PSY 329 EVRİMSEL PSİKOLOJİ İnsan Zihninin Biyopsikolojik İncelenmesi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "PSY 329 EVRİMSEL PSİKOLOJİ İnsan Zihninin Biyopsikolojik İncelenmesi"

Transkript

1 PSY 329 EVRİMSEL PSİKOLOJİ İnsan Zihninin Biyopsikolojik İncelenmesi Bölüm 1 EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 1

2 Amaç: İnsan zihin/beyin mekanizmalarını evrimsel bakış açısından anlamak. Dört temel soru: 1. Zihin neden bu biçimde desenlendi? (insan zihnine halihazırdaki biçimini veren nedensel süreçler) 2. Zihin nasıl desenlendi? (zihni oluşturan parçalar ve bunların organizasyonu) 3. Zihni oluşturan parçaların ve bunların organızasyonunun işlevleri nelerdir? 4. Halihazırdaki çevreden gelen girdiler insan zihni ile nasıl etkileşmekte ve gözlenebilir davranışları üretmektedir? EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 2

3 Birleştirici bir kuramsal çerçeve: Zihne ilişkin diğer bütün disiplinlere ait bulguları bir araya getirir: Brain imaging Learning & memory Attention Emotion Passion Attraction Jealousy Sex Self-esteem Status Self-sacrifice Parenting Persuation Perception Kinship Warfare and aggression Cooperation Altruism and helping Ethics Morality Medicine Commitment Culture Consciousness... EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 3

4 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Zürafa nın boynu En genel anlamda evrim zamanda değişme demektir Jean Baptiste Pierre Antoine de Monet Chevalier de Lamarck ( ) Her tür daha üst bir forma doğru ilerleme eğilimindedir. Sonradan kazanılan karakteristikler kalıtımla sonraki nesile aktarılır (edinilmiş karakteristiklerin kalıtımı). EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 4

5 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Baron Georges Leopold Chretien Frederick Dagobert Cuvier ( ), Felaketler Kuramı (Theory of catastrophism) : Bazı türler aniden meydana gelen felaketler tarafından yok olurken, başka türler bunların yerlerini alır. Meterorites Earthquakes Fires Floods Etc. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 5

6 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Yaşam durağan değildir 1. Yapısal benzerlikler Analog organlar: Aynı işlevlere sahip organlardır (örn. midyedeki ve balıklardaki solungaçlar). Homolog organlar: Embriyonik gelişim kökenleri benzer olan, fakat aynı görevi yapmak zorunda olmayan organlardır (örn. fokun ön yüzgeci ve insan kolu) Homolog organlar EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 6

7 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Yaşam durağan değildir 2. Fosil kayıtları Fosilleşmiş yapıların karşılaştırılması EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 7

8 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Yaşam durağan değildir 3. Farklı türlerin embriyolojik gelişimlerindeki benzerlikler EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 8

9 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Yaşam durağan değildir 4. Türler görünüşe göre, işlevsel organlara sahiptir EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 9

10 DARWIN DEN ÖNCE EVRİM Yaşam durağan değildir Organik yapıların zamanda değiştiğine inanan biyologlar kendilerini EVRİMCİ olarak tanımladılar. Darwin den önce eksik olan şey: ZAMANDA SÖZKONUSU DEĞİŞMENİN NASIL GERÇEKLEŞTİĞİNİ ve BU İŞLEVSEL YAPILARIN NASIL ORTAYA ÇIKTIĞINI AÇIKLAYACAK BİR KURAM İDİ. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 10

11 DARWIN İN DOĞAL SEÇİLİM KURAMI Yeni türler nasıl ortaya çıkmaktadır Diğerleri nasıl ortadan kaybolmaktadır Sahip olunan yapılardaki amaçsallık On the Origin of Species Beagle ile beş yıllık bir seyahat ( ) Ana soru: Türler neden değişiyor? Thomas Malthus: An Essay on the Principle of Population" (1798) «Organizmalar yaşayıp üreyebileceklerinden daha fazla sayıda olma eğilimindedirler» Yaşamkalım mücadelesi EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 11

12 DARWIN İN DOĞAL SEÇİLİM KURAMI ve KURAMIN ÜÇ ANA İÇERİĞİ VARYASYON (evrimin ham maddesini oluşturur) KALITIM (sadece kalıtımla aktarılabilen karakteristikler evrimde rol oynar) SEÇİLİM (yaşamkalım ve üreme işlevlerine yardımcı bu kalıtılabilir karakteristiklere sahip organizmalar arkalarında daha çok sayıda yavru bırakacaktır. Daha güçlü gaga yapısına sahip kuşlar daha yüksek yaşamkalım ve üreme şansına sahip olacaktır. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 12

13 Bir tür üreme olmaksızın sahip olduğu kalıtımsal karakteristikleri sonraki nesillere aktaramaz Yüzlerce yıl yaşayabilse dahi- Ayırımlı Üreme Başarısı (Differential Reproductive Success) diğerlerine kıyasla üreme başarısıdır İşte bu da EŞEYSEL SEÇİLİM KURAMI nın özüdür. «Whenever I gaze at it it makes me sick!» EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 13

14 Erkek ve dişi tavuskuşları bir parka salındılar. İki yıl sonra farklı tüy örüntülerine sahip erkeklerden olan yavru sayıları ölçüldü. EŞEYSEL SEÇİLİMİN GEÇERLİĞİ? Dişi tavuskuşları en parlak ve gözalıcı tüylere sahip erkekleri tercih ettiler. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 14

15 CİNSİYET İÇİ REKABET (Intrasexual Competition) EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 15

16 CİNSİYETLER ARASI SEÇİLİM (Intersexual Selection) ya da DİŞİ TERCİHİ EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 16

17 +Genetik Sürüklenme (Genetic Drift) -Sewall Wright, 1954 Genetik sürüklenme, bir popülasyonda varolan bir gen varyantının (allel) frekansının, random örnekleme (random sampling) nedeniyle, değişmesidir. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 17

18 +Mutasyonlar(Mutations) -Sewall Wright, 1954 DNA kopyalanması sırasında ya da diğer başka biçimlerde DNA nın hasar görmesi sonucunda ortaya çıkan hatalardır. Ölümcül olmayan mutasyonlar genetik çeşitliliği artırır. Mutasyon protein üreten bir gende gerçekleşirse, bunun zararlı olma olasılığı daha yüksektir. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 18

19 +Genetik Sürüklenme (Genetic Drift) -Kurucu Etkisi (Founder Effect) (Ernst Mayr, 1942) Kurucu etkisi, geldikleri popülasyonun temsilcisi olmayan küçük bir grubun kendi alanını oluşturmasıdır. Genetik çeşitlilik azdır, iç-üreme ve genetik sürüklenmeye duyarlık fazladır, türleşmeye yol açma eğilimindedir. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 19

20 Ellis-Van Creveld Sendromu 1700 lerde 200 kişilik bir İsviçre göçmen grubu Amish Pennsylvania da kapalı bir popülasyon oluşturdu. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 20

21 +Genetik Sürüklenme (Genetic Drift) -Genetik Darboğaz (Genetic Bottleneck) (Sewall Wright, 1932) Genetik darboğaz çeşitli çevresel ya da insan kaynaklı nedenlerle popülasyondaki hızlı azalmadır. Buna bağlı olarak genetic çeşitlilik de azalır. Ata popülasyon Darboğaz Hayatta kalanlar Sonraki nesil EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 21

22 Popülasyon büyüklüğü Darboğaza yol açan olay +Genetik Sürüklenme (Genetic Drift) -Genetik Darboğaz (Genetic Bottleneck) (Sewall Wright, 1932) Genetik darboğaz çeşitli çevresel ya da insan kaynaklı nedenlerle popülasyondaki hızlı azalmadır. Buna bağlı olarak genetic çeşitlilik de azalır. Zaman Toparlanma Neslin tükenmesi EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 22

23 +Genetik Sürüklenme (Genetic Drift) -Genetik Darboğaz (Genetic Bottleneck) (Sewall Wright, 1932) EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 23

24 +Genetik Sürüklenme (Genetic Drift) -Genetik Darboğaz (Genetic Bottleneck) (Sewall Wright, 1932) thylacine Tasmania canavarı EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 24

25 DOĞAL SEÇİLİM EŞEYSEL SEÇİLİM GENETİK SÜRÜKLENME cinsiyet içi rekabet cinsiyetler arası seçilim mutasyon kurucu etkisi (Ernst Mayr) genetik darboğaz EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 25

26 DOĞAL SEÇİLİM YOLUYLA EVRİM BELİRLİ BİR PLANA GÖRE ÇALIŞMAZ, İLERİYE DOĞRU DEĞİLDİR NİYETLİ BİR SÜREÇ DEĞİLDİR DERECELİ OLARAK YÜRÜR TÜRLERİN HEPSİ BİRBİRİNE ORTAK BİR ATA ÜZERİNDEN BAĞLIDIR. EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 26

27 Fakat, Darwin in kuramı tutarlı bir kalıtım kuramına sahip değildi. Karışım hipotezi (Blending Theory) Eleştiriler Yaratılışçılık, William Paley EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 27

28 Eleştiriler Yaratılışçılık Michael Behe: Kısmi adaptasyonlar nasıl avantaj sağlayabilir? EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 28

29 Eleştiriler Yaratılışçılık Kenneth Miller: Kısmi adaptasyonlar nasıl avantaj sağlayabilir? EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 29

30 Lenski Deneyi: Escherichia coli bakterileri ile 30 yıldır devam eden deneyler 80 yıllık insan ömrüne sığan 2 milyon nesil (20 dakikada bir nesil atlaması, 150 günde 1000 nesil) EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 30

31 Dawkins: the argument from personal incredulity» is not good science EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 31

32 Modern Sentez: Parçacıklı Kalıtım Genler Genotipler Fenotipler EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 32

33 Etoloji Hareketi Davranışın Evrimi Basımlama (Imprinting) Sabit Aksiyon Örüntüleri (Fixed Action Patterns) EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 33

34 Klasik Uyumlama (classical fitness)- Kapsayıcı Uyumlama (inclusive fitness) Hamilton Yasası r > c / b Genlerin bakış açısı Akraba seçilimi William D. Hamilton EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 34

35 Grup seçilimi Gen seçilimi Uyumlama kuralları: Güvenirlik (Reliability) Etkililik/ Yeterlik (Efficiency) Kesinlik (Precision) Makul maliyet (Economy) Genlerin bakış açısı George Williams Yasada iyileştirme: r > c / b EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 35

36 Ebeveynsel Yatırım Kuramı (Parental Investment Theory) Eşeysel Seçilim Ebeveyn-Yavru Çatışması Karşılıklı Diğergamlık (Reciprocal Altruism Akraba olmayanlar arasında Robert Trivers Genlerin bakış açısı EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 36

37 Sosyobiyoloji Hücresel (Cellular) Biyoloji Karşılaştırmalı (Comparative) Psikoloji Etoloji Davranışsal Ekoloji Edward O. Wilson EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 37

38 EP ye İlişkin Yanlış Değerlendirmeler Değişmezlik Optimal Tasarımlar Genetik Belirleyicilik (Kürkünüzün desenini değiştiremeyeceğinizi kim söyledi size leopar hanım. Elbette değiştirebilirsiniz.) EVOLUTIONARY PSYCHOLOGY, Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 38

PSY 329 EVRİMSEL PSİKOLOJİ İnsan Zihninin Biyopsikolojik İncelenmesi. Bölüm 2

PSY 329 EVRİMSEL PSİKOLOJİ İnsan Zihninin Biyopsikolojik İncelenmesi. Bölüm 2 PSY 329 EVRİMSEL PSİKOLOJİ İnsan Zihninin Biyopsikolojik İncelenmesi Bölüm 2 Giriş: Modern Evrimsel Biyoloji ile Modern Psikolojinin Yeni Bir Sentezi (Karl Grammer, 1996) 2 İNSAN DOĞASININ KÖKENLERİ -

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM

ADIM ADIM YGS LYS Adım EVRİM ADIM ADIM YGS LYS 191. Adım EVRİM EVRİM İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER Evrim, geçmiş ile gelecekteki canlıların ve olayların yorumlanmasını sağlayarak, bugün dünyada yaşayan canlılar arasındaki akrabalık derecesini

Detaylı

Mutasyon ve Genetik Sürüklenme

Mutasyon ve Genetik Sürüklenme Mutasyon ve Genetik Sürüklenme Bir popülasyondaki alel frekanslarını değiştiren doğal sebepler Doğal seçilim Mutasyon Genetik sürüklenme Kurucu etki (Founder effect) Popülasyon darboğazı, MUTASYON Genel

Detaylı

Hardy Weinberg Kanunu

Hardy Weinberg Kanunu Hardy Weinberg Kanunu Neden populasyonlarla çalışıyoruz? Popülasyonları analiz edebilmenin ilk yolu, genleri sayabilmekten geçer. Bu sayım, çok basit bir matematiksel işleme dayanır: genleri sayıp, tüm

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 15 POPÜLASYON GENETİĞİ

ADIM ADIM YGS LYS Adım EKOLOJİ 15 POPÜLASYON GENETİĞİ ADIM ADIM YGS LYS 108. Adım EKOLOJİ 15 POPÜLASYON GENETİĞİ Belirli bir bölgede yaşayan aynı türlerin oluşturduğu topluluğa popülasyon denir. Popülasyon genetiği, popülasyonu temel alan genetik koludur.

Detaylı

Populasyon Genetiği. Populasyonlardaki alel ve gen frekanslarının değişmesine neden olan süreçleri araştıran evrimsel bilim dalı.

Populasyon Genetiği. Populasyonlardaki alel ve gen frekanslarının değişmesine neden olan süreçleri araştıran evrimsel bilim dalı. Bu dersin içeriği, Populasyonun tanımı, Alel ve genotip frekansı, Gen havuzu, Gen frekansı, Gerçek/Doğal populasyonlar ve ideal populasyonlar, Populasyon genetiğinin çalışma alanları, HW kanunu -giriş,

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI

12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI 12. SINIF KONU ANLATIMI 33 HAYATIN BAŞLANGICI Canlılar öldükten sonra yumuşak dokular saprofitler tarafından ayrıştırılır. Kemik ve kabuk gibi sert yapılar ise ayrıştırılamaz. Bu yapılar minerallerle kayaçlara

Detaylı

Üçüncü baskıya ön söz Çeviri editörünün ön sözü Teşekkür. 1 Giriş 1

Üçüncü baskıya ön söz Çeviri editörünün ön sözü Teşekkür. 1 Giriş 1 XI İçindekiler Üçüncü baskıya ön söz Çeviri editörünün ön sözü Teşekkür Sayfa vii viii x 1 Giriş 1 Tanımlar: Kültürlerarası psikoloji nedir? 3 Tartışmalı konular 5 Konu 1: İçsel olarak ya da dışsal olarak

Detaylı

Evrimsel ekoloji. Erol Akçay. Proximate mechanisms and the evolution of cooperation. University of Pennsylvania.

Evrimsel ekoloji. Erol Akçay. Proximate mechanisms and the evolution of cooperation. University of Pennsylvania. Evrimsel ekoloji Erol Akçay Proximate mechanisms and the evolution of cooperation University of Pennsylvania eakcay@sas.upenn.edu Matematiksel Evrim Yazokulu 9 Eylül 2013 Nesin Matematik Köyü, Şirince,

Detaylı

Seks. Psikolojiye Giriş. 2 zekice soru. Arasınav. Bizi Güdüleyen Nedir? Seks Ders 14

Seks. Psikolojiye Giriş. 2 zekice soru. Arasınav. Bizi Güdüleyen Nedir? Seks Ders 14 Psikolojiye Giriş Seks Bizi Güdüleyen Nedir? Seks Ders 14 2 Arasınav 2 zekice soru En yüksek puan 94 En yüksek %10 89 ve üstü En yüksek %25 85 ve üstü Zaman ölçümlerine bakmak bebeklerin zihinleri hakkında

Detaylı

ADIM ADIM YGS LYS. 91. Adım KALITIM -17 GENETİK VARYASYON MUTASYON MODİFİKASYON ADAPTASYON - REKOMBİNASYON

ADIM ADIM YGS LYS. 91. Adım KALITIM -17 GENETİK VARYASYON MUTASYON MODİFİKASYON ADAPTASYON - REKOMBİNASYON ADIM ADIM YGS LYS 91. Adım KALITIM -17 GENETİK VARYASYON MUTASYON MODİFİKASYON ADAPTASYON - REKOMBİNASYON GENETİK VARYASYON Aynı türün bireyleri arasındaki farklılığa VARYASYON denir. Varyasyonların hepsi

Detaylı

GENETĐK Popülasyon Genetiği. Doç. Dr. Hilâl Özdağ. Pierce B., Genetics: A conceptual Approach,

GENETĐK Popülasyon Genetiği. Doç. Dr. Hilâl Özdağ. Pierce B., Genetics: A conceptual Approach, GENETĐK 111-503 Popülasyon Genetiği Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1 Popülasyon Genetiği Popülasyon genetiği bireylerin oluşturduğu toplulukların genetik yapısını ve bu yapının zamanla nasıl değiştiğini inceleyen

Detaylı

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11

2. BÖLÜM: POPULASYONLARDA ALEL VE GENOTİP FREKANSLARININ DEĞİŞİMİ... 11 İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM: EVRİME GİRİŞ...1 1.1. EVRİM VE BAŞLICA EVRİM TEORİLERİ...1 1.1.1. Darwin in Evrim Teorisi...2 1.1.2. Darwin Sonrasının Evrim Teorileri...4 1.1.3. Evrimsel Sentez Teorisi...5 1.2.

Detaylı

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş.

Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş. Fizik Antropoloji Anabilim Dalına ait dersler, Antropoloji Lisans Programı dahilinde verilmektedir. Fizik Antropolojiye Giriş Bu ders içerisinde, Fizik Antropolojinin tarihsel gelişimi, çalışma alanları,

Detaylı

Evrim Mekanizmaları. Prof.Dr. Atike NAZİK Çukurova Üniversitesi

Evrim Mekanizmaları. Prof.Dr. Atike NAZİK Çukurova Üniversitesi Evrim Mekanizmaları Prof.Dr. Atike NAZİK Çukurova Üniversitesi GİRİŞ Evrim teorisi- Evrimsel değişimin mekanizmalarını anlamak. Birçok uygulamalar vardır. Türlerin nasıl etkileştiğini, yaşamın çeşitlenmesini

Detaylı

Kantitatif özellikler

Kantitatif özellikler Kantitatif genetik Kantitatif özellikler Mendel özellikleri tek genli kalıtım da iki ayrı fenotip bulunur. Birçok özellik tek genle çalışmaz çok sayıda gen ve çevre koşulları devreye girer. Bu nedenle

Detaylı

TEMEL VETERĠNER GENETĠK

TEMEL VETERĠNER GENETĠK DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL VETERĠNER GENETĠK KISA ÖZET KOLAYAOF

Detaylı

Doğal Seçilim Yoluyla Evrim

Doğal Seçilim Yoluyla Evrim Doğal Seçilim Yoluyla Evrim Güncel Bir Örnek: Alaca Baykuş Hakan GÜR Doç. Dr., Ahi Evran Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü Charles Robert Darwin (1809-1882), Doğal Seçilim Yoluyla Türlerin

Detaylı

KONU 5 Evrim Mekanizmaları I: Seçilim ve Mutasyon. Aslı Sade Memişoğlu

KONU 5 Evrim Mekanizmaları I: Seçilim ve Mutasyon. Aslı Sade Memişoğlu KONU 5 Evrim Mekanizmaları I: Seçilim ve Mutasyon Aslı Sade Memişoğlu Başlıklar 5.1 Popülasyonlarda Mendel Genetiği: Hardy- Weinberg denge prensibi 5.2 Seçilim 5.3 Seçilim Modelleri: Popülasyon genetiği

Detaylı

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünya da henüz bilinmeyen çok sayıda canlı var. Bugün 1, 8 milyon farklı türün varlığı bilinmekte fakat, 3-10 milyon arasında farklı canlı türü

Detaylı

BİYOLOJİYE GİRİŞ. Canlılığın bilimsel olarak araştırılmasıdır.

BİYOLOJİYE GİRİŞ. Canlılığın bilimsel olarak araştırılmasıdır. BİYOLOJİYE GİRİŞ Canlılığın bilimsel olarak araştırılmasıdır. Biyolojik Organizasyon; Her düzeydeki biyolojik organizasyon belirgin özelliklere sahiptir. Her türlü maddenin kimyasal yapıtaşları olan ve

Detaylı

Evr m Öğret m Çalıştay Raporu

Evr m Öğret m Çalıştay Raporu Evr m Öğret m Çalıştay u Evr m öğret m çalışma grubu: Devr m Güven, D lek Koptek n, Mehmet Somel, Serhat İrez, Şule Çalışkan, Tül n Çet n, Zelal Özgür Durmuş Bu raporda Aralık tarihinde Bog aziçi Universitesi'nde

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 1.ÜNİTE: Hücre bölünmesi ve Kalıtım. Bir hücreden, birbirinin aynısı iki hücre oluşur.

ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 1.ÜNİTE: Hücre bölünmesi ve Kalıtım. Bir hücreden, birbirinin aynısı iki hücre oluşur. ÖĞRENME ALANI: Canlılar ve Hayat 1.ÜNİTE: Hücre bölünmesi ve Kalıtım Üreme: Canlıların kendilerine benzer bireyler oluşturarak nesillerini devam ettirmeleri olayı üreme olarak adlandırılır. Üreme olayı;

Detaylı

Evrimsel Olmayan Bir Zihin Kuramı Mümkün mü?

Evrimsel Olmayan Bir Zihin Kuramı Mümkün mü? Evrimsel Olmayan Bir Zihin Kuramı Mümkün mü? 1 Charles Darwin: İlk Evrimsel Psikolog Uzak gelecekte çok daha önemli araştırmaların yapılacağı alanlar açılacaktır. Psikoloji her bir zihinsel güç ve kapasitenin

Detaylı

Doğal Seçilim ve Adaptasyon (Uyarlanma)

Doğal Seçilim ve Adaptasyon (Uyarlanma) Doğal Seçilim ve Adaptasyon (Uyarlanma) Doğal seçilim kuramı evrim kuramının ve türlerin kökeninin temel taşıdır. Bu kuram canlıların, yaşama ve üremeleri için onların sayısız özelliklerini, uyarlanmalarını

Detaylı

CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan

CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan CANLILARIN ÇEŞİTLİLİĞİ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadıkları yere göre yapılan sınıflandırma..denir amp.yap. Kökenleri farklı görevleri aynı olan organlara denir Analog organ Sineğin ve yarasanın kanadı.organdır

Detaylı

ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ

ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ ADIM ADIM YGS-LYS 41. ADIM CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI- SINIFLANDIRMANIN TARİHÇESİ- ÇEŞİTLERİ CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünyada keşfedilmiş çok fazla canlı çeşidi vardır. Bu canlıların araştırılmasını

Detaylı

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez.

Evrim Teorisine Giriş. Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez. Evrim Teorisine Giriş Evrim çoğunluk tarafından yanlış bilinir, fakat bu durum herkesin evrim hakkında bir fikri olmasını engellemez. Yeterince araştırmadan, yalnızca bir tanım duyarak yapılan yorumları

Detaylı

ayxmaz/biyoloji 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki ana DNAdan yeni DNA molekülleri hangi sonulca üretilir A B C D

ayxmaz/biyoloji 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki ana DNAdan yeni DNA molekülleri hangi sonulca üretilir A B C D 1. DNA replikasyonu.. için gereklidir A) sadece mitoz B) sadece mayoz C) mitoz ve mayoz D) sadece gamet oluşumu E) sadece protein sentezi 2. DNA aşağıdaki sonuçlardan hangisi ile üretilir Kalıp DNA yukarıdaki

Detaylı

Doğal seçilim mekanizması

Doğal seçilim mekanizması DOĞAL SEÇİLİM Doğal seçilim mekanizması Bir önceki konuda evrime dair kanıtları inceledik Bu konu ise bunun NASIL olduğunu incelemektedir Darwin gözlemlediği örüntüleri süreç ile ilişkilendirdi İddiaları

Detaylı

EVRİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 2.DERS

EVRİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 2.DERS EVRİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ 2.DERS http://higheredbcs.wiley.com/legacy/college/levin/0471697435/chap_tut/images/nw0258ann.jpg Prof. Dr. Atike NAZİK Jeoloji Mühendisliği Bölümü Giriş Hepimiz, -Canlıların

Detaylı

A) Her ikisi de doğru bilgidir. B) 1. doğru, 2. yanlış bilgidir. C) 1. yanlış, 2. doğru bilgidir. D) Her ikisi de yanlış bilgidir. 5.

A) Her ikisi de doğru bilgidir. B) 1. doğru, 2. yanlış bilgidir. C) 1. yanlış, 2. doğru bilgidir. D) Her ikisi de yanlış bilgidir. 5. SINIF Mitoz - Mayoz Bölünme TEST. Mitoz bölünme, çekirdek bölünmesi ile başlar ve birbirini takip eden evrelerle devam eder. 4. Aşağıda mayoz bölünmenin özellikleriyle ilgili bilgiler veriliyor.. Bir ana

Detaylı

O Gelişim, organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal ve sosyal yönden en son aşamaya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme

O Gelişim, organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal ve sosyal yönden en son aşamaya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme BİREY GELİŞİMİ O Gelişim, organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal ve sosyal yönden en son aşamaya ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme kaydeden değişimidir. O Gelişim; organizmanın

Detaylı

GENETİK I BİY 301 DERS 7

GENETİK I BİY 301 DERS 7 GENETİK I BİY 301 DERS 7 İçerik Kısım 1: Genler, Kromozomlar ve Kalıtım Kısım 2: DNA-Yapısı, Replikasyonu ve Varyasyonu Kısım 3: Genetik bilginin ifadesi ve düzenlenmesi Kısım 4: Genomik Analiz Kısım 5:

Detaylı

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ Fen ve Teknoloji MİTOZ -. Ünite 6. Deniz yıldızının kopan parçasının yenilenmesi (onarım), ağaç gövdesinin büyümesi (büyüme) ve zigotun embriyoya dönüşmesi mitoz bölünme ile gerçekleşirken insanlarda yumurta hücresinin

Detaylı

1.1. Canlılarda büyüme ve üremenin hücre bölünmesi ile meydana geldiğini açıklar.

1.1. Canlılarda büyüme ve üremenin hücre bölünmesi ile meydana geldiğini açıklar. 1.1. Canlılarda büyüme ve üremenin hücre bölünmesi ile meydana geldiğini açıklar. 1.2. Mitozu, çekirdek bölünmesi ile başlayan ve birbirini takip eden evreler olarak tarif eder. 1.3. Mitozda kromozomların

Detaylı

2 Çeşit Populasyon mevcuttur. Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar.

2 Çeşit Populasyon mevcuttur. Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar. 2 POPULASYON 2 Çeşit Populasyon mevcuttur Gerçek/Doğal Populasyonlar: Örneğin yaşadığınız şehirde ikamet eden insanlar. 2 Çeşit Populasyon mevcuttur İdealize Edilmiş Populasyonlar: Genotip ve alel frekanslarının

Detaylı

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR

TÜR NE DEMEKTİR? TÜR TÜR TÜRLEŞME TÜR NE DEMEKTİR? Diğer popülasyonlardan evrimsel olarak bağımsız ve kendi aralarında üreyebilen (fertil döller verebilen) popülasyonlar topluluğuna TÜR (species) denir. Ortak atalara sahip olan

Detaylı

Davranışın evrimi. Seçilimi doğrudan ölçer (mikroevrim) Kesikli karakterler sürekli karakterler

Davranışın evrimi. Seçilimi doğrudan ölçer (mikroevrim) Kesikli karakterler sürekli karakterler Davranışın evrimi Fosiller Karşılaştırılmalı metot (makroevrim) Filogenetik bilgileri kullanarak davranışsal karakterlerin nasıl evrimleştiğini açıklar Yada genleri Bir filogeni boyunca, tahminii faktörleri

Detaylı

Evrim ve Evrimin Nedenleri. Doç.Dr. Önder KILIÇ

Evrim ve Evrimin Nedenleri. Doç.Dr. Önder KILIÇ Evrim ve Evrimin Nedenleri Doç.Dr. Önder KILIÇ BİYOLOJİK EVRİM Evrim, art arda biçim değiştirmeler dizisi, ağır ağır ve kendiliğinden oluşan değişim olarak tanımlanır. EVRİMİN NEDENLERİ Ortam koşulları

Detaylı

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7

YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #7 1) 48 saat karanlıkta bekletilen bir saksı bitkisinden bu sürenin sonunda bir yaprak kopartılmış (1. yaprak) ve bitki aydınlık ortamda 12 saat bekletilmiştir. Bu sürenin sonunda

Detaylı

Dersin Kodu 1206.7102. Dersin Seviyesi

Dersin Kodu 1206.7102. Dersin Seviyesi Evrim Dersin Adı Dersin Seviyesi Evrim Dersin Kodu 1206.7102 Dersin Türü Dersin AKTS Kredisi 4,00 Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 2 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar Saati 0 Dersin Verildiği

Detaylı

T.C. AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI LİSANS DERS PROGRAMI

T.C. AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI LİSANS DERS PROGRAMI I.YARIYIL İN İN ADI BİY 101 GENEL BİYOLOJİ I Z 4 0 4 6 KİM 161 GENEL KİMYA I Z 2 0 2 3 FİZ 165 GENEL FİZİK Z 2 0 2 3 BİY 109 GENEL BİYOLOJİ I LAB. Z 0 2 2 4 BİY 119 MESLEK BİLGİSİ VE LABORATUVAR Z 3 0

Detaylı

BİYOLOJİ SORU BANKASI

BİYOLOJİ SORU BANKASI BİYOLOJİ SORU BANKASI Bölüm: 1 Biyolojiye Giriş ve Bilimsel Düşünce ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ SORULAR 1. Biyoloji biliminin, bazı alt dallarına ait özellikler aşağıda verilmiştir; Hayatın başlangıcını

Detaylı

GENETİK I BİY 301 DERS 12-13

GENETİK I BİY 301 DERS 12-13 GENETİK I BİY 301 DERS 12-13 İçerik Kısım 1: Genler, Kromozomlar ve Kalıtım Kısım 2: DNA-Yapısı, Replikasyonu ve Varyasyonu Kısım 3: Genetik bilginin ifadesi ve düzenlenmesi Kısım 4: Genomik Analiz Kısım

Detaylı

GENETİK ALGORİTMALAR. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ

GENETİK ALGORİTMALAR. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ GENETİK ALGORİTMALAR Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ GENETİK ALGORİTMALAR Genetik algoritmalar, Darwin in doğal seçim ve evrim teorisi ilkelerine dayanan bir arama ve optimizasyon yöntemidir.

Detaylı

BÖLÜM 9 EVRİMİ ANLAMAK

BÖLÜM 9 EVRİMİ ANLAMAK BÖLÜM 9 EVRİMİ ANLAMAK Evrim Bu laboratuar kapsamında doğal seçilim yoluyla evrim teorisi anlatılacak ve evrimin doğadaki işleyişine matematiksel bir yaklaşım sunulacaktır. Evrimin anlaşılması, biyoloji

Detaylı

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur:

Biyoloji = Canlı Bilimi. Biyoloji iki ana bölümden oluşur: BİYOLOJİNİN ALT BİLİM DALLARI Biyoloji; Latincede canlı anlamına gelen bio ve bilim anlamına gelen logos kelimesinden oluşur. 1 Biyoloji = Canlı Bilimi Biyoloji tüm canlıların yapı, davranış ve fonksiyonlarını

Detaylı

Mendel Dışı kalıtım. Giriş

Mendel Dışı kalıtım. Giriş Mendel Dışı kalıtım DR. UMUT FAHRİOĞLU, PHD MSC Giriş Bir organizmanın fenotipinin genotipin bakarak tahmin edilebilmesi için birçok farklı faktörün çok iyi anlaşılabilmesi lazım. Mendel kalıtım modellerindeki

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği

EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM VE FOSİL KANITLAR 4 Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği EVRİM/DEĞİŞİM/GELİŞİM Bir prosestir. Yeryüzünde, yaşamın ilk formundan bugüne kadarki büyük değişimi karakterize eder. Genlerdeki

Detaylı

GridAE: Yapay Evrim Uygulamaları için Grid Tabanlı bir Altyapı

GridAE: Yapay Evrim Uygulamaları için Grid Tabanlı bir Altyapı GridAE: Yapay Evrim Uygulamaları için Grid Tabanlı bir Altyapı Erol Şahin Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Ankara, Türkiye 2. ULUSAL GRİD ÇALIŞTAYI, 1-2 Mart 2007, TÜBİTAK,

Detaylı

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır.

Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik. Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda bulunmasıdır. Allel: Bir genin seçenekli biçimi Wild Tip: Normal allel. Bireylerin çoğunda bulunan Mutasyon: DNA dizisinde meydana gelen kalıcı değişiklik Polimorfizm: iki veya daha fazla farklı fenotipin aynı tür popülasyonunda

Detaylı

BİYOCOĞRAFYA DERS 2 1

BİYOCOĞRAFYA DERS 2 1 BİYOCOĞRAFYA DERS 2 1 KAYNAKÇA 2 Türleşme, Farklılaşma ve Yok Olma Bu bölümde; Yeni tür nasıl oluşur? Tür nasıl farklılaşır? Tür niçin yok olur? incelenecektir 3 Türleşme, Farklılaşma ve Yok Olma from

Detaylı

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI

2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. I. Adaptasyon II. Mutasyon III. Kalıtsal varyasyon Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim ile kazanır? D) I veii E)

Detaylı

8. Sınıf Fen ve Teknoloji

8. Sınıf Fen ve Teknoloji Canlı vücudunu oluşturan karakterleri üremeyle nesilden nesile aktarılmasını inceleyen kalıtım birimine genetik denir. Anne ve babadan gelen eşey hücreleri zigotu oluşturur. Bu hücrelerle birlikte gelen

Detaylı

CANLILARIN OLUŞUMU ve EVRİMİ ÜN TE 20

CANLILARIN OLUŞUMU ve EVRİMİ ÜN TE 20 ÜN TE 20 Abiyogenez görüşü: Canlıların sürekli cansızlardan oluştuğunu savunur. Oluşan canlı basit ya da kompleks olabilir. Canlının oluşumu anidir. Biyogenez görüşü: Canlılar ancak kendinden önceki canlılardan

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III ÜNİTE: 1. PSİKOLOJİ VE GELİŞİM PSİKOLOJİSİ15

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III ÜNİTE: 1. PSİKOLOJİ VE GELİŞİM PSİKOLOJİSİ15 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III ÜNİTE: 1. PSİKOLOJİ VE GELİŞİM PSİKOLOJİSİ15 Bilimin Anlamı ve Özellikleri...17 Psikoloji...18 Gelişim Psikolojisi...25 Öğrenme Psikolojisi...26 Psikolojide Araştırma Yöntemleri...26

Detaylı

Ayxmaz/biyoloji. genotipine sahip organizma kaç çeşit gamet. yapılabilir? a. 4 b. 8 c. 16 d. 32 e. 64

Ayxmaz/biyoloji. genotipine sahip organizma kaç çeşit gamet. yapılabilir? a. 4 b. 8 c. 16 d. 32 e. 64 Mor çiçekli bir bitki kendini polenleri ile tozlaştırıldığında, sadece mor çiçekli yeni nesil üretilmiştir. Bu çaprazlama.. örnektir 1. hibridleşmeye. 2. eksik baskınlığa 3. Trihibrid kalıtıma. 4. ayrılma

Detaylı

Çiftlik hayvanları endüstrisinin yapısı elit Çok yönlü ticari Kantitatif genetik formulleri özeti Temel genetik: Genel öneri: Genellikle iki yönlü tablo kullanılır Sorular sorudaki probleme ilişkin verilen

Detaylı

içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 B Ö L Ü M 2 PUBERTE, SAĞLIK VE BİYOLOJİK TEMELLER 49 B Ö L Ü M 3 BEYİN VE BİLİŞSEL GELİŞİM 86

içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 B Ö L Ü M 2 PUBERTE, SAĞLIK VE BİYOLOJİK TEMELLER 49 B Ö L Ü M 3 BEYİN VE BİLİŞSEL GELİŞİM 86 içindekiler BÖLÜM 1 GİRİŞ 1 Tarihsel Bakış Açısı 3 Erken Tarih 3 Yirminci ve Yirmi Birinci Yüzyıllar 3 Ergenliğe İlişkin Kalıpyargılar 6 Ergenliğe Pozitif Bir Bakış Açısı 7 Amerika Birleşik Devletleri

Detaylı

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024

YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA /YAŞLANMA ÇEŞİTLERİ VE TEORİLERİ BEYZA KESKINKARDEŞLER 0341110024 YAŞLANMA Hücre yapısını ve organelleri oluşturan moleküler yapılarından başlayıp hücre organelleri,hücre,doku,organ ve organ sistemlerine

Detaylı

Fizyolojik Psikoloji Bahar 2017

Fizyolojik Psikoloji Bahar 2017 Fizyolojik Psikoloji Bahar 2017 Prof. Dr. Hakan ÇETİNKAYA 1 Fizyolojik Psikolojinin Doğası: Giriş Fizyolojik psikolojinin amacı karmaşık insan davranışını, fizyolojik mekanizmalar temelinde açıklamaktır.

Detaylı

10. Sınıf II. Dönem Biyoloji Dersi 1. Yazılı Sınavı

10. Sınıf II. Dönem Biyoloji Dersi 1. Yazılı Sınavı Ad Soyadı: No: Tarih: 10. Sınıf II. Dönem Biyoloji Dersi 1. Yazılı Sınavı 1) Modern genetik veya biyoteknoloji çalışmalarına 4 örnek veriniz. İstediğiniz birini açıklayınız. (10p) 2) Diploit bir erkek

Detaylı

Otozomal Baskın Kalıtım (Autosomal Dominant Inheritance) nedir?

Otozomal Baskın Kalıtım (Autosomal Dominant Inheritance) nedir? This information (1) on Autosomal Dominant genetic disorders is in Turkish Otozomal Baskın Genetik Hastalıklar (Kadınlar İçin) (İngilizce si Autosomal Dominant Genetic Disorders) Genetik (genetic) hastalığa,

Detaylı

EVRİM TEORİSİ BİRİNCİ SINIF GENEL BİYOLOJİ DERSİ

EVRİM TEORİSİ BİRİNCİ SINIF GENEL BİYOLOJİ DERSİ EVRİM TEORİSİ BİRİNCİ SINIF GENEL BİYOLOJİ DERSİ Yrd. Doç. Dr. Deniz ġġrġn Kasım 2010 a Namık Kemal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Tekirdağ EVRĠM TEORĠSĠ http://www.ideashare.nl/2010/10/16/the-evolution-of-information-sharing-2/

Detaylı

Bunları Biliyor musunuz? MİTOZ

Bunları Biliyor musunuz? MİTOZ MİTOZ Canlının en küçük yapı biriminin hücre olduğunu 6. sınıfta öğrenmiştik. Hücreler; hücre zarı, sitoplazma ve çekirdekten meydana gelmiştir. Hücreler büyüme ve gelişme sonucunda belli bir olgunluğa

Detaylı

TEOG -1 FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ DENEME SINAVI 1-) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin özelliklerinden biri değildir?

TEOG -1 FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ DENEME SINAVI 1-) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin özelliklerinden biri değildir? TEOG -1 FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ DENEME SINAVI 1-) Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin özelliklerinden biri değildir? A) Büyüme, gelişme için gereklidir. B) Kromozom sayısı yarıya iner C) Vücut hücrelerinde

Detaylı

A. EġEYĠN BELĠRLENMESĠ

A. EġEYĠN BELĠRLENMESĠ Modern Genetik Biyoloji Ders Notları A. EġEYĠN BELĠRLENMESĠ Bazı omurgasız hayvanlarda ve tam çiçek bulunduran bitkilerin büyük çoğunluğunda hem dişi hem de erkek organ birlikte bulunur. Bazı canlılarda

Detaylı

Hücrede Genetik Bilgi Akışı

Hücrede Genetik Bilgi Akışı Hücrede Genetik Bilgi Akışı 1) Genomun korunması DNA nın tam olarak kopyalanması ve hücre bölünmesiyle yeni kuşak hücrelere aktarılması 2) Genetik bilginin çevrimi Hücre içerisinde bilginin DNA dan RNA

Detaylı

BİYOLOJİ(BİOS=HAYAT; LOGOS=BİLİM) SİSTEMLER BİLİMİDİR.

BİYOLOJİ(BİOS=HAYAT; LOGOS=BİLİM) SİSTEMLER BİLİMİDİR. BİYOLOJİ(BİOS=HAYAT; LOGOS=BİLİM) SİSTEMLER BİLİMİDİR. CANLI Biyoloji hayatın işleyişi ve canlıların yapısı ile ilgilenen doğal bir bilim dalıdır. Biyoloji birçok alt bölüm ve disiplinleri içerir. BİYOLOJİNİN

Detaylı

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan

HAYVANLAR ÂLEMİ. Nicholas Blechman. Hazırlayan Simon Rogers. Çeviren Egemen Özkan HAYVANLAR ÂLEMİ Nicholas Blechman Hazırlayan Simon Rogers Çeviren Egemen Özkan 180 HAYVANLAR ÂLEMI Nicholas Blechman 8 17 TÜRLER 18 25 DUYULAR 26 35 REKORTMENLER 36 45 YİYECEK VE İÇECEK 46 55 AİLE 56 63

Detaylı

KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ

KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ KALITSAL MADDE PROF. DR. SERKAN YILMAZ Kalıtsal madde (kalıtsal molekül, genetik materyal) (1) canlının yapı ve işlevlerinin belirlenmesinden, (2) canlının kendine benzer bir canlıyı meydana getirmesinden,

Detaylı

-...sentezlenemezse; - ortamda... birikir. - ortamda... oluşmadığından

-...sentezlenemezse; - ortamda... birikir. - ortamda... oluşmadığından 2014 2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 9. SINIF BİYOLOJİ DERSİ YAZ TATİLİ EV ÇALIŞMASI Ödevin Veriliş Tarihi:12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 1.Aşağıda verilen özelliklerden hangisi canlılarda

Detaylı

Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ

Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ Aklımızı Değişen İklime mi Borçluyuz? Nüzhet Dalfes İTÜ Ani iklim değişiklikleri insanın aklını başına mı getirdi? Akıl Zekâ=intelligence William H. Calvin Nörofizyolog Washington Üniversitesi,Tıp Fakültesi

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın X kromozomu üzerindeki genler için; Erkekler X e bağlı karakterler için hemizigottur Dişiler iki X kromozomuna sahip oldukları için mutant

Detaylı

3. Şekilde DNA, Kromozom, Gen ve Nükleotidi temsil eden vagonlar verilmiştir. basit yapılı vagondan en karmaşık yapılı vagona doğru takmak istiyor.

3. Şekilde DNA, Kromozom, Gen ve Nükleotidi temsil eden vagonlar verilmiştir. basit yapılı vagondan en karmaşık yapılı vagona doğru takmak istiyor. 1. 3. Şekilde DNA, Kromozom, Gen ve Nükleotidi temsil eden vagonlar verilmiştir. Yusuf bu vagonları lokomotife, en basit yapılı vagondan en karmaşık yapılı vagona doğru takmak istiyor. Yusuf un yapması

Detaylı

Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 13. Ökaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi

Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 13. Ökaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi Biyoteknoloji ve Genetik I Hafta 13 Ökaryotlarda Gen İfadesinin Düzenlenmesi Prof. Dr. Hilal Özdağ A.Ü Biyoteknoloji Enstitüsü Merkez Laboratuvarı Tel: 2225826/125 Eposta: hilalozdag@gmail.com Gen İfadesi

Detaylı

EVRİMİN DELİLLERİ. Aslı Sade Memişoğlu kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu

EVRİMİN DELİLLERİ. Aslı Sade Memişoğlu kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu EVRİMİN DELİLLERİ Aslı Sade Memişoğlu kisi.deu.edu.tr/asli.memisoglu asli.memisoglu@deu.edu.tr Konular 1. Giriş 2. Zaman içinde değişimin delilleri Yaşayan türlerden elde edilen deliller Zaman içinde değişimin

Detaylı

Fenotip: Bir canlının gözle görülebilen tüm özelliklerine fenotip adı verilir. Canlının dış görünüşüdür. Genotip ve çevre etkisiyle meydana gelir.

Fenotip: Bir canlının gözle görülebilen tüm özelliklerine fenotip adı verilir. Canlının dış görünüşüdür. Genotip ve çevre etkisiyle meydana gelir. Kalıtım(Genetik) Nedir? İnsanlar çevreleriyle ilgilenmeye başladıktan sonra her dölün daima atasına benzediğini gözlemişlerdir. Bir çocuğun bazı halleri, davranışları, yetenekleri anne ve babasına benzer.

Detaylı

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN

ISPARTA HALIKENT ANADOLULİSESİ ÖĞRETİM YILI 9 A-B-C-D-E SINIFLAR BİYOLOJİ DERSİ 2. DÖNEM 3. YAZILI SINAVI RAKAMLA YAZIYLA PUAN 1. Doğal sınıflandırmada aşağıdakilerden hangisi göz önünde bulundurulmamıştır? A) Genetik (soy) benzerliği B) Anatomik benzerlik C) Dünyadaki dağılımları D) Akrabalık derecesi E) Embriyonik benzerlik

Detaylı

ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM

ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM ERKEN ÇOCUKLUKTA GELİŞİM Gelişimin Biyolojik Temelleri Öğr. Gör. Can ÜNVERDİ Konular kod kalıtım örüntüleri Down sendromu Fragile x sendromu Turner sendromu Klinefelter sendromu Prader willi sendromu danışma

Detaylı

EVRİM MÜHENDİSLİĞİ. Tuğrul Giray Porto Riko Üniversitesi (UPR) Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ)

EVRİM MÜHENDİSLİĞİ. Tuğrul Giray Porto Riko Üniversitesi (UPR) Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) EVRİM MÜHENDİSLİĞİ Tuğrul Giray Porto Riko Üniversitesi (UPR) Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Bilim ve Teknoloji Basımevi Osmanlı da bir şeyhülislam fetvası ile 1727 de izin verilene kadar 300 yıl

Detaylı

LYS ANAHTAR SORULAR #7. Kalıtım

LYS ANAHTAR SORULAR #7. Kalıtım LYS ANAHTAR SORULAR #7 Kalıtım 1) Bir bitki türünde mavi çiçek rengi geni (A), gri çiçek rengi genine (a) baskındır. Bu bitki türünde çiçek rengi karakteri açısından farklı fenotiplere sahip bitkilerin

Detaylı

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM

FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM FRANSA DA ORTAÖĞRETİM İKİNCİ SINIF DERS KİTAPLARINDA EVRİM Burcu GÜNGÖR, Sami ÖZGÜR Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim OFMA Biyoloji Eğitimi A.B.D Özet Ders kitapları, hem öğretmenlerin hem öğrencilerin

Detaylı

HAFTA II Mendel Genetiği

HAFTA II Mendel Genetiği GENETĐK 111-503 HAFTA II Mendel Genetiği Doç. Dr. Hilâl Özdağ 1865 Gregor Mendel kalıtım kurallarının temellerini attı. http://www.dnaftb.org/dnaftb/1/concept/ 1 Seçilen Özellikler Hartl DL, Jones EW,

Detaylı

BÖLÜM 5 DOĞAL POPULASYONLARDA VARYASYON

BÖLÜM 5 DOĞAL POPULASYONLARDA VARYASYON BÖLÜM 5 DOĞAL POPULASYONLARDA VARYASYON Darwin in 1859 yılında yayınladığı Türlerin Kökeni (On the Origin of Species) bilim tarihinin en ünlü eserleri arasındadır. Türler içerisinde yeni tiplerin (varyetelerin)

Detaylı

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın

İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Genetik nedir? Biyolojinin kalıtım ve varyasyonlarla (çeşitlilikle) ilgilenen bilim dalıdır. Genetik yaşayan tüm organizmalarda

Detaylı

1.1 Biyoloji nedir? Biyoloji: Canlıların bilimsel araştırması Canlı: Tek hücreli bir atadan türeyen tüm organizmalar

1.1 Biyoloji nedir? Biyoloji: Canlıların bilimsel araştırması Canlı: Tek hücreli bir atadan türeyen tüm organizmalar 1 Yaşamı öğrenmek 1 Yaşamı öğrenmek 1.1 Biyoloji nedir? 1.2 Dünyadaki tüm canlıların birbiriyle bağlantısı 1.3 Biyologlar yaşamı nasıl araştırır? 1.4 Biyoloji kamu politikalarını nasıl etkiler? 1.1 Biyoloji

Detaylı

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM

Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM Editörler Prof.Dr. Cansu Filik İşçen & Prof.Dr. Lütfullah Türkmen EVRİM Yazarlar Prof.Dr. Gazi Görür Doç.Dr. Bekir Doğan Doç.Dr. Meltem Atabay Doç.Dr. Yunus Esen Doç.Dr. Yunus Esen Doç.Dr. Zeha Yakar Yrd.Doç.Dr.

Detaylı

YZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR

YZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR YZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR Sınıflandırma Yöntemleri: Karar Ağaçları (Decision Trees) Örnek Tabanlı Yöntemler (Instance Based Methods): k en yakın komşu (k nearest

Detaylı

TIBBĠ BĠLĠMLERE GĠRĠġ DĠLĠMĠ MĠKROBĠYOLOJĠ ANABĠLĠM DALI

TIBBĠ BĠLĠMLERE GĠRĠġ DĠLĠMĠ MĠKROBĠYOLOJĠ ANABĠLĠM DALI TIBBĠ BĠLĠMLERE GĠRĠġ DĠLĠMĠ MĠKROBĠYOLOJĠ ANABĠLĠM DALI ÖĞRETĠM ÜYESĠ : Prof. Dr. O. ġadi Yenen Ders: VĠROLOJĠYE GĠRĠġ, TARĠHÇE ve EVRĠM 1. Virusların tanımlanması ve rolüne ilişkin önemli tarihsel gelişmelerin

Detaylı

Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri

Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri Madde ve Özkütle 2 YGS Fizik 1 Bu yazıda ne anlatıyoruz? Hazırladığımız yazıda biyoloji bilimi ve canlılarda bulunan ortak özelliklerle alakalı sınava yönelik bilgileri paylaştık. Konuyu okuduktan sonra,

Detaylı

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Boğaziçi Üniversitesi

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Boğaziçi Üniversitesi BİYOLOJİDEKİ TEKNOLOJİK GELİŞMELER VE ÖNCELİKLERİMİZ Dr. Aslı Tolun Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Boğaziçi Üniversitesi KLONLAMA / KOPYALAMA Tanım Yöntem Amaç: Kopya birey yaratma Kök hücre oluşturma

Detaylı

SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF

SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF

Detaylı

Mendel Genetiği, Kalıtım, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji

Mendel Genetiği, Kalıtım, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Mendel Genetiği, Kalıtım, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji MENDEL GENETİĞİ Ebeveyn (ana-baba) ile oğul bireyler arasındaki benzerlik ve farklılıkların nasıl veya hangi oranlarda ortaya çıkabileceğini

Detaylı

Evrim Mekanizmaları II: Göç, Genetik Sürüklenme, ve Rastgele Olmayan Çiftleşme. Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu

Evrim Mekanizmaları II: Göç, Genetik Sürüklenme, ve Rastgele Olmayan Çiftleşme. Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu Evrim Mekanizmaları II: Göç, Genetik Sürüklenme, ve Rastgele Olmayan Çiftleşme Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu Giriş 2 yy önce ABD İllinois Eyaleti neredeyse tamamen çayırlarla kaplıydı Milyonlarca büyük

Detaylı

DÖNEM I TIBBA GİRİŞ DERS KURULU (01 EKİM Kasım 2018)

DÖNEM I TIBBA GİRİŞ DERS KURULU (01 EKİM Kasım 2018) DÖNEM I TIBBA GİRİŞ DERS KURULU (0 EKİM 208-6 Kasım 208) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Tıbbi Biyoloji 40 X2 46 Tıbbi Biyokimya X2 7 Biyofizik 2-2 Halk Sağlığı 2 4x4 28 Tıbbi Genetik 7 -- 7 Tıp Tarihi ve

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER

Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER * Yrd.Doç.Dr.Yosun MATER Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER *Bitki nüklear, mitokondriyal ve kloroplast DNA'ları *Burada yer alan bugünkü bilgilerimizin çoğu, moleküler evrim mekanizması ve oranları kullanılarak

Detaylı

FEN ve TEKNOLOJİ / KALITIM KALITIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR

FEN ve TEKNOLOJİ / KALITIM KALITIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR KALITIM İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 1 Kalıtım : Bir canlının sahip olduğu özelliklerin nesilden nesile aktarılması olayına kalıtım denir. Genetik: Canlı soyları arasındaki benzerlik ve farklılıkların ortaya çıkmasını

Detaylı