6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun İle Getirilen Değişiklikler

Transkript

1 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun İle Getirilen Değişiklikler 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun tarihi itibariyle TBMM de kabul edilmiş olup 28 Kasım 2013 tarihinde resmi gazetede yayımlanmıştır. Yeni Kanun yayım tarihinden 6 ay sonra tarihinde yürürlüğe girecek ve bu tarih itibariyle şu an yürürlükte bulunan 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ise yürürlükten kalkacaktır sayılı kanun 9 kısım ve 88 maddeden oluşmaktadır. Bu kanun ile ayıplı mallar, ayıplı hizmet, mesafeli sözleşmeler, tüketici kredileri, konut finansmanı sözleşmeleri, devre tatil sözleşmeleri gibi birçok konuda önemli değişiklikler getirilmiştir. Tüketici Sözleşmeleri kavramını itinayla düzenleyen kanun, tüketicinin aleyhine olan hususları azaltmaya çalışmıştır. Tüketici sözleşmelerinin belirleyici özellikleri; Sözleşmenin tarafları yasaya göre Tüketici ile Satıcı-Sağlayıcı vasfını taşır. Tüketici sözleşmelerinin konusu, yasada tanımlanan mal veya hizmet kapsamına giren bir malın veya hizmetin arzına yöneliktir. Tüketici sözleşmeleri ivazlıdır. Tüketici sözleşmelerinin türü ve niteliği önem taşımaz. Getirilen değişiklikleri madde madde ele alacak olursak; Madde 3; TANIMLAR 6502 sayılı kanun öncelikle 3. Maddesinin (I) bendiyle Tüketici İşlemi kavramını 4077 sayılı kanuna göre genişletmiş ve önceki kanunda bulunmayan eser sözleşmesi, taşıma sözleşmesi, simsarlık, bankacılık sözleşmeleri ve sigorta gibi hukuki işlemleri tüketici işlemi kapsamına almıştır. Madde 4; GENEL İLKELER 4. madde ile Tüketici Sözleşmeleri ile ilgili genel durumlar düzenlenmiş olup, yenilikler şu şekildedir; 1. Tüm tüketici sözleşmeleri yazımı 12 puntodan küçük olmayacak ve okunabilir düzeyde olacaktır. 2. Sözleşme şartları tüketici aleyhine sonradan tek taraflı olarak değiştirilemeyecektir. 3. Tüketiciden; akdedilen sözleşmenin dışında, haksız olarak herhangi bir hizmet kalemi adı altında ek bir bedel talep edilemeyecektir.

2 4. Tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa ilişkin bilgilerin sözleşmenin eki olarak tüketiciye ayrıca verilmesi zorunluluğu getirilmiştir. 5. Tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın görüşü alınarak tüketiciyi koruyacak şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenecektir. 6. Temerrüt hâli de dâhil olmak üzere, tüketici işlemlerinde bileşik faiz uygulanmayacaktır. 7. Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilecektir. Buna aykırı düzenlenen senetler, Tüketici yönünden geçersiz olacaktır. 8. Kart çıkaran kuruluşlar Tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı sunmak zorunda kalacaklardır. 9. Katılım Bankaları da bu kanunun tüm düzenlemeleri yönünden kapsam içinde olacaktır. Madde 8-12; AYIPLI MALLAR 4077 sayılı kanunda Ayıplı Mal konusu sekiz fıkradan oluşan uzun bir madde hükmüyle açıklanmış iken (m.4) yeni yasada beş madde olarak bu konuya yer verilmiştir. Ayıplı Maldan Sorumluluk başlıklı madde kabul edilmiştir. (m.9) Yeni Yasanın 10. Maddesinde düzenlenen İspat Yükü ters çevrilmiş olup, zamanaşımı süresinde kalmak kaydıyla ilk 6 ay içerisinde ortaya çıkan ayıplarda malın ayıplı olmadığını satıcı ispat edecektir sayılı kanunda yer alan malın teslim tarihinden itibaren 30 günlük bildirim külfeti yeni yasa ile kaldırılmıştır sayılı kanunun 4. Maddesinde yer alan seçimlik haklar, aynı şekilde 6502 sayılı yasanın 11. Maddesiyle ayıplı maldan dolayı 4 seçimlik hak olarak düzenlenmiştir. Buna göre; 1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, 3. Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, 4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme. Aynı maddenin 2. Fıkrasıyla, ücretsiz onarım ve malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları, üretici ve ithalatçıya karşı da yöneltilebilecektir. Tüketicinin bu taleplerinin

3 yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçıya müteselsil sorumluluk yüklenmiştir. Belirtilen talepler satıcıya, ithalatçıya ve üreticiye yöneltilmesinden itibaren 30 iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise 60 gün içinde yerine getirilmelidir. Getirilen yeni düzenleme ile geç teslim, montaj hataları gibi işlemler, ayıba ilişkin hükümlere tabi kılınmış, ayıplı ifa ve zamanında ifa etmeme olguları da ayıplı mallar kavramına dahil edilmiştir. M.8/3 ile kararlaştırılan süre içerisinde malın veya hizmetin teslim edilmemesi ve montajın gereği gibi yapılmaması sözleşmeye aykırı ifa olarak değerlendirilmektedir. İnternet portalında yer alan özellikleri taşımayan mal veya hizmetler de ayıp sayılacak durumlara eklenmiştir. Aynı zamanda 9. Maddenin 2. Fıkrasında, satıcının ürünü veya hizmeti hakkında yapılan reklamlardan sorumluluğu konusu işlenmiştir. Yeni yasa teslim olgusu üzerinde durmuş, m.8/1 de ayıbın teslim anına göre belirleneceği, m. 9/1 de satıcının malı teslim etmekle yükümlü olduğu, m.10/1 de teslim tarihinden altı ay içinde bildirilen ayıpların teslim anında bulunduğunun kabul edileceği belirtilmiştir. Görüldüğü gibi yasa ayıbın teslim anında var olmasını aramıştır. Ayıplı mal ile getirilen yeniliklerden biri ise 2. El satışlarda satıcının ayıptan sorumluluğu olup, 12. Maddenin 2. Fıkrasıyla, ayıplı ürünlerin indirimli satışları saklı olmak üzere 2. El satışlarda satıcının ayıptan sorumluluğu 1 yıldan, konut veya tatil amaçlı taşınmazlarda ise 3 yıldan az olamaz hükmü getirilmiştir. Madde 13-16; AYIPLI HİZMET Kanunun 13. Maddesi ile düzenlenmeye başlanan Ayıplı Hizmet durumlarında tüketiciye ayıplı mal kavramında olduğu gibi 4 seçimlik hak tanınmıştır. Buna göre; tüketici, hizmetin yeniden görülmesi, hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımı, ayıp oranında bedelden indirim veya sözleşmeden dönme haklarından birini sağlayıcıya karşı kullanmakta serbesttir. Bu seçimlik hakların kullanılmasıyla birlikte ortaya çıkan masraflar sağlayıcı tarafından karşılanır. Onarım süresi ya da yeniden hizmet görülme süresi 4. Fıkrayla 30 gün olarak düzenlenmiştir sayılı yasanın 4/A maddesinin 2. Fıkrasında yer alan Ayıbın 30 gün içerisinde sağlayıcıya bildirilmesi hükmü, yeni kanunda yer almamaktadır. Madde 17-21; TAKSİTLE SATIŞ 6502 sayılı kanunun getirdiği yeniliklerden birisi de finansal kiralama sözleşmeleri hakkında da taksitle satışa ilişkin hükümlerin uygulanmasıdır. Taksitle satışa ilişkin temerrüt hallerinde tüketicinin muacceliyet şartlarına karşı korunması amacıyla Alacaklının diğer şartların sağlanması durumunda kalan tüm borcun ifasını isteme hakkını kullanabilmesi için tüketiciye 30 gün süre vermesi ve muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur. Bu süre eski kanunda 1 hafta olarak düzenlenmiştir.

4 Tüketicinin 7 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkı bulunmaktadır. Ancak tüketicinin satıcıyı bulduğu finansal kiralama sözleşmelerinde cayma hakkı kullanılamaz sayılı kanunun 20. Maddesiyle Erken Ödeme düzenlenmiş olup buna göre; tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilecektir. Her iki durumda da satıcı veya sağlayıcı, faiz veya komisyon aldığı durumlarda ödenen miktara göre gerekli tüm faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür. Madde 22-31; TÜKETİCİ KREDİLERİ 6502 sayılı kanunun 2. Bölümünde Tüketici Kredileri düzenlenmiş olup, 4077 sayılı kanuna kıyasla birçok değişikliği barındırmaktadır sayılı kanunda Tüketici Kredi Sözleşmelerinde bulunması gereken temel hususlar tek tek sayılmışken, Yeni Yasada bu şekilde bir sayma söz konusu değildir. Sözleşme Öncesi Bilgilendirme Yükümlülüğü 6502 sayılı kanunun 23. Maddesinde düzenlenmiş olup şu şekildedir; Kredi verenin ve varsa kredi aracısının, tüketiciye, teklif ettikleri kredi sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formunu, sözleşmenin kurulmasından makul bir süre önce vermesi zorunludur. Buna göre kredi sözleşmesi imzalanmadan önce, tüketicinin sözleşme şartları hakkında bilgilendirilmesi zorunlu kılınmıştır sayılı kanunun 24. Maddesi ise, 4077 kanunda yer almayan yepyeni bir düzenleme içermekte olup tüketicilere kredi sözleşmesinden cayma hakkı getirmiştir. Buna göre tüketiciler kredi kullandıkları günden başlamak üzere 14 gün içerisinde cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptirler. Krediyi veren, tüketiciye cayma hakkının bulunduğunu bildirmekle yükümlüdür. Kredi veren bu bilgilendirmeyi yaptığını ispatla yükümlüdür. Tüketici Cayma bildirimini kullandıktan sonra 30 gün içerisinde anaparayı ve tahakkuk eden faizi geri ödemekle yükümlüdür. İade etmediği takdirde, cayma hakkını kullanmaktan vazgeçmiş sayılır sayılı kanunun 25. Maddesinde ise belirli süreli tüketici kredileri sözleşmelerinde faiz oranının sabit olarak belirleneceği, bu oranın tüketici aleyhine değiştirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Belirli süreli kredi sözleşmesinin şartları, tüketici aleyhine değiştirilemez. Belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde faiz oranında değişiklik yapılması hâlinde, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden 30 gün önce, tüketiciye kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla yazılı olarak bildirilmesi zorunludur. Kredi sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda, taksitle satış sözleşmelerinde olduğu gibi, kalan tüm taksitlerin muaccel hale gelmesi hakkının kullanılabilmesi için tüketiciye 30 gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunulmalıdır. Bu süre önceki kanunda 1 hafta olarak düzenlenmiştir.

5 Yeni kanun ile belirli süreli - belirsiz süreli sözleşme ayrımı yapılmıştır. Bu ayrım özellikle faiz oranı bakımından dikkat çeker. Belirli süreli sözleşmelerde faiz oranı sabit olarak belirlenir. Belirsiz süreli sözleşmelerde ise faiz oranında değişiklik yapılması halinde değişimin, tüketiciye 30 gün içerisinde kalıcı veri sağlayıcısı ile veya yazılı olarak bildirilmesi zorunludur. Tüketici bildirim tarihinden itibaren en geç 60 gün içerisinde borcun tamamını ödediği ve kredi kullanmaya son verdiği takdirde faiz artışından etkilenmez. Kredi kullanımında sigorta yapılması konusuna ise 29. Madde de yer verilmiş olup Tüketicinin açık talebi olmaksızın krediyle ilgili sigorta yaptırılması yasaklanmıştır. Tüketicinin sigorta yaptırmayı istemesi halinde, kendi seçtiği sigorta şirketiyle imzaladığı poliçe, kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Anılan hüküm kredi verenin tüketiciyi belli bir sigortacı ile sözleşme yapmaya zorlama imkanını tamamen ortadan kaldırmaktadır. Yeni kanunda Bağlı Tüketici Kredisinin Eski kanuna göre daha net bir tanımı yapılmıştır. Yeni Kanunda müteselsil sorumluluğu açıklama gayretine girişilmiştir. Bağlı kredi sözleşmelerinde cayma hakkının kullanılması halinde sözleşme kendiliğinden sona erecektir ancak cayma bildiriminin kredi verene de bildirilmesi gerekmektedir. Bu durumda herhangi bir tazminat veya cezai şart ödeme yükümlülüğü söz konusu olmayacaktır sayılı kanunda yer almayan ve 6502 sayılı kanunda düzenleme alanı bulmuş olan en önemli yenilik ise belirli süreli kredilerin bağlı olduğu hesaplardan hesap işletim ücreti gibi masrafların alınmaması, üyelik aidatı alınmayan kredi kartlarının sunulması zorunluluğudur. Bu konular 6502 sayılı kanunun 31. Maddesinde düzenlenmiştir Buna göre; (1) Bankaların kredinin ödenmesi için açılan hesaplardan, sadece kredi ile ilgili işlemlerin yapılması durumunda tüketicilerden ücret ya da masraf talep etmesi yasaklanmıştır. Bu hesap, tüketicinin aksine yazılı talebi olmaması hâlinde kredinin ödenmesi ile kapanır. (2) Tüketicinin açık talimatı olmaksızın, belirli süreli kredi sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapılamaz. (3) Kart çıkaran kuruluşlar, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorundadır. Madde 32-39; KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ 6502 sayılı kanunun konut finansmanı sözleşmeleriyle ilgili 37. Maddesinde Erken Ödeme konusu düzenlenmiştir. Buna göre Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi halinde, sözleşmede yer verilmek suretiyle bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda konut finansmanı kuruluşu tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edebilir. Erken ödeme tazminatı erken ödenen tutarın kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde yüzde bir, kalan vadesi 36 ayı aşan kredilerde ise yüzde

6 ikiyi geçemez. Bu oranlar 4077 sayılı kanunda yüzde 2 olarak belirlenmişse de 6502 sayılı kanunda 36 ay vade ayrımı yapılarak belirlenmiştir. Konut finansmanı kuruluşları, tüketiciye, konut finansmanı sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formunu, sözleşmenin kurulmasından makul bir süre önce vermek zorundadır. Konut finansmanı sözleşmelerinde, 6502 sayılı kanunun 38. Maddesinde belirtildiği üzere; tüketicinin yazılı veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili sigorta yaptırılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, kredi veren tarafından kabul edilmek zorunda olup, sigorta kredi konusuyla, meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olmak zorundadır. Konut finansmanı sözleşmeleriyle ilgili getirilen bir diğer yenilik ise 39. Madde de düzenlenmekte olup; konut finansmanı sözleşmesine göre verilen kredinin bağlı olduğu hesaplardan hesap işletim ücreti gibi masraflar alınamayacaktır. Madde 40-46; ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMELERİ 6502 sayılı kanun ile getirilen birçok yeniliklerden biride ön ödemeli konut satış sözleşmeleri kapsamında düzenlenmiştir sayılı kanunun 40. Maddesinde; tüketicilere sözleşmenin kurulmasından en az 1 gün önce bakanlıkça belirtilen hususları içeren ön bilgilendirme formu verilmek zorundadır. Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleşmesi yapılamayacağı hususu getirilen en önemli yeniliklerden biridir. Ön ödemeli konut satışının tapu siciline tescil edilmesi, satış vaadi sözleşmesinin ise noterde düzenleme şeklinde yapılması zorunludur sayılı kanunun 42. Maddesinde Teminat konusu düzenlenmiş olup, Bakanlıkça projedeki devre sayısı ya da projenin toplam bedeli kriterine göre belirlenecek büyüklüğün üzerindeki projeler için bina tamamlama sigortası yaptırılması zorunlu olacaktır. (Böylece bir firmanın binayı tamamlamadan iflas etmesi durumunda sigorta teminatında bina tamamlanarak tüketiciye teslim edecektir.) Bina tamamlama sigortası kapsamında sağlanan tazminat, teminat ve benzeri güvenceler iflas veya tasfiye masasına dâhil edilemez, haczolunamaz, üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz. Ön ödemeli konut satışında, tüketiciyi koruma amacıyla tüketiciye cayma hakkı getirilmiştir. Getirilen yeni düzenlemeye göre tüketici 14 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayabilecektir. Bu hakkını kullanabilmesi için 14 gün içerisinde satıcıya sözleşmeden caydığını bildirmesi gerekir.

7 6502 sayılı yasanın 44. Maddesinde yer alan düzenlemeyle ön ödemeli konut satışında devir veya teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyecektir. Eski kanunda 30 ay olan teslim süresi 6502 sayılı kanun ile 36 aya yükseltilmiştir. Tüketiciye getirilen en önemli haklardan biri de sözleşmeden dönebilmedir sayılı kanunun 45. Maddesiyle getirilen bu hüküm; Tüketici konutun devir ve teslim edilmesine kadar herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönebilmesine imkan tanımıştır. Ancak bu durumda tüketici konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masrafları ve sözleşme bedelinin yüzde 2 sine kadar tazminat ödemek zorunda kalacaktır. Sözleşmeden dönme durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç 90 gün içinde tüketiciye geri verilir. Madde 47; KAPIDAN SATIŞ İşyeri dışında kurulan sözleşmeler imzalanmadan önce, sözleşme şartları hakkında tüketicilere bilgi verilmesi zorunludur. İşyeri dışında sözleşme kurma yetkisi mevcut uygulamada olduğu gibi Bakanlık tarafından belge verilmiş satıcı veya sağlayıcılara verilecektir. Bu belgeye sahip olmayan satıcı veya sağlayıcılar tarafından kurulan sözleşmelerde tüketici cayma hakkını kullanmak için herhangi bir süre ile bağlı olmayacak, şayet tüketici cayma hakkını kullanmak isterse bu hakkını sözleşmenin kurulmasından itibaren en geç 1 yıl içinde kullanması gerekecektir. Kapıdan satış sözleşmelerinde de cayma hakkı 4077 sayılı kanunda olan 7 günden 14 güne çıkarılmıştır. Satıcı ve sağlayıcı yükümlülüklere aykırı davranırsa, tüketici cayma hakkını kullanmak için 14 günlük süreyle bağlı kalmayacaktır. Cayma süresi içinde satıcı veya sağlayıcı sözleşmeye konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını veya tüketiciyi borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Sözleşme imzalanırken, sözleşme tarihi tüketicinin kendi el yazısıyla yazılacak ve sözleşmenin bir nüshası tüketiciye verilecektir. Madde 48; MESAFELİ SÖZLEŞMELER Mesafeli satış sözleşmeleri kurulmadan önce Tüketici, sözleşme şartları hakkında bilgilendirilecektir. Tüketicinin bilgilendirildiğine ilişkin ispat yükü satıcı veya sağlayıcıya aittir sayılı kanunda 7 gün olarak belirlenen cayma hakkı, 6502 sayılı kanun ile 14 güne çıkarılmıştır. Tüketici 14 gün içerisinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahip olacaktır. Tüketici,

8 cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı değildir Mesafeli satış sözleşmesi ile sipariş edilen ürünler en geç 30 gün içerisinde tüketiciye teslim edilecektir. Tüketici cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için 14 günlük süreyle bağlı değildir. Ancak her halükarda bu süre cayma süresinin bittiği tarihten itibaren 1 yıl sonra sona erer. Madde 49; FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER Finansal Hizmetlerin Mesafeli satışına ilişkin AB yönergesi ilk defa iç hukukumuza aktarılmaktadır. Tüketicilerin, Sözleşmeyle ilgili konularda, sözleşmenin kurulmasından önce bilgilendirilmesi zorunludur. Tüketici, sözleşme ilişkisinin devam ettiği süre içinde herhangi bir ücret ödemeksizin sözleşmenin kâğıt üzerinde yazılı bir örneğini talep edebilir. Finansal Hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmelerle ilgili olarak 6502 sayılı kanun ile getirilen değişiklik cayma hakkına ilişkindir. Tüketici finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmelerden 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkına sahiptir. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin bu süre içerisinde sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Sağlayıcı cayma konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispatla yükümlüdür. Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmelerde, tüketicinin sözleşmeyi sona erdirmesine ilişkin talebini herhangi bir uzaktan iletişim aracıyla iletmesi yeterlidir. Tüketici, sözleşmeyi sona erdirmek için sözleşmenin tesis edilmesini sağlayan yöntemden daha ağır koşullar içeren bir yöntem kullanmak zorunda bırakılamaz. Madde 50; DEVRE TATİL VE UZUN SÜRELİ TATİL HİZMETİ SÖZLEŞMELERİ Devre tatil sözleşmeleri 6502 sayılı kanun ile birçok yeni düzenlemelere konu olmuştur. Bunlardan biri de 50. Madde ile getirilen ve tüketicilere güvence sağlaması amaçlanan yeniliklerden biri olan, Belediyeden yapı ruhsatı alınmadan tüketicilere ön ödemeli devre tatil sözleşmesi imzalanmasının yasaklanmasıdır. Uzun süreli tatil ürünleri sözleşmeleri ise 6502 sayılı kanun kapsamında getirilen yeniliklerden biridir. Devre tatil, uzun süreli tatil ürünü ve bunlara ilişkin değişim veya yeniden satım sözleşmesi akdetmek isteyen tüketicilere sözleşmenin kurulmasından en az bir gün önce kağıt üzerinde ya da tüketicinin ulaşabileceği kalıcı veri saklayıcısı ile ön bilgilendirme yapılması zorunluluğu getirilmiştir.

9 Aynı maddenin 5. Fıkrasıyla, mesafeli sözleşmeler hariç olmak üzere tüketiciye sözleşme tarihini kendi el yazısıyla atma zorunluluğu getirilmiştir. Bu durum satıcı veya sağlayıcının yükümlülüğündedir. Aynı zamanda Sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, 14 gün içerisinde hiçbir sebep göstermeksizin ve hiçbir cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. 14 günlük cayma süresi içerisinde satıcı veya sağlayıcı tüketiciden herhangi bir isim altında ödeme yapmasını isteyemez sayılı kanun ile getirilen yeniliklerden biri de bina tamamlama sigortası yaptırma zorunluluğudur. Buna göre Bakanlıkça projedeki devre sayısı ya da projenin toplam bedeli kriterine göre belirlenecek büyüklüğün üzerindeki projeler için bina tamamlama sigortası yapılması zorunluluğu getirilmiştir. Bina tamamlama sigortası kapsamında sağlanan tazminat, teminat gibi güvenceler iflas ve tasfiye masasına dahil edilemeyecek, haczedilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir konulmayacaktır. Devre tatile konu taşınmazın ön ödemeli satılması durumunda, devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme imkanı vardır. Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı, sözleşme bedelinin yüzde 2 sine kadar tazminat talep edebilir. Sözleşmeden dönülmesi durumunda, tüketiciye iade edilmesi gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belge, dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren en geç doksan gün içinde tüketiciye geri verilir. Satıcının aldığı bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade ettiği tarihten itibaren, tüketici on gün içinde edinimlerini iade eder. Devre tatil amaçlı taşınmazın ön ödemeli satışında devir ve teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyecektir. Madde 51; PAKET TUR SÖZLEŞMELERİ Diğer sözleşmelerde de olduğu gibi Paket tur sözleşmelerinde de sözleşme öncesi tüketicinin bilgilendirilmesi yükümlülüğü vardır. Tüketiciye ön bilgilendirme amaçlı broşür verilmelidir. Sözleşmenin bir nüshasının da tüketiciye verilmesi zorunludur. Gezinin başlamasından önce sözleşmenin esaslı unsurlarından birisinin değiştirilmesi veya turun başlamadan önce iptal edilmesi halinde tüketici, bu değişikliği veya sunulan alternatif bir turu kabul etme veya herhangi bir tazminat ödemek zorunda olmaksızın sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Sözleşmeden dönülmesi halinde tüketicinin ödemiş olduğu bedel derhal iade edilmelidir. Paket tur düzenleyicisi sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle tüketicinin uğradığı her türlü zarardan sorumludur. Tüketici boşa harcanan tatil zamanı için de uygun bir tazminat talep edebilir.

10 Madde 52; ABONELİK SÖZLEŞMELERİ Abonelik sözleşmeleri yeni kanunda tüketicinin, belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmeler olarak tanımlanmış olup, eski kanunda böyle bir tanım bulunmamaktaydı sayılı kanun çerçevesinde, diğer sözleşmelerde de olduğu sözleşmenin bir nüshasının kalıcı veri sağlayıcısı ile veya yazılı olarak tüketiciye verilmesi zorunludur. Belirli süreli abonelik sözleşmelerine sözleşmenin belirlenen süre kadar uzayacağına ilişkin hükümler konulamaz. Sürenin uzatılmasına ilişkin hüküm müzakere edilse bile hükümsüz olacaktır. Tüketici belirsiz süreli veya süresi 1 yıldan daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman feshetme hakkına sahiptir. Süresi 1 yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleşmesinde satıcı veya sağlayıcı tarafından sözleşme koşullarında değişiklik yapılması halinde ve haklı sebep halinde tüketici sözleşmeyi feshedebilecektir. Satıcı veya sağlayıcı tüketicinin aboneliğe son verme isteğini yönetmelikle belirlenen süreler içerisinde yerine getirmekle yükümlüdür. Bu süre içerisinde yerine getirilmezse abonelikten yararlanılmış olsa dahi tüketiciden herhangi bir bedel talep edilmesi yasaklanmıştır. Fesih sözleşmesi kurulmasından daha ağır şartlara bağlanamaz. Madde 53; SÜRELİ YAYIN KURULUŞLARINCA DÜZENLENEN PROMOSYON UYGULAMALARI 4077 sayılı kanunla düzenlenen Kampanya süresi 60 günü geçemez. hükmü, 6502 sayılı kanunda, süreli yayının yayınlanma periyoduna göre tek tek belirlenmiştir. Bu süreler gazete gibi günlük süreli yayınlarda 75 gün, haftalık süreli yayınlarda 18 hafta, 1 haftadan daha uzun periyotlarda yayınlanan süreli yayınlarda ise 12 ay olarak belirlenmiştir. Promosyon uygulaması süresince, süreli yayının satış fiyatı arttırılamaz veya promosyon olarak vaat edilen mal veya hizmet bedelinin bir kısmının tüketici tarafından karşılanması istenemez. Süreli yayın kuruluşları, kampanya konusu mal ve hizmetin teslim ve ifasını kampanyanın bitiminden itibaren 45 gün içerisinde yerine getirmek zorundadırlar. Madde 54; İNDİRİMLİ SATIŞLAR 6502 sayılı kanun ile İndirimli Satışlar ilk defa kanun kapsamında düzenlemeye alınmıştır. İlgili maddeye göre; İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde

11 gösterilir. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya aittir. İndirimli satışlarla ilgili olarak, Bakanlık, Belediyeler ve İlgili Odalar denetim yapmaya yetkilidir. Madde 55; TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU 6502 sayılı kanunla tüketicilerin daha iyi bilgilendirilmesi amacıyla tanıtma ve kullanma kılavuzları hakkında düzenlemeler yapılmış olup, bu düzenlemelerden biri; Malın güvenli kullanımına ilişkin hususların malın üzerinde yer alması hâlinde yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunlu olmasıdır. Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzlarının hazırlanması sorumluluğu üretici ve ithalatçıya; tüketiciye verilmesi ve teslim edildiğinin ispat sorumluluğu ise satıcıya aittir. Madde 56; GARANTİ BELGESİ Mevcut mevzuatta yer alan durumlar yeni kanun ile devam ettirilmiştir. Ancak İmal ve İthal edilen tüketici ürünleri için Bakanlıktan onaylı garanti belgesi alınması zorunluluğu 6502 sayılı kanun ile kaldırılmıştır. Madde 57; İHTİYARİ GARANTİ İhtiyari Garanti kavramı 6502 sayılı kanun ile hukukumuzda ilk defa yer alan bir kavram niteliğindedir. İhtiyari garanti, tüketicinin yasal hakları saklı kalmak kaydıyla mal veya hizmetle ilgili; değişim, onarım, bakım, bedel iadesi ve benzeri hususlarda satıcı, sağlayıcı, üretici veya ithalatçı tarafından verilen ilave taahhüdü ifade eder. İhtiyari garanti taahhüdü süresince, taahhüt edilen hakların kullanılması nedeniyle tüketiciden masraf talep edilemez İhtiyari garanti taahhüdünün tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile verilmesi zorunludur. İhtiyari garanti taahhüdü, bu maddede öngörülen özellikleri taşımasa bile taahhütte bulunanı bağlar. Madde 59; TÜKETİCİNİN BİLİNÇLENDİRİLMESİ 6502 sayılı kanunun ilgili maddesi ile Ülke genelinde yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarına saatleri arasında, ayda on beş dakikadan az olmamak üzere tüketicinin bilinçlendirilmesi amacıyla yayınlar yapmak zorunluluğu getirilmiştir.

12 Madde 61; TİCARİ REKLAM 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Ülkemizde ilk defa uygulama alanı bulacak bir düzenleme getirilmiştir. Buna göre; dünya uygulamalarında olduğu gibi, rakip mal ve hizmetlerin marka ismi verilerek karşılaştırmalı reklam yapılabilecektir. Madde 62; HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR 6502 sayılı Yasanın 62. Maddesinin 1. Fıkrasına göre haksız ticari uygulama 3 unsurdan oluşmaktadır. Bunlar; a) Bir ticari uygulamanın olması, b) Ticari uygulamada gerekli mesleki özenin gösterilmemesi, c) Ticari uygulamanın ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozması veya önemli ölçüde bozma ihtimalinin olmasıdır. Bu madde ile Haksız Ticari Uygulamalara ilişkin AB yönergesi, ilk defa iç hukukumuza aktarılmıştır. Yukarıdaki unsurları içeren kesin olarak haksız ticari uygulama sayılan haller çıkarılacak yönetmelikte AB direktifine uyumlu bir biçimde ayrıntılı olarak düzenlenecektir sayılı yasanın 62. Maddesiyle tüketicilere yönelik haksız ticari uygulamalar yasaklanmıştır. Bu maddenin getirilmesinin amacı tüketicinin ekonomik menfaatlerinin korunmasıdır. Madde 63; REKLAM KURULU Reklam kurulu, 6502 sayılı kanun kapsamında düzenlenen hem ticari reklamları hem de haksız ticari uygulamaları denetlemekle görevlidir. Üye sayısı eski mevzuatta 29 iken yürürlüğe girecek olan mevzuatta 19 olarak belirlenmiştir. İlgili maddenin birinci fıkrasında getirilen hükümle Reklam kurulu başkanı tedbiren durdurmaya yetkili kılınmıştır. Kurulun karar vermesine yardımcı olmak üzere sektörel alanlarda ihtisas komisyonları kurulur. Komisyonlar, başkan dâhil en az üç en fazla beş kişiden oluşur. Madde 65; REKLAM KONSEYİ 6502 sayılı kanunla ilk kez reklam konseyi kurulması öngörülmüştür. Buna göre Reklam Konseyi; reklam politikalarının oluşturulması ve uygulanması ile ilgili olarak çağdaş iletişim uygulamalarını takip etmek, reklam sektörünün ve reklam denetim işlevinin geliştirilmesine yönelik araştırma ve çalışmalar yapmak, bu alanda görüş ve önerilerde bulunmak ve bu görüş ve önerileri ilgili mercilere iletmek amacıyla yılda en az bir kez Bakanlığın koordinatörlüğünde toplanacaktır.

13 Madde 66-72; TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ 4077 sayılı kanunda; Tüketici Sorunları Hakem Heyeti olarak adlandırılan heyetin ismi 6502 sayılı kanunda Tüketici Hakem Heyeti olarak değiştirilmiştir. Madde 67 ile Raportörler il ve ilçe merkezlerinde kurulu bulunan tüketici hakem heyetlerinde istihdam edilebilir. Raportör sayısının yeterli olmadığı illerde ticaret il müdürü tarafından ticaret il müdürlüğü personeli arasından, ilçelerde ise kaymakam tarafından ilçede görevli Devlet memurları arasından yeterli sayıda raportör görevlendirilir. Hükmü getirilerek Tüketici hakem heyetlerine raportör kadrosu ihdas edilmiştir sayılı kanuna göre Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurular şu şekilde gruplandırılmıştır; Değeri 2 bin liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe Tüketici Hakem Heyetine, Değeri 3 bin liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetine, Büyükşehir statüsünde bulunan illerde ise iki bin Türk Lirası ile üç bin Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda il tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunlu duruma gelmiştir. Yukarıda belirtilen değerlerin üzerindeki uyuşmazlıklar için Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılamayacaktır 6502 sayılı kanun ile getirilen uygulamayla, uyuşmazlığın tüketici lehine sonuçlanması durumunda tebligat ve bilirkişi ücretleri karşı tarafça karşılanacaktır. 70. madde de belirtildiği üzere, Tüketici Hakem Heyeti tarafından verilen kararlar tarafları bağlar. Ancak eski kanunda parasal sınırın üzerindeki başvurularda verilen kararların delil niteliğinde olacağı belirtilmiştir. Madde 73; TÜKETİCİ MAHKEMELERİ 6502 sayılı kanun ile Tüketici Mahkemelerinde dava açmak kolaylaştırılmaktadır. Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda, davaları basit yargılama usulüne göre sonuçlandıran Tüketici Mahkemeleri görevli olacaktır. Tüketici örgütleri üst kuruluşlarınca açılacak davalarda, bilirkişi ücreti ve vekâlet ücreti Bakanlıkça karşılanacaktır.

14 Tüketici davaları tüketicinin ikamet ettiği yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilecektir. Madde 77; CEZA HÜKÜMLERİ 6502 sayılı Kanun ile İdari para cezaları yeniden düzenlenmekte olup, ilgili madde de ceza oranları yeniden belirlenmiştir. Madde 80; PİRAMİT SATIŞ SİSTEMLERİ 6502 sayılı kanun ile piramit satış sistemleri yasaklanmıştır. Buna göre Piramit Satış; katılımcılarına bir miktar para veya malvarlığı ortaya koymak karşılığında, sisteme aynı şartlar altında başka katılımcılar bulma koşuluyla bir para veya malvarlığı kazancı olanağı ümidi veren ve malvarlığı kazancının elde edilmesini tamamen veya kısmen diğer katılımcıların da koşullara uygun davranmasına bağlı kılan, gerçekçi olmayan veya gerçekleşmesi çok güç olan kazanç beklentisi sistemidir. Piramit satış sisteminin kurulması, yayılması veya tavsiye edilmesi 6502 sayılı kanun kapsamında yasaktır.