T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ DEVLET KONSERVATUVARI MÜZİK BÖLÜMÜ TÜRK HALK MÜZİĞİ ANASANAT DALI DERS İÇERİKLERİ

Transkript

1 T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ DEVLET KONSERVATUVARI MÜZİK BÖLÜMÜ TÜRK HALK MÜZİĞİ ANASANAT DALI DERS İÇERİKLERİ LİSANS I Türk Müziği Nazariyatı I-II (2+0) Kredi: 2 Genel müzik bilgileri. Türk ve Batı Müziği ses sistemleri. Değiştirme işaretleri. Tam dörtlü ve tam beşliler. Göçürme. Dizi-makam-ayak kavramı ve ilişkileri. Dizide önemli dereceler. (Durak-güçlü yeden.) Genel makam tarifi. Makam tasnifleri ve makam unsurları. Basit makam tarifi ve isimleri. 2-8 zamanlı usuller. Basit (ana) makamlar (Çargah, Buselik, Kürdi, Rast, Uşşak, Bayati). 2-8 zamanlı usullerde dikte, deşifre ve seyir çalışmaları. Hüseyni Makamı. Muhayyer Makamı. Neva Makamı. Tahir Makamı. Hicaz ailesi (Hicaz, Hümayun, Uzzal, Zirgüle). 9 zamanlı usuller (Aksak, Evfer, Raks Aksağı, Oynak). 10 zamanlı usuller (Aksak Semai, Curcuna, Aksak Semai Evferi). Türk Halk müziğinde diziler ve ayaklar konularını içerir. İşitme-Solfej I-II (2+2) Kredi:3 Porte, nota ve anahtarlar hakkında bilgiler. Nota ve sus çeşitleri. Dönüş işaretleri. Basit, bileşik ve aksak ölçüler. Batı müziği ses sistemi. Temel yedi notanın öğretilmesi ve duyulması. Majör ve minör dizilere giriş. Dizinin dereceleri. Donanım ve ton bulma. Tonalite kavramının sağlamlaştırılması. Ritmik okuma çalışmaları. Öğrenilen bilgiler ile solfej deşifre, dikte ritmik okuma çalışmaları. Aralıkların teorik ve işitsel olarak öğretilmesi. Nüans işaretleri. Hız terimleri. Bir diyezli, bir bemollü, majör ve minör tonları ile ilgili solfej, deşifre, dikte çalışmaları. Ritmik okuma çalışmaları. Modülasyon ve transpoze. Tonal ve makamsal müziğin karşılaştırılması. Çok sesli solfeje girişi içerir. Meslek Çalgısı I-II (2+2) Kredi: 3 Meslek Sazı nda teknik gelişimin sağlanması için seviyeye göre etütlerin ve öğrenilen makamlarda çeşitli saz eserlerinin çalışılmasını içerir. 1 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)

2 Yardımcı Çalgı I-II (Piyano) (0+1) Kredi: 1 Piyanodaki temel davranışlar (doğru oturuş ve ellerin piyanodaki konumu) hakkında bilgi ve beceriler, kolların serbestliği için gerekli teknik çalışmalar, iki elin bağımsızlığını kazandırıp geliştirecek çeşitli alıştırmaların örnek parçalar üzerindeki uygulamalarını içerir. Usul Bilgisi I-II (1+1) Kredi: 1 Usuller ile ilgili nazari bilgiler. Düzüm ve örnekleri. Genel tanımlar. Ölçülerde hareket ve mertebe. Küçük usullerle eser uygulama. Klâsik Türk Mûsikîsi'nde ritm, ölçü, usûl kavramların açıklanması ile 2 den 9 zamanlıya kadar olan temel usûllerin nazarî ve uygulamalı çalışmalar. 12 zamanlı Frenkçin usûlünden başlayıp 16 zamanlı Çifte Düyek, Fer' ve Nim Hafif usûlünden sonra, Hafif ve Muhammes usûllerinin uygulamalı ve teorik olarak çalışmaları. Türk Halk Müziği Usul yapısı. Ana usul, bileşik ve karma usuller ve yapılarının incelenmesini içerir. Ses Eğitimi I-II (1+1) Kredi: 1 Sesin anatomik yapısı ile ilgili bilgiler. Öğrencilerin ses özelliklerinin tespit edilmesi. Şan ve Türk Müziği nde uygulamalı çalışmalar yapılması. Ses Eğitiminin gerektirdiği temel aşamalara ve Klâsik Türk Müziği ndeki Ses Eğitiminin gerektirdiği tekniklere bağlı kalınarak; Lisans II Türk Müziği Solfej ve Teorisi dersinde gösterilen makam sıralamasına bağlı kalınarak Klâsik Türk Müziği nden seçilmiş örnek eserlerle uygulamalı çalışmalarını içerir. Türk Müziği Kültürü I-II (2+0) Kredi: 2 Hunlar öncesinden günümüze Türk müzik tarihi. Türk dünyasında Asya-Anadolu müzik ilişkileri. Türkiye de çok sesli müzik kültürünün oluşumu ve gelişimi. Türk müzik kültürünün uygarlık temelleri konularını içerir. Türk Dili I-II (2+0) Kredi : 2 Bu ders, Türkçenin yapısını ve işleyiş özelliklerinin öğrenilmesini, Türk dilinin kurallara uygun kullanılmasını içerir. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi (2 + 0) Kredi: 2 YÖK Kurumu tarafından üniversitemize gönderilen yıllık program çerçevesinde işlenir. Temel Bilgi Teknolojileri I-II (2+1) Kredi: 3 Bilgisayarların donanımsal yapıları, İşletim Sistemleri, Ağ yapılandırması, kelime işleme, tablo oluşturma, sunu hazırlama yazılımlarının tanıtımı ve tanıtılan yazılımlarda öğrencilere çeşitli belgeler hazırlatılması gibi konuları içerir. Yabancı Dil I-II (3+0) Kredi: 3 Öğretilen yabancı dilin gramer yapıları hakkında bilgilerin verilmesi ve verilen bilgilere paralel olarak kolay okuma parçalarının çözümlenmesi gibi konuları içerir. 2 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)

3 LİSANS II Türk Müziği Nazariyatı III-IV (2+0) Kredi: 2 Karcığar makamı. Suzinak makamı. Özel 4 lü ve 5 liler. Şed makam kavramı. Acemaşiran makamı. Mahur makamı. Sultanıyegah makamı. Nihavend makamı. Şedaraban makamı zamanlı usullerin ağır mertebeleri. 10 zamanlıdan 15 zamanlıya kadar usuller (15 zamanlı dahil).öğrenilen usullerde ve makamlarda dikte, deşifre ve seyir çalışmaları. Hicazkâr makamı. Zirgüleli Suzinak makamı. Kürdilihicazkar makamı. Geçki kavramı. Bileşik makam kavramı. Bileşik makam tasnifi. Saba makamı. Segah makamı. Hüzzam makamı. Nikriz makamı. Ferahfeza makamı. Yegah makamı zamanlı usuller. Maya ayağı, Hüseyni ayağı, Kerem ayağı, Garip ayağı vb. Türk Halk müziğindeki yapıların incelenmesini içerir. İşitme-Solfej III-IV (2+2) Kredi:3 Majör beşli, minör beşli, eksilmiş beşli, artmış beşli akorlarının teorik ve işitsel olarak öğretilmesi. Birleşik nüans işaretleri. Birleşik hız terimleri. İki diyezli, iki bemollü, majör ve minör tonlar ile ilgili solfej, deşifre, dikte çalışmaları. Fa anahtarı ile solfej. Ritmik okuma. Çok sesli solfej çalışmaları. Majör beşli ve minör beşli akorlarının I. Ve II. Çevrilmelerinin teorik ve işitsel olarak öğretilmesi. Akorların bulundukları yerler. Dominant yedili ve dominant dokuzlu. Dominan dokutlu majör ve dominant dokuzlu minör akorları ve çözümlerinin teorik ve işitsel olarak öğretilmesi. Üç ve dört diyezli, üç ve dört bemollü, majör ve minör tonlar ile ilgili solfej, deşifre, dikte çalışmaları. Ritmik okuma. Çok sesli solfej çalışmaları. Sansibl yedili, eksilmiş yedili akorları ve çözümlerinin teorik ve işitsel olarak öğretilmesi. Sun i yedili akorlarının teorik ve işitsel olarak öğretilmesini içerir. Meslek Çalgısı III-IV (2+2) Kredi: 3 İleri seviyede etütler, çeşitli saz formları üzerinde icrâ çalışmalarını ve farklı egzersizleri içerir. Yardımcı Çalgı III-IV (Piyano) (0+1) Kredi: 1 Piyanoya başlangıç düzeyinde piyano edebiyatına giriş. Öğretilen eserlerdeki gürlük (nüans) terimlerinin açıklanması ve piyanoda uygulanması. Piyano, mezzo piyano, forte ve mezzoforte çalış uygulamaları. Öğretilen eserlerin besteleniş tarzından doğan yorum özellikleri ve uygulamaları. Teknik çalışmalar (dizi, kadans ve arpej) sürdürme. Kazanılan teknik davranışları etütlerle pekiştirme. Müzik dönemleri hakkında ayrıntılı bilgi, çalışılan parçaların dönem özellikleri. Barok, Klasik, Romantik ve Çağdaş Dönem (ulusal ve evrensel) eserlerini çalma. Çalışılan eserlerdeki tempoların, eserlerin orjinaline yakın bir tempoda çalınabilmesi için gerekli çalışmalar, bu çalışmalar sırasında metronomla çalışma disiplini kazanma. Aksak ölçülerin tanıtımı ve küçük ölçekli ulusal parçaları çalma. Ses Eğitimi III-IV (0+2) Kredi:1 Ses eğitiminin gerektirdiği temel aşamalara ve Klâsik Türk Müziği ndeki ses eğitiminin gerektirdiği tekniklere bağlı kalınarak; Lisans III Türk Müziği Solfej ve Teorisi dersinde gösterilen makam sıralamasına bağlı kalınarak Klâsik Türk Müziği nden ve Türk Halk müziğinden seçilmiş örnek eserlerle uygulama çalışmalarını içerir. 3 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)

4 Türk Halk Müziği Saz İcracılığı'nda Üslup ve Tavır I-II (1+1) Kredi: 2 Türk Halk Müziğine ait çeşitli form, usul ve tavır özelliklerine sahip eserlerin incelenmesi. Yöresel çalma ve söylemede tavır farkları konularını içerir. Türk Müziği Tarihi I-II (2+0) Kredi: 2 Başlangıcından XVII. Yüzyıl sonuna kadar yaşamış olan nazarîyatçı (teorisyen), bestekâr ve icrâcıların, hayatları, eserleri ve sanatkârlık yönlerinin yanı sıra Türk Müziği nin dönem özelliklerine ait bilgilerin verilmesi. Hunlardan Osmanlıya askeri (mehter) müziğin gelişimi. Orta Asya dan Anadolu yaozan geleneği. Klasik Türk Müziği kaynaklarının, teorisyenlerinin tanıtılması. Yüzyıllar esas alınarak önemli besteciler ve eserleri hakkında bilgi verilmesini içerir. Halk Edebiyatı I-II (2+0) Kredi: 2 Halk edebiyatının genel özellikleri. Anonim Halk şiiri nazım biçimleri. Aşık edebiyatı nazım türleri ve şekilleri. Halk şiirinin gruplandırılması. Tekke edebiyatı nazım türleri. Halk edebiyatının önemli şairleri konularını içerir. Türk Müziği Formları I-II (2+0) Kredi: 2 Form un tanımı, Türk Müziğindeki yeri, motif-cümle-periyod yapıları. Türk halk müziğinde sözlü ve çalgısal türler. Uzun ve kırık havalar. Türlere ait örnek eserlerin incelenmesi konularını içerir. Müzik Yazılımları (1+1) Kredi: 2 Müzik ile ilgili yazılımların kategorilere ayrılarak tanıtılması. Bu yazılımların kullanım amaçları, kullanım farklılıklarının açıklanması; ses kayıt yazılımları, nota oluşturma yazılımları, ses kaydı sonrasında kayıt üzerindeki elektronik parametrelerin değiştirilmesi gibi konuları içerir. Sanat Felsefesi (1+1) Kredi: 2 Estetik, Sanat ve sanatçı, sanat eseri kavramlarının açıklanması. Estetiğin temel kavramları ve problemlerinin incelenmesini içerir Türk Halk Müziği Dağarı I-II (2+0) Kredi: 2 Türk Müziği Nazariyatı dersinde işlenen makamlar ve ayaklara eş değer olan seçilmiş eserlerin icrâ edilmesi. Türk Halk Müziği nde kullanılan sözlü ve çalgı formlarının tanıtılması yapısal özelliklerinin incelenmesini içerir. Yabancı Dil III-IV (1+2) Kredi: 2 Gramer bilgisindeki konuların yeniden gözden geçirilmesi sonrasında, yabancı dilin incelikler taşıyan özelliklerinin tanıtılması; bu yapıda oluşturulmuş metinlerin gramer açısından analizlerinin yapılması ve yabancı dil telaffuzu konusundaki çalışmaları içerir. 4 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)

5 LİSANS III Türk Müziği Ses Sistemleri I-II (2+2) Kredi: 3 Ses Sistemlerine Giriş, Adi Kesir, Koma, Cents, Fisagor, Zarlino, Tanpere Sistem, Günümüzde Mikrotonal Notasyon. Meslek Çalgısı V-VI (2+2) Kredi: 3 Öğrenilen makamlardan eserlerin icrâsı, Saz Semaisi, Longa, Sirto formunda teknik eserlerin icrâsı ve daha önce kazanılmış repertuvarın dört ses ve bir ses pozisyonlarında çalışılmasını içerir. Türk Halk Müziği Saz İcracılığı'nda Üslup ve Tavır III-IV (1+1) Kredi: 2 Öğrenciye kazandırılan icrâ üslûbunun ve tavrının sahnede uygulanması çalışmaları. Müfredata göre seçilen eserlerin Türk Halk Müziği İcra, Tavır ve Üslûp kurallarına göre seslendirilmesi ve çalınması çalışmalarını içerir. Eser Analizi I-II (2+0) Kredi: 2 Öğretilen makamlar ve ayaklarla ilgili eserlerin incelenmesini, bu eserlerin müziksel analizlerinin ve içerisindeki geçkilerin tanıtımını, usul yapıları, icrâ edilen ayaklarla ilgili seyir çalışmalarının yapılmasını içerir. Toplu İcra I-II (0+2) Kredi: 1 İcrâ edilen eserlerin tanıtımı ve deşifresini, ikişerli, üçerli, dörderli gruplar oluşturarak eserlerin çalışılmasını, toplu icrâsını, stüdyo kaydını, kayıt edilen eserleri dinleme, hataları inceleme, yanlışlıkların düzeltilmesi yanında konser video kayıtlarının incelenip sahnedeki performans ve icrâ üzerine çalışmalar ile fikir yürütme, grup ve toplu çalışmalarda, eser icrâsı sırasında "birbirini dinleme" ve "soliste eşlik" etme çalışmalarının yapılması içerir. Türk Halk Müziği Dağarı III-IV (2+0) Kredi: 2 Türk Müziği Nazariyatı dersinde işlenen makamlar ve ayaklara eş değer olan seçilmiş eserlerin icrâ edilmesi. Yöre özelliklerine göre türkülerin incelenmesi konularını içerir. Klasik Türk Müziği Dağarı I-II (2+0) Kredi. 2 Klâsik Türk Müziği nde kullanılan sözlü ve çalgı formlarının tanıtılması yapısal özelliklerinin incelenmesi. Çeşitli makamlara ait örnek eserlerin incelenip icra edilmesi. Kayıt-Mix I-II (1+1) Kredi: 2 Ses kayıt teknikleri, mikrofonlama tekniği, ses kayıt kategorileri ve kategorilere göre oluşan karar süreçleri. Kayıt sırasında ve kayıt sonrasında yapılan işlemler. Miks aşaması öncesisırası ve sonrasında yapılanlar, genel miksaj prensipleri gibi konuları içerir. 5 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)

6 LİSANS IV Meslek Çalgısı VII-VIII (2+2) Kredi: 3 Kazandırılan teknik becerilerin gelişmesine yönelik etüt çalışmaları, çalgının teknik özelliklerini geliştiren eserlerin icrâsı, öğretilen eserlerin 4, 1 ve 5 ses gibi pozisyonlarda çalışılması ve taksim anlayışını geliştirici çalışmaları içerir. Türk Halk Müziği Saz İcracılığı'nda Üslup ve Tavır V-VI (1+1) Kredi. 2 Öğrenciye kazandırılan icrâ üslûbunun ve tavrının sahnede uygulanması çalışmaları. Müfredata göre seçilen eserlerin Türk Halk Müziği İcra, Tavır ve Üslûp kurallarına göre seslendirilmesi ve çalınması çalışmalarını içerir. Güfte İncelenmesi I-II (2+2) Kredi: 3 Türk Halk Müziği ne ait eserlerin kısmen basit güfteleri şekil ve anlamca incelenir. Şekil bakımından: Farklı ayak-usûl-formlarındaki eserlerin güfteleri vezin, kâfiye-redif, nazım şekli-türü dikkate alınarak değerlendirilir. Anlam bakımından: Kelime ve tamlamalardan hareketle, yapılan sanatlar da dikkate alınarak güftelerin ne anlama geldikleri ve taşıdıkları kültürel birikim anlatılır. Toplu İcra III-IV (0+2) Kredi: 1 İcrâ edilen eserlerin tanıtımı ve deşifresini, ikişerli, üçerli, dörderli gruplar oluşturarak eserlerin çalışılmasını, toplu icrâsını, stüdyo kaydını, kayıt edilen eserleri dinleme, hataları inceleme, yanlışlıkların düzeltilmesi yanında konser video kayıtlarının incelenip sahnedeki performans ve icrâ üzerine çalışmalar ile fikir yürütme, grup ve toplu çalışmalarda, eser icrâsı sırasında "birbirini dinleme" ve "soliste eşlik" etme çalışmalarının yapılması içerir. Türk Halk Müziği Dağarı V-VI (2+0) Kredi: 2 Ritm, ezgi ve söz bakımından yörelere göre çeşitlilik gösteren Türk Halk Müziği eserlerinin öğretilmesi, yedi bölge içerisinde (Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Karadeniz, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu) Türk Halk Müziği için önemli merkezlerin türkülerinin, Ağız, Ayak (makam) ve ritim yönünden incelenmesini içerir. Klasik Türk Müziği Dağarı III-IV (2+0) Kredi: 2 Klâsik Türk Müziği nde kullanılan sözlü ve çalgı formlarının tanıtılması yapısal özelliklerinin incelenmesi. Çeşitli makamlara ait örnek eserlerin incelenip icra edilmesi. Armoni I-II (1+1) Kredi: 2 Armoniye giriş, aralık kavramı ve aralıklar, ton derecelerinin isimlendirilmesi, güçlü tonlar, akorların sınıflandırılması, akorların çevrimleri gibi genel armoni kurallarını öğretmeyi ve klâsik armoni çalışmalarına temel oluşturmayı içerir. Akorların yapısı, türü, çevrimleri, bağlanışları, kadansları, yedili ve dokuzlu akorların bağlanışlarını örnek parçalar üzerinde, dar ve geniş konumda işleyerek armonize çalışmalarını içerir. 6 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)

7 Müzik Toplulukları Yönetimi I-II (1+1) Kredi: 2 Topluluk yönetimi ve teknikleri, mevcut Türk Halk Müziği Toplulukları na ait görüntü kayıtlarındaki yönetim şekillerinin irdelenmesi ve uygulama çalışmalarını içerir. Besteleme Teknikleri I-II (1+1) Kredi: 2 Eser bestelemede dikkat edilecek olan temel prensipler. Bestelenecek olan eserin biçimsel yapısı, temel alacağı ses sistemi yapısı, bu yapılara göre eserin tasarlanma sürecinde dikkat edilecek olan önemli noktalar, farklı türde ve biçimde eserin bu bağlamda analiz edilmesi, küçük beste çalışmaları gibi konuları içerir. Bitirme Ödevi I-II (1+1) Kredi: 2 Bilimsel araştırma tekniklerinden yararlanarak müzik alan araştırmalarını pekiştiren çalışmalar yapmak. Problemler üreterek bu problemler üzerinde kaynak taraması, veri tabanlarının analizi,verilerin derlenmesi ve elde edilen bulguların bilimsel araştırma tekniklerine göre raporlaştırılarak tez haline getirilmesi gibi konuları içerir. 7 (Türk Halk Müziği Ana Sanat Dalı Ders İçerikleri)