' Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. 226
|
|
- Hakan Arıca
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Y IL IN D A N Y ILIN A, E R Z U R U M O VASINDAKİ TARIM İŞ L E T M E L E R İN İN E K O N O M İK DU RUM LARINDAKİ D E Ğ İŞ İM L E R Yrd Doç Dr. Semiha KIZILOĞLU' Prof. Dr. Turgut HA TUNOĞLU * Prof. Dr. Cahit KARACÖLGE 1- GİRİŞ 1990 nüfus sayımına göre Erzurum ili ve köylerinin nüfusu olup bunun 'ü yaklaşık % 'ini köy nüfusu oluşturmaktadır ( DİE, 1990 ). Bu nedenle bölgede yapılacak çalışmaların başında tarım işletmelerinin sahip olduğu kaynaklar ve kullanım şekilleri, üretim faaliyetleri ve faaliyet sonuçlarının analizi ile ilgili araştırmaların yer alması gerekir. Bu çalışmada 1966 yılından 1993 yılına kadar geçen süre içerisinde Erzurum Ovasındaki tarım işletmelerinde kaynak kullanımındaki ve uygulanan teknolojideki değişimi ortaya koyarak faaliyet sonuçlarının sabit fiyatlarla (1987=100) karşılaştırılması amaçlanmıştır. 1- MATERYAL VE METOT Ülkemiz tarım işletmelerinde kayıt tutma alışkanlığı henüz oluşmadığı için, bu çalışmada gerekli olan veriler, muhasebe kayıtlarının tutulmadığı durumlarda uygulanan anket yöntemi ile derlenmiştir yılında yapılan çalışmada, Erzurum İli Merkez İlçeye bağlı Merkez, Dumlu ve Ilıca Bucaklarına bağlı ova köylerini temsil edecek şekilde seçilen köyler araştırma bölgesini oluşturmaktadır (Aksöz, 1966). Merkez ilçeye bağlı bucak olan Ilıca 1990 yılında ilçe olmuştur. Bu nedenle bu araştırmada, Erzurum ili Merkez, Merkez ilçeye bağlı Dumlu bucağı ile Ilıca ilçesine bağlı ova köylerden, Tarım il Müdürlüğü elemanlarının görüşü alınarak aynı karaktere sahip bölgeyi temsil edebilecek ova köyler araştırma bölgesi olarak seçilmiştir. Anakitleyi oluşturan işletmelerin, normal dağılıma yakın dağılım gösterecek şekilde arazi genişlikleri itibariyle gruplandırmaları yapılmıştır Bu gruplandırmaya göre normal dağılım formülünden yararlanılarak (Cohran, 1962; Gürtan, 1982) örnek sayısı 135 olarak tespit edilmiştir. Aksöz'ün yaptığı gibi araştırma bölgesindeki işletmeleri sahip olduğu arazi genişliklerine göre küçük işletmeler ( 0 ile 100 dekar arasında araziye sahip olanlar), orta büyüklükteki işletmeler (101 ile 250 dekar arasında araziye ' Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. 226
2 sahip olanlar), büyük işletmeler ( 251 ile 500 dekar arasında araziye sahip olanlar) olmak üzere üç grupta incelenmiştir. Sermaye Aksöz'ün yaptığı gibi fonksiyonlarına göre tasnif edilerek incelenmiştir. Bilindiği gibi fonksiyonlarına göre tasnifte Aktif Sermaye, Arazi (Çiftlik) Sermayesi ve İşletme Sermayesinden oluşmaktadır. Toprak, Arazi Islahı, Bina, Nebat Sermayesi Arazi Sermayesini; Hayvan, Alet ve Makina, Malzeme ite Para Sermayeside İşletme Sermayesini oluşturmaktadır. Araştırmada, Aksöz'ün yaptığı gibi incelenen işletmelerde, rrievcut şartlarda yıllık üretim faaliyetlerinin nasıl sonuçlandığını ortaya koyabilmek için Gayri Safi Hasıla, Saf Hasıla, Saf Hasıla Farkı (Safi Kâr), Tarımsal Gelir, İş Kazancı, öz Sermaye Rantı hesaplanmıştır. Ekonomik bir bütün olarak ele alınan tarım işletmesinde Gayri Safi Hasıla: bir çalışma yılı içerisinde üretim faaliyeti sonucunda yeni üretilen mallar ile mamulecilik, mübadele ve yeniden kıymetlendirme yolu ile sermaye kısımlarında meydana gelen artışın miktar ve kıymetçe ifadesidir ( Oktay, 1979, Açıl, 1980 ). Ovadaki tarım işletmelerinde gayri safi hasılayı oluşturan başlıca gelir kaynakları, bitkisel üretim, hayvansal üretim, diğer gelirler ve demirbaş kıymetindeki artışlardır. Gayri Safi Hasılayı elde etmek için yapılan, aktif sermayenin faizi hariç yapılan masrafların toplamı işletme masraflarını oluşturur. İşletme masrafları işçilik, cari masraflar (tohumluk, gübre, yem masrafları, yakıt, yağ masrafı, ısıtma ve aydınlatma, tamir ve bakım, vergi ve rüsumlar, diğer cari masraflar) ve demirbaş kıymetindeki eksilme ve amortismanlar olmak üzere 3 grupta incelenir (Aksöz, 1966). Çiftçi ve ailesi ücret karşılığı hesaplanırken anketlerle tespit edilen ovada yabancı işçiye ödenen ücret bedeli esas alınmıştır Amortismanların hesabında ise Maliye Bakanlığınca kabul edilen amortisman oranları (Gülten, 1975 ) kullanılmıştır. Aktif sermayenin faizi hariç işletmenin diğer tüm masraflarını içeren işletme masraflarının Gayri Safi Hasıladan çıkarılmasından sonra elde edilen değer saf hasılayı verir (Aksöz, 1966; Talim, 1973). Çiftçi ve ailesinin işletmede çalışmalarının karşılığı ve öz sermayenin geliri olan tarımsal gelir saf hasıladan borç faizleri çıkarıldıktan sonra kalan değere çiftçi ve ailesinin ücret karşılığının ilave edilmesi ile hesaplanmıştır. Tarımsal gelirden öz sermayenin faizi çıkarıldıktan sonra iş kazancı, saf hasıladan borç faizlerinin çıkarılması suretiyle de öz sermaye rantı hesaplanmıştır (Hatunoğlu, 1976). Faiz hesaplarında Ziraat Bankasının tarımsal kredilere 1993 yılında uyguladığı faiz oranı (%43) esas alınmıştır. Erzurum ovası tarım işletmelerinin 1966 yılına ait sermaye ve işletme neticelerinin (sonuçlarının) 1993 yılı sonuçları ile karşılaştırılması, 1987 yılı sabit fiyatlarına göre yapılmıştır. 227
3 3. ARAŞTIRMA BULGULARI 3.1. İncelenen İşletmelerde Üretim Kaynaktan Arazi Genişliği incelenen İşletmelerde arazi genişliğini, tafta arazisi, çayır arazisi ve tarıma elverişli olmayan arazi oluşturmaktadır (Tablo 3.1). Tablo 3.2 de görüldüğü gibi nadas ve kullanılmayan kıraç tarla arazisinin miktarı işletmeler büyüdükçe artmaktadır. Nadas ve kuhamkneyan arazinin toplam tarta arazisi içindeki payı küçük işletmelerde sırasıyla % 17.43, % iken orta büyüklükteki işletmelerde % 20.49, % 15.14, büyük işletmelerde ise % 24.02, % dür. 2»
4 Tşblo 3.1. incelenen işletmelerde Arazi Varlığı ve Oransal Dağılımı 229 Arazı Çeşitlen Küçük İşletmeler Miktar (D a ) % Örta B İşletmeler Miktar. (Da.). % Büyük İşletmeler Miktar (Da.) % işletmeler Ortalaması Miktar (Da.) _ % Tarla Arazisi B S u lu larla Arazisi Kıraç T ar Arazisi Çayır Arazisi I Top. Tarıma Elverişli Arazi Diğer(Tarıma Elverişli O lm ayan ) Toplam Arazi QCLC
5 Tablo 3.2 incelenen işletm elerde Ekilen ve Nadas Arazi M iktarları ve Oransal Dağılım i s j K ü ç ü k İş le tm e le r O r ta B B ü y ü k İş le tm e le r 1 İş le tm e le r İş le tm e le r O r t a la m a s ı A r a z i Ç e ş itle r i M ik ta r M ik ta r M ik ta r M ik ta r 1 ( D a. ) - % I ( D a. ) % ( D a. ) % ( D a ) % E k ile n A ra z i S u lu A r a z i K ır a ç A r a z i I N r d a s l K u lla n ılm a y a n T o p la m T a r la A r a z is i
6 Aksöz tarafından, araştırma bölgesinde bulunan işletmelerin toplam tarla arazisinin % 63.90'ının ekilen, % 36.10'unun ise nadas araziden oluştuğu tespit edilmiştir yılında yapılan bu çalışmada ise bölgedeki işletmelerin toplam tarla arazisinin % 66.70'i ekilmekte, % 19.19'u nadasa bırakılmakta, % 14.11'i de kullanılmadan boş bırakılmaktadır. Kullanılmadan boş bırakılan tarla arazisi ortaya çıkmaktadır Anket safhasında kullanılmıyan arazinin mevcut olmasının tespit edilen nedeni ise kullanılmıyan kıraç tarla arazisinin köye uzak olması ve verimin düşük olmasıdır. Araştırma bölgesinde toprak hazırlığı, ekim ve hasat harman gibi üretim işlemlerinde çeki gücü olarak makina gücü kullanıldığı için, köye uzaklığı fazla olan ve verimi düşük olan kıraç tarla arazisinde üretim faaliyetini gerçekleştirmek ekonomik olmadığından bu arazi kullanılmadan boş bırakılmaktadır 1966 yılında kıraç tarla arazisinden, bir kısmı ekilirken bir kısmıda nadasa bırakılmak suretiyle faydalan ildiği ve çeki gücü olarak hayvan gücünden yararlanıldığını tespit eden Aksöz, üç kilometreden daha uzak tarlalara sahip işletmelerde öküz iş veriminin düştüğünü belirtmektedir Araştırma bölgesinde işletmeler ortalaması parça sayısı 1966 yılında 8.70 iken 1993 yılında 12.01'e yükseldiği parçaların ortalama büyüklüğünün dekardan 7.27 dekara düştüğü tespit edilmiştir. Miras yolu ile arazi parçalanması artarken parçaların ortalama büyüklüğünün de küçüldüğü söylenebilir Araziden Yararlanma Şekli Araştırma bölgesinde işletmeler ortalamasına göre, toplam tarla arazisinin % 36.70'i hububat grubundan buğday, arpa ve çavdar a, % 16.75'i yem bitkilerinden yonca, korunga ve fığ e, % 11.15'i sanayi bitkilerinden şeker pancarı, patatese, % 2 10'u mercimek ve diğer ürünlerin üretimine tahsis edilmiştir. Aksöz, ovada hububat üretimine ayrılan saha, tarla arazisinin % 43.70'i, yem bitkilerine ayrılan saha % 10 90, sanayi bitkilerine ayrılan saha % 5.80, mercimek ve diğer ürünlere ayrılan alanın ise % 3.10 olduğunu açıklamaktadır. Bu nisbi değerlere göre ovada toplam tarla arazisi içindeki oransal dağılımının, hububat üretimine tahsis edilen alanda 1966 yılına göre % 7'lik bir azalış, yem bitkileri üretimi için ayrılan sahada % 5.85'lik bir artış, sanayi bitkilerine ayrılan alanda da % 5.35'lik artışın mercimek ve diğer bitkilerin üretimi için ayrılan alanda da % 1'lik bir azalış olduğu söylenebilir. 231
7 İncelenen Iştetmıterde Nüfus ve İşgücü Potansiyeli 8ölgede ortalama bir çiftçi ailesinin nüfusu yaklaşık 6.00, işletmeler büyüdükçe ve nüfusun arttığı söylenebilir. Küçük işletmeler genellikle çekirdek aileden oluştuğu, işletmeler büyüdükçe ataerkil aile yapısının bakim olduğu ifade edilebilir. Ayrıca özellikle küçük işletmelerde nüfusun bir kısnru il ve ilçeye göç ederek tarım dışı işlerde çalışmaktadır. Tarım işletmelerinde faal nüfusu oluşturan 15 ve 15 yaşından yukarı olan nüfus miktarı ortalama arasında değiştiği, işletmeler ortalaması ise yaklaşık 3 00 olduğu ifade edilebilir Genellikle okula giden çocuklar (7-14 yaş grubu), tatillerde işletmede çalıştıkları için onlarında anket ortalamalarına göre çalıştıkları günler değerlendirilmektedir. Ovada bir işletmede EİB cinsinden işgücü miktarı ortalama 3.08'dir Araştırma bölgesinde bulunan tsrım işletmelerinde mevcut işgücünün ortalama % 64.42'sinin değerlendirilmediği atıl kaldığı tespit edilmiştir yılında bölgede bir işletmenin ortalama nüfusu yaklaşık 900, çalışan nüfusu oluşturan 15 ve 15 yaşından yukarı nüfus miktarı yaklaşık 5.00, EİB cinsinden işgücü miktarı 4.45, mevcut işgücünün % 61 inin değerlendirilmeden atıl kaldığı Aksöz tarafından tespit edilmiştir. Bu durumda 1966 yılından 1993 yılına kadar geçen sürede, ovadaki tarım işletmelerinde çiftçi ailesi nüfusunda % 33.33, çalışan nüfus ortalamasında % 40 00, EİB cinsinden işgücü miktarında ise % oranında bir azalış, mevcut işgücünün değerlendirilmiyen diğer bir ifade ile işletmelerde atıl kalan işgücü oranında da % 3.42'lik bir artışın olduğu söylenebilir. Nüfustaki azalışı genellikle arazisi yetersiz olan küçük işletme sahiplerinin köyden il ve ilçelere göç etmeleri nedeniyle olduğu söylenebilir. Atıl kalan işgücünün miktarındaki artışa neden olarak ise çeki gücü olarak makina gücünden yararlanmaya bağlanabilir. Bilindiği gibi makina ile işler daha az insan işgücü kullanılarak kısa zamanda yapılmaktadır yılında anket yapılan 30 köyden 5'inde okul olmadığı, köy başına düşen öğretmen sayısının 2 90, bölgede okur yazar oranının ortalama % olduğu tespit edilmiştir yılında yapılan çalışma sonucunda anket yapılan köylerin hepsinde okul olduğu köy başına düşen öğretmen sayısının 2 76, okur yazar oranının ise % civarında olduğu tespit edilmiştir. 27 yıl gibi uzun bir sürenin sonunda okulsuz köy olmamasına rağmen bölgedeki köylerde eğitimi sağlayan öğretmen sayısında bir artıştan söz edilemediği gibi % 4.83'lük bir azalış olduğu görülmektedir. Okur yazarlık oranında ise % 'lük bir artış gözlenmektedir. 232
8 İncelenen İşletmelerde Sermaye Durumu İşletmeler ortalaması olarak aktif sermaye içerisinde % 34 52'lik payla alet-makina sermayesinin birinci % 30.72'lik payla toprak sermayesinin ikinci % 16 76'lık payla da hayvan sermayesinin üçüncü sırada yer aldığı tespit edilmiştir. 27 yıl önce bölgede bulunan bir tarım işletmesinin aktif sermaye içerisinde, % 54'lük paya sahip olan toprak sermayesi ilk sırada % lik payla bina sermayesi ikinci, % 15.90'lık bir payla hayvan sermayesinin de üçüncü sırada yer aldığı, alet ve makina sermayesi payının da % 1 8 olduğu tespit edilmişti (Aksöz, 1966). Bu sonuçlar, 1966 yılından 1993 yılına kadar geçen süre içerisinde araştırma bölgesinin oldukça değişikliğe uğradığını, yeni bulgular tarım işletmelerinde makinalı tarıma geçildiğini göstermektedir. Nitekim 1966 yılında tarımsal üretimde ilkel el aletleri kullanıldığı tespit edildiği halde 1993 yılında ilkel el aletlerinin yerini modem alet ve makina aldığı belirlenmiştir. İşletmeler büyüdükçe makina varlığı da artmaktadır. Geçen süre sonunda hayvan sermayesinin aktif sermaye içerisinde yerini koruduğu saptanmıştır. Araştırma bölgesinde, ortalama olarak işletme başına 5.52 iş ve ırat hayvanı düşmektedir Bunun % 0.36'sı iş hayvanı, % 99 64'ü ırat hayvanından oluşmaktadır. İşletmeler büyüdükçe hayvan miktarıda artmaktadır. Aksöz, ortalama bir işletmeye büyükbaş iş ve ırat hayvanı düştüğü, bunun % 19 55'inin iş hayvanı, % 8C 45'inin ırat hayvanın oluşturduğunu belirtmektedir. Bu rakam ve oranlardan yararlanılarak 1966'dan 1993'e kadar bölgedeki hayvancılık faaliyetinin gerilediği ifade edilebilir. Ancak 1966 yılında işletmelerde mevcut hayvan varlığı yerli ırktan oluşurken, 1993 yılında mevcut hayvanların küçük işletmelerde % 29'u melez, % 71 'i yerli, orta işletmelerde ise % 2 si kültür ırkı, % 46'sı melez, % 52'si yerli, büyük işletmelerde de % 4 ü kültür, % 45'i melez, % 51i yerli ırktan oluştuğu anket ortalamalarından tespit edilmiştir. Bu konuda, Tarım il Müdürlüğü tarafından tabii ve suni tohumlama yoluyla yapılan ıslah çalışmalarının (Anon., 1992) katkısının büyük olduğu söylenebilir. Araştırma bölgesinde genelde süt sığırcılığı ve koyunculuk faaliyetlerinin hakim olduğu tespit edilmiştir. Yerli ırkın ıslahı ile süt veriminde artış sağlanabildiği ifade edilebilir Şöyleki yerli ırkta yılda bir inekten ortalama kg civarında süt alınırken (Hatunoğlu, -1975; Karagölge, 1975; Ayyıldız, 1978; Kızıloğlu. 1989), bu araştırma ile saptandığına göre bölgede, ıslah edilmiş ırktan yılda kg civarında süt alınabilmektedir. Kültür ve melez ırkın mevcut hayvan içerisinde aldığı pay orta ve büyük işletmelerde daha yüksektir Küçük işletmelerin sermaye 21 >
9 açısından orta ve büyük işletmeler karşısında yetersiz olmaları nedeniyle bu durum beklenen sonuçtur. Araştırma bölgesinde aktif sermaye içerisinde işletme sermayesinin aldığı pay işletme gruplarında sırasıyla % 49.58, % 41.63, % 55'dir yılında bu oranlar işletme gruplarında sırasıyla % 20.90, % 17.30, % işletmeler ortalaması % olarak saptanmıştı dönemi sonunda işletme sermayesinin aktif sermaye içinde aldığı payın artması ve ortalama % 48'e yükselmesi nedeniyle bölgedeki işletmelerin normal tarım işletme seviyesine geldikleri ifade edilebilir. Çünkü bazı ekonomistler (Aksöz, 1966; Açıl, Köylü, 1971) normal tarım işletmelerinde toplam sermayenin % 50'sini arazi veya çiftlik sermayesi, % 50 sini de işletme sermayesinin oluşturduğunu belirtmektedirler yılında yapılan çalışmada tespit edildiği gibi bu çalışmada da ovadaki tarım işletmelerinde arazi ıslahı sermayesi hiç yoktur. Araştırma bölgesindeki işletmelerin, başta T.C. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifi gibi resmi kurumlardan ve şahıslardan temin ettikleri borçların toplamı aktif sermayenin ortalama % 3.35'İni oluşturmaktadır yılında ise pasif sermayenin aktif sermayeye oranı % 2.68'dir (Aksöz, 1966). Geçen 27 yıl sonunda bölgedeki işletmelerin borçlanma ve krediden yararlanma oranları % 0.67 nispetinde arttığı söylenebilir İşletmelerde İşletme Sonuçları Gayri Safi Hasıla incelenen işletmelerde ortalama Gayri Safı Hasıla Değerinin TL olduğu saptanmıştır. Bunun % 36.14'ü bitkisel üretimden % 44.67'si hayvansal üretimden oluşurken 1966 yılında TL'lik gayri safı hasıla içinde bitkisel üretimin payı % 42.64, hayvansal üretimin payı ise % 36.84'dür (Aksöz, 1966). Bu sonuçlara göre Erzurum Ovasındaki tarım işletmelerinin dönemi sonunda gayri safi hasıla içinde bitkisel üretim payının % 6 50 azalmasına karşın hayvansal üretimde % 7.83'lük bir artış olduğu ifade edilebilir. İşletmeler büyüdükçe tarıma elverişli arazi varlığına paralel gayri safı hasılanın da arttığı tespit edilmiştir. işletmeler ortalaması gayri safı hasılanın aktif sermayeye oranı % ile % arasında değişmektedir yılında ise bu oran % ile % arasında değiştiği belirtilmekte (Aksöz, 1966) Bu oranlar 1993 yılında 1966 yılına göre işletmelerin aktif sermayelerinin daha fazla gayri safı hasıla sağladığını gösterir. 234
10 İşletme Masrafları İşletmeler ortalaması TL olan işletme masraflarının % ü işçilik, % 45.56'sı cari masraflardan % 6 90 ı da demirbaş kıymetindeki eksilme ve amortisman masraflarından oluşmaktadır. Aksöz tarafından yapılan çalışmada TL. olan işletme masrafı içerisinde işçilik masrafı % 60.99'luk cari masraflar % 26 60'lık, demirbaş kıymetindeki eksilme ve amortismanlar da % 'lik paya sahip olduğu tespit edilmiştir dönemi sonunda, işçilik masraflarının, çiftçi ailesinin nüfus azalmasına bağlı olarak düştüğü ifade edilebilir. Cari masraflardaki % 18 96'lık artış ise makinalı tarıma geçme sonunda yakıt, yağ masraf kaleminin ilave olmasına ayrıca tamir ve bakım masrafındaki artışa bağlanabilir Saf Hasıla, Saf Hasıla Farkı İşletmelerin başarısını ölçmede kullanılan saf hasıla tablo 3 3 de gösterilmektedir, işletme grupları arasında büyük işletmelerin daha başarılı oldukları söylenebilir. Çünkü büyük işletmelerde aktif sermaye % 5.06 oranında gelir sağlamasına karşılık, bu oran küçük işletmelerde % -1.62, orta işletmelerde % 0.14 işletmeler otalamasında ise % 0.81'dir yılında işletmeler ortalaması pozitif değere sahip olan saf hasıla TL 'dir. Söz konusu yılda ovadaki tarım işletmelerinden en başarılı işletme grubu ise orta işletmeler olup aktif sermayenin sağladığı gelir bu grupta % 4.93, küçük işletmelerde % 1.33, büyük işletmelerde ise % 3.31 işletmeler ortalamasında da % 2 99 oranında olduğu saptanmıştır (Aksöz, 1966) Geçen 27 yılın sonunda ovadaki tarım işletmelerinin ortalama gelirlerinin azaldığı hatta zarar ettikleri ifade edilebilir. Saf hasılanın negatif değerli olması, işletme masraflarının gayri safı hasıladan büyük olduğunun göstergesidir. Bu durumda işletmenin zarar ettiğini gösterir Tarımsal Gelir İşletme büyüklüğüne göre artan tarımsal gelir işletmeler ortalaması TL.'dır (tablo 3.12). Tablodaki değerlere göre işletme başına düşen tarımsal gelirin küçük işletmelerde % 134'ünü, orta işletmelerde % 113'ünü büyük işletmelerde % 72 sini çiftçi ve aile ücret karşılığı oluşturmaktadır. Aksöz tarafından yapılan çalışmada işletmeler ortalaması tarımsal gelir 6328,19 TL olarak tespit edilmiştir. Söz konusu oranlar ise işletme gruplarında sırasıyla % 90.19, % 57.23, % 56 04'dür 1966 yılına göre 1993 yılında çiftçi ve ailesi ücret karşılığının tarımsal gelirdeki payının arttığı anlaşılmaktadır. 235
11 Tablo 3.3. işletmelerde Gayri Safı Hasıla, işletme Masrafı, Saf Hasıla, Saf Hasıla Farkı ve Tarımsal Gelir. İşletme Gruplan Gayri Safi Hasıla İşletme Masrafı Saf Hasıla (TL) Saf Hasıla Farkı Tarımsal Gelir (TL)_... ı (TL) (TL) (TL) Küçük İşletmeler Orta B. İşletmeler Büyük İşletmeler İşletmeler Ortalal m a s ı
12 İş Kazancı Çiftçi ve ailesinin ücret karşılığı olan iş kazancı küçük işletmelerde TL., orta işletmelerde TL., büyük işletmelerde TL. işletmeler ortalaması ise T L'dir. Bu negatif değerler bölgede çiftçi ve ailesinin işgücünün kıymetlendirilemediğini ifade eder. Can fiyatlarla 1966 ve 1993 yıllarına ait iş kazancı ve değişim oranları tablo 4.1'de gösterilmektedir yılına göre 1987 yılı fiyatları ile 1993 yılında % azaldığı tablo 4 2'de görülmektedir Öz Sermaye Rantı Tarım işletmelerinden özsermayenin gelirini ifade eden özseımaye rantının ortalama değeri TL.olup işletme gruplarında sırasıyla TL., TL., TL.'dir. İşletmelerde özsermaye rantının özsermayeye oranı küçük işletmelerde % -0.32, orta işletmelerde % -0.91, büyük işletmelerde % 3.63 işletmeler ortalaması ise % 2.33 olarak hesaplanabilir. Bu oranlar öz sermayenin normal faiz oranının (% 43) çok altında olduğu, dolayısı ile yatırılan özsermaye karşısında Aksöz'ünde belirttiği gibi normal faiz kadar gelir sağlanmadığını ortaya koymaktadır. Nitekim 1966 yılında öz sermaye rantının ( TL.'nin) öz sermayeye oranı işletme gruplarında sırasıyla % 1.12, % 4.82, % 3.20 ve işletmeler ortalaması % 2.90'dır. 4. SONUÇ Erzurum ovası tarım işletmelerinde tesadüfi örnekleme metodu ile seçilen işletmelerden sağlanan veriler kullanılarak yapılan bu çalışmada, ekonomik bir bütün olarak ele alınan tarım işletmelerinde kıraç tarla arazisinin % 14.11'i kullanılmadığı tespit edilmiştir yılından 1993 yılına Erzurum Ovasındaki tarım işletmelerinin arazi parça sayısı artarken parçaların ortalama büyüklüğününde küçüldüğü, hububat üretimine tahsis edilen alanda % 7'lik bir azalış, yem bitkileri üretimi için ayrılan sahada % 5 85'lik. sanayi bitkileri alanında ise % 5.35'lik bir artış, çiftçi ailesi nüfusunda % lük azalış olmasına karşın atıl işgücünde % 3.42'lik bir artışın olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmayla, 1966 yılından 1993 yılına kadar geçen süre içerisinde araştırma bölgesinde makinalı tarıma geçildiği, hayvancılık faaliyetinin gerilediği saptanmıştır. 237
13 Cari fiyatlarla Erzurum Ovasındaki Tarım İşletmelerinin sermaye ve işletme sonuçlarının 1966 ve 1993 yıllarına ait değerlerinin yer aldığı tablo 4.1 incelendiğinde; 1966 yılına göre 1993 yılına ait gayri safi hasıla ve işletme masraflarındaki mutlak artışa karşın saf hasılanın negatif değerli olması dönemi sonunda işletmelerin elde ettikleri gelirden daha fazla harcama yaptıklarını göstermektedir. Cari masraflardaki artış sonucu işletme masraflarının arttığı ifade edilebilir. Cari masraflardaki artışın ise beklenen doğal bir sonuç olduğu söylenebilir. Çünkü makinalaşma sonucunda cari masraflar arasında, yakıt, yağ, alet makinanın tamir ve bakım masraflarının yer alması yanında, gübre, yem, yakıt gibi girdi fiyatları da devamlı yükselmektedir. 238
14 239 Tablo 4.1. Cari Fiyatlarla Erzurum Ovasındaki Tarım İşletmelerinin Sermaye ve işletme Sonuçlarının 966 ve 1993 Yı larına Ait Değerleri. Küçük slaftmlar Orta B. Islatmalar Büyük İslam alar Islatmalar Ortalaman 13» » 13» 1MC 13» »» Aktif Sermaye Pasif Sarmaya Û 0Ü 0C C Gayri Safl Hanla tsletvna Masraflın B C Saf Hasıla Safi Kar C Tarım sal Oallr Ofl la Kazancı C Az Sarmaya Ranta Geçan 27 yılın sonunda bölge çiftçisirın işletme sonuçlannda meydana gelen değişimler ise 1997 sabit fiyatları ile tablo 4 26e gostanlmektedır
15 Tablo Yılı Sabit Fiyatları İle Erzurum Ovasındaki Tarım İşletmelerinin Sermaye ve İşletme Sonuçlarının 1966, 1993 Yıllarına Ait Değerleri (TL) ve Değişim Oranları (%). Kuçııt ^ etrrâ «r flrtfl P LytVı.klak1 ş1 *1rrft*ı j FU_yi> IjIH ır * * * * ' la m a la r (VI ı «ma a n * c ı * (% ) D e flışım (*> ) Û f ' ' Û D a flı* jr ı j * j AkM Ç#rrr j y r C '7 23Ce *P A t Gfl 10 * 41 9 * 0 0 ' M P tm n 5 «rrr a i 2 2 * f 4 f 51 V F ' * % r 4 * f f l 4 f ; ' ftfl 7 C M Sfl f^ayn S i 4 oas la AT77 Pfi * 1 2 3C1G 4C TS5G ' * iş te lrr*!wtı* ra fta r M G » 4 S a f H acla 816 fl i C a f '2 ' S r ' ^ * T a n rra a ı «fr 0P0C 4C -24^ 7 11 e? rc B ' fl7 fl m i l K ' î Km t v A flC r A? 34.7AC ' S V î M 0 * û? S * rma \ m 1 fc f p f z 54 * C A4 C3 ^0' 3 4 ' BJ G30 7 C 2SÖC IV
16 Aktif sermayedeki değişim oranı % ile % arasında olup en fazla artışın küçük işletmelerde olduğu anlaşılmaktadır (tablo 4 2). İşletmeler ortalaması gayri safı hasıladaki artış olmasına karşın işletme masraflarındaki artış % dür. Bu nedenle saf hasıla negatif değerlidir Hatta saf hasıla değerinde % oranında bir azalma söz konusudur dönemi sonunda Erzurum Ovasındaki tarım işletmelerinin çiftçi ve ailesi ücret karşılığının % oranında, kullandıkları özsermaye karşılığında elde ettikleri gelirin % oranında azaldığı görülmektedir (tablo 4 2). O halde geçen 27 yıl sonunda çiftçinin ekonomik durumunun hiç de iç açıcı olmadığı ifade edilebilir. Bu sonucun, sosyal sorunları artırarak köydeki nüfusun il ve ilçelere göçünü zorunlu kıldığı söylenebilir. 241
17 K A Y N A K L A R Açıl, F., Samsun İli İşletmelerinde Rantabilite, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:105, Ankara. Açıl, F., Tarım Ekonomisi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 721, Ankara. Açıl, F., Köylü, K, Zirai Ekonomi ve İşletmecilik Dersleri, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayın No:465, Ankara Aksöz, I-, 1966 Erzurum Ovasındaki Ziraat İşletmelerinin Ekonomik Durumu, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Zirai Araştırma Enstitüsü Yayını, Ankara Anonymous, Erzurum Tarım İl Müdürlüğü, 1992 faaliyet raporları. Cohran, W.G., 1963 Sampling Techniques, A Wiloy International Edition Printed in The United States Of America. DİE., Genel Nüfus Sayımı Ankara. Gülten, Ş., 1975 Kıymet Takdiri. Atatürk Üniversitesi Yayın No: 435, Erzurum Gürtan, K, 1982 İstatistik ve Araştırma Metotları Sb. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 2941, İstanbul. Hatunoğlu, T., 1976 Erzurum Şeker Fabrikası, Erzurum Besi Bölge Şefliğinin Yönettiği Sığır Besiciliğinin Ekonomik Analizi, Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 475, Ankara. Karagölge, c., 1989 Tarım Ekonomisi Erzurum. Kızılıoğlu, s., Oltu İlçesi Tarım İşletmelerinde Münavebe- İşletme Faaliyeti İlişkileri ve En Kârlı Üretim Plânının Belirlenmesi ( Basılmamış Doktora T e z i), Erzurum. Talim, M., Tarımsal Basit Gelitirilmiş ve Yönetim Muhasebe Tekniğinin Mukayeseli Olarak Uygulanmasıyla İlgili Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir. Oktay, E., 1979 Belli Başlı Plânlama Metotlarının Ege Bölgesinde Bir Tarım İşletmesinde Uygulanması Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 323, İzmir. 242
Bölüm 10.Tarım İşletmelerinde Performans Analizi
Bölüm 10.Tarım İşletmelerinde Performans Analizi İşletme Analizinin Amacı ve Kapsamı Envanter Değerleme Amortisman Gayrisafi (Brüt) Üretim Değeri İşletme Masrafları Brüt Kar Kar ve Zarar Hesabı Gelirlere
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL 9.Bölüm İşletme Analizi Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından Faydalanılmıştır.
DetaylıBölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri. Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği)
Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği) Tarımsal yapı, toprak (doğa), sermaye, emek ve girişimcilik gibi temel üretim araçlarının
Detaylı12.Hafta: Tarımsal Faaliyet sonuçları, Gelir/Gider Yapısı ve Finansal Oran Analizleri
12.Hafta: Tarımsal Faaliyet sonuçları, Gelir/Gider Yapısı ve Finansal Oran Analizleri Tarım İşletmelerinde Tutulan Kayıtlar: 1. Fiziki Kayıtlar - Çiftlik haritası - Üretim kayıtları (Bitkisel ve Hayvansal)
DetaylıEconomic Analysis of Dairy Farms (The Case of Yeşilyurt District of Tokat Province)
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, 25 (1), 15-22 Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi (Tokat İli Yeşilyurt İlçesi Örneği)* Derya Öztürk 1 Osman Karkacıer 2 1- Gaziosmanpaşa Üniversitesi,
DetaylıBölüm 4 Tarım İşletmelerinin Yıllık Faaliyet Sonuçları
Bölüm 4 Tarım İşletmelerinin Yıllık Faaliyet Sonuçları İçerik 1. Tarım İşletmelerinde Kayıt Tutma 2. Fiziki Kayıtlar ve Analizi 3. Finansal Kayıtlar ve Analizi 4. Tarımsal Ürünlerin Maliyet Hesabı 1 TARIM
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL I.Bölüm Tarım Ekonomisi ve Politikası Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından
DetaylıSARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:
Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı
DetaylıTRA1 DÜZEY2 BÖLGESİNDE DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNDEN FAYDALANAN SÜT SIĞIRCILIĞI İŞLETMELERİNİN SERMAYE DURUMUNUN İNCELENMESİ
TRA1 DÜZEY2 BÖLGESİNDE DEVLET TEŞVİK VE DESTEKLERİNDEN FAYDALANAN SÜT SIĞIRCILIĞI İŞLETMELERİNİN SERMAYE DURUMUNUN İNCELENMESİ Emine AŞKAN emine_askan@hotmail.com Vedat DAĞDEMİR dagdemir@atauni.edu.tr
DetaylıERZURUM MERKEZ İLÇE'DE ALTERNATİF FİNANSMAN KAYNAKLARI İLE SIĞIR BESİCİLİĞİ YAPAN İŞLETMELERİN DOĞRUSAL PROGRAMLAMA YÖNTEMİ İLE EKONOMİK ANALİZİ
ERZURUM MERKEZ İLÇE'DE ALTERNATİF FİNANSMAN KAYNAKLARI İLE SIĞIR BESİCİLİĞİ YAPAN İŞLETMELERİN DOĞRUSAL PROGRAMLAMA YÖNTEMİ İLE EKONOMİK ANALİZİ Yard.Doç.Dr.Orhan YAVUZ* Araştırma bölgesi olarak seçilen
DetaylıATATÜRK BARAJ GÖLÜNDE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPAN İŞLETMELERİN YAPISAL VE EKONOMİK ANALİZİ. Doç. Dr. Bahri KARLI 1
ATATÜRK BARAJ GÖLÜNDE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPAN İŞLETMELERİN YAPISAL VE EKONOMİK ANALİZİ Doç. Dr. Bahri KARLI 1 1. GİRİŞ Su ürünlerinin proteince zengin bir besin kaynağı olması, insan sağlığı için
DetaylıSİVAS İLİ TARIM VE HAYVANCILIK RAPORU
SİVAS İLİ TARIM VE HAYVANCILIK RAPORU HAZIRLAYAN DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ TOBB SİVAS İLİ AKADEMİK DANIŞMANI Sivas İli 28.6 bin metrekarelik toprağı ile ülkemizin toprak büyüklüğü sıralamasında 2. sıradadır.
DetaylıTÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ
TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ Arş. Gör. Atilla KESKİN 1 Arş.Gör. Adem AKSOY 1 Doç.Dr. Fahri YAVUZ 1 1. GİRİŞ Türkiye ekonomisini oluşturan sektörlerin geliştirilmesi
Detaylı2016 Özalp Tarihçesi: Özalp Coğrafyası: İlçe Nüfus Yapısı: Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam 0-14 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş
Özalp Tarihçesi: Özalp ilçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bu günkü Saray ilçe merkezinde kurulmuştur. 1948 yılında bu günkü Özalp merkezine taşınmış ve burası ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür. Bölgede
DetaylıBölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı
Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı Üretim ve Verim Katkısı Toplum Beslenmesine Katkı Sanayi Sektörüne Katkı Milli Gelire Katkı Dış Ticaret Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı
DetaylıSamsun İli Bafra İlçesinde Domates Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Analizi * Ş. Şili 1, O. Gündüz
Tarım İşletmeciliği Samsun İli Bafra İlçesinde Domates Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Analizi * Ş. Şili 1, O. Gündüz 1 Zir.Yük.Müh., Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 22000,Edirne E-posta:
Detaylı2013 YILI DESTEKLEME BİRİM FİYATLARI
013 YILI DESTEKLEME BİRİM FİYATLARI 1 3 MAZOT, GÜBRE VE TOPRAK ANALİZİ DESTEĞİ Mazot Gübre Destekleme Ürün Grupları Destekleme Tutarı Tutarı Peyzaj ve süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanları,9
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL 6.Bölüm Tarımsal Üretim Faktörleri Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından Faydalanılmıştır.
DetaylıÇaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.
Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki
DetaylıBölüm 11.Tüm İşletme Analizi
Bölüm 11.Tüm İşletme Analizi Analizde Kullanılan Etkinlik Standartları Karlılık (Rantabilite) Oranları Finansal Kaldıraç Oranı Gayrisafi Üretim Değeri Sermaye Devir Oranı Masraflar Üretim Değerleri Masraflar
DetaylıCapital Structure of Farms in Samsun Province of Turkey
Samsun İli Tarım İşletmelerinin Sermaye Yapısı Ahmet Yulafcı Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Samsun Özet: Bu araştırmada, Samsun ilindeki 102 tarım işletmesinin sermaye yapısı incelenmiştir.
DetaylıSERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ
T.C. ERZURUM GIDA TARIM VE HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ SERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ ERZURUM Temmuz -2012 PROJEYİ HAZIRLAYANLAR Asuman DEVECİ Ziraat Mühendisi Hülya ÖZER Ziraat
DetaylıTürkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar;
Tarımı gelişmiş ülkelerin çoğunda hayvancılığın tarımsal üretim içerisindeki payı % 50 civarındadır. Türkiye de hayvansal üretim bitkisel üretimden sonra gelmekte olup, tarımsal üretim değerinin yaklaşık
DetaylıAraştırma Makalesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 25 (4): (2011) ISSN:
Araştırma Makalesi www.ziraat.selcuk.edu.tr/ojs Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 25 (4): (2011) 91-102 ISSN:1309-0550 Erzurum İlinde Tarım Makinelerine Sahip Olan ve Olmayan İşletmelerde
DetaylıERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK
Tarım Ekonomisi Dergisi 006; 1() : 31-37 ERZURUM İLİ TARIM İŞLETMELERİNDE PATATES ÜRETİMMALİYETİNİN HESAPLANMASI* Avni BİRİNCİ, Nevzat KÜÇÜK 1 ÖZET: Bu araştırmada Erzurum ili tarım işletmelerinde yapılan
DetaylıEn son istatistiki verilere göre Türkiye'de hayvan cinsleri itibariyle toplam süt üretimine ilişkin bilgiler aşağıda verilmiştir.
İZ M İR Y Ö R E S İ S Ü T S IĞ IR C IL IĞ I İŞ L E T M E L E R İN İN G E N E L E K O N O M İK S O R U N L A R I G E L E C E Ğ E Y Ö N E L İK Ö N E R İL E R Doç. Dr. Faruk KARALAR Sağlıklı bir yaşam dengeli
DetaylıNiğde İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Ekonomik Analizi
Niğde İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Ekonomik Analizi Tansel Tokmak 1, Adnan Ünalan 1, Recep Çiçek 2 1 Niğde Üniversitesi, Ulukışla Meslek Yüksekokulu, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü, 51900 Ulukışla
DetaylıA Research on the Determination of and Economic Analysis of the Farms in the Plain of Erbaa-Tokat Province
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2007, 24 (2), 33-42 Tokat İli Erbaa Ovasında Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve İşletmelerin Başarısını Etkileyen Faktörlerin Ortaya Konulması* Gülçin Altıntaş 1 Yaşar
DetaylıÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ
ÇEŞİTLİ YÖRELERDE YAPILAN ARAŞTIRMA SONUÇLARINA GÖRE TARIM İŞLETMELERİNDE GELİR DURUMU VE TÜKETİM EĞİLİMLERİ Prof.Dr. Ahmet ERKUŞ 1 Dr. İlkay DELLAL 2 1. GİRİŞ Gelir ile tüketim arasındaki ilişki 17. yüzyıldan
DetaylıDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE TARIMSAL YAPIDAN KAYNAKLANAN BAŞLICA SORUNLAR VE BAZI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE TARIMSAL YAPIDAN KAYNAKLANAN BAŞLICA SORUNLAR VE BAZI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ İbrahim YILDIRIM* Tufan BAL** İbrahim ACAR * 1. GİRİŞ Türkiye tarımında göze çarpan en önemli sorun yapısal
DetaylıÇukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ
Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Memeli hayvanlardan elde edilen süt, bileşimi türden türe farklılık gösteren ve yavrunun ihtiyaç duyduğu bütün besin unsurlarını içeren
DetaylıTarım Sayımı Sonuçları
Tarım Sayımı Sonuçları 2011 DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ İstatistik ve Araştırma Dairesi Ocak 2015 TARIM SAYIMININ AMACI Tarım Sayımı ile işletmenin yasal durumu, arazi kullanımı, ürün bazında ekili alan, sulama
DetaylıMURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik
Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi
DetaylıAnkara İli Sığır Besi İşletmelerinde Kırmızı Et Maliyetinin Belirlenmesi. S. Er 1, A. Özçelik
Ankara İli Sığır Besi İşletmelerinde Kırmızı Et Maliyetinin Belirlenmesi S. Er 1, A. Özçelik 1 Dr., Ankara Kalkınma Ajansı, 1322 cad. No:11 Öveçler/Ankara E-posta: sabrier@ankaraka.org.tr ÖZET Ankara sahip
DetaylıZile Ovası Tarla Arazilerinde Kapitalizasyon Oranının Tespiti Üzerine Bir Araştırma*
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 008, 5 (1), 3-31 Zile Ovası Tarla Arazilerinde Kapitalizasyon Oranının Tespiti Üzerine Bir Araştırma* Hasan Aydın Metin Akay 1 1 Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,
DetaylıFındık Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi (Samsun ili Çarşamba ve Terme Ovası Örneği)*
GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 2011, 28(2), 73-83 Fındık Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Ekonomik Analizi (Samsun ili Çarşamba ve Örneği)* Derya ÖZTÜRK 1 Yaşar AKÇAY 2 1 Ordu Üniversitesi, Ünye İktisadi
DetaylıTAŞINMAZ DEĞERLEME İLKE VE UYGULAMALARI
TAŞINMAZ GELİŞTİRME TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI TAŞINMAZ DEĞERLEME İLKE VE UYGULAMALARI Doç. Dr. Osman KILIÇ 1 Ünite: 4 TARIMSAL ÜRÜNLERDE MALİYET Doç. Dr. Osman KILIÇ İçindekiler 4.1. Tek Yıllık Bitkisel...
DetaylıTRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
Türkiye 2. Tarmı Ekonomisi Kongresi, Eylül 1996 -A d ana Cilt: / Sayfa: 185 TRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ Dr.Salan YÜKSEL D ELİCE' Prof. Dr. Erdoğan OKTA Y2 1. GİRİŞ
DetaylıSamsun ili Dikbıyık beldesindeki tarım işletmelerinin karşılaştırmalı ekonomik analizi *
Akademik Ziraat Dergisi 1(1): 1-10 (2012) ISSN: 2147-6403 http://azd.odu.edu.tr Araştırma (Research) Samsun ili Dikbıyık beldesindeki tarım işletmelerinin karşılaştırmalı ekonomik analizi * Osman UYSAL
DetaylıTARIM İŞLETMELERİNİN YILLIK FAALİYET SONUÇLARI
4 TARIM TARIM İŞLETMELERİNİN YILLIK FAALİYET SONUÇLARI Tarım işletmeleri her yıl birçok girdi kullanarak masraflarını karşılar ve çeşitli üretim faaliyetlerini yürütürler. Bu faaliyetler sonucunda elde
Detaylı1926
1926 1926 2011 YILI BİRİME DESTEK MİKTARLARI ALAN BAZLI DESTEKLEMELER (TL/da) 1 Tütüne Alternatif Ürün Desteği 120 2 Toprak Analizi 2,5 3 Organik Tarım Tarla bitkileri, Sebze, Meyve 25 Hayvancılık,
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEĞİYLE TARIM İŞLETMELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
BİLGİSAYAR DESTEĞİYLE TARIM İŞLETMELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ Ar.Gör. Gökhan UNAKITAN 1 Prof.Dr. İ. Hakkı İNAN 1 1. GİRİŞ İşletme analizinde temel amaç, işletmenin bütününe ve işletme faaliyetlerine ilişkin
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL 7.Bölüm Tarımsal Finansman ve Kredi Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından
Detaylı2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI
T.C. BARTIN VALİLİĞİ İL TARIM MÜDÜRLÜĞÜ 2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI YUSUF ALAGÖZ İL TARIM MÜDÜRÜ BARTIN DA DEMOGRAFİK YAPI 2009 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS TESPİT ÇALIŞMASI SONUCUNDA İLİN TOPLAM NÜFUSU 188.449
DetaylıPolonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı
Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı Polonya da 400-450 un değirmeni olduğu biliniyor. Bu değirmenlerin yıllık toplam kapasiteleri 6 milyon tonun üzerine. Günde 100 tonun üzerinde üretim gerçekleştirebilen
DetaylıSÖZLEŞMELİ TAVUK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN TARIM İŞLETMELERİNİN TARIMSAL YAPILARINA OLAN ETKİSİNİN EKONOMİK ANALİZİ
SÖZLEŞMELİ TAVUK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN TARIM İŞLETMELERİNİN TARIMSAL YAPILARINA OLAN ETKİSİNİN EKONOMİK ANALİZİ (ERZURUM ÖRNEĞİ) Semiha KIZILOĞLU 1 Avni BİRİNCİ 2 Yavuz TOPCU 3 1.GİRİŞ Sözleşmeli üretim,
DetaylıSÖZLEŞMELİ TAVUK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN TARIM İŞLETMELERİNİN TARIMSAL YAPILARINA OLAN ETKİSİNİN EKONOMİK ANALİZİ (ERZURUM ÖRNEĞİ)
SÖZLEŞMELİ TAVUK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN TARIM İŞLETMELERİNİN TARIMSAL YAPILARINA OLAN ETKİSİNİN EKONOMİK ANALİZİ (ERZURUM ÖRNEĞİ) Semiha KIZILOĞLU 1 Avni BİRİNCİ 2 Yavuz TOPCU 3 1.GİRİŞ Sözleşmeli üretim,
Detaylı2013 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER
03 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ Hayvan Başı Ödeme Suni Tohumlama 3 Hayvan Başı Ödeme 4 Tiftik Üretim 5 Süt Primi( TL/lt) 6 İpek Böceği Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri ile
Detaylı2014 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER
04 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ Hayvan Başı Ödeme Suni Tohumlama Besilik Materyal Üretim Desteği(baş) 3 Hayvan Başı Ödeme 4 Tiftik Üretim 5 Süt Primi( TL/lt) 6 İpek Böceği Sütçü
DetaylıSelçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (40): (2006) 43-52
www.ziraat.selcuk.edu.tr/dergi Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (40): (2006) 43-52 KONYA İLİ MERKEZ İLÇELERİNDEKİ SIĞIR BESİCİLİĞİNE YER VEREN TARIM İŞLETMELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ Arzu
DetaylıTEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF Kolayaöf.com
DetaylıErzurum İlinde Çerezlik ve Yağlık Ayçiçeğinin Üretim Maliyeti; Pasinler İlçesi Örneği
Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 39 (), 175-185, 008 ISSN : 1300-9036 Erzurum İlinde Çerezlik ve Yağlık Ayçiçeğinin Üretim Maliyeti; Pasinler İlçesi Örneği Semiha KIZILOĞLU Tuğba EREM KAYA Atatürk Üniversitesi
DetaylıTarım Ekonomisi. viii
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER iii v BİRİNCİ BÖLÜM 1. TARIM EKONOMİSİNE GİRİŞ 1 1.1. Ekonomik Faaliyetler 2 1.1.1. Üretim 2 1.1.2. Mübadele 3 1.1.3. Tüketim 4 1.2. Tarım Ekonomisi ve Kapsamı 4 1.2.1. Tanımı
DetaylıERZURUM'DA MERAYA DAYALI ÜRETİM YAPAN HAYVANCILIK İŞLETMELERİNİN SOSYOEKONOMİK ANALİZİ*
TanmEkonomisi Dergisi 2012; 18(2) : 69-78 ERZURUM'DA MERAYA DAYALI ÜRETİM YAPAN HAYVANCILIK İŞLETMELERİNİN SOSYOEKONOMİK ANALİZİ* Abdurrahm an KARA*1, Sem iha KIZILOĞLU2 ÖZET: Bu çalışma ile Erzurum'da
DetaylıTAŞINMAZ DEĞERLEME İLKE VE UYGULAMALARI
TAŞINMAZ GELİŞTİRME TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI TAŞINMAZ DEĞERLEME İLKE VE UYGULAMALARI Doç. Dr. Osman KILIÇ 1 Ünite: 3 TARIMSAL ÜRÜNLERDE MALİYET Doç. Dr. Osman KILIÇ İçindekiler 3.1. Tarımda Hesaplamasında
DetaylıSağlıklı Tarım Politikası
TARLADAN SOFRAYA SAĞLIKLI BESLENME Sağlıklı Tarım Politikası Prof. Dr. Ahmet ALTINDĠġLĠ Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ahmet.altindisli@ege.edu.tr Tarım Alanları ALAN (1000 ha)
DetaylıTOHUMCULUK ÜRETİM. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,
TOHUMCULUK ÜRETİM Bilindiği üzere, tohumluklar tarımsal üretimin temel girdilerinin başında gelmekte olup, kaliteli tohum kullanımı, verimi ve üretimi artırmasının yanı sıra daha dayanıklı, daha az maliyetli
DetaylıTrakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı
Trakya Kalkınma Ajansı www.trakyaka.org.tr Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı EDİRNE YATIRIM DESTEK OFİSİ EDİRNE İLİNDE YEM BİTKİLERİ EKİLİŞİ, MERALARIN DURUMU
DetaylıGıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2012 YILI TARIMSAL DESTEKLER
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2012 YILI TARIMSAL DESTEKLER A-HAYVANCILIK DESTEKLERİ HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ Hayvan Başı Ödeme Bakanlar Kurulu Kararı MADDE 4- (1) Birime Destek 1 Sütçü ve kombine
DetaylıŞanlıurfa Kuru Tarım İşletmelerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi
Şanlıurfa Kuru Tarım lerinde Farklı Makina Seti ve Arazi Büyüklüğüne Göre Optimum Ürün Deseninin Belirlenmesi Cevdet SAĞLAM 1, Refik POLAT 2 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım makineları Bölümü,
DetaylıBalıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 3 Sayı:4 Yıl:2000
GAP KAPSAMINDA SULAMAYA AÇILAN HARRAN OVASINDAKİ TARIM İŞLETMELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ* Yrd. Doç. Dr. Sadettin PAKSOY** Doç. Dr. Bahri KARLI*** ÖZET Bu çalışmada, GAP kapsamında sulamaya açılan Harran
DetaylıKAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1205
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1205 VI. ve VII. (1991-2001) GENEL TARIM SAYIMI SONUÇLARINA GÖRE TÜRKİYE' NİN TARIMSAL YAPI ve MEKANİZASYON DURUMUNDAKİ DEĞİŞMELER Cihat Yıldız*-İsmail Öztürk**-Yücel Erkmen* Özet
DetaylıBAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2014 YILI MALİYETLERİ
T.C. TOKAT VALİLİĞİ Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ (NİKSAR İLÇESİ) BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2014 YILI MALİYETLERİ TOKAT-2015 İÇİNDEKİLER ÜRÜN ADI SAYFA NO
DetaylıStudy on the Structure of Socio-Economic and Field and Income Distribution of The Farms of County of Sinop Province
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, 25 (1), 7- Sinop İli Merkez İlçe Tarım İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı, Arazi ve Gelir Dağılımı* Cem Gürel 1 Metin Akay 2 1- Sinop Tarım İl Müdürlüğü, Destekleme
DetaylıTRAKYA BÖLGESİNDE YONCA ÜRETİM MEKANİZASYONUNA AİT ÜRETİM GİRDİLERİNİN BELİRLENMESİ
TRAKYA BÖLGESİNDE YONCA ÜRETİM MEKANİZASYONUNA AİT ÜRETİM GİRDİLERİNİN BELİRLENMESİ Yrd.Doç.Dr.Fulya TORUK 1 Prof.Dr.Poyraz ÜLGER 2 Yrd.Doç.Dr. Ahmet KUBAŞ 3 ÖZET Tarımsal işletmelerde mekanizasyon planlanmasının
DetaylıİLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU
İLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU 1.AMASYADA TARIMSAL YAPI İlimiz ekonomisinde Tarım ilk sırada yer almakta olup 29.390 çiftçi ailesinden 146.948 kişi bu sektörden geçimini sağlamaktadır. 2011 yılı Bitkisel
DetaylıTO K A T İL İ KAZOVA YÖRESİNDE ÜRETİCİLERİN TARIM KOOPERATİFLERİNDEN YARARLANMA DURUMLARI VE EĞ İLİM LERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Türkiye 2. Tarım Ekonomisi Kongresi, Eylül 1996 - Adana Cilt: 2 Sayfa: ym TO K A T İL İ KAZOVA YÖRESİNDE ÜRETİCİLERİN TARIM KOOPERATİFLERİNDEN YARARLANMA DURUMLARI VE EĞ İLİM LERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
DetaylıAnadolu Tarım Bilimleri Dergisi Anadolu Journal of Agricultural Sciences
Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi Anadolu Journal of Agricultural Sciences http://dergipark.ulakbim.gov.tr/omuanajas Araştırma/Research Anadolu Tarım Bilim. Derg./Anadolu J Agr Sci, 31 (2016) ISSN: 1308-8750
DetaylıBURDUR TİCARET BORSASI
BURDUR TİCARET BORSASI 2015 TÜRKİYE DE VE İLİMİZDE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ SORUNLARI TÜRKİYE DE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ Ülkemiz coğrafi özellikleri bakımından her türlü hayvansal ürün üretimi için uygun ortam
DetaylıIğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 1(4): 83-90, 2011
Araştırma Makalesi / Research Article Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 1(4): 83-90, 2011 Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Iğdır University Journal
DetaylıKAVAK - SÖĞÜT 18.352 48.589 59.112 74.175 377.134 MEYVE DİĞER TARLA 3.969.837 Tablo 2
KIRŞEHİR İLE İLGİLİ BAZI İSTATİSTİKLER 1. EKONOMİK YAPI 1.1. TARIM ve HAYVANCILIK Kırşehir, Türkiye'nin hububat depolarından biridir. Aynı zamanda Türkiye'nin önemli hayvan yetiştiricilik merkezlerinden
DetaylıİŞ GÜCÜ PİYASASI İHTİYAÇ ANALİZİ RAPORU
İŞ GÜCÜ PİYASASI İHTİYAÇ ANALİZİ RAPORU Aşağıda 30.12.2014 tarihinde Yozgat Ticaret Ve Sanayi Odası ve Boğazlıyan Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yapılan Boğazlıyan Ve Çevresindeki İşgücü İhtiyaç Analizi
DetaylıBaşkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıBAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2015 YILI MALİYETLERİ
T.C. TOKAT VALİLİĞİ Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ (ZİLE İLÇESİ) BAZI TARIM ÜRÜNLERİNİN 2015 YILI MALİYETLERİ TOKAT-2015 İÇİNDEKİLER ÜRÜN ADI SAYFA NO BUĞDAY
DetaylıKahramanmaraş İlinde Süt Üretimine Yönelik Keçi Yetiştiriciliğine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi *
TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ 2008, 14 (4) 420-427 ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ Kahramanmaraş İlinde Süt Üretimine Yönelik Keçi Yetiştiriciliğine Yer Veren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi * Mücahit
DetaylıErzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi Çiftçi Eğitimi. Ocak Nisan 2009 Ziraat Fakültesi Konferans Salonu
2005 2010 Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi 2009 Çiftçi Eğitimi Ocak Nisan 2009 Ziraat Fakültesi Konferans Salonu Program (Cumartesi) Program (Pazar) Sunumlar I. Oturum Problem ve Çözüm Projenin
DetaylıTÜRKİYE DE TARLA ARAZİSİ DEĞERLERİNDEKİ DEĞİŞMELERİN ANALİZİ
TÜRKİYE DE TARLA ARAZİSİ DEĞERLERİNDEKİ DEĞİŞMELERİN ANALİZİ Okan DEMİR Avni BİRİNCİ Ayşe SEZGİN okandemir@atauni.edu.tr abirinci@atauni.edu.tr asezgin@atauni.edu.tr Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi
DetaylıADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU
ADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU Ağustos 2013, Adana Hazırlayanlar Sabahattin Yumuşak; Adana Güçbirliği Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Sinem Özkan Başlamışlı; Çiftçiler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi
DetaylıTÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI
TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI Hayvancılığın en önemli unsurlarından biri besin kaynaklarının teminidir. Hayvanların günlük rasyonlarının yaklaşık yarısı kadar kaba yem
DetaylıTÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ
TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ Tarım İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetidir. Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4
Detaylı2016 Başkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıBÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI VE SÜT ÜRETİMİ MEVCUT DURUMU TÜRKİYE İZMİR KARŞILAŞTIRMASI
KÜRESEL KRİZ VE TARIM SEKTÖRÜ BÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI VE SÜT ÜRETİMİ MEVCUT DURUMU Kenan KESKİNKILIÇ İzmir Ticaret Borsası Ar-Ge Müdürlüğü Aralık 2015 İZMİR TİCARET BORSASI Sayfa 0 BÜYÜKBAŞ-KÜÇÜKBAŞ
DetaylıTARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI 2007 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
TARIM ve KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI 2007 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun 30 uncu maddesinde, Genel Yönetim kapsamındaki idarelerin, ilk altı aylık
DetaylıTÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
TÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Doç Dr. Fahri YAVUZ 1 Yrd. Doç Dr. Vedat DAĞDEMİR 1 Zir. Yük. Müh. Okan DEMİR 2 1. GİRİŞ Buğday üretimi,
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. 1.DERS Şubat 2013
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1.DERS Şubat 2013 DERS PLANI 1. hafta Ders planının gözden geçirilmesi, Türkiye nin dünyadaki yeri bazı
DetaylıBiyosistem Mühendisliğine Giriş
Biyosistem Mühendisliğine Giriş TARIM Nedir? Yeryüzünde insan yaşamının sürdürülmesi ve iyileştirilmesi için gerekli olan gıda, lif, biyoyakıt, ilaç vb. diğer ürünlerin sağlanması için hayvanlar, bitkiler,
Detaylı2015 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER
05 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ Hayvan Başı Ödeme (TL/baş) Suni Tohumlama (TL/baş) Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri ile etçi ırkların melezleri anaç sığır Etçi ırklar anaç
Detaylı2016 Gürpınar Tarihçesi: Coğrafi Yapı:
Gürpınar Tarihçesi: Van'ın diğer ilçelerin aksine Gürpınar hakkında Urartular öncesine dair pek fazla şey bilinmemektedir. Hatta Urartular döneminde kurulmuş olacağı tarihi bulgulardan anlaşılmaktadır.
DetaylıEKONOMİK VE SOSYAL GÖSTERGELER 2014
EKONOMİK VE SOSYAL GÖSTERGELER 214 SOSYAL YAPI EĞİTİM İŞGÜCÜ EKONOMİK DIŞ TİCARET BANKACILIK TURİZM SOSYAL YAPI GÖSTERGELERİ YILLAR VAN TÜRKİYE 199 637.433 56.473.35 2 877.524 67.83.524 21 1.35.418 73.722.988
Detaylı2 3 4 5 6 2006 2007 2008 2009 2010 Antalya, Isparta, Burdur 3.996.228 4.537.170 4.742.685 5.210.194 7.465.360 Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak 4.711.300 4.924.994 6.127.161 6.408.674 7.107.187 Adana, Mersin
DetaylıALTINEKİN İLÇE RAPORU
ALTINEKİN İLÇE RAPORU 2011 ÖNSÖZ Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası
DetaylıFındık Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Analizi: Giresun İli Örneği
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Reseach Article JAFAG ISSN: 1300-2910 E-ISSN:
Detaylıİstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına Göre Düzey 2 (TRA1 ve TRA2) Bölgelerinde Büyükbaş Hayvan Varlığı ve Süt Üretiminin Karşılaştırılması
İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına Göre Düzey 2 (TRA1 ve TRA2) Bölgelerinde Büyükbaş Hayvan Varlığı ve Süt Üretiminin Karşılaştırılması Rıdvan KOÇYİĞİT Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Zootekni
DetaylıTÜRKİYE DE TARIMIN YAPISI DEĞİŞİYOR. Prof.Dr. Seyfettin Gürsel 1 ve Ulaş Karakoç 2. Yönetici Özeti
Araştırma Notu 09/24 06.02.2009 TÜRKİYE DE TARIMIN YAPISI DEĞİŞİYOR Prof.Dr. Seyfettin Gürsel 1 ve Ulaş Karakoç 2 Yönetici Özeti Türkiye de tarımsal yapı 1991 ile 2001 arasında fazla değişiklik göstermemesine
DetaylıErzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri
Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 4 (2), 57-7, 29 ISSN : 13-936 Erzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri Sefa ALTIKAT Ahmet ÇELİK Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 2524 Erzurum
DetaylıBirlikle el ele, Hayvancılıkta daha ileriye
Birlikle el ele, Hayvancılıkta daha ileriye 1 KURULUŞ Birliğimiz ; 1995 Yılında 904 Sayılı hayvan ıslah kanununa göre 25 Kurucu üye tarafından kurulmuştur. 13 Haziran 2010 tarihli, 5996 sayılı Veteriner
DetaylıSÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI
SÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI Sayı ekseni üzerindeki tüm noktalarda değer alabilen değişkenler, sürekli değişkenler olarak tanımlanmaktadır. Bu bölümde, sürekli değişkenlere uygun olasılık dağılımları üzerinde
DetaylıTÜRKİYE DE TARIM FİNANSMANI KONFERANSI
TÜRKİYE DE TARIM FİNANSMANI KONFERANSI Türkiye de Tarım Finansmanı Konferansı 18 Nisan 2012 İstanbul Dedeman Oteli, Türkiye Bu proje Avrupa Birliği tarafından desteklenmektedir Bu proje EBRD tarafından
DetaylıT.C...İLÇESİ SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKFI BAŞKANLIĞI KOYUNCULUK PROJESİ
T.C. İLİ..İLÇESİ SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA VAKFI BAŞKANLIĞI KOYUNCULUK PROJESİ..-2003 İÇİNDEKİLER I- PROJENİN ÖZETİ II- III- IV- PROJENİN GEREKÇESİ PROJENİN AMACI PROJE KAPSAMINA GİRECEK KÖYLER VE
DetaylıBÖLGE VE NÜFUSUN GENEL DURUMU. Doç.Dr.Tufan BAL
BÖLGE VE NÜFUSUN GENEL DURUMU Doç.Dr.Tufan BAL GİRİŞ Türkiye Cumhuriyeti 1923 yılında kurulan, o tarihten bu güne kadar ekonomik ve sosyal yapısını değiştirme anlayışı içinde gelişmesini sürdüren ve gelişmekte
Detaylı