SOSYAL MEDYA KULLANIMI İLE MUTLULUK DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: ÜNİVERSİTE GENÇLİĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Transkript

1 The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number: Number: 71, p , Autumn II 2018 Araştırma Makalesi / Research Article Yayın Süreci / Publication Process Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayın Kabul Tarihi / Article Acceptance Date Yayınlanma Tarihi / The Published Date SOSYAL MEDYA KULLANIMI İLE MUTLULUK DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: ÜNİVERSİTE GENÇLİĞİ ÜZERİNE BİR İNCELEME THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL MEDIA USE AND HAPPINESS: A REVIEW OF UNIVERSITY YOUTH Prof. Dr. Şükrü Balcı ORCID ID: Selçuk Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Gazetecilik Bölümü, sukrubalci@selcuk.edu.tr Yavuz Demir ORCID ID: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi, dmryavuz@gmail.com Öz Toplumsal yaşamda sosyal ilişkiler açısından aktif ve arkadaş çevresi geniş olan bireyler; günlerini daha etkin ve eğlenceli geçirebildikleri ve farklı faaliyetlerle kendilerini motive edebildikleri için, asosyal kişilere göre daha mutludurlar. Bu noktada yaşamımızın önemli unsurlarından biri haline gelmeye başlayan sosyal medya; bireylerin sosyalleşmesine, eğlenmesine, insanlarla iletişim kurmasına, kendisini ifade etmesine, yalnızlığını gidermesine, farklı faaliyetlerde bulunmasına ve sonuçta mutluolmasına imkân sağlayan bir araç konumundadır. İşte bu araştırma; Selçuk Üniversitesi nde eğitimine devam eden öğrencilerin, sosyal medya kullanım alışkanlıklarıile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Saha araştırması yönteminin kullanıldığı araştırmada, 452 öğrenciden, yüz yüze görüşmeye dayalı anket uygulamasıylaveriler toplanmıştır. Araştırma bulguları; üniversite öğrencileri

2 340 Şükrü Balcı & Yavuz Demir gibi toplumun genç kesiminin sosyal medyayı yoğun bir şekilde kullandığına işaret etmektedir. Üniversite öğrencileri, bir oturumda yaklaşık 42 dakikalarını sosyal medya karşısında geçirmektedir. Araştırma sorularına cevap veren üniversite öğrencilerinin büyük kısmı, her gün düzenli sosyal medya kullandıklarını dile getirmektedir. Yine katılımcıların yaklaşık yüzde 84 ü, beş yıl ve daha uzun bir zamandır sosyal medya kullanmaktadırlar. Araştırmaya katılanların büyük bir bölümü sosyal medya ağlarına bağlanma aracı olarak akıllı cep telefonlarını tercih etmektedirler. Araştırma sonucunda soysal medya kullanım tecrübesi ve sıklığı ile mutluluk düzeyi arasında pozitif anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Sosyal medya kullanım amaçları ile mutluluk düzeyi arasında da pozitif anlamlı ilişki bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Sosyal Medya, Mutluluk, İlişki, Üniversite Öğrencisi Abstract Individuals who are active in terms of social relations in social life and who have a wide circle of friends; they are more happy than asocial people because they can spend their days more active and fun and motivate themselves with different activities. At this point, social media has begun to become one of the important elements of our life; It is a vehicle that enables individuals to socialize, have fun, communicate with people, express themselves, get lonely, have different activities, and be happy after all. Here is the research; Aims to reveal the relationship between social media usage habits and happiness levels of students who continue their education at Selçuk University. In the field survey method, data were collected from 452 students by face to face interviewing questionnaire. Research findings; like the university students, indicate that the younger segment of society uses social media intensively. University students spend about 42 minutes in a session against social media. Most university students responding to research questions say they use regular social media every day. About 84 percent of participants also use social media for a period of five years or more. Most of the researchers prefer mobile phone as a means of connecting to social networks. As a result of the research, there was a positive relationship between the level of social media usage and the level of happiness. There is also a positive relationship between social media usage and happiness level. Key Words: Social Media, Happiness, Relationship, University Student Giriş Her geçen gün gelişen bilgi ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler interneti günlük yaşamın vazgeçilmezleri arasına almıştır. İnternet ortamında, kullanıcıların kendilerini tanımlayarak her kültürden farklı kullanıcı ile iletişime geçtiği, bunun yanında normal sosyal yaşamda kullanılan jest ve mimik hareketlerini simgeleyen sembollerle duygu ve düşüncelerini sanal olarak ifade ettiği, bu şekilde sosyal iletişim kurduğu ortamlar sosyal ağ olarak tanımlanmaktadır. Sosyal ağların yaygınlaşması, günümüzde artık her şey gibi sosyalliğin de ölçülebilir bir hal almasını sağlamıştır. Sosyalliğin ölçütü de büyük oranda sosyal paylaşım siteleri olmuştur. Özellikle genç bireyler arasında oldukça sık kullanılan sosyal medya ağları hayatın vazgeçilmezleri arasına girmiştir (Tektaş, 2014: 851). Sosyal medya, ilgi alanlarını ve etkin-

3 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 341 likleri birbirleriyle paylaşan veya başkalarının çıkarlarını ve etkinliklerini keşfetmek isteyen bireyler ve topluluklar için önemli bir platformdur. Sosyal ağ hizmetleri, bireylerin kendi özgü profili oluşturmasına ve bir bağlantıyı paylaşanlarla diğer kullanıcıların listesini hazırlamasına izin veren web tabanlı hizmetler olarak kabul edilebilir (Kwon ve Wen, 2010: 255). Sosyal medya, bireylerin birbirleriyle iletişim kurma ve işbirliğini sürdürmenin yanı sıra (Pempek vd., 2010: 230); içerik oluşturmalarına, paylaşmalarına ve aramalarına izin veren bir araçtır (Kim vd., 2010; Smock vd., 2011: 2322). Bu iletişim ortamı özellikle arkadaş-ağ siteleri olarak bilinir ve ana amaç, arkadaşlarla ve ailelerle iletişim kurmak ve yeni arkadaşlar edinmektir (Muscanell ve Guadagno, 2012: 107; Chambers, 2013: 1). Sosyal medya bireylere kendilerini sunma imkânı sağlamanın yanında (Ellison vd., 2007: 1143), diğer kullanıcılarla ilişkileri geliştirip, devamlı kılmayı sağlamaktadır (Hamburger ve Vinitzky, 2010: 1289). Bu bağlamda sosyal medya ortamında, kullanıcı kendi kişisel sayfasına ilgi gösterebilmekte; fotoğraf, video ya da resimlerini diğer insanlarla paylaşabilmekte (Lee ve Ma, 2012: 332; Solmaz, vd., 2013: 24; Balcı ve Koçak, 2017: 43), kişisel bilgileri hakkında bilgi sunabilmekte (Hughes vd., 2012: 561; Yücel ve Kızkapan, 2016: 482) ve anlık mesaj alış-verişinde bulunabilmekte (Correa vd., 2010: 248). Sosyal medya, hızlı bir şekilde topluluk oluşturulmasına ve bu topluluklar arasında etkili bir şekilde iletişim kurulmasına olanak tanımaktadır (Halverson vd., 2016). Bu ortamlar insanları çekingenlik göstermeden tartışmaya katılmaya teşvik edebilmektedir (Castells, 2008: ). Muhtemelen, sosyal medyanın daha çekici özelliklerinden biri, kullanıcıları, içeriğin aktif tüketicilerinden aktif üreticilerine dönüştürmesidir (Nov vd., 2010: 555). Bu özellikler insanlar arasındaki iletişim için önemlidir ve sosyal medya; bireylere, sosyal etkileşimlerini uzak mesafeler arasında devam ettirebilecekleri bir yol sağlar (Special ve Li-Barber, 2012: 624). Günümüzün sosyal ağ kullanıcıları tarafından bir alışkanlık haline gelen sosyal medya kullanımı, her kültürden ve her kesimden geniş kitlelerin, sosyal taleplerine yanıt verirken; aynı zamanda bu ortamı eleştirenlerin odak noktasında bulunmaktadır. Yeni iletişim ortamlarının gelişmesi, her kesimden bilgi iletişim teknolojilerine olan ilginin artması, sosyal medyanın gücünü arttırmakta, sosyalleşme kavramına da yeni bir boyut kazandırmaktadır (Vural ve Bat, 2010: 3349; Altunay, 2015: 421). Yapılan araştırmalar, dünya genelinde, internet özellikle de sosyal medya kullanımının, her geçen gün arttığına işaret etmektedir (Köseoğlu ve Al, 2013: 110). Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle birlikte, yaşamın her alanında hızlı bir dönüşüm yaşanmıştır. Bireylerin, toplumsal yaşam içerisinde kendilerini tanımladıkları, sosyal medya profillerine göre konumlandırdıkları, beğenilme oranıyla sevildiklerini, takipçi sayısıyla ise ne kadar çok arkadaşı olduklarını ifade ettikleri bir döneme girilmiştir. Böyle bir dönemde, bireylerin mutluluğu da artık sosyal medya ağları üzerinden tanımlanan bir hal almıştır. Toplumsal yaşamın arka plana atıldığı, sosyal medyanın ön plana çıkarıldığı bir dünyada, bireylerin mutluluğu da buna göre şekillenmiştir. Mutluluk her ne kadar öznel bir durum olarak tanımlansa da, sosyal medyanın öznelliğin önüne geçtiği oldukça aşikar bir durumdur. Sosyal medya yapısı gereği, içe dönük ve yalnızlık yaşayan insanların sosyalleşmesine, rahatlamalarına ve mutlu olmalarına imkân veren bir özelliğe sahiptir. Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımında vurgulandığı gibi; toplumsal yaşamda bireyler istek ve ihtiyaçlarını karşılamak üzere kitle iletişimini kullanmakta ve tatmin sağlamaktadır (Katz vd., 1973; Katz vd., 1974). Böylece mutluluk ve sosyal medya kullanımı birbirleriyle ilişkili konular olarak karşımıza

4 342 Şükrü Balcı & Yavuz Demir çıkmaktadır. Mutluluk gibi kişiden kişiye değişen bir durumun tespit edilmesi her ne kadar güç gibi dursa da bireylerin sosyal medya üzerinden yaşamlarını şekillendirdiği bir dünyada, mutluluk artık beğenilme üzerine konumlandırılmıştır. Ne kadar çok beğeni gelirse bireyler o kadar mutlu olmakta bu yüzden de beğenmedim şeklinde bir seçenek bulunmamaktadır. Çünkü yaratılan bu sanal dünyada hiçbir şekilde olumsuzluğa yer yoktur. İşte bu araştırma, üniversite gençliğinin sosyal medya kullanımı örüntüleri ile mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemeyiamaçlamaktadır. Sosyal medya kullanım amaçları, sosyal medya kullanım tecrübesi ve sıklığı ile mutluluk düzeyi arasında nasıl bir ilişkinin olduğu bu araştırmada mercek altına alınmaktadır. Uluslararası alanda sosyal medya kullanımı ile mutluluk (Kenny, 2012; Arampatz vd., 2016; Brailovskaia ve Margraf, 2018), psikolojik (Xu vd., 2011; Kim, 2017) ve öznel iyi oluş (Kross vd., 2013; Wenninger vd., 2014; Sagioglou ve Greitemeyer, 2014; Lee vd., 2013; Wang 2013) arasındaki ilişkiyi inceleyen geniş bir literatür bulunmasına rağmen; Türkiye de bu konuda sınırlı sayıda araştırmanın varlığı dikkat çekmektedir. Bu makalede sunulan fikirlerin bir kısmının, sosyal medya kullanım örüntülerini daha iyi anlamak isteyen araştırmacılara bir takım ipuçları sağlayacağı umulmaktadır. Bu açıdan araştırmanın sonuçlarının; ülkemizde gelecekte yapılacak araştırmalara ışık tutması beklenmektedir. 1. Sosyal Medya Kullanımı ve Mutluluk İnsanların içinde bulundukları toplumsal çevreleri kişiyi mutlu veya mutsuz olma açısından etkilemektedir. Gerek iş çevresi gerekse diğer sosyal çevresindeki kişilerle kurmuş olduğu iletişim boyutu, mutlu olma düzeyine etki etmektedir. Sosyal yönden aktif ve arkadaş çevresi geniş olan bireyler, günlerini daha etkin ve eğlenceli geçirebildikleri ve farklı faaliyetlerle kendilerini motive edebildikleri için, asosyal kişilere göre daha mutludurlar. Hele ki insanlarla iletişimi iyi olan bireyler aynı zamanda da aşırı özgüvene sahip olduklarından kendilerini daha az mutsuz hissederler. Pasif kişiler ise daha monoton bir yaşam sürdürdükleri için, sürekli aynı kişilerle sıradan ve tekdüze bir ilişki kurarlar ve bu nedenle yeterli düzeyde mutlu olamazlar. Mutluluk hissi davranışları değiştirebildiğinden iletişim sürecine de doğrudan etki etmektedir. Mutlu olan bir insanın tutumları, davranışları etrafındaki ve çevresindekilerle kurmuş olduğu diyalog, iletişim sürecinde önemli ölçüde değişiklik göstermektedir (Kırık ve Sönmez, 2017: 18). Sosyal medya kullanımı ve mutluluk arasındaki ilişkiyi anlamak ise oldukça güçtür. Teknolojinin sürekli kendini yenilemesi, sosyal medyanın oldukça güçlenmesi beraberinde yeni araştırma sorularını da getirmiştir. Akıllı telefonlar aracılığıyla sosyal medya platformlarına her yerden erişebilmesi, ihtiyaç duyulan şeylerin her an giderilebilecek olması gibi olumlu özelliklerin yanına, yeni hastalık türleri ve yeni sorunlar da eklenmiştir. Örneğin, dijital stres gibi yeni sorun alanları, sosyal medyakullanımının bir sonucu olarak hayatımıza giren zorluklar arasındadır. Ayrıca, birden fazla medya türünün aynı anda kullanılabildiği bir ortam (örneğin, akıllı telefondan sosyal medya ağlarına bakarken bir taraftan da televizyon izlemek), medya kullanımı ve mutluluk arasındaki ilişkinin incelenmesini zorlaştırmaktadır (Reinecke ve Eden, 2017: 112). Bugüne kadar yapılan bazı çalışmalar, internet, sosyal medya ağlarının kullanımının kişinin mutluluğu üzerinde birtakım etkilereneden olduğunu göstermiştir. Çalışmalarincelediğinde, sadece sosyal medya kullanmanın mutluluk üzerinde etkisi olduğunu söylemek yanıltıcı olacaktır. Sosyal medya kullanımı, kişilerin mutluluğu, öznel iyi oluşu ve psikolojik iyi oluşu bakımından farklılık göstermektedir. Bunda da kişinin yaşadığı çevre, yaş, mesleği vb. gibi özellikler etkili olmaktadır. Sosyal medya ve mutluluk arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar, sosyal medya

5 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 343 kullanımının bireylerde yarattığı mutluluk veya mutsuzluk hissinin kişiden kişiye değiştiğine vurgu yapmaktadır. Arampatzi ve arkadaşları (2016: ) Hollanda da yaşayan yaş arasındaki bireylerin sosyal ağ sitelerini kullanımı ve mutluluk arasındaki ilişkiyi inceledikleri araştırmalarında, sosyodemografik özellikler, güven duygusu ve diğer internet sitelerine ayrılan vakit ile mutluluk arasında anlamlı bir ilişki bulamamışlardır. Sosyal ağ sitelerine ayrılan vakit mutluluğu olumsuz yönde etkilemektedir. Gelir düzeyi yüksek olan bireylerin, yüksek sosyal ağ sitelerini kullanımı ve mutluluk arasında bir ilişki olmamasına rağmen, aşırı derecede sosyal ağ sitelerini kullanımı, sosyal temasları zayıf ve toplum içinde kendini yalnız hisseden bireylerin mutluluğunu olumsuz yönde etkilemektedir. Kenny (2012) Facebook kullanımının mutluluk üzerindeki etkilerini incelediği çalışmasında, Facebook kullanımı ve mutluluk arasında anlamlı bir ilişki bulamazken; Facebook arkadaş sayısının mutluluğu olumlu etkilediğini tespit etmiştir. Kavram olarak mutluluğu tanımlamak oldukça güçtür. Özellikle kişiden kişiye değişen öznel bir durum olduğu için bazı araştırmacılar kullanıcıların sosyal medya kullanımı ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Xu ve arkadaşları (2011: 1) Çin de öğrencilerin internet kullanımı ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiyi inceledikleri çalışmada, internet kullanımı ile psikolojik iyi oluş arasında bir ilişki olduğunu saptamıştır. İnterneti daha önceden kullanan ve daha fazla vakit geçiren öğrencilerin, psikolojik iyi oluş durumları daha düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Yani internet kullanımı arttıkça psikolojik iyi oluş durumu azalmaktadır. Fakat Ellison ve arkadaşları (2007: 1143) konuyu biraz daha özelleştirerek Facebook kullanımı ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiyi inceledikleri çalışmada, düşük yaşam memnuniyetine sahip bireylere Facebook kullanımı daha fazla fayda sağlayabilmektedir. Bir başka araştırmafacebook kullanımını yasaklayan kurumlarda, bu durumdan çalışanların nasıl etkilendiğini mercek altına almıştır. Araştırmada elde edilen bulgularda, Facebook kullanımının tamamen veya kısmen engellendiği kurumalarda çalışanların, psikolojik iyi oluşu üzerinde olumlu bir etki yarattığını tespit edilmiştir. Ayrıca, Facebook kullanımının kullanıcıların sosyal karşılaştırma konusundaki ilgisini artırdığını ve sonuç olarak mutluluğunu azalttığı bulgulanmıştır (Arad vd., 2017). Psikolojik iyi oluş ve sosyal medya kullanımı arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmaların yanı sıra öznel iyi oluşu inceleyen çalışmalar da yapılmıştır. Kross ve arkadaşlarının (2013: 4) yaptığı araştırmada, Facebook kullanımının, insanların yaşadıkları anı nasıl değerlendirdikleri ve toplumsal yaşamda nasıl tatmine ulaştıkları yönündeki öznel iyi oluşun iki bileşeninde de düşüşe neden olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışmaya katılan bireyler, Facebook u kullandıkça ve araştırmanın amacına yönelik mesajlaşma işlevini yerine getirdikçe kendilerini zamanla kötü hissetmeye başlamışlar ve iki hafta sonunda yaşam doyumu seviyeleri azalmıştır. Sonuçta Facebook kullanımının genç yetişkinler arasında mutluluğun ve yaşam memnuniyetinin azalmasına neden olduğu ortaya çıkmaktadır. Wenninger ve arkadaşları (2014: 12) yaptığı çalışmada, Facebook ta yapılan etkinliklerin, öznel iyi oluşu iyi yönde etkileyebileceği ortaya konmuştur. Facebook arkadaşlarının iyi bir dinleyici kitlesi olarak değerlendirmenin, kullanıcıların yaşam memnuniyetlerini geliştireceği ve ergenlerde öznel iyi oluşu olumlu bir şekilde etkileyeceği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, Facebook un mesajlaşma fonksiyonu, anında iletişime geçmenin bir yolu olduğu için, yine ergenlerde öznel iyi oluşu olumlu yönde etkilemektedir. Alman öğrencilerin sosyal medya kullanımının kişilik özellikleri, akıl sağlığındaki

6 344 Şükrü Balcı & Yavuz Demir üzerindeki etkilerinin araştırıldığı bir çalışmada; kişilerin sosyal hayatta mutluluğunu etkileyecek bazı ruhsal bozukluklara rastlanmıştır. Mesela, Twitter ve Tumblr kullanımı ile akıl sağlığı arasında negatif; depresyon ve stres belirtileriyle pozitif anlamlı ilişki olduğu bulgulanmıştır. Bunun yanında, görselliğe önem Instagram kullanımı ile pozitif zihinsel sağlık değişkenleri arasında pozitif bir ilişki söz konusudur. Yani Instagram kullanımı, kişilerin depresyon ve stresten uzaklaşmasına neden olmaktadır. Çalışma bulgularında da görüldüğü gibi, sosyal medya kullanımının mutluluk üzerindeki etkileri kullanılan platforma göre de değişmektedir (Brailovskaia ve Margraf, 2018: 1). Sagioglou ve Greitemeyer (2014) Facebook kullanımının, insanların mutluluğunu olumsuz etkilediğini bildirmektedir. Lin ve Lu (2011: 1152) nun sosyal medya kullanım nedenlerini sorguladıkları çalışmada, bireylerin sosyal medya kullanmaya devam etmelerinde bu araçların kullanmanın keyifli bir iş olarak görülmesi ön plana çıkmaktadır. Sonuçta, bireyler sosyal medya ağlarını kullandıkça daha çok keyif alabilmekte ve toplumsal yaşamın sıkıntılarından kaçmak suretiyle mutlu olabilmektedir. Türkiye de Doğan ın (2016: 223) lise öğrencilerinin sosyal medya kullanımlarının mutluluk, psikolojik iyi oluş ve yaşam doyum düzeylerine etkilerini incelediği çalışmada, sosyal medya kullanımı ile mutluluk arasında pozitif yönde bir ilişki tespit etmiştir. Yani lise öğrencileri sosyal medyayı kullandıkça, kendini daha mutlu hissetmektedir. İşte yukarıdaki litetatür taraması ışığında; bu araştırmada aşağıda sıralanan sorulara cevaplar bulunmaya çalışılmaktadır: A.S.1: Katılımcıların sosyal medya kullanım örüntüleri nelerdir? A.S.2: Katılımcıların mutluluk düzeyi, cinsiyete göre farklılık gösterir mi? A.S.3: Sosyal medya kullanım tecrübesine göre, mutluluk düzeyi farklılık gösterir mi? A.S.4: Sosyal medya kullanım sıklığına göre, mutluluk düzeyi farklılık gösterir mi? A.S.5: Sosyal medya araçları kullanım sıklığı ile mutluluk düzeyi arasında nasıl bir ilişki vardır? A.S.6: Sosyal medya araçları kullanım amaçları ile mutluluk düzeyi arasında nasıl bir ilişki vardır? 2. Yöntem Yöntem olarak saha araştırmasının esas alındığı bu çalışma; üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanma örüntüleriilemutlulukdüzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlayan betimleyici bir karaktere sahiptir Araştırmanın Uygulanması ve Örneklem Selçuk Üniversitesi nde öğrenimine devam eden öğrencilerin sosyal medya kullanım sıklıklarını ve bu durumun mutluluk üzerindeki etkilerini belirlemek üzere bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Dolayısıyla çalışmanın nüfusunu Selçuk Üniversitesi nde eğitim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmada özellikle üniversite öğrencilerinin seçilmesinin nedeni ise, onların görece yeni iletişim teknolojilerine erişimlerinin kolay ve bilgi birikimlerinin çok olması; dolayısıyla diğer nüfus gruplarına kıyasla sosyal medyayı daha aktif kullanma ihtimallerinin daha yüksek düzeyde bulunmasıdır. Çalışmanın örneklemini Selçuk Üniversitesi ana yerleşkesinde yer alan 19 fakülte oluşturmaktadır. Örneklem seçiminde ise amaçsal örneklem tekniği esas alınarak, sadece sosyal medya kullanan katılımcılara yüz yüze anket uygulanmış ve ön inceleme sonucunda 452 anketin analiz için uygun olduğuna karar verilmiştir. Araştırmaya 246 sı kadın, 206 sı erkek olmak üzere toplam 452 kişi katılmıştır. Katılımcıların yüzde 54,4 ünü kadınlar, yüzde 45,6 sını ise erkekler oluşturmaktadır. Araştırmaya katılanların en düşüğü 18, en yükseği ise 29 yaşındadır. Yaş ortalaması ise 22,43 tür. Katılımcıların yüzde 10,2 sini İletişim Fakültesi, yüzde 8,4 ünü Sağlık Bilimleri Fa-

7 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 345 kültesi, yüzde 8,2 sini Turizm Fakültesi, yüzde 7,7 sini Hukuk Fakültesi, yüzde 7,7 sini Mühendislik Fakültesi, yüzde 7,7 sini BESYO, yüzde 7,3 ünü Veterinerlik Fakültesi, yüzde 6,9 unu Sosyal Bilimler MYO, yüzde 6,6 sını İİBF, yüzde 6,4 ünü GSF, yüzde 5,1 ini Mimarlık Fakültesi, yüzde 4,6 sını Edebiyat Fakültesi, yüzde 4,6 sını Dilek Sabancı Devlet Konservatuarı, yüzde 4,2 sini Diş Hekimliği Fakültesi ve yüzde 4,2 sini Eczacılık Fakültesi öğrencileri meydana getirmektedir Veri Toplama Araçları Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım sıklıklarını, hangi sosyal medya ağları kullandıklarını ve mutluluk düzeyleriyle çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için 55 sorudan oluşan bir anket formu hazırlanmıştır. Anket formu katılımcılar tarafından anlaşılabilecek şekilde, konu ile ilgili yapılmış araştırmalardan (Balcı vd., 2016) yararlanılarak düzenlenmiştir. Anket formunda aşağıda tanımlanan ölçekler yer almaktadır: Sosyal Medya Kullanım Amaçları Ölçeği: Bu ölçekle, günlük yaşamda insanları sosyal medya kullanmaya yönelten amaçlar sorgulanmaya çalışılmaktadır. 5 li Likert tipinde (1- Hiç Katılmıyorum, 5- Tamamen Katılıyorum) hazırlanan ölçek, toplam 10 maddeden oluşmaktadır. Balcı ve Gölcü nün (2013) araştırmasında ölçeğin güvenilirliği,80; Balcı ve Sarıtaş (2015) çalışmasında,83 ve Balcı ve Koçak ın (2017) incelemesinde ise,70 olarak hesaplanmıştır. Bu araştırmada ölçeğin Cronbach alfa katsayısı,82 şeklinde bulunmuştur. Oxford Mutluluk Ölçeği (OMÖ): OMÖ, Hills ve Argyle (2002) tarafından geliştirilen, 29 maddelik ve 6 lı likert tipinde (1- Hiç Katılmıyorum, 6- Tamamen Katılıyorum) bir ölçme aracıdır. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 29, en yüksek puan 174 dür. Puan arttıkça mutluluk düzeyi de artmaktadır. Hills ve Argyle yaptıkları çalışmada ölçeğin Cronbach alfa katsayısını,91 olarak bulmuştur. Yazarlar, Ölçeğin yapı geçerliliğini belirlemek üzere yapılan faktör analizi sonucu, özdeğeri 1 in üzerinde olan 8 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Ancak, söz konusu faktörlerin yorumlanması ve adlandırılmasındaki problemler nedeniyle, ölçeğin tek faktörlü olarak kullanılmasının uygun olacağı sonucuna varmışlardır (Doğan ve Sapmaz, 2012: 298). Doğan ve Sapmaz (2012) ölçeğin Türkçe formunun psikometrik özelliklerini üniversite öğrencileri örneğinde inceledikleri araştırmalarında güvenilirlik katsayısı,91; bu araştırmada ise Cronbach alfa katsayısı,85 olarak tespit edilmiştir. Kişisel Bilgi Formu: Bu kısımda yaş, cinsiyet, eğitim görülen kurum gibi demografik değişkenlerin yanı sıra; katılımcıların sosyal medya kullanımlarına yönelik olarak günlük sosyal medya kullanım süresi, haftalık sosyal medya kullanım sıklığı, sosyal medya kullanım tecrübesi, sosyal medya araçları kullanım sıklığı ve sosyal medyaya bağlantı durumuna yönelik sorular bulunmaktadır Verilerin Analizi ve Kullanılan Testler Saha araştırması 1 Nisan Mayıs 2018 tarihleri arasında katılımcılarla yüz yüze görüşme yoluyla gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, istatistik programları aracılığıyla elektronik ortamda işlenmiştir. Verilerin analizinde sırasıyla; katılımcıların sosyal medya kullanım alışkanlıklarını ve demografik özelliklerini belirlemek amacıyla frekans analizi, cinsiyete göre mutluluk düzeyindeki farklılığı tespit etmek için Bağımsız Örneklem T-Testi; sosyal medya ağları ve sosyal medya kullanım amaçlarıyla mutluluk düzeyi arasındaki ilişkinin gücünü saptamak için Korelasyon Analizi; sosyal medya kullanım sıklığı ve sosyal medya kullanım tecrübesine göre mutluluk düzeyindeki farklılaşmayı ortaya koymak için de Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. 3. Bulgular ve Yorum Aşağıdaki bölümde, araştırma sorularına cevap veren üniversite öğrencilerinin

8 346 Şükrü Balcı & Yavuz Demir demografik özellikleri, sosyal medya kullanım alışkanlıkları, sosyal medya kullanım amaçları, mutluluk düzeyi ve çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiyi ortaya koyan bazı bulgulara yer verilmiştir Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları Katılımcıların yüzde 52 si 5-8 yıl arasında sosyal medya kullandığını ifade ederken; yüzde 31,6 sı 9 yıl ve üstünde sosyal medya ağlarını kullandığını belirtmiştir. Görüldüğü gibi katılımcıların yüzde 83,6 sı en az 5 yıldır sosyal medya ağlarını kullanmaktadır. Bu da katılımcıların hemen hemen sosyal medya ağlarının popüler olmaya başladığı ilk zamanlardan beri kullandığını göstermektedir. Katılımcıların sadece yüzde 1,5 i 1 yıldan daha az süredir sosyal ağlarını kullandığını dile getirmektedir. Katılımcıların yüzde 85 i sosyal medya ağlarına cep telefonundan bağlandığını ifade etmiştir. Geriye kalan yüzde 2,4 ü bilgisayardan, yüzde 0,9 u tabletten, yüzde 11,7 si ise hepsinden bağlandığını belirtmiştir. Özellikle akıllı telefonların günümüzde hemen hemen herkesin sahip olması, sosyal medya ağlarının cep telefonlarından kullanımının daha kolay olması gibi nedenlerden dolayı bu sonuçların çıktığı görülmektedir. Katılımcıların yüzde 83,2 gibi büyük bir kısmı, her gün düzenli olarak sosyal medya ağlarını kullandığını ifade ederken; yüzde 12,2 si haftada 5-6 gün, yüzde 3,8 i haftada 3-4 gün ve yüzde 0,9 u ise haftada 1-2 gün sosyal medya ağlarını kullandığını ifade etmiştir. Sonuçlarda da görüldüğü gibi, üniversite öğrencileri düzenli olarak sosyal medya ağlarını kullanmaktadır. Tablo 1. Katılımcıların Sosyal Medya Kullanım Sürelerinin Betimleyici İstatistikleri N En Az En Çok SD Sosyal Medya Kullanım Süresi 452 5,00 180,00 41,99 32,57 Katılımcılar bir oturumda sosyal medya ağlarını en düşük 5, en yüksek ise 180 dakika kullandığını ifade etmiştir. Sorunun ortalaması ise = 41,99 dur. Katılımcıların bir oturumda yaklaşık 42 dakika sosyal medya ağlarına vakit ayırdığı görülmektedir. Oranın yüksek çıkmasının sebebi olarak Youtube gibi, genç bireylerin daha çok müzik dinlemek için kullandığı sosyal ağ platformu görülebilir. Bunun dışında bu ağlarda film ve video izlemeye olanak tanıması da oranın yüksek çıkmasına sebep olabilir. Tablo 2. Sosyal Medya Araçlarını Kullanma Sıklığının Betimleyici İstatistikleri Sosyal Medya Araçları N En Az En Çok SD Instagram 452 1,00 5,00 4,36 1,04 Youtube 452 1,00 5,00 4,23,91 Twitter 452 1,00 5,00 2,88 1,55 Facebook 452 1,00 5,00 2,49 1,27 Snapchat 452 1,00 5,00 1,99 1,31 Swarm 452 1,00 5,00 1,72 1,18 Tumblr 452 1,00 5,00 1,32,86 Linkedin 452 1,00 5,00 1,31,85 Katılımcıların en çok hangi sosyal medya ağlarını kullandığını belirlemeye yönelik betimleyici istatistiklere bakıldığında, üniversite öğrencileri en çok = 4,36 yla Instagram ı, en az ise = 1,31 le Linkedin i kullandıklarını ifade etmiştir.

9 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 347 Tablo 3. Sosyal Medya Kullanım Amaçlarının Betimleyici İstatistikleri Sosyal Medya Kullanım Amaçları N En Az En Çok Boş zamanı değerlendirmede çeşitli alternatifler sunduğu için 452 1,00 5,00 3,98 Eğlenmek ve rahatlamak için 452 1,00 5,00 3,94 Arkadaşlarımla iletişimde bulunmak için 452 1,00 5,00 3,91 Olaylar ve kişiler hakkında bilgi sahibi olmak için 452 1,00 5,00 3,90 Tanıdıklarımın fotoğraflarına bakmak /fotoğraf yüklemek için 452 1,00 5,00 3,85 Mesaj göndermek ya da almak için 452 1,00 5,00 3,75 İnsanların iletişim bilgilerine ulaşabilmek için 452 1,00 5,00 2,91 Dinlememe yardımcı olduğu için 452 1,00 5,00 2,88 Kişisel sunum ve profil bilgilerimi paylaşmak için 452 1,00 5,00 2,84 İnsanları daha iyi tanımak için 452 1,00 5,00 2,62 Katılımcıların sosyal medya ağlarını en çok hangi amaçla kullandıkları gösteren betimleyici istatistiklere bakıldığında, katılımcılar en çok = 3,98 le boş zamanımı değerlendirmede çeşitli alternatifler sunduğu için kullandıklarını ifade etmiştir. Katılımcıların en az katıldıkları madde ise = 2,62 yle insanları daha iyi tanımak için maddesidir. Görüldüğü gibi katılımcılar, gündelik hayatın monotonluğundan ve yoğunluğundan kurtulmak için sosyal medya ağlarını kullanmayı daha çok tercih etmektedir. Katılımcılar, sosyal medya araçlarını bir dinlenme aktivitesi olarak görmezken; bu mecralar aracılığıyla insanları daha iyi tanıyacakları fikrine de çok sıcak bakmamaktadır Katılımcıların Mutluluk Düzeyi Mutluluk ölçeğinde yer alan 29 madde compute edilerek tek bir değişkene çevrilmiş ve bu suretle katılımcıların mutluluk düzeyi ortaya konmaya çalışılmıştır. Tablo 4 teki betimleyici istatistik tablosu incelendiğinde, katılımcıların mutluluk düzeyinin en düşük 50, en yüksek 162 olduğu dikkat çekmektedir. Bu tabloya bakıldığında, araştırma sorularına cevap veren katılımcıların mutluluk düzeyi orta seviyelidir ( = 108, 40). Dağılımın standart sapması ise 18,95 olarak hesaplanmıştır. Tablo 4. Mutluluk Düzeyinin Betimleyici İstatistikleri N En Az En Çok SD Mutluluk Düzeyi ,00 162,00 108,40 18,95 Araştırma sorularına cevap veren üniversite öğrencilerinin cinsiyetine göre mutluluk düzeyleri anlamlı farklılık göstermemektedir (t= -1,45; p>,05). Tablo 5. Cinsiyete Göre Mutluluk Düzeyindeki Farklılık Cinsiyet N t-value Sig. Mutluluk Düzeyi Kadın Erkek ,22 109,82-1,45,146 Betimleyici istatistik sonuçları incelendiğinde; hem erkekler ( = 109,82) hem de kadınlar ( = 107,22) mutluluk puanı olarak, birbirlerine yakın oranlara sahiptirler.

10 348 Şükrü Balcı & Yavuz Demir 3.3. Sosyal Medya Kullanımı ve Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki Araştırmanın bu bölümünde üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım alışkanlıkları ile mutluluk düzeyi arasındaki ilişki mercek altına alınmıştır. Bu kapsamda öncelikle sosyal medya kullanım tecrübesi ile mutluluk düzeyi arasındaki ilişki sorgulanmıştır. Katılımcılarının sosyal medya kullanım tecrübesine göre mutluluk düzeyleri anlamlı farklılık göstermektedir (F= 3,15; p<,05). Tablo 6. Sosyal Medya Kullanım Tecrübesine Göre Mutluluk Düzeyindeki Farklılık Sosyal Medya Tecrübesi N F Sig. Mutluluk Düzeyi 1 yıldan az 1-4 yıl 5-8 yıl 9 yıl ,57 108,70 109,66 111,17 3,15,025 Yüzde 5 anlam düzeyinde kategoriler arasında ortaya çıkan farkın kaynağını belirlemek açısından Tukey Testi sonuçları incelendiğinde; sosyal medya ağlarını 9 yıl ve üzerinde bir zamandır kullananlar ( = 111,17); 1 yıldan daha az ( = 88,57) süredir sosyal medya ile tanışanlara nazaran daha yüksek mutluluk puanına sahiptirler. Yine analiz sonuçlarına göre, sosyal medya ağlarını kullanım tecrübesi arttıkça, mutluluk düzeyinde de bir artış yaşanmaktadır. Yine araştırmaya katılanların sosyal medya kullanım sıklığına göre mutluluk düzeylerinin farklılaştığı (F= 5,52; p<,01), bu araştırma ile ortaya konulmuştur. Tablo 7. Sosyal Medya Kullanım Sıklığına Göre Mutluluk Düzeyindeki Farklılık Sosyal Medya Kullanım Sıklığı N F Sig. Mutluluk Düzeyi Haftada 1-2 gün Haftada 3-4 gün Haftada 5-6 gün Her gün düzenli ,00 100,58 101,67 109,94 5,52,001 Farkın kaynağını ortaya koymak ve kategoriler arasında karşılaştırma yapmak adına Tukey Testi sonuçları mercek altına alındığında; her gün düzenli sosyal medya kullananların ( = 109,94) mutluluk düzeyi, haftada 5-6 gün sosyal medya karşısına geçenlere ( = 101,67) göre daha yüksektir. Ayrıca betimleyici istatistik sonuçları; sosyal medya kullanım sıklığı arttıkça mutluluk düzeyinin de arttığına işaret etmektedir.

11 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 349 Tablo 8. Sosyal Medya Araçları Kullanım Sıklığı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki Sosyal Medya Araçları Mutluluk Düzeyi Facebook,219 ** Twitter,181 ** Instagram,019 Youtube,039 Snapchat,094 * Swarm,125 ** Linkedin,086 Tumblr -,015 Not: *p<,05; **p<,01. Örneklemde yer alan üniversite öğrencilerinin sosyal medya araçları kullanım sıklığı ile mutluluk puanları arasındaki ilişkinin gücü ve yönünü ortaya koymak adına Korelasyon analizi sonuçları incelendiğinde; mutluluk düzeyi ile Facebook (r=,219; p<,01), Twitter (r=,181; p<,01), Snapchat (r=,094; p<,05) ve Swarm (r=,125; p<,01) gibi araçlarının kullanım sıklığı arasında pozitif yönde zayıf anlamlı ilişki ortaya çıkmaktadır. Örneğin Facebook kullanım sıklığı arttıkça, mutluluk düzeyi de artmaktadır (bkz, Tablo 8). Tablo 9. Sosyal Medya Kullanım Amaçları İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki Sosyal Medya Kullanım Amaçları Mutluluk Düzeyi Arkadaşlarımla iletişimde bulunmak için,226 ** Boş zamanımı değerlendirmede çeşitli alternatifler sunduğu için,125 ** Tanıdıklarımın fotoğraflarına bakmak ya da fotoğraf yüklemek için,141 ** Eğlenmek ve rahatlamak için,096 * Olaylar ve kişiler hakkında bilgi sahibi olmak için,250 ** Mesaj göndermek ya da almak için,134 ** İnsanları daha iyi tanımak için,155 ** İnsanların iletişim bilgilerine ulaşabilmek için,215 ** Kişisel sunum ve profil bilgilerimi paylaşmak için,113 * Dinlememe yardımcı olduğu için,107 * Not: *p<,05; **p<,01. Son olarak katılımcıların sosyal medya kullanım amaçları ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Korelasyon Analizi bulgularımercek altına alındığında; mutluluk düzeyi ile arkadaşlarıyla iletişim bulunmak (r=,226; p<,01), boş zamanlarını değerlendirmede çeşitli alternatifler sunması (r=,125; p<,01), eğlenmek ve rahatlamak (r=,096; p<,05), tanıdıklarının fotoğraflarına bakmak ya da fotoğraf yüklemek (r=,141; p<,01), olaylar ve kişiler hakkında bilgi sahibi olmak (r=,250; p<,01), mesaj göndermek ya da almak (r=,134; p<,01), insanları daha iyi tanımak (r=,155; p<,01),insanların

12 350 Şükrü Balcı & Yavuz Demir iletişim bilgilerine ulaşabilmek (r=,215; p<,01), kişisel sunum ve profil bilgilerini paylaşmak (r=,113; p<,05) ve dinlenmeme yardımcı olması (r=,107; p<,05) gibi sosyal medya kullanım amaçları arasında pozitif yönde zayıf anlamlı ilişki tespit edilmiştir (bkz, Tablo 9). Sonuç ve Tartışma Sosyal medya, toplumsal yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Günümüzde hemen hemen herkes sosyal medya ağlarını kullanmakta; adeta sanal bir dünyanın içinde yaşamaktadır. Bu çalışma da, sosyal medya ve mutluluk düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamıştır. Özellikle üniversite öğrencilerinin çok yoğun olarak kullandığı sosyal medya ağları, bazı durumlarda insanları mutluluğa ve mutsuzluğa sevk edebilmektedir. Selçuk Üniversitesi nden seçilen bir örneklem üzerinde yürütülen bu araştırmanın amacı, sosyal kullanımı ile mutluluk arasındaki ilişkinin ortaya konulmasıdır. Araştırma kapsamında öncelikle sosyal medya kullanım örüntüleri mercek altına alınmıştır. Araştırma bulguları; üniversite öğrencileri gibi toplumun genç kesiminin sosyal medyayı yoğun bir şekilde kullandığına işaret etmektedir. Üniversite öğrencileri, bir oturumda yaklaşık 42 dakikalarını sosyal medya karşısında geçirmektedir. Araştırma sorularına cevap veren üniversite öğrencilerinin büyük kısmı (yüzde 83,2), her gün düzenli sosyal medya kullandıklarını ifade etmişlerdir. Yine katılımcıların yaklaşık yüzde 84 ü, beş yıl ve daha uzun bir zamandır sosyal medya kullanmaktadırlar. Araştırmaya katılanların büyük bir bölümü (yüzde 85) sosyal medya ağlarına bağlanma aracı olarak akıllı cep telefonlarını tercih etmektedirler. Mobil teknolojilerin, günün her saatinde ve her yerden sosyal medyaya bağlanmayı kolaylaştırdığı günümüzde, üniversite öğrencilerinin bu hizmetlerden yararlanması doğal bir sonuç olarak belirmektedir. Instagram, araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin en sık kullandıkları sosyal medya araçlarıdır. Instagram ın görselliğe önem vermesi, fotoğraf ve video paylaşımının yanı sıra canlı yayın özelliğinin olması, bu sosyal medya platformuna olan ilgiyi artırmaktadır. WeAreSocial ın 2018 yılında sunduğu verilere göre, Instagram ı aylık en aktif kullanan ülkeler arasında Türkiye ikinci sırada yer almaktadır. Raporda da Instagram ın kullanıcı kitlesinin daha çok yaş arasındaki bireyler oluşturduğu görülmektedir (Doğanay, 2018). Bu çalışmada üniversite öğrencileri üzerine olduğu için sonuçlarla paralellik göstermektedir. Boş zamanları değerlendirmek, eğlenmek ve arkadaşlarla iletişimde bulunmak; üniversite gençliğinin sosyal medya karşısına geçmesine sağlayan en önemli amaçlardır. Bu araştırma kapsamında üniversite öğrencilerinin mutluluk düzeyi de sorgulanmıştır. Yapılan analizler katılımcıların orta düzey mutluluk sahip olduklarını göstermektedir. Çalışmada erkekler ve kadınların mutluluk puanlarının, birbirine yakın olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışmanın genel amacı doğrultusunda sosyal medya kullanım örüntüleri ile mutluluk düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koyan analiz sonuçları incelendiğinde; haftalık sosyal medya kullanım sıklığı arttıkça, mutluluk düzeyinin de arttığı dikkat çekmektedir. Üniversite öğrencisi gibi toplumun genç kesiminin birçok ihtiyacını cevap veren sosyal medyada daha fazla geçirilen zaman, beraberinde ihtiyaçların karşılanması ve bireylerin kendini mutlu hissetmesi sonucunu doğurabilmektedir. Yine benzer şekilde sosyal medya kullanım tecrübesi arttıkça, mutluluk düzeyinde de bir artış yaşanmaktadır. Öte yandan sosyal medya araçları (Facebook, Twitter, Snapchat, Swarm) kullanım sıklığı ve sosyal medya kullanım amaçları ile mutluluk düzeyi arasında pozitif yönde zayıf anlamlı ilişkinin varlığı bu araştırma ile ortaya konulmuştur. Diğer bir ifadeyle; arkadaşlarla iletişim bulunmak, boş zamanları değerlendirmek, eğlenmek, kişisel sunum, bilgilenmek, mesaj göndermek-almak ve dinlenmek amaçlı sosyal medyaya yönelim art-

13 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 351 tıkça mutluluk düzeyinde de bir artış yaşanmaktadır. Sonuç olarak bu araştırma; Türkiye de sosyal medya kullanımı ile mutluluk arasındaki ilişkiyi inceleyen sınırlı girişimlerden birini oluşturmaktadır. Gelecekte ülkemizde dizayn edilecek araştırmalarda, mutluluk ile sosyal medya bağımlılığı ve sosyal medya motivasyonları arasındaki ilişki incelenebilir. Yine ülkenin farklı bölgelerinde farklı örneklemler üzerinde yapılacak araştırmalar; literatürün zenginleşmesi ve karşılaştırmaların yapılması açısından önem taşımaktadır. Yazarların Katkıları: Ş.B.: Araştırma konusunun belirlenmesi, araştırmayı planlama ve yürütme, literatür tarama, istatistik, analiz, yorumlama, sonuç ve değerlendirmeyi yazma; Y.D.: Konunun belirlenmesi, planlama, araştırmanın yürütülmesi, literatür tarama, makalenin giriş ve literatür taraması kısmını yazma. KAYNAKÇA Altunay, A. (2015). Bir Sosyalleşme Aracı Olarak Yeni Medya. Selçuk İletişim, C/S. 9 (1): Arad, A.; Barzilay, O. and Perchick, M. (2017). The Impact of Facebook on Social Comparison and Happiness: Evidence From a Natural Experiment. Facebook.pdf, (Erişim: 2 Haziran 2018). Arampatzi, E.; Burger, M, and Novik, N. (2016). Social Network Sites, Individual Social Capital and Happiness. Journal of Happiness Studies, V/I. 19 (1): Balcı, Ş. ve Gölcü, A. (2013). Facebook Addiction among University Students in Turkey: Selcuk University Example. Journal of Studies in Turkology, C/S. 34: Balcı, Ş. ve Koçak, M. C. (2017). Sosyal Medya Kullanımı İle Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı, Balcı, Ş. ve Sarıtaş, H. (2015). Facebook ve Siyasal Katılım: 2014 Yerel Seçimleri Araştırması. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, C/S. 37: Balcı, Ş.; Damlapınar, Z.; Pınarbaşı, T. Ç. ve Astam, F. K. (2016). Siyasal Bilgilenmede Medyanın Rolü ve Etkinliği: Üniversite Öğrencileri Araştırması. The Journal of Academic Social Science Studies, C/S. 53: Brailovskaia J. and Margraf, J. (2018). What Does Media Use Reveal About Personality And Mental Health? An Exploratory İnvestigation among German Students. Plos One, V/I. 13 (1): Castells, M. (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür: Ağ Toplumunun Yükselişi, Ebru Kılıç (Çev.), Birinci Cilt, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Chambers, D. (2013). Social Media and Personal Relationships: Online İntimacies And Networked Friendship, London: Palgrave Macmillan. Correa, T.; Hinsley, A. W. and Zúñiga, H. G. (2010). Who interacts on the Web?: The intersection of users personality and social media use. Computers in Human Behavior, V/I. 26: Doğan, T. ve Sapmaz, F. (2012). Oxford Mutluluk Ölçeği Türkçe Formunun Psikometrik Özelliklerinin Üniversite Öğrencilerinde İncelemesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, C/S. 25: Doğan, U. (2016). Effects of Social Network Use on Happiness, Psychological Well-being, and Life Satisfaction of High School Students: Case of Facebook and Twitter. Education and

14 352 Şükrü Balcı & Yavuz Demir Science, V/I. 41 (183): Doğanay: (2018). We Are Social (Digital in 2018) Raporu. (Erişim: 1 Haziran 2018). Ellison, N. B.; Steinfield, C. and Lampe, C. (2007). The Benefits of Facebook Friends: Social Capital and College Students Use of Online Social Network Sites. Journal of Computer- Mediated Communication, V/I. 12: Halverson, R.; Kallio, J.; Hackett: and Halverson, E. (2016). Participatory Culture as a Model for How New Media Technologies Can Change Public Schools. docs/workingpapers/working_paper_no_2016_7.pdf, (Erişim: 1 Haziran 2018). Hamburger, Y. A. and Vinitzky, G. (2010). Social network use and personality. Computers in Human Behavior, V/I. 26: Hills, P. and Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: A Compact Scale for The Measurement Of Psychological Well-Being. Personality and Individual Differences, V/I. 33 (7): Hughes, D. J.; Rowe, M.; Batey, M. and Lee, A. (2012). A Tale of Two Sites: Twitter vs. Facebook and the Personality Predictors of Social Media Usage. Computers in Human Behavior, V/I. 28: Katz, E.; Blumler, J. G. and Gurevitch, M. (1974). Uses and Gratifications Research. Public Opinion Quarterly, V/I. 37 (4): Katz, E.; Gurevitch, M. and Hass, H. (1973). On The Use of Mass Media for Important Things, American Sociological Review, V/I. 38 (2): Kenny, A. (2012). Facebook: The Effect On Happiness And Its Attraction To Users. Department of Psychology, DBS School of Arts. handle/10788/368/ ba_a_kenny_2012.pdf?sequence=1&is Allowed=y, (Erişim: 2 Haziran 2018) Kim, H. H. (2017). The impact of online social networking on adolescent psychological well-being (WB): a populationlevel analysis of Korean school-aged children. International Journal of Adolescence and Youth, V/I. 22 (3): Kim, W.; Jeong, O. R. and Lee: W. (2010). On social Web sites. Information Systems, V/I. 35 (2): Kırık, A. M. ve Sönmez, M. (2017). İletişim ve Mutluluk İlişkisinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, C/S. 2 (1): Köseoğlu, Y. ve Al H. (2013). Bir Siyasal Propaganda Aracı Olarak Sosyal Medya. Akademik İncelemeler Dergisi, C/S. 8 (8): Kross, E. et al. (2013). Facebook Use Predicts Declines İn Subjective Well-Being İn Young Adults. Plos One, C/S. 8 (8): 1-7. Kwon, O. and Wen, Y. (2010). An empirical study of the factors affecting social network service use. Computers in Human Behavior, V/I. 26: Lee, C. S. and Ma, L. (2012). News Sharing in Social Media: The Effect of Gratifications and Prior Experience. Computers in Human Behavior, V/I. 28: Lee, K.-T.; Noh, M.-J. and Koo, D.-M. (2013). Lonely People Are No Longer Lonely on Social Networking Sites: The Mediating Role of Self-Disclosure and Social Support. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, V/I. 16 (6): Lin, K.-Y. and Lu, H.-P. (2011). Why People Use Social Networking Sites: An Empirical Study İntegrating Network Ex-

15 Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme 353 ternalities And Motivation Theory. Computers İn Human Behavior, V/I. 27 (3): Muscanell, N. L. and Guadagno, R. E. (2012). Make New Friends or Keep the Old: Gender and Personality Differences in Social Networking Use. Computers in Human Behavior, V/I. 28: Nov, O.; Naaman, M. and Ye, C. (2010). Analysis of participation in an online photo sharing community: A multidimensional perspective. Journal of the American Society for Information Science and Technology, V/I. 61(3): Pempek, T. A.; Yermolayeva, Y. A. and Calvert: L. (2009). College Students Social Networking Experiences on Facebook. Journal of Applied Developmental Psychology, V/I. 30 (2009): Reinecke, L. and Eden, A. (2017). Media Use and Well-Being: An Introduction to the Special Issue. Journal of Media Psychology, V/I. 29 (3): Sagioglou, C. and Greitemeyer, T. (2014). Facebook s emotional consequences: Why Facebook causes a decrease in mood and why people still use it. Computers in Human Behavior, V/I. 35: Smock, A. D.; Ellison, N. B.; Lampe, C. and Wohn, D. Y. (2011). Facebook as a toolkit: A uses and gratification approach to unbundling feature use. Computers in Human Behavior, V/I. 27: Solmaz, B.; Tekin, G.; Herzem, Z. ve Demir, M. (2013). İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama. Selçuk İletişim, C/S. 7 (4): Special, W. P. and Li-Barber, K. T. (2012). Self-disclosure and Student Satisfaction with Facebook. Computers in Human Behavior, V/I. 28: Tektaş, N. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağları Kullanımlarına Yönelik Bir Araştırma. Tarih Okulu Dergisi, C/S. 17: Vural, B. A. and Bat, M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi ne Yönelik Bir Araştırma. Journal of Yaşar University, C/S. 5: Wang: S. (2013). I Share, Therefore I Am : Personality Traits, Life Satisfaction, and Facebook Check-Ins. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, V/I. 16 (12): Wenninger, H.; Krasnova, H. and Buxmann, P. (2014). Activity Matters: Investigating the Influence of Facebook on Life Satisfaction of Teenage Users. Twenty Second European Conference on Information Systems, ECIS 2014 Proceedings, Tel Aviv, Xu, Q., et al. (2011). "Notice of Retraction Internet Usage And Teens' Psychological Well-Being İn China." E-Business and E-Government (ICEE), International Conference on IEEE., agementlab/upload/day_130425/ pdf, (Erişim: 2 Haziran 2018) Yücel, N. ve Kızkapan, L. (2016). Sosyal Medyanın Tüketici Satın Alma Karar Sürecine Etkisi: Elazığ İli Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, C/S. 53:

16 354 Şükrü Balcı & Yavuz Demir Citation Information/Kaynakça Bilgisi Balcı, Ş. ve Demir, Y. (2018). Sosyal Medya Kullanımı İle Mutluluk Düzeyi Arasındaki İlişki: Üniversite Gençliği Üzerine Bir İnceleme, Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, Doi number: Number: 71 Autumn II 2018, p