İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞKANLIĞI FİYAT FARKI HESAPLAMALRI DURSUN AKTAĞ İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRE BAŞKANI
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına ilişkin Esasların (Kararname) 5 inci maddesinde fiyat farkı hesabı başlığı altında düzenlemeler yapılmış ve 6 ncı maddesinde de işçilik maliyetlerindeki değişikliğin nasıl dikkate alınacağı ifade edilmiştir.
Personel sayısının belirtildiği ve personel çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında, fiyat farkı hesabı zorunlu hale getirilmiştir. Süre uzatımlarında, fiyat farkı hesabı zorunlu hale getirilmiştir. Fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil günleri için fiyat farkı hesabı mümkün hale gelmiştir. İşçilik fiyat farkı hesabı değiştirilmiş ve brüt maliyet üzerine kurgu yapılmıştır. Hazinece karşılanan teşviklerin işveren brüt maliyetini aşağı çekmesinden dolayı, yine kesinti olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Fiyat farkı hesabı yapılırken, kararnamede yer alan düzenleme gereği, işçinin ihale tarihi itibarıyla brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyetinin karşılaştırılması ve hesaplamanın buna göre yapılması gerekmektedir.
1. YÖNTEM UYGUNDUR İhale Tarihi Brüt Maliyet Uygulama Ayı Brüt Maliyet Brüt Asgari Ücret (BAÜ) 1021,50 1071,00 Asgari Ücretin % Fazlası %50 %50 % Fazla Eklenmiş BAÜ 1532,25 1606,5 İşveren Maliyeti Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 114,92 120,49 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 168,55 176,72 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 30,65 32,13 İşveren İşsizlik (% 2) 30,65 32,13 Toplam = 1877,02 1967,97 Fiyat Farkı = 90,95
2. YÖNTEM İki Brüt Asgari Ücret Arasındaki Fark 49,50 Asgari Ücretin % Fazlası %50 % Fazla Eklenmiş BAÜ 74,25 2 KURUŞ FARK HESAPLAMADAN Asgari Ücret Artışına Denk Gelen İşveren Maliyeti Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 5,57 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 8,17 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 1,49 İşveren İşsizlik (% 2) 1,49 Toplam Fiyat Farkı = 90,97
Yemek ve Yol Bedeli Öngörülen İhaleler 26 gün üzerinden hesaplanan ve idari şartnamede nakdi olarak ödeneceği öngörülen yemek ve yol bedellerinin dâhil edilerek hesaplanması KİK işçilik hesaplama modülünde yemek bedeli istisna tutarı, günlük istisna bedelinin virgülden sonra iki basamağı dikkate alınarak hesap edilmektedir ve hesabımızla arasında bu açıdan farklılık bulunmaktadır. Hesaplamada günlük istisna tutarı ay içerisindeki toplam gün ile çarpıldıktan sonra yuvarlama yapılmıştır.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI SOSYAL SİGORTALAR KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü 16.02.2004 SAYI: B.13.2.SSK.5.01.08.00/VIII-031-101810 KONU: Yemek paraları ile çocuk ve aile zamları G E N E L G E 16-310 Ek
1. YÖNTEM İhale Tarihi Brüt Maliyet Uygulama Ayı Brüt Maliyet Brüt Asgari Ücret (BAÜ) 1021,50 1071,00 Asgari Ücretin % Fazlası %50 %50 % Fazla Eklenmiş BAÜ 1532,25 1606,50 Yol Bedeli (Günlük 5 TL, 26 Gün) 130 130 Yemek Bedeli (Günlük 5 TL, 26 Gün) 130 130 Yemek Bedeli İstisna Tutarı (BAÜ/30*0,06*26) 53,12 55,69 Yemek SGK Matrahı 76,88 74,31 İşveren Maliyeti Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 130,43 135,81 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 191,30 199,19 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 34,78 36,22 İşveren İşsizlik (% 2) 34,78 36,22 Toplam = 2.183,54 2273,94
2. YÖNTEM İki Brüt Asgari Ücret Arasındaki Fark 49,50 Asgari Ücretin % Fazlası %50 % Fazla Eklenmiş BAÜ 74,25 Asgari Ücret Artışına Denk Gelen İşveren Maliyeti Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 5,57 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 8,17 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 1,49 İşveren İşsizlik (% 2) 1,49 Toplam Fiyat Farkı = 90,97 Yemek Prim İstisna Tutarından Gelen Fark 74,31-76,88 = -2,57 Farka Uygulanacak İşveren Maliyeti Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) -0,19 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) -0,28 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) -0,05 İşveren İşsizlik (% 2) -0,05 Toplam = -0,57 Net Fiyat Farkı = 90,97-0,57 = 90,40
DİKKAT ÇEKEN ÜÇ ÖNEMLİ UNSUR Yol bedeli istisnası olmadığından ve yıl içerisinde fiyatı da sabit olduğundan dolayı, fiyat farkı hesabında dikkate alınmasına gerek yoktur. Yemek bedeli istisnası üzerinden doğrudan sonuca gidilebilir. Yemek bedeli istisnası hesabında değişen iki temel parametre bulunmaktadır: Brüt asgari ücret ve yemek verilen gün sayısı. Bu sayıların değişmediği dönemler için, fiyat farkından sabit bir sayının (26 gün üzerinden yapılan hesaplamalarda 0,57 TL) çıkarılması yeterli olacaktır.
Fazla Mesai Fiyat Farkı İçin Örnek Uygulama Kararnamenin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasına göre; İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur vefiyat farkı, bu maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas alınarak fiyat farkı hesaplanır. Öncelikle, Kararnamenin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir fiyat farkı hesabı orana göre değil, farka göre yapılmaktadır fazla mesai ihale tarihi yüklenici maliyeti ile uygulama ayı yüklenici maliyetinin kıyası neticesinde bulunacaktır.
1. YÖNTEM İhale Tarihi Brüt Maliyet Uygulama Ayı Brüt Maliyet Brüt Asgari Ücret (BAÜ) 1021,50 1071,00 Asgari Ücretin % Fazlası %50 %50 % Fazla Eklenmiş BAÜ 1532,25 1606,50 Bir saatlik Ücret 6,81 7,14 Fazla Mesai Tutarı 10,22 10,71 İşveren Maliyeti 2,29 2,40 Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 0,77 0,80 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 1,12 1,18 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 0,20 0,21 İşveren İşsizlik (% 2) 0,20 0,21 Toplam = 12,51 13,11 Fiyat Farkı = 0,60
2. YÖNTEM Fazla Mesai Fiyat Farkı (10,71-10,22) 0,49 Artışa Denk Gelen İşveren Maliyeti 0,11 Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 0,04 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 0,05 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 0,01 İşveren İşsizlik (% 2) 0,01 Toplam Fiyat Farkı = 0,60
DİKKAT EDİLMELİ : Fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil günleri için TAPLAMDA fiyat farkı, bir saat veya bir gün için hesaplanmıştır. Ancak, o ay içerisinde çalışılan toplam saat veya o ay içerisindeki toplam tatil günü dikkate alınarak matrah bulunmalı ve bu matrah üzerinden işveren payı hesabı yapılarak sonuca gidilmelidir. Yani ay içerisinde 20 saat fazla mesai yapılmışsa, fazla mesai fiyat farkı olan 0,49 TL, 20 ile çarpıldıktan sonra fiyat farkı hesabı yapılmalı, işveren maliyeti bulunmalıdır.
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günü Fiyat Farkı İçin Fazla mesai örneğinden olduğu gibi, ulusal bayram ve genel tatil günleri için de, asgari ücretin artmasından kaynaklı olarak fiyat farkı hesabı yapılması gerekmektedir. Bu hesaplama fiili ödenen ücret dikkate alınmak ve brüt işveren maliyeti de göz önünde bulundurulmak suretiyle yapılacaktır.
1. YÖNTEM İhale Tarihi Brüt Maliyeti Uygulama Ayı Brüt Maliyeti Brüt Asgari Ücret (BAÜ) 1021,50 1071,00 Asgari Ücretin % Fazlası %50 %50 % Fazla Eklenmiş BAÜ 1532,25 1606,50 Bir Günlük Ücret 51,08 53,55 İşveren Maliyeti 11,49 12,05 Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 3,83 4,02 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 5,62 5,89 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 1,02 1,07 İşveren İşsizlik (% 2) 1,02 1,07 Toplam = 62,57 65,60 Fiyat Farkı = 3,03
2. YÖNTEM Bir Günlük Ücret Zammı (53,55 51,08) 2,47 Artışa Denk Gelen İşveren Maliyeti 0,56 Genel Sağlık Sigortası (% 7,5) 0,19 Malullük, Yaşlılık ve Ölüm (% 11) 0,27 Kısa Vadeli Risk Prim (% 2) 0,05 İşveren İşsizlik (% 2) 0,05 Toplam Fiyat Farkı = 3,03
Fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil günleri için yapılan örneklerde; fiyat farkı, bir saat veya bir gün için hesaplanmıştır. Ancak, o ay içerisinde çalışılan toplam saat veya o ay içerisindeki toplam tatil günü dikkate alınarak matrah bulunmalı ve bu matrah üzerinden işveren payı hesabı yapılarak sonuca gidilmelidir. Yani ay içerisinde 20 gün bayram çalışması yapılmışsa, ulusal bayram ve genel tatil günü fiyat farkı olan 2,47 TL, 20 ile çarpıldıktan sonra fiyat farkı hesabı yapılmalı, işveren maliyeti bulunmalıdır.
SON ÖNEMLİ NOKTA ihale tarihindeki işveren maliyeti ile uygulama ayındaki işveren maliyetinin kıyas edilecek olması ÖNEMLİ Böyle bir kıyas bünyesinde hazine tarafından yapılacak teşvik ödemelerini de kapsamaktadır. işsizlik sigortası primleri hakkında, sigorta primi işveren hissesi teşviki uygulanmayacaktır. ENGELLİ İŞÇİ İÇİN NOTLAR 2008/77 Sayılı SGK Genelgesinde