Saldırı yasalarına geçit vermeyelim!

Transkript

1 Saldırı yasalarına geçit vermeyelim! Giriş 12 Eylül askeri faşist cuntası, işçi sınıfının demokratik haklarını ortadan kaldırdı. DİSK'in kapısına kilit vurdu. İşçi sınıfı 30 yılı aşkın süredir sendikal özgürlüklerin sağlanmasını, Toplu İş Sözleşmesi'nin önündeki yasal engellerin, grev yasaklarının, grev erteleme ve yasaklamalarının kaldırılmasını talep etti. Bu içerikteki talepler, her işçi kongresinin, her işçi eyleminin temel konusu oldu. Anayasa refrandumu sürecinde AKP Hükümeti, 12 Eylül Anayasası'nı değiştireceğini, sendikal örgütlenme ve grev yasaklarının önündeki yasakları kaldıracağını, demokratik bir Anayasa yapacağını vaat etti. Fakat vaatlerin hepsi emekçileri beklentiye sokarak aldatmaktan ibaretti. AKP bir çok yasa değiştirdi. Fakat, işçi ve emekçilerin çıkarına göre yasa değişikliği yapmadı. Tam tersine 12 Eylül Anayasası'nı aratmayacak yasalar yaptı. Sermayenin çıkarlarını ve kendi iktidarını güçlendiren, güvence altına alan düzenlemeler yaptı. AKP Hükümeti'ni bu yasa değişikliğine zorlayan ve vaatlerde bulunmasına neden olan faktörlerden biri, işçilerin ve emekçi memurların süre gelen mücadelesidir. Noter şartının kaldırılması, barjları indiriyor gibi davranmak zorunda kalmaları bunu yansıtıyor. İkincisi ise, Uluslararası 'baskı' ve uluslar arası taahütleridir. Özellikle kısa adı İLO olan Uluslar arası Çalışma Örgütü'nün bu konuda yaptığı basınçtır. Bu basıncı ortadan kaldırmak için de yasal düzenlemeler yapma zorunluluğu duydu. İLO karşısında da geri adım atıyor görünmek ve bunu yaparken düzenlemelerin sermayenin çıkarlarına uygun olması için elinden gelen gayreti göstermiştir. Türk buruvazisi son 10 yılda küçümsenmeyecek sermaye birikimi gerçekleştirdi. Bu birikimi doğrudan yoğun emek sömürüsüyle elde etti. Sermaye daha fazla kar elde etmek için emeğin maliyetini en aza indirdi. AKP İktidarı Ustalık döneminde emeğe karşı politikalarını Hükümet programında Ulusal İstihdam Stratejisi başlığı altında topladı. Bunları şu başlıklar altında belirtebiliriz: Kıdem Tazminatı Fonu, İşsizlik Sigortası Fonu, Esnek Çalışma Modelleri, Fazla Çalışma Süreleri, Özel İstihdam Büroları ve Bölgesel Asgari Ücrettir. Ulusal İstihdam Stratejisi nin temel amacı sermaye birikiminin vahşi koşullarını yaratmaktır. Kuralsız çalışma vahşi birikimin temel koşulu olarak işçilere dayatılıyor. Kuralsız çalışmanın koşulu şudur: Bırakınız çok çalışsınlar, bırakınız sömürsünler. AKP Hükümeti, esnek çalışma yasalarından önce ''Sendikalar, Toplu Sözleşme ve Grev Yasası''nda semayenin isteklerini karşılayan bir biçimde düzenliyor. AKP Hükümeti, bu planı, Ekonomik Sosyal Konsey de ve sermaye temsilcileri, Hükümet ve Türk- İş, Hak-İş in içinde yer aldığı üçlü Danışma Kurulu nda tartıştırarak, uzlaşma metni olarak duyurma, işçi sınıfı ve ezilenleri bu uzlaşmayı onaylamaya çağırma yöntemi izledi. Medya araçları bu rızayı üretme araçları olarak kullanıldı, tepkiler görünmez kılınmaya çalışıldı sayılı Sendikalar, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt yasaları Toplu İş Yasası adı altında toplandı. Emekçi memurlar grevsiz toplu sözleşme dayatılıyor sayılı yasada buna

2 uygun değişiklikler yapıldı. Hazırlanan tasarılar Meclise sevk edildi. Tasarı bü tümüyle sendikaları sermayenin çıkarlarına ve sendika bürokratlarının koltuklarını sağlama almaya göre düzenlenmiş. 12 Eylül Anayasası'nın ruhu ve mantığı tasarılara sirayet etmiştir. İşkolu sayısı düşürüldü İşkolu sayısı 28'den 21'e düşürülüyor. Birleştirilen işkolları şöyle; "Avcılık, balıkçılık, tarım ve ormancılık", "gıda sanayi", "madencilik ve taş ocakları", "petrol, kimya, lastik, plastik ve ilaç", "dokuma, hazır giyim ve deri", "Ağaç ve kağıt", "iletişim", "basın-yayın ve gazetecilik", "banka, finans ve sigorta", "ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar", "çimento, toprak ve cam", "metal", "inşaat", "enerji", "taşımacılık", "gemi yapımı ve deniz taşımacılığı", "liman, ardiye ve antrepoculuk", "sağlık, sosyal hizmetler", "konaklama ve eğlence işleri", "savunma ve güvenlik" ve "Genel işler". Burada en dikkat çekici olan birleştirmelerden biri, "gemi yapımı ve deniz taşımacılığı" ile ilgili düzenlemedir. Tersaneleri ve deniz taşımacılığını birleştirerek DİSK Limter-İş'i barajı yükselterek yetkisiz kılmak istendiği açık olarak görülüyor. Sendikal özgürlük yine yok! Sendika kurucusu olmak için o işkolunda çalışma şartı kaldırılıyor. Sendika üyesi olma yaşı 16'dan 15'e indiriliyor. Sendikalı olma yaşının düşürülmesi, eğitim sistemindeki değişikliklerle birlikte düşündüğümüzde çocukların okul yerine fabrika ve atölyelere gönderilmesiyle uyumlu. İşten atılan işçinin sendika üyeliği bir yıl süreyle devam edebilecek. Ancak aynı işkolunda ve aynı zamanda farklı işverenlere ait işyerlerinde çalışan işçiler birden çok sendikaya üye olabilirler deniliyor. Esnek çalışma koşulları altında, bir işyerinde çalışan ve fakat aynı işkolunda farklı bir işverene ait işyerinde de çalışan işçinin çalıştığı işyerinde sendikaya üye olabilmesi olumludur. İşçi geçici veya kısmi bir işte çalıştığında örgütlü olması örgütsüz olmasından daha iyidir. İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette bulunmalarından dolayı işten çıkarılamayacak veya farklı işleme tabi tutulamayacak. İşverenin aykırı hareket etmesi halinde işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilecek. Sendikal nedenlerden dolayı iş sözleşmesinin feshi halinde işçi, dava açma hakkına sahip olacak. Bu durumda işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilecek. Sendikal tazminat, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmayacak. İşten atılan temsilciye bir yıl tutarında ücretinin ödenmesi patron için yeterince caydırıcı değildir. Tasarı, işyeri temsilcilerinin sendikalar tarafından atanmasını öngörüyor. Sendika, işyerinde işçi sayısı elliye kadar ise bir, elli bir ile yüz arasında ise en çok iki, yüzbir ile beşyüz arasında ise en çok üç, beşyüzbir ile bin arasında ise en çok dört, binbir ile ikibin arasında ise en çok altı, ikibinden fazla ise en çok sekiz olmak üzere işyerinde çalışan üyeleri arasından işyeri sendika temsilcisi atayarak onbeş gün içinde kimliklerini işverene bildirecek. Bunlardan biri baş temsilci olarak görevlendirilebilecek. Temsilcilerin görevi, sendikanın yetkisi süresince devam edecek. Buna karşılık emeklilerin, küçük üretici köylülerin, öğrenci gençliğin sendika kurması ve sendikalara üye olması yasak.

3 Sermaye ve devlet denetiminde sendikal düzen Noter şartı kaldırılarak yerine e-devlet kapısı üzerinden üyelik başvurusu yapılacağı ve istifa edileceği belirtiliyor. İşçilerin sendiklaşmasının önünde temel engellerden biri olan Noter şartının kaldırılması işçilerin sendikalara özgürce üye olacağı analamına gelmiyor. İşten atmaların ve işsizliğin yaygın olduğu koşullarda bu düzenleme işçi için hiçbir güvence taşımıyor. Fakat yine de kısmi bir kazanımdır. E- Devlet sisitemi yetersiz de olsa olumlu bir gelişmedir. Ancak yine de değiştiriliyormuş gibi yaparak işçilerin yıllardır ileri sürdüğü her türlü şartın ortadan kaldırılması talebiyle oynanmaktadır. Risk şurada ki, patronlar istediği zaman işçinin e-devlet şifresini alarak rahatlıkla hangi sendikaya üye olduğunu veya isterse istediği sendikaya üye yapabilecek her türlü istismara ve keyfi uygulamalara açıktır. Özgür sendikalaşma, sendika üyeliğinin hiçbir şarta bağlanmadan işçinin doğrudan sendikaya gelerek üye olması ve sendikanın da bunu patrona bildirmesi yeterli olmalıdır. E- Devlet sistemi mevcut koşullar altında işçiler ve sendikaların kontrol ve denetimine olanak sağlıyor. Tasarı'da işçilerin sendika seçme özgürlüğü hakkı tanıyan referandum hakkı önceden yasaklanmıştı, şimdi yine bu hak tanınmıyor. Sendikaların mali denetimi devlet ve mali müşavirliklere veriliyor Tasarının 29. Maddesinde, Kuruluşların gelir ve giderlerine ilişkin en geç iki yıllık ve genel kurul dönemine ilişkin mali denetimleri 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre denetim yetkisine sahip yeminli mali müşavirlerce yapılır. denilerek hem devlet hem de Mali müşavirliklere yetki veriliyor. Olması gereken mali denetimin doğrudan işçiler tarafından yapılmasıdır. Sendikalar üzerinde devletin mali denetimi kaldırılmalıdır. Ekonomik ve Sosyal Konsey şartı Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl süreyle: Ekonomik ve Sosyal Konseye üye konfederasyonlara bağlı olmayan işçi sendikaları için işkolu barajı yüzde 3 olarak uygulanacak. Bakanlar Kurulu, bu oranı yüzde 3 ile binde 5 arasında değiştirmeye yetkili kılındı. Halihazırda barajı aşmış sendikalara 5 yıllık geçiş hakkı tanınıyor. Yani 5 yıllık geçiş dönemi barajı aşamama riski taşıyan sendikalar için hükümet tarafından baskı ve tehdit unsuru olarak ya da faaliyetlerini kontrol etme aracı olarak kullanılabilecek. O işkolunda en fazla üyeye sahip sendikanın TİS yetkisine sahip olması işçilerin sendika seçme ve özgürce iradelerini belirleme haklarını ortadan kaldırmaktadır. Barajlar, örgütlenmenin önünde temel engel olarak duruyor 12 Eylül askeri faşist cuntası toplu sözleşme hakkını biçimsel hale getirmiş ve fiilen ortadan kaldırmıştı. Sendikaya üye olmak bir sorun, toplu sözleşme imzalamak daha büyük bir sorundu. Toplu sözleşme hakkı önünde en temel engel barajlardı. Bir işyerinde çoğunluğu elde etseniz bile toplu sözleşme haklarınız yoktu. AKP'nin hazırladığı taslakta üçlü baraj sistemi ile TİS imzalamak için sırat köprüsünden geçmek gerekiyor. Birinci baraj sistemi, işkolu barajıdır. Eğer işkolu barajı

4 yüzde 3 olarak yasalaşırsa, DİSK ve HAK-İŞ'e bağlı sendikaların çoğunluğu toplu sözleşme yetkisini kaybedecek. TÜRK-İŞ, 12 Eylül koşullarında nasıl kapatılmadıysa tek yetkili sendika olarak ayakta tutulduysa şimdi de benzer bir durum oluşturmak istiyorlar. AKP Hükümeti yüzde 10 işkolu barajını düşürdüğünü iddia ederek işçilerin gözünü boyamaya çalışıyor. Oysa yüzde 3 işkolu barajı, işkollarının birleştirilerek sayısının azaltılması nedeniyle baraj çıtası yükselecektir. Yanısıra SGK verilerinin esas alınması nedeniyle de işkollarında çalışan toplam işçi sayısı yükseleceği için barajı aşmak için gerekli sayı da yükselecektir. DİSK in şu açıklaması gerçek durumu daha anlaşılır kılıyor: Ulaştırma, ardiye ve depoculuk işkolundadır. Birleşen 5 işkolunda çalışan işçi sayısı Ekim 2011 SGK verilerine göre 791 bindir verilerine göre ise yüzde 180 artış vardır. Yüzde 3 üzerinden hesap yaparsak, bu işkolunda barajı aşmak için 23 bin 730 üye gereklidir. Sendikaların birleşmediği ve üye sayılarını artırmadığı varsayılırsa, halen işkolu barajını aşmış 6 sendikadan yalnızca biri yüzde 3 barajını aşabilmektedir istatistiğinde baraj aşmış 5 sendika ise yetkisiz kalacaktır. Hükümet gelebilecek tepkileri en aza indirebilmek için işkolu yetkisini açıklamayı sendikaları boyun eğdirmenin bir aracı olarak kullanıyor. İstatistikler açıklandığında bir çok sendikanın TİS yetkisini kaybetme riski var. İkinci baraj, işletme barajıdır. Bir işletmede TİS imzalamak için o işletmede çalışan işçilerin yüzde 40'ını üye yapmak zorunlu hale getiriliyor. Bu da yetmiyor işletmede en fazla üyeye sahip sendika TİS yetkisi alacak. Bir işkolunda en fazla üyeye sahip sendikanın TİS yetkisine sahip olması işçilerin sendika seçme ve özgürce iradelerini belirleme haklarını ortadan kaldırmaktadır. Üçüncü baraj, işyeri barajıdır. Bir işyerinde TİS imzalamak ve yetki almak için bir sendika yüzde 50+1 işçiyi örgütlemek zorunda. Bu üç barajı geçen bir sendika ve sendika üyesi işçiler patronla TİS masasına oturabilecek. 12 Eylül generallerinin hazırladığı Anayasa'da var olan barajlar sisitemi devam ettiriliyor. Yüksek Hakem Kurulu (YHK) kılıcı tepemizde sallanıyor. Barajları aşmak, yetki almak yetmiyor. TİS imzalamak için uyuşmazlık durumunda YHK'u devreye giriyor. Grev yasağı kapsamındaysanız greve çıkma şansınız da yok. YHK'nun vereceği rakamlara razı olmak zorundasınız. YHK'nun vereceği karara itiraz hakkı yok. Bir nevi patronların işçilere karşı fermanı niteliğinde. Grev yasakları sürüyor, Lokavt hak olarak görülüyor 12 Eylül faşist generalleri yaptıkları Anayasa'da grev erteleme ve yasaklarını getirmişti. Anayasa'nın 154. Maddesi grev yasakları ile ilgili. Hak grevi, dayanışma grevi, genel grev, siyasi grev yasak. Patron, grev esnasında üretim yapabiliyor, istediği kadar mal çıkarabiliyor. İşçinin grev yerinde topluca durması yasak. Patronun fabrikada üretimi devam ettirmesi serbest. İnsanlık suçu lokavt bir hak olarak görülüyor. AKP'nin hazırladığı tasarı bu yasakları olduğu gibi sürdürüyor. Bununla da yetinmiyor. Grev yasaklarının kapsamını genişletiyor. Grev yasaklarına uymamaya ve fiili-meşru mücadeleye para ve hapis cezaları getiriliyor. İşçiler ve sendikacılar üretim yavaşlattığında veya durdurduğunda patronun zararları nı cebinden ödeyecek. Sendikacılar üretimi yavaşlatmaya ve durdurmaya sendika adına karar vermişlerse, patronun zararlarını sendika ödeyecek. Buna karşılık; işçileri topluca sokağa atmak demek olan lokavt serbest ve bir hak olarak görülüyor.

5 Oysa lokavt bir hak değil, insanlık suçudur. Emekçi memurlara grev hakkı yok AKP iktidarı 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Yasası'nda yaptığı değişiklikle emekçi memurlara grevsiz daha doğrusu grev yasaklı bir sendikal düzen dayatıyor. Toplu görüşmenin adını değiştirerek toplu sözleşme olarak değiştiriyor. Esasta bir değişiklik yok. Uluslar arası sözleşmelere ve İLO (Uluslararası Çalışma Örgütü) karar ve kurallarına aykırı bir yasal düzen getiriyor. Grev yasağına dayanan toplu sözleşme düzeni getiriyor Bu zorunlu tahkimdir. Toplu sözleşme de son söz ve karar, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'nun. Bu Kurulun vereceği karara itiraz hakkı yok. Grevin olmadığı toplu sözleşme sisteminin adı zorunlu tahkimdir. Tek tip toplu sözleşme dayatılıyor Her hizmet kolu ayrı ayrı toplu sözleşme imzalayamayacak. Tek bir konfederasyonla tek tip sözleşme yapılacak. Her yıl yapılan toplu görüşmelerin yerini iki yılda bir yapılacak toplu sözleşme alacak. Bütçe yıllık saptanacak ancak toplu sözleşme iki yılda bir yapılacak. Toplu sözleşmede sendikalar, mali ve sosyal hakların miktarını ele alabilecek. Ancak bu talepler için siistemde değişiklik öngören talepler ileri süremeyecek. Yürürlükte olan yasanın 23. maddesinde, işyeri temsilci sayısı şöyle: "İşyerindeki kamu görevlisi sayısı arasında ise en çok bir, arasında ise en çok iki, arasında en çok üç, arasında ise en çok beş, 2000'den fazla ise en çok yedidir. Bu temsilcilerden biri sendika tarafından baş temsilci olarak görevlendirilebilir." Yeni önerilen halinde ise, sendika işyeri temsilcilerinin sayısı azaltılıyor. İşyerindeki kamu görevlisi sayısı 200'e kadar ise bir, arasında ise en çok iki, arasında ise en çok üç, arasında ise en çok dört, 2000'den fazla ise en çok beş işyeri sendika temsilcisi seçilebilir. Bazı hizmet kollarında sendika yasağı devam ediyor. Meclis çalışanları, hakimler ve savcılar, milli savunma ve orduda çalışan sivil personel, ceza infaz kurumu çalışanları, denetim elemanları, polisler, askerler sendikalara üye olamayacaklar. Yetki MEMUR-SEN'e veriliyor Tolu sözleşmede uyuşmazlık çıkması durumunda devreye Kamu Görevlileri Hakem Kurulu (KGHK) girecek. Kurul 11 üyeden oluşaca 7 ' si ilgili bakan veya doğrudan Bakanlar Kurulu tarafından seçilecek. Kurulda sendikalar adına yer alacak akademisyen de sendikaların göstereceği 7 aday arasından Bakanlar Kurulu'nca seçilecek. Memur Sen 2, KESK ve Kamu Sen ise birer üye ile temsil edilecek. Sendikaların sahip olması gereken bütün yetkiler heyet başkanına verilmiş durumda. Taslakta bu yetki heyet başkanına ( Memur Sen ) veriliyor ise çoğunluğa sahip olmayan sendikanın işlevi olmayacak. Toplu sözleşme sürecinde bütün yetki en çok üyesi olan sendikaya veriliyor. Hükümet yetkiyi doğrudan Memur-Sen'e veriyor. Diğer sendikalar göstermelik hale getiriliyor. DİSK ve KESK etkisiz hale getirilmek isteniyor Tasarı Meclis'te görüşülüyor. Tasarı yasalaşırsa; DİSK ve KESK'in etkisizleştirilmek, mücadeleci işçilerin ve sendikaların etki alanınının daraltılarak devlet ve sermaye denetimine sokmak istiyorlar. DİSK'i etkisizleştirip TÜRK-İŞ'i tek belirleyici sendika, HAK-İŞ'i de yedekte tutacak, emekçi

6 memurlar arasında MEMUR-SEN'i tek yetkili sendika olacak biçimde düzenliyorlar. Sermaye ve hükümete karşı mücadele eden sendikaları tasfiye etmek istiyorlar. Bu yasaları çıkardıktan sonra sırada kıdem tazminatı hakkımızın kurulacak bir fona devredilerek gaspedilmesi var. Birleşik bir işçi hareketi ile yasaları geri çektirebiliriz Tasfiye ve kölelik yasalarına karşı mücadeleyi büyütmek için Başta DİSK ve KESK'e bağlı sendikalar ve TÜRK-İŞ'te oluşturulan Sendikal güçbirliği Platformu'na bağlı sendikalar ve bütün sendikların içinde bulunan mücadeleci işçiler bir araya gelerek oetak bir mücadele programı oluşturmayı başarmalıdır. Sendikalı-sendikasız, sigortalı -sigortasız mücadele etmek isteyen bütün işçilerin birleşik gücünü inşa etmeliyiz. Birleşerek mücadele edersek özgürlüklerimizi ve haklarımızı kazanabiliriz. Aksi halde bizi ve çocuklarımızı bekleyen semayenin ayağımıza vurduğu prangalarla köleliktir. İşçilerin, işsizlerin, emekçi memurların, kadınların, gençlerin, sendikaların ve demokratik kitle örgütlerinin, grev, toplu sözleşme hakkı çerçevesinde, örgütlenme ve eylem hakkına; kıdem tazminatı örneğindeki gibi kazanılmış haklara yönelen bu saldırılara karşı birleşik mücadele hattında mevzilenmesi, tek yumruk, tek barikat olmaları kazanmak için tek doğru seçenektir. Fiili, meşru mücadele yolundan birleşik bir işçi-emekçi hareketi yaratmak, tüm ezilenleri sermaye ve AKP nin karşısına dikmek için bahar süreci ve yaklaşmakta olan 1 Mayıs önemli bir olanaktır. ESP Genel Merkezi