiye, jeostratejik bir konumda. Sizce, eğitim olarak bu konumumuzu yeterince değerlendirebiliyor muyuz? Türkiye nin bir eğitim üssü olabilme konusu sıklıkla konuşuluyor. Biz de bu konuyu Ekovitrin Dergisi nde sıklıkla işledik. Türkiye nin eğitim üssü olabilme konusunu nasıl değerlendiriyorsunuz, bu konuda neler yapılmalı, çözüm önerirlinizi aktarır mısınız? YÖK ve diğer kamu kuruluşlarının bizlerin önünü açmaları, destek olmaları ve taleplerimize karşılık vermelerini temenni ediyoruz. İçinde bulunduğumuz çağda ülkemizdeki vakıf üniversitelerinin gerek idari gerekse mali özerkliklerinin artırılması gerekiyor. Uluslararası platformlarda vakıf üniversitelerine karşı tereddütlerin önlenmesi ve bölge ülkelerinde etkin olarak tanınması için vakıf üniversitesi sistemi ile ilgili kısa bir bilgilendirmenin (yasa ile kurulduklarını, devlet güvencesinde olduğunu, tüm program ve diplomalarının akredite edildiğini belirten) YÖK ün web sitesinde ve ENIC (Avrupa Akademik Bilgi Merkezi Ağı)- NARIC (Ulusal Akademik Tanınma Bilgi Merkezi) sitesinde İngilizce olarak sunulması da çok önemli. Sorunlara bir an önce çözümler bulunmalı, aksi takdirde yapmayı planladığımız birçok projeyi hayata geçirmekte zorlanacağız. 92
ARAfiTIRMA / E T M EKONOM S E T M HRACATINDA NEREDEY Z? Türkiye ye En Çok Ö renci Gönderen lk 5 Ülke (2011 y l ) 1. Azerbaycan 3.540 2. KKTC 3.503 3. Türkmenistan 2.929 4. İran 1.305 5. Bulgaristan 1.231 Ç N YILDA 265 B N TÜRK YE 27 B N YABANCI Ö RENC ÇEK YOR OECD raporlar na göre uluslararas ö renci say s son on y lda yüzde 100 ün üzerinde bir büyüme göstererek 4 milyona ulaflm fl durumda. UNESCO tahminlerine göre bu say n n 2020 y l nda 7 milyonu aflmas bekleniyor. Uluslararas ö renci pastas ndan en büyük pay ABD, ngiltere, Kanada, Fransa, Almanya gibi geliflmifl ülkeler al rken geliflmekte olan ve dünyan n yeni cazibe merkezleri aras na giren Çin, Malezya, Kore, Rusya, Brezilya gibi geliflmekte olan ülkeler pastadaki paylar n her y l art r yorlar. Dünya genelinde uluslararas ö renci say s 4 milyona ulafl rken Türkiye de okuyan yabanc ö renci say s ise sadece 27 bin... Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), Türkiye nin son yıllarda belirlediği finans, moda, Ar-Ge, turizm, sağlık, lojistik alanlarında uluslararası bir merkez olma hedeflerine bir yenisini daha ekledi: Uluslararası bir eğitim merkezi olmak. Bu amaçla kurulan DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi başta vakıf üniversiteleri ve YÖK olmak üzere üniversite eğitiminin tüm paydaşlarını bünyesinde bir araya getirdi. Konsey, DEİK/Türk Çin İş Konseyi Başkanı Hüsnü Özyeğin in önerisi ve TOBB-DEİK Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu nun talimatı ile kurulmuştu. İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Dr. Mustafa Aydın tarafından başkanlığı yürütülen Konsey, Türkiye nin uluslararası bir üniversite eğitimi merkezi olması için yapılması gerekenleri belirlemek üzere bir rapor hazırladı. Ayrıca, bir web sitesi hazırlayarak, Türkiye deki üniversitelerin tanıtımı için ortak bir platform kurdu. 94 95
ARAfiTIRMA / E T M EKONOM S Uluslararas Ö renci hangi kriterlere göre ülke tercihi yap yor? Öğrencilerin okul ve ülke seçimi yaparken dikkat ettikleri bazı hususlar bulunuyor. Bunların arasında; Okuduğu ülkede mezun olduktan sonra oturma ve çalışma izni alabilmesi, Öğrencilerin çalışmak istedikleri alanda iyi eğitim veren bir okul olması, İyi İngilizce eğitimi, Kendi kültürlerine yakın yani kolay uyum sağlayabileceği bir ülke olması, Eğitimine burslu devam etmek isteyenler için burs imkanlarının olması geliyor. DEİK in raporunda uluslararası öğrenci hareketliliğinin mevcut durumu analiz edilirken Türkiye nin bu yükselen alanda cazibe merkezi olması yönünde güçlü ve zayıf yanlarını ortaya koyarak tüm paydaşlar tarafından atılması gereken adımlar yer alıyor. Ekonomi Bakanlığı nın bu yıl sağlık turizmi ile birlikte eğitim alanının da devlet yardımlarından yararlanmasını sağlayacak teşvikleri hayata geçirmesi ile birlikte bu alandaki beklentiler arttı. DE K E itim Ekonomisi fl Konseyi, 2015 y l na kadar Türkiye nin y lda 100 bin ö renci çekerek pazardan yüzde 5 pay alabilece ini belirtiyor. 2020 YILINDA 7 M LYON Ö RENC OECD raporlarına göre uluslararası öğrenci sayısı son on yılda yüzde 100 ün üzerinde bir büyüme göstererek 4 milyona ulaşmış durumda. UNESCO tahminlerine göre bu sayının 2020 yılında 7 milyonu aşması bekleniyor. Halen bu pastadan en büyük payı ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya gibi gelişmiş ülkeler alırken gelişmekte olan ve dünyanın yeni cazibe merkezleri arasına giren Çin, Malezya, Kore, Rusya, Brezilya gibi gelişmekte olan ülkeler pastadaki paylarını her yıl artırıyorlar. DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi, 2015 yılına kadar yılda 100 bin öğrenci çekerek pazardan yüzde 5 pay alabileceğini belirtiyor. E T M HRACATININ ÜLKE EKONOM S NE KATKISI Özellikle bilim ve mühendislik alanında yabancı öğrencilerin ilgisini çeken ABD üniversiteleri bu sayede iş gücünün yüzde 25 ini karşılamış oluyor. Avustralya da bir öğrenci yaklaşık 40 bin Avustralya dolarını bir yılda harcıyor. Avustralya 2010 yılında 19,1 milyar dolar eğitim ihracatından gelir elde etti. İngiltere de bu rakam, 8 milyar pound. Yeni Zelanda da ise yabancı öğrencilerin ülke ekonomisine 2 milyar dolar seviyesinde bir katkısı bulunuyor. Uluslararası öğrenciler eğitim ücretlerinin yanı sıra ortalama beş yıl boyunca ülkede kalan bir turist gibi konaklamadan, yeme içmeye kadar pek çok alanda gelir getiriyor. YURT DIfiINA Ö RENC GÖNDERMEDE 5. SIRADAYIZ Yurt dışına öğrenci gönderen ülkeler arasında Asya ülkeleri başta geliyor. Çin, Hindistan ve Güney Kore nin ilk sıralarda yer aldığı Asya ülkeleri arasında Malezya da yer alıyor. Avustralya gönderdiği her bir öğrenciye karşılık 24 yabancı öğrenci, Yeni Zelanda ise her bir öğrenciye karşılık 15 yabancı öğrenci alarak bu alanda en başarılı ülke konumunda. Asya ülkeleriyle birlikte Güney Afrika Cumhuriyeti de özellikle Afrika Kıtası içerisinde popülerliğini arttırmakta ve uluslararası eğitim sektöründe dünya genelinde uluslararası öğrencilerin yüzde 2 sine ev sahipliği yapıyor. Güney Afrika Cumhuriyeti bu sayede Afrika Kıtası ndan gelen uluslararası öğrencilerin öncelikli tercihi haline geldi. Türkiye ise 65 bin öğrenci ile dünyada yurt dışına en fazla öğrenci gönderen beşinci ülke konumunda. TÜRK YE DE 27 B N YABANCI Ö RENC Çin de 2005 yılında 140 bin dolaylarında uluslararası öğrenci varken, 2011 yılında bu rakam 265 bin uluslararası öğrenciye ulaştı. Japonya ise; 2005 yılında 110 bin uluslararası öğrenci varken, 2011 yılında yaklaşık 150 bin uluslararası öğrenciye ev sahipliği yaptı. Türkiye de ise 2009-2010 yılında yeni uluslararası öğrenci kaydı 5 bin 100 olarak gerçekleşti. Ancak, 2011 de bu sayı yüzde 38 oranında arttı ve 7 bin 39'a yükseldi. 2010-2011 öğretim yılı içerisinde Türkiye de eğitim gören uluslararası öğrencilerin sayısı bu artışla 27 bin olarak kaydedildi. Bu artış toplam uluslararası öğrenci sayısında da yüzde 20 ye yakın bir büyüme gerçekleşmesini sağladı. Ülkemize gelen öğrencilerin bölüm tercihleri İktisadi ve İdari Bilimler ve Mühendislik alanlarında yoğunlaşıyor. Türkiye nin e itim merkezi olabilmesi için neler yap lmal? DEİK Eğitim Ekonomisi İş Konseyi, Türkiye nin eğitim merkezi olabilmesi için atılması gereken adımlar konusunda şu önerilerde bulunuyor: Burs verme ve tanıtım faaliyeti düzenleme Ülkeye öğrenim görmek için gelen uluslararası öğrencilerin iş gücü olarak da değerlendirilmesi amacıyla yarı zamanlı çalışma imkanı verilmesi Uluslararası öğrencilerin ülkeye girişlerinde her türlü vize kolaylıklarının sağlanması Üniversitelerin belli alanlarda uzmanlaşmaya gitmesi Tanıtım ve rehberlik için yurt dışı şubelerin faaliyete geçmesi Bölgeler arası ve içi öğrenci hareketliliğinin desteklenmesi amacıyla değişimi hedefleyen anlaşmalar imzalanması Ülke içi ve dışında sisteme dahil olan tüm iç dinamiklerin katkıda bulunacağı çalıştaylar düzenlenmesi Dünyada hızla yükselen açık öğretim sistemleri ve internet üzerinden gerçekleştirilen programların altyapı çalışmalarının hızlandırılması Uluslararası öğrencilerin beklentilerinin iş dünyası ile uyumlu olması amacıyla ortak çalışmalar yürütülmesi Öğrenci başına yapılan harcamaların artırılması ve verimli bir şekilde kullanılması Akademisyenlerin bağımsız araştırmayla elde ettiklerini ifade etme ve öğretme hakkı güçlendirilmeli YÖK, üniversiteler ve iş dünyası arasında üst düzeyde bir Yüksek öğretim-iş Dünyası İşbirliği Forumu kurulmalı 96 97