FİBROMYALJİ VE MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMLARI. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ
|
|
- Iskender Çavdarlı
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 FİBROMYALJİ VE MİYOFASİYAL AĞRI SENDROMLARI Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ
2 FİBROMYALJİ SENDROMU (FMS) Vücutta yaygın kronik ağrı, belli bölgelerde hassasiyet, yorgunluk, uyku bozukluğu ve psikolojik yakınmalarla seyreden, etiolojisi bilinmeyen bir romatizmal hastalıktır. Popülasyonda oldukça sık görülür ve kas-iskelet sistemi hastalıkları nedeniyle başvuranlar arasında ilk üç içindedir.
3 EPİDEMİYOLOJİ Prevalans %1-4 K da % , E de %0-4 Ortalama 5. dekadda tanı konulmakla birlikte artan yaşla prevalans artar (60-80 yaş %7-8). Çocuklarda % 1-7. K/E:8-9/1 OA den sonra ikinci sıklıkta görülür. Diğer tanılarla çakışma: Kronik yorgunluk sendromu:%21-70 İrritabl bağısak sendromu:%32-80 Psikiyatrik tanılar:%75
4 ETİOPATOGENEZ Etiolojisi bilinmiyor. Yatkınlığı olan kişilerde çeşitli çevresel faktörlerin tetiklemesiyle ortaya çıktığına inanılır (fiziksel ve ruhsal travmalar, kronik emosyonel baskılar, viral enfeksiyonlar, endokrin bozukluklar, vb). Patogenezde rol alan temel mekanizmalar; Sensoriyel bozukluklar Nörohormonal bozukluklar Otonom sinir sistemi bozuklukları Uyku ve psikolojik bozukluklar
5 ETİOPATOGENEZ (devam) Sensoriyel bozukluklar: FMS lu hastalarda ağrı eşiği düşüktür. Bunun sebebinin desenden antinosiseptif yolların aktivitesinin azalması olduğu düşünülür. MR ve SPECT ile yapılan çalışmalarda Talamus ve Nuc. Caudatus da kan akımının azaldığı saptanmıştır. Bu bulgular, bazı hastalarda görülen anormal ağrı algılamasını (hiperaljezi, allodini, vb) açıklayabilir. Nörohormonal bozukluklar: Aşağıdakiler saptanmıştır; CRH ya abartılı ACTH cevabı SSS ve serebrospinal sıvıda yüksek substance-p, düşük seratonin, kortizol, Growth hormon ve IGF-I düzeyleri
6 ETİOPATOGENEZ (devam) Otonom sinir sistemi bozuklukları: Strese yanıtta ve sempatik tonusda azalma vardır. Klinik olarak; visseral disfonksiyonlar (irritabl barsak), ortostatik hipotansiyon, vazomotor instabilite görülebilir. Ayrıca kaslarda kan akımının azaldığı histopatolojik olarak saptanmıştır. Uyku ve psikolojik bozukluklar: Non-REM uyku bozukluğu tipiktir. Uykunun derin/restoratif dönemi olan ve Delta dalgalarıyla karekterize bu dönemi, sık sık Alfa dalgalarıyla kesintiye uğrar. Sonuçta, hasta ne kadar uzun uyursa uyusun yorgun kalkar. Ayrıca hastaların %20-40 ında depresyon/anksiyete vardır. Bu hastaların %40-70 i yaşamlarının bir döneminde psikolojik bozukluk geçirir.
7 Genetik faktörler Nöroendokrin bozukluk Ağrı sendromları Uyku buzukluğu Ağrıda artma Fiziksel yetersizlik Yorgunluk Postürel bozukluklar Depresyon ve anksiyete Mental stres Çevresel faktörler
8 FİBROMİYALJİDE GÖRÜLEN SEMPTOMLAR VE YÜZDE OLARAK DAĞILIMI 1- Kas-iskelet sistem ile ilgili - Yaygın ağrı % Kaslarda sertlik % 78 - Yumuşak dokularda şişlik hissi % Kas-iskelet sistem ile ilgili olmayanlar - Yorgunluk % 86 - Sabah tutukluğu % 78 - Uyku bozukluğu % 65 - Parestezik yakınmalar % Diğer semptomlar - Anksiyete % 62 - Baş ağrısı % 53 - Dismenore % 43 - İrritabl barsak sendromu % 40 - Depresyon % 34 - Ağız kuruluğu % 15 - Raynaud fenomeni % 13 - Kadın üretral sendromu % 12 - Mitral valv prolapsusu % 75
9 TANI ACR 1990 FMS Tanı Kriterleri 1.En az 3 aydır süregelen yaygın ağrı 2.Palpasyonla aşağıda belirtilen 18 noktanın en az 11 inde hassasiyet (vücudun her iki yarımında; oksiput, alt servikal bölge, trapezius, supraspinatus, ikinci kostokondral birleşim, lateral epikondil, gluteal bölge, majör trokanter, diz mediali) Hastanın kliniği uyumlu ise çoğu zaman 11 nokta varlığı şart koşulmaz. FMS varlığı başka bir hastalığın olmadığını göstermez. Dolayısıyla beraberinde olabilecek diğer hastalıklara ait bulgular saptanabilir. Ayrıca benzer semptomlar oluşturan diğer hastalıkların ekarte edilmesi gerekir.
10 HASSAS NOKTALAR Oksiput; suboksipital kasların başlangıcı Alt servikal omurga; C5 ve C7 arası intertransvers boşlukların ön yüzü Trapezius; üstteki kenarının orta noktası Supraspinatus; kasın başlangıcı, skapulanın med. kenarının üstü 2.kosta;2.kostokondral bileşke Gluteal bölge; kalçaların üst dış kadranı Lat.epikondil; epikondilin 2 cm distali Büyük trokanter; trokanterik çıkıntının arkası Diz; eklem çizgisinin proksimalinde med.yağ yastıkçığı
11 AYIRICI TANI Myofasiyal ağrı sendromu (MAS): Ağrı ve sertlik lokalize, kadın-erkek sıklığı eşit, diğer sistemlerde yakınma yok, yorgunluk nadir, uyku bozukluğu nadir, Tetik noktalar karekteristik, iyileşme yüksek oranda. Kronik yorgunluk sendromu (KYS): Ayırdetmek zor. Bu hastaların %70 i FMS bulgularına sahip. Bunlarda temel yakınma uzun süreli ve nedensiz yorgunluk. Boğaz ağrısı, subfebril ateş, lenfadenopati, kas güçsüzlüğü gibi enfeksiyonu taklit eden yakınmalar ve objektif bulgular var. Diğer romatizmal hastalıklar: PMR, RA, Polimyozit, SLE. Çeşitli durumlar: Hipotiroidi, polinöropati, vb.
12 FMS VE ÖRTÜŞEN SENDROMLAR SENDROM BİRLİKTELİK Kronik Yorgunluk Sendromu %70-80 Depresyon %25 İrritabl kolon send. 50% Migren 50% Miyofasyal Ağrı Sendromu Huzursuz Bacak Sendromu. Temporomandibular Eklem Send Lokalize bir form? Önemli benzerlik Önemli benzerlik
13 Uretral sendrom Multipl Kimyasal sensitivite Postravmak stres Uykuda hareket boz FMS Santral sensitizasyon Kronik yorgunluk Huzursuz bacak Başağrısı Dysmenore IBS Miyofasial ağrı TMS Migren
14 TEDAVİ Oldukça zor ve başarı şansı düşüktür. Farklı tedavi yöntemleri bir arada kullanılmalı ve disiplinler arası işbirliği yapılmalıdır. Hedef; yaygın ağrı, uyku bozukluğu, anxiete/depresyon ve kaslardaki tutukluk/sertlik/fonksiyon bozukluğunu gidermektir. İlk basamak hasta eğitimi ve gerekirse psikolojik destek Ağrıyı artıran faktörlerin eliminasyonu (ağır çalışma ve stres, kötü fiziksel koşullar, kötü postür, obesite, ergonomik olmayan ev/iş yeri donanımı, vb). Hastanın düzenli fitness/aerobik/rekreatif egzersiz yapması ve hobi edinmesinin teşvik edilmesi.
15 Medikal Tedavi Analjezikler ve NSAID ler: Etkileri sınırlıdır, kalıcı fayda sağlamazlar, kısa süreli diğer tedavilere yardımcı olarak kulanılabilir. Uzun süreli kullanım önerilmez. Antidepresanlar: Klinik çalışmalarda en fazla etkinliği gösterilmiş ilaç grubudur, ancak etkinliği yine de %40-60.
16 Fizik Tedavi Lokal ısı uygulaması ile birlikte, başta TENS olmak üzere çeşitli elektroterapi yöntemlerinin kullanımı; belirgin ağrı azalması, kas spazmının çözülmesi ve lokal kan akımının artışına yol açar. Bunu takiben hastanın yapacağı aktif postür, gevşeme, germe/stretching ve güçlendirme egzersizleri tedavinin en önemli kısmını oluşturur. Ayrıca hastanın, haftanın en az üç günü dakika süre ile hedef kalp hızının (kabaca 220-yaş) %70 i şiddetinde düzenli aerobik egzersiz yapması sağlanmalıdır. Düzenli egzersiz; serum β-endorfin, ACTH ve kortizol düzeylerini artırarak analjezi oluşturur, ayrıca kas kan akımı ve vücut mekaniğini düzelterek de etkili olur.
17 Diğer yöntemler Hassas noktalara enjeksiyon: Hassas noktaların tamamı veya en fazla rahatsız edici olanları, veya diğer tedavilere refrakter kalanları, 1-2cc lokal anestezik injeksiyonu ile bloke edilebilir. Klinik deneyimler, bu yöntemin pek çok hastada belirgin ve hızlı bir rahatlama olduğunu göstermektedir. Etkisi kısa süreli olabilir, birkaç kez tekrarı gerekebilir. MAS da daha etkili bulunmuştur. Psikoterapi ve davranışsal tedavi Akupuntur, çeşitli manuplatif yöntemler, biyoenerji, vb gibi yöntemler denenmekle birlikte etkileri konusunda bilimsel veri yoktur.
18 PROGNOZ Kronik bir hastalıktır. Genellikle azalıp artan semptomlarla ömür boyu sürer. Bazen uzun süreli asemptomatik dönemler yaşanır. Sakatlık/deformite bırakmaz. Yaşam kalitesi ve sosyal uyumu bozar.
19 MYOFASİYAL AĞRI SENDROMU (MAS) Sıklıkla boyun yada belde, belli bir kas veya kas grubunda; ağrı, kas içinde sert nodül yada bantlar ve Tetik noktalar ile karekterize bir yumuşak doku hastalığıdır. Tetik nokta ; hassas noktadan farklı olarak, palpe edildiğinde karekteristik bir ağrı yayılımına yol açan hassas noktadır. Sıklıkla bu noktanın palapasyonu sonucu kasta ani bir kasılma/seyirme cevabı oluşur. MAS, kas-iskelet sistemi kaynaklı ağrıların en sık görülen nedenlerinden biri olup sıklığı %12 dir. Önceleri FMS unun lokalize formu olarak tanımlanmıştır ancak günümüzde farklı bir antite kabul edilir.
20 ETİOPATOGENEZ Etiolojisi bilinmiyor. Patogenezde, mekanik nosiseptif uyarılar yada travmalar nedeniyle oluştuğu düşünülen ve kas içinde palpe edilebilen bağ dokusu depositleri şeklinde karşımıza çıkan sert nodüller/bantlar rol oynar. Histolojik olarak bu yapılar; fibröz bağ dokusu ile çevrelenmiş kas fibrili kümeleri ve hafif lenfosit infiltrasyonundan ibarettir. Akut ağrılı dönemde EMG çalışmalarında uzamış spontan aktivite saptanmıştır. Ağrı, refleks kas spazmı gelişimini tetikleyerek dolaşım bozukluğu ve inflamatuvar cevap oluşumuna yol açar, böylece ağrı daha da artarak bir kısır döngü meydana gelir.
21 ETİOPATOGENEZ (devam) Latent (inaktif) nodüller; muayenede tespit edilebilir ancak semptomsuzdur, hastalık varlığını göstermez. Aktif nodüller ise çok ağrılıdır, refleks kas spazmı ve hareket kısıtlılığı/zorluğu ile birliktedir. Sıklıkla hastada anksiyete/huzursuzluk vardır. Ağır çalışma/fiziksel yorgunluk, kronik mikrotravma/akut aşırı yüklenme, uygunsuz postür, ruhsal travmalar, inflamatuvar yada dejeneratif diğer hareket sistemi hastalıkları, vb nedenlerle bu noktalardaki nosiseptörler (ağrı resptörleri-serbest sinir sonlanmaları) hassasiyet kazanıp ağrıyı başlatabilir.
22 KLİNİK Başlıca yakınma; vücudun belli bir bölgesinde kronik ağrı ve hareket zorluğudur. En sık tutulan kaslar; trapezius, supraspinatus, levator skapula ve gluteal kaslardır. Atipik kol ağrıları, şiddetli baş ağrıları, TME ağrıları ve gluteal kaslardaki spazma bağlı syatalji görülebilir. Uyku problemi olabilir ancak dalma zorluğu şeklindedir. FMS da görülen diğer sistemik yakınmalar yoktur. Tanı; Öykü ve fizik muayenede sert nodül/bantların ve tetik noktaların tespiti ile konur. Özel bir laboratuar tetkiki veya görüntüleme yöntemi yoktur. Termografi nin tanıda önemli olduğu iddia edilse de spesifik olmaması nedeniyle rutinde pek kullanılmaz.
23 FMS ve MAS FMS MAS CİNSİYET Kadın Kadın = Erkek YER Genel Bölgesel SERTLİK-TUTUKLUK Yaygın Bölgesel YORGUNLUK Sık Nadir MUAYENE BULGUSU Yaygın hassas noktalar Lokalize tetik noktalar SİSTEMİK BELİRTİ Tipik? TEDAVİ Multidisipliner Lokal PROGNOZ Nükslerle ilgili İyileşme potansiyeli
24 TEDAVİ FMS tedavisine benzer, ancak lokal enjeksiyonlar ve FTR ön plandadır. Tedavinin başarı oranı çok yüksektir. Tetik nokta bloğu ; hassas noktadaki ağrının iletimini geçici olarak engellerken, oluşmuş refleks kas spazmı, dolaşım bozukluğu ve inflamasyon otomatik olarak azalır. Kısır döngü kırılmış olur. Beraberinde yapılacak FTR ile de lokal kan akımı artışı, metabolik artıkların eliminasyonu, kas spazmının ve ağrının kalıcı olarak düzeltilmesi sağlanır. Hafif durumlarda, hastaya basit analjezikle birlikte, veya enjeksiyon sonrası evde lokal ısı uygulaması ve germe/stretching egzersizleri önerilir. NSAID gereksizdir. İnatçı durumlarda BOTOX önerilmektedir, ancak pahalı oluşu sık kullanımını engeller.
Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011
Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını
DetaylıYUMUŞAK DOKU ROMATİZMALARI. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Maslak Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü
YUMUŞAK DOKU ROMATİZMALARI Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Maslak Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Yumuşak doku romatizmaları Ekstraartiküler ve kemik dışı periartiküler yapılardaki patolojilere
DetaylıOSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ
OSTEOARTRİT Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ Eklem kıkırdağından başlayıp, eklemlerde mekanik aşınmaya ve dejenerasyona yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. LİTERATÜRDEKİ İSİMLERİ ARTROZ DEJENERATİF ARTRİT Yavaş
DetaylıLOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ
LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek
Detaylıİnsomni. Dr. Selda KORKMAZ
İnsomni Dr. Selda KORKMAZ Uykuya başlama zorluğu Uykuyu sürdürme zorluğu Çok erken uyanma Kronik şekilde dinlendirici olmayan uyku yakınması Kötü kalitede uyku yakınması Genel populasyonda en sık görülen
DetaylıGerilim tipi baş ağrısı erişkin yaşta % oranında yaygın görülür.
En sık görülen baş ağrısıdır. Boyun baş ağrısı birlikteliği olarak da bilinir. Başta sıkışma, ağırlık tarzında künt bir ağrı mevcuttur. Başın tümünde hissedilen ağrılar genelde başın ön ve arkasında lokalizedir.
DetaylıFroriep Sir William Gowers fibrozitis
FZT. DAMLA DUMAN TANIM Fibromiyalji (FM), kronik yaygın ağrı ve yorgunluk, uyku bozukluğu, kognitif fonksiyon bozukluğu ve depresif ataklar gibi birçok semptomun yer aldığı bir klinik tablodur. FM sıklıkla
DetaylıBEL AĞRISI. Dahili Servisler
BEL AĞRISI Dahili Servisler İnsan omurgası vücut ağırlığını taşımak, hareketine izin vermek ve spinal kolonu korumak için dizayn edilmiştir. Omurga kolonu, birbiri üzerine dizilmiş olan 24 ayrı omur adı
DetaylıFibromiyalji. Yumuşak Doku Romatizması. Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.
Fibromiyalji Yumuşak Doku Romatizması Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. TANIM Kronik Etyolojisi bilinmeyen Yaygın vücut ağrıları Belirli anatomik bölgelerde hassasiyet Azalmış ağrı eşiği
Detaylı30.10.2013 BOYUN AĞRILARI
BOYUN AĞRILARI BOYUN ANOTOMISI 7 vertebra, 5 intervertebral disk, 12 luschka eklemi, 14 faset eklem, Çok sayıda kas ve tendondan oluşur. BOYNUN FONKSIYONU Başı desteklemek Başın tüm hareket
Detaylıyapılan araştırmalarda ise kaslarda inflamasyon yada anormal EMG bulgusuna rastlanmamıştır Kas biyopsilerinde göze çarpan en önemli bulgu lokal anoksi
FİBROMİYALJİ Yrd.Doç.Dr.MEHTAP BOZKURT Giriş Etiyolojisi belli olmayan yaygın vücut ağrıları, belirli bölgelerde hassasiyet, azalmış ağrı eşiği, uyku bozuklukları, yorgunluk ve sıkıntı ile karakterize
DetaylıFTR 303 Ortopedik Rehabilitasyon
FTR 303 Ortopedik Rehabilitasyon Kompleks Bölgesel Ağrı Sendromu Complex Regional Pain Syndromme yrd. doç. dr. emin ulaş erdem GİRİŞ Genellikle travmalardan sonra ortaya çıkar Belirgin bir sinir hasarı
DetaylıOsteoartrit. Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.
Osteoartrit Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. OSTEOARTRİT Primer nonenflamatuar artiküler kartilajın bozulması ve reaktif yeni kemik oluşumu ile karakterize,eklem ağrısı,hareket kısıtlılığı
DetaylıYrd. Doç. Dr : Tanju ÇELİK MKÜ. Tıp Fak.
Yrd. Doç. Dr : Tanju ÇELİK MKÜ. Tıp Fak. Ağrı Ağrının tanımı Uluslararası Ağrı Araştırmaları Teşkilâtı tarafından 1979 yılında şu şekilde yapılmıştır: "Ağrı, vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan,
DetaylıYrd.Doç.Dr.MEHTAP BOZKURT
Yrd.Doç.Dr.MEHTAP BOZKURT Etiyolojisi belli olmayan yaygın vücut ağrıları, belirli bölgelerde hassasiyet, azalmış ağrı eşiği, uyku bozuklukları, yorgunluk ve sıkıntı ile karakterize eklem dışı romatizmal
DetaylıSpondilolistezis. Prof. Dr. Önder Aydıngöz
Spondilolistezis Prof. Dr. Önder Aydıngöz Spondilolistezis Bir vertebra cisminin alttaki üzerinde öne doğru yer değiştirmesidir. Spondilolizis Pars interartikülaristeki lizise verilen isimdir. Spondilolistezis
DetaylıÇOCUKLUK ÇAĞINDA KRONİK KARIN AĞRISI
ÇOCUKLUK ÇAĞINDA KRONİK KARIN AĞRISI Prof. Dr. Aydan Kansu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dalı 7 y, ~ 1 yıldır karın ağrısı Göbek çevresinde Haftada
DetaylıPERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR. Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli
PERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli PERİFERİK ARTER HASTALARINA YAKLAŞIM NASIL OLMALIDIR? A) ANAMNEZ (ÖYKÜ,
DetaylıFTR 303 Ortopedik Rehabilitasyon. Fibromylaji Sendromu. yrd. doç. dr. emin ulaş erdem
FTR 303 Ortopedik Rehabilitasyon Fibromylaji Sendromu yrd. doç. dr. emin ulaş erdem GİRİŞ Etiyolojisi belli olmayan yaygın vücut ağrıları, belirli bölgelerde hassasiyet, azalmış ağrı eşiği, uyku bozuklukları,
DetaylıPROGRESİF AKIMLAR UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ
PROGRESİF AKIMLAR UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ Elektrik Akımları Eski sınıflamada elektrik akımları: Yönüne göre: Doğru akım (Galvanik akım) Alternatif akımlar Klinik ve elektrofizyolojik etkileri göz önüne alındığında:
DetaylıÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR
ÇOCUKLARDA HAREKET SİSTEMİ MUAYENESİ (ROMATOLOJİK MUAYENE) Özgür KASAPÇOPUR HAREKET SİSTEMİ Üç ana yapı taşı Kemikler Kaslar Eklemler Oynamaz eklemler (Kafa tası) Yarı oynar eklemler (Omurga) Oynar eklemler
DetaylıPsikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar
Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindekipayı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 Akılcı İlaç Kullanımı;
DetaylıBOYUN VE BEL FITIKLARI
BOYUN VE BEL FITIKLARI Genel Bilgilendirme Boynumuzda 7 adet belimizde ise 5 adet omurga kemiği vardır. Bu kemikler arasında da disk adı verilen kıkırdak yapılar bulunmaktadır. Diskler omurganın hareketliliğine
DetaylıTC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ
TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS NEDİR? Omurga, omur adı
DetaylıMS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır.
Fzt. Damla DUMAN MS, gen yetişkinlerin en yaygın nörolojik hastalıklarından birisidir. 1822 de Sir August D Este tarafından ilk kez tanımlanmıştır. Kuvvetsizlik, spastisite, duyusal problemler, ataksi
Detaylıİnmede Tedavisi BR.HLİ.102
BR.HLİ.102 Serebral Felç (İnme) ve Spastisitede Botoks Spastisite Nedir? Spastisite belirli kasların aşırı aktif hale gelerek, adale katılığına, sertliğine ya da spazmlarına neden olmasıyla ortaya çıkan
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıBoyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi
Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi Boyun Anatomisi Boyun Anatomisi Omurganın en hareketli parçasıdır. Karotis, vertebral arter, omurilik ve spinal sinirleri
DetaylıOmurga-Omurilik Cerrahisi
Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve
DetaylıPsikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı. Doç.Dr.Vesile Altınyazar
Psikiyatride Akılcı İlaç Kullanımı Doç.Dr.Vesile Altınyazar Tüm dünyada ilaç harcamalarının toplam sağlık harcamaları içindeki payı ortalama %24,9 Ülkemizde bu oran 2000 yılı için %33,5 DSÖ tahminlerine
DetaylıAnkilozan Spondilit BR.HLİ.065
Gençlerde Bel Ağrısına Dikkat! Bel ağrısı tüm dünyada oldukça yaygın bir problem olup zaman içinde daha sık görülmektedir. Erişkin toplumun en az %10'unda çeşitli nedenlerle gelişen kronik bel ağrıları
DetaylıNedenleri tablo halinde sıralayacak olursak: 1. Eksojen şişmanlık (mutad şişmanlık) (Bütün şişmanların %90'ı) - Kalıtsal faktörler:
Obezite alınan enerjinin harcanan enerjiden fazla olmasıyla oluşur. Bunu genetik faktörler, metabolizma hızı, iştah, gıdaya ulaşabilme, davranışsal faktörler, fiziksel aktivite durumu, kültürel faktörler
DetaylıEndometriozis. (Çikolata kisti)
Endometriozis (Çikolata kisti) Bugün Neler Konuşacağız? Endometriozis Nedir? Belirtileri Nelerdir? Ne Sıklıkta Görülür? Hangi Sorunlara Neden Olur? Nasıl Tanı Konur? Nasıl Tedavi Edilir? Endometriozis
DetaylıPatologların posturel bozuklukları için ne yapmalı Prof. Dr. Cihan Aksoy
Patologların posturel bozuklukları için ne yapmalı Prof. Dr. Cihan Aksoy İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı&Ağrı Bilim Dalı e.s. Öğretim Üyesi TFTR
DetaylıKANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.
KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal
DetaylıSpor yaralanmaları sportif aktivite sırasında meydana gelen yaralanmaların genel adıdır. Normal yaşamda yaralanmalar sıklıkla dış etkilerle
Doç. Dr. Onur POLAT Spor yaralanmaları sportif aktivite sırasında meydana gelen yaralanmaların genel adıdır. Normal yaşamda yaralanmalar sıklıkla dış etkilerle gelişirken, spor yaralanmalarında hem dış
DetaylıAnkilozan Spondilit Rehabilitasyonu. Prof. Dr.Hidayet Sarı
Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu Prof. Dr.Hidayet Sarı Tanım Özellikle omurgayı tutan ve ankiloza götüren kronik iltihabi sistemik romatizmal hastalıktır. Sakroiliak eklem iltihabı oluşturmak ana bulgusudur.
DetaylıH 1 FTR ve Romatoloji alanında temel konularda ve güncel gelişmeleri içeren bir seminer programı tıpta uzmanlık öğrencileri tarafından sunulur
FTR 28 FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON Dr. Sevim ORKUN / 1 Dr. Işık KELEŞ /2 Dr. Gülümser AYDIN /3 Dr. Elem İNAL /4 KOD DERS ADI ÖÜ T P KREDİ AKTS FTR 7001 MAKALE SAATİ Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ve
DetaylıÇene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi
Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Beyin Tümörleri Çene Eklemi (TME) ve Yüz Ağrıları Merkezi Sizde mi Diş Sıkıyorsunuz? Diş sıkma ve gıcırdatma, gece ve/veya gündüz oluşabilen istemsiz bir aktivitedir.
DetaylıEpilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;
Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak
DetaylıAĞRI YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 08.04.2013 Madde 4.6 daki Algoloji Konseyi tanımlaması çıkarıldı. 01 Madde 5.6.4 teki Algoloji Konseyi konsültasyonu yerine Anesteziyoloji uzman hekimi
DetaylıADEZİV KAPSÜLİT FZT NAZMİ ŞEKERCİ
ADEZİV KAPSÜLİT FZT NAZMİ ŞEKERCİ DONUK OMUZ - FROZEN SHOULDERADEZİV KAPSÜLİT Adeziv kapsulit omuz ekleminde, eklem kapsülünün kronik iltihabi bir durumu olup eklem kapsülünde kalınlaşma, sertleşme ve
DetaylıAĞRI İLE NASIL BAŞA ÇIKARIZ
AĞRI İLE NASIL BAŞA ÇIKARIZ Öğr. Gör. Müjgan ONARICI Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Çankırı 2013 Ağrı / Organizmayı koruyan bir duyu Duyu doku hasarının olduğu bölgede yanıt Ağrı Tarih
DetaylıRomatizma BR.HLİ.066
Nedir? başta eklemler olmak üzere, birçok organ ve dokunun doğrudan ya da dolaylı olarak zarar görmesine yol açabilen hastalıklar grubudur. Kanda iltihap düzeyinde yükselmeye neden olup olmamasına göre
DetaylıHAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ
HAFİF TRAVMATİK BEYİN HASARI (mtbi) ve GENEL TEDAVİ İLKELERİ Doç.Dr. Cemil ÇELİK Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Sunumun Hedefleri Genel Bilgiler mtbi
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıPRİMER BAŞAĞRILARI Semptomdan tanıya gidiş Migren ve Gerilim Başağrıları
PRİMER BAŞAĞRILARI Semptomdan tanıya gidiş Migren ve Gerilim Başağrıları Dr. Aksel Siva Nöroloji Anabilim Dalı ve Baş Ağrısı Kliniği İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Istanbul GÜNCEL TIP AKADEMİSİ 17 19 Nisan
DetaylıYüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı
Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:
DetaylıDİSFONKSİYONEL İŞEME (İŞEME FONKSİYON BOZUKLUĞU) NEDİR?
DİSFONKSİYONEL İŞEME (İŞEME FONKSİYON BOZUKLUĞU) NEDİR? Tuvalet eğitimi döneminde, nörolojik olarak normal bazı çocuklarda yanlış edinilmiş işeme alışkanlıkları neticesinde ortaya çıkan işeme fazındaki
DetaylıTİROİDİTLERDE AYIRICI TANI. Doç.Dr.Esra Hatipoğlu Biruni Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Diabet Bilim Dalı
TİROİDİTLERDE AYIRICI TANI Doç.Dr.Esra Hatipoğlu Biruni Üniversite Hastanesi Endokrinoloji ve Diabet Bilim Dalı Tiroidit terimi tiroidde inflamasyon ile karakterize olan farklı hastalıkları kapsamaktadır
DetaylıSpinal Kord Yaralanmaları ve Ağrı. Dr. Ayşegül Ketenci İstanbul Tıp Fak. FTR AD
Spinal Kord Yaralanmaları ve Ağrı Dr. Ayşegül Ketenci İstanbul Tıp Fak. FTR AD SKY- Sıklık 1 275 000 Kişi 259 000 Kişi Ağrı % 48-94 Yaşamı sınırlayan şiddetli ağrı % 11-34 Yaşam kalitesini en fazla düşüren
DetaylıFTR 206 Elektroterapi II. Ağrı. yrd. doç. dr. emin ulaş erdem
FTR 206 Elektroterapi II Ağrı yrd. doç. dr. emin ulaş erdem AĞRI Ağrı tarihi insanlık tarihi kadar eskidir. AĞRI DİNDİRMEK TANRI SANATIDIR (HIPPOCRATES) İnsanoğlu varoluşundan beri yaşadığı ağrı, Albert
DetaylıKalp Kapak Hastalıkları
BR.HLİ.085 içerisinde kanın bulunduğu dört odacık vardır. Bunlardan ikisi sağ, ikisi ise sol kalp yarımında bulunur. Kalbe gelen kan önce sağ atriuma gelir ve kalbin sağ kulakcığı ve sağ karıncığı arasında
DetaylıÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM. Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD
ÇOCUKLUK ÇAĞI BAŞ AĞRILARINA YAKLAŞIM Doç. Dr. Sebahattin VURUCU GATF Çocuk Nörolojisi BD Tanım Orbitomeatal çizginin üzerinde hissedilen ağrılar baş ağrıları olarak değerlendirilir Epidemiyoloji Çocuklarda
DetaylıUygulama yirmi dakika sürüyor ve hemen normal yaşamınıza dönebiliyorsunuz. "Kaşlarımın arasındaki çizgi beni aslında olmasamda, kızgın gösteriyor.
Yüzümüzde aşırı çalışan mimik kasları dinamik yüz çizgilerine yol açıyor ve bizi olduğumuzdan daha yaşlı gösteriyor. Bu çizgilerin cerrahi ile giderilmesi çok zahmetli olabiliyor. Botoks maddesini yüzdeki
DetaylıERKEN MOBİLİZASYON 27/04/16 YATAK İSTİRAHATİ/HAREKETSİZLİK EPİDEMİYOLOJİ
ERKEN MOBİLİZASYON Prof.Dr. Necati GÖKMEN DOKUZ EYLÜL ÜÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD YOĞUN BAKIM BİLİM DALI İZMİR Dinlenme Doğal tedavi mekanizması Yatak istirahati Uyku ile
DetaylıErgonomi Yunanca. Ergos: iş Nomos: Yasa
20-)ERGONOMİ Ergonomi Yunanca Ergos: iş Nomos: Yasa kelimelerinin birleşiminden meydana gelmektedir. İnsan, araç-gereç ve çevre koşullarının etkileşimini inceleyen ve bu etkileşmeyle ortaya çıkan fiziksel
DetaylıGONARTROZ UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ
GONARTROZ UZM.FZT.NAZMİ ŞEKERCİ Gonartroz, diz ekleminde progresif olarak ortaya çıkan kıkırdak yıkımı, osteofit oluşumu ve subkondral skleroz ile karakterize noninflamatuvar, kronik, dejeneretif bir hastalıktır.
Detaylımm3, periferik yaymasında lenfosit hakimiyeti vardı. GİRİŞ hastalığın farklı şekillerde isimlendirilmesine neden Olgu 2 Olgu 3
24 P. I. AĞRAS ve Ark. GİRİŞ Ürtikeryal vaskülit histolojik olarak vaskülit bulgularını gösteren, klinikte persistan ürtikeryal döküntülerle karakterize olan bir klinikopatolojik durumdur (1). Klinikte
DetaylıLENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR!
LENFÖDEM ERKEN TANI VE ERKEN TEDAVİ GEREKTİREN BİR HASTALIKTIR! Lenfödem, lenf sıvısının dolaşımındaki yetersizlik yüzünden dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimine bağlı olarak şişlik ve ilerleyen
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıTALASEMİDE OSTEOPOROZ EGZERSİZLERİ
TALASEMİDE OSTEOPOROZ EGZERSİZLERİ DR. FZT. AYSEL YILDIZ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ, İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI Talasemi; Kalıtsal bir hemoglobin hastalığıdır. Hemoglobin
Detaylıİliotibial Bant Sendromu
İliotibial Bant Sendromu Doç. Dr.Tahsin Beyzadeoğlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Snapping Hip Kalça hareketlerinde ağrılı veya ağrısız atlama hissi, ses duyma
DetaylıDoç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri
Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi
DetaylıFiziksel Aktivite ve Sağlık. Prof. Dr. Bülent Ülkar Spor Hekimliği Anabilim Dalı
Fiziksel Aktivite ve Sağlık Prof. Dr. Bülent Ülkar Spor Hekimliği Anabilim Dalı 1 Fiziksel İnaktivite Nedir? Haftanın en az 5 günü 30 dakika ve üzerinde orta şiddetli veya haftanın en az 3 günü 20 dakika
DetaylıUÜ-SK AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI
Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1 HİZMET KAPSAMI: Aile Hekimliği Anabilim Dalı yaş, cinsiyet, yakınma, hastalık ayrımı yapmaksızın, yaşamın bütün evrelerinde ve süreklilik içinde, sağlığın
DetaylıNurhak Demir İbrahim Öztura Barış Baklan Dokuz Eylül Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Klinik Nörofizyoloji Bilim Dalı
Nurhak Demir İbrahim Öztura Barış Baklan Dokuz Eylül Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Klinik Nörofizyoloji Bilim Dalı 53 yaş, erkek, lise mezunu, esnaf, evli Yakınma 1: 10 yıldan beri yürürken ayağın
DetaylıBurun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir!
On5yirmi5.com Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir! Mevsim değişimlerinde geniz akıntısı, burnunuzda tıkanıklılık ve bağ ağrılarınızdan şikayetiniz varsa, üst solunum yolu enfeksiyonlarınız 10
DetaylıTABAN ÜLSERİ --- ULCUS SOLEA VEYSEL TAHİROĞLU
TABAN ÜLSERİ --- ULCUS SOLEA VEYSEL TAHİROĞLU Tanım: Süt ineklerinde çoğunlukla arka bacakların lateral, seyrek olarak ön bacakların medial tırnaklarında lokalize olan, boynuz tabakasının erozyonu ile
DetaylıVestibüler Sistem ve Vertigo Prof. Dr. Onur Çelik
Vestibüler Sistem ve Vertigo Prof. Dr. Onur Çelik www.onurcelik.com Vestibuler sistem Periferik Otolitik yapılar Utrikulus Sakkulus Semisirküler kanallar Vestibüler ganglion Vestibüler sinir Vestibuler
DetaylıGERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM
GERİATRİK HASTAYA YAKLAŞIM Demografik anlamda yaşlılığın sınırı 65 yaş olarak benimsenmektedir. 65-74 arası erken yaşlılık, 75-84 yaş arası yaşlılık, 85 yaş ve üzerindekiler ileri yaşlılık dönemidir. Yaşlanma
DetaylıGöğüs Cerrahisi Hakan Şimşek. Journal of Clinical and Analytical Medicine
Journal of Clinical and Analytical Medicine Yetişkinde Gergin Omurilik Sendromu ve Eşlik Eden Toraks Deformitesi Gergin omurilik, klinik bir durumdur ve zemininde sebep olarak omuriliğin gerilmesi sonucu
DetaylıBitkisel ürünlerin etkinlik ve güvenilirliğini etkileyen faktörler: -kullanılan bitkinin toplama zamanı -kullanılan kısmı -mevsimsel değişiklikler
Güvenilirlik Bitkisel ilacın kullanımı sırasında karşılaşılabilecek toksisite testleri yapılır. -akut toksisite -kronik toksisite -tekrarlayan doz toksisitesi -mutojenite -karsinojenite -teratojenite -gebelikte
DetaylıUykusuzluk Yakınması İle Gelen Hastaya Yaklaşım. Dr. Hakan KAYNAK
Uykusuzluk Yakınması İle Gelen Hastaya Yaklaşım Dr. Hakan KAYNAK Uykusuzluk Birçok kişi için = Uyku ilacı Uyku hekimi için =??? Kabus 1979 Sınıflaması Diagnostic Classification of Sleep and Arousal Disorders
DetaylıPARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak
PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND
DetaylıGöğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016
Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik
DetaylıYaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana
Yazar Ad 111 Prof. Dr. Selçuk BÖLÜKBAŞI Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana gelir. Kas-iskelet sistemi vücudun destek
DetaylıHİZMETE ÖZEL. T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu DOSYA
HİZMETE ÖZEL T.C. NORMAL Sayı : 77893119-000- Konu : Asetil salisilik asit içeren tekli veya kombine ilaçlar hk. DOSYA 19.07.2007 tarihli Asetil Salisilik Asit ve Askorbik Asit Kombinasyonu İçeren Preparatlar
DetaylıÖksürük. Pınar Çelik
Öksürük Pınar Çelik Öksürük Öksürük, akciğerleri aspirasyondan koruyan, sekresyonların atılmasını sağlayan, istemli veya istemsiz refleks yolla oluşan, ani patlayıcı ekspirasyon manevrasıdır. Öksürük refleksinin
DetaylıSOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire ÜST SOLUNUM YOLU Farenjit :Farenks mukozasının iltihabi bir hastalığıdır. Akut ve kronik olarak seyreder. Larenjit :Üst solunum yolunun bir parçası
DetaylıSunum planı. Epidemiyoloji Tanım Sınıflama Değerlendirme Tedavi Özet
Sunum planı Epidemiyoloji Tanım Sınıflama Değerlendirme Tedavi Özet En sık hekime başvuru nedeni Okul çağındaki çocuklarda %35-40 viral enfeksiyonlar sonrası 10 gün %10 çocukta 25 günü geçer. Neye öksürük
Detaylı14 Aralık 2012, Antalya
Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
DetaylıDAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL
DetaylıFEBRİL NÖBETLER. Doç Dr. Sema Saltık
FEBRİL NÖBETLER Doç Dr. Sema Saltık FEBRİL NÖBETLER (FN)- TANIM FEBRİL NÖBET (FN): 6 ay- 5 yaş arası çocuklarda, santral sinir sistemi enfeksiyonu veya başka bir etken bulunmaması koşuluyla ateşle birlikte
Detaylıhasta EĞİTİMİ Bel fıtığını anlamak ve Anüler Kapama için Barricaid Protezi
hasta EĞİTİMİ Bel fıtığını anlamak ve Anüler Kapama için Barricaid Protezi İçindekiler Bel fıtığı nedir? 4 Bel fıtığı teşhisi nasıl yapılır? 6 Bel fıtığı tedavisi nasıl yapılır? 7 Barricaid için bir aday
DetaylıYazar Ad 41 Prof. Dr. Haluk ÖZEN Cinsel hayat çocuk yaştan itibaren hayatımızın önemli bir kesimini oluşturur. Yaşlılık döneminde cinsellik ayrı bir özellik taşır. Yaşlı erkek kimdir, hangi yaş yaşlanma
DetaylıENG Mesleki İngilizce-II İNGİLİZCE ENG Mesleki İngilizce-II İNGİLİZCE
Dönem 3 Kurul 6 (Nöro, Psik., Kas, İskelet) 19.Mar.18 09.00-09.50 Serbest Çalışma Pazartesi 10.00-10.50 Psikiyatriye Giriş ve Hasta-Hekim İlişkisi F. KARADAĞ PSİKİYATRİ 11.00-11.50 Psikiyatrik Öykü Alma
DetaylıPES PLANUS (Düz Tabanlık) Doç. Dr.Gökhan Meriç
PES PLANUS (Düz Tabanlık) Doç. Dr.Gökhan Meriç Ayağın Özellikleri Ayağın diğer uzuvlardan farklı üç özelliği vardır. Yer ile teması sağlayan tek bölge olması Tüm vücut ağırlığını taşıması Sert bir kalıp
DetaylıDolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ
Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları
DetaylıTC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ
TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ SERVİKAL MYELOPATİLİ HASTALARIN YAKINMALARI Servikal kanal darlığı, genellikle
DetaylıIX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Onkoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 6 Aralık 2016 Salı Ar. Gör. Dr. Abdullah Heybeci Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Saime Tuncer Prof.
DetaylıOFİS ERGONOMİSİ. Prof.Dr.Elif Akalın Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR Anabilim Dalı
OFİS ERGONOMİSİ Prof.Dr.Elif Akalın Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR Anabilim Dalı SUNUM PLANI Ofiste kas iskelet sistemi problemleri gelişiminin sebepleri Sık karşılaşılan problemler Korunma
DetaylıYeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Dekan: Prof. Dr. Demir Budak. Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten
Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Dekan: Prof. Dr. Demir Budak Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 214 215 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DÖNEM III DERS KURULU 5 (TIP 322) SİNİR SİSTEMİ VE LOKOMOTOR
DetaylıAstım Tedavisinde Kullanılan İlaçların
Bölüm 25 Astım Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Astım Tedavisinde Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Dr. Fevzi DEMİREL Nefesle Alınan Kortizonlu İlaçların Yan Etkileri Astım tedavisinde kullanılan
DetaylıÖzgün Problem Çözme Becerileri
Özgün Problem Çözme Becerileri Research Agenda for General Practice / Family Medicine and Primary Health Care in Europe; Specific Problem Solving Skills ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ
DetaylıProf. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan
Kalp Kapağı Hastalıkları Nelerdir? Prof. Dr. Ferit Çiçekçioğlu, Yrd. Doç. Ertan Demirdaş, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Atılgan Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD. Giriş
Detaylı