Enine pul sayısı (Linea transversal) Dorsal ve Ventral yüzgeç başlangıcından 1. Lateral veya boyun çizgi arasındaki pul sayısıdır.
|
|
- Canan Üçüncü
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 PULLAR VE PUL TİPLERİ Balıkların çoğunda deri pullarla örtülüdür. Balıkların bazıları pulsuzdur. Bazılarında pulların yerini kemik plaklar, dikenler almıştır. Kemikli balıklarda enine ve boyuna uzanan PUL SAYILARI farklıdır, tür ayrımında önem taşır. Balıklarda pul sayısı; Boyuna pul sayısı (Linea lateral) Balığın yanal çizgisi üzerindeki dikenli pul sayısı. Yanal çizgi yoksa baş gerisinden kuyruk yüzgecinin başlangıcına kadar uzanan hat üzerindeki pul sayısıdır. Enine pul sayısı (Linea transversal) Dorsal ve Ventral yüzgeç başlangıcından 1. Lateral veya boyun çizgi arasındaki pul sayısıdır. Balık yavruları yumurtadan çıktıklarında pul içermez. Gelişmelerinin belirli aşamasında vücudun belirli bölgesinden pullanma başlar (Örn. Alabalıklarda 3-4 cm iken anteriordan başlar).
2 Pul Çeşitleri 1. Placoid pullar 2. Ganoid Pullar 3. Cycloid Pullar 4.Ctenoid Pullar Placoid Pullar En basit pul tipidir. Kaide yassı üzerinde de diken bulunur. Hem dermis hem de epidermis orijinlidir. Yapısı dişe benzer. Köpek balığı ve Vatoz larda görülür. Ganoid (Rombik) Pullar Eşkenar dörtgen şeklinde pullardır. Dermis orjinlidir. Üzerleri GANOİN adlı parlak madde ile kaplıdır (Mine tabakasından farklıdır). Acipenceridae familyasında görülür.
3 Cycloid Pullar Kemikli balıkların çoğunda bulunur. Çoğunlukla yuvarlak formda kolayca eğilip bükülebilir. Çatı kiremiti gibi dizilmişlerdir. Kaide kısmı dermisteki cebe yerleşmiş, posterior uçları serbesttir. Örn. Sazan
4 Ctenoid Pullar Yapı olarak Cycloid pullara benzer fakat serbest uçları testere gibi dişlenmiştir. Örn. Tatlısu Levreği. Bugün yaşayan balıkların çoğunda Cycloid veya Ctenoid pullar bulunur. Bu tip pullar üzerinde kalsiyum karbonattan ibaret kabartılar bulunur ve yaş tayinine yarar (İlkbahar ve yazın iyi beslendiği zaman meydana gelir). Bu tip pulların büyüklüğü türlere göre değişir. (Örn. Yılan balığında mikroskobik, sazan balığında iridir) Bazen pullar kolayca yerinden çıkar (Örn. Sardalya). Bazen çıkarılması zordur (Örn. Sazan, Pisi balığı). Genellikle bir türdeki pul sayısı bütün ömür boyunca sabittir. (Cyprinus carpio ~ Kültür sazanı ~ Aynalı sazan)
5 BALIKLARDA RENK Balıklarda renk yaşam tarzlarına ve bulundukları ortama göre değişir. Genel olarak; Pelajik (Açık denizlerde yaşayan) balıklarda sırt mavimsi mor, karın gümüşi veya sarımsı beyaz (Örn. Kefal) Dipte çamur veya taşlar arasında yaşayanlarda sırt koyu kahve veya siyah, karın da aynı renktedir (Örn. Yayın) Balıkların renklerinde hayat devrelerine göre değişiklikler olabilir. Üreme zamanında daha süslü ve renkli durum alabilir. Yaşam dönemlerinin pelajik veya bentik oluşuna göre renk değişir. Balıklarda renk derinin dermis tabakasında olan pigmentlerle ilgilidir. Bunlar; 1.KROMATOFORLAR; Görünüş olarak yıldıza benzer. Pigment granülleri taşırlar. Bunlar hareket edebilir. Hücre yüzeyine dağılabilir-renk açılır Hücre merkezinde toplanır-renk koyulaşır MELANOFORLAR (Siyah pigment granülü) ERİTROFOR (Kırmızı pigment granülü) KSANTOFOR (Sarı pigment granülü) olarak 3 çeşittir.
6 2.GUANOFORLAR Şekilleri muntazam değildir. İçerisinde GUANİN kristalleri bulunur. Guanin; Pul dış yüzeyini örter ve dermisteki pigment hücreleri içerisinde bulunur. Bu madde ışığı ayna gibi yansıtır (Balığın su içerisindeki parlamaları bununla ilgilidir). Guanin çok olursa balık rengi matlaşır. Guanin az olursa balık rengi parlar. BİYOLÜMİNANS Isının oluşmadığı bir çeşit kimyasal ışık oluşturulmasıdır. Lüsiferin Lüsiferaz enzimi Işık (Heterosiklik fenol) O 2 ve ATP Hücre içinde ve hücre dışında Lüminesans oluşabilir.
7 BALIKLARDA ZEHİR BEZLERİ 200 den fazla balıkta bulunur. Bu balıklar kıyıya yakın sığ sularda, dipte, kayalar arasında, kuma gömülü yaşarlar. Bezler; Diken yüzgeç ışınlarında, operculum, baş iskeleti veya pektoral kemere bağlı kemikler üzerinde diken şeklinde çıkıntılarda bulunur. Ağız içini örten epitelde (Özellikle dişler civarı) tek hücreli zehir bezleri bulunur (Örn. Müren). Savunma ve saldırıda kullanılmaktadır. Yapısı; Kemik diken boyunca uzanan 2 küçük kanal Tüp veya ampül biçiminde zehir bezi Deriden yapılmış kılıf
8 YAN ÇİZGİ Vücudun yan tarafında bulunan başın gerisinden kuyruk yüzgecine kadar uzanan duyu organıdır. Su içerisindeki titreşimleri algılamaya yarar. (YAKIN ALAN İŞİTME ORGANI olarak görevi vardır) Bir sıra sinirsel bağlantısı olan delikli pullardan yapılmıştır. Yan çizgi hiç bulunmayabileceği gibi, uzun, kısa veya değişik formlarda olabilmektedir. Yarım (Örn. Rhodeus) Çift makine dikişi (Örn. Alburnoides) Tam ortada (Örn. Salmo) Ondüleli (Örn. Pelecus)
9 ANÜS VE KLOAK AÇIKLIK-ABDOMİNAL PORLAR ANÜS; Vücut ventral median çizgisi üzerinde, vücut boyunun çoğunlukla ikinci yarısında, pelvik yüzgeç gerisinde, anal yüzgecin hemen önünde yer alır. KLOAK AÇIKLIK; Bazı türlerde anüs (üreme ve boşaltım) organlarının açıldığı çukurluğa açılır. ABDOMİNAL PORLAR; İlkel tip bazı balıkların vücut boşluğunun dışarı açılan delikleridir. Çoğunlukla anüs civarında bulunur. Çoğunlukla çift nadiren tektir. Cyclostomata da yumurta ve sperm atılmasına yararsa da daha yüksek balıklarda işlevi tam olarak bilinmemektedir.
10 KAS SİSTEMİ Balığın hareketinden kan dolaşımına kadar bütün fonksiyonlarının yerine getirilmesi kasların çalışması ile olur. KASLAR; VİSCERAL KASLAR İstemsiz hareket eden düz kaslardır. Çeşitli iç organlarda (Sindirim, boşaltım-üreme sistemi, arterlerde, gözde (İris) ve başta (Çene, yüz, dil, solungaç yaylarında) SOMATİK KASLAR İstemli hareket eden çizgili kaslardır. Baş gerisinden kuyruğa kadar segmentsel uzanır. Kas segmentlerine MYOMER denir. Bölmelerine MYOSEPTUM-MEMBRANÖZ İSKELET denir.
11 Myomerler genellikle W harfi şeklinde, balığın her iki lateralinde boylu boyunca uzanır. Yüzgeçlerde de somatik kaslar bulunur. Balıklarda deride hiç kas bulunmaz. Balıkların yaşam ortamları ve beslenme karakterleri kas gelişimini düzenler. Örn. Alabalığın hızlı akan dağ sularında yaşaması, Turnanın predatör yaşamı kaslarının iyi gelişmesini sağlar Herbivor balıklarda kaslar zayıftır
12 HAREKET Yer değiştirme; Aktif ve Pasif olarak yapılır. Pasif hareket; Bazı yumurta ve larvalar planktoniktir (Su ile taşınır). Bazı yumurta ve larvalar ana, baba tarafından taşınır. Bazı erişkin balıklar ise başka canlıya tutunarak taşınır (Örn. Petromyzonidae). Aktif hareket; Yüzme, Sürünerek yürüme, Havada süzülme veya uçma şeklinde olur. Yüzme: Vücut ve yüzme hareketleri ile denge ve manevra sağlar. İlk olarak başın gerisinde vücudun bir tarafındaki birkaç myomerin kasılması ile başlar-vücut o tarafa bükülür-bunu aksi taraftaki aynı hareket izler.
13 İSKELET SİSTEMİ Balıklarda iskelet; Vücuda özel formunu verir. Yumuşak olan iç organlara desteklik eder. İstemli hareket eden bütün vücut kaslarının bağlantı yeridir. Balıklarda iskelet kemikten ve Ca içeren kıkırdaktan (Örn. Mersin balığı) yapılmıştır. Balıklarda İSKELET Dış iskelet ve İç iskelet olarak iki kısma ayrılır. DIŞ İSKELET Vücut dış yüzeyini örten pullar kemik plaklar, Yüzgeç ışınları, Dermal orjinli kemikler, Deri altındaki zarımsı iskelet kısımlarından oluşur.
14 İÇ İSKELET 1) AKSİYEL (Eksen) iskelet ve 2) APENDÜKÜLER (Ekstremite iskeleti) (Yüzgeçler iskeleti) oarak iki kısma ayrılır. Aksiyel İskelet; Baş iskeleti, Omur Şeridi (Notochorda), Kaburgalardan oluşmaktadır. Baş iskeleti; Burun, göz, kulak kapsülü bölgeleri, solungaç gibi organları destekleyen bir seri kemikten oluşur. SAYILARI OLDUKÇA FAZLADIR (ÖRN. ALABALIK 138 ADET)
15 Omur şeridi (Notochorda); Sırt ipliği denilen omurgaların esas yapısı. Bir seri omurdan meydana gelmiştir. Görevi; Vücudun normal düzlemde durmasını sağlar. Çizgili kasların ve ekstremitelerin (yüzgeç) doğrudan ve dolaylı bağlantı yeridir. Kaburgalar; Kaburga sayısı çoktur. İyi gelişmişlerdir. Kaideleri omurlara bitişiktir. Uçları serbesttir. Dorsal, ventral ve sekunder olmak üzere 3 çeşit kaburga görülür Dorsal kaburga; Myoseptumların horizontal iskelet ile kesiştiği yerde, myomerlerin dorsal ve ventral yarıları arasında yer alır (Kaslar arası kemik). Ventral kaburga; Myoseptumların sölom çeperi ile kesiştiği yerde bulunur, vücut boşluğunu sarar.
16 Sekunder kaburga; Alabalık, turna gibi balıklarda myoseptumlar boyunca uzanan ince yapılar (Kılçık) (BALIKLARDA STERNUM BULUNMAZ.) 2) APENDÜKÜLER (Ekstremite iskeleti) (YÜZGEÇLER İSKELETİ) Çift ve Tek yüzgeçlerin kemik parçaları ile iskelete bağlantılıdır. Tek yüzgeçler (dorsal ve anal) PTERİGİOFOR adı verilen kemik parçaları ile Kuyruk yüzgeci doğrudan omurlara Pektoral ve ventral yüzgeçlerde GÖĞÜS ve KALÇA kemerleri ile iskelete bağlanmıştır.
17 SİNDİRİM SİSTEMİ Tatlısu balıklarında genellikle yapı aynıdır (Beslenme özelliklerine göre bazı değişiklikler olabilir). Ağız Farinks Özefagus Mide Bağırsaklar Anüs
18 AĞIZ VE DİŞLER; (Önceki konular) FARİNKS; Bazı balıklarda (Örn. Sazanlarda) üzerinde farinks dişlerinin yer aldığı iki kemik yaydan ibaret yutak bulunur. Filtrasyon (Çamuru filtre eder), öğütme ve parçalamaya, ayıklamaya (Bazı böceklerin kabuklarının ayıklanmasına) yarar. ÖZEFAGUS; Dıştan mideden pek ayrılmaz. Kısadır. Alınan suyun mideye girmesini engelleyen kas taşır. MİDE; Özefagusun devamıdır. İki kısımdır; Kardiyak kısım (Sindirilmemiş besinlerin bulunduğu) Pilor kısım (Pilorik sekumların-kör keselerin açıldığı) Mide değişik formlarda olabilir; Torba biçiminde U harfi biçiminde (Turna) Düz kese biçiminde Belirsiz (Özefagus devamı gibi) (Sazan)
19 BAĞIRSAKLAR; Mideden sonra gelen ve anüse kadar devam eden kısımdır. Karnivor balıklarda (Örn. Turna) bağırsak kısa, Herbivor balıklarda (Örn. Sazan) bağırsak uzundur. ANÜS; Genellikle anal yüzgecin hemen gerisinde yer alır.
20 Karaciğer; YARDIMCI SİNDİRİM BEZLERİ Genellikle büyüktür. (Bazı balıklarda vücut ağırlığının %20 sini oluşturur) Mide üzerinde veya onu sarar tarzda yer alır. Tek parça, 2 loblu veya 3 loblu olabilir. Balıkların çoğunda SAFRA KESESİ bulunur. Safra kanalı bağırsak başlangıcına açılır. Safra, safra tuzları ve safra pigmentleri içerir. Safra yağ hidrolizine yardımcı olduğu gibi enzim aktivitesi için de alkali ortam sağlamaktadır. Görevleri; Safra salgılama Yağ-glikojen-A ve D vitaminlerini depolama Üre ve diğer azotlu boşaltım maddelerinin oluşumu ile ilgili metabolik işlevler
21 Pankreas; Gerçekte tek organdan çok ENDOKRİN ve EKZOKRİN işlevi olan 2 organdır. Değişik biçimlerde bulunabilir (Tek parça-dallanmış-vücut boşluğunu doldurmuş) Endokrin dokusu Ekzokrin dokusu vardır. Bu dokulardan; İnsülin Sükraz Maltaz Laktaz Amilaz gibi KH ları sindiren enzimler, Lipaz gibi yağları sindiren enzimler, Tripsin gibi proteinleri sindiren enzimler salgılanır. Balıklar; Karnivor (Etçil) Herbivor (Otçul Omnivor (Etçil-Otçul) BESİN ÇEŞİTLERİ VE BESLENME
22 Balıklar; Öyrifag (Çok çeşitli besinlerle beslenen) Stenofag (Belli tip besinlerle beslenen) Monofag (Tek tip besinle beslenen) Besin alış biçimine göre; Predatör Emiciler Otlayıcılar Süzücüler Parazitizm olarak ayrılmaktadır. DOLAŞIM SİSTEMİ İlkel omurgalılara göre iyi gelişmiştir (Memelilerdeki ile karşılaştırılamaz). Diğer omurgalılarda olduğu gibi kapalı dolaşım vardır. Dolaşım sistemi; Kalp Damarlar Arter Vena Kapiller den ibarettir.
23 Kalp; Vücut ön tarafında farinksin altında bulunur. Dört kısımdan oluşur. Sinus venosus (Ductus venosus); Karaciğerden gelen hepatik venlerin açıldığı kısımdır. Bitiminde SİNO-ATRİAL (SİNATRİYAL) kapak vardır. Atrium (Kulakcık); Duvarı ince çeperlidir. Bitiminde ATRİO-VENTRİKÜLER kapak bulunur. Ventriculus (Karıncık); Duvarı kalın çeperlidir. Dışta kalbi besleyen kalın damarlar bulunur. Bitiminde bir çift kapak vardır. Bulbus arteriosus; Kalın duvarlıdır. Kontraksiyondan çok elastik yapısı önemlidir.
24 KEMİKLİ BALIKTA KALBİN YAPISI Kalp kanı hep anteriora doğru pompalar. Kalpte her zaman kirli kan bulunur. Kalp büyüklüğü vücut ağırlığının %0.1-2 sidir. Kalp atışı yaşa, büyüklüğe ve ısıya göre değişir. 5 0 C de 15 atış/dk; 15 0 C da 100 atış/dk (Örn. Sazanlarda 20 0 C da 60 atış/dk) BİR KEMİKLİ BALIKTA (Perca fluviatilis) DOLAŞIM SİSTEMİ Kirli kan Bulbus arteriosus dan Truncus arteriosus a (Ventral aorta gelir- Solungaç arterlerine- Kapillerlere-TEMİZ KAN-Kapillerlere-Dorsal aortaya- Vücuda yayılır. (Söyliyak arter-böbrek arteri-mezenterik arter-gonad arteri- Kaudal arter)
25 Kan: Kan hacmi balıklarda azdır. Vücut ağırlığının %1.5-3 ü kadardır (100 gr da 2-4 ml kadar ). Balık kanı geç pıhtılaşır (Fibrinojen ve protrombin gibi maddeler azdır). Kan hücreleri; Eritrositler (Oval ve çekirdeklidir) Lökositler Granülosit Asidofil Bazofil (az) Nötrofil Agranülosit Lenfosit Trombosit Monosit Kan yapan organlar; Dalak Medulla (Lenfosit+Granülosit) Korteks (Eritrosit+Trombosit) Sindirim kanalı mukozası Böbrek (Baş böbrek kısmı) Mezenterium Göz çukuru Beyin zarı Baş iskeleti Lökosit Eritrosit
26 LENF SİSTEMİ Lenf damarları Sinüsler den ibarettir. Lenf hacmi 4X kan hacmi Pıhtılaşır (İçinde Lökosit ve Trombositler var) Balıklarda lenf düğümleri yoktur. Lenf sıvısı lenf damarlarında ve sinüslerde toplanır ve ana kan dolaşımına verilir.
27 BOŞALTIM VE OSMOREGÜLASYON Birbiri ile yakından ilgili iki olaydır. Genellikle aynı organlar görev yapar. Böbrekler; Metabolizma artıklarının bir kısmını uzaklaştırır. Madensel tuzların tutulmasında ve atılmasında yardımcıdır. Solungaçlar; Kanın temizlenmesinde, Azotlu maddelerin dışarı atılmasında, Çeşitli iyonların atılma ve tutulmasında. Bağırsak ve deri
28 BÖBREKLER Vücut boşluğunun dorsal duvarında periton dışına yerleşmiş olarak bulunur. Genel olarak çifttir. Bazen tek parça (birleşmiş) olabilir (Örn.Salmonidae). Koyu kırmızı ya da açık kahverenginde Kemikli balıkların çoğunda -Anterior (Baş böbrek) -Posterior (Arka böbrek) şeklinde görülür. Balıklarda -Embryo döneminde PRONEFROZ tip böbrek, -Normal yaşamda MEZONEFROZ tip böbrek görülür. Böbrek nefron adı verilen çok sayıda yapıdan yapılmıştır. Malpihgi cisimciği (Renal korpüskül) Glomerulus: Dorsal aortadan ayrılan arteriyel kapillerlerin oluşturduğu yumak Bowman kapsülü: Glomerulusu çevreleyen kısım Böbrek tübülleri (Borucuklar) Boyun Proksimal segment Ara segment Distal segment İdrar toplama kanalı üreter başlangıcı
29 Nefron yapıları tatlı ve tuzlusu balıklarında sayı ve şekil bakımından farklılık göstermektedir. Tatlı su balıklarında; nefronlar bol damarlı, glomerulus sayısı fazla (10000 <), böbrek daha büyüktür. Tatlı su balıklarının kanı ortama oranla hipertonik olup, yüksek ozmotik basınca sahiptir. Buna bağlı olarak, az yoğundan çok yoğun ortama geçiş dolayısı ile vücuda giren su fazladır. Tatlı su balıkları fazla suyu dengelemek ve idrar olarak atmak zorundadır.
30 OSMOREGÜLASYON Tatlı su balıklarında Vücut sıvısı, kan hipertonik Su hipotonik Su geçişi; Solunum sırasında solungaç epitellerinden, Yarı geçirgen olan farinks yüzeyinden, Beslenme sırasında bağırsak epitellerinden, Deriden (Mukus tabakası engeller). TATLI SU BALIKLARI SU İÇMEZ. Alınan suyun büyük kısmı idrar olarak böbreklerle atılır. Su ile alınan iyonlar, tuzlar solungaçlarla, bağırsaklardan ve böbreklerle atılır. Denge solungaçlardan ve mide duvarından alınan Na, Cl ile sağlanmaktadır.
31 Deniz Balıklarında Vücut sıvısı, kan hipotonik ortam hipertonik Su kaybı solungaçlardan ve deriden olmaktadır. DENİZ BALIKLARI SU İÇER. (Deniz balıklarında midede bol miktarda deniz suyu bulunur) Su kana geçer, böbreklerden fazlası atılır. İdrar miktarı azdır. Tuzların atılması solungaçlardan, böbreklerden ve bağırsaklardan olmaktadır.
32 SİNİR SİSTEMİ En ilkel balıkta bile tipik omurgalı sinir sistemi vardır. Sinir sistemi Merkezi sinir sistemi (Beyin-omurilik) Periferik sinir sistemi (Beyin-omurilikten çıkan sinirler) Otonom sinir sistemi (Sempatik ve parasempatik sinir sistemi) Beyin; Ön beyin (Cerebrum) Talencephalon (Oftalmik loplar) Diencephalon (İkiz beyin) Orta beyin (Mesencephalon) (Optik loblar) Arka beyin (Rhombocephalon) Metencephalon (Cerebellum-Beyincik) Mylencephalon (M.oblangata)
33 Beyin anatomik-fizyolojik açıdan göründüğünden daha bütün yapıdadır. Büyüklüğü değişmektedir (Sazanlarda vücut ağırlığının %0.3 ü) Omurilik; Kemikli ve kıkırdaklı balıklarda vücut boyunca uzandığı gibi kısa da olabilir. Beyazımsı sarı renklidir. Periferik sinir sistemi Cranial (Baştan 10 çift sinir çıkar) Spinal (Beynin hemen gerisinde 1 çift) Otonom sinir sistemi İç organ uyarılarını MSS e götüren (Afferent) MSS uyarılarını organlara götüren (Efferent)
34 Görme (Göz) DUYU ORGANLARI Burun (Nasal Kese) Akustiko-lateral sistem (İç kulak+yan çizgi) Yan çizgi; Daha önce anlatıldı. Kulak; Denge ve işitme organıdır. Balıkta dış ve orta kulak kısımları yok. İÇ KULAK -LABİRENT kısmı var. (Bu kısmın da kohlea kısmı yok o yüzden balıklar uzun yıllar sağır olarak kabul edilmiştir) Labirent; Yarım daire kanalları Otolit organlarından ibarettir (Duyu hücreleri bulunur içi endolenf ile doludur)
35 Kulak; Başın her iki yanında, göz gerisinde kemikle korunmuş zarsı yapıdır. İnsan kulağı Hz sesleri duyar. Balıkta ses duyarlığı 1000 Hz altındadır (İşitme oldukça sınırlıdır). Elektro-reseptörler (Ampülsü-yumru biçimli organlar) Başta vücutta yüzgeçler üzerinde bulunur. Elektrik uyarılarını alır. Sıcaklık dokunma reseptörleri (Derideki serbest sinir uçları) Tat alma reseptörleri Ağız, dudak, barbel, solungaç boşluğu ve yüzgeçlerde Tat alma tomurcukları, serbest sinir uçları, duyu hücrelerine benzer İğ hücreleri bu görevi üstlenir.
36 ÜREME SİSTEMİ Balıklar genel olarak ayrı eşeylidir. Seyrek olarak Hermafroditzm görülür. Bu Eş zamanlı (Senkronize) Ardışık Protandri Protogni Gynogenez partenogenezisin özel bir şeklidir. Yakın türe ait sperm olayı başlatıyor. Ancak sperm başlama için gereklidir, embryo oluşumunda rolü yoktur. Meydana gelen yavruların hepsi dişidir. Ayrı eşeyli olanların bazılarında Seksüel dimorfismus görülür (Renk, büyüklük, yüzgeç biçimi vs. farklı olur). Üreme organları Gonadlar; erkeklerde testis, dişilerde ovaryumdur.
37 Ovaryum Genellikle çift, seyrek olarak tektir. Büyüklükleri değişik (Vücut ağırlığının %25 kadarı, bu oran % 70 e kadar çıkar) Üreme mevsiminde Sarı-kırmızı renk alır Taneli görünümdedir Yüzeyleri kılcal damardan zengindir Ovaryum Medulla (Merkez) Gevşek süngerimsi yapıdadır. Kan damarları içerir Korteks Bağ duku lifleri + Epitel kökenli hücreler ve olgunlaşmamış oocystler Testisler Genellikle tatlı su balıklarında çifttir. Büyüklükleri üreme mevsimine göre değişir. (Vücut ağırlığının % 12 si kadardır) Ergin balıklarda üreme mevsiminde (Beyaz renkli, lekesiz, kılcal damarsız) Testisler etrafları ince bir bağ doku ile çevrili, spermatogenik birimleri kapsar Spermatogenik birimler Üreme hücreleri (Sperm) Sertoli hücreleri (Hormon salgısı besleyicisi)
38 Tatlı su balıkları Ovipar (Çiftleşme organları gelişmemiştir. Yumurta ve sperm suya bırakılır) Ovo-vivipar (Erkeğin anal yüzgecinin bir kısmı penis görevi görür. Döllenme dahili olur. Yavru doğururlar (Yumurta açılımı vücut içinde olur) Örn. Gambius Yumurta büyüklüğü ve sayısı balık türlerine göre değişir Yumurta küçükse syısı fazla Yumurta büyükse sayısı az olur Rhodeus (Acı balık) , Acipenser (Mersin balığı) 3 milyon
39 Bırakılan yumurtaların % 60 ı ziyan olur (Diğer karnivorlar yer, döllenmez vb.) Yumurtadan yeni çıkanlar pasif hareketli % si yırtıcılara yem olur Gelişebilen ancak % Yumurtalar dişi tarafından hazırlanan bir yuvaya veya suya bırakılır Yumurta bazen bir seferde (Turna) bazen birkaç gün arayla, 2 veya daha fazla (Sazan) bırakılır. YUMURTALAR -Yüzücü yumurtalar (Suda yüzer) -Yarı yüzücü yumurtalar (Suda belirli seviyede asılı kalırlar) -Hafif yapışkan yumurtalar (Bitkilere yapışık) -Ağır yapışkan yumurtalar (Ağır olup dibe çöker ve yapışır) -Ağır yapışkan olmayan yumurtalar Döllenen yumurtada döllenme lekesi meydana gelir. Kuluçka süresi değişiktir (Su ısısı artarsa Süre azalır veya tersi) 5 C 82 gün, 10 C 41 gün YUMURTALARIN AÇILMASI KULUÇKA SÜRESİNCE YUMURTANIN ALACAĞI TOPLAM ISIYA BAĞLIDIR SAZAN 20 C / 100 C = 5 gün
40 EMBİRYONİK GELİŞME Yavru embiryonik gelişme sırasında vitellus Kesesindeki besini kullanır Bir müddet keseli dolaşır. Sonra kese absorbe olur Sazan 20 gün Alabalık gün Deniz anasında gün Sonra kendileri besin aramaya başlar (Balık yavrularına larva demek pek doğru değildir. Metamorfoz geçirenler için kullanılabilir
41 ENDOKRİN SİSTEM Yüksek omurgalılarınkiyle karşılaştırılabilen bir sistemdir Ancak bazı dokular ayrı bezler halinde değil, farklı yerlerde bulunabilir
ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ
ADIM ADIM YGS-LYS 52. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-12 HAYVANLAR ALEMİ 3- OMURGALI HAYVANLAR SORU ÇÖZÜMÜ Halkalı solucanlar çift cinsiyetli olmalarına rağmen döllenme kendi kendine değil, iki ayrı
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle
DetaylıSİNİR SİSTEMLERİ. SANTRAL SİNİR SİSTEMİ Beyin. Anatomik Olarak PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ His Motor
ANATOMİ Anatomi, vücut bölümlerinin yapısını ve gelişimini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı, vücut bölümlerinin yapılaşması ve biçimleri ile ilgilendiği için, Morfoloji'nin bir alt grubu veya
DetaylıDENEY HAYVANLARI ANATOMİSİ
DENEY HAYVANLARI DENEY HAYVANLARI ANATOMİSİ Deney Hayvanı: Hipotezi bilimsel kurallara göre kurulmuş araştırmalarda ve biyolojik testlerde kullanılan hayvanlardır. Günümüzde en sık kullanılan deney hayvanları;
DetaylıCLASSİS: ARACHNİDA (ÖRÜMCEKGİLLER)
CLASSİS: ARACHNİDA (ÖRÜMCEKGİLLER) Vücut prosoma ve opisthosomadan oluşmuştur. Cephalothorax bölümü kısadır. Abdomen ise bazı türlerde mesosoma ve metasoma olarak ikiye ayrılmış (akrep), bazı türlerde
DetaylıMAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ. Çözümler
MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ Biyoloji dersinden 8.sınıflar için Belediye Yarışması TOPLAM PUAN 100 Çözümler 1. Verilen resimde insan vücuduna bulunan dokuz tane organik sistem gösterilmiştir. Her birinin
DetaylıOmurgalılarda Boşaltım Organı (Böbrekler) Pronefroz böbrek tipi balıkların ve kurbağaların embriyo devrelerinde görülür.
Omurgalılarda Boşaltım Organı (Böbrekler) Omurgalıların boşaltım organları böbreklerdir. Ancak omurgalılarda pronefroz, mezonefroz ve metanefroz olmak üzere üç tip böbreğe rastlanır. Pronefroz böbrek tipi
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU
11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan
DetaylıKalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar
Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar Kalp kası beyinden sonra en fazla kana gereksinim duyan organdır. Kalp kendini besleyen kanı aortadan ayrılan arterlerden alır. Bu arterlere koroner
DetaylıVÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi
VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER Boşaltım Sistemi İNSANLARDA BOŞALTIMIN AMACI NEDİR? VÜCUDUMUZDAN HANGİ ATIK MADDELER UZAKLAŞTIRILIR? İDRAR SU TUZ KARBONDİOKSİT BESİN ATIKLARI ÜRE ATIK MADDELERİ VÜCUDUMUZDAN HANGİ
DetaylıMEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ
MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ MEMELİLERDE BOŞALTIM SİSTEMİ Memeliler homoithermal ve endotermik fizyolojileri nedeniyle, poiklothermal ve ekzotermik omurgalılara oranla daha
DetaylıTatlı su, deniz ve rutubetli topraklarda yaşarlar. Büyük bir kısmı insan ve diğer hayvanlarda parazittir. Bilateral simetriye sahiptirler.
Solucanlar Bu gruba dâhil olan canlılar yassı, yuvarlak ve halkalı solucanlar olmak üzere 3 ana başlık altında incelenmektedir. Yassı solucanlar Yumuşak, ince ve yassı bir vücut yapıları vardır. Serbest
DetaylıHİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin
HİSTOLOJİ DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ - Canlı vücudunu meydana getiren hücre, doku ve organların çıplak gözle görülemeyen (mikroskopik) yapılarını inceleyen bir bilim koludur. - Histolojinin sözlük anlamı
DetaylıAnatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri
Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri
DetaylıTürkiye Balıkları ve Temel Morfolojisi
Türkiye Balıkları ve Temel Morfolojisi Balıkların Sistematiği Regnum Animalia (Hayvanlar alemi) Subregnum Metazoa (Çok hücreliler alt alemi) Filum Subfilum Chordata (Omurgalılar şubesi) Vertebrata (Gelişmiş
DetaylıCANLI ALEMLERİ HAYVANLAR ALEMİ
CANLI ALEMLERİ HAYVANLAR ALEMİ HAYVANLAR ALEMİ Çok hücreli canlılardır. Süngerler hariç, hepsinde sinir sistemi bulunur ve aktif olarak yer değiştirebilirler. Heterotrof beslenirler. Besinlerini glikojen
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3
ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR
ADIM ADIM YGS LYS 174. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR Dolaşım Sisteminde görev alan damarlar şunlardır; 1) Atardamarlar (arterler) 2) Kılcal damarlar (kapiller) 3) Toplardamarlar (venler) 1) Atardamar
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 54. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-14 HAYVANLAR ALEMİ 5- OMURGALI HAYVANLAR-3 SORU ÇÖZÜMÜ
ADIM ADIM YGS-LYS 54. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI-14 HAYVANLAR ALEMİ 5- OMURGALI HAYVANLAR-3 SORU ÇÖZÜMÜ e) Memeliler Hayvanlar aleminin en gelişmiş sınıfıdır. Dünyanın her yerinde dağılış göstermişlerdir.
DetaylıOrganizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir.
İSKELET SİSTEMLERİ Organizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir. A. İSKELET ÇEŞİTLERİ Hayvanların çoğunda, vücuda destek
DetaylıHAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ
DetaylıVÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket
VÜCUDUMUZDA SISTEMLER Destek ve Hareket DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Vücudun hareket etmesini sağlamak Vücutta bulunan organlara destek sağlamak Destek ve Hareket Sistemi İskelet Sistemi Kaslar Kemikler Eklemler
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
11. SINIF KONU ANLATIMI 43 SİNDİRİM SİSTEMİ 2 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI 4) Mide Tek gözlü torba şeklinde olan, kaburgaların ve diyaframın altında karın boşluğunun sol üst bölgesinde, yemek borusu ve ince
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin
DetaylıBalık Türleri Sözlüğü
DENİZHANE İSTANBUL BOĞAZI Balık Türleri Sözlüğü Balık türleri açıklamalarında kullanılan rumuz, terim ve deyimlerin kelime anlamları bu bölümde yer almaktadır. VÜCUT: Balıklarda vücut, esas itibariyle
DetaylıYGS ANAHTAR SORULAR #4
YGS ANAHTAR SORULAR #4 1) Düz ve çizgili kasları ayırt etmek için, I. Kasılıp gevşeme hızı II. Oksijensiz solunum yapma III. Çekirdeğin sayısı ve konumu IV. İstemli çalışma verilen özelliklerden hangileri
DetaylıHAYVANLARDA BOŞALTIM SİSTEMLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU
HAYVANLARDA BOŞALTIM SİSTEMLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU BOŞALTIM SİSTEMİ Kan, gözyaşı, ter gibi sıvıların tadı tuzludur çünkü hücreler arası sıvı ile çok benzer içeriğe sahiptir. Bu sıvının içeriği
DetaylıBesin Glikoz Zeytin Yağ. Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat. Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı. Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta
SİNDİRİM SİSTEMİ KARBONHİDRAT PROTEİN Besin Glikoz Zeytin Yağ Parçalanma Yağ Ceviz Karbonhidrat Mide Enerji Gliserol Yapıcı Onarıcı Yemek Ekmek Deri Et, Süt, Yumurta Enzim Şeker Enerji Aminoasit YAĞ VİTAMİN
DetaylıGaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi
A. GAZ ALIŞ VERİŞİ Gaz Alışverişi, İnsanda Solunum Sistemi Canlılarda hayatsal olayların sürdürülebilmesi için gerekli olan enerji hücresel solunumla elde edilir. Genellikle oksijenli olarak gerçekleşen
DetaylıANATOMİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI İLE
ANATOMİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI İLE İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ VE FIRAT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ANATOMİ ANABİLİM DALI ORTAK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Program Yürütücüsü : Prof. Dr. Davut
DetaylıSINIFLAR/1.DÖNEM YAZILIYA HAZIRLIK ÇALIŞMASI-2
2016-2017 6.SINIFLAR/1.DÖNEM YAZILIYA HAZIRLIK ÇALIŞMASI-2 1. 1.Kafatası 2.Omurga 3.Kalça 4.El bilek 5.Pazu 6.Köprücük 7.Bacak 8.Kaburga 9.Kol 10.Ayak bilek kemikler Yukarıda verilen tabloda vücudumuzda
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI
11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI DOLAŞIM SİSTEMİ İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere kalpler dört odacıktır. Temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz. Vücuda temiz
DetaylıSolunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır.
SOLUNUM SİSTEMLERİ Solunum, genel anlamda canlı organizmada gaz değişimini ifade etmek için kullanılır. 1. Dış Solunum Solunum organlarıyla dış ortamdan hava alınması ve verilmesi, yani soluk alıp vermeye
DetaylıGÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ
GÖRSEL OLMAYAN DUYU SİSTEMLERİ MEKANİK DUYULAR İnsanlarda dokunma, basınç, sıcaklık ve ağrı gibi bir çok duyu bulunmaktadır. Bu duyulara mekanik duyular denir. Mekanik duyuların alınmasını sağlayan farklı
DetaylıBoşaltım Sistemi Fizyolojisi = Üriner Sistem Fizyolojisi
Boşaltım Sistemi Fizyolojisi = Üriner Sistem Fizyolojisi Boşaltım Sisteminin Görevleri Vücut sıvılarının hacmi ve içeriğinin korunması, kan basıncının dengede tutulması, ph ının dengede tutulması, su-tuz
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
Detaylıİskelet ve kemik çeşitleri nelerdir?
On5yirmi5.com İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? İskelet ve kemik çeşitleri nelerdir? Yayın Tarihi : 16 Kasım 2012 Cuma (oluşturma : 1/4/2017) A. İSKELET ÇEŞİTLERİ Hayvanların çoğunda, vücuda destek
DetaylıBİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2
İÇİNDEKİLER Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 CANLILARIN OLUŞUMU... 5 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ... 9 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI... 11 SİSTEMATİK... 13 BİTKİ VE HAYVANLARIN
DetaylıTıp Fakültesi 1. Sınıf Genel Histoloji Laboratuvar Ders Programı
Tıp Fakültesi 1. Sınıf Genel Histoloji Laboratuvar Ders Programı Hücre kurulu laboratuvar programı Laboratuar: Mikroskobik inceleme için dokuların hazırlanması- Preparasyon- Boyama Laboratuar: Işık ve
Detaylısolunum >solunum gazlarının vücut sıvısı ile hücreler arasındaki değişimidir.
GAZ ALIŞVERİŞİ O2'li solunum yapan canlıların bazılarında O2'in alınıp CO2'in atılmasını sağlayan yapılar bulunur.bu yapı ve organlar solunum sistemini oluşturur. solunum ------>solunum organlarıyla dış
DetaylıSistemin Diğer Özellikleri Atar ve toplar damarlar birbirleriyle bağlantılı olduğu için devamlıdır. Bu bağlantıyı kılcal damarlar sağlar. Kan devamlı
DOLAŞIM SİSTEMLERİ Çok hücreli canlılarda, alınan besinlerin ve oksijenin hücrelere ulaştırmak ve artık maddeleri dokulardan uzaklaştırmak için bir taşıma sistemine ihtiyaç vardır. Hayvanlarda bu işlemleri
DetaylıDUYUSAL ve MOTOR MEKANİZMALAR
DUYUSAL ve MOTOR MEKANİZMALAR Duyu Algılama, Tepki Verme ve Beyin Algılama beyinsel analiz tepki Sıcaklık, ışık, ses, koku duyu reseptörleri: elektriksel uyarılara dönüşür Uyarı beyin korteksindeki talamus
DetaylıYGS ANAHTAR SORULAR #3
YGS ANAHTAR SORULAR #3 1) Bir insanın kan plazmasında en fazla bulunan organik molekül aşağıdakilerden hangisidir? A) Mineraller B) Su C) Glikoz D) Protein E) Üre 3) Aşağıdakilerden hangisi sinir dokunun
DetaylıDİŞİ ÜREME ORGANLARI
DİŞİ ÜREME ORGANLARI Dişi üreme organları dişi gamet hücresi ovumu (yumurtayı) üreten ovaryumlar ile ovumun döllendiği, döllenme sonrasında gebeliğin şekillendiği ve gelişen yavrunun dışarı çıkarıldığı
DetaylıSİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca
DetaylıOsteoichthyes gonaid cycloid ctenoid homoserk
GENEL ÖZELLİKLERİ 1. Bu sınıfa çoğunda iskeletin kemikten yapılmış olmasından dolayı (Y.osteon;kemik, ichtyes;balık ) kemikli balıklar anlamına gelen Osteoichthyes adı verilmiştir. 2. Derileri mukus maddesi
DetaylıKASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN
KASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN KAS (MUSCLE) Hareket sisteminin aktif elemanları kaslardır. Kasın Latincesi, küçük fare anlamına gelen Musculus sözcüğüdür.
DetaylıBOŞALTIM SİSTEMİ Metabolizma (yapım- yıkım olaylarıdır) sonucu hücrelerde ortaya çıkan zararlı artık maddelerin dışarı atılması olayına boşaltım denir. Boşaltım sistemleri canlılardaki yararsız ve zararlı
DetaylıFen ve Teknoloji 7. BOŞALTIM SİSTEMİ. Hazırlayan: NİHAT BAHÇE HAYAL BİLİMDEN DAHA ÖNEMLİDİR. ÇÜNKÜ BİLİM SINIRLIDIR.
KAZANIMLAR; BOŞALTIM SİSTEMİ. KARACİĞER: Proteinlerin kullanılması sonucunda amonyak açığa çıkmaktadır. Zehirli olan amonyağı daha az zararlı olması için üreye dönüştürmektedir. 1. Boşaltım sistemi ile
DetaylıGENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM
GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 9 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 9 Serebrum Bazal Çekirdekler Orta Beyin (Mezensefalon) Beyin sapının üzerinde, beyincik ve ara beyin arasında kalan bölüm Farklı duyu bilgilerini alarak bütünleştirir ve kortekse
DetaylıİNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME
İNSANDA ÜREME, BÜYÜME VE GELİŞME Canlıların kendine benzer yavrular oluşturmasına üreme denir. Üreme tüm canlılar için ortak özellik olup canlının neslinin devamlılığını sağlar. Canlılar neslini devam
DetaylıENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA
ENDOKRİN SİSTEM #4 SELİN HOCA ADRENAL BEZ MEDULLA BÖLGESİ HORMONLARI Böbrek üstü bezinin öz bölgesi, embriyonik dönemde sinir dokusundan gelişir bu nedenle sinir sisteminin uzantısı şeklindedir. Sempatik
DetaylıANNELIDA. (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK
ANNELIDA (Halkalı kurtlar) İÜ SÜFAK SUUM2038 SU OMURGASIZLARI DERSİ Prof. Dr. Bayram ÖZTÜRK ANNELIDA (Halkalı kurtlar) Vücutları, vücut boyunca devam eden, birbirinin benzeri bölümlerden (segment) oluşmuştur
DetaylıBurun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır.
Burun, anatomik olarak, yüz üzerinde alınla üst dudak arasında bulunan, dışa çıkıntılı, iki delikli koklama ve solunum organı. Koku alma organıdır. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Diğer taraftan
DetaylıÖrtü Epiteli Tipleri:
Tek Katlı: Tek Katlı Yassı Epitel Tek Katlı Kübik Epitel Tek Katlı Prizmatik Örtü Epiteli Tipleri: Basit Kinosilyalı Çizgili Kenarlı Yalancı Çok Katlı( Psödostratifiye) Prizmatik Epitel Çok Katlı: Çok
DetaylıSayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2
İÇİNDEKİLER Sayfa BİYOLOJİ VE BİLİMSEL YÖNTEM... 1 Bilim ve Bilimsel Yöntem... 2 CANLILARIN OLUŞUMU... 6 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ... 11 CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI... 13 SİSTEMATİK... 34 BİTKİ VE
DetaylıDOKU. Dicle Aras. Doku ve doku türleri
DOKU Dicle Aras Doku ve doku türleri Doku Bazı özel görevler üstlenmiş hücre topluluklarıdır. Bir doku aynı yönde özelleşmiş hücre ve hücreler arası maddelerin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. İntrauterin
DetaylıBOŞALTIM SİSTEMLERİ boşaltım nefridyum homeostasis 1. 2. 3. Artık ürünlerin vücut sıvılarından uzaklaştırılması böbreğin önemli işlerinden
BOŞALTIM SİSTEMLERİ Solunum ve sindirim olayları ile aktif hücresel metabolizma sonucunda meydana gelen artık ürünlerin organizmadan dışarı atılması olayına boşaltım denir. Omurgasız ve omurgalı hayvanlarda
DetaylıİNSAN VÜCUDU Hücre: İnsan vücudunun en küçük yapı taşına hücre denir. Hücrenin beslenmesinde hücre zarı yardımcı olur. İnsan Yapısı: Hücreler birleşerek dokuları,dokular birleşerek organları, organlar
DetaylıÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ
ÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ İdrar oluşturmak... Üriner sistemin ana görevi vücutta oluşan metabolik artıkları idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırmak ve sıvı elektrolit dengesini korumaktır. Üriner
DetaylıİÇ ORGANLARIN YAPI ve İŞLEYİŞİ (ANATOMİ VE FİZYOLOJİ)
İÇ ORGANLARIN YAPI ve İŞLEYİŞİ (ANATOMİ VE FİZYOLOJİ) 1 KAS SİSTEMİ Bir böceğin vücudu içerisinde yüzlerceden birkaç bine kadar değişen sayıda kas bulunur. Böcek kasları genel olarak Enine Çizgili Yarı
DetaylıBöceklerde Kanının Yapısı
Böceklerde Kanının Yapısı Hemolimf yada plasma Dokular için yağlayıcı Hidrolik ortam (larva, deri değiştirme, ptilinum (baştaki boş hacim) ve kanadın gerilmesi) Atıklarda dahil bir çok molekülün nakil
DetaylıİSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI
İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI 1- Vücuda şekil vermek 2- Kaslara bağlantı yeri oluşturmak ve hareketlerin yapılmasına olanaksağlamak 3- Vücut ağırlığını taşımak 4- Vücudun yumuşak kısımlarını korumak
DetaylıBİY455 OMURGASIZLAR BİYOLOJİSİ II
BİY455 OMURGASIZLAR BİYOLOJİSİ II ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ PHYLUM ARTHROPODA GENEL ÖZELLİKLERİ Günümüzde yaşayan canlılardan; yengeçler, karidesler, ıstakozlar, su pireleri, çıyanlar,
DetaylıSİNDİRİM SİSTEMİ. Sindirim işlemi 4 aşamadan meydana gelir;1 - çiğneme ve yutma, 2-sindirim,3 -emilim,4 atılım
1 SİNDİRİM SİSTEMİ Yediğimiz gıda maddelerinin hücrelerimizde kullanılacak şekle getirilmesini sağlayan sistemdir. Vücudumuzun ihtiyacı olan enerji gıdalardan sağlanır. İşte sindirim sistemi büyük besin
DetaylıDÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ
DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın
DetaylıİNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9
İNSANDA SİNDİRİM İnsanda sindirim sistemi; ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, pankreas, karaciğer, kalın bağırsak ve anüs olmak üzere 9 bölümden oluşmuştur. Ağız; dil, diş ve tükürük bezlerinden
DetaylıVÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar)
VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) 1)BAŞ a)yüz b)kranium (Kafatası) 2) GÖVDE a)toraks (Göğüs kafesi) b)karın 3) EKSTREMİTELER a)üst ekstremiteler b)alt ekstremiteler
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)
11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı
DetaylıMAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ. Çözümler. Sağ kulakçık. Аntijen ve antikorlar. Аsetilholin. Karaciğer. Са-iyonları ve ATP. Distal tubülde.
MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ LİSE III (ÜÇÜNCÜ) SINIFLAR İÇİN BİYOLOJİ DERSİNDEN BELEDİYE YARIŞMASI Çözümler TOPLAM PUAN 100 1. Tabelayı doldur! Soru Tubüler reapsorpsiyon(geri emilim) nerede gerçekleşir?
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 13 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 13 Sağkalım için hücreler çevreleri ile madde alışverişi yapmalıdır O2 ve besin maddelerinin alınıp, CO2 ve atık maddelerin verilmesi Difüzyon madde taşınımında kısa mesafeler için
DetaylıENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler
ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
DetaylıÖzofagus Mide Histolojisi
Özofagus Mide Histolojisi Sindirim kanalını oluşturan yapılar Gastroıntestınal kanal özafagustan başlayıp anüse değin devam eden değişik çaptaki bir borudur.. Ağız, Farinks (yutak), özafagus(yemek borusu),
DetaylıBoşaltım Sistemi Fizyolojisi
Boşaltım Sistemi Fizyolojisi 1 Boşaltım sistemi (üriner sistem) Homeostasise katılan en önemli organ sistemlerinden biridir. Vücut sıvılarının hacim ve içeriğinin kontrolü Kan basıncının düzenlemmesi ph
DetaylıMEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ
MEMELİ BİYOLOJİSİ M.YAVUZ MEMELİLERİN YAŞAMINA BİR BAKIŞ MEMELİLERİN SİSTEMATİKTEKİ YERİ Classis: MAMMALIA Günümüzde memeliler üç alt sınıfa ayrılır. Subclasis : Prototheri= Monotremata (Tek Delikliler)
DetaylıBALIĞIN TANIMI-YAŞAM KOŞULLARI
BALIĞIN TANIMI-YAŞAM KOŞULLARI ***Soğukkanlı=poikiloterm, yüzgeçli, derisi çoğunlukla pullarla kaplı, solunum için gerekli oksijeni solungaçları ile sudan sağlayan, tümüyle akvatik ortama uyum sağlamış
DetaylıDENETLEYİCİ VE DÜZENLEYİCİ SİSTEMLER
Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler Vücudumuzda aynı anda birçok karmaşık olayın birbirleriyle uyumlu bir şekilde gerçekleşmesi denetleyici ve düzenleyici sistemler tarafından sağlanır. Denetleyici ve
DetaylıSantral (merkezi) sinir sistemi
Santral (merkezi) sinir sistemi 1 2 Beyin birçok dokunun kontrollerini üstlenmiştir. Çalışması hakkında hala yeterli veri edinemediğimiz beyin, hafıza ve karar verme organı olarak kabul edilir. Sadece
DetaylıKAN DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN
KAN DOKUSU Prof. Dr. Levent ERGÜN 1 Kan Dokusu Plazma (sıvı) ve şekilli elemanlarından oluşur Plazma fundememtal substans olarak kabul edilir. Kanın fonksiyonları Transport Gaz, besin, hormon, atık maddeler,
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
DetaylıÜRİNER SİSTEMİ. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN
ÜRİNER SİSTEMİ Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN ÜRİNER SİSTEM Vücutta, hücresel düzeyde gerçekleşen kimyasal olaylar sonucunda ortaya çıkan başta üre olmak üzere diğer atık maddeler
DetaylıBOŞALTIM SİSTEMİ ÜN TE 15
ÜN TE 15 Canlıların iç dengelerini kararlı tutmak için bazı maddeleri belirli oranlarda atmalarına boşaltım denir. Boşaltımda amaç homeostasiyi sağlamaktır. y CO2 y H2 y O2 Tuz Üre Ürik asit Amonyak Safra
DetaylıKazanım Merkezli Çalışma Kağıdı 1. Ünite Vücudumuzda Sistemler Sindirim Sistemi
Fen Bilimleri 7. Sınıf Aşağıda, sindirim sistemi ile ilgili verilen ifadelerden doğru olanlarının yanına (, yanlış olanlarının yanına (Y) koyunuz. Aşağıda verilen resimde sindirim sistemi organlarının
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıHücre zarının yapısındaki yağlardan eriyerek hücre zarından geçerler.fazlalıkları karaciğerde depo edilir.
DERS: BİYOLOJİ KONU: C.T.B(Vitaminler e Nükleik Asitler) VİTAMİNLER Bitkiler ihtiyaç duydukları bütün vitaminleri üretip, insanlar ise bir kısmını hazır alır. Özellikleri: Yapıcı, onarıcı, düzenleyicidirler.
DetaylıSİNDİRİM SİSTEMİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr.Mitat KOZ
SİNDİRİM SİSTEMİ ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ Doç.Dr.Mitat KOZ Çiğneme-yutma, Sindirim,Emilim,Boşaltım Çiğneme Yutma Yiyeceklerin daha küçük parçalara ayrılması, nemlendirilmesi ve ağızdan yemek borusuna gönderilmesi
DetaylıFen Bilimleri Kazanım Defteri
Fen Bilimleri Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Boşluk doldurma alanları... Tudem önlendirme sınavlarında çıkmış sorular... 2 Konuyu
Detaylı2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI
2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. I. Adaptasyon II. Mutasyon III. Kalıtsal varyasyon Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim ile kazanır? D) I veii E)
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
Detaylı7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar
1 Sindirim sistemi Sindirim Sindirim kısaca, besinlerin kendilerini oluşturan yapı taşlarına kadar parçalanarak hücre zarından geçebilecek hale getirilmesi işlemidir. Sindirimin iki temel görevi vardır
DetaylıCanlılarda Boşaltım ve Boşaltım Sistemleri
Canlılarda Boşaltım ve Boşaltım Sistemleri Yazarlar Doç.Dr. A.Yavuz KILIÇ Yrd.Doç.Dr. Mustafa TANATMIŞ ÜNİTE 9 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; boşaltım olayının anlamını, boşaltım ürünlerini, vücudun
DetaylıFizyoloji PSİ 123 Hafta Haft 8 a
Fizyoloji PSİ 123 Hafta 8 Sinir Sisteminin Organizasyonu Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi Beyin Omurilik Periferik Sinir Sistemi Merkezi Sinir Sistemi (MSS) Oluşturan Hücreler Ara nöronlar ve motor
DetaylıFizyoloji Nedir? 19/11/2015. FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE. Yaşayan organizmaların karakteristik özellikleri nelerdir?
Fizyoloji Nedir? FİZYOLOJİ KAVRAMI ve HÜCRE Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Canlıyı oluşturan doku ve organların fonksiyonlarını ve bu fonksiyonların nasıl yerine geldiklerini inceleyen bilim dalıdır. Yaşayan
DetaylıKASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER. Kasların regenerasyon yeteneği yok denecek kadar azdır. Hasar gören kas dokusunun yerini bağ dokusu doldurur.
KASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER Canlılığın belirtisi olarak kabul edilen hareket canlıların sabit yer veya cisimlere göre yer ve durumunu değiştirmesidir. İnsanlarda hareket bir sistemin işlevidir. Bu işlevi
DetaylıYGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22 1) Zigottan başlayıp yeni bir bireyin meydana gelmesiyle sonlanan olayların hepsine birden gelişme denir. Embriyonun gelişimi sırasında, I. Morula II. Gastrula III. Blastula
DetaylıSıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını. birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların
Sıkı bağ dokusu yapısında parankimi yada dalak pulpasını birbiriyle devamlılık gösteren bölümlere ayıran trabekulaların uzandığı fibroelastik bir kapsülle sarılıdır. Dalağın orta çizgisindeki hilumda kapsül
DetaylıCANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ Beslenme Boşaltım Üreme Büyüme Uyarıları algılama ve cevap verme Hareket Solunum Hücreli yapı Hayvan hücreleri mikroskop ile incelendiğinde hücre şekillerinin genelde yuvarlak
DetaylıİNSAN VÜCUDU İLE TANIŞMA...
İÇİNDEKİLER 1. Bölüm: İNSAN VÜCUDU İLE TANIŞMA... 1 1.1. FİZYOLOJİ NEDİR?... 3 1.2. İNSAN VÜCUDUNUN YAPISAL ORGANİZASYONU... 4 1.2.1. Kimyasal Düzeydeki Organizasyon... 5 1.2.2. Hücresel Organizasyon...
Detaylı