7 AĞUSTOS E. Oya Özarslan Tarnsparency International Turkey

Transkript

1 7 AĞUSTOS 2018 E. Oya Özarslan Tarnsparency International Turkey

2 KARA PARA AKLAMA NEDİR? Yasadışı gelir genelde nakit nitelikte ve kayıtdışıdır Amaç karageliri sisteme sokup yasal hale getirmek Genelde nakitle çalışan işletmeler kullanılır Çamaşırhaneler, fastfood, benzinlik, manikür salonu, vb Döviz büroları, kuyumcular Kara para suçtan elde edilen gelirdir 2

3 KARA PARA AKLAMA SUÇU 4208 sayılı Karaparanın Önlenmesi Hakkında Kanun 3

4 KARA PARA AKLAMA AS AMALARI YERLES TİRME AS AMASI Para nakit halinden çıkarılıp sisteme sokulur AYRIS TIRMA AS AMASI Sisteme giren para hızla kaynağından uzaklaştırılır BU TU NLES TİRME AS AMASI Çamaşır makineye atılır Yerleştirme Çamaşır makinede yıkanır Ayrıştırma Çamaşır temizlenmiş halde makineden çıkar Bütünleştirme Para yasal bir kimlikle ülkenin mali sistemine girer 4

5 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ - Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması - S irinler (smurfing) yöntemi - Parçalama (structuring) yöntemi - Vergi cennetleri (off-shore) - Paravan (kağıt üstündeki) şirketler - Oto-finans borç yöntemi (Loan-back) - Döviz büroları - Kumarhane ve gazinolar - Nakit para kullanılan işyerlerinin işletilmesi (göstermelik şirketler) - Sahte fatura (hayali ihracat) - Alternatif Havale Sistemleri (Hawala-Hundi Sistemi, Uzak Asya Chit Sistemi) 5

6 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ Finansal sistemin çok sıkı kontrol edilmediği bir ülkeden >Vergi cenneti hesabına transfer Vergi cennetindeki bankadan verilen banka/kredi kartı ile alışveriş Para Batı finans sistemine girmiş yasal alışverişler yapılmaya başlar 6

7 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ Offshore bankacılıktaki gizli şirket ortaklığı kullanılıyor Vergi cennetindeki şirket diğer ülkedeki şirketin hisselerini şişirilmiş fiyata satın alıyor S irket sahiplerine maaş ya da kar payı olarak ödeniyor Sisteme temizlenmiş olarak giren para ile yasal hcamalar yapılır 7

8 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ S irinler-birçok değişik kişi hesabı kullanılır Kara para bu değişik hesaplardan yerli ve yabancı bankalara iletilir Parçalama yöntemi de benzer Kara para ufak parçalar halinde finansal sistem içinde ilerler 8

9 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ Hayali ihracat veya değerinin çok üstünde ya da altında gösterilerek el değiştirme sırasında yaratılan kazancın sisteme yasal olarak sokulduğu durum 9

10 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ Offshore bankasına yatırılan para, ülkedeki bankadan çekilen krediye karşılık garanti olarak kullanılır. Kredi ile yasal bir şekilde gayrımenkul, menkul alınır. Kredi ödenmeyince banka garantiye el koyar 10

11 KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ Gayrımenkul birden çok ve değişik şişirilmiş bedellerle satılır. Aradaki fark sisteme yasala olarak sokulmuş yasadışı suç geliridir. 11

12 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ -$2,9 bil değerinde arasında -Her gün en az $3 mil aklama -Olağan şüpheliler: yakın şirketler Azeri bankası 12

13 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ -Para 4 UK paravan şirketine gönderiliyor -Estonya daki danske bank transferde aracı olarak kullanılıyor -Sisteme girdikten sonra bağzı ödemeler yapılıyor 13

14 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ Nasıl ortaya çıktı? Kimler yararlandı? Berlingske Guardian & diğer medya partnerları Occrp Tı finansal işlem İncelendi EU Parlementerleri Medya çalışanları Özel danışmanlar Azeri diplomatlar, bürokratlar Mammadov Ailesi Ba zı şirketler (İran, Kazakistan, UK, Türkiye, Almanya, Fransa, UAE) 14

15 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ Luca Volontè İtalyan Avrupa Konseyi üyesi 2 mil aldığı iddia ediliyor İstifa etti İtalya da yargılanıyor Kara para aklamaktan beraat etti Diğer yolsuzluk suçlamaları sürüyor 15

16 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ Eski Alman parlementer arası parlementer değildi Kendi vakfı Polux Management, Metastar Invest, and Hilux Services den aldı Azerbeycan seçimlerinin gözlemcisi olarak komiteydi ve seçimleri Alman standartlarında olduğunu söyledi 16

17 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ Kalin Mitrev, UNESCO Director-General Bokova nın eşi Bokova, Aliyev in eşi Mihriban Aliyev ile yakın arkadaştı Mihriban Aliyev, $5 mil bütçeli UNESCO- Azerbaijan fonunu kurdu Mitrev e arası profesyonel hizmetleri için toplam lık ücret ödendi Bu 4 şirketin hesaplarından Mitrev in şirketinin Bulgaristan ve İsviçre hesaplarına ödemeler yapıldı 17

18 AZERBEYCAN ÇAMAS IRHANESİ Eckart Sager Eski CNN Yapımcısı $2.6 mil ödeme yapılmış Azerbeycanın tanıtımını yapan makaleler yazdı Hakkındaki yolsuzluk iddialarında Luca Volonte yi savunan yazılar yazdı Video - Azerbaijani Laundromat 18

19 KÜRESEL YOLSUZLUK ARAÇLARI 19

20 VERGİ CENNETLERİ İsviçre Luxemburg Liechtenstein Güney Kıbrıs Singapur Adalar (Cayman Islands, Virgin Islands Bermuda vb) Tax Justice Network $32 trillion olduğunu tahmin ediyor 20

21 VERGİ CENNETLERİ Apple Amazon Nike Madonna Robie Wiliams David Beckham Shakira Trump ın danışmanları Politikacılar 21

22 VERGİ CENNETLERİ Video - Putin and the Proxies 22

23 KIYI BANKACILIĞI-OFFSHORE BANKING Müşterilerine gizlilik Politik istikrar Vergilendirme olmaması (sıfır ya da sıfıra yakın) Sermaye hareketlerinde tam serbesti Coğrafi konum olarak gelişmiş ülkelere yakınlık Gerekli altyapı (telekomünikasyon, ulaşım, konaklama) Uzman personel veya kurum (vergi danışmanları, avukatlar vs) gibi hizmetler sunar 23

24 KIYI BANKACILIĞI-OFFSHORE BANKING -U lkede geçerli olan para birimi dışındaki para birimi ile işlem yapmakta - Genelde yerleşik olmayan kişiler ve kurumlarla işlem yapar - Yurtiçi finans piyasasının tabi olduğu yasa, sınırlama ve kontrollerin çoğundan muaf - Çok sıkı sır saklama ilkesi uygulanır - Faiz oranlarının belirlenmesinde serbesti - Munzam karşılık yatırılmaması - Dolaysız vergi olarak alınan gelir ve kurumlar vergisinin yok veya çok düşük - Müşterilere ödenecek faiz veya stopajdan, kambiyo sınırlamalarından muaf 24

25 BENEFICIAL OWNERSHIP-GERÇEK MALİK S irket hissedarlığı ya da herhangi bir mülkün sahibinin kayıtlarda görünenden farklı olması S irket hissedarlığı ya da herhangi bir mülkün sahibinin kayıtlarda görünenden farklı olması 25

26 LU KS ES YA VE GAYRİMENKUL İngiltere deki gayrımenkul pazarı çok uzun süredir yabancı yatırımcıyı çeker Ancak bu pazara bir süredir kirli paranın hakim olduğu iddia ediliyor Londra da 40,725 adet gayrımenkul yabancılara ait. Bunların %89 ofshore şirketlerinden 1/3 ü Virgin Islands, %14 ü Jersey Islands, %8 i Man adaları 2004 ten bu yana yapılan 180 mil üzerindeki gayrımenkul cezai soruşturmaya tabi olmuş Bunların %75 i offshore şirketlerine ait 26

27 BENEFICIAL OWNERSHIP-GERÇEK MALİK Global Witness Ortakları gizli şirketler Karışılan yolsuzluk olayları Dünyadaki kurbanları 27

28 BOTA FOUNDATION-SOLUTION? FCPA dolayısıyla şirketlere verilen cezalardan oluşturulan bir fon Yolsuzluktan elde edilen paraya, yapılan soruşturma sonunda el konulduğunda ne yapılmalı? Yolsuzluk yapılan ülkeye geri verilmeli mi? Ve nasıl? Video - Corruptistan: 28

29 YOLSUZLUKLA MÜCADELE KAMPANYASI TI ın yürüttüğü bir kampanya Yolsuzlukla mücadele alanında çalışan diğer STK lar dahil Ban Ki-Moon Desmond Tutu 29

30 facebook.com/transparencyinternational twitter.com/anticorruption blog.transparency.org 2013 Transparency International. All rights reserved..