Modeli OSI AA. OSI modeli. larnnn ilk günlerinde farkl firmalar kendilerine özel teknolojilerle aa. Bilgisayar (dijital) alara

Transkript

1 OSI AA Modeli Hazrlayan: Gürhan G KUZGUN OSI modeli Bilgisayar (dijital) alara larnnn ilk günlerinde farkl firmalar kendilerine özel teknolojilerle aa sistemleri geli'tiriyorlar ve satyorlard yorlard.. Kendi ba'lar larna düzgd zgün çal' 'an bu alar a ortak çal' 'ma yeteneine sahip deildir. 1

2 OSI 1984 ylnda y International Organization of Standardization (ISO) isimli kurum Open System Interconnection modelini (ISO) ortaya koydu. ISO kurumun isminin ksatmas deil, latincede e'it manasna gelen "isos" kelimesinden türetilmi' bir sözcüktür. 7 Katman 2

3 OSI Modeli Layer 7 Application 7. Katman Uygulama Layer 6 Presentation 6. Katman Sunum Layer 5 Session 5. Katman Oturum Layer 4 Transport 4. Katman Ta' 'ma Layer 3 Network 3. Katman A Layer 2 - Data Link 2. Katman - Veri Balant lants Layer 1 Physical 1. Katman - Fiziksel OSI Modeli-Fiziksel Katman Fiziksel katman veri bitlerinin kar' tarafa, kullanlan lan medya(kablo, fiber optik, radyo sinyalleri) üzerinden nasl l gönderileceg nderileceini ini tanmlar. Gönderen tarafta 1. katman bir ve sfrlars rlar elektrik sinyallerine çevirip kabloya yerle'tirirken, alc tarafta 1. katman kablodan okuduu u bu sinyalleri tekrar bir ve sfrs r haline getirir. 3

4 OSI Modeli-Veri Balant lants Katman Veri balant lants katman fiziksel katmana eri'mek ve kullanmak ile ilgili kurallar belirler. Veri balant lants katmannn n büyükb bir bölümüb a kart içinde inde gerçekle ekle'ir. Veri balant lants katman a üzerindeki dier bilgisayarlar tanmlama, kablonun o anda kimin tarfndan kullanld ldnnn tespiti ve fiziksel katmandan gelen verinin hatalara kar' kontrolü görevini yerine getirir. OSI AA Katman A katman veri paketine farkl bir aaa gönderilmesi gerektiinde inde yönlendiricilerin(router) kullanaca bilginin eklendii i katmandr. Örnein IP protokolü bu katmanda görev g yapar. 4

5 OSI Ta' 'ma Katman Ta' 'ma ma katman alt katmanlar (Transport Set) ve üst katmanlar (Application Set) arasnda geçit görevini g görür. g r. Ta' 'ma ma katman üst st katmanlardan gelen veriyi aa paketi boyutunda parçalara alara bölerb NetBEUI, TCP ve SPX gibi protokoller bu katmanda çal'r. r. OSI Oturum Katman Oturum katman bir bilgisayar birden fazla bilgisayarla ayn anda ileti'im im içinde i inde olduunda, unda, gerektiinde inde doru bilgisayarla konu'abilmesini salar. Örnein A bilgisayar B üzerideki yazcya yazdrken, C bilgisayar B üzerindeki diske eri'iyorsa, iyorsa, B hem A ile olan, hem de C ile olan ileti'imini imini ayn anda sürds rdürmek rmek zorundadr. r. 5

6 OSI Sunum Katman Sunum katmannn n en önemli nemli görevi g revi yollanan verinin kar' bilgisayar tarafndan anla' 'labilir halde olmasn salamakt lamaktr. Böylece fakl programlarn n birbilerinin verisini kullanabilmesi mümkm mkünn olur. OSI Sunum Katman Dos ve Windows 9x metin tipli veriyi 8 bit ASCII olarak kaydederken (örne( rnein A harfini olarak), NT tabanl i'letim sistemleri 16 bit Unicode'u kullanr (A harfi için i in ). Ancak kullanc tabii ki sadece A harfiyle ilgilenir. Sunum katman bu gibi farkllklar klar ortadan kaldrr. r. 6

7 OSI Uygulama Katman Uygulama katman programlarn n aa kullanabilmesi için i in araçlar sunar. Microsoft API'leri uygulama katmannda nda çal'r. Bu API'leri kullanarak program yazan bir programc, örnein bir aa sürücüsüne eri'mek gerektiinde inde API içindeki indeki hazr r arac alp p kendi programnda kullanr. r. Alt katmanlarda gerçekle ekle'en en onlarca farkl i'lemin hiçbirisiyle urau ra'mak zorunda kalmaz. Peki nedir bu katmanlar? OSI Modeli aygtlar tlarnn i'levlerini i levlerini anlamak ve açklamakta kullanlr. Örnein HUB dediimiz imiz cihazlar gelen veriyi sadece bir takm m elektrik sinyalleri olarak gören g ve bu sinyalleri çoklayp, dier portlarna gönderen g bir cihazdr. Bu da HUB'larn fiziksel(1. katman) katmanda çal' 'an cihazlar olduunu unu gösterir. g 7

8 Peki nedir bu katmanlar? Oysa switch denen cihazlar 2. katmanda çal'rlar. Çünk nkü 2. katmanda tanml ml MAC adreslerini alglayabilirler layabilirler ve bir porttan gelen veri paketini(yine elektrik sinyalleri halinde) sadece gerekli olan porta(o porttaki makinann n MAC adresini bildii için) in) yollayabilirler. Peki nedir bu katmanlar? Yönlendiriciler(router) için i in ise bazen "3. katman switch'ler" tabirini görebilirsiniz. Çünk nkü bu cihazlar biraz daha ileri gidip, 3. katmanda veri paketine eklenmi' IP adresi gibi deerleri erleri de okuyabilir ve ona göre g veri paketini yönlendirebilir. 8

9 Peki nedir bu katmanlar? OSI Modelinde en üst st katmandan yola çkan ham veri (örne( rnein A harfi, bir resim, bir ses dosyas vb.), her katmanda o katmanla ilgili baz ek bilgiler eklenerek bir alt katmana aktarlr. r. Peki nedir bu katmanlar? 9

10 Katmanlar ve Protokeller Katman letiim Kurallar ve Yaplan ler 7.Uygulama (Application) 6.Sunum (Presentation) 5.Oturum (Session) 4.Tama 3.A 2.Veri Balants HTTP, DNS, FTP, TFTP, BOOTP, SNMP, POP3, SMTP, MIME, NFS, FINGER, TELNET, SMB ifreleme varsa burada gerçekleir. NetBIOS, Names Pipes, Mail Slots, RPC TCP, ARP, RARP, SPX, NWLink, NetBIOS, NetBEUI IP, IPX (Yönlendiriciler buras ile ilgilenir) Mantksal balant kontrolu : 802.1,802.2 Media Access Control(MAC) : 802.3CSMA/CD (Ethernet) Token Ring 1.Fiziksel IEEE 802,IEEE 802.2,ISDN 10