Nasıl bir Ankara? Ankara Suyunda Çağdaş Yönetim. Levent TOSUN makina y. mühendisi Ankara Sular İdaresi eski Genel Müdürü



Benzer belgeler
Ankara da İçme ve Kullanma Suyu Kalitesi Ülkü Yetiş ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü ODTÜ

1. Ankara da yaşanan su sorununun temelinde neler bulunmaktadır?

KIRIKKALE BELEDİYESİ KIRIKKALE DE SAĞLIKLI KENT PLANLAMASI

10 SORU 10 YANIT ANKARA NIN SU SORUNU VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

BAŞKENT ANKARA NIN YERALTISUYU POTANSİYELİ VE YÖNETİMİ

Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı

Kızılırmak Su Kalitesi. Prof. Dr. Celal F Gökçay ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü cfgokcay@metu.edu.tr

Kızılırmak suyu ve Ankara içmesuyu ile ilgili İMO raporu

KARAGEDİK -BİLGİ. Karagedik Nerededir?: Ülke: Türkiye İl: Ankara İlçe: Gölbaşı

Best Water Su Arıtma Sistemleri

GAP EYLEM PLANI. (14 Mart 2008)

Ankara Su Durumu Raporu (04 ARALIK 2018 Salı sabahı itibariyle)

Ankara Su Sorununa İlişkin Bir Değerlendirme

İller Bankası A.Ş. Proje Dairesi Başkanlığı İçme Suyu Arıtma Proje Grubu

TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI İSTANBUL ŞUBESİ

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ YENİ HİZMET ALANI

GİRESUN BELEDİYESİ SU VE KANALIZASYON İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ YILLARI PERFORMANS RAPORLARI PERFORMANS HEDEFİ TABLOSU

II. Organize Sanayi Bölgesi

Bursa da içme suyunun değerlendirilmesi

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İÇANADOLU BÖLGESİNİN 11 İLİNDEKİ YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

İÇME SUYU ELDE EDİLEN VEYA ELDE EDİLMESİ PLANLANAN YÜZEYSEL SULARIN KALİTESİNE DAİR YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Ergene Havzası Koruma Eylem Planı 15 başlıktan meydana gelmektedir.

T.C. GÖLYAKA BELEDİYE BAŞKANLIĞI MECLİS KARARI 2014 YILI TEMMUZ AYI OLAĞAN BELEDİYE MECLİSİ TOPLANTI KARARLARI

SU ŞEBEKE VE ARITMA TESİSLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI GÖREV YETKİ VE SORUMLULUK YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Teşkilat

Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş. Özet bilgi dokümanı

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ

Ankara 16 Tesisin Temel Atma ve Açılış Merasimi 28 Ağustos 2013, Çarşamba 18:00

MANAVGAT İLÇESİ, HACIOBASI MAHALLESİ, 102 ADA 15, 16, 18, 19 NUMARALI PARSELLERE İLİŞKİN 1/1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ RAPORU

İSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İKİNCİ SEVİYE SÜREÇLERİNE GÖRE DENETİM EVRENİ

16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ. Erdinç ŞENOVA Çevre Sağlığı Şube Müdürü

KENTSEL SU YÖNETĠMĠNDE ÇAĞDAġ GÖRÜġLER VE YAKLAġIMLAR

EÜAŞ ADANA VE YÖRESİ HES İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ

Temel Su Kimyası İçme Suyu Alternatifleri Alternatiflerin Değerlendirilmesi Alternatiflerin Kıyaslanması Bursa da Çeşme Suyunun Durumu


Su Kaynakları Yönetimi ve Planlama Dursun YILDIZ DSİ Eski Yöneticisi İnş Müh. Su Politikaları Uzmanı. Kaynaklarımız ve Planlama 31 Mayıs 2013

SU KAYNAKLARI POTANSİYELİ

GAP BÖLGESİNDE YER ALAN İLLERİN YATIRIM FAALİYETLERİ BÖLGESEL TOPLANTISI

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Türkiye deki Atıksu Altyapısı ve Atıksu Mevzuatı

Bolu 6 Adet Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 20 Temmuz 2014, Pazar 19:00

Dünyadaki toplam su potansiyeli. Dünyadaki toplam su miktarı : 1,4 milyar km 3 3/31

Yaşam Teknolojileri Tic. Ltd. Şti

SAYI :B.18.0.ÇYG /010-05/ GENELGE ( 2006/15 )

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Okullarda Su Tüketimi %40 Azaltılabilir

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

METROPOLİTAN ALANLARDA SU YÖNETİMİ SORUNU: ANKARA ÖRNEĞİ

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI İŞYERİ RUHSAT VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

MUSKİ, Vatandaşların İstek ve Sıkıntılarını Yerinde Dinliyor

(3 il, 52 ilçe, 24 belde ve 263 köy olmak üzere toplam

İÇME SUYU HAZNELERİ İÇME SUYU HAZNELERİNİN İNŞA AMAÇLARI

Dünya da OSB. Türkiye de OSB. Organize sanayi bölgeleri kavramı. dünyada 19. yüzyılın sonlarına doğru. ortaya çıkmış ve ilk olarak İngiltere ve

TESKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BÜNYESİNDE BULUNAN İÇME SUYU ARITMA TESİSLERİ

MUSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2015 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU

Sayın Bakanlarım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

YATIRIM VE İNŞAAT DAİRE BAŞKANLIĞI ÇALIŞMALARI

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İŞYERİ RUHSAT VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET ENVANTERİ TABLOSU

6.14 KAMU KULLANIMLARI

ANKARA SANAYĐ ODASI II. ve III. ORGANĐZE SANAYĐ BÖLGESĐ 2009 YILI ÇALIŞMA PROGRAMI

Yaşar Topluluğu nda Su Riski ve Verimlilik Çalışmaları

Kırklareli 15 Tesisin Açılış ve Temel Atma Merasimi 25 Mayıs 2013, Cumartesi 15:30

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon

Terör Örgütü DAEŞ in İstila Stratejisinin Bir Parçası Olarak Su

SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE. Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016

BOLU İÇME SUYU ARITMA TESİSİ GENEL BİLGİLER

T.C. KIRŞEHİR VALİLİĞİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak

Membran Teknolojilerinin Su Yönetiminde Sağladığı Faydalar

ÇEVRE MÜHENDİSİ TANIM

II. Organize Sanayi Bölgesi (Alcı Türkobası )

REMONDIS Aqua International GmbH Sunumu

KAYNAĞINDAN TÜKETİCİYE KADAR İÇME SUYU KALİTESİNİN GARANTİ ALTINA ALINMASI KAYNAK VE ŞEBEKE İZLEME ÇALIŞMALARI. 07 Ekim 2015

KUZEY MARMARA OTOYOLU PROJESİ

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,


TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ YENİ FOÇA ATIKSU ARITMA TESİSİ ATIKSU DEŞARJI DEĞERLENDİRME RAPORU

DENİZLİ İLİ BULDAN İLÇESİ İÇME SUYU ve KANALİZASYON MEVCUT DURUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Libya'nın Büyük İnsan Yapımı Nehir Projesi

İnşaat ve Diğer Altyapı Çalışmaları

İSTANBUL UN YENİ SU KAYNAĞI SAKARYA NEHRİ VE SU ALMA YAPISI TEKNİK TESPİT GÖRÜŞÜ

TÜRKİYE DE KENTSEL ATIKSU YÖNETİMİ VE PLANLAMASI

DENİZLİ BELEDİYESİ ALTYAPI PROJESİ

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ

ISPARTA BELEDİYESİ 2017 YILI EYLÜL AYI MECLİS KARARLARI ÖZETİ

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI RUHSAT VE DENETİM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

DAĞITIM GENELGE (2009/16)

Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ

Firma, Türkiye de ilk ve tek PASLANMAZ ÇELİK Paket Atıksu Arıtma Sistemleri üreticisidir.

ICCI 2018 TÜRKOTED Özel Oturumu. Yenilenebilir Yakıtlarla Kojenerasyon 3 Mayıs 10:00-12:00

SU VERİMLİLİĞİ

Sayın Bakanım, Sayın Valim, Sayın Milletvekillerim, Sayın Müsteşarım, Değerli Genel Müdürlerim, Sayın Belediye Başkanlarım,

COĞRAFĠ BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ ALTYAPISI (KENT BĠLGĠ SĠSTEMLERĠ) & ĠLLER BANKASI

İzmir 13 Mayıs Saat 14:30 Çeşme Karareis Barajı Temel Atma Merasimi

Aksu - Döşemealtı -Kepez -Muratpaşa -Konyaaltı -Serik İlçeleri 2040 Yılı 1/25000 Ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği Raporu

BioÇevre Paket Atıksu Arıtma Sistemleri

EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ

Su Temini ve Atıksu Toplama Sistemlerinde Enerji Verimliliği Sevgi TOKGÖZ GÜNEŞ & Hasan SARPTAŞ TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi

Transkript:

Nasıl bir Ankara? Ankara Suyunda Çağdaş Yönetim Levent TOSUN makina y. mühendisi Ankara Sular İdaresi eski Genel Müdürü 27 Aralık 2008 ODTÜ Mezunları Derneği - Vişnelik

Water, water, everywhere, Nor any drop to drink. (The Rime of the Ancient Mariner) Su, su, heryerde, Ama içecek bir damla bile yok. Samuel Taylor Coleridge 1772 1834 Yaşlı Denizcinin Şiiri Levent TOSUN (Ankara Sular

Bon pour l Orient (Doğu için iyidir) 2. Dünya Savaşı na kadar Fransa da verilen bazı diplomalardaki bir ifade Şarkta geçerlidir, eski Osmanlı topraklarında kıymeti vardır, Avrupa da geçmez Bazı yöneticilerimizin yaptıklarına bakınca.. Levent TOSUN (Ankara Sular

Ankara nın su sorununun nedeni; yerleşim yerinin yanlışlığı, küresel ısınma, kuraklık değildir. Sorunun temelinde; beceriksizlik, keyfilik, planlamadan ve bilimsellikten uzak kötü yönetim yatmaktadır. Levent TOSUN (Ankara Sular

Türkiye Cumhuriyetinin başkenti Ankara 21.yüzyılın başında stratejik bir doğal kaynak olan su planlaması ve yönetiminde çağdaş ülkelerde görmediğimiz yöntemler uygulamaktadır. Yönetimler; katılımcı, saydam yöntemlerle, uzun erimli planlar yapmalı, bunlara titizlikle uymalı, insana değer veren yönetim tarzı benimsemelidirler.

Ankara çok eski bir yerleşim yeridir. İlk yerleşenler Elmadağ dan gelen suları kullanmışlardır. Romalılar zamanında; Romalılar zamanında; * Roma Hamamı * Roma Su Bendi * Roma Su Galerisi 7-8 m derinlikte, 25-30 m uzunlukta * Roma Kargir Su Kanalları 20 km

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

1923 de Ankara Başkent oldu. Nüfus: 30.000 1925 ilk imar planı Löhrer 1926 da su temin çalışması raporu Kosunlar Yeraltı Kaptajı planlandı. 1926 1928 inşaat başladı. 1931 Nafia Vekaleti Ankara Şehri İçme Suyu Komisyonu kuruldu. 1932 1934 kaptaj inşaatı tamamlandı. 12 m derinlikte, 400 m tünel, 951.00 m kotunda

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

1968 yılında 1053 sayılı Yasa yürürlüğe girdi. * büyük kentlerin su sorununun çözümünde DSİ yetkili, * baraj, iletim hattı, arıtma tesisi yapımında DSİ yetkili, * depo, pompa, dağıtım şebekesi yapımında Belediye yetkili, * belediyeler DSİ ye borçlanacaklar. 1968 yılında Master Plan hazırlandı. 1970 2020 arası 50 yıl planlandı.

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Ankara nın su tesisleri Çubuk-I 1930-1936 Çubuk-II 1961-1964 Kayaş Bayındır 1962-1965 Kurtboğazı 1963-1967 Çamlıdere 1976-1985 İvedik arıtma I 1984 Eğrekkaya 1985-1992 İvedik arıtma II 1992 Akyar 1992-2000 Kavşakkaya 2005-2007 Kaynak : ASKİ internet sitesi Levent TOSUN (Ankara Sular

Ankara nın Suyu Nereden Geliyor? Çubuk-I devre dışı 94 milyon m 3 Çubuk-II 22 milyon m 3 Kayaş Bayındır devre dışı 6 milyon m 3 Kurtboğazı 92 milyon m 3 Çamlıdere 1 milyar 220 milyon m 3 Eğrekkaya 112 milyon m 3 Akyar 56 milyon m 3 Kavşakkaya 90 milyon m 3 Çamlıdere barajının kapasitesinin yüksek tutulmuş olması, henüz yapılmamış olan Işıklı Barajından gelecek suyu depolamaya yöneliktir. Çamlıdere nin kendi havzasından toplanan su, 130 150 milyon m 3 tür. Levent TOSUN (Ankara Sular

1936 yapımı Çubuk I barajı kirlenme nedeniyle devreden çıkarılmış. Teknik bir konu olan bu karar ASKİ sitesinde şöyle yer alıyor: 1994 yılından itibaren biriken baraj sularına Çubuk un atıklarının karışması nedeniyle Çubuk I Barajından Ankara ya içme suyu verilmesini, Büyükşehir Belediye Başkanı Melih GÖKÇEK yasaklamıştır. Levent TOSUN (Ankara Sular

Barajlar depolama kapasitesi 1 milyar 590 milyon m 3. Ankara'nın yıllık su gereksinimi 400 milyon m 3. (ASKİ web 814.000 m3 x 365 = 300 m m3) Barajlar tam dolu olsa uzun süre yetecek suyumuz olacaktı. Çamlıdere barajı kapasitesinin çok altında kullanılmaktadır. Barajlarımızda toplanan su yılda 400 milyon m 3 civarındadır. Işıklı sistemi devreye girmediğinden mevcut barajlar Ankara nın gereksinimini ancak karşılamaktadırlar. Levent TOSUN (Ankara Sular

Işıklı barajlar sistemi Ankara nın yaklaşık 100 km kuzey batısında Gerede civarında yapılacak ve kente aşağıdaki yıllarda su vermeye başlayacaklardı: Işıklı 1 1993 Işıklı 2 2000 Işıklı 3 2010 Barajda toplanacak su 32 km uzunluğundaki tünelle Çamlıdere Barajına akıtılacaktı.

1994 yılında ihale açıldı; 2050 yılındaki 7 milyonluk Ankara için mevcut master plan (1970-2020) revize edildi. 1994-2002 yılları arasında yapılan uzun çalışmalar sonucunda Işıklı barajından başlayan kısa bir tünel yapılması ve suyun pompa ile dağların üzerinden aşarak Çamlıdere barajına akıtılması yöntemi benimsendi.

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

DSİ, ASKİ toplantılar yaptı, protokol imzaladı. Pompalı, tünelli bir seçenek benimsendi. Japonya dan kredi bulundu. Japon kredisin geri ödenmesi için yasa uyarınca DSİ ile Ankara Büyükşehir Belediyesinin protokol imzalaması gerekiyordu. 12 Mart 2004 tarihinde toplantı yapılacaktı.

Su önceliğimiz değil... 9 Mart 2004 tarihinde Belediye Hazine ye bir yazı yazdı. Hazine garantili borçlarımızın artmaması için su temini projelerini yap-işlet-devret modeli ile yapmayı düşünüyoruz. Metro belediyemizin ilk öncelikli projesidir. Gerede projesini DSİ yapsın Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Her ne kadar 23 Mayıs - 5 Haziran 2002 tarihleri arasında bir protokol imzalanmışsa da bu konu tamamen Başkanlık makamının bilgi ve direktifleri dışında yapılmıştır. Halen belediyemiz tarafından ilimizde yapımı devam eden 3 adet toplam 40 km uzunluğunda metro inşaatı devam etmektedir. Bu proje belediyemizin ilk öncelikli projesidir. Söz konusu su temin projesinin... tamamen DSİ imkanlarıyla yaptırılmasının daha uygun olacağı kanaatiyle, durumu bilgilerinize arz ederim. Levent TOSUN (Ankara Sular

Eğer bu projeye başlansaydı su sorunu yaşanmayacaktı. Yaşadığımız su sorununun nedeni beceriksizlik, keyfilik, planlamadan ve bilimsellikten uzaklaşmaktır. Su konusu iyi yönetilmemektedir.

2007 de su sıkıntısı ve kesintiler başlayınca üst düzey bir toplantı yapıldı. Belediye Bşk, Vali, DSİ Gn Md, Enerji Bakanı, Başbakan Kızılırmak suyu Ankara Belediyesi ne tahsis edildi. Bu karar hiçbir planlamaya uygun değildi. DSİ teknik elemanları karşı çıkıyorlardı. Üst düzey toplantıda verilen karar kötü bir yönetim örneği idi.

Kamu İhale Kanunu Açık İhale Belli İstekliler Arası ihale Pazarlık madde 21/b Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması hallerinde ilan yapılması zorunlu değildir. Ancak, 3 istekli davet edilmelidir. Levent TOSUN (Ankara Sular

Hızlı bir projelendirme yapıldı. Proje teknik olarak yeterli idi. Ancak, proje için Belediyenin verdiği kararlar, istekler tekniğe aykırı idi. * kısa sürede yeterli çelik boru bulunamayacaktı. Basınçlı bölgelerde çelik, diğer yerlerde CTP (camelyaf takviyeli plastik) boru kullanıldı. Birleşme yerlerinde sorunlar yaşandı. Katodik korunmada yaşanacağı söyleniyor. Levent TOSUN (Ankara Sular

* 3 pompa istasyonu ile çözüm mümkündü. Ancak, kısa sürede büyük pompalar bulunamayacaktı. Bulunan pompalara göre 5 pompa istasyonu yapıldı. Pompa istasyonu, depo, bina, trafo, yol, bekçi lojmanı, kamulaştırma... gerekti. * Suyu tepelerden aşırtmaya çalışmak yerine bazı yerlerde tünel açıp enerji giderini azaltmak mümkündü, ama yapılamadı.

* İncek in yüksek kotlarından şehre cazibe ile suyu dağıtmak mümkün idi. Arıtma yapılmamış olduğu için önce İvedik tesislerine kadar inecek, arıtıldıktan sonra tekrar yüksek kotlara basılacak. Tüm bunlar kötü yönetim örnekleri. Çok daha pahalı su kullanıyoruz. Levent TOSUN (Ankara Sular

Acaba, yapım süreci iyi yönetildi mi? Önce suyumuz yok diye su kesintileri başladı. Şebeke iyi yönetilemedi. Borular patladı. Sorumlu ilan edildi; *Yenimahalle Belediyesi dozeri *Solcu işçiler Daha sonra su verilmeye başlandı ve hiç kesilmedi; demek ki yeterli su varmış. Levent TOSUN (Ankara Sular

DSİ Genel Müdürü 5 Ağustos 2007 Levent TOSUN (Ankara Sular

Sonra önlem devri başladı; Belediye personelinin bir kısmını tatile gönderdim. Tatile gidin. Memleketinize, ailenizi ziyarete gidin. Levent TOSUN (Ankara Sular

Daha başka önlemler de önerildi; Leğende yıkanın Sadece başınızı yıkayın. Dua edin. Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Sonra inşaat başladı. Belediye Ekim de biteceğini açıkladı. O tarihe yetişemeyeceğini söyleyenler oldu. Belediye başkanı diplomalarını yırtacağını açıkladı. Ekim de bitmedi, Kasım a tek borusu yetişmedi. Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Kızılırmak; kentler ve barajlar Samsun... Çorum... Çankırı Ankara... Kırıkkale... Kırşehir... Nevşehir Kayseri... Sivas Altınkaya Derbent Obruk Kesikköprü Kapulukaya Hirfanlı Sarıoğlan Levent TOSUN (Ankara Sular

Bir grup soru Kızılırmak tan zamansız su alınmasıyla ilgili; Master Plana göre Işıklı sisteminden sonra 2028 de Kızılırmak tan su alınacaktı. Nehir üzerindeki elektrik santralları ona göre planlanmıştı. 20 yıl önce su alınması 20 yıl boyunca eksik elektrik üretimi demektir.

Bir grup soru Kızılırmak a verilen atık sularla ilgili; Şu anda sadece Kayseri ve OA Rafinerisi atık suyunu arıtıyor. Önümüzdeki 20 yıl süresince civardaki illerin Önümüzdeki 20 yıl süresince civardaki illerin (Sivas, Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir) arıtma tesisleri tamamlanacak ve Kızılırmak suyu daha temiz olacaktı.

Bir diğer konu Kızılırmak suyunun doğal kalitesi ile ilgili; Yıllardır suyun düşük kalitesi belirtiliyor: * ASKİ yayınları, * DSİ Raporları, * Üniversite deney sonuçları...

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Halbuki Kızılırmak suyu Ankara için yeni değildi. O zamanki adıyla Ankara Sular İdaresi Umum Müdürü Eşref Özand 1957 tarihli Büyük Sakarya Projesi isimli kitabında şöyle diyordu: Su, evsaf itibariyle çok bulanık ve ayni zamanda tuzlu olup tuz miktarı bilhassa asgari sarfiyat devresinde normalden 10 misli kadar fazladır. Sakarya ya nazaran 40 km daha kısa olmasına rağmen gerek suyun tuzlu, gerekse tasfiye tesisatı işletmesinin daha güç ve masraflı olması ve ayni zamanda pompajda iki misli daha enerji sarfı icap ettirmesi sebebiyle Kızılırmak sureti halle uygun görülmemiştir. Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

DSİ nin 1968 tarihli Master Planında Kızılırmak suyu irdelenmiş. Pompa gideri nedeniyle bu seçenek devre dışı bırakılmasın. Hattın bir bölümünde tünel açılarak pompa gideri azaltılabilir. Su kalitesi Dünya Sağlık Örgütü standartlarına uygun değil. Kirlilik yüksek. İleride bu suyun arıtılması yöntemleri de irdelenmeli. Kızılırmak tan su alınırken nehrin aşağısında kalan yörelerin sulama, elektrik üretimi, kullanma suyu gereksinimi de göz önüne alınmalı. Bu bilimsel öneriler göz önüne alınmadan Kızılırmak tan su getiriliyor. Levent TOSUN (Ankara Sular

4 Ağustos 2008 Çevre Orman Bakanlığı Bölge Müdürü Sivas Sarıkışla Saraç köyü muhtarına Kızılırmağın suyunun sulamaya elverişli kalitede olmadığı. Levent TOSUN (Ankara Sular

Kızılırmak suyunda zehir yok. Ağır metaller sınır altında. Ancak; * Sülfat çok fazla Dünya Sağlık Örgütü üst sınırı 250, Çamlıdere 20, Kızılırmak 500 mg/l => ishal olasılığı * Klorür çok fazla Çamlıdere 20, Kızılırmak 250 mg/l => suyun tadı tuzlu galvanizli borularda korozyon olasılığı * Sodyum iyonu sınırda (188 mg/l) => damar sertliği

* su aşırı sert (30 Fr) => sabun köpürmeyecek, gereksiz sabun + deterjan kullanımı, durulama için çok su harcanacak, elektrikli su ısıtma cihazları kireçlenecek, daha fazla elektrik tüketecek, filtreler tıkanacak.. * klorlama ile birleşince oluşabilecek trihalometan => kanser yapıcı özellik erkeklerde sperm sayısında azalma

Bunları arıtmak teorik olarak mümkün. Ancak, şu anda İvedik Arıtma Tesisinde bu teknoloji yok. Ters Ozmos teknolojisi yatırımı ve işletmesi pahalı. Günün birinde kurulduğunda ( 175 m USD) gideri abonenin su parasına yüklenecek.

Levent TOSUN (Ankara Sular

Bu arada su Ankara ya habersizce verildi. 21 gün sonra yeni tartışmalar başladı. Kırıkkaleli bu suyu yıllardır içiyor. Onlar kobay mı? Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

İÇME SUYU PROJESİ KIRIKKALE ÖZLENEN SUYA KAVUŞACAK İçme suyu arıtma tesisinde ek ünite inşaatı yaptırılabilmesi için Başkana yetki verilebilmesi ile ilgili meclis kararı alındı. Şehrimiz içme suyu arıtma tesisine su sağlayan kaynak Kızılırmak olup bu su Kapulukaya Barajı ndan sağlanmaktadır. Kırıkkale belediyesi tarafından yaptırılan araştırmada Kızılırmak nehri su karakteri içinde içme suyu Standardları dışında kalan sülfat ve sertlik oranlarının yüksek miktarda olduğu saptanmıştır. Bu iki parametrenin yüksek olması sebebiyle su içilirken damak tadında bozuk bir tad bırakmaktadır. Mevcut tesis bu iki parametreyi istenen değerlere indirememiştir. Bunların yok edilebilmesi için ek bir ünite yapılması gerekmektedir. Kısa tabirle yumuşatma ünitesi diye bahsedilen ek ünitenin yapılabilmesi için fizibilite proje çalışma ve akabinde yapılan ihale ile birlikte inşaatın yapılarak suyun istenilen değerlere içilebilir hale getirilebilmesi için Belediye Meclisinden bütün işlerin takibi ve protokolleri yapabilmesi için Belediye Başkanı Veli KOKMAZ tam yetki kararı alınmıştır.

daha önce musluktan su içilmeyen Levent TOSUN (Ankara Sular

www.finewaters.com sitesinde Avrupa daki yüzlerce şişe suyunun özellikleri var. www.euadeparis.fr sitesinde Paris şehir suyu özellikleri var. Sülfat 10-50 mg/l www.thameswater.co.uk sitesinde Londraşehir suyu özellikleri var. Sülfat 67 mg/l (Çamlıdere suyunda Sülfat 11 mg/l)

www.beypazarimadensuyu.com.tr Sulfat miktari 112 mg/l Günde en az yarım litre içmek yararlıdır.... Kabızlığa da iyi gelir... Kızılırmak suyu Çamlıdere suyu ile karıştırılarak verilecek ; 1/8 + 7/8 Çamlıdere de hiç su kalmadı, şimdi hepsi Kızılırmak suyu

Yeni arıtma tesisinin Gölbaşı nda kurulacağı söyleniyor. Arıtma sırasında 4 birim suyun 1 birimi dışarı atılacak. 1- O zaman o kadar su Gölbaşı na kadar neden pompalansın? 2- Atılan suda 4 kat fazla tuz olacak. Bu da atılacağı yerdeki ekolojik dengeyi bozacak. => arıtma neden suyun kaynağında, Kesikköprü de olmasın? Daha sonra arıtma yapılmayacağı belirtildi.

Saydamlık, bilgi toplumu. yönünden; ASKİ www.aski.gov.tr Ankara Büyükşehir Belediyesi www.ankara.bel.tr Kızılırmak projesi ile ilgili hiç bilgi yok.

ASKİ web sitesi (27.Aralık 2008) baraj toplam hacmi (pompa dahil) 1.588.849.000 % kullanılabilir su miktarı 61.064.000 3.84 kalan su miktarı 144.180.000 9.07 günlük ortalama su tüketimi 814.160 0.05 barajlara gelen su miktarı 94.500 0.01 Kızılırmak suyu ve barajları bilgisi yok. Levent TOSUN (Ankara Sular

ASKİ web sitesi (24.Aralık 2008) 1-20 Kasım 2008 tahliller parametre birim İvedik çıkış TSE WHO sodyum mg/l 145 200 klorür mg/l 187 250 sülfat mg/l 243 250 sertlik mgcaco3/l 323 İvedik Arıtma tesisi tanıtımı parametre birim İvedik giriş İvedik çıkış sodyum mg/l 7.5 8.3 klorür mg/l 6.0 8.0 sülfat mg/l 15.0 20.0 sertlik mgcaco3/l 8.3 8.4 Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

Levent TOSUN (Ankara Sular

5 Ağustos 2007 sunumda şöyle demiştik; Bunu da ötesinde; Kızılırmak tan su getirilmesi projelendirme çalışmaları acele olarak tamamlanıp borular döşenmeye başlandı. Sular gürül gürül akmaya başlayınca bu proje ile Ankara yı kurtaranları halkımız kahraman ilan edecek.! Yanılmış olmaktan mutluyuz. Ankaralı konunun bilincinde. Toplumun her kesimi başarısız yönetildiğinin farkında. Levent TOSUN (Ankara Sular

Adam suyu getiriyor. Zaten kuraklık olmuş. Takdir edeceği yerde eleştiriyor. Levent TOSUN (Ankara Sular

Ne yönden bakılırsa bakılsın; son yıllarda su konusunda yaşananlar planlamadan ve bilimsellikten uzaklaşmanın (kötü yönetimin) örneğidir. Ankaralı, daha kaliteli suyu, daha az maliyeti, daha iyi su yönetimini, daha iyi yöneticileri hak etmektedir.

Türkiye Cumhuriyetinin başkenti Ankara 21.yüzyılın başında stratejik bir doğal kaynak olan su planlaması ve yönetiminde çağdaş ülkelerde gördüğümüz yöntemler uygulamalıdır. Yönetimler; katılımcı, saydam yöntemlerle, uzun erimli planlar yapmalı, bunlara titizlikle uymalı, insana değer veren yönetim tarzı benimsemelidirler. Levent TOSUN (Ankara Sular

Su da özelleştirme niye yapılır? *teknik bilgi gerekli *verim artışı *servis kalitesindeki artış *yatırım yapacak para yok daha az devlet daha iyi toplum verimli sonuçlar daha fazla ticaret Levent TOSUN (Ankara Sular

AB Lizbon anlaşmasına ekli protokol rekabeti özendiriyor. Services of General Interest; Toplum yararına olan hizmetlerde olmayabilir. İngiliz yöntemi ; şebeke, tesis,işletme hepsi özelleşiyor Fransız yöntemi; şebeke, tesis kamuda işletme özelleşiyor Levent TOSUN (Ankara Sular

Osmanlı özelleştirme yapmış. Sultan Abdülaziz 1868 Dersaadet Anonim Su Şirketi (Terkos) 1932 1888 Üsküdar Kadıköy Su Şirketi 1937 İmtiyaz haklarının azamisini alıp vecibelerini yerine getirmeyince.. geri alınmış. Levent TOSUN (Ankara Sular

İngiltere de 1989 da özelleştirme yapılmış. fiyat artışı % 50 ilk 4 yıl %46 ilk 9 yıl kar % 147 rekabet yok işgücü %20 düştü yatırım yapılmadı önlem kuraklık var ama kısıntı yok Levent TOSUN (Ankara Sular

Dünyada %90 kamu mülkiyeti kamu Meksiko, Madrit, Moskova, New York, Kahire, Tokyo özel Londra karma Paris (%70k), Berlin (%50k), Johannesburg (k+bağımsız) Levent TOSUN (Ankara Sular

Antalya 180 000 abone 1995 yılında 10 yıl için su imtiyaz hakkı ihalesi ENKA + Lyonnaise des Eaux Bir süre sonra ENKA hissesini devretti. Şirketin fiyat artış talepleri bitmedi. 8. yılda iptal edildi, şimdi tahkimde Levent TOSUN (Ankara Sular

Edirne Şubat 2008 de ihaleye çıkıldı. 30 yıl için Su + kanal Nakil, depolama, dağıtım, satış, tahsilat, para toplama iptal oldu, mahkeme Levent TOSUN (Ankara Sular

Su ve kanalizasyon halk sağlığı ile ilgili kamusal bir haktır. Mülkiyet ve yönetimi kamuda, halkta kalmalıdır. Levent TOSUN (Ankara Sular

İlginize teşekkürler. Nasıl bir Ankara? Ankara Suyunda Çağdaş Yönetim Levent TOSUN makina y. mühendisi Ankara Sular İdaresi eski Genel Müdürü 27 Aralık 2008 ODTÜ Mezunları Derneği - Vişnelik Levent TOSUN (Ankara Sular

İvedik Arıtma Tesisi işlemleri Kimyasal Madde Kullanma Amaci Alüminyum Sülfat Al2(SO4)3 Polielektrolit Kireç % 100 Ca (OH)2 Klor Klor Sülfirik Asit H2SO4 Potasyum Permanganat (KMnO4) Aktif Karbon Koagülan (Pıhtılaştırıcı) Pıhtılaştırıcı yardımcısı Son ph düzenleme Ön klorlama Son klorlama Ham su ph ayarlaması Fe ve Mn giderimi Tad ve koku giderimi Levent TOSUN (Ankara Sular

GÖRÜŞ Türkiye Cumhuriyetinin başkenti Ankara 21.yüzyılın başında su yönetimi konusunda yeteri kadar başarılı değildir.