ANKARA. Marş-Milli Marşlar-İstiklal Marşı. Efendi Barutcu

Transkript

1 ANKARA Marş-Milli Marşlar-İstiklal Marşı Efendi Barutcu Bu yazı kısa bir süre önce AK Parti Genel Başkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın İstiklal Marşı nın bestesinin Türk müziği formlarına pek uygun olmadığı ve değiştirilirse iyi olacağı gibi beyanatından sonra kamuoyunda lehte ve aleyhte geniş tartışmalara yol açılması üzerine kaleme alınmıştır. ( Bu beyanatı hangi sıfatıyla yaptığını bilemediğimiz için Sayın Cumhurbaşkanı nın AK Parti Genel Başkanı sıfatını kullandık.) Bize göre bunun ne yeri ne de zamanıdır. Hep söylediğimiz gibi, Türkiye küresel güçlerin saldırılarıyla karşı karşıyadır bu sebeple iç cephe yi tahkim etmek, safları sıklaştırmak ve Türk toplumunda yeni ayrışmalara ve kutuplaşmalara yol açacak tutum ve davranışlardan kaçınmak gerekir. Bu konuda özellikle siyaset ve devlet adamlarımızın azami hassasiyet göstermesi icap eder. Her ne kadar sayın Recep Tayyip Erdoğan İstiklal Marşı nın güftesini yani sözlerini değil bestesini tenkid etmiş olsa da benzeri birçok konuda olduğu gibi bunun arkası gelecektir kaygılarımızı ifade etmekten geri kalamıyoruz. Şimdiki bestesinin resmiyet kazandığı 1930 yılından bu tarafa 78 yıl geçtiğine göre artık topluma mal olmuş bu gibi meseleleri kurcalayıp yeni ihtilaf konuları ve kamplaşmalar meydana getirmenin hiçbir anlamı yoktur. Zamanın çok hızlı akıp gittiği ve kitap okuma oranının çok düşük olduğu göz önüne alınarak İstiklal Marşının kabulünden bestesine, muhtevasından hedeflerine kadar bazı konuları -geniş bir okuma sonucu- özet olarak okuyucularımızla paylaşmak istedik. Dört bölüm halinde yayınlanacak olan işbu yazımızın faydalı olacağını ümit ediyoruz. (Konu ile ilgili kaynaklar listesi dördüncü bölümün sonuna eklenmiştir.) Bu vesileyle büyük bir iman, ahlak, mücadele ve şahsiyet abidesi Mehmet Akif ERSOY u ve milli mücadelenin bütün kahramanlarını en derin saygı ve rahmetle yad ediyoruz. Bize göre bu tartışmaların yegane faydası -merhum Mehmet Akif in fikir ve dünya görüşü ile hiçbir zaman arası iyi olmamış- sol Kemalistlerin, Batıcıların ve Ulusalcıların İstiklal Marşı na dört elle sarılmış olmalarıdır. Her ne kadar bu tavır hubbu Ali değil buğzu Muaviye den 1

2 kaynaklansa da sevindirici bir gelişmedir. Dileriz ki bu ulusalcı çevreler Mehmet Akif in fikir ve dünya görüşü ile de barışırlar. Zira, Mehmet Akif ERSOY bir çok müstesna hususiyetlerinin yanı sıra Türk Tarihinin en büyük antiemperyalist şahsiyetlerinden de biridir. Marşın Anlamı Marş kelimesinin aslı marsch dır. (Almanca) Fransızcası da marche sözcüğüdür. Bu kelime basitçe yürüyüş anlamına gelir. Fakat bu yürüyüşü diğerlerinden ayıran tarafı uygun adım olması. Uygun adım yürüyüş, askeri adımlarla yürüyüş. Düzenli yürüyüş. Demek oluyor ki marş kelimesinin kökünde üç temel anlam fark ediyoruz. 1.) Bu yürüyüş, tek kişilik değildir. Bir topluluğun bir toplumun yürüyüşüdür. Birlikte yürüyüştür. Eylemin özünde birlik ve beraberlik vardır. 2.) Bu nedenledir ki bu yürüyüş düzenli, uygun adımlarla, ritmik olmak zorundadır. Kargaşa ve karmaşa (tefrika)yürüyüşün türüne ve amacına aykırıdır. 3.) Bu yürüyüş, her şeyden evvel, yürüyenlerin kendilerini harekete mecbur hissettikleri bir tarzdadır. Yürüyenleri bir araya getiren, onları toplu(m) kılan ve bir hedefe yürüten sebep, tek tek kendi irade ve isteklerinden bağımsızdır. Yürüyüş sebebi, kişisel değildir, olamaz. Sebep, bir idealdir; toplumun varlığını borçlu olduğu değerler manzumesidir. Marşlara bakıldığında, üç türlü marş karşımıza çıkmıştır. Birincisi, kralı ve krallığı takdis esası üzerine kurulu İngiliz Marşı, ikincisi krallık rejimi ile birlikte aristokratik sınıfların tasfiyesi temelinde gelişen Fransız milli marşı. Rusların 1917 Devrimi sonrasında kabul ettikleri ilk marş bu kategoride değerlendirilebilir. Üçüncüsü de, ya bir işgalden kurtuluşu, ya da dış düşmanın bertaraf edilmesi fikrinden kuvvet alan diğer milli marşlar İngiliz Milli Marşı edindiğimiz bilgilere göre, bunlar arasında en eskisidir. Bizdeki mehter ve askeri musiki örneklerinde olduğu gibi Türk milletinin tarihinde kadim zamanlardan beri özellikle savaşlarda askeri teşvik edici cesaretlendirici, düşman askerlerinin yüreğine korku salıcı başta davul, zurna olmak üzere muhtelif müzik aletleriyle çalınan marşlar olmuştur. Bunların içerisinde en ünlüsü mehteran bölüğünün yüzyıllarca çalınan söylenen marşlarıdır. 2

3 Osmanlı nın son döneminde iki ayrı marş geleneği ortaya çıktı. Birincisi, ikinci Mahmud la başlayan ve Donizetti Paşa ile devam eden marş geleneği İkincisi de, Namık Kemal in Fransa örneğinden hareketle peşine düştüğü diğer bir gelenek Osmanlılar da, Batılılaşma hareketiyle beraber Fransızca daki hymne national karşılığı bir millî marş ihtiyacı II. Mahmud döneminden beri zaman zaman hissedilmiştir. Özellikle Avrupa devlet temsilcileriyle yapılan törenlerde gündeme gelen bu ihtiyacın, resmî bir statüsü olmaksızın değişik padişahlar zamanında birbirinden farklı güfte ve bestelerin okunmasıyla giderildiği bilinmektedir. Böylece bestesini Donizetti Paşa nın yaptığı Mahmûdiye ve Mecidiye, Necib Paşa nın Hamidiye, Guatelli Paşa nın Marş-ı Sultânî besteleri millî marş gibi söylenmiştir. Bu dönemlerde Sultanlar adına yapılmış marş bestelerinin yanı sıra, toplumsal ruhu harekete geçirecek daha yeni, coşkulu eserlere duyulan ihtiyaç zamanla artış kaydetti. Tabii böyle bir marş için, önce vatan ve milliyet hislerini merkez alan yeni bir edebiyatın doğması gerekirdi. Nitekim Namık Kemal in Hürriyet Kasidesi, bu yolda kaleme alınmış örneklerden biridir. Netice olarak edebiyatımızda Namık Kemal le başlayan süreç Akif le devam etmiş, ülkenin milli marşını yazma da sonunda Akif e nasip olmuştur. Birinci Dünya Savaşı sırasında duyulan bazı zaruretler dolayısıyla, İttihatçılar (Enver Paşa nın işareti ile) Mehterhaneyi yeni baştan canlandırmış, yeni mehter besteleri de ayrıca teşvik edilmiştir. Fakat bu tarihi geleneği Ankara hükümeti nedense sürdürmek taraftarı olmadı. Marş-Milli Marş-İstiklal Marşı - 2 İstiklal Marşı nın Yazılmasının Gündeme Gelmesi Millî Mücadele nin başlarında Mehmed Âkif in Ordunun Duası adlı manzumesinin Ali Rifat (Çağatay) tarafından yapılan bestesi, Erkân-ı Harbiyye-i Umûmiyye reisliğince bütün askerî birliklere okunmak üzere tamim edilmiştir. I. Büyük Millet Meclisi nin ilk günlerinde kurulan hey et-i irşâdiyyelerin, gezileri sırasında edindikleri izlenimler doğrultusunda Erkân-ı Harbiye reis vekili Miralay İsmet Bey e (İnönü) bir istiklâl marşına olan ihtiyacı belirtmeleri, meseleyi ilk defa resmî olarak gündeme getirmiştir. İsmet Bey in meseleyi İcra Vekilleri Heyeti nde ortaya koymasından sonra konu Maarif Vekâleti ne havale edilmiş, Maarif Vekili Rıza Nur un imzasını taşıyan 18 Eylül 1920 tarihli bir tamimle millî marşın şartları valiliklere duyurulmuş, 3

4 tamim bir süre sonra Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde de yayımlanmıştır (7 Teşrînisâni 1337 / 1920). Başvuru süresinin son günü olan 21 Kânunuevvel 1920 tarihinde gönderilen şiirlerin sayısı 724 tür. Ancak bunların arasında millî marş güftesi olmaya lâyık bir şiir bulunamadığından o tarihte Maarif vekili, dönemin önemli fikir adamlarından ve daha sonra Türkçülük hareketinin en önemli kurumlarından Türk Ocağı nın da Genel Başkanlığına yeniden gelecek olan Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Karesi (Balıkesir) mebusu Hasan Basri ye (Çantay) böyle bir şiiri Mehmed Âkif ten beklediğini söyleyerek onun yazması için aracı olmasını ister. Başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere Milli Mücadelenin bütün önderlerinden Milli Mücadele saflarına katılması için Ankara ya davet edilen Mehmet Akif Öyle anlaşılıyor ki, ma şeri vicdanı en iyi ifade edecek, milletin hislerini en başarılı şekilde dile getirecek şiiri sadece onun güçlü kaleminden, nazım kudretinden beklemektedir. Bunun üzerine Mehmed Âkif bir süreden beri üzerinde çalışmakta olduğu eserini Taceddin Dergahı nda tamamlar ve Maarif Vekâleti ne gönderir. Yani bu noktada Hamdullah Suphi adı oldukça önem kazanıyor. Eğer Hamdullah Suphi nin bir zevk yüksekliği olmasa, eğer Akif i ve Akif şiirini yakından tanımasa, ya da İstiklal Marşı olmaya layık şiiri ancak Akif in kaleme alabileceğini öngörmese; hiç şüphesiz Akif bu işe teşebbüs etmeyecek ve elimizin altındaki metin de hiç yazılmamış olarak kalacaktı. Dolayısıyla Akif in marş nitelikli şiirler yazması noktasında yönlendirici ilk isim Ispartalı Hakkı ise, İstiklal Marşı gibi bir eserin ortaya çıkması fikri de doğrudan Hamdullah Suphi ile ilgili bir hadise demektir. İstiklâl Marşı ile ilgili Meclisin konuyla ilgili üçüncü ve son oturumu 12 Mart 1921 de Abdülhak Adnan (Adıvar) başkanlığında yapılmış, meclise sunulan altı takrir arasından Hasan Basri nin Mehmed Âkif Bey in şiirinin tercihan kabulü teklifi oylanarak büyük çoğunlukla kabul edilmiştir. Artık resmî hale gelen marş Hamdullah Suphi tarafından bir defa daha okunmuş ve başta Mustafa Kemal Paşa olmak üzere bütün mebuslarca ayakta alkışlanmıştır. İlk TBMM de hiçbir konuşmanın, hiçbir hareketin İstiklal Marşı kadar alkışlanmadığı da unutulmamalıdır. Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki, Mehmet Akif Ankara ya sadece ve sadece İstiklal Marşı nı yazmak için gelmişti. 4

5 Mehmed Âkif İstiklal Marşı yazımı için konulan 500 lira mükâfatı almayarak fakir müslüman kadın ve çocuklara iş öğreterek sefaletlerine son vermek amacıyla kurulan Dârülmesâi ye hediye etmiştir (Nalbantoğlu, s ). Mehmet Akif, İstanbul un işgal edilip koca İmparatorluğun tasfiye edildiği yıllarda işgali göğüsleyen en ruhlu eserleri kaleme alan iki isimden biridir. Bu öncü ve yürekli isimlerden birisi Mehmet Akif, diğeri de Süleyman Nazif tir. Yunan ordularının Anadolu içlerine kadar yayıldığı, Sevr Antlaşması nın imzalandığı, cephelerden çeşitli haberlerin geldiği, Millî Mücadele nin ve meclisin en heyecanlı aylarının yaşandığı bir sırada gündeme gelen İstiklâl Marşı, Mehmed Âkif in de aynı duyguları yoğun olarak yaşadığı günlerinin mahsulü olmuştur. Onunla ilgili hâtıralarda şairin, İstiklâl Marşı nın bazı mısralarını henüz yarışmaya katılma kararı vermeden yazdığı, katıldığı günlerde de Tâceddin Dergâhı ndaki odasında zaman zaman vecd ve istiğrak haline geldiği ifade edilmektedir. Marşın böyle bir atmosferi yansıtmış olduğu, kendisinin de daha sonra bunu Safahat ına almayarak, O benim değil milletimindir demesinden ve son günlerinde hasta yatağında, İstiklal Marşı O günler ne samimi, ne heyecanlı günlerdi. O şiir, milletin o günkü heyecanının bir ifadesidir. Bin bir facia karşısında bunalan ruhların, ıstıraplar içinde halas dakikalarını beklediği bir zamanda yazılan o marş, o günlerin kıymetli bir hatırasıdır. O şiir bir daha yazılamaz. Onu kimse yazamaz Onu ben de yazamam Onu yazmak için o günleri görmek, o günleri yaşamak lazım. O şiir artık benim değildir. O milletin malıdır. Benim millete karşı en kıymetli hediyem budur. Allah bu millete bir daha İstiklâl Marşı yazdırmasın temennisinden anlaşılmaktadır. İstiklâl Marşı, gerek nazım tekniği gerekse muhteva bakımından herhangi bir millî marş güftesinin çok ilerisinde Türk edebiyatının en güzel lirik-hamâsî şiirlerindendir. Son kıtası beş mısra olmak üzere dörder mısralık on kıtadan oluşan ve aruzla yazılan şiirin her kıtasının bütün mısraları tam kafiyelidir ve her kıtanın, temayı oluşturan duygu ile uyumlu ton ve vurguların yer aldığı sağlam bir yapısı vardır. İlk iki kıtada bayrağa hitap eden şair onun milletin varlığıyla beraber ebedî istiklâlini müjdeler. Şair üçüncü ve dördüncü kıtalarda Türk milleti adına konuşmakta, ebedî hürriyet aşkı ve imanıyla Batılılar ın maddî güçlerine direneceğini söylemektedir. Türk askerine hitap eden beşinci ve altıncı kıtalar, üstünde yaşadığımız yerlerin alelâde bir toprak değil vatan olduğunu, onların düşmana çiğnetilmemesi gerektiğini telkin eder. Yedinci ve sekizinci kıtalarda şair sevilen pek çok şey kaybedilse bile vatanın 5

6 kaybedilmemesini ve ezan seslerinin kesilmemesini niyaz eder. Dokuzuncu kıtada bu duası kabul edildiği takdirde kendi ruhunun da vecd içinde yükseleceğini söyler. Nihayet son kıtada yine bayrağa dönerek ona ve milletine ebediyen çöküş olmayacağını, hürriyetin ve istiklâlin ebediyen onun hakkı olduğu müjdesini tekrar eder. Tam bir bütünlük gösteren şiirde mecaz ve semboller de ifadeyi zenginleştirmiştir. Milletin iradesine ve Allah ın müminlere vaad ettiği zaferin er geç gerçekleşeceğine inanan Mehmed Âkif in şiirindeki özelliklerden biri de millî ve ulvî değerlerle dinî motifleri dengeli bir şekilde kıtalara yerleştirmesidir. Bayrak, hilâl, yıldız, hak, hürriyet, istiklâl, yurt, millet, ırk, vatan, kahramanlık gibi millî kavramlarla iman, şehâdet, helâl, cennet, hudâ, ezan, mâbed, vecd gibi dinî motifler birbiriyle uyum halinde zengin bir belâgatle kullanılmış, böylece Millî Mücadele yi gerçekleştiren halkın ruhunda mevcut iki önemli kavram İstiklâl Marşı nın da iki temel temasını oluşturmuştur. Millî marş olarak kabulünden sonra İstiklâl Marşı na zaman zaman bazı eleştiriler yöneltilip yerine çağdaş bir marş yazılması gibi teklifler yapılmışsa da bunlar her defasında çoğunluğun tepkisiyle karşılanmıştır. Bu gibi polemiklerin önünü almak için 1982 anayasasının 3. maddesine, Türkiye Devleti nin millî marşı İstiklâl Marşı dır bendi eklenmiştir. Kanaatimizce bu karar belki de 12 Eylül yönetiminin almış olduğu en hayırlı kararlardan biridir. Anayasanın bu maddesi başlangıcındaki değiştirilemeyecek, değiştirilmesi teklif dahi edilemeyecek maddelerden biridir. Marş- Milli Marş- İstiklal Marşı - 3 İstiklal Marşı nın Bestesi Türkiye Büyük Millet Meclisi nin 12 Mart 1921 tarihli toplantısında Mehmed Âkif in (Ersoy) yazdığı İstiklâl Marşı nın millî marş olarak kabulünden bir gün sonra meclis ikinci reisi Abdülhak Adnan (Adıvar) imzasıyla bestesi için gereken çalışmaların yapılması Maarif Vekâleti ne bildirildi. Akif e göre Milli Mücadele, tarih boyunca karşılaştığımız evrensel çatışmanın yeni bir tezahüründen başka bir şey değildir. İşte Milli Mücadele yi böyle okuyan Akif, ona iştirakte de hiçbir tereddüt duymamıştır. Dolayısıyla tarihi imparatorluğumuz Osmanlı nın kapanış finalini yazmak Akif e nasip olduğu gibi (Çanakkale Şehitleri); sanki bir ba su badel mevt gibi, yeni dönemin ruhunu kırmak ve ifade etmek de yine ona nasip olmuştur. 6

7 Marşın Meclis te kabulünün hemen ardından(12 Mart 1921) Hamdullah Suphi, beste konusunda da bir yarışma açmıştır.(17 Mart 1921) Meclis ikinci reisi Abdülhak Adnan (Adıvar) imzasıyla bestesi için gereken çalışmaların yapılması Maarif Vekâleti ne bildirildi. Vekâlet aracılığıyla Hilâl-i Ahmer Cemiyeti (Kızılay) Umum Merkezi nce 500 lira ödüllü bir beste yarışması açılmasına karar verilerek gerekli duyuru yapıldı. Tanınan sürenin sonunda Maarif Vekâleti ne elli beş beste ulaştı (Mayıs 1922). Bestekârlar arasında isimleri tesbit edilebilenler şunlardır: Ali Rifat (Çağatay), Ahmet Yektâ (Madran), İsmail Zühtü, Rauf Yektâ Bey, Mehmet Zâti (Arca), Kâzım (Uz), Mehmet Baha (Pars), Mustafa (Sunar), Sadettin (Kaynak), Giriftzen Âsım Bey, Bedri Zabaç, Necati (Başara), Hüseyin Sadettin (Arel), Hasan Basri (Çantay), Muallim İsmail Hakkı Bey, Abdülkadir (Töre), Halit Lemi (Atlı), Ahmet Cemalettin (Çinkılıç), Mehmet Suphi (Ezgi), Osman Zeki (Üngör). Bu besteler içerisinde Ali Rıfat Çağatay ın bestesi kabul edildi. Yazılışındaki sürat ve Birinci Meclis teki heyecanlı kabulün aksine, İstiklal Marşı nın bestelenmesi ve bestesinin seçimi öyle kolay olmamış, neredeyse on yılı bulan sancılı süreçlerden geçilmiştir. Buna sebep de Milli Mücadele nin ilk başlangıç yılları ile, Lozan sonrası Türkiye arasındaki derin bazı anlayış farklarıdır. 13 Kasım 1925 tarihli Milliyet te birinci sayfadan verilen bir haber, bu husustaki niyeti bütünüyle açığa vurmaktadır. Maarif Vekâleti Milli Marş güftesi için Müsabaka Açıyor başlığı ile. Burada ifade edilmeyen husus herhalde, Akif in şiirinde mevcut olan Batı karşıtı temaların yeni güftede yer almaması arzusudur. Zaten yeni dönemde Batı karşıtı o eski ruh, büsbütün geriye çekilmiş değil midir? Bu arada, Akif in yazdığı marşın kutsi bir hatıra olarak muhafaza edileceği, merasimlerde de söylenmeye devam edileceği kaydedilmekte idi. Başlangıçta Sultan Vahdettin in sarayında Mızıka-i Humayun şefi iken, bilahare Ankara ya davet edilen ve doğrudan Riyaseti Cumhur Orkestrası şefliğine atanan Osman Zeki Üngör ün bestesine (yarışmada dördüncü olmuştu), 1930 yılından itibaren resmiyet kazandırılır. Yani böylece Ali Rifat Çağatay ın Türk musikisi usullerine göre yapılmış İstiklal Marşı bestesinden vazgeçilmiş, onun yerine de Osman Zeki Üngör ün şimdiki eseri ikame edilmiştir. İşte Necip Fazıl ın meşhur Büyük Doğu Marşı, yeni dönemin İstiklal Marşı adayı olmak üzere o dönemlerden bir hatıradır. İnönü ve ekibi (Başbakan Refik Saydam ve Maarif Vekili Hasan Ali Yücel), İstiklal Marşı nın değiştirilmesi fikrine asla sıcak bakmamışlardır. 7

8 Marş-Milli Marş- İstiklal Marşı -4 Sonuç ve Kaynaklar Mehmet Akif İstiklal Marşı nı yazmakla milli şair sıfatını kazanmadı. Daha başından itibaren o, böyle bir çizgi üzerinde ilerledi. Balkan savaşları ile Birinci Dünya Savaşı boyunca da, benzer bir saygı ve kabul duygusu üretmekten asla geri kalmadı. Bu arada kaybolan, çöken bir imparatorluğun ardından, yeni yeni uç vermeye başlayan Anadolu hareketi için ruhları harekete geçirecek ve toplumu bir arada tutacak milli bir marş ihtiyacının duyulmaması mümkün değildi. Ayrıca milletimiz için tarihi bir şamandıra niteliği taşıyan bu metnin; milletin maşeri vicdanında edindiği haklı yer ile, tam ve kamil manada bir milli mutabakat belgesi ne dönüşmüş bulunduğunu kim inkar edebilir? Milletimizin derin şuur altında yer tutmuş hilal, yıldız, ocak gibi sembolleri harekete geçiren ve hürriyet, bağımsızlık, uluslararası sömürgeciliğe karşı verilen antiemperyalist mücadele yıllarımıza vurgu yapan bu eser, neresinden bakılırsa bakılsın emsalsiz bir edebiyat şaheseridir. Neresinden bakılırsa bakılsın, milletimizin maşeri vicdanında Yunus Emre nin ilahileri ile Süleyman Çelebi nin Mevlid inden sonraki en büyük ortak kabul Dolayısıyla, maşeri vicdanda bu derecede büyük bir yer edinen İstiklal Marşı na, Türk milletinin milli mutabakat metni olarak bakılabilir demektir. İstiklal Marşı, sürüp giden yıkım ve çöküntü zamanlarımızın ardından doğan son bir isyan çığlığıdır. Fakat bu heybetli çığlığın sırf şairin kendi bireyselliğinden kuvvet almadığını, tarihin derinliklerden gelen hamleli bir ruhla da birleşerek öyle doğduğunu ifade etmemiz gerekir. Ayrıca bu şiirde ben dili ile konuşan sırf şairin kendisi değil, bazı büyük şiirlerden tanıdığımız şekilde, doğrudan maşeri vicdan ın kendi dilidir. Akif yazdığı metni, eserin doğduğu şartlara büsbütün hapsetmek istememekte, mevcut şartları aşan bir genişlik tesiri üretmeyi arzulamaktadır. Yani ona göre bu marş, sırf Milli Mücadele yıllarının realitesine kilitlenip kalmamalı, müebbed bir istikbale dönük olarak bütün zamanları ihata edilebilmelidir. İşte mesela orada geçtiği şekliyle millet fakirliği ve zenginliği, çaresizliği ile yansıtılmıyor. Bunun aksine orada varlığı ezelle başlatılan, ebediyete kadar da var olacağı kabul gören, 8

9 soyutlanmış bir millet varlığı söz konusu Ve bu varlık, bir takım içtimai şuur altı sembolleriyle ifade edilmeye de ayrıca özen gösteriliyor. Ocak gibi, hilal ve yıldız gibi Vatan da aynı şekilde Bu şiirde vatanı biz, her hangi bir coğrafi realite olarak algılayamıyoruz. Nitekim o vatanın toprağı sıkılsa, elden avuçtan şüheda kanlar fışkıracaktır ki, orası üstünde ezanların ebediyete kadar okunduğu, mübarek kılınmış bir o belde diyarıdır. Yani şiirdeki vatan, şair nezdinde bir nevi Tur dağı gibi, Hicaz diyarı gibi veya eski Türklerin Ergenekon u gibi mukaddes, alabildiğine mücerretleştirilmiş bir ülkedir ve dikkat edilirse ona bir sınır da tayin edilmemektedir. Milletin iradesine ve Allah ın müminlere vaad ettiği zaferin er geç gerçekleşeceğine inanan Mehmed Âkif in şiirindeki özelliklerden biri de millî ve ulvî değerlerle dinî motifleri dengeli bir şekilde kıtalara yerleştirmesidir. Bayrak, hilâl, yıldız, hak, hürriyet, istiklâl, yurt, millet, ırk, vatan, kahramanlık gibi millî kavramlarla iman, şehâdet, helâl, cennet, hudâ, ezan, mâbed, vecd gibi dinî motifler birbiriyle uyum halinde zengin bir belâgatle kullanılmış, böylece Millî Mücadele yi gerçekleştiren halkın ruhunda mevcut iki önemli kavram İstiklâl Marşı nın da iki temel temasını oluşturmuştur. İstiklal Marşı duran değil yürüyen, hareket eden, mücadele eden bir toplumun, direnen, karşı koyan, savaşan bir milletin destanı olmak üzere kaleme alınmıştı. Türkler durmuyorlardı, geri çekilmiyorlardı, dinlenmiyorlardı, peki ne yapıyorlardı? Mücadele ediyorlardı, direniyorlardı, savaşıyorlardı. İstiklal için yürüyorlardı. İstiklal Marşı bu yürüyüşün destanı, bu destanın şairi ise bu yürüyüşün vicdanıydı. İstiklal Marşı milli mücadelenin ruhunu temsil ve tefsir eder millet bu mücadelenin vücudu ise İstiklal Marşında dile gelen hakikat o mücadelenin ruhudur. Bu marş kime ithaf edilmiştir? Akif in kelimeleriyle: Kahraman Ordumuza! Yani istiklal marşı gerçekte bir ordu marşıdır.o dönemde topyekün ordu haline dönüşmüş bir milletin marşıdır.yürüyen bir milletin Direnen bir milletin Kaybolmamak, kaybetmemek, kaybedip gitmemek için mücadele eden bir milletin Bu metne dil uzatanlar, bu metni değiştirmek isteyenler, bu metinden rahatsız olanlar bu yürüyüşü durdurmak isteyenlerdir. Milli mücadelenin vücudunu/bedenini ruhundan, yani milleti kendi değerlerinden /özünden ayırmak isteyenlerdir. İstiklal Marşını bir yenisiyle 9

10 değiştirmeyi istemek, Süleymaniye Camii nin yerine bir gökdelen dikmeyi istemeye eş bir ahmaklık göstergesidir. Hemen düzeltiyorum: bu istek mücerret ahmaklığın göstergesi olamaz.çünkü ahmaklık gafletin eseridir.sözünü ettiğim istekse, ihanetin.değerlere ihanetin Millete ihanetin Geçmişe ve daha da kötüsü geleceğe ihanetin Faydalanılan Kaynaklar Mehmet Akif ERSOY Şiir Külliyatı, Safahat, Yayına hazırlayan Necmeddin TURİNAY, Günümüz Türkçesine çeviren Necat ÇAVUŞ TOBB yayın numarası : 2011/143 Safahat, Ömer Rıza DOĞRUL, İnkılap ve Aka Kitap evi 1974 Gerçek Hikayeleriyle İstiklal Marşı, Prof. Dr. Nurullah ÇETİN, Akçağ Kitap evi, 2011 Emperyalizme Direnen Türk : Mehmet Akif ERSOY, Prof. Dr. Nurullah ÇETİN, Akçağ Yayınları, Akif e Dair, Dücane CÜNDİOĞLU, 2. Basım Kapı Yayınları, 2010 İslam Şairi İstiklal Şairi Mehmed Akif, D. Mehmet DOĞAN, 2. Baskı Yazar Yayınları, 2011 Mehmed Akif, Sezai KARAKOÇ, 20.baskı Diriliş Yayınları, 2017 Mehmed Akif, Süleyman NAZİF, Hazırlayan Mustafa KURT, Cümle Yayınları, 2015 Mehmet Akif, Nurettin TOPÇU, Dergah Yayınları,