6. TEMA ETKİN VATANDAŞLIK. Çocuk Hakları Sorumluluklarımız Sosyal Kulüpler Bağımsızlık ve Bireysel Özgürlük TBMM ve Bizim Bayramımız

Transkript

1 6. TEMA ETKİN VATANAŞLIK Çocuk Hakları Sorumluluklarımız Sosyal Kulüpler Bağımsızlık ve Bireysel Özgürlük TBMM ve Bizim Bayramımız

2 Çocuk Hakları Aşağıdaki ifadeler doğru () ya da yanlış () olarak değerlendirilip ilgili ok yönünde ilerlendiğinde hangi sembole ulaşılır? Her çocuk, temel yaşama hakkına sahiptir. Her çocuğun ailesinden yoksun kalma hakkı vardır. Çocuklar her türlü sömürü, kötü muamele, şiddet ve ihmale karşı korunmalıdır. Her çocuğun ağır işlerde çalıştırılma hakkı vardır. Her çocuğun isim ve vatandaşlık hakkı vardır. Hiçbir çocuk özgürce dolaşamaz. Her çocuğun anne ve babasını bilme hakkı yoktur Her çocuk ailesi olmadan seyahate çıkabilir. Çocuklar şiddet görebilir. Her çocuğun sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı vardır. Her çocuk ailesinden yoksun kaldığında özel bakım ve yardım görmelidir. Çocukların bir işte çalıştırılması gerekir. Çocuklar sadece evde olmalıdır. 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 3

3 Çocuk Hakları 1. Aşağıdaki görselleri inceleyelim. Bu çocuklardan hangilerinin hakları çiğnenmektedir? İşaretleyelim. 2. Hukuk düzeninin kişilere tanıdığı yetkiye hak adı verilir. Aşağıda bazı haklarımız verilmiştir. Bu hakların nerelere ait olduğunu belirleyelim. Harflerini ilgili bölümün altına yazalım. a. Teneffüse çıkmak Toplumsal Haklarımız b. Eğlenmek, dolaşmak b, c... c. Eğitim almak d. Beslenmek ve barınmak e. Temiz bir sınıfta eğitim görmek f. Ailemizde söz sahibi olmak 4 Bilfen ayıncılık Evdeki Haklarımız d, f... Okuldaki Haklarımız a, e...

4 Çocuk Hakları 1. Aşağıdaki görselleri karşılayan haklarla eşleştirelim. Eğitime erişim hakkım var. Sağlık hizmetlerine erişim hakkım var. İfade özgürlüğü hakkım var. Sağlığa zararlı maddelerden korunma hakkım var. Eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler için zamana sahip olma hakkım var. Haklarım bütün devletlerin güvencesi altındadır. 2. Aşağıya bir çocuk olarak sahip olduğumuz haklardan bize göre en önemli olan 5 tanesini yazalım. Beslenme İfade özgürlüğü Barınma Sağlık Eğitim alma 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 5

5 Çocuk Hakları 1. Aşağıdaki açıklamalara karşılık gelen ifadeleri bulmacada ilgili alana yazalım. 1. Hukukun kişilere tanıdığı yetki yaşına kadar tüm bireylere verilen ad. 3. Toplumu oluşturan en küçük birim. 4. Kim olduğumuzu kanıtlayan resmi belge. 5. Birleşmiş Milletler Çocuklara ardım Fonu 6. En doğal ve önemli hakkımız. 3 6 A Ş A M İ 4 L E 1 H A 2 Ç O 5 U N I C E F U K İ M L İ K 2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle tamamlayalım. aile eğitim yasalarla anayasa Çocuk Hakları birey - sağlığı engelli a. Ülkemizde çocuk hakları... anayasa ve... yasalarla güvence altına alınmıştır. b.... Aile Türk toplumunun temelidir. c. 18 yaşına kadar her... birey çocuk sayılır. d.... Eğitim görmek çocuk haklarındandır. e. 20 Kasım günü... Çocuk... Hakları Günü olarak kutlanılır. f.... Engelli çocukların özel olarak korunma ve saygı görme hakkı vardır. g. Her çocuğun gelişme hakkı ve... sağlığı güvence altında olmalıdır. 6 Bilfen ayıncılık

6 Sorumluluklarımız 1. Aşağıdaki davranışların hak mı yoksa bir sorumluluk mu olduğunu belirtelim. AVRANIŞLAR SORUMLULUK HAK Eğitim öğretim görmek erslere zamanında girmek Odamızı temiz ve düzenli tutmak Hastaneye gidip muayene olmak Parkta arkadaşlarımızla oynamak Sınıf eşyalarına zarar vermemek Temiz bir çevrede yaşamak Çevremizi temiz tutmak 2. Esin ödevini yaparken evdeki ve okuldaki sorumluluklarını birbirine karıştırmıştır. Ödevini tamamlamasında Esin e yardımcı olalım. Sorumlulukları numaralarını kullanarak uygun bölüme yerleştirelim. Evdeki Sorumluluklarım 1. Ailemize saygılı davranmak 2. Ödevlerimizi yapmak 3. ersleri sessiz dinlemek Evde iş bölümünde üzerimize düşenleri yapmak 5. Eve zamanında gelmek 6. Sınıfımızı temiz tutmak 7. Odamızı düzenli kullanmak 8. Okul bahçesini temiz tutmak Okuldaki Sorumluluklarım Sınıf Sosyal Bilgiler 7

7 Sorumluluklarımız 1. Aşağıdaki şemalara sorumluluklarımızdan örnekler yazalım. Sınıfı temiz tutmak erse zamanında girmek Odamızı toplamak Eve zamanında gelmek SINIF AİLE Öğretmeni dinlemek Sınıf kurallarına uymak Ailemize saygılı davranmak Anne-babamıza gerekli durumlarda yardımcı olmak 2. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına, yanlış olanların başına harfi yazalım. ( ) Bireylerin üstlendiği rolün gereklerini yerine getirmesine sorumluluk adı verilir. ( ) Okula zamanında gelen bir öğrenci sorumluluğunu yerine getirmiş olur. ( ) Odamızı düzenli tutmak okuldaki sorumluluğumuzdur. ( ) Kanunlara uymak ülkemize karşı sorumluluğumuzdur. ( ) Gürültü yapmamak ve yere çöp atmamak çevremize karşı sorumluluğumuzdur. 3. Aşağıdaki durumlarla karşılaştığımızda yapmamız gerekeni kısaca yazalım. Evimize misafir gelecek ve oturma odamız çok dağınık... Annemize yardımcı olmalıyız Arkadaşlarımızdan ödünç aldığımız boya kalemini kaybettik.... Arkadaşımızdan özür dileyip, ona yeni bir boya kalemi alabileceğimizi söyleriz Bilfen ayıncılık

8 Sorumluluklarımız 1. Aşağıdaki ifadeler doğru () ya da yanlış () olarak değerlendirilip ilgili ok yönünde ilerlendiğinde hangi sembole ulaşılır? Evlat olarak ailede üzerimize düşen görevleri yapmalıyız. Okul kurallarına uymak sorumluluğumuzdur Hastalanınca hastaneye gitmek bir sorumluluktur. Evde yatağımızı toplamak bizim sorumluluğumuzdur. Müzik dinlemek sorumluluktur. 2. Sorumluluklarımızı yerine getirdiğimizde karşılaşabileceğimiz durumları pembeye boyayalım. Güven duygumuz Karşılıklı ilişkileri- artar. miz güçlenir. Kavgalar ve çatışmalar artar. Sorumluluk duygumuz gelişir. Toplumsal çatışmalar artar. Kişiliğimiz olumlu yönde gelişir. 3. Aşağıdaki durumlarda sorumluluk alan kişileri yazalım. Sınıfı yönetmek... ÖĞRETMEN... ÖĞRENCI Ödevleri zamanında yapmak Evin geçimini sağlamak... ANNE - BABA 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 9

9 Sosyal Kulüpler 1. Eğitsel kulüplerin faydalarının yazılı olduğu ifadelerin başındaki harfleri kullanarak şifreye ulaşalım. (S) Öğrencilerin yalnız kalmasına neden olur. (T) (P) Öğrencilere sorumluluk bilinci kazandırır. (R) (A) Grup olarak çalışma alışkanlığı kazandırır. üşünme yeteneğini köreltir. Planlı olmayı öğretir. (F) (O) Öğrencilerin kendine güvenini arttırır. (K) (R) Öğrencilerin eğlenceli vakit geçirmesini sağlar. (İ) Çevresine karşı hoşgörülü olmayı öğretir. TRAFİK ŞİFRE:... ayanışmayı engeller. Baskıcı bir ortam oluşur. 2. Aşağıda görselleri verilen kulüplerin isimlerini yazalım. 10 Bilfen ayıncılık Sivil Savunma Kulübü... Müzik Kulübü... Halk Oyunları Kulübü... İzcilik Kulübü... Tiyatro Kulübü... Spor Kulübü...

10 Sosyal Kulüpler 1. Verilen ipuçlarından yararlanarak öğrencilerin hangi kulübe üye olduğunu bulalım. Okul kütüphanesini geliştirmeye çalışıyorum Ela Ali Afetlerde neler yapılabileceğini, insanlara nasıl yardım edebileceğimizi anlatmaya çalışıyorum. Orkun Spor yapmanın önemi hakkında arkadaşlarımı bilgilendiriyorum. Ela:... 1 Ali:... 4 Orkun:... 5 Anıl:... 2 Sinem:... 3 Anıl Öğrencilerden oluşan bir okul korosu oluşturuyoruz. Trafik kuralları konusunda arkadaşlarımı bilgilendiriyorum. 1 Kütüphanecilik Kulübü 2 Trafik Kulübü 3 Müzik Kulübü 4 Sivil Savunma Kulübü 5 Spor Kulübü Sinem 2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle tamamlayalım. 1. Öğrenciler okullarda... ilgi ve yeteneklerine... göre eğitsel kulüplerde yer alır. 2. Eğitsel kulüplerde başkalarının... haklarına saygılı olmalıyız. 3. Okulumuzdaki eğitsel faaliyetlere katılarak hem... eğlenir hem de... sorumluluk bilinci kazanırız Çevre... Koruma Kulübü TEMA ile işbirliği yapar. 5. Eğitsel kulüpler öğrencilerin... Bedensel ve... Ruhsal gelişimini destekler. Çevre Koruma bedensel ruhsal eğlenir sorumluluk ilgi yeteneklerine haklarına 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 11

11 Sosyal Kulüpler 1. Verilen ipuçlarından yararlanarak öğrencilerin hangi kulübe üye olduğunu bulalım. Berna At, kale, vezir, piyon malzemelerimizdir. Turnuvalar düzenleyerek öğrencilerin kaynaşmasını sağlıyoruz. Tiyatro Kulübü Satranç Kulübü Kitap okumayı çok seviyorum. Sınıf kitaplığını düzenliyoruz. Tuna Kütüphanecilik Kulübü Müzik Kulübü Onur Çevre ile ilgili bilgilendirici afişler hazırlıyoruz. Çevremizi temiz tutup, tutmayanları uyarıyoruz. Fen ve Teknoloji Kulübü Çevre Kulübü Kara gün dostu denilen kulübün üyesiyim. Aylin Kızılay Kulübü eşilay Kulübü 2. Aşağıda harfleri karışık olarak verilen kulüplerin isimlerini yazalım. H - V - - A - N - A - R - L - I - A O - K - U - M - R - A HAVANLARI _ KORUMA _ E - F - N E - V İ - J - O - L - O - N - K - E - T _ FEN _ VE TEKNOLOJİ İ - İ - L - V - S A - V - N - U - S - A - M SİVİL SAVUNMA L - A - K - H - O - N - U - I - R - L - A HALK OUNLARI F - Ç - L - K - O - O - T - Ğ - R - F - I - A - I FOTOĞRAFÇILIK 12 Bilfen ayıncılık

12 Sosyal Kulüpler 1. Aşağıda verilen kulüpleri kısaca açıklayalım. MESLEK TANITMA KULÜBÜ: Kulübün amacı öğrencilerimize meslekleri tanıtmak, kendilerine uygun mesleği seçmelerini sağlamaktır. TURİZM KULÜBÜ: Ülkemizin doğal ve turistik yerlerini tanıtmak, turizmin ülkemize katkısını anlatmak. EEBİAT KULÜBÜ: Öğrencilere okuma yazma alışkanlığı kazandırarak yazma becerilerini geliştirir. uygu ve düşüncelerini etkili bir biçimde ifade edebilme gücü kazandırır. TİATRO KULÜBÜ: Öğrencileri tiyatro sanatına teşvik etmek, yaratıcılıklarını arttırmak ve sanat alanında üreticiliği arttırmaktır. KIZILA KULÜBÜ: Öğrencilerin yaş ve bilgi seviyesine uygun olarak her türlü toplum ve çevre sorunlarının çözümüne katkı sağlayacak çalışmalar yapmaktadır. 2. Sosyal kulüplerde yer almanın öğrencilere ne gibi faydaları vardır? Üç tanesini yazalım Sorumluluk bilinci kazandırır Grup olarak çalışma alışkanlığı kazandırır Planlı olmayı öğretir 3. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların kalbini pembeye, yanlış olanlarınkini maviye boyayalım. Katılacağımız eğitsel kulüpleri kendimiz seçeriz. eteneklerimize uygun olan kulüpleri seçmeliyiz. Sosyal kulüpler kişisel gelişimimize katkı sağlar. Sosyal etkinlikler güvensizliğe neden olur. Sosyal etkinlikler sosyal hayattaki bilgi ve becerimizi arttırır. 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 13

13 Bağımsızlık ve Bireysel Özgürlük 1. Aşağıdaki kelime gruplarını anlamlı olacak şekilde renklendirerek eşleştirelim. Halkın kendi kendini yönetme yetkisi Egemenliğin millete ait olmadığı yönetim şekli Millî mücadeleyi başlatmıştır. demokrasi yönetimine geçildi. M. Kemal 19 Mayıs 1919 da Samsun a çıkarak Millî egemenliktir. TBMM nin açılmasıyla padişahlık yönetiminden Halk egemenliğini seçmiş olduğu Krallık, sultanlık ve tek partili yönetimlerdir. milletvekilleri ile kullanılır. 2. Aşağıdaki cümlelerden doğru olanları işaretleyelim. ( ) Büyük Millet Meclisi nin açılmasıyla padişahlık sistemi terk edilmiştir. ( ) evlet yönetimi tek bir kişinin iradesine bağlı olmalıdır. ( ) Egemenliğin kullanılması hiçbir zümreye veya sınıfa bırakılamaz. ( ) TBMM nin temel ilkesi milli egemenlik ilkesidir. ( ) Millî egemenlik ilkesi anayasamızın Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir. maddesi ile güvence altına alınmıştır. 3. Aşağıdaki olayları tarihleri ile eşleştirelim. Cumhuriyetin ilanı TBMM nin açılışı Atatürk ün Samsun a çıkışı Mondros Ateşkes Antlaşması Büyük Millet Meclisi nin TBMM adını alması 8 Şubat Ekim Ekim Mayıs Nisan Bilfen ayıncılık

14 TBMM ve Bizim Bayrağımız 1. Ülkemiz bağımsız bir ülkedir. Bağımsız olan tüm ülkelerin bağımsızlık sembolleri vardır. Bu sembolleri yazalım. ilimiz Başkentimiz TÜRKİE CUMHURİETİ EVLETİ Paramız Anayasamız İstiklal Marşımız Bayrağımız 2. Ülkemizin bağımsızlığı ve özgür olmak neden önemlidir? Açıklayalım. Bağımsız ve özgür olmak bir ülkenin kazanabileceği en önemli değerlerden biridir.... Ülkemiz bağımsızlığını kazanabilmek için şehitler vermiş, kanlar akıtmıştır. Ülkemizin... özgürlüğü için kadın, erkek, genç, yaşlı binlerce kişi Kurtuluş Savaşı nda can vermiştir.... Bir milletin var olmasının temel koşulu özgürlüktür. Özgür olmak için bağımsız olmak... şarttır.... Özgürlüğün dayanak noktasıda milli egemenliğimizdir. Ülkemizde özgür bir şekilde... yaşamak için milli egemenliğin olması gerekir. Milli egemenliği ve özgürlüğü birbirinden... ayıramayız. 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 15

15 TBMM ve Bizim Bayrağımız 1. Aşağıdaki paragrafta boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle tamamlayalım. temsil- kayıtsız- egemenliğin- millî egemenlik- yönetim- millettir- TBMM - iradesi Egemenliğin... meşru kaynağı ve sahibi... millettir. Millet... iradesi fertlerin iradelerinin bir araya gelmesinden oluşmaktadır.... Milli..., egemenlik milletin bölünmez iradesini... temsil eder.... nin TBMM açılması ile... yönetim hakkı halka geçmiştir. Egemenlik... kayıtsız ve şartsız milletindir. 2. Aşağıdaki görselleri inceleyelim. Aralarındaki ilişkiyi benzerliklerden yola çıkarak açıklayalım. İki resimde de demokratik bir seçim yapılmaktadır. Kendilerini temsil edecek kişiyi seçimle belirlemektedirler. 3. Her sütundaki farklı olan kelimeyi işaretleyelim. TBMM Başkent 23 Nisan Egemenlik Milli Marş 10 Kasım Bağımsızlık Bayram 19 Mayıs Krallık Resmi il 29 Ekim 16 Bilfen ayıncılık

16 Etkin Vatandaşlık Kavrama Soruları A. Kelime sandığında yer alan kelimeleri kullanarak boşlukları tamamlayalım. 1. ünyadaki çocukların aynı haklara sahip olması gerekliliği ile bu sıkıntıları ortadan kaldırmak ve onların daha iyi koşullarda yaşamalarını sağlamak için hazırlanan sözleşmeye... Çocuk... Hakları... Sözleşmesi denir. 2. Kişinin kendi davranışlarını veya kendi yetki alanına giren bir olayın sorumluluğunu üstlenmesine... Sorumluluk denir TBMM Türkiye Cumhuriyeti nin 23 Nisan 1920 de kurulmuş olan yasama organıdır. 4. Ortak amaç ve çıkarlar doğrultusunda insanların güçlerini birleştirerek birlikte hareket etmelerine... İş birliği... denir. Ulusal egemenlik karar verme Çocuk Hakları Sözleşmesi hak 5. Zihinsel süreçlerin sonucunda, çeşitli seçenekler arasından birinin seçilmesi sürecine... karar... verme denir. 6. İnsanın, her türlü dış etkiden bağımsız olarak kendi isteğine, kendi düşüncesine göre karar vermesi durumuna... özgürlük denir. 7. Hukukun, adaletin gerektirdiği ve birbirine ayırdığı kazanıma... hak denir. iş birliği sorumluluk özgürlük TBMM 8. evlet üzerinde hakim olan, devlet ile ilgili kararları aldıran genel gücün doğrudan halka ait olmasına... Ulusal... Egemenlik denir. 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 17

17 Etkin Vatandaşlık Kavrama Soruları B. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına, yanlış olanlarınkine harfi yazalım. ünya çocuk haklarının korunması amacıyla UNİCEF kurulmuştur. ünyaya gelen her çocuğun yaşamaya, en iyi şekilde gelişmeye hakkı vardır. Çocuklar her türlü kötü muameleye, ihmal ve sömürüye karşı korunmalıdır. Çocuklar savaştan korunmalı, 15 yaşındaki çocuklar askere alınmalıdır. Çocuk haklarına dair sözleşme 20 Kasım 1989 da kabul edilmiştir. Çocukların hiçbir sorumluluğu yoktur. Okulda öğretmenimize, evde ailemize karşı sorumluluklarımız vardır. Ülkemizin yönetim şekli monarşidir Eğitsel kulüpler öğrencilerin ruhsal gelişimine katkı sağlar Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. C. Aşağıdaki kulüplerle açıklamalarını eşleştirelim. Çeşitli müzik aletlerinin tanıtıldığı, ilgi ve yeteneğine göre bir müzik aletini kullanmanın öğretildiği bir etkinlik kulübüdür A Kitaplıklardan ve kitaplardan yararlanma yollarını öğretip, kitap ve kütüphaneye karşı ilgi uyandırabilen bir kulüptür. B eprem, sel, yangın gibi felaketlerde insanların yardımına koşmayı anlatan, yardımlaşmanın önemini anlatan kulüptür. C A C B EŞİLA SİVİL SAVUNMA MÜZİK KIZILA KÜTÜPHANECİLİK HALK OUNLARI 18 Bilfen ayıncılık

18 Etkin Vatandaşlık Karma Test 1. Odamızı düzenli tutmak Eğitim görmek erlere çöp atmamak Başkalarını rahatsız etmemek ukardaki cümleleri hak ve sorumluluk olarak ayırdığımızda kaç tanesi sorumluluk olarak adlandırılır? 1. Sorumluluk olarak belirlediğimiz cümleleri yazalım. Eğitim görmek A) 1 B) 2 C) 3 ) 4 2. Türkiye de 8 milyon 397 bin çocuk işçinin bulunması şok etkisi yarattı. etkililer konuyla ilgili çalışmalara başladı. ukarıda verilen haberde yer alan çocuğun hangi hakkını kullanmadığını söylenebilir? A) aşama B) Sağlık C) Eğitim ) Barınma 2. İşaretlediğimiz seçenekte yer alan çocuk hakkının açılımını Çocuk Haklarına air Sözleşme de bularak yazalım. Her çocuk eğitimini tam yapabilmek için desteklenir ve korunur. İlköğretim parasız ve hiçbir ayrım gözetmeksizin tüm çocuklar için hak ve zorunludur. 3. Atatürk aşağıdaki sözlerinden hangisiyle milletin üstünde hiçbir gücün olmadığını vurgulamaktadır? A) urtta sulh, cihanda sulh! B) Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. C) Ne Mutlu Türk üm diyene! ) Adalet mülkün temelidir. 3. evlet yönetimine millet iradesinin hakim olması ne zaman ve ne ile gerçekleşmiştir? 23 Nisan 1920 de TBMM nin açılması ile gerçekleşmiştir. 4. Sınıf Sosyal Bilgiler 19

19 Etkin Vatandaşlık Karma Test ört yılda bir yapılır. 2. Açık oy, gizli sayım ilkesi esastır. 3. üksek Seçim Kurulu tarafından denetlenir. ukarıda seçimle ilgili verilenlerden hangisi ya da hangileri yanlıştır? A) alnız 1 B) 1 3 C) 1 2 ) anlış olarak belirlediğimiz maddelerin doğrularını yazalım. Sadece genel seçimler 4 yılda bir yapılır. erel seçimler 5 yılda bir yapılır.gizli oy, açık sayım ilkesi esastır. 5. Arda Çocukları gelecekte ülkenin sahibi olarak görmesi Atatürk ün çocukları sevmesi eniz Farklı ülkedeki çocukların ülkemize gelmesini istemesi Beyza önetimin halkın elinde olduğunu, yarının büyükleri tarafından anlaşılmasını istemesi Hakan ukarıdaki öğrencilerden hangisi TBMM nin açıldığı 23 Nisan gününün çocuklara armağan edilmesinin nedenini yanlış söylemiştir? A) eniz B) Arda C) Beyza ) Hakan Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nı niçin kutlarız? 23 Nisan ulusun yönetme yetkisini kullanmaya başladığı gündür. Bu nedenle ulusal egemenlik açısından önemli bir anlam taşır. Bu sebeple kutlarız. 20 Bilfen ayıncılık