AVRUPA PARLAMENTOSU. Türkiye nin katılım sürecinde kaydettiği ilerlemeye ilişkin Avrupa Parlamentosu Kararı için TASLAK RAPOR 1

Transkript

1 AVRUPA PARLAMENTOSU Dışişleri Komitesi /2118(INI) Raportör: Camiel Eurlings Türkiye nin katılım sürecinde kaydettiği ilerlemeye ilişkin Avrupa Parlamentosu Kararı için TASLAK RAPOR 1 Avrupa Parlamentosu; - Komisyon un 2005 yılı İlerleme Raporu, - 28 Eylül 2005 tarihli, Türkiye ile müzakerelerin açılmasına ilişkin karar, - Komisyon un 16 Mart 2006 tarihli 2005 Genişleme Stratejisi Belgesi ne ilişkin karar, - Komisyon un 2004 İlerleme Raporu na ve Türkiye nin katılım sürecinde kaydettiği ilerlemeye ilişkin Komisyon tavsiyesine dair 15 Aralık 2004 tarihli karar, - Türkiye de kadınların rolüne ilişkin 6 Temmuz 2005 tarihli karar, - 3 Ekim 2005 tarihli Türkiye ile Müzakere Çerçevesi, - Türkiye ile Katılım Ortaklığı Belgesi nde yer alan ilkeler, öncelikler ve koşullar hakkında 23 Ocak 2006 tarih ve 2006/35/EC sayılı Konsey Kararı, - Kıbrıs Türk Toplumu nun ekonomik gelişmesini desteklemek için bir mali yardım aracı oluşturulmasına ilişkin 27 Şubat 2006 tarih ve 389/2006 sayılı Konsey Tüzüğü, - Türkiye nin Kıbrıs a ilişkin 29 Temmuz 2005 tarihli deklarasyonu, 21 Eylül 2005 tarihli Konsey deklarasyonu ve Türkiye nin 28 Şubat 2006 tarihli Eylem Planı, prosedür kuralı, - Dışişleri Komitesi nin A6-0000/2006 sayılı raporu çerçevesinde; A. Konsey in 3 Ekim 2005 tarihinde Türkiye nin AB ye katılımına dair Müzakere Çerçeve Belgesi ni onayladığı ve böylece müzakerelerin söz konusu toplantının hemen ertesinde başlamasının sağlandığı, ve halihazırda Komisyon un bazı politika alanlarında ilerleme kaydettiği müktesebatın incelenmesine ilişkin resmi sürecin devam ettiği, B. Müzakerelerin, Katılım Ortaklığı Belgesi nde belirlenmiş olan önceliklerin ve Müzakere Çerçevesi nin gerekliliklerinin yerine getirilmesi ve Ortaklık Anlaşması (Ankara Anlaşması) ile Ek Protokol deki, sınır anlaşmazlıklarına ve Kıbrıs a ilişkin kapsamlı bir çözüm de dahil olmak üzere, tüm hükümlerin eksiksiz bir biçimde uygulanması temelinde ilerlemesi gerektiği, C. Kopenhag kriterlerinin tümüne uyum sağlanmasının her zaman AB ye katılımın temelini oluşturduğu, 1 İKV tarafından yapılan resmi olmayan çeviri. Konunun bütünlüğünü korumak amacıyla orijinal metinde kullanılan ifadelere sadık kalınmıştır. 1

2 D. Parlamento nun 15 Aralık 2004 ve 28 Eylül 2005 tarihli kararlarında belirtildiği üzere müzakerelerin başlamasının tavsiye edilmiş olduğu; müzakerelerin ilk aşamasında önceliğin siyasi kriterlerin eksiksiz şekilde uygulanmasına verildiği, ayrıca, bakanlar düzeyindeki müzakerelerin her birinde siyasi kriterlerin sadece teorik açıdan değil fiili açıdan da değerlendirildiği ve bu şekilde, Türk makamları üzerinde reformların sürdürülmesi için sürekli bir baskı oluşturulduğu; bunların yanı sıra, siyasi kriterlerin tamamlanması için net hedef, takvim ve mühletlerin belirlenmesi gerektiği, E. Reform sürecinin sürdürülebilirliği ve geriye dönülmezliğini garanti altına almak amacıyla, AB nin reformların kapsamını ve uygulanmasını izlemeye devam etmesi gerektiği, F. Komisyon un İlerleme Raporu nda, değişim sürecinin geçtiğimiz sene yavaşladığı, uygulamanın yeknesak olmadığı, özellikle ifade özgürlüğü, kadın hakları, dini özgürlükler, sendikal haklar, kültürel haklar alanları ile işkence ve kötü muameleyle mücadelenin güçlendirilmesi olmak üzere, temel özgürlükler ve insan haklarına ilişkin daha çok çaba sarf edilmesi gerektiğini belirtmesi, G. İfade özgürlüğü alanında kaydedilen ilerlemeler tatmin edici olmamakla birlikte, Türk Ceza Kanunu nun 216. ve 301. maddelerinden yargılanan Profesör İbrahim Kabaoğlu ve Profesör Baskın Oran ile yazar Orhan Pamuk un beraat etmesi gibi olumlu gelişmelerin de yer aldığı karmaşık bir tablonun sergilendiği, ancak hakkında verilen beraat kararı Yargıtay a gönderilen gazeteci Hrant Dink ve mahkum olan insan hakları savunucusu Eren Keskin örneklerinde olduğu gibi hala bazı insan hakları savucuları ile gazeteci ve yayıncıların kovuşturmaya uğradığı ve aleyhlerine açılan davalarla karşı karşıya kaldığı, H. Mevcut Terörle Mücadele Yasası taslağının önceki reformlarla kaldırılmış olan bazı hususları tekrar getirmek suretiyle, temel özgürlükler ve insan hakları alanında yapılmış önceki reformları zayıflattığı, söz konusu taslağın terörist eylem ve terör suçlusu kavramlarını geniş tanımladığı ve bu yasa çerçevesinde değerlendirilen suçların kapsamını genişlettiği için ilgili hak ve özgürlükleri daha fazla kısıtlayabileceği, I. Parlamento nun dini azınlıkların karşılaştıkları zorlukları içeren son raporundan bu yana ilerleme sağlanamaması, TBMM de bekleyen Vakıflar Yasası nın daha önceki taslakta belirtilen; dini vakıfların malvarlığına el koyulması, tüzel kişilik, din adamı yetiştirme ve iç yönetim hakkı gibi eksiklikleri gidermemesi, dolayısıyla dini cemaatlere ilişkin AB standartlarını ve beklentilerini karşılamaması, J yılında Genelkurmay Başkanlığı ve İçişleri Bakanlığı arasında imzalanan Emasya Protokolü nün, belirli şartlar altında, iç güvenliğin tehlikede olması halinde askeri operasyonlara izin vermesi, K. Ülkenin Güneydoğu sunda şiddetin nüksetmesinin ve PKK nın terör faaliyetlerinin tekrar başlamasının Türkiye de barış, istikrar ve demokrasiye ciddi tehdit oluşturduğu, L. Başbakan Erdoğan ın geçen yıl Kürt sorununa ilişkin verdiği cesur ve umut vadeden mesajların ardından esaslı faaliyetlerin gelmemesi, 2

3 M. Türk Hükümeti nin Güneydoğu bölgesinin ekonomik ve sosyal gelişimine yönelik kapsamlı bir stratejisinin bulunmaması ve Güneydoğu Anadolu Projesi nin Diyarbakır ve diğer iller üzerinde bugüne kadar çok kısıtlı bir etkisinin olması, N. Üç yayın kuruluşuna (Diyarbakır da Söz TV ve Gün TV ile Urfa da Medya FM) Kürtçe yayın izni verilmesi; zaman kısıtlamasına ve diğer engellere tabi olmasına rağmen bu gelişmenin Türkiye deki azınlıklara ilişkin olumlu bir adım teşkil etmesi, O. Türkiye nin, henüz uygulanmamış Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını uygulaması gerektiği ve 2005 yılında AİHM tarafından karara bağlanan 290 davanın 270 inde en az bir ihlal tespit edildiği, P. Türk Hükümeti nin, AİHS e imza atmış bir taraf iken, AİHM in belirli davalarda verdiği kararlara yönelttiği eleştirilerin, hukukun üstünlüğü ilkesinin Türk kamuoyu tarafından kabulünü tehlikeye atabileceği, Q yılında, 2000 in üzerinde Türk vatandaşının sığınma başvurusunun AB üye ülkeleri tarafından kabul edilmesi, R. Komisyon un, İlerleme Raporu nda yolsuzluğun Türkiye de halen ciddi bir problem olduğunu belirtmesi ve Uluslararası Şeffaflık Örgütü nün 2005 Yolsuzluk İndeksi ne göre Türkiye nin ortalama bir düzeyde bulunması (0 yüksek derecede yolsuzluk, 10 çok temiz), S. Türk ekonomisi nin 2005 yılında güçlü bir büyüme (yaklaşık %7,4) ve artan doğrudan yabancı yatırım hacmi sergilemesi ancak artmaya devam eden cari açığın ve yüksek işsizlik oranının (Mart 2006 itibariyle yaklaşık %11,8) halen endişe verici düzeyde olması, T. Türkiye nin, bazı uluslararası meseleler (enerji, su kaynakları, ulaşım, sınır yönetimi, terörizmle mücadele) ile birlikte bölgedeki stratejik coğrafi konumunun, ekonomisi ve insan kaynaklarının dinamizminin, bölgede karşılaşılan çeşitli güçlükler ile başa çıkılmasında önemli bir rol oynamasını mümkün kılması, U. Türkiye nin, Ankara Anlaşması nı genişleten Protokolü onaylamayarak veya uygulamayarak, Kıbrıs bandıralı gemilerin ve Kıbrıs limanlarından gelen gemilerin Türk limanlarına girişine ve Kıbrıs uçaklarının Türk havaalanlarına inmesine izin vermeyerek ambargo uygulamayı sürdürmesi, V. Avrupa Topluluğu ve üye ülkelerinin 21 Eylül 2005 tarihli deklarasyonda belirttiği üzere, AB nin, Türkiye nin Ankara Protokolü nü 2006 yılında tam olarak uygulamasını yakından izleyeceği ve değerlendireceği; Avrupa Topluluğu ve üye ülkelerinin, Türkiye nin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmemesinin müzakerelerin gidişatını etkileyeceğini açıklamış olması hususlarını göz önünde bulundurarak aşağıdaki kararları almıştır: 3

4 Demokrasi ve hukukun üstünlüğü 1. Özellikle ifade özgürlüğü, dini özgürlükler ve azınlık hakları, sivil-asker ilişkileri, yasaların uygulanması, kadın hakları, sendikal haklar, kültürel haklar ve yargının bağımsızlığı alanlarında süregelen eksiklikler ya da kaydedilen ilerlemenin yetersizliği nedeniyle reform sürecinin yavaşlamasını üzüntüyle karşılamaktadır; 2. Kamu Denetçiliği Kurumu Yasası (Ombudsmanlık), askeri harcamaların denetlenmesini öngören Sayıştay Kanunu, Vakıflar Kanunu, yargının işleyişini güçlendiren tedbirleri içeren İdari Usul Kanunu, yolsuzlukla mücadele tedbirleri ile azınlık okullarının işleyişini kolaylaştıran ve siyasi partilerin finansmanına ilişkin daha şeffaf kuralların getirilmesini kapsayan 9. Reform Paketi nin Hükümet tarafından TBMM ye sunularak, yasal değişiklik sürecinin başlatılması için girişimde bulunulmasını memnuniyetle karşılamaktadır, Reform Paketi nin reform sürecine gerçek bir ivme kazandırabilmesi için, TBMM nin özellikle şu hususları göz önünde bulundurarak değişiklik yapmasını ve paketi kabul etmesini beklemektedir: - Yargının işleyişi ve bağımsızlığı; İskan Kanunu, İdari Usul Kanunu ve İdari Yargı Usulü Kanunu na dahil edilecek gerekli tedbirler yoluyla güçlendirilmelidir, - Vakıflar Kanunu, gayri-müslim azınlıkların karşılaştığı; tüzel kişilik, din adamlarının eğitimi, çalışma izni, okullar ve iç yönetime ilişkin tüm mevcut kısıtlamaları kaldırmalı ve el konulmuş malların durumunu ele almalıdır, - Siyasi Partilerin Finansmanına Dair Kanun şeffaflığı artırmalı ve yolsuzluğa son vermelidir, - Askeri mahkemelerin sivillerin yargılamasına ilişkin kalan yetkileri kaldırılmalıdır, - Ulusal Azınlıkların Korunması için Avrupa Konseyi Çerçeve Sözleşmesi, Bölgesel ya da Azınlık Dillerine İlişkin Avrupa Şartı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi nin Kuruluşuyla ilgili Roma Sözleşmesi gibi uluslararası anlaşmalar imzalanmalı ve onaylanmalıdır, 4. Yeni Terörle Mücadele Yasası nın temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasını daha fazla kısıtlamamasını (sanık ve avukatı arasındaki görüşmelerin sadece ilgili devlet memurları gözetiminde gerçekleştirilmesi gibi), güvenlik gereksinimlerinin yerine getirilmesi ve insan haklarının güvence altına alınması arasında bir denge oluşturmasını beklemektedir, 5. Türkiye ye; soruşturma, dava, hüküm verme, tutuklama dahil yasal sürecin tüm aşamalarında kamu yetkililerine, askeri personele ya da güvenlik güçlerine mensup kişilere istisna tanımaksızın Türk vatandaşlarının tamamının yasa önünde eşit muamele görmesinin sağlanması yönünde çağrıda bulunmaktadır, 6. Türkiye ye kısa süre içerisinde Ceza Yasası nın 216, 277, 285, 288, 301, 305 ve 318. maddelerini kaldırması ya da değiştirmesi yönünde çağrıda bulunmaktadır; söz konusu maddeler, hakimler ve savcılar tarafından keyfi değerlendirmeler yapılarak ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğüne aykırı kararlar alınmasına yol açmakta, böylece insan hakları ve özgürlüklere saygı konusunda tehdit oluşturmakta ve demokrasinin gelişimini olumsuz etkilemektedir, 4

5 7. Türk Hükümeti nin 2002 yılından bu yana sürdürdüğü çabalar sonucunda, Avrupa Parlamentosu nun tavsiyelerini yerine getirerek, işkenceye karşı sıfır hoşgörü politikasına ilişkin mevzuatta gerçekleştirdiği iyileştirmeleri olumlu karşılamakta; özellikle Güneydoğu Bölgesi nde sayıları yeniden artan işkence ve kötü muamele vakalarının ve bu eylemleri gerçekleştiren kolluk kuvvetlerinin genellikle ceza almamasının gösterdiği gibi, daha etkili tedbirler almak gereğini vurgulamakta; bölgedeki uygulamaların AB standartlarının altında olan kalitesinden endişe duymaktadır, 8. Türk Hükümeti tarafından 2002 yılından beri yürütülen yolsuzlukla mücadele, tutukluluk koşullarının iyileştirilmesi ve hukuki yardıma erişim alanlarındaki çabalar sonucunda mevzuatta meydana gelen iyileşmeleri tespit etmekte, Türk makamlarını yolsuzlukla mücadeleyi faal biçimde sürdürmeye davet etmektedir, 9. Yeni Ceza Kanunu nun yürürlüğe girmesiyle kadın hakları konusunda belirli bir ilerleme kaydedildiğini not etmekte, ancak Türkiye de kadın haklarına saygı gösterilmemesinin ciddi ilgi isteyen konulardan biri olmayı sürdürdüğünü vurgulamakta ve kadınlara karşı ayrımcı uygulamaların ve şiddetin ortadan kaldırılması ve daha fazla sığınma evi kurulması konusunda çabaların artırılması gerektiğini vurgulamakta, Türkiye ye kadınların kendi eğitim haklarını tam olarak kullanabilmelerini sağlamak için çabalarını hızlandırması çağrısında bulunmaktadır, 10. Bir kitapevinin -iddiaya göre güvenlik güçlerince- bombalanması ve bunu takiben Savcı Ferhat Sarıkaya nın azledilmesini içeren ve Meclis tarafından soruşturulmakta olan Şemdinli olaylarından derin üzüntü duyduğunu ifade etmekte; Türk toplumunda ordunun süregelen hatta güçlenen- rolüyle ilgili ciddi endişeleri bulunduğunu, tarafsız ve adil soruşturmaların kamu güvenini ve yargının güvenirliğini tesis etmek için gerekli önkoşul olduğu vurgulamaktadır, 11. Yüzde onluk barajın kaldırılarak seçim sisteminin yenilenmesine ve böylece TBMM de siyasi güçlerin, ağırlıklı olarak Kürtlerin bulunduğu partiler de dahil olmak üzere, daha geniş bir şekilde temsil edilmesinin sağlanmasına yönelik çağrısını yinelemektedir, 12. Yeni bir Anayasa taslağı hazırlanmasını, AB üyeliği için gerekli değişimlerin doğasından kaynaklanan müteakip ve muhtemelen gerekli bir fikir olarak gördüğünü hatırlatmakta, çağdaş bir Anayasa nın Türk Devleti nin modernleştirilmesinin temelini oluşturabileceğini belirtmektedir, 13. Bir yüksek mahkeme yargıcının öldürülmesini şiddetle kınamakta, açık tehditlere rağmen polis tarafından bu tür yargıçlara sağlanan güvenliğin yetersizliğinden endişe duymakta; Türk Hükümeti ni bu duruma çözüm bulmaya davet etmektedir, İnsan hakları ve azınlıkların korunması 14. Geçtiğimiz yıl temel hak ve özgürlüklere ilişkin sadece sınırlı ilerleme kaydedilmesinden üzüntü duymakta, insan hakları ve özgürlüklerle ilgili ihlalleri ve bu hak ve özgürlüklerin uygulanmasındaki kısıtlamaları kınamaktadır, 5

6 15. Türkiye ye mevcut insan hakları gözetim hizmetlerini, Türkiye nin tüm bölgelerinde çalışabilecek şekilde yeterli kaynağa ve polise ait tüm gözaltı merkezlerini her an soruşturabilecek yetkiye sahip olacak, aynı zamanda bağımsız Türk insan hakları STK ları ile de yakın işbirliği içinde bulunacak bağımsız gözetim birimlerine devrederek yenilenmesini öngören tavsiyesini hatırlatmakta, insan haklarını geliştiren ve uygulayan kurumların kapasitelerinin konsolide edilmesine ve güçlendirilmesine acil ihtiyaç bulunduğunu belirtmektedir, 16. Parlamento nun son raporundan bu yana din özgürlüğü alanında ilerleme kaydedilmemesinden üzüntü duymakta; vatandaşlara, hangi din veya mezhebe mensup olmayı seçerlerse seçsinler, ibadet etmeleri, cemaatlerini organize edebilmeleri, cemaat malvarlıklarını elinde tutarak yönetmeleri ve din adamlarını yetiştirebilmeleri için benzer yasal ve idari fırsatlar verilmesi gerektiğini vurgulamaktadır, 17. Önceki kararlarında da ifade edilen, inanç özgürlüğüne ilişkin taahhütlerin yerine getirilmesi ve başta hukuki statü, din adamlarının eğitilmesi ve mülkiyet hakları (Örneğin Ekümenik Patrikhane nin yakın zamanlarda 30 mülkü kamulaştırılmıştır) olmak üzere dini azınlıkların karşı karşıya oldukları engellerin kaldırılmasına yönelik somut adımlar atılması için Türk makamlarına çağrısını yinelemekte; dini cemaatlere ait mülklere Türk makamlarınca el konularak bu mülklerin satılmasına bir an önce son verilmesi; bir an önce Heybeliada Rum Ortodoks ruhban okulunun yeniden açılması ve Ekümenik Patrik dini unvanının kullanılması; Cemevlerinin dini merkezler olarak tanınması dahil Alevilerin korunması ve tanınması, tüm dini eğitimin gönüllük esasına dayanması ve sadece Sünni dinini kapsamaması; Türkiye deki Hıristiyan azınlık ve cemaatlerin (İstanbul, Gökçeada ve Bozcaada Rumları gibi) temel haklarının korunması için çağrıda bulunmaktadır, 18. Türkiye nin tüm dini cemaatlerin temel haklarının korunmasının bütünüyle güvence altına alınmasına ilişkin yükümlülüğü üzerinde ısrar etmekte; TBMM tarafından yaz tatilinden önce kabul edilmesi planlanan gözden geçirilmiş Vakıflar Kanunu taslağının AP ve Komisyon tavsiyelerini yansıtması, Avrupa standartlarına uygun olması ve çok dinli Türk toplumunun beklentilerine cevap vermesini talep etmektedir, 19. Sendikal haklara ilişkin ILO standartlarının uygulanması ve çocukların istihdam edilmesini yasaklayan yeni yasaların yürürlüğe koyulması için Türk makamlarına çağrısını yinelemektedir, 20. Kürtçe yayına başlanmasını memnuniyetle karşılamakta; bunu, süre kısıtlamalarının ve diğer sınırlamaların da zaman içinde kaldırılması şartıyla, Kürt kökenli Türk vatandaşlarının kültürel haklarını özgürce kullanmasını sağlayan önemli bir adım olarak kabul etmektedir, Güneydoğu 21. PKK tarafından şiddet eylemlerinin tekrar başlatılmasını sert bir şekilde kınamakta, ülkenin çeşitli bölgelerinde Türk vatandaşlarına yönelik şiddetin hiçbir zaman mazur gösterilemeyeceğini vurgulamakta, terörle mücadelesinde Türkiye ile dayanışma içinde olduğunu ifade etmektedir, 6

7 22. Güneydoğu da ortaya çıkan ve bölgede barış ve istikrarı ciddi biçimde tehdit eden gerilimden derin endişe duymakta, çatışmanın taraflarına şiddet kullanmak veya şiddet kullanarak karşılık vermekten kaçınmaları için çağrıda bulunmaktadır; hukuki bir kavram olan terör ün, Türk Terörle Mücadele Kanunu kapsamına çok fazla suç dahil ederek temel hakları tehlikeye atacak şekilde genişletilmemesinin önemli olduğunu düşünmektedir, 23. Türk makamlarına şüphelilerin tutuklanması ve gözaltına alınmasında Avrupa standartlarının uygulanması için çağrıda bulunmaktadır; Mart ayında Diyarbakır da gerçekleşen gösterilerde, yaralanmalarla sonuçlanan, çocuklara yönelik şiddet hakkında endişe duymaktadır; Temmuz 2005 te kabul edilen Çocukların Korunmasına ilişkin Kanun un çocuk suçlularla ilişkin uluslararası standartlara tam olarak uymadığını kaydetmektedir, 24. Türk Hükümetini, Başbakan Erdoğan ın geçen yıl yaptığı umut verici açıklamalar doğrultusunda Kürt sorununa demokratik çözüm arayışlarını sürdürmeye davet etmekte; bu bağlamda, durumun güvenlik açısından asker-sivil gerilimlerinin önlenerek kontrol edilmesi gerektiğine ayrıca; yeterli kaynakla desteklenen kapsamlı bir strateji çerçevesinde siyasi diyaloğun ve bölgenin ekonomik ve sosyal gelişiminin etkili şekilde desteklenmesi arasında denge kurulmasını elzem görmekte, Türk Hükümetini Güneydoğu nun sosyo-ekonomik gelişimine yatırım yapmaya ve barışçı taraflar ile yapıcı diyaloğa girmeye davet etmektedir, 25. Etkili uygulandığı takdirde önemli bir tazminat aracı olabilecek Yerlerinden Edilmiş Kişiler Hakkındaki Kanun un kabul edilmesini memnuniyetle karşılamakta, ancak korucuların varlığının devam etmesinin ve şiddetin tekrar ortaya çıkmasının dönüş hakkını kısıtladığını not etmekte ve Türk yetkilileri korucuları silahsızlandırmaya ve koruculuk sistemini kaldırmaya davet etmektedir, Bölgesel konular ve dış ilişkiler 26. Modern, demokratik ve laik bir Türkiye nin uygarlıklar arasında karşılıklı anlayışı artıracağı yönündeki inancını tekrarlamaktadır, 27. Türkiye nin geçmişteki trajik tecrübeleri aşmak için ikili bir uzmanlar komitesi oluşturulması yönündeki teklifini ve Ermenistan ın söz konusu öneri hakkındaki görüşünü dikkate almakta, Türk ve Ermeni Hükümetlerini taraflarca kabul edilebilecek bir teklife gidecek uzlaşma sürecini sürdürmeye davet etmekte, Türkiye yi önkoşul olmaksızın Ermenistan la diplomatik ve iyi komşuluk ilişkileri geliştirmeye ve Parlamento tarafından 1987 ve 2005 de kabul edilen kararlar uyarınca kara sınırını yakın zamanda açmaya davet etmektedir, 28. Çeşitli hatırlatmalara rağmen Türkiye nin Kıbrıs bayrağı taşıyan ve Kıbrıs limanlarından gelen gemiler ile Kıbrıs uçaklarına limanlarını ve havaalanlarını açmaması konusundaki hayal kırıklığını belirtmekte; Türkiye ye bu uygulamanın, malların serbest dolaşımı ilkesinin ihlali olduğu için, Protokolü kayda almaksızın Ortaklık Anlaşması nın ve Gümrük Birliği hükümlerinin ihlali anlamına geldiğini hatırlatmaktadır, 7

8 29. Türkiye ye, Kıbrıs dahil olmak üzere tüm üye devletlerin tanınmasının katılım sürecinin gerekli bir parçası olduğunu hatırlatmakta ve Türkiye yi Ortaklık Anlaşması ve Katma Protokol den doğan yükümlülüklerini bütünüyle yerine getirmeye davet etmekte; Türkiye yi Kıbrıs sorununa ilgili BM kararları uygun olarak, AB nin üzerine kurulduğu ilkeler temelinde, kapsamlı ve eşitlikçi bir çözüm bulma yönündeki yapıcı tutumunu sürdürmeye ve adadan askeri güçlerini yakın zamanda ve bir takvim uyarınca çekmeye davet etmektedir, 30. Kıbrıs Türk toplumunun ekonomik kalkınmasını teşvik etmek amacıyla bir mali destek aracının oluşturulmasını memnuniyetle karşılamakta, Konsey den, Kuzey Kıbrıs ile ticaretin kolaylaştırılmasına dair düzenlemeye ilişkin bir anlaşmaya varılması için yeniden çaba göstermesini talep etmektedir, Müzakereler 31. Türkiye ye, Konsey kararına göre, Komisyon un 2006 yılı içinde Ankara Anlaşması nın tam olarak uygulanmasına ilişkin bir rapor hazırlamakla yükümlü olduğunu ve bu konuda gelişme sağlanamamasının müzakere süreci üzerinde ciddi sonuçları olacağını hatta müzakerelerin kesilmesine yol açabileceğini hatırlatmaktadır, 32. Önceki kararlarına ve Konsey ile Komisyon tarafından oluşturulan tutuma uygun olarak, Katılım Ortaklığı Belgesi nde yer alan kısa vadeli önceliklerin 2007 sonundan önce, orta vadeli önceliklerin ise 2009 sonundan önce tamamlanmasını beklemekte; müzakere sürecinin ilk aşamasında önceliğin siyasi kriterlerin tam olarak uygulanmasına verilmesi gerektiğini ve söz konusu hedeflere ulaşılmasının müzakere sürecinin sürekliliği için bir koşul olduğunu vurgulamaktadır, 33. Siyasi kriterlerin, eğitim ve kültür faslından başlayarak, müzakere süreci boyunca dikkate alınmasına ilişkin AB Dönem Başkanlığı teklifini memnuniyetle karşılamakta, ancak söz konusu teklif üzerinde uzlaşma sağlanamamasını ve bu nedenle, siyasi kriterlerin müzakere süreci boyunca sadece bazı fasıllarda dikkate alınacak olmasını büyük üzüntüyle karşılamaktadır; bunun da, gerekli siyasi reformların ve katılım sürecinin inandırıcılığının korunması amacıyla, KOB da yer alan kısa ve orta vadeli önceliklerin yerine getirilmesi için kabul edilen sürelere (2007 ve 2009) uyulmasını daha da önemli kıldığını vurgulamaktadır, 34. Türkiye nin kendi menfaati için ve reform sürecinin geri dönülmezliğini korumak amacıyla, reformların bizzat ülke makamları tarafından güçlendirilmesinin ve bunun sadece Türkiye dışından gelen baskılar sonucunda sağlanmamasının önemi üzerinde durmaktadır, 35. Müzakerelerin başlamasının uzun süren ve doğası gereği ucu açık bir sürecin başlangıcı olduğunu, sürecin kesin ve kendiliğinden katılımla sonuçlanmayacağını belirtmektedir, 36. Müzakerelerin başarıyla tamamlanması veya tamamlanamamasından bağımsız olarak, AB ile Türkiye arasındaki ilişkilerin, Türkiye nin Avrupa yapılarına tamamıyla bağlı kalmasını sağlaması gerektiği kanaatindedir, 8

9 37. AB nin bütünleşme hızını korurken Türkiye yi hazmetme kapasitesinin, hem AB nin hem Türkiye nin genel çıkarı açısından önemli bir mülahaza olduğunu hatırlatmaktadır; Komisyon un 2005 yılında Türkiye nin üyeliğinin AB ye etkisi raporunu güncelleme fırsatı bulamamasını üzüntüyle karşılamakta ve 2006 yılında devamını getirmesini talep etmektedir, 38. Başkan ın söz konusu kararı Konsey e, Komisyon a, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri ne, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Başkanı na ve Türk Hükümeti ile TBMM ye iletmesini arz etmektedir. 9