2. HAZIR BETON SÜREÇLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "2. HAZIR BETON SÜREÇLERİ"

Transkript

1 2. HAZIR BETON SÜREÇLERİ Endüstriyel bir ürün olarak nitelendirilen hazır beton, hazır beton tesisindeki birtakım üretim süreçlerinin ardından tüketiciye taze olarak teslim edilmekte ve zamanla sertleşmiş özelliklerini kazanmaktadır. Bu bölüm, beton tasarımından bakımına kadar işleyen bu süreçleri anlatmayı hedeflemektedir. Bu süreçler; hazır beton tasarımı, üretimi, taşınması (sevkıyat), dökümü, yerleştirilmesi ve bakımı olmak üzere altı ana kısımda incelenmiştir TASARIM Beton karışım hesabı, istenen kıvam, işlenebilme, dayanım, dayanıklılık, hacim sabitliği ve diğer aranan özelliklere sahip en ekonomik betonu elde edebilmek amacıyla gerekli agrega, su, hava ve gerektiğinde katkı maddesi miktarlarını belirleyebilmek için yapılan hesap olarak tarif edilmektedir (TS 802, 2009). Beton karışım hesabı yapabilmek için, üretilecek betonun nitelikleri ve üretim araçlarının sahip olduğu kapasite ile üretimde kullanılacak çimento ve agrega gibi girdilerin özelliklerinin yer aldığı iki tür veri grubunun bilinmesi gereklidir. İlk veri grubunda bilinmesi gerekenler bağlayıcı malzeme dozajı, mineral ve/veya kimyasal katkı gerekliliği, su/bağlayıcı oranı ve kıvamdır. İkinci veri grubunda ise hesaplama yapılmasına olanak sağlayan çimento dayanımı, çimento özgül ağırlığı, agrega birim hacim ağırlığı, agrega özgül ağırlığı ve agrega gradasyonu yer alır (Akman, 1987). Beton karışımındaki bileşen miktarları 1 m 3 hacmindeki beton için gereken bileşen kütlesi olarak ifade edilmeli ve karışımda bir bileşen miktarı diğerlerinden bağımsız olarak değiştirilmemelidir. Dolayısıyla, karışım tasarımını yapan bir kişi için çimento hamuru-agrega oranı, su-çimento oranı, kum-iri agrega oranı ve katkı kullanımı gibi değişkenler önemlidir. (Mehta ve Monteiro, 2006). Örnek vermek gerekirse, 1 m 3 betonda, eğer agrega bileşeni artırılırsa, çimento hamuru bileşeni azalmalıdır. İstenilen özelliklerde ve performansta beton elde etmek için, uygun bileşenlerin seçimi tasarımdaki ilk adımdır. İkinci adım ise karışım oranlarını belirleme sürecidir. Beton bileşimi ürün maliyetini ve özelliklerini etkilediğinden, hazır beton karışım tasarımını yapan mühendisler yaygın olarak kullanılan yöntemleri esas almalıdır. Türkiye de kullanılan beton karışımı hesap esasları (TS 802), Amerika Birleşik Devletlerinde kullanılan normal, ağır ve 1

2 kütle betonu karışım oranları (ACI 211-1), İngiliz Hazır beton birliği karışım yöntemi (BRMCA), bunlardan sadece birkaçıdır. Burada, öncelikle hazır beton endüstrisinde yıllardır kullanılan TS 802 Beton Karışımı Hesap Esasları standardında belirtilen karışım esasları üzerinde durulacak daha sonra sırasıyla İngiliz Hazır Beton Birliği ve Amerikan Beton Enstitüsü tarafından önerilen yöntemler esas alınarak beton karışım tasarımının nasıl yapıldığı anlatılacaktır TS 802 ye Göre Beton Karışım Tasarımı Bu standarda göre tasarım yapılırken; yapı elemanının boyutları, betonun maruz kalabileceği çevresel ve kimyasal etkiler, don, aşırı sıcaklık ve aşınma gibi fiziksel etkiler, betondan istenen geçirimsizlik, dayanım, dayanıklılık, yoğunluk, işlenebilme ve hacim sabitliği de gözönünde bulundurulur. TS 802 ye göre yapılan beton tasarımı sekiz adımdan oluşur ve aşağıdaki akım şemasında gösterildiği gibi özetlenebilir; 2

3 1. En Büyük Agrega Tane Boyutunun Seçilmesi 2. Tane Büyüklüğü Dağılımının (Granülometri) Seçilmesi 3. Su/Çimento Oranının Seçilmesi 4. Su Miktarının Seçilmesi 5. Hava Miktarının Seçilmesi 6. Kıvamın Seçilmesi 7. Karışım Hesabının Yapılması 8. Karışım Hesabının Deneylerle Gerçeklenmesi Şekil 2.1- TS 802 ye Göre Beton Karışım Tasarımı Akış Şeması 1. Adım: En Büyük Agrega Tane Boyutunun Seçilmesi: TS 802 ye göre karışım hesaplarına en büyük agrega tane büyüklüğünün (D max ) seçilmesiyle başlanmaktadır. D max dördüncü bölümde anlatılan agrega özelliklerinden bir tanesidir ve agregaların tümünün geçebildiği en küçük elek boyutu olarak tanımlanır. Beton tasarımında kullanılabilecek agreganın en büyük tane boyutu, betonun kullanılacağı yapı elemanının türü ve bu yapı elemanının boyutlarıyla ve içerisinde bulunan donatıların konumuyla yakından ilişkilidir. Beton tasarımında kullanılacak agreganın en büyük tane boyutu betonun döküleceği kalıp genişliğinin 1/5 inden, döşeme kalınlığının 1/3 ünden, donatılı betonlarda ise en küçük donatı aralığının 3/4 ünden daha küçük seçilmelidir. Beton pompa ile dökülecekse, en büyük tane boyutu pompa borusunun iç çapının 1/3 ünden daha küçük olmalıdır. Çeşitli yapı elemanları ve yapı elemanı kesitinin boyu için en büyük agrega tane büyüklükleri Çizelge 2.1 de özetlenmiştir. 3

4 Çizelge 2.1- Çeşitli yapı elemanları için boyutlara bağlı olarak kullanılabilecek agrega en büyük tane boyutu Yapı elemanı Agrega en büyük tane boyutu (en fazla) (mm) kesitinin en dar Seyrek donatılı Donatılı perde, Sık donatılı Donatısız boyutu ve donatısız kiriş ve kolonlar döşemeler perdeler (mm) döşemeler Adım: Tane Dağılımının Seçilmesi: Beton tasarımında yer alacak agreganın tane boyut dağılımı, betonun işlenebilirliğini, dayanımını ve ekonomikliğini doğrudan etkilemektedir. Karışımdaki agreganın tane boyut dağılımı, agreganın en büyük tane boyutuyla da ilişkili olarak, Şekil 2.2 ile Şekil 2.5 de belirtilen sınırlar içinde seçilmeli, karışımlar bu limitlere göre hazırlanmalıdır. Karışımın agrega tane boyut dağılımının şekillerde belirtilen 3 numaralı bölgede bulunması betonun işlenebilirliği, dayanımı ve ekonomikliğine katkı sağlayacağından tercih edilmeli, bu mümkün değilse 4 numaralı bölge içinde kalınmalıdır. Ancak zorunlu durumlarda 2 numaralı bölge içinde kalan kesikli tane dağılımları da (gap-graded) kullanılabilmektedir. Bu şekillerde (Şekil ) 1 numaralı bölge çok iri, 2 numaralı bölge kesikli, 3 numaralı bölge uygun, 4 numaralı bölge 3 numaralı bölgeye göre daha ince ve 5 numaralı bölge ise çok ince bir tane boyut dağılımını temsil etmektedir. 4

5 Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.2- Agrega en büyük tane boyutu (D maks ) 8 mm olan betonlar için belirlenen agrega gradasyon eğrileri Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.3- Agrega en büyük tane boyutu (D maks ) 16 mm olan betonlar için belirlenen agrega gradasyon eğrileri 5

6 Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.4- Agrega en büyük tane boyutu (D maks ) 32 mm olan betonlar için belirlenen agrega gradasyon eğrileri Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.5- Agrega en büyük tane boyutu (D maks ) 64 mm olan betonlar için belirlenen agrega gradasyon eğrileri 6

7 Pompa ile dökülecek betonlarda, ince ve iri agrega sınıflarının birleştirilmesiyle yapılan karışımlar için uygun tane dağılım eğrilerine ait sınırlar ise Çizelge 2.2 de listelenmiş ve bu eğriler Şekil 2.6 ve Şekil 2.7 de gösterilmiştir (TS 802,2009). Çizelge 2.2- Pompa ile iletilen beton için kullanılması önerilen ve en büyük tane boyutları 31,5 mm ve 22,4 mm olan agrega karışımlarına ait tane büyüklüğü dağılımı sınırları Elekten geçen, %(yığışımlı) Elek göz açıklığı, (mm) En büyük tane boyutu 31,5 mm En büyük tane boyutu 22,4 mm , , , , , , Pan Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.6- Pompa ile dökülecek betonlarda agrega en büyük tane boyutu (D maks ) 22,4 mm için agrega karışımının önerilen gradasyon eğrisi 7

8 Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.7- Pompa ile dökülecek betonlarda agrega en büyük tane boyutu (D maks ) 31,5 mm için agrega karışımının önerilen gradasyon eğrisi Bunlara ek olarak, pompa ile dökülecek betonlarda pompalanabilirlik açısından ince agreganın kendine ait tane dağılımı çok daha önemlidir. Pompa ile döküme uygun bir beton karışımında yer alacak ince agreganın tane boyut dağılımı Çizelge 2.3 de özetlenmiştir. Bu çizelgedeki bilgiler ise Şekil 2.8 de grafik halinde sunulmuştur. Ayrıca, bu tür betonlarda, ince agreganın incelik modülünün 2,30 3,10 sınırları arasında kalması beton dökümünde büyük kolaylıklar sağlar. Çizelge 2.3- Pompa ile iletilen betonda kullanılacak ince agrega için önerilen tane büyüklüğü dağılımı eğrisine ait sınırlar Elek göz açıklığı, (mm) Elekten geçen, (%)(yığışımlı) 8, , , , , , , , , Pan 0 8

9 Elekten Geçen (%) ,01 0, Elek Göz Açıklığı (mm) Şekil 2.8- Pompa ile dökülecek betonda yer alacak ince agregaya ait önerilen gradasyon eğrisi 3. Adım: Su/Çimento Oranının Seçilmesi: Su/Çimento (w/c) oranı betonun sınıfı ve betonun maruz kalabileceği çevresel ve kimyasal etkilerin şiddetine doğrudan bağlıdır. Tasarımı yapılacak betonlar için iklim şartları ve çevresel etkiler de göz önünde bulundurularak çevre etki sınıfı, en düşük çimento dozajı, en düşük karakteristik basınç dayanımı ve en büyük su/çimento oranları belirlenmelidir. Çizelge 2.4 beton sınıflarına göre karakteristik basınç dayanımları (f ck ) ile karışım hesabında esas alınacak hedef basınç dayanımlarını (f cm ) göstermektedir. Çizelge 2.5, hem hava sürüklenmiş hem de sürüklenmemiş betonlar için, 28 günlük beton basınç dayanımlarına göre seçilebilecek en büyük su/çimento oranlarını göstermektedir. Su/çimento oranı beton dayanımını ve dayanıklılığını etkileyen faktörlerin en önemlilerinden bir tanesi olarak gösterilmektedir (Erdoğan, 2004). Genel olarak, su/çimento oranı arttıkça betonun dayanımı ve dayanıklılığı olumsuz olarak etkilenmektedir. Ancak, çok düşük su/çimento oranlarında da betonun işlenebilirliği azalmakta, betonun içerisinde istenmeyen boşluklar oluşabilmektedir. 9

10 Çizelge 2.4- Beton sınıflarına göre karışım hesabında esas alınacak hedef basınç dayanımları (f cm ) ile deney numunelerinin sahip olması gereken ortalama basınç dayanımları Karakteristik basınç dayanımı, Hedef basınç dayanımı, f f cm ck (MPa) (MPa) Beton sınıfı Karakteristik silindir ( 150x300 mm) basınç dayanımı, f ck (MPa) Eşdeğer küp (150 mm) basınç dayanımı f ck (MPa) Standart sapma biliniyorsa Standart sapma bilinmiyorsa Silindir 150x300 mm) Eşdeğer küp (150 mm) C14/ C16/ C18/ C20/ C25/ C30/ C35/ C40/ C45/ f cm =f ck +1.48σ C50/ C55/ C60/ C70/ C80/ C90/ C100/ Not 1- f cm hedef basınç dayanımı belirlenmesinde, 1,48 katsayısı % 95 güvenilirlik seviyesinde TS EN standardından alınmıştır. Çizelge günlük beton basınç dayanımlarına göre yaklaşık s/ç oranları Basınç dayanımı (28 gün) ( 150x300 mm)silindir (MPa) Su/çimento oranı Hava sürüklenmemiş beton Hava sürüklenmiş beton 45 0, , ,47 0, ,54 0, ,61 0, ,69 0, ,79 0,70 10

11 4. Adım: Su Miktarının Seçilmesi Beton karışımında gerekli olan su miktarı, karışımda doygun yüzey kuru (DYK) durumu göz önüne alınan agreganın yüzeysel nem suyu ile betona gerekli reaksiyonları ve işlenebilirlik için ilave edilecek suyun toplamı olarak tanımlanabilir. Beton karma suyu miktarı, talep edilen betonun kıvam sınıfı, beton yapımında kullanılan agreganın tane boyut dağılımı, agregaların şekli ve tipi, ince agrega/iri agrega oranı ve karışımdaki hava miktarıyla ilişkilidir. Beton karışımında yer alan karma suyu miktarı betonun işlenebilirliğini, dayanımını ve dayanıklılığını (durabilite) önemli ölçüde etkilemektedir. Şekil 2.9 ile 2.12 de doğal ve kırmataş agregalarla yapılan 1 m 3 beton karışımında istenilen farklı çökme (slamp) değerleri ve en büyük agrega tane büyüklüğü için kullanılabilecek yaklaşık su miktarlarının hesaplanabileceği grafikler gösterilmektedir. Buradaki grafikleri kullanılarak hesaplanabilecek su miktarları, hava sürükleyici katkı haricinde kimyasal katkı kullanılmadan yapılacak beton karışımları içindir. Akışkanlaştırıcı olarak kimyasal katkı kullanıldığında ise katkı tipi ve dozajına bağlı olarak grafiklerden hesaplanan karışım suyu miktarlarında belirli oranda su azaltılabilmektedir. Su içeriği (kg/m 3 ) Su İçeriği - Agrega En Büyük Tane Büyüklüğü - Çökme İlişkisi (Doğal Agregalı, Kimyasal Katkısız ve Hava Sürüklenmemiş Betonlar) Çökme: cm Çökme: 8-10 cm Çökme: 3-6 cm Çökme: 1-3 cm Çökme: 0-1 cm Agrega en büyük tane büyüklüğü (mm) Şekil 2.9- Doğal agregalarla kimyasal katkısız üretilen hava sürüklenmemiş betonun yaklaşık karışım suyu miktarı 11

12 Su içeriği (kg/m 3 ) Su İçeriği - Agrega En Büyük Tane Büyüklüğü - Çökme İlişkisi (Doğal Agregalı, Kimyasal Katkısız ve Hava Sürüklenmiş Betonlar) Çökme: cm Çökme: 8-10 cm Çökme: 3-6 cm Çökme: 1-3 cm Çökme: 0-1 cm Agrega en büyük tane büyüklüğü (mm) Şekil Doğal agregalarla kimyasal katkısız üretilen hava sürüklenmiş betonun yaklaşık karışım suyu miktarı Su içeriği (kg/m 3 ) Su İçeriği - Agrega En Büyük Tane Büyüklüğü - Çökme İlişkisi (Kırmataş Agregalı, Kimyasal Katkısız ve Hava Sürüklenmemiş Betonlar) Çökme: cm Çökme: 8-10 cm Çökme: 3-6 cm Çökme: 1-3 cm Çökme: 0-1 cm Agrega en büyük tane büyüklüğü (mm) Şekil Kırmataş agregalarla kimyasal katkısız üretilen hava sürüklenmemiş betonun yaklaşık karışım suyu miktarı 12

13 Su içeriği (kg/m 3 ) Su İçeriği - Agrega En Büyük Tane Büyüklüğü - Çökme İlişkisi (Kırmataş Agregalı, Kimyasal Katkısız ve Hava Sürüklenmiş Betonlar) Çökme: cm Çökme: 8-10 cm Çökme: 3-6 cm Çökme: 1-3 cm Çökme: 0-1 cm Agrega en büyük tane büyüklüğü (mm) Şekil Kırmataş agregalarla kimyasal katkısız üretilen hava sürüklenmiş betonun yaklaşık karışım suyu miktarı 5. Hava Miktarının Seçilmesi Agrega, su ve çimentodan oluşan ve kompozit bir malzeme olan beton içerisinde betonun taze haldeyken tam olarak sıkıştırılamamasından dolayı oluşan boşluklar hapsolmuş hava boşlukları olarak adlandırılır. Bu hava boşlukları betonun dayanım ve dayanıklılık özelliklerini olumsuz olarak etkiler. Öte yandan, betonun içerisine donma-çözülme dayanıklılığını artırmak amacıyla kimyasal katkı maddeleri yardımıyla hava kabarcıkları sürüklenebilmektedir. Bu boşluklara ise sürüklenmiş hava boşlukları adı verilmektedir. Betonun hava miktarı hava sürüklenmemiş beton ve çeşitli iklim şartlarında dökülecek hava sürüklenmiş betonlar için, agrega en büyük tane büyüklüğü ve iklim şartları göz önünde bulundurularak belirlenmelidir. Şekil 2.13 hava sürüklenmemiş ve farklı iklim sınıflarında dökülecek hava sürüklenmiş betonlar için seçilecek hava miktarını hesaplayabileceğimiz grafikleri göstermektedir. 13

14 Hava İçeriği - İklim Şartları İlişkisi 10 8 Sert İklim Orta Şiddetli İklim Ilıman İklim Hava Sürüklenmemiş Beton Hava içeriği (%) Agrega en büyük tane büyüklüğü (mm) Şekil Beton karışımındaki hava içeriği 6. Kıvamın Seçilmesi Kıvam taze betonun ıslaklık derecesi olarak tanımlanmaktadır. Bir başka deyişle, kıvam betonun ne ölçüde kuru veya ıslak olduğunu ifade etmektedir. Kıvam hazır beton endüstrisinde daha çok çökme testiyle belirlenmekte ve günümüzde betonun çökme değeri projede betonun döküleceği inşaat tekniğine ve yapı tipine göre önceden belirtilmektedir. Betonun döküleceği inşaat sahasında şartlara göre kıvam artırılabilir veya azaltılabilir. Beton teknolojisindeki ilerlemeler ve kimyasal katkıların da kullanılmasıyla yüksek kıvamdaki betonlar ayrışma olmaksızın pompalarla iletilmekte ve kolayca yerleştirilebilmektedir. Kıvamın herhangi bir şekilde belirtilmediği işlerde ve projelerde çeşitli yapı elamanları için uygun çökme değerleri Çizelge 2.6 kullanılarak belirlenebilir. 14

15 Çizelge 2.6- Çeşitli yapı elemanları için uygun çökme (slamp) değerleri Yapı elemanı Çökme, mm En az En fazla Betonarme temel duvarları ve ayaklar Donatısız beton temeller, kesonlar ve alt yapı duvarları Kiriş, kolon, betonarme perdeler, tünel yan ve kemer betonları Döşeme betonları Tünel taban kaplama betonları Baraj kütle betonu Karışım Hesabının Yapılması 1 m 3 sıkıştırılmış betonda yer alacak malzemelerin miktarları aşağıdaki bağıntı yardımıyla hesaplanabilir; З p + ρ ρ з p k M a + + S + ρ ρ k a + 10 H = 1000dm 3 Burada; З : karışımdaki çimento kütlesi (kg) p: karışımdaki mineral katkı (puzolan) kütlesi (kg) k: karışımdaki kimyasal katkı kütlesi (kg) ρ ρ, ρ, ρ з, : çimento, mineral katkı, kimyasal katkı ve agrega yoğunluğu (kg/dm 3 ) p k a S : karışımdaki suyun hacmi (dm 3 ) M : karışımdaki agreganın kütlesi (kg) a H : betondaki toplam hava miktarı (%) olarak verilmektedir. Su/çimento oranı üçüncü adımdan ve su miktarı dördüncü adımdan bulunduktan sonra, karışımdaki çimento kütlesi aşağıdaki bağıntıdan hesaplanabilir: 15

16 З = S S / З Burada; S / З : su/çimento oranıdır. Karışımda yer alacak çimento, su, kimyasal katkı, mineral katkı ve havadan sonra arta kalan hacim agrega tarafından doldurulacağından yukarıda verilen bağıntı agrega hacmini dolayısıyla karışımdaki agrega miktarını belirlemek üzere aşağıdaki şekilde yeniden yazılabilir; V a Wa = ρ a З p k 1000 s A = dm ρз ρ p ρk 3 Bu formül yardımıyla agreganın hacmi bulunduktan sonra, 1 m 3 betonda yer alacak agrega kütlesinin belirlenebilmesi için her tane sınıfına ait yoğunluk bulunur ve beton karışımında yer alacak agreganın ortalama yoğunluğu aşağıdaki formül yardımıyla hesaplanır; ρ = a x1 ρ a1 x2 + ρ a2 1 x3 + ρ a3 xn ρ an Burada ρ agreganın ağırlıklı ortalama bağıl yoğunluk değeri olup, x a 1, x 2, x 3 ve x n ise farklı tane sınıflarının karışım oranlarıdır. Hesaplanan ağırlıklı ortalama bağıl yoğunluk değeri agrega hacmiyle çarpılarak 1 m 3 betonda kullanılacak agreganın toplam kütlesi hesap edilir; M = a V a ρ a M a, 1 m 3 betonda yer alacak agreganın toplam kütlesidir. Farklı tane boyut sınıflarındaki agregaların kütleleri ise bu değerin farklı agrega tane sınıflarının karışım oranlarıyla çarpılmasıyla hesaplanır. Bu formüllerde kullanılan agregalara ait yoğunluk değerleri Doygun Kuru Yüzey (DKY) değerleridir. Ancak agregalar çoğunlukla beton karışımı 16

17 içerinde DKY olarak yer almadıklarından, agrega nem oranlarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve karışım hesaplarındaki gerekli düzeltmelerin yapılması gerekir. Agregalara ait nem oranları ve su emme değerleri bilindiğinde, karışımdaki su miktarı ve agrega miktarlarındaki düzeltme aşağıdaki formüller yardımıyla yapılır; S( D) = S + M ai i= Sei Ri M ai n Sei Ri ( D) = M ai M ai 100 Burada; S (D): Düzeltme sonrası su miktarı (kg/m 3 ) S: Düzeltme öncesi su miktarı (kg/m 3 ) M ai (D): Düzeltme sonrası agrega sınıfına ait miktar (kg/m 3 ) M : Düzeltme öncesi agrega sınıfına ait miktar (kg/m 3 ) ai S : Agrega sınıfına ait su emme oranı (%) ei R : Agrega sınıfına ait nem oranı (%) i olarak verilmektedir. 8. Adım: Karışım Hesabının Deneylerle Gerçeklenmesi Beton karışım oranlarının belirlenmesinde kullanılan ve taze ve sertleşmiş beton özeliklerini doğrudan etkileyen uygun tane dağılımı, su/çimento oranı ve su miktarı gibi faktörler için verilen değerler birçok deneyin sonuçlarından elde edilen değerler olduğundan, herhangi özgün bir karışım için hesaplanan agrega, su, çimento, kimyasal katkı, mineral katkı ve hava değerleri kullanılarak deneme karışımı yapılmalı ve hesaplanan değerler deneylerle doğrulanmalıdır. Deneyler öncesinde, tahmin edilen ve öngörülen taze ve sertleşmiş beton özelikleriyle deneyler esnasında ölçülen özelikler arasında fark çıktığı takdirde, karışım hesapları tekrarlanmalıdır. Deneme karışımları yapıldıktan sonra, taze betonun kıvamı, birim hacim ağırlığı ve hava içeriği ölçülmeli ve bu değerler kullanılarak gerçek beton karışım oranları belirlenmelidir. 17

18 BRMCA (İngiliz Hazır Beton Birliği) ne Göre Beton Karışım Tasarımı İngiliz Hazır Beton Birliği ne (BRMCA) göre beton karışımı tasarımının temel düzeyleri Şekil 2.14 de özetlenmiştir. Bu yöntem, İngiliz Hazır Beton Birliği Kalite Topluluğu üyeleri tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır (Dewar ve Anderson, 1992). Bu yönteme göre beton karışım bileşenlerinin oranlarını belirlenmesinde, taze betonun işlenebilirliği ve sertleşmiş betonun dayanımı olmak üzere iki önemli husus mevcuttur. Karışım bileşenlerinin oranlarını belirlemenin diğer bir amacı ise en düşük maliyette yeterli özellikleri sağlayacak bir beton karışımı elde etmektir (Mehta ve Monteiro, 2006). DÜZEY 1 a. Malzeme seçimi b. Uygunluk analizi c. Örnek hazırlama DÜZEY 2 Plastik beton özelikleri için karışım tasarımı DÜZEY 3 Düzey 2 den elde edilen karışımların sertleşmiş beton performans ölçümleri DÜZEY 4 Veri eldesi DÜZEY 5 Veri analizi Her iki yılda bir malzeme özellikleri ve kaynakları değiştiğinde onaylama Şekil BRMCA (İngiliz Hazır Beton Birliği) karışım tasarımı yönteminin temel düzeyleri BRMCA yönteminin en önemli adımı 2. adımdır. Karışımlar, taşıma, işleme, sıkıştırma ve bitirme aşamaları için uygun plastik kıvamda optimum performansı gösterecek şekilde tasarlanmalıdır. İnce/toplam agrega yüzdesi her karışım için yeterli kohezyonu sağlayacak ve segregasyon riskini en aza indirecek şekilde seçilmelidir. BRMCA yönteminin plastik beton özelikleri tasarımında izlenecek adımlar Şekil 2.15 de verilmiştir. Deneme karışımının analizi ve dayanım testi verileri Düzey 4 de gösterilmiş olup burada çimento miktarı esastır. BRMCA karışım tasarım yöntemi Düzey 3-Sertleşmiş betonun performansı Şekil 2.16 da görülmektedir. (Dewar ve Anderson, 1992). 18

19 Deneme karışımları için referans işlenebilme ve maksimum agrega tane boyutu ADIM 1 Deneme karışımlarında üretimin orta kısımlarından seçilen agrega/çimento oranı ADIM 2 İnce agrega/iri agrega oranına göre seçilen başlangıç deneme karışımı ADIM 3 Optimum plastik özelliklerin elde edildiği karışım özellikleri Diğer agrega/çimento oranlı deneme karışımları ADIM 4 Uygun plastik özellikler ADIM 5 Son karışım oranları ve elde edilen plastik özellikler Şekil BRMCA (İngiliz Hazır Beton Birliği) karışım tasarım yöntemi-düzey 2-Plastik özellikler tasarımı ADIM 1 Kullanılan veya tekrar edilen Düzey-2 den son deneme karışımı ADIM 2 BS 1881 test numunelerinin hazırlanması ADIM 3 Erken yaşlardaki dayanımları da içeren ve ölçülüp kaydedilen sertleşmiş beton özellikleri Tüm üretimde tekrarlanan agrega/çimento oranlı sertleşmiş beton özeliklerinin ölçümü Şekil BRMCA (İngiliz Hazır Beton Birliği) karışım tasarım metodu Düzey-3-Sertleşmiş betonun performansı BRMCA (İngiliz Hazır Beton Birliği) karışım tasarım yöntemi Düzey-4-Analiz ve sunum, karışım tasarım verilerinin kullanımı Şekil 2.17 de görülmektedir (Dewar ve Anderson, 1992). 19

20 Yoğunluk (kg/m 3 ) İnce agrega oranı (%) Agrega/çimento oranı Tasarım özelliği için gerekli çimento miktarı Su/çimento oranı (serbest veya toplam su) Tüm malzemelerin 1 m 3 deki ağırlığı Üretim karışımları 28 günlük ortalama dayanım Tasarım dayanımı için çimento miktarı Şekil BRMCA (İngiliz Hazır Beton Birliği) karışım tasarım yöntemi-düzey-4-analiz ve sunum, karışım tasarım verilerinin kullanımı Amerikan Beton Enstitüsü (ACI) ne Göre Beton Karışım Tasarımı Amerikan Beton Enstitüsü (ACI) tarafından önerilen yöntem ise Amerika da ve diğer birçok ülkede oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. ACI yöntemine göre beton karışım tasarımı Şekil de gösterildiği gibi 9 adımdan oluşur. Hesaplamalara başlamadan önce ince ve iri agreganın elek analizi, incelik modülü, iri agrega kuru gevşek birim ağırlığı, malzemelerin özgül ağırlıkları, agrega su emme kapasiteleri ve mevcut nem oranları, hava yüzdesi ve agrega tane boyut dağılımına (gradasyon) bağlı olarak karışım suyu ihtiyacındaki farklılıklar, dayanım ve su-çimento oranı arasındaki ilişki, maksimum su-çimento oranı, minimum hava yüzdesi, minimum çökme miktarı, agrega en büyük tane boyutu ve hedef dayanım değerlerinin bilinmesi gereklidir (Mehta ve Monteiro, 2006). 20

21 1. Çökme değeri (slamp) seçimi 2. Agrega en büyük tane boyutu seçimi 3. Karışım suyu ve hava miktarı tahmini 4. Su/çimento oranı seçimi 5. Çimento miktarının hesaplanması 6. İri agrega miktarı tahmini 7. İnce agrega miktarının belirlenmesi 8. Agrega rutubet düzeltmesi 9. Deneme karışımı yapılması Şekil 3- ACI ce önerilen karışım tasarım yönteminin akım şeması Adım 1: Çökme değeri (slamp) seçimi Karışım tasarımının birinci adımı, tıpkı BRMCA yönteminde olduğu gibi, betonun çökme değerinin belirlenmesidir. Bu değer şantiye şartlarına göre belirlenecektir, ancak Çizelge 2.7 bunun belirlenemediği durumlarda kullanılabilecek değerleri göstermektedir. Öte yandan, pompalanabilir bir beton karışımının slump (çökme) aralığı genellikle mm arasında olmalıdır (Mehta ve Monteiro, 2006). Adım 2: Maksimum agrega tane boyutu seçimi Düzenli bir agrega gradasyonu için maksimum agrega tane boyutu arttığında boşluk miktarı azalır ve aynı zamanda betondaki harç miktarı da azalır. Amerikan Beton Enstitüsü maksimum agrega tane boyutunun kalıp köşeleri arasındaki en dar boyutun 1/5 ini, döşeme derinliğinin 1/3 ünü, donatılar arasındaki minimum mesafenin 3/4 ünü aşmamasını önermektedir (Mehta ve Monteiro, 2006). 21

22 Çizelge 2.7- Farklı yapı tiplerine göre çökme değeri seçimi * (ACI Comittee 211) Yapı tipi Çökme değeri (mm) Maksimum ** Minimum Donatılı temeller ve istinat duvarları Donatısız temeller, kesonlar, ve temel duvarları Kirişler ve perde duvarlar 100 Kolonlar Kaplama ve döşemeler Kütle betonlar * Kimyasal katkı kullanıldığında ve katkı kullanımıyla su/bağlayıcı oranı değiştirilmediği ya da azaltığı zaman bu değer artırılabilir ** Vibrasyon dışında başka tür bir sıkıştırma uygulandığında 25 mm artırılabilir. Adım 3: Karışım suyu ve hava miktarı tahmini ACI a göre 1 m 3 beton için gereken karışım suyu miktarı; agrega en büyük tane boyutu, agrega şekli ve gradasyonuna, beton sıcaklığına, sürüklenmiş hava miktarına ve kimyasal katkı kullanımına bağlıdır. Çizelge 2.8 de verilen karışım suyu ve hava miktarı tahmini agrega tipi ve gradasyonuna bağlı olarak bir miktar değişse de başlangıç için yeterli bilgi sağlamaktadır. Adım 4: Su/çimento oranı seçimi Beton karışımında kullanılan su/çimento veya su/bağlayıcı oranı betonun dayanımı ve dayanıklılığını büyük oranda etkilemektedir. Farklı agregalar, çimentolar ve kullanılan diğer bağlayıcı malzemelerle üretilen bir betonun sabit bir su/çimento ya da su/bağlayıcı oranında genelde farklı dayanım verebilecekleri bir gerçektir. Dolayısıyla betonun basınç dayanımı ile su/çimento oranı arasında bir bağlantı oluşturabilmek ve bunu beton karışım tasarımında kullanmak çok da kolay değildir. Dolayısıyla, bu bağıntıların olmadığı ve mineral katkı içermeyen tip çimento kullanıldığı durumlarda Çizelge 2.9 daki oranlar kullanılabilir. Öte yandan, bazı çevresel etkilerde dayanımdan ziyade dayanıklılık önem arz etmektedir. Bu gibi durumlarda Çizelge 2.10 daki oranları seçmek ve kullanmak daha uygun olacaktır. 22

23 Çizelge 2.8- Karışım suyu ve hava miktarı tahmini a) Sürüklenmemiş hava içeren beton Slump (mm) Su miktarı (kg / m 3 ) Maksimum agrega tane boyutu (mm) Hava miktarı (%) b) Sürüklenmiş hava içeren beton Su miktarı (kg/ m 3 ) Slump (mm) Maksimum agrega tane boyutu (mm) Çevresel etki şiddetine göre hava miktarı (%) Hafif Orta Yüksek Çizelge 2.9- Su/çimento oranları ile basınç dayanımı arasındaki ilişki Beton basınç dayanımı (MPa) Su/çimento oranı (ağırlıkça) Hava sürüklenmemiş beton Hava sürüklenmiş beton Çizelge Şiddetli çevresel etkiler altındaki betonlarda maksimum su/çimento oranları Yapı Tipi Devamlı Islak veya sık sık Deniz Suyuna veya Sülfatlı Donma-Çözülmeye Maruz Ortama Maruz Betonlar Betonlar İnce kesitli veya donatının üzerinde 25 mm den daha az paspayı olan betonlar Diğer yapılar

24 Adım 5: Çimento miktarının hesaplanması Çimento miktarı Adım 3 de belirlenen karışım suyu miktarının su-çimento oranına bölünmesi ile hesaplanır. Adım 6: İri agrega miktarı tahmini Beton üretiminde iri agrega miktarı ne kadar fazla olursa maliyet o kadar az olacaktır. Kum ne kadar ince olursa ve iri agrega tane boyutu ne kadar yüksek olursa iri agrega hacmi de yüksek olur ve işlenebilir bir beton üretilir. 1 m 3 betonda yeralan iri agrega hacmi maksimum agrega tane boyutu ve ince agreganın incelik modülü kullanılarak Çizelge 2.11 teki veriler yardımıyla belirlenebilir. Bu hacim kuru gevşek birim ağırlık ile çarpılarak iri agrega kuru ağırlığına çevrilir (Mehta ve Monteiro, 2006). Çizelge Bir Metreküp Betondaki İri Agrega Hacminin Bulunması İnce Agreganın Değişik İncelik Modüllerine Göre, Kuru-Şişlenmiş İri Maksimum Agrega Hacmi (m 3 ) Agrega Tane İnce Agreganın İncelik Modülü Boyutu (mm) Adım 7: İnce agrega miktarının belirlenmesi Adım 6 tamamlandıktan sonra ince agrega miktarı ağırlık veya hacim yöntemine göre belirlenebilir. Ancak, son yıllarda otomasyonun hazır beton sektöründe kullanımıyla birlikte artık hesaplar genelde hacim yöntemine göre yapılmaktadır. Bu yöntemde su, hava, çimento ve iri agrega hacmi, 1 m 3 hacimden çıkarılıp ince agrega hacmi bulunur. Bu değer ince agrega yoğunluğu ile çarpılarak ince agrega ağırlığı belirlenebilir. 24

25 Adım 8: Agrega rutubet düzeltmesi Beton karışım hesaplarında agregaların doygun-yüzey kuru durumda oldukları varsayılmaktadır. Ancak, agregalar mevcut hava koşullarına göre daha nemli veya daha kuru olabilirler. Bu durumda nem düzeltmesi yapılmazsa, deneme karışımının gerçek su-çimento oranı Adım 4 de seçilen su-çimento oranından daha yüksek veya düşük olur. Yukarıda (6. ve 7. adımda) anlatıldığı gibi bulunan iri ve ince agrega ağırlıkları kuru agregalar için geçerlidir. Bu ağırlıklar da yine doygun-yüzey kuru olacak şekilde hesaplara katılmalıdır. Adım 9: Deneme karışımı yapılması Yukarıdaki hesaplamaların ardından yaklaşık 20 dm 3 ile deneme karışımı hazırlanmalı ve taze betonda çökme (slump) testi yapılmalıdır. Aynı zamanda taze betonun birim ağırlık, hava miktarı da ölçülmelidir. Taze betondan alınan numuneler belirli şartlarda ve belirli sürelerde kür edildikten sonra belirlenmiş yaşlardaki basınç dayanımları bulunmak üzere test edilmelidir. Birkaç denemeden sonra, istenilen işlenebilirlik ve dayanım elde edildiğinde, laboratuarda elde edilen karışım oranları saha uygulamalarına yansıtılmalıdır (Mehta ve Monteiro, 2006) Üretim Hazır beton üretiminde hazırlık ve esas üretim aşamaları olmak üzere iki ayrı süreç mevcuttur. Hazırlık sürecinde şantiyeye yakın ocaklar incelenir, uygun agrega kaynağı sağlanır. Çimento ise genellikle silo içinde dökme olarak temin edilir. Beton karışımında kullanılacak malzemeler belirlendikten sonra bu bölümün ilk aşamasında açıklanan beton karışım hesapları yapılır (Akman, 1987). Betonun esas üretim aşamaları ise ölçme, karıştırma, taşıma, yerleştirme ve kürleme aşamalarından oluşur. Ölçme, ağırlık veya hacim yöntemine göre gerçekleştirilir. Günümüzde daha yaygın olarak kullanılan ağırlık yöntemi ancak otomatik kantarların bulunduğu beton santrallerinde uygulanır. Otomatik kantarlarda her bir bileşen için farklı duyarlılıkla ölçüm gerçekleştirilmektedir. Bu duyarlıklar genelde kimyasal katkı için 20 g, su, çimento ve mineral 25

26 katkılar için 1 kg, agregalar içinse 5 kg duyarlıkta seçilmektedir. TS EN standardına göre bileşen malzemelerin karışım harmanı için tartımında izin verilen sapmalar 1m 3 veya daha fazla beton miktarı için Çizelge 2-13 de verilen sınır değerleri geçmemelidir. Çizelge Bileşen malzemelerin karışımındaki toleranslar Bileşen malzeme Tolerans Çimento Su Gerekli miktarın ± %3 ü Toplam agrega Mineral katkı Kimyasal katkı Gerekli miktarın ± %5 i Hazır beton üretim şekli Hazır beton üretiminde iki ana hedef vardır. Birincisi betonun istenilen özelliklere (gerekli kaliteye) sahip olması, diğeri ise istenilen kalitedeki betonun en ekonomik tarzda üretilmiş olmasıdır (Usta, 2005). Bilgisayar kontrolüyle istenilen oranlarda biraraya getirilen malzemelerin, beton santralında veya transmikserde karıştırılmasıyla üretilen ve tüketiciye 'taze beton' olarak teslim edilen Hazır Beton üretiminin, su ölçme ve karıştırma işlemlerinin santralda veya transmikserde yapılmasına göre kuru ve yaş sistem olarak adlandırılan iki farklı şekli bulunmaktadır. Kuru karışımlı hazır beton, agrega ve çimentosu beton santralinde ölçülüp santralde veya transmikserde karıştırılan, suyu ve varsa kimyasal katkısı ise teslim yerinde ölçülüp karıştırılarak ilave edilen betondur. Kuru karışımlı hazır betonda şantiyede karışıma verilen su miktarına (formülde öngörülenden daha fazla olmamasına) ve karıştırma süresine (homojen bir karışım için yeterli süre) önem verilmelidir. Yaş karışımlı hazır beton ise su dahil tüm bileşenleri beton santralinde ölçülen ve karıştırılan hazır beton olup, sınırlı bir süre içinde kalıba dökülmesi gerekmektedir. Her iki sistemde de üretim tesisine getirilen agrega boyutlarına göre ayrı ayrı sınıflandırılarak, yıldız veya bunker tipi depolarda stoklanır. Çimento ve katkılar ise özel imal edilmiş silo ve tanklarda stoklanır. Beton sınıfı ve cinsine göre hammaddelerin kullanım 26

27 miktarları önceden saptanır ve ilgili veriler otomasyon sistemindeki bilgisayara yüklenir. Üretim bu bilgisayarlar aracılığı ve kontrolünde gerçekleştirilir. Hazır betonun üretiminde kullanılacak, malzemelerin (çimento, agrega, su, katkı) kalitelerini ve birbirlerine uyumunu incelemek için ilk aşamada laboratuar deneyleri yapılmaktadır. Bu deneylerden geçen malzemelerde zamanla olumsuz değişiklikler meydana gelmesinin önlenmesi için sürekli kalite denetimi yapılmalıdır. İstenilen özellikteki betonun üretilmesi için standartlara uygun kaliteye sahip yeterli miktardaki malzemelerin önceden stoklanmış olması, beton karışımına girecek malzemelerin hassas olarak ölçülerek kullanılmaları, karılma işleminin uygun tarzda ve yeterli süre içerisinde yapılması beton özelliklerini önemli ölçüde etkiler (Usta, 2005). Betonun karılma süresi; bütün malzemelerinin santral mikseri içerisine yerleştirilerek karılma işleminin başladığı andan sona erene kadar geçen süre olarak tanımlanır. Hazır betonun üretim süreci, santral operatörünün üretilecek betonu tanımlayan formülün numarasını belirleyip, bilgisayar sistemini işletmesiyle başlar. İlk komuttan sonra, ayrı bölmelerde stoklanmış bulunan agrega, çimento, mineral katkı, su ve kimyasal katkı farklı kantarlarda tartılır. Daha sonra tartılmış agrega bant veya kovayla taşınarak mikser kazanına aktarılır. Bir harman betonun hacmi karıştırıcının hacmine göre genellikle 1 ila 3 m 3 arasındadır. Santralde karışma işlemine beton üniform görünüm kazanıncaya kadar devam edilmelidir. Yeterince karıştırılmış olan harman, transmiksere boşaltılarak, transmikser kapasitesine kadar aynı işlem devam eder. Yıldız tipi santral, santral önünde yıldız şeklinde stoklama alanı olan ve agreganın kova vasıtasıyla arkada bulunan karıştırma kazanına aktarıldığı santraldir. Bunkerli santral, agrega ve kumun santralin önündeki bunkerlerde stoklandığı ve bantlı sistem vasıtasıyla santralin önündeki karıştırma kazanına aktarıldığı beton santralidir (Kafalı, 2004). Günümüzde istenilen özelliklere göre farklı beton karışım formüllerinin sisteme yüklenerek, otomatik dozajlamanın sağlandığı ve bilgisayar kontrolüyle üretim yapılması tesiste oluşturulacak olan otomasyon sistemi ile mümkündür. Bir hazır beton sisteminde; dozajlama, süreç izleme, üretim raporlama, alarm izleme, sipariş yönetimi, üretim planlama, 27

28 stok kontrol, kamyon kantarı, transmikser izleme, kalite kontrol laboratuarı raporlaması otomasyon sisteminin kurulabileceği bölümlerdir. Bir hazır beton santralinde mutlaka bulunması gereken dozajlama otomasyonunda; beton karışım formülleri sisteme yüklenerek üretim komutu verildiğinde istenilen karışım formülünün gerektirdiği miktardaki malzemenin (çimento, agrega, katkı maddeleri, karışım suyu vb.) otomatik olarak tartılıp uygun miktarlarda karıştırılması sağlanır (Kafalı, 2004) Karıştırma Karıştırma işleminden beklenen, tüm agrega tanelerinin yüzeyinin çimento hamuru ile kaplanması ve üniform bir karışım elde edilmesidir. Günümüzde hazır beton santrallerinde çoğunlukla kullanılan dört tip karıştırıcı vardır. Bunlar eğilebilen döner tekneli, eğilemez döner tekneli, pan tipi ve çift gözlü karıştırıcılardır (Neville ve Brooks 2001; Erdoğan 2007). Eğilebilen döner tekneli karıştırıcılar düşük işlenebilirlikli karışımlar ve büyük boyutlu agrega içeren karışımlar için uygundur. Eğilemez döner tekneli karıştırıcılarda ise karıştırıcının ekseni daima yataydır ve karışım yapılan tekneye bir oluk bağlanarak boşaltma gerçekleştirilir. Boşaltmanın yavaş olmasından dolayı biraz ayrışma olabilmektedir. Genellikle yol yapımında kullanılan çift tekneli karıştırıcılarda ise bir tekne içerisinde iki tane göz vardır. Malzemeler birinci göz içerisine girdikten sonra kısa bir süre karıştırılmakta ve karışım malzemelerin ikinci göze nakledilmesinin ardından sonlandırılmaktadır. Bu sayede daha hızlı ve seri çalışan bu karıştırıcıların kapasiteleri daha yüksek olmaktadır (Neville ve Brooks, 2001). Karıştırma süresi: Hazır beton üreticileri kapasiteyi artırmak amacıyla santralde betonu mümkün olduğu kadar hızlı karıştırmak isterler. Bu yüzden üniform bir beton üretilecek minimum karıştırma zamanının bilinmesi gereklidir. Optimum karıştırma zamanı karıştırıcının tipine ve boyutuna, dönme hızına, yükleme esnasında bileşenlerin karıştırma kalitesine bağlıdır. (Neville ve Brooks, 2001). Önerilen minimum karıştırma süreleri Çizelge 2.14 de verilmiştir. 28

29 Çizelge Önerilen minimum karıştırma süreleri (ACI ve ASTM C94-92) Mikser kapasitesi (m 3 ) Karıştırma zamanı (dakika) 0,8 1 1,5 1 ¼ 2,3 1 ½ 3,1 1 ¾ 3,8 2 4,6 2 ¼ 7,6 3 ¼ Su, karıştırma süresinin 1/4 ü geçtikten sonra ilave edilmemelidir. Çizelgedeki değerler normal karıştırıcılar içindir. Ancak çoğu modern daha büyük karıştırıcılarda karıştırma süresi 1-1,5 dakika arasındadır. Yüksek hızlı pan tipi karıştırıcılarda karıştırma süresi 35 saniyedir. Diğer yandan, hafif agrega kullanıldığında karışım süresi 5 dakikadan az olmamalıdır. Optimum karıştırma zamanı mikser tipi, mikser durumu ve mikserin haznesinin dönme hızına bağlıdır. Köşeli kırmataş agrega ile üretilen betonlarda karıştırma süresi kırılmamış doğal agrega ile üretilen betonlardaki karıştırma süresine göre daha fazla olmalıdır. 1 m 3 beton için karıştırma süresi en az 1 dakika olmalıdır. İlave her 1 m 3 beton için de karıştırma süresi 1/4 dakika artırılmalıdır (Mindess ve Young, 1981). Uzun süre karıştırma: Karıştırma uzun sürerse, karışımdaki su buharlaşır ve işlenebilme azalır. Uzun süre karıştırmanın ikincil bir etkisi ise özellikle zayıf agregaların parçalanması sonucu agrega gradasyonun incelmesi ve işlenebilmenin azalmasıdır. Ayrıca, bileşen malzemeler arası sürtünme, karışım sıcaklığını artırır. Hava sürüklenmiş betonda uzun süre karıştırma hava sürükleyici katkı tipine bağlı olarak hava miktarını saatte 1/6 oranında azaltır. İşlenebilmeyi artırmak için su eklenmesi ise dayanımı düşürür ve rötreyi artırır (Neville ve Brooks, 2001) Hazır beton miktarını kontrol etme Üretilen veya dağıtılan hazır beton miktarı, satıcı, düzenleyici tarafından farklı şekillerde kontrol edilebilir. Yöntemlerden biri tüm malzemelerin ağırlığını betonun taze yoğunluğuna bölerek bulunan beton hacminin hesaplanması olabilir. Transmikserin dolum öncesi ve sonrası ağırlığı ve/veya dolum raporları kullanılarak elde edilen taze beton birim hacim ağırlığı, deneysel yollarla laboratuvarda elde edilen taze beton birim hacim ağırlığıyla 29

30 karşılaştırmak suretiyle bu kontrol yapılabilir. Betonun taze yoğunluğunu tahmin etme veya bir değer seçerek kabul alma önemli hatalara neden olabilir SEVKİYAT (TAŞIMA) Transmikser, taze betonun kullanılacağı yere betonun özellikleri bozulmadan taşınabilmesi için özel olarak tasarlanmış kamyon benzeri bir taşıt aracıdır. Hazır beton, üretiminden itibaren en çok iki saat içinde tüketilmesi gereken bir inşaat malzemesidir. Bu nedenle transmikserler bir hazır beton tesisinin en önemli üretim araçlarından birisidir. Transmikserler 4, 6, 8 hatta 12 metreküp gibi farklı taşıma kapasitelerinde olabilir. Türkiye de hazır beton tesislerinin birçoğunda yeni teknoloji ile kurulmuş transmikser ve pompalar mevcuttur. Kaliteli hazır beton üretilmesinde teknoloji çok önemli bir yer tutmaktadır (Kafalı, 2004) Taşımanın hazır betonun işlenebilirliği üzerindeki etkisi Hazır beton sadece zamanla değil aynı zamanda taşıma yönteminden de etkilenir. Hazır betonun karıştırılma ve taşınma yöntemleri Çizelge 2.15 de verilmiştir (Dewar ve Anderson, 1992). Çizelge Hazır betonun karıştırılması ve taşınması (Dewar ve Anderson, 1992) Yöntem Tesiste karıştırma Miksere taşıma Yerinde karıştırma 1 2 3(a) 3(b) Tesiste veya mikserde tamamen karıştırma Suyun bir kısmını kullanarak tesiste veya mikserde kısmen karıştırma Tesiste veya mikserde tamamen karıştırma Mikserde tamamen karıştırılır Mikser haznesi belirli bir hızda döner Mikser haznesi dönmez Mikser haznesi dönmez Devirme tertibatlı kamyon Yalnızca kısa bir süre tekrar karıştırılır Kalan su ilave edilir ve beton birkaç dakika daha tekrar karıştırılır Yalnızca kısa bir süre tekrar karıştırılır Hiçbir şey yapılmayacak Hazır betonun taşınması mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Normal koşullarda çimento hidratasyonu başlangıcından sonra ilk 30 dakika esnasında ihmal edilebilir bir kıvam kaybı vardır. Beton periyodik olarak karıştırılırsa, zamanla kıvam kaybı 30

31 meydana gelir ancak normal olarak bu, 90 dakika içerisinde yerleşmede ve oturmada bir probleme neden olmaz (Mehta ve Monteiro, 2006). Günümüzde kimyasal katkı sistemlerinin geliştirilmesi sonucunda kıvam kayıpları kolaylıkla kontrol edilebilir parametreler haline gelmiştir. Hazır betonun sevkiyatı genellikle 6 m 3 veya 8 m 3 taşıyan transmikserlerle yapılır. Transmikserlerdeki silindir teknenin dönme hızı genelde 1-2 devir/dakika gibi düşüktür. Düşük kıvamlı karışımlarda devirici tertibatlar kullanılır. Çok yüksek kıvamlı beton taşıma kapasitesini sınırlayabilir. 6 m 3 lük mikserler normal boyutta olmasına rağmen bazı firmalar daha büyük mikser kullanmaktadır (ör: 8 m 3 veya 10 m 3 ). Ülkemizde 12 m 3 kapasiteli beton mikserleri de kullanılmaktadır. Daha küçük işler için 2-3 m 3 kapasiteli mikserler de kullanılabilmektedir (Newman ve Choo, 2003) Karışımın Üniformluğu Karışımın üniformluğununda transmikserin etkinliği, karışımdan farklı örnekler alınarak ölçülebilir. ASTM C94-92a standardına göre betonun 1/6 sı ile 5/6 sından örnek alınmalıdır. İki örnek özellikleri arasındaki farklılıklar beton yoğunluğunda 16 kg/m 3, hava yüzdesinde %1, kıvam değerinde 25 mm, 4,75 mm elek üzerinde kalan agregada %6, harcın yoğunluğunda %1,6 ve basınç dayanımında (7 günlük 3 silindirin ortalaması) % 7.5 değerini aşmamalıdır (Neville ve Brooks, 2001) Taze betonun teslimi Kullanıcı, teslim tarihi, zamanı ve birim sürede verilecek beton miktarı (hızı), şantiyede özel taşıma yöntemi, taze betonun özel yerleştirilme yöntemleri, teslim araçlarının, tip (karıştırmalı/karıştırmasız ekipman), büyüklük, yükseklik veya brüt ağırlık gibi özelliklerinin sınırlandırılması gibi konularda imalatçıyla mutabakat sağlamalıdır (TS EN 206-1, 2002). 31

32 2.4. YERLEŞTİRME Hazır betonun taşınmasından sonraki işlem bundan sonra sertleşmeye bırakılacağı ve servis ömrü boyunca bulunacağı yerdeki kalıplara yerleştirilme işlemidir. Çok iyi tasarlanmış, taşınmış, ancak gerekli kurallara uyulmadığı için yerine düzgün yerleştirilememiş bir beton bundan sonraki işlevini yerine getiremeyebilir. Bu yüzden taze betonun yapıdaki yerine yerleştirme işlemi en az tasarım ve taşıma kadar önemlidir. Transmikserden betonu yerine aktarmanın birçok farklı yöntemi mevcuttur. Yöntem seçimi ekonomik faktörlere ve taşınacak beton miktarına bağlıdır. El arabaları, boşaltma olukları, bantlı taşıyıcılar ve pompalar bu yöntemlerin en çok bilinen ve kullanılanları olarak gösterilebilir. Tüm koşullarda en önemli husus betonun yerleştirme için seçilen yönteme uygun, kohezif ve segregasyona maruz kalmayacak şekilde tasarlanması ve üretilmesi gerekir (Neville ve Brooks, 2001) Priz süresi ve işlenebilme kaybı Hazır beton yaklaşık dört saat içerisinde ortam koşulları ve karışım özelliklerine bağlı olarak sertleşmeye başlayacaktır. Ancak işlenebilme kaybı çok önemlidir ve beton kıvamı çok fazla azalmadan yerleştirilmelidir (Newman ve Choo, 2003). Taze beton sıcaklığı teslim anında 5 C den daha düşük olmamalıdır. Bu sıcaklıktan farklı en düşük veya en yüksek taze beton sıcaklığı şartı bulunan durumlarda bu sıcaklıklar sapma sınırları da verilerek belirlenmelidir. Taze betonun teslimden önceki herhangi ısıtma veya soğutma işlemine ait şart imalatçı ve kullanıcının ortak kararıyla belirlenmelidir (TS EN 206-1, 2002) Yerleştirme ve sıkıştırma Betonun yerleştirilmesinde günümüzde yaygın kullanılan ekipmanlar kamyona monte edilmiş oluklar, bantlı taşıyıcılar ve pompalardır. Ayrışmayı (segregasyon) en aza indirmek için beton çok yüksekten dökülmemelidir. Genelde beton karışımı kalınlığı üniform olacak şekilde yatay katmanlar halinde yerleştirilir ve her katman diğeri yerleştirilmeden önce sıkıştırılır. Yerleştirme işlemi yeterli hızda gerçekleştirilmelidir. Bu sayede yeni katman yerleştirildiğinde aşağıdaki katman hala plastiklik özelliğini kaybetmemiş olmalıdır. Bu da soğuk derzi engeller (Mehta ve Monteiro, 2006). 32

33 Yerleştirme ve sıkıştırma betonu şekillendirme sürecidir. Burada amaç, hapsolmuş havanın betonda yer almasını engellemektir. Günümüzde vibratörler kullanılarak düşük suçimento oranına veya yüksek agrega miktarına sahip karışımların yerleştirilmesi kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Yüksek kıvamlı karışımlar ayrışmaya müsaade etmeden dikkatlice sıkıştırılmalıdır. Vibratörler yalnızca sıkışma işlemi için kullanılmalı betonu yatay yönde hareket ettirmek amacıyla kullanılmamalıdır (Mehta ve Monteiro, 2006). Vibrasyon, betonun sıkışmasında yaygın kullanılan bir yöntemdir. İri agrega taneleri arasındaki içsel sürtünme vibrasyon işlemi ile yüksek oranda azalır. Sonuç olarak karışım sıvı gibi davranır ve boş alanlara akmaya başlar. Vibratör kullanımının ilk amacı hapsolmuş havayı önlemektir. Bunun için vibratör betona hızlıca daldırılır ve yavaşça çekilir. Dahili vibratörler kolon, kiriş, duvar ve döşeme betonlarında sıkışma sağlamak için kullanılır. (Mehta ve Monteiro, 2006). Yerleştirme ve sıkıştırma işlemleri birbirinden bağımsızdır ve aynı anda yürütülür. Bu işlemler, gerekli dayanımı, geçirimsizliği ve yapıdaki sertleşmiş betonun dayanıklılığı için çok önemlidir. Kolonlar ve duvarlarda, saatte 2 m yükselecek şekilde beton dökülmeli, uzun gecikmeler soğuk derze neden olabileceğinden gecikmelerden kaçınılmalıdır. Derin kesitlerde ayrışmayı önlemek için tremi borusu kullanılabilir (Neville ve Brooks, 2001) Vibratörler Vibrasyon ile betonun sıkıştırılması sonucu hapsolmuş hava beton içerisinden çıkar ve taneler birbirine yaklaşır. Özellikle kuru ve katı karışımlarda vibrasyon uygulaması çok iyi sonuçlar verir. Yetersiz vibrasyon veya aşırı vibrasyon üniform olmayan sıkışmaya neden olur ve yetersiz sıkıştırma olursa yeterli dayanımda beton elde edilmez. Öte yandan, aşırı vibrasyon da ayrışmaya neden olabilir (Neville ve Brooks, 2001). Dahili vibratörler pratikte en yaygın kullanılan vibratörlerdir. Bu tür vibratörlerde, dalıcı olarak da adlandırılan çelik bir tüp esnek bir hortum vasıtasıyla bir motora bağlanmıştır. Çelik tüpün içerisindeki eksentirik olarak bağlanmış bir ağırlık dönerek yüksek frekanslı titreşim oluşturur ve bu titreşimler betonun sıkışmasını sağlar (Neville ve Brooks, 2001). 33

34 Harici vibratörler, kalıba sabitlenir ve vibrasyon uygulandığında hem kalıp hem de yerleştirilmiş olan beton vibrasyona maruz kalır. Harici vibratörler özellikle prekast beton üretiminde sıklıkla kullanılır. Taze betonun yerleştirme ve küründe uygun metodun kullanılabilmesi ve beton dayanım gelişiminin tahmin edilebilmesi için kullanıcı, beton bileşimi ile ilgili bazı bilgilere ihtiyaç duyabilir. Çimentonun tipi ve dayanım sınıfı ve agregaların tipi, kimyasal katkıların tipi, varsa mineral katkıların, tip ve yaklaşık miktarları, hedef su/çimento oranı, dayanım gelişimi ve bileşen malzemelerin kaynakları hakkında bilgi imalatçı tarafından kullanıcıya verilmelidir (TS EN 206-1, 2002) BAKIM Kür, betonda belirli bir periyod için yeterli nem miktarı ve sıcaklığın mevcut kalabilme sürecidir. Çimento hidratasyonu uzun bir süreçtir ve devamı için suya ve uygun sıcaklığa ihtiyaç vardır. Bu yüzden, kür çimento için sürekli hidratasyon olanağı sağlar ve sonuç olarak beton dayanımı artar. Eğer beton döküldükten sonra kür edilmezse, ortam şartlarına bağlı olarak, sürekli kür edilen beton dayanımının yaklaşık %50 sini kazanır. Eğer beton yalnızca 3 gün kür edilirse, sürekli kür edilen beton dayanımının yaklaşık %60 ına ulaşır. 7 gün kür edilirse, sürekli kür edilen betonun dayanımının yaklaşık %80 ini kazanır. Sıcaklık arttığında hidratasyon hızı artar ve sonuç olarak dayanım da artar. Kürleme yalnızca dayanımı artırmakla kalmaz aynı zamanda dayanıklılık, su geçirimsizlik, aşınma direnci, donmaçözünme direnci gibi betonun diğer dayanıklılıkla ilgili önemli özelliklerini de iyileştirir. Kürleme, çimentonun priz sona erme süresinden sonra başlamalıdır. Eğer beton prizden sonra kür edilmezse, rötre çatlakları oluşur. Kürleme işlemi üç şekilde gerçekleştirilebilir. Birincisi erken yaşlarda betonda su varlığının korunması için beton yüzeyinin ıslak örtü ile örtülmesidir. İkincisi betondan karışım suyu kaybını önlemek için yüzeyin geçirimsiz kağıt veya plastik örtü, membran ile örtülmesi ya da kimyasal bir katkı malzemesi kullanılarak kaplanmasıdır. Üçüncüsü ise dayanım kazanmayı ısı ve ilave nem 34

BETON KARIŞIM HESABI (TS 802)

BETON KARIŞIM HESABI (TS 802) BETON KARIŞIM HESABI (TS 802) Beton karışım hesabı Önceden belirlenen özellik ve dayanımda beton üretebilmek için; istenilen kıvam ve işlenebilme özelliğine sahip; yeterli dayanım ve dayanıklılıkta olan,

Detaylı

Çizelge 5.1. Çeşitli yapı elemanları için uygun çökme değerleri (TS 802)

Çizelge 5.1. Çeşitli yapı elemanları için uygun çökme değerleri (TS 802) 1 5.5 Beton Karışım Hesapları 1 m 3 yerine yerleşmiş betonun içine girecek çimento, su, agrega ve çoğu zaman da ilave mineral ve/veya kimyasal katkı miktarlarının hesaplanması problemi pek çok kişi tarafından

Detaylı

16.05.2012. Üretim Hazır Beton Nedir - Nasıl Üretilir? Hazır Beton Santralı Üretim Süreci Beton Sınıfları. Betonun Diğer Özellikleri

16.05.2012. Üretim Hazır Beton Nedir - Nasıl Üretilir? Hazır Beton Santralı Üretim Süreci Beton Sınıfları. Betonun Diğer Özellikleri Agrega Beton üretiminde kullanılan kum, çakıl, kırmataş gibi malzemelerin genel adı agregadır. Beton içinde hacimsel olarak %60-75 civarında yer işgal eden agrega önemli bir bileşendir. Agregalar tane

Detaylı

Beton sınıfına göre tanımlanan hedef (amaç) basınç dayanımları (TS EN 206-1)

Beton sınıfına göre tanımlanan hedef (amaç) basınç dayanımları (TS EN 206-1) BETON TASARIMI (Beton Karışım Hesabı) İstenen kıvamda İşlenebilir İstenen dayanımda Dayanıklı Hacim sabitliğinde Ekonomik bir beton elde edebilmek amacıyla gerekli: Agrega Çimento Su Hava Katkı Maddesi:

Detaylı

1. Projeden, malzemeden gerekli veriler alınır

1. Projeden, malzemeden gerekli veriler alınır 1. Projeden, malzemeden gerekli veriler alınır Beton karışım hesabı yapılırken; Betonun döküleceği elemanın boyutları Elemanın maruz kalacağı çevresel etkiler (sülfat ve klorür gibi zararlı kimyasal etkiler,

Detaylı

beton karışım hesabı

beton karışım hesabı 9 beton karışım hesabı Paki Turgut Kaynaklar 1) TS 802 Beton Karışım Tasarımı Hesap Esasları 2) Domone P, Illston J, Construction Materials, 4th Edition 3) Mindess S et al., Concrete, 2nd Edition 4) Portland

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON KARIŞIM HESABI Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter ŞEMATİK BETON YAPISI Boşluklar Katılar

Detaylı

BETON KARIŞIM HESABI. Beton; BETON

BETON KARIŞIM HESABI. Beton; BETON BETON KARIŞIM HESABI Beton; Çimento, agrega (kum, çakıl), su ve gerektiğinde katkı maddeleri karıştırılarak elde edilen yapı malzemesine beton denir. Çimento Su ve katkı mad. Agrega BETON Malzeme Türk

Detaylı

5/3/2017. Verilenler: a) TS EN standardından XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA3 sınıfı zararlı kimyasallar etkisi için belirlenen kriterler:

5/3/2017. Verilenler: a) TS EN standardından XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA3 sınıfı zararlı kimyasallar etkisi için belirlenen kriterler: ÖRNEK: Endüstriyel bölgede yapılacak bir betonarme yapı için TS EN 206-1 standardına göre XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA3 sınıfı zararlı kimyasallar etkisine karşı dayanıklı akıcı kıvamda bir beton karışım

Detaylı

Verilenler: a) TS EN standardından XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA3 sınıfı zararlı kimyasallar etkisi için belirlenen kriterler:

Verilenler: a) TS EN standardından XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA3 sınıfı zararlı kimyasallar etkisi için belirlenen kriterler: ÖRNEK: Endüstriyel bölgede yapılacak bir betonarme yapı için TS EN 06-1 standardına göre XF1 sınıfı donma-çözülme ve XA sınıfı zararlı kimyasallar etkisine karşı dayanıklı akıcı kıvamda bir beton karışım

Detaylı

BETON* Sıkıştırılabilme Sınıfları

BETON* Sıkıştırılabilme Sınıfları BETON* Beton Beton, çimento, su, agrega kimyasal ya mineral katkı maddelerinin homojen olarak karıştırılmasından oluşan, başlangıçta plastik kıvamda olup, şekil rilebilen, zamanla katılaşıp sertleşerek

Detaylı

Doç. Dr. Halit YAZICI

Doç. Dr. Halit YAZICI Dokuz Eylül Üniversitesi Đnşaat Mühendisliği Bölümü ÖZEL BETONLAR RCC-SSB Doç. Dr. Halit YAZICI http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici/ SİLİNDİRLE SIKI TIRILMI BETON (SSB) Silindirle sıkıştırılmış beton (SSB),

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON KARIŞIM IM HESABI

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON KARIŞIM IM HESABI Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON KARIŞIM IM HESABI ŞEMATİK K BETON YAPISI Boşluklar Katılar Hava ve Çimento+su İnce Kaba serbest su (hidrate çimento)

Detaylı

16.05.2012. Üretim Hazır Beton Nedir - Nasıl Üretilir? Hazır Beton Santralı Üretim Süreci Beton Sınıfları. Betonun Diğer Özellikleri

16.05.2012. Üretim Hazır Beton Nedir - Nasıl Üretilir? Hazır Beton Santralı Üretim Süreci Beton Sınıfları. Betonun Diğer Özellikleri Agrega Beton üretiminde kullanılan kum, çakıl, kırmataş gibi malzemelerin genel adı agregadır. Beton içinde hacimsel olarak %60-75 civarında yer işgal eden agrega önemli bir bileşendir. Agregalar tane

Detaylı

BETON KARIŞIM HESAPLARI (BETON TASARIMI)

BETON KARIŞIM HESAPLARI (BETON TASARIMI) BETON KARIŞIM HESAPLARI (BETON TASARIMI) Beton malzemesi; agrega, çimento, su ve gerektiğinde bazı mineral (uçucu kül, silis dumanı gibi) yada kimyasal (akışkanlaştırıcı, priz hızlandırıcı/geciktirici,

Detaylı

ÖRNEK ALMA : ÇEYREKLEME YÖNTEMİ AGREGA YIĞINININ ORTA BÖLGESİ TESPİT EDİLİR. BU BÖLGENİN DEĞİŞİK YERLERİNDEN ÖRNEK ALINIR

ÖRNEK ALMA : ÇEYREKLEME YÖNTEMİ AGREGA YIĞINININ ORTA BÖLGESİ TESPİT EDİLİR. BU BÖLGENİN DEĞİŞİK YERLERİNDEN ÖRNEK ALINIR AGREGALAR ÖRNEK ALMA : ÇEYREKLEME YÖNTEMİ AGREGA YIĞINININ ORTA BÖLGESİ TESPİT EDİLİR. BU BÖLGENİN DEĞİŞİK YERLERİNDEN ÖRNEK ALINIR AGREGA YIĞINININ ORTA BÖLGESİ TESPİT EDİLİR. BU BÖLGENİN DEĞİŞİK YERLERİNDEN

Detaylı

3/9/ µ-2µ Filler (taşunu) 2µ altı Kil. etkilemektedir.

3/9/ µ-2µ Filler (taşunu) 2µ altı Kil. etkilemektedir. Agregaların tane boyutuna göre sınıflandırılması: Agregalar boyutlarına göre ince agrega (kum, kırmakum), iri agrega (çakıl, kırmataş) ve tuvenan (karışık) agrega olmak üzere üç sınıfa ayırılabilir. Normal

Detaylı

SU ve YAPI KİMYASALLARI

SU ve YAPI KİMYASALLARI SU ve YAPI KİMYASALLARI Betonda su; Betonla ilgili işlemlerde, suyun değişik işlevleri vardır; Karışım suyu; çimento ve agregayla birlikte karılarak beton üretimi sağlamak için kullanılan sudur. Kür suyu;

Detaylı

Bolomey formülünün gelişmiş şekli; hava boşluğunun dayanıma etkisini vurgulamak

Bolomey formülünün gelişmiş şekli; hava boşluğunun dayanıma etkisini vurgulamak BETON Bolomey formülünün gelişmiş şekli; hava boşluğunun dayanıma etkisini vurgulamak açısından ilginçtir. Bu formülde dayanımı etkileyen en önemli faktör çimento hamuru içindeki çimento miktarıdır.

Detaylı

AGREGALAR Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

AGREGALAR Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi AGREGALAR Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Agregalar, beton, harç ve benzeri yapımında çimento ve su ile birlikte kullanılan, kum, çakıl, kırma taş gibi taneli farklı mineral yapıya sahip inorganik

Detaylı

2.1. Yukarıdaki hususlar dikkate alınarak tasarlanmış betonun siparişinde aşağıdaki bilgiler üreticiye verilmelidir.

2.1. Yukarıdaki hususlar dikkate alınarak tasarlanmış betonun siparişinde aşağıdaki bilgiler üreticiye verilmelidir. Beton Kullanıcısının TS EN 206 ya Göre Beton Siparişinde Dikkat Etmesi Gereken Hususlar Hazırlayan Tümer AKAKIN Beton siparişi, TS EN 206-1 in uygulamaya girmesiyle birlikte çok önemli bir husus olmıştur.

Detaylı

Tasarım Aşaması. TS EN 934-2 Beton Katkıları

Tasarım Aşaması. TS EN 934-2 Beton Katkıları Tasarım Aşaması TS EN 934-2 Beton Katkıları 1 Tasarım Aşaması TS EN 934-2 Beton Katkıları Betonun karışımına giren ve betona istenilen yönde yön veren hammaddelerdir. TS EN 934-2 göre, Tanım: Taze ve/veya

Detaylı

YAPI MALZEMESİ OLARAK BETON

YAPI MALZEMESİ OLARAK BETON TANIM YAPI MALZEMESİ OLARAK BETON Concrete kelimesi Latinceden concretus (grow together) ) kelimesinden gelmektedir. Türkçeye ise Beton kelimesi Fransızcadan gelmektedir. Agrega, çimento, su ve gerektiğinde

Detaylı

SÜPER BEYAZ. prekast. Yüksek performanslı beyaz çimento!

SÜPER BEYAZ. prekast. Yüksek performanslı beyaz çimento! SÜPER BEYAZ prekast Yüksek performanslı beyaz çimento! Süper Beyaz Çimento Prekast Uygulamaları Beyaz Portland Çimentosu, 100 yılı aşkın süredir dünyada; gerek estetik görüntüler elde etmek için, gerekse

Detaylı

Beton Şartnamesinin Hazırlanması. Beton için şartname hazırlayıcı aşağıda verilen hususları dikkate almalıdır:

Beton Şartnamesinin Hazırlanması. Beton için şartname hazırlayıcı aşağıda verilen hususları dikkate almalıdır: Beton Kullanıcısına Yönelik Kısaca TS EN 206-1 Beton Standardı Hazırlayan:Tümer Akakın 8 Aralık 2004 günü, Türkiye de yapı malzemeleri açısından önemli bir değişim günü olmuştur. Avrupa Birliği ne teknik

Detaylı

DENEYİN YAPILIŞI: 1. 15 cm lik küp kalıbın ölçüleri mm doğrulukta alınır. Etiket yazılarak içine konulur.

DENEYİN YAPILIŞI: 1. 15 cm lik küp kalıbın ölçüleri mm doğrulukta alınır. Etiket yazılarak içine konulur. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TAZE BETON DENEYLERİ DENEY ADI: TAZE BETON BİRİM HACİM AĞIRLIĞI DENEY STANDARDI: TS EN 12350-6, TS2941, ASTM C138 DENEYİN AMACI: Taze

Detaylı

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015 Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Kasım, 2015 Sıcak havada beton dökümlerinde; Taze beton sıcaklığı, Rüzgar hızı, Bağıl nem, Ortam sıcaklığı gibi etkenler denetlenmeli ve önlemler bu doğrultuda alınmalıdır.

Detaylı

YAPI MALZEMESĐ ÖRNEK KARIŞIM HESABI

YAPI MALZEMESĐ ÖRNEK KARIŞIM HESABI 6 YAPI MALZEMESĐ ÖRNEK KARIŞIM IM HESABI ÖRNEK 1: Veriler: Ilıman bir bölgede yapılacak bir betonarme yapıda betonyer ve vibratör kullanılarak C25/30 sınıfı beton üretilecektir. Beton aşağıda özellikleri

Detaylı

4.3.6.e Süper akışkanlaştırıcı katkılar

4.3.6.e Süper akışkanlaştırıcı katkılar 4.3.6.e Süper akışkanlaştırıcı katkılar Bu katkılar normal akışkanlaştırıcılara benzer ancak etkileri çok daha fazladır. Normalde oldukça düşük su/çimento oranlı betonlar süperakışkanlaştırıcı kullanılarak

Detaylı

EKOBEYAZ. prekast. Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık!

EKOBEYAZ. prekast. Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık! EKOBEYAZ prekast Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık! Çimsa Ekobeyaz Çimento Prekast Uygulamaları Beyaz Portland Çimentosu, 100 yılı aşkın süredir dünyada; gerek estetik görüntüler elde etmek için, gerekse

Detaylı

YAPI MALZEMESİ AGREGALAR

YAPI MALZEMESİ AGREGALAR YAPI MALZEMESİ AGREGALAR 1 YAPI MALZEMESİ Agregalar en önemli yapı malzemelerinden olan betonun hacimce %60-%80 ini oluştururlar. Bitümlü yol kaplamalarının ağırlıkça % 90-95, hacimce %75-85 ini agregalar

Detaylı

Betonu oluşturan malzemelerin oranlanması, daha yaygın adıyla beton karışım hesabı, birbirine bağlı iki ana aşamadan oluşur:

Betonu oluşturan malzemelerin oranlanması, daha yaygın adıyla beton karışım hesabı, birbirine bağlı iki ana aşamadan oluşur: 1 BETON KARIŞIM HESABI Betonu oluşturan malzemelerin oranlanması, daha yaygın adıyla beton karışım hesabı, birbirine bağlı iki ana aşamadan oluşur: I. Uygun bileşenlerin ( çimento, agrega, su ve katkılar

Detaylı

HAFİF AGREGALARIN YAPISAL BETON İMALATLARINDA KULLANIMI Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

HAFİF AGREGALARIN YAPISAL BETON İMALATLARINDA KULLANIMI Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi HAFİF AGREGALARIN YAPISAL BETON İMALATLARINDA KULLANIMI Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Hafif Agrega Nedir? Hafif Agregalar doğal ve yapay olarak sınıflandırılabilir; Doğal Hafif Agregalar: Pomza

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI DENEY ADI: AGREGA ELEK ANALİZİ VE GRANÜLOMETRİ EĞRİSİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI DENEY ADI: AGREGA ELEK ANALİZİ VE GRANÜLOMETRİ EĞRİSİ DENEY ADI: AGREGA ELEK ANALİZİ VE GRANÜLOMETRİ EĞRİSİ AMAÇ: İnşaat ve madencilik sektöründe beton, dolgu vb. içerisinde kullanılacak olan agreganın uygun gradasyona (üniform bir tane boyut dağılımına)

Detaylı

KİMYASAL KATKILAR Giriş

KİMYASAL KATKILAR Giriş KİMYASAL KATKILAR Giriş, Hazırlayanlar:Tümer AKAKIN,Selçuk UÇAR Bu broşürün amacı TS EN 206 ya geçiş sürecinde betonu oluşturan malzemeler konusunda üreticiye ve son kullanıcıya bilgi vermektir. TS EN

Detaylı

YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ BETON ÜRETİMİ

YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ BETON ÜRETİMİ Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ BETON ÜRETİMİ BETON ÜRETİMİ 1. Malzemelerin temini ve hazırlanması, 2. Malzemelerin silolardan ve stok sahalarından

Detaylı

1-AGREGALARIN HAZIRLANMASI (TS EN 932-1, TS 707, ASTM C 33)

1-AGREGALARIN HAZIRLANMASI (TS EN 932-1, TS 707, ASTM C 33) 1-AGREGALARIN HAZIRLANMASI (TS EN 932-1, TS 707, ASTM C 33) Deneye tabi tutulacak malzeme de aranılacak en önemli özellik alındığı kaynağı tam olarak temsil etmesidir. Malzeme kaynağın özelliğini temsil

Detaylı

İNCE AGREGA TANE BOYU DAĞILIMININ ÇİMENTOLU SİSTEMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Prof. Dr. İsmail Özgür YAMAN

İNCE AGREGA TANE BOYU DAĞILIMININ ÇİMENTOLU SİSTEMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. Prof. Dr. İsmail Özgür YAMAN İNCE AGREGA TANE BOYU DAĞILIMININ ÇİMENTOLU SİSTEMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Prof. Dr. İsmail Özgür YAMAN SUNUM İÇERİĞİ Çimentolu Sistemler / Beton Betonun Yapısı ve Özellikleri Agrega Özellikleri Beton Özelliklerine

Detaylı

TAHRİBATLI YÖNTEMLE (KAROT) YERİNDE BETON BASINÇ DAYANIMININ BELİRLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ TS EN 13791 NİSAN 2010

TAHRİBATLI YÖNTEMLE (KAROT) YERİNDE BETON BASINÇ DAYANIMININ BELİRLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ TS EN 13791 NİSAN 2010 TAHRİBATLI YÖNTEMLE (KAROT) YERİNDE BETON BASINÇ DAYANIMININ BELİRLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ TS EN 13791 NİSAN 2010 Yerinde basınç dayanımın belirlenmesi uygulamada aşağıda sıralanan durumlar için gerekli

Detaylı

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER

Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON ÜRETİMİ Yrd.Doç.Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter BETONUN ÜRETİM AŞAMALARI: 1. MALZEME TEMİNİ

Detaylı

Taze betonun beton pompası ve oluklarla dökülmesi: Taze betonun vinç ve kova ile dökülmesi:

Taze betonun beton pompası ve oluklarla dökülmesi: Taze betonun vinç ve kova ile dökülmesi: Betonun dökülmesi ve yerleştirilmesi: Beton malzemelerinin karışım oranlarının bulunması, betonun karılması ve taşınması gibi işlemler tam olarak yerine getirilmiş olsalar dahi, taze betonun yapıdaki yerine

Detaylı

TS TS EN 206 nın Uygulamasına Yönelik Tamamlayıcı Standard

TS TS EN 206 nın Uygulamasına Yönelik Tamamlayıcı Standard TS 13515 TS EN 206 nın Uygulamasına Yönelik Tamamlayıcı Standard STANDART ÖZETİ İnş.Yük.Müh.YASİN ENGİN www.betonvecimento.com yasin.engin@gmail.com TS EN 206'nın uygulamasına yönelik tamamlayıcı standart

Detaylı

EKOBEYAZ. karo. Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık!

EKOBEYAZ. karo. Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık! EKOBEYAZ karo Hem ekonomik, hem yüksek beyazlık! Çimsa Ekobeyaz Çimento Karo Uygulamaları Beyaz Portland Çimentosu, 100 yılı aşkın süredir dünyada; gerek estetik görüntüler elde etmek için, gerekse yüksek

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ. PERDAHLAMA ve KÜRK DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ. PERDAHLAMA ve KÜRK DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ PERDAHLAMA ve KÜRK DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU BETON YÜZEYY ZEYİNİN N PERDAHLANMASI Beton yüzeyinin y perdahlanması

Detaylı

Köpük Beton - I. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015

Köpük Beton - I. Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015 Köpük Beton - I Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Kasım, 2015 Köpük Beton Köpük betonu basitçe tanımlayacak olursak; içinde %75 e varan oranda hava kabarcıkları olan harçtan yapılmış hafif betonlardır

Detaylı

SOĞUK HAVA KOŞULLARINDA BETON ÜRETİMİ VE UYGULAMASI

SOĞUK HAVA KOŞULLARINDA BETON ÜRETİMİ VE UYGULAMASI SOĞUK HAVA KOŞULLARINDA BETON ÜRETİMİ VE UYGULAMASI 1 SOĞUK HAVA TARİFİ TS 1248 Standardı na göre: Ortalama hava sıcaklığı 3 gün boyunca 10ºC

Detaylı

BETON. Concrete kelimesi Latinceden concretus (grow together) kelimesinden gelmektedir. Türkçeye ise Beton kelimesi

BETON. Concrete kelimesi Latinceden concretus (grow together) kelimesinden gelmektedir. Türkçeye ise Beton kelimesi BETON BETON Concrete kelimesi Latinceden concretus (grow together) kelimesinden gelmektedir. Türkçeye ise Beton kelimesi Fransızcadan gelmektedir. Beton agrega adını verdiğimiz kum, çakıl, mıcır, taneli

Detaylı

YAPI MALZEMESİ BETON TASARIMI. Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN. Pamukkale Üniversitesi 2007 - BAHAR

YAPI MALZEMESİ BETON TASARIMI. Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN. Pamukkale Üniversitesi 2007 - BAHAR 6 YAPI MALZEMESİ BETON TASARIMI Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN Pamukkale Üniversitesi 2007 - BAHAR BETON BİLEB LEŞENLERİ ÇAĞIMIZIN MALZEMESİ BETON ESAS OLARAK İKİ BİLEŞENLİ KOMPOZİT T BİR B R MALZEMEDİR. ÇİMENTO

Detaylı

taze beton işlenebilirlik

taze beton işlenebilirlik 8 taze beton işlenebilirlik Paki Turgut Kaynaklar 1) Hewlett PC, Cement Admixture: uses and applications, Cement Admixture Association 2) Domone P, Illston J, Construction Materials, 4th Edition 3) Mindess

Detaylı

4/4/2018. TS EN 206-1: Beton basınç dayanım sınıfları (Normal beton)

4/4/2018. TS EN 206-1: Beton basınç dayanım sınıfları (Normal beton) Formüle göre dış ortam sıcaklığı -10 o C olgunluk derecesi sıfır olur, yani betonun dayanım kazanmadığı anlamına gelir. 7 gün 20 o C sıcaklıkta kalan bir betonun olgunluk derecesi, 7x24x(20+10)= 5040 C

Detaylı

A) BETON. 1. Tanım: 2. Betonun Bileşenleri:

A) BETON. 1. Tanım: 2. Betonun Bileşenleri: A) BETON 1. Tanım: Beton, çimento, kum, çakıl ve suyun uygun ölçülerde karışımından elde edilen bir yapı malzemesidir. Betona belirli bir özellik kazandırılmak isteniyorsa karışıma belli oranlarda katkı

Detaylı

Beton; kum, çakıl, su, çimento ve diğer kimyasal katkı maddelerinden oluşan bir bileşimdir. Bu maddeler birbirleriyle uygun oranlarda karıştırıldığı

Beton; kum, çakıl, su, çimento ve diğer kimyasal katkı maddelerinden oluşan bir bileşimdir. Bu maddeler birbirleriyle uygun oranlarda karıştırıldığı Doç. Dr. Ali KOÇAK Beton; kum, çakıl, su, çimento ve diğer kimyasal katkı maddelerinden oluşan bir bileşimdir. Bu maddeler birbirleriyle uygun oranlarda karıştırıldığı zaman kalıplara dökülebilir ve bu

Detaylı

TAZE BETONUN ÜRETİMİ VE TAŞINMASI

TAZE BETONUN ÜRETİMİ VE TAŞINMASI TAZE BETONUN ÜRETİMİ VE TAŞINMASI İstenilen kalitede beton elde edebilmek için, önce beton karışımında yer alacak malzeme özelliklerinin önceden bilinmesi, malzemelerin standartlara uygun olmaları ve bu

Detaylı

DÜZCE İLİNDE 1999 YILINDAKİ DEPREMLERDE YIKILAN BETONARME BİNALARDA KULLANILAN BETONUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

DÜZCE İLİNDE 1999 YILINDAKİ DEPREMLERDE YIKILAN BETONARME BİNALARDA KULLANILAN BETONUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ DÜZCE İLİNDE 1999 YILINDAKİ DEPREMLERDE YIKILAN BETONARME BİNALARDA KULLANILAN BETONUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Ercan ÖZGAN 1, Metin Mevlüt UZUNOĞLU 1, Tuncay KAP 1 tuncaykap@hotmail.com, metinuzunoglu@hotmail.com

Detaylı

BETONDA KARIŞIM IM HESAPLARI

BETONDA KARIŞIM IM HESAPLARI BETON BETONDA KARIŞIM IM HESAPLARI Beton karışı ışımının n saptanmasında nda iki aşama a ama vardır. r. Birinci aşamada a amada beton bileşimlerinin imlerinin miktarları teorik yollardan veya tablolardan

Detaylı

Bölüm TS (Şubat 2001) TS EN 206 (Nisan 2002) Tanım ve atıf yapılan standardlarda değişiklikler Kivam Çökme Çökme-Vebe Sıkışabilme - Yayılma

Bölüm TS (Şubat 2001) TS EN 206 (Nisan 2002) Tanım ve atıf yapılan standardlarda değişiklikler Kivam Çökme Çökme-Vebe Sıkışabilme - Yayılma Bölüm TS 11222 (Şubat 2001) TS EN 206 (Nisan 2002) Tanım ve atıf yapılan standardlarda değişiklikler Kivam Çökme ÇökmeVebe Sıkışabilme Yayılma Çimento seçimi Çimento Agrega seçimi agrega ve su ve pigment

Detaylı

SÜPER BEYAZ. karo. Yüksek performanslı beyaz çimento!

SÜPER BEYAZ. karo. Yüksek performanslı beyaz çimento! SÜPER BEYAZ karo Yüksek performanslı beyaz çimento! Süper Beyaz Çimento Karo Uygulamaları Beyaz Portland Çimentosu, 100 yılı aşkın süredir dünyada; gerek estetik görüntüler elde etmek için, gerekse yüksek

Detaylı

Yapı Elemanlarının Davranışı

Yapı Elemanlarının Davranışı Kolon Türleri ve Eksenel Yük Etkisi Altında Kolon Davranışı Yapı Elemanlarının Davranışı Yrd. Doç. Dr. Barış ÖZKUL Kolonlar; bütün yapılarda temel ile diğer yapı elemanları arasındaki bağı sağlayan ana

Detaylı

Yapı Malzemeleri BÖLÜM 5. Agregalar II

Yapı Malzemeleri BÖLÜM 5. Agregalar II Yapı Malzemeleri BÖLÜM 5 Agregalar II Mamlouk/Zaniewski, Materials for Civil and Construction Engineers, Third Edition. Copyright 2011 Pearson Education, Inc. 5.8. Agrega Elek Analizi Mamlouk/Zaniewski,

Detaylı

Uluabat Kuvvet Tüneli Projesindeki Segment Üretimi

Uluabat Kuvvet Tüneli Projesindeki Segment Üretimi Uluabat Kuvvet Tüneli Projesindeki Segment Üretimi Mustafa Erdoğan Bursa Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ulu Cadde No: 20 Osmangazi / Bursa Tel: (224) 251 21 90 E-Posta: m.erdogan@bursabeton.com.tr Çağlar

Detaylı

LMESİ. Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN. Pamukkale Üniversitesi 2007 - BAHAR

LMESİ. Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN. Pamukkale Üniversitesi 2007 - BAHAR 7 YAPI MALZEMESİ BETONUN YERLEŞTİRİLMES LMESİ Yrd. Doç. Dr. Hayri ÜN Pamukkale Üniversitesi 2007 - BAHAR AGREGA Agregaların n Taşı şınması ve Depolanması Beton üretimi için i in uygun olan veya özellikleri

Detaylı

BÖLÜM 7. KALĐTE DENETĐMĐ

BÖLÜM 7. KALĐTE DENETĐMĐ BÖLÜM 7. KALĐTE DENETĐMĐ 7.1 YALIN BETONDA KALĐTE DENETĐMĐ 7.1.1 Giriş Yalın betonda kalite denetimi; agrega, çimento, su ve katkı maddelerinin denetimi ile başlar. Bu bileşenlerden oluşan betonun kalitesi

Detaylı

Yapı Malzemeleri Karma Suyu ve Katkılar

Yapı Malzemeleri Karma Suyu ve Katkılar Yapı Malzemeleri Karma Suyu ve Katkılar 6.10 Karma Suyu İçilebilir herhangi bir su kullanılabilir Eğer içilebilir su bulunamazsa, eğer kabul edilebilir bir beton karışımı elde edebiliyorsak bazı yabancı

Detaylı

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TS 82 Haziran 29 ICS 9.. BETON KARIŞIM TASARIMI HESAP ESASLARI Design of concrete mixes TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Necatibey Caddesi No.2 Bakanlıklar/ANKARA Bugünkü teknik

Detaylı

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ

ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ ASC (ANDALUZİT, SİLİSYUM KARBÜR) VE AZS (ANDALUZİT, ZİRKON, SİLİSYUM KARBÜR) MALZEMELERİN ALKALİ VE AŞINMA DİRENÇLERİNİN İNCELENMESİ İlyas CAN*, İbrahim BÜYÜKÇAYIR* *Durer Refrakter Malzemeleri San. Ve

Detaylı

TS 500 (2000): Betonarme yapıların hesap ve yapım kuralları TS 498: Yapı elemanlarının boyutlandırılmasında alınacak yüklerin hesap değerleri

TS 500 (2000): Betonarme yapıların hesap ve yapım kuralları TS 498: Yapı elemanlarının boyutlandırılmasında alınacak yüklerin hesap değerleri TS 500 (2000): Betonarme yapıların hesap ve yapım kuralları Bu standart betonarme yapı elemanları ve yapıların kullanım amaç ve süresine uygun güvenlikte tasarlanması hesaplanması, boyutlandırılması ve

Detaylı

Taze beton karışımının yapısına ve ıslaklık derecesine bağlı olarak betonun göstereceği farklı çökme şekilleri:

Taze beton karışımının yapısına ve ıslaklık derecesine bağlı olarak betonun göstereceği farklı çökme şekilleri: LABORATUVAR ORTAMINDA BETON ÜRETİMİ: Laboratuvar koşullarında genel olarak iki şekilde beton üretimi ve karıştırma yapılabilir. Bunlar; kürekle ve betoniyer denilen karıştırma cihazları kullanılarak yapılmasıdır.

Detaylı

TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun

TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun . Döşemeler TAŞIYICI SİSTEM TASARIMI 1 Prof. Dr. Görün Arun 07.3 ÇELİK YAPILAR Döşeme, Stabilite Kiriş ve kolonların düktilitesi tümüyle yada kısmi basınç etkisi altındaki elemanlarının genişlik/kalınlık

Detaylı

BETON KARIŞIM IM HESABI. Doç. Dr. Halit YAZICI İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II. http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici

BETON KARIŞIM IM HESABI. Doç. Dr. Halit YAZICI İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II. http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ2024 YAPI MALZEMESİ II BETON KARIŞIM IM HESABI Doç. Dr. Halit YAZICI http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici ŞEMATĐK K BETON YAPISI Boşluklar Katılar

Detaylı

Buhar Kürü Uygulamasında Beton Özeliklerini Etkileyen Faktörlerden Bekleme Süresi nin Önemi

Buhar Kürü Uygulamasında Beton Özeliklerini Etkileyen Faktörlerden Bekleme Süresi nin Önemi ECAS2002 Uluslararası Yapı ve Deprem Mühendisliği Sempozyumu, 14 Ekim 2002, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara, Türkiye Buhar Kürü Uygulamasında Beton Özeliklerini Etkileyen Faktörlerden Bekleme Süresi

Detaylı

SOĞUK HAVA KOŞULLARINDA BETON ÜRETİMİ VE UYGULAMASI

SOĞUK HAVA KOŞULLARINDA BETON ÜRETİMİ VE UYGULAMASI SOĞUK HAVA KOŞULLARINDA BETON ÜRETİMİ VE UYGULAMASI 1 SOĞUK HAVA TARİFİ TS 1248 (Mart2012) Standardı na göre Soğuk Hava: Beton dökümü esnasında ortalama hava sıcaklığının art arda 3 gün süre ile +5ºC nin

Detaylı

ISIDAÇ 40. yapı kimyasalları. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

ISIDAÇ 40. yapı kimyasalları. Özel ürünleriniz için özel bir çimento! ISIDAÇ 40 yapı kimyasalları Özel ürünleriniz için özel bir çimento! Çimsa ISDAÇ 40 Kalsiyum Alüminat Çimentosu Yapı Kimyasalları Uygulamaları www.cimsa.com.tr ISIDAÇ 40, 10 yılı aşkın süredir Çimsa tarafından,

Detaylı

SİGMA BETON FAALİYETLERİ. Engin DEMİR Şirket Müdür Yardımcısı

SİGMA BETON FAALİYETLERİ. Engin DEMİR Şirket Müdür Yardımcısı SİGMA BETON FAALİYETLERİ Engin DEMİR Şirket Müdür Yardımcısı Kuruluş 2005 yılında Baştaş Çimento San. Tic. A.Ş. ve Konya Çimento San. Tic. A.Ş tarafından limited şirket olarak kuruldu. İlk yerleşim yeri

Detaylı

ADERTEK GENEL TANIM. KULLANIM ALANI İç Mekanlarda ANA ÖZELLİKLER. Yapıştırma Alçısı. n Konutlar. n Ofis ve yönetim binaları

ADERTEK GENEL TANIM. KULLANIM ALANI İç Mekanlarda ANA ÖZELLİKLER. Yapıştırma Alçısı. n Konutlar. n Ofis ve yönetim binaları ADERTEK Yapıştırma Alçısı GENEL TANIM TANIM ALLEV alçı levha, EPS (genleştirilmiş polistren), XPS (haddelenmiş polistren), mineral yünler (camyünü, taşyünü) ve yalıtımlı kompozit levhaları; tuğla, beton,

Detaylı

Hazır beton, Kullanıcıya teslim edilmek üzere hazırlanmış, plastik ve sertleşmemiş durumdaki betondur.

Hazır beton, Kullanıcıya teslim edilmek üzere hazırlanmış, plastik ve sertleşmemiş durumdaki betondur. DEPREM VE HAZIR BETON HAZIR BETON NEDİR? Beton, agrega ( ince ve kaba agrega ), çimento ve suyun, kimyasal ve mineral katkı maddeleri ilave edilerek veya edilmeden homojen olarak üretim teknolojisine uygun

Detaylı

3/21/2017. P = Her bir elekten geçen kümülatif malzeme miktarı, %

3/21/2017. P = Her bir elekten geçen kümülatif malzeme miktarı, % Agrega/agrega karışımı incelik modülü: Abrams, incelik modülü (Im) ile agrega granülometrisini bir formülle tek bir değere dönüştürmüş ve betonda su miktarının hesaplanmasında kıvam yanında bu faktörden

Detaylı

Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir.

Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir. Nautilus kalıpları, yerinde döküm yapılarak, hafifletilmiş betonarme plak döşeme oluşturmak için geliştirilmiş kör kalıp sistemidir. Mimari ve statik tasarım kolaylığı Kirişsiz, kasetsiz düz bir tavan

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DÖNER SERMAYE HİZMETLERİ 2016 BİRİM FİYAT LİSTESİ GENEL HUSUSLAR

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DÖNER SERMAYE HİZMETLERİ 2016 BİRİM FİYAT LİSTESİ GENEL HUSUSLAR BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DÖNER SERMAYE HİZMETLERİ 2016 BİRİM FİYAT LİSTESİ GENEL HUSUSLAR 1. Bülent Ecevit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Döner Sermaye İşletmesince,

Detaylı

ISIDAÇ 40. refrakter. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

ISIDAÇ 40. refrakter. Özel ürünleriniz için özel bir çimento! refrakter Özel ürünleriniz için özel bir çimento! Çimsa Kalsiyum Alüminat Refrakter Uygulamaları www.cimsa.com.tr, 10 yılı aşkın süredir Çimsa tarafından, TS EN 14647 standardına uygun olarak üretilen

Detaylı

Beton Basınç Dayanımı Sonuçlarına Dair Bir İrdeleme

Beton Basınç Dayanımı Sonuçlarına Dair Bir İrdeleme Yapı Denetim Sistemi Kapsamında Elde Edilen Beton Basınç Dayanımı Sonuçlarına Dair Bir İrdeleme İMO Yapı Malzemeleri Komisyonu Meltem Tangüler ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Özet Dünyada kişi başı yıllık

Detaylı

4/4/2018. Kıvam sınıfları ve özellikleri

4/4/2018. Kıvam sınıfları ve özellikleri BETON YAPI MALZEMESİ Beton; çimento, agrega, su ve katkı maddelerinin belirli oranlarda homojen olarak karıştırılması ile elde edilen, başlangıçta plastik kıvamda olup zamanla çimentonun hidratasyonusebebiyle

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ II DERSİ BETON TEKNOLOJİSİ DOÇ.DR. KAMİLE TOSUN FELEKOĞLU 8 YAPI MALZEMESİ OLUMSUZ İKLİM KOŞULLARINDA BETON DÖKÜMÜ SICAK HAVADA BETON

Detaylı

Taze beton karışımının yapısına ve ıslaklık derecesine/su miktarına bağlı olarak betonun göstereceği farklı çökme şekilleri:

Taze beton karışımının yapısına ve ıslaklık derecesine/su miktarına bağlı olarak betonun göstereceği farklı çökme şekilleri: LABORATUVAR ORTAMINDA BETON ÜRETİMİ: Laboratuvar koşullarında genel olarak iki şekilde beton üretimi yapılabilmektedir. Bunlar; kürekle ve betoniyer denilen karıştırma cihazları kullanılarak yapılmasıdır.

Detaylı

MALZEME AMBARLARI Ambarlar şantiye servis yollarından ve tozdan uzak, ancak ilgili birimlere yakın bir yerde kurulmalıdır.

MALZEME AMBARLARI Ambarlar şantiye servis yollarından ve tozdan uzak, ancak ilgili birimlere yakın bir yerde kurulmalıdır. MALZEME AMBARLARI Ambarlar şantiye servis yollarından ve tozdan uzak, ancak ilgili birimlere yakın bir yerde kurulmalıdır. Ambarlarda saklanacak malzemeleri üç grupta sıralayabiliriz; Korunacak, istiflenecek

Detaylı

Mühendislik Birimleri Laboratuarları 1. İnşaat Mühendisliği Birimi Laboratuarları Yapı Malzemeleri ve Mekanik Laboratuarı

Mühendislik Birimleri Laboratuarları 1. İnşaat Mühendisliği Birimi Laboratuarları Yapı Malzemeleri ve Mekanik Laboratuarı Mühendislik Birimleri Laboratuarları 1. İnşaat Mühendisliği Birimi Laboratuarları Mühendislik Birimleri bünyesinde yer alan İnşaat Mühendisliği Birimi Laboratuarları: Yapı Malzemeleri ve Mekanik Laboratuarı,

Detaylı

TS EN 206 STANDARDI KAPSAMINDA BETON ÜRETİMİ VE KALİTE KONTROLÜ

TS EN 206 STANDARDI KAPSAMINDA BETON ÜRETİMİ VE KALİTE KONTROLÜ TS EN 206 STANDARDI KAPSAMINDA BETON ÜRETİMİ VE KALİTE KONTROLÜ BEKİR CENK Jeoloji Mühendisi Beton Laboratuvarlar Sorumlusu ENGİN DEMİR Yük. Kimyager Şirket Müdür Yardımcısı HAZIR BETON NEDİR? NASIL ÜRETİLİR?

Detaylı

UYGULAMA ŞARTNAMESİ. POZ NO. BT-003/-004 DÜZENLEME 2011 ÖLÇÜ BİRİMİ m 2 DETAY BETOCRETE C-16 /-C-17/-C-21 UYGULAMA METODU (Syf.1)

UYGULAMA ŞARTNAMESİ. POZ NO. BT-003/-004 DÜZENLEME 2011 ÖLÇÜ BİRİMİ m 2 DETAY BETOCRETE C-16 /-C-17/-C-21 UYGULAMA METODU (Syf.1) UYGULAMA ŞARTNAMESİ POZ NO. BT-003/-004 DÜZENLEME 2011 ÖLÇÜ BİRİMİ m 2 DETAY BETOCRETE C-16 /-C-17/-C-21 UYGULAMA METODU (Syf.1) Genel: BETOCRETE C-Serisi katkılar (BETOCRETE C-16/C-17 ve C-21) kullanıma

Detaylı

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento!

ISIDAÇ 40. karo. Özel ürünleriniz için özel bir çimento! karo Özel ürünleriniz için özel bir çimento! Çimsa Kalsiyum Alüminat Karo Uygulamaları www.cimsa.com.tr, 10 yılı aşkın süredir Çimsa tarafından, TS EN 14647 standardına uygun olarak üretilen Kalsiyum Alüminat

Detaylı

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Seralarda Isıtma Sistemlerinin Planlanması Bitki büyümesi ve gelişmesi

Detaylı

-Teknoser 100, yapısında bulunan kuvars agregadan dolayı yük ve trafik durumuna göre aşınma direnci istenen mahallerde uygulanır.

-Teknoser 100, yapısında bulunan kuvars agregadan dolayı yük ve trafik durumuna göre aşınma direnci istenen mahallerde uygulanır. TEKNOSER 100 Bayındırlık Poz No: 4.613/F04 gri Yüzey Sertleştirici Ürün Tanımı: Taze beton yüzeylere uygulanan, çimento, sert kuvars agrega, kimyasal katkılar, özel renklendirici pigment ve polimer katkılardan

Detaylı

Şantiyede Üretim Beton Toleransları. Beton bileşenleri ve çökme için izin verilen toleranslar şöyledir:

Şantiyede Üretim Beton Toleransları. Beton bileşenleri ve çökme için izin verilen toleranslar şöyledir: 3) Teslim süresi ( günü ve saati ) ve teslim yeri, 4) Beton bileşimi ile ilgili talepler ( su/çimento oranı, çimento dozajı, çimento cinsi, kullanılması uygun görülen katkı), 5) Kalıpların durumu, 6) Vibratör

Detaylı

BAĞLAYICILAR. Alçı harcı, Kireç harcı, Takviyeli kireç harcı, Çimento harcı, Kuru harç, Şap ve sıva harcıdır.

BAĞLAYICILAR. Alçı harcı, Kireç harcı, Takviyeli kireç harcı, Çimento harcı, Kuru harç, Şap ve sıva harcıdır. Yapısal peyzaj unsurlarının oluşturulmasında doğal taş, tuğla, karo, beton plak gibi döşeme, kaplama ve duvar malzemelerinin; Birbiriyle bağlanmasında, Yatay bir zemin üzerine döşenmesinde, Düşey bir zemin

Detaylı

Temeller. Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

Temeller. Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli Temeller Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli 1 Temel Nedir? Yapısal sistemlerin üzerindeki tüm yükleri, zemine güvenli bir şekilde aktaran yapısal elemanlara

Detaylı

05.05.2015 TANIM. Teknik Terimler. Karışım Hesabında Kullanılan Bazı Teknik Terimler. Teknik Terimler. Teknik Terimler

05.05.2015 TANIM. Teknik Terimler. Karışım Hesabında Kullanılan Bazı Teknik Terimler. Teknik Terimler. Teknik Terimler TANIM Önceden belirlenen özellik ve dayanımda beton üretebilmek için; istenilen kıvam ve işlenebilme özelliğine sahip; yeterli dayanım ve dayanıklılıkta olan, kaliteden ödün vermeden, en ekonomik betonu

Detaylı

Özel Betonlar. Çimsa Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Mayıs, 2017

Özel Betonlar. Çimsa Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Mayıs, 2017 Özel Betonlar Çimsa Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Mayıs, 2017 ÖZEL BETONLARIN GEREKSİNİMİ Geleneksel betonun bazı durumlarda istenilen özellikleri sağlayamaması özel betonların kullanımını zorunlu

Detaylı

Baumit DuoContact. Yapıştırma ve Sıva Harcı

Baumit DuoContact. Yapıştırma ve Sıva Harcı Baumit DuoContact Yapıştırma ve Sıva Harcı Ürün Baumit EPS Isı Yalıtım Sistemleri, taşyünü ve XPS ürünleri için uygun, mineral esaslı toz formda hazır yapıştırma ve sıva harcıdır. Bileşimi Çimento, organik

Detaylı

BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI. 3. Bölüm. Öğr. Gör. Mustafa KAVAL Afyon Meslek Yüksekokulu İnşaat Programı

BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI. 3. Bölüm. Öğr. Gör. Mustafa KAVAL Afyon Meslek Yüksekokulu İnşaat Programı BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI 3. Bölüm 1 BETONARME KALIPLARININ SINIFLANDIRILMASI Kalıp Malzemeleri Bir kalıp sistemini meydana getiren kısımlar kaplama ve kalıp iskelesi olmak üzere ikiye ayrılır.

Detaylı

HİPER AKIŞKANKANLAŞTIRICI. Aralık, 2017 Kütahya Devrim Mehmet Pattabanoğlu

HİPER AKIŞKANKANLAŞTIRICI. Aralık, 2017 Kütahya Devrim Mehmet Pattabanoğlu HİPER AKIŞKANKANLAŞTIRICI Aralık, 2017 Kütahya Devrim Mehmet Pattabanoğlu Kendiliğinden yerleşen beton; kimyasal katkı ve özel reçeteler kullanılarak yüksek akıcı kıvamda üretilen bir betondur. Yasal

Detaylı

Hiper Akışkanlaştırıcı Katkılı Kendiliğinden Sıkışan Betonun İzmit te Çeşitli Projelerde Uygulaması

Hiper Akışkanlaştırıcı Katkılı Kendiliğinden Sıkışan Betonun İzmit te Çeşitli Projelerde Uygulaması Hiper Akışkanlaştırıcı Katkılı Kendiliğinden Sıkışan Betonun İzmit te Çeşitli Projelerde Uygulaması Mehmet Sımsıkı Doğu Marmara Böl. Kalite Müh. İnş.Müh.MBa Nuh Beton A.Ş. Kocaeli, Türkiye Mehmet Mutlu

Detaylı

İnşaat Mühendisleri İster yer üstünde olsun, ister yer altında olsun her türlü yapının(betonarme, çelik, ahşap ya da farklı malzemelerden üretilmiş)

İnşaat Mühendisleri İster yer üstünde olsun, ister yer altında olsun her türlü yapının(betonarme, çelik, ahşap ya da farklı malzemelerden üretilmiş) İnşaat Mühendisleri İster yer üstünde olsun, ister yer altında olsun her türlü yapının(betonarme, çelik, ahşap ya da farklı malzemelerden üretilmiş) tasarımından üretimine kadar geçen süreçte, projeci,

Detaylı