TÜRKiYE ULUSAL RADYO ASTRONOMi GöZLEMEVi (TURAG): TÜRKİYE İÇİN RADYO TELESKOP

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKiYE ULUSAL RADYO ASTRONOMi GöZLEMEVi (TURAG): TÜRKİYE İÇİN RADYO TELESKOP"

Emin Karahan
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TÜRKiYE ULUSAL RADYO ASTRONOMi GöZLEMEVi (TURAG): TÜRKİYE İÇİN RADYO TELESKOP Fahri Öztürk (Tübitak UZAY) İbrahim Küçük (Erciyes Ünv.), Umut Yıldız (NASA/JPL), Selçuk Topal (Oxford Unv.), Elif Beklen (SDU/NRAO), Tülün Ergin (Tübitak UZAY), Gülay Gürkan U. (Hertfordshire Ünv.), Ahmed Akgiray (Özyeğin Ünv.) 1

2 İÇERİK 1. Radyo Astronomi 2. Dünyadan Radyo (Mm ve mm-altı) Teleskoplar 3. TURAG: Türkiye için Radyo Teleskop 4. Ekip & Referanslar & Destekler 2

3 1.2. Radyo Frekans Bölgesi 3

1.2 Neden Radyo Astronomi Yıldız Oluşumu «Gözle görünmeyen Evren in Bilimi» Büyük Moleküler Bulutlar (GMCs) T Tauri yıldızları ve

Çekirdekleri (AGN) Görünür ışık üstü hareketler (apparent superluminal motions) Gökadalarda plazma fışkırmaları (Jets in Galaxies)

haritalama Yerçekimi Mercekleri Maser Kaynakları (OH, H 2 O, SiO) Radyo yıldızları Astrometri (örneğin yeni gezegenler bulunması

4 1.2 Neden Radyo Astronomi Yıldız Oluşumu «Gözle görünmeyen Evren in Bilimi» Büyük Moleküler Bulutlar (GMCs) T Tauri yıldızları ve gezegen oluşturan diskler Hidrojen Işıması VLBI Molekül Işıma Çizgileri Karbon Monoksit (CO) Molekül Geçiş Çizgileri Aktif Gökada Çekirdekleri (AGN) Görünür ışık üstü hareketler (apparent superluminal motions) Gökadalarda plazma fışkırmaları (Jets in Galaxies) Gökadalar ve kuasarların yapısı Süpernova patlamaları Milimetrede çizgi gözlemleri, astrokimya, moleküler astrofizik Polarizasyon haritalama Yerçekimi Mercekleri Maser Kaynakları (OH, H 2 O, SiO) Radyo yıldızları Astrometri (örneğin yeni gezegenler bulunması araştırmaları) Atarcalar Değişken radyo kaynakları (Intraday variability) 4 Jeodezi ve deprem araştırmaları, tektonik hareketlerin incelenmesi

5 2. Dünyada öne çıkan Radyo (mm/mm-altı Teleskoplar) 5

6 3. TURAG: Türkiye için Radyo Teleskop 3.1 Tarihçe 2005 TUG kararı ile Türkiye de bir Radyo Teleskop kurulması çalışmaları başlatıldı DPT destekli Türkiye Ulusal Radyo Astronomi Gözlemevi için yer seçimi çalışmaları, Erciyes Ünv. Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü tarafından sonuçlandırıldı DPT desteği ile Erciyes Ünv. bünyesinde Radyo Ast. Gözlemevi kurulumu çalışmaları başlatıldı m teleskop ve 22 m radom NATO-SATCOM dan alındı de iki kez DPT ye başvuru yapıldı ve olumsuz sonuçlandı yılında daha geniş katılımlı bir ekip oluşturuldu TüRKSAT ziyareti 6

7 3.2. Ne yapacağız, nasıl yapacağız ÇALIŞMA PLANIMIZ Yakın gelecekte planlarımız TEKNİK PLAN ALTYAPI PLANI TüRKSAT teleskobunun tahsisi, çalıştırılması Yer seçimi çalışmaları (1-2 yıl) Kurumsallaşma Erciyes Ünv.deki teleskobun çalıştırılması Mühendislik, işbirlikleri (1 yıl) Eleman yetiştirilmesi Türkiye deki Astronomi camiasının katılımını sağlamak Teleskop yapımı ve işletilmesi (2-3 yıl) Çalıştaylar düzenlenmesi 7

3.3 Teleskobun teknik özellikleri Credit: Parkes telescope in Australia Çanak anten

bağdaştırma birimleri Optik konfigürasyon Mekanik tasarım Max.

Gregorian, + beamwaveguide ~350 GHz ~30 metre ~7.

Horn LNA anten (C2tech,Netas,.) 100-120 GHz Corr.

8 3.3 Teleskobun teknik özellikleri Credit: Parkes telescope in Australia Çanak anten Besleyici anten + alıcı modüller Soğutucu sistemler Sinyal sayısallaştırma, işleme, bağdaştırma birimleri Optik konfigürasyon Mekanik tasarım Max. frekans Çanak çapı çözünürlülük Yüzey hassasiyeti, hedefleme Çanak anten Cassegrain, Gregorian, + beamwaveguide ~350 GHz ~30 metre ~7.2 yay saniye ~λ/15-20 Frekans bandı Antenler LNA / SIS Üretim Tasarım/Test 1-2 GHz Corr.Horn LNA anten TUBİTAK-MAM, NANOTAM, GHz Geniş LNA bantlı Türkiye deki Caltech, JBCA sanayi kuruluşları GHz Corr.Horn LNA anten (C2tech,Netas,.) GHz Corr.Horn SIS/LNA anten Caltech, NRAO, Tayvan NRAO, Chalmers, (ASIAA), IRAM Yebez, GHz Corr.Horn SIS anten 8 IRAM GHz Corr.Horn SIS anten Türkiye den Üretim ile aynı ünv.ler, yer/tübitak- TUBITAK-UZAY UZAY ve TUBİTAK- MAM. Üretim ile aynı

9 4. Proje Ekibi Prof. Dr. İbrahim KÜÇÜK Erciyes Ünv. Astronomi ve Uzay Blm.Bölüm Başkanı Dr. Fahri ÖZTÜRK Dr. Umut YILDIZ MSc. Selçuk TOPAL Dr. Elif BEKLEN Tübitak-UZAY NASA JPL Oxford Unv. SDU/NRAO Dr. Tülün ERGİN MSc. Gülay GÜRKAN U. Dr. Ahmed AKGİRAY ASTRONOMİ CAMİASI 9 Tübitak-UZAY Hertfordshire Unv. Özyeğin Ünv.

10 5. Uluslararası destekler 10

11 Astronomi camiasına davet Türkiye nin Radyo Astronomi geleceğine katkıda bulunmak isteyen herkesi ekibimize davet ediyoruz. 11

Benzer belgeler

Türkiye de Radyo Astronomi Çalışmaları. Doç. Dr. İbrahim KÜÇÜK Erciyes Üniversitesi

Türkiye de Radyo Astronomi Çalışmaları Doç. Dr. İbrahim KÜÇÜK Erciyes Üniversitesi Mevcut durum İlk girişim TÜBİTAK MAM Radyo Teleskopu 2m çanak antenli radyo teleskop Erciyes Üniversitesi Radyo Astronomi