HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANALİZİ TOPLANTILARI

Transkript

1 HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANALİZİ TOPLANTILARI Aralık,

2 ERZURUM ERZ NCAN - TUNCEL - BAYBURT ARDAHAN - KARS - I DIR Aral k

3 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 ERZURUM HUKUK HAK MLER GRUP ÇÖZÜM SIRA PUAN 1 10 ÖNER LER Tayinlerde objektif kriterler getirilsin.türkiye'deki her il ve ilçeye ve Hakim ve Savc lar n görev yapt klar her y l için puan verilsin ve Münhal kadrolar n puanlar belirlenerek ilan edilsin ayr ca her bölgedeki görev süreleri kesin olarak belirlensin, talep olmamas halinde bu sürelerden önce tayin yap lmas n, bölgeler kendi içerisinde A,B,C diye ayr ls n, Çok tercih edilen 1.Bölgelerdeki görev süresinin 7 veya 10 y l süre ile s n rland r larak bu yerlerde görev yapanlar n süre sonunda görev yerleri de i tirilsin. 2 9,77 Askeri Hakimler ile Adli ve dari Yarg Hakimleri aras ndaki e itsizli in giderilmesi için adli ve idari yarg hakimlerine de y pranma pay getirilsin 3 9,66 Yarg tay üye seçimlerinde objektif kriterler getirilsin 4 9,33 Kararname tasla n n ç kmas ndan makul bir süre önce yay nlanmas, 5 9,22 Mutad denetimlerin kald r lmas, kald r lmad takdirde Hakim ve Savc hakk nda müfetti taraf ndan hal ka tlar düzenlenmesi uygulamas na son verilmesine ili kin yasal düzenlemelere 2802 say l yasa içerisinde yer verilmesi 6 9,22 Terfi için Yarg tay'dan belli say da i geçirme zorunlulu u olmas n vei yüzdesinde ay ve y l üzerinden hesap yap lmas n n yeniden lehe olarak de erlendirilmesi, 7 9 Hakim ve Savc lar n tüm kamu kurum ve kurulu lar na ait sosyal tesislerden kendi personeline tan nan önceliklerden yararlan lmas hususunda yasal düzenlenme yap lmas 8 8,88 9 8, , , , ,22 Komisyon Ba kan ve üyelerinin hakimler taraf ndan seçilmesi,mahkemeler ile ilgili ödeneklerin komisyon ba kan taraf ndan kullan lmas, Ke if ücretlerinin önce maliyeye yat r l p daha sonra hak sahiplerine ödenmesi uygulamas na son verilmesi, (Mevcut düzenlemeye ra men ke if ücretleri uzun süre ödenmedi inden) uanda mevcut Hakim,Savc ve personel say s dikkate al narak istinaf mahkemelerinin bu a amada kurulmamas ve Yarg t ay'da daire say lar n n art r lmas ve Yarg tay'da düzelterek onama yetki ve imkan n n art r lmas, Adli Te kilat n bulundu u tüm yerlerde lojman bulunmas n n sa lanmas, bulunmad takdirde yarg mensuplar na kira bedeli alt nda bedel ödenmesi, Personel al m nda say kadar nitelikli olmas na dikkat edilmesi ve sözle meli personel al m na öncelik verilmesi, Olay n niteli ine göre belli ihtilaflar n mahkemelere gelmeden idari olarak çözüm yolunun aç lmas, örne in iddet müddetinin kald r lmas, tapuda isim tahsisi, evlenme izni gibi. 5

4 14 8,11 Gerek Hakim Savc ve gerekse personel aç s ndan hizmet içi e itimin yayg nla t r lmas ve bu e itim sürecinin sosyal boyutta kazand r lmas 15 8 Hakim-Savc ve adli personelin nöbetler kar l nda ödenen nöbet tazminat n n tekrar düzenlenmesi 16 7,55 Hakim ve Savc lar n askerlik hizmetini kendi görevini yaparak yerine getirmesi sa lanmas, 17 6,66 Önceki havuz sisteminin tekrar getirilmesi, 18 6,44 Adli Tatil süre ve tarih yönünden eski sisteme geri dönülmesi, 19 5,77 Yükseklisans, Doktora yapan Hakim ve Savc lara özel mazeret izni verilmesi, 6

5 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 ERZURUM HUKUK HAK MLER GRUP ÖZEL HUKUK SIRA PUAN ,55 3 9,55 ÖNER LER Asliye ve Sulh Mahkemeleri Hukuk Mahkemeleri ad alt nda birle tirilmeli ama ihtisas mahkemeleri ayr olmak üzere, Hukuk Hakimlerinin atamalar nda tekrar hukuk hakimi olarak yetkilendirilmesi hususunun dikkate al nmas, Hakim ve Savc lar n talimatlar do rultusunda onlara dosya haz rlamada ve dosyaya ekil vermede yard mc uzman atanmas (Hukuk Mezunu veya Adalet Meslek Yüksek okulu mezunu gibi)hakim karar verdikten sonra karar n taraflara tebli i temyizi,yarg taya gönderilmesi gibi hukuki olmayan konularda hakim yard mc s n n sorumlu olmas hususu yasal düzenlenme yap lmas, Tebligat sistemi düzenlenmeli gerekirse adli posta sistemi kurulmal,adrese dayal kay t sistemindeki adresine tebligat yap lamasa bu adrese Tebligat Kanununun 35.maddesine göre tebligat yap lmas n n geçerli hale gelmesi için yasal düzenlenme yap lmal, Adliyelerde vatanda lara bilgi verilecek ön bürolar kurulmal, pilot olarak 4 9,33 uygulanan mahkeme yönetimine destek projesinin tüm adliyelerde uygulanmas, 5 9,11 Daha adil ve h zl bir yarg lama yap labilmesi HSYK'n n mahkemeler için bakmas gereken i say s n n azalt lmas, Hakim stajyerlerine kürsü sorumlulu u verilmesi,adliyedeki staj süresinin bir veya birkaç mahkemede daha uzun süreli olarak görev yaparak 6 8,88 tamamlamas ve de eri dü ük davalarda karar vermesinin ve di er davalarda da hakimle birlikte kürsüde yer almas gerekti inde duru may yönetmesi, 7 8,66 Alternatif uyu mazl k için mekanizmalar n kurulmas, 8 8,66 9 8, ,44 Dava aç ld ktan sonra reblük ve düblük a amalar n n ve taraflar n delillerinin toplan p toplanmad konusunda hakime rapor sunmas ve i lemler tamamland ktan sonra duru ma günü verilmesi ve hakim yard mc s na taraflara delillerini sunmas için gerekli müzekkere ve ihtarlar gönderme yetkisi tan nmas na ili kin yasal düzenleme yap lmas, Bilirki ilik Kanunu ç kar larak, Hukuk Mahkemelerinde bilirki ilik yapacak ki iler mahkeme d nda ba ka resmi kurumlarca belirlemeli ve her i in niteli ine göre verilebilecek taban, asgari ve azami bilirki i ücretleri belirlenmeli, Usul kanununda uygulanmayan hükümler ç kart larak farkl yarg lama sistemi ortadan kald r lmal tek yarg lama sistemine dönülmeli temyiz süreleri ayn süreye tabi olmal ve yarg lama usulü de yaz l olmal, 7

6 11 8, , , , , , , , ,55 cra Kanununda de i iklik yap larak alacakl borçlu ili kisinin olumsuz yönlerinin de erlendirilmesi ve hukuki ihtilaf n ve ekonomik suçlardan dolay ceza verilmemesi, Adliye Te kilat olmayan yerlerde icra dairelerinin kapat lmas, cra dairelerinin denetiminin ve sorumlulu unun hakimlerden al n p bu konuda yasal düzenlenme yap lmas, Birinci bölgelerdeki Hukuk Mahkemelerinde 1000 dosyaya ula lmas halinde çift hakim yetkilendirilmeli, Kadastro Mahkemelerinde de davalara taraflarca takip zorunlulu u getirilsin, Kadastro mahkemelerinin niteli i gere i ayr bir müstakil ihtisas görmü bir hakim taraf ndan bak lmal ve müstemir yetkili hakim atanmal, gerekirse yasal bir düzenlenme yap lmal,kadastro Mahkemelerinde de taraflar n davaya takip zorunlulu u getirilmeli, belli bir süre takip edilmedi i takdirde yerler hazineye kalmal, Taraflarca dosyan n takip edilmemesi halinde üç ayl k yenilenme süresi beklenilmemeksizin davan n aç lmam say lmas yönünde yasal düzenleme yap lmas, Hukuk Mahkemelerindeki davalarda Cumhuriyet Savc s n n ve nüfus temsilcisinin kat lmas n n zorunlu olmamas, Küçük adliyelerin birle tirilmesi, (Hakim-Savc say s art r larak merkezlerdeki eksikliklerin giderilmesi, hem personelin verimlili i ve hemde ekonomik aç dan daha verimli çal ma ortam sa layaca ) Hukuk Mahkemelerinden Veraset davalar na bakma görevi al nmal, noterler veya Nüfus darelerine verilmeli,baz meslekta lar n muhalefeti ile vesayet davalar n n mahkemelerde kalmas (oy çoklu u ile ) 20 7,55 Mahkemelerin i yükü hesaplanmas daha objektif ko ullara ba lanmal, 21 7,33 Mahkeme hakiminin söyledi ini kayda geçiren gerekli teknolojik alt yap n n olu turulmas, 22 7,33 Bozma, onama usulü imdikinden farkl olarak yeniden düzenlenmeli, 23 7,33 -Dava aç l rken mahkeme hakiminin belirledi i yarg lama süresince dava için gerekli olabilecek tahmini yarg lama masraflar n kar lamak için yarg lama masraf avans ad alt nda davac dan bir ücret al nmas n n yasal hale getirilmesi, yat r lmad takdirde gerekli müeyyidenin uygulanmas, 24 5,33 Hukuk Mahkemelerindeki ke iflerde kamera ve görüntü sistemi hukuk usulüne yasal düzenleme olarak konulmal (oy çoklu u ile ) 8

7 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 ERZURUM CEZA HAK MLER GRUP CEZANIN GÜCÜ SIRA PUAN ÖNER LER ,76 9,76 4 Fiili hizmet zamm tan nmal d r. Nöbet tazminat getirilmelidir. Ayr ca hakim ve savc lar n maa lar idarenin ajan nda de il Anayasada öngörüldü ü ekilde yasama ve yürütme organlar üyeleri esas al narak belirlenmelidir. Atama kararname taslaklar önceden ilan edilmeli ve objektif kriterlere göre atama yap lmal Hakim ve Savc lar n bakacaklar i say s konusunda adil yarg lama esaslar na uygun ve makul sürede çözümü sa layacak üst s n r getirilmelidir. Küçük adliyeler kapat lmal d r. 5 9,64 6 9,58 7 9,52 8 9,47 9 9, ,35 Hal ka d düzenlenmesi gözden geçirilmeli ve bu konuda objektif kriterler belirlenmelidir Hakim ve savc lar hakk nda yap lacak soru turma ve yarg lama usulleri netle tirilmelidir. Hakim ve savc n n idari görevleri bu konuda uzman profesyonel yöneticilere devredilmelidir. Uyap n ilgili herkes ve her birim taraf ndan sistemin ön gördü ü ekilde etkin kullan lmas n sa layacak tedbirler al nmal d r. Terfide not sistemi gözden geçirilmeli, Yarg taydan i geçirme zorunlulu u ve not kald r lmal. Hakim Savc lar n Yüksek Mahkeme kararlar na do rudan ula mas, ayr ca karara ba lad klar dosyalar n yarg taydaki a amalar n kolayl kla ö renmesini sa layacak tedbirler al nmal d r. 9,23 Adliyelerin ve lojmanlar n fiziki artlar iyile tirilmeli, adliye binalar uzun y llar hizmet edecek ekilde geni arazilere kurulmal ve personel say s art r lmal d r. 9,23 Atama ve yetki kararnameleri birlikte haz rlanmalar d r. 13 9,05 Adli Kolluk te kilat kurulup bu konuda uzman personel istihdam edilmelidir. 14 9,05 Atamalarda belirlilik sa lanmal ve takvime ba lama i lemleri yap lmal d r. 15 8,88 Yarg tayda yeni daireler kurulmal d r. 16 8,88 17 Hakim ve Savc lar n kaliteli dil e itimi almalar, yurt d bilgi ve görgülerinin art r lmas ve akademik çal ma yapmalar kolayla t r lmald r 8,82 Askeri dari ve Askeri Yarg ya ili kin düzenlemelere gözden geçirilmeli ve bu yarg kollar nda görülen i ler sivil yarg içerisinde eritilmelidir. 18 8,64 Uyapta sadele tirme ve toplu onay sistemine geçilmelidir. 9

8 19 8, , , ,41 Terfide çal lan mahkemeye göre i yükü yüzdelerinde farkl kabullere gidilmeli bu konuda dosya kapsamlar ve dava nitelikleri dikkate al nmal d r. (Puanlama sistemi dü ünülmeli) Hakim Savc adaylar n n stajlar n n verimli geçirilmesi için basit i lerde imza yetkisi verilecek ekilde yeni statüye kavu turulmal d r Terfi sisteminde adil kriterler getirilmeli, disiplin cezas olmad takdirde belli sürelerin çal lmas yla birinci s n fa ayr lma ve birinci s n f olma i lemleri otomatik olarak yap lmal d r. Hakim ve Savc lar n Ankara ili d nda hizmet içi e itimleri yayg nla t r lmal, yarg tay üyeleri ve akademisyenler bu e itimlere kat lmal d r. 23 8,41 Adliye hizmet uzman kadrosu ihdas edilmelidir. 24 8, ,17 Adliyelere donan ml kütüphaneler kurulmal, yeni ç kan yay nlar kütüphanelerde bulunmal d r. Savc l k te kilat, mahkeme te kilat ndan bina olarak da ayr lmal ve sistem buna göre tasarlanmal d r. Halk n gözünde mahkemelerin ba ms zl n üpheye dü ürecek unsurlar ay klanmal d r. 26 8,17 Bölge sistemi gözden geçirilmeli ve yeniden yap land r lmal d r. 27 8,05 Hakim ve Savc lar n protokol sorunlar çözülmelidir. 28 8,05 Personel tayinlerinde hakim ve savc lar n görü ü al nmadan yer de i tirme i lemi yap lmamal d r. 29 8,05 Ba savc l k ve mahkemeler bütçeleri ayr lmal d r. 30 7, , , , , , , ,23 Yetki da l mlar nda hakimin daha önce çal t ve ihtisas kazand mahkemelere a rl k verilmelidir. (özellikle birinci ve ikinci bölgelere geldikten sonra hep ayn veya benzer yetkiyle yetkilendirme yap lmal d r) HSYK taraf ndan belirlenen ilke kararlar n n geçerlilikleri uzun süre korunmal d r ve bu kararlar herkes için adil ekilde uygulanmal d r. HSYK nternet sitesinin daha aktif hale getirilerek geçmi ten bugüne tüm ilke kararlar yay nlanmal d r. Ceza alan, meslekten beklentisi kalmayan ya da özel rahats zl klar olan meslekta lar n adliyelerin halk nazar ndaki sayg nl n n menfi anlamda etkilemeleri önlenmelidir. A r Ceza Mahkemelerinde üye olarak görev yapan hakimlerin etkinli i art r lmal d r. Hukuk Fakültelerindeki e itim ve Adalet Akademisi staj s ras nda pratik ve uygulama çal mas na a rl k verilmelidir. Ba savc l k ve Komisyon ba kan n n görev süreleri s n rland r lmal ve seçilme kriterleri objektif olarak belirlenmelidir. Hatta ba savc ve komisyon ba kan seçimlerinde o yer hakim ve savc lar n n görü leri al nmal d r. Tefti sistemi gözden geçirilerek rutin tefti e son verilmelidir. 38 7,17 Geçmi te hakim ve savc lar n terfileriyle ilgili ilke kararlar hakim ve savc lehine de i tirilirken önceki dönemlerde terfiye tabi olup lehe olan ilke kararlar ndan yararlanamayan hakim ve savc lar n durumlar yeniden ele al nmal d r. 10

9 39 7,05 stinaf Mahkemeleri faaliyete geçirilmelidir. 40 6,94 deal anlamda terfi ve not sistemi kald r lmal d r. 41 6,7 Hakim yard mc l sistemi yeniden getirilmelidir. 11

10 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 ERZURUM CEZA HAK MLER GRUP CEZALILAR SIRA PUAN ÖNER LER 1 8,47 Ya 18'den küçük ma durlar n kovu turma a amas nda her suç için kay t cihaz ve psikolog huzurunda dinlenmesinden vazgeçilmeli 2 8,29 Asliye Ceza Mahkemelerinden Savc lar Ç kar lmal 3 8,23 4 8,05 TCK 106/1 ve TCK 125/1-3-a maddesi tamamen ikayete tabi hale getirilmelidir. Müstakil Sorgu ve De i ik Hakimli i ve Müstakil nfaz Hakimli i Kurulsun (Müstakil nfaz Hakimli i ile ilgili olarak küçük ceza evlerinin kapat lmas ve büyük ceza evlerinin bulundu u her yerde müstakil infaz hakimli i olmal ) 5 7,82 Ön Ödemeye Ba l suçlar n kapsam geni letilmelidir. 6 7,7 7 7,7 TCK 86/3-a maddesi ikayet ba l suç haline getirilmelidir tekrar halinde ikayete tabi olmaktan ç kar lmal ddianamenin iadesi kurumu daha etkili ekilde kullan lmal, bu konuda hakimlerin, delillerin yo unlu unu de erlendirme yetkisi artt r lmal d r. 8 7,64 Asliye Ceza ve Sulh Ceza Ayr m Kald r ls n 9 7,64 10 Elektrik H rs zl, Bakaya Suçlar, Hizmet Nedeniyle Görevi Kötüye Kullanma, Vergi Usul Kanununa Muhalefet, Mühür Bozma ve Kar l ks z Çek Suçlar Ceza Kanunu kapsam ndan ç kar lmal ve dari ve Ekonomik Yapt r ma Ba lamal d r. 7,47 Ceza Mahkemelerinde ihtisasla an hakimler yetkilendirilmelidir. 11 7, ,35 Adli T p Kurumu'na olan ba ml l k kald r lmal ve üniversitelerin ve ihtisas hastanelerinin raporlar yeterli görülmelidir. 3. Kez alkollü araç kullanmak kabahati sonras nda sürücü belgesinin 5 y l süre ile geri al nmas da idarece al nmal d r. 13 7, , , Savunma al nmaks z n derhal beraat karar verilecek haller art t lmal, delil yetersizli inden beraat karar verilebilmesi de bu kapsama al nmal d r. Uzla ma kurumu kald r larak ikayet tabi suçlar n kapsam geni letilmelidir. Soru turma dahil tüm i lemler ve ilgili evrak UYAP üzerinden mutlaka gönderilmelidir. Asliye Ceza Mahkemesi taraf ndan verilip A r Ceza Mahkemesince itirazen kald r lan görevsizlik kararlar na ili kin hukuki durum netle tirilmelidir. 17 6,52 nfaz Kurumlar n n profesyonel yönetimi sa lanmal 12

11 ,35 6,29 TCK'n n 220. maddesi kapsam ndaki örgüt suçlar bak m ndan ön görülen etkin pi manl k hali sebebiyle indirim veya cezas zl k durumu ba l suç olan örgütün faaliyeti kapsam nda i lenen suçlar bak m ndan da getirilmelidir. CMK 250 ye tabi suçlarda önleme dinlemelerinde karar veren hakime süreci takip ve denetleme yetkisi verilmelidir. 20 6, , ,17 Cinsel suçlarda Ruh Sa l n n Bozulmas müessesi gözden geçirilmeli, kal c ak l hastal na duçar olup olmad eklinde artt r m getirilmeli S.S.Ç lar için ön görülen kamu davas n n aç lmas n n ertelenmesi müessesi özellikle ikayet ba l olmayan (mala kar i lenen suçlar, basit nitelikli yaralama suçlar gibi ) suçlar için 18 ya ndan büyük olanlar için de getirilmelidir. Ceza soru turmalar nda Cumhuriyet Savc s na üpheli ile pazarl k imkan ya da hakk verilmeli 23 6,17 Eski TCK madde 434 benzeri bir düzenleme yap lmal d r. 24 6,11 Ceza Mahkemeleri Kararlar nda gerekçe yazma süreleri artt r lmal. 25 6, , , ,7 32 5,64 33 Devaml l k arz eden cinsel taciz hakaret ve tehdit gibi suçlarda önceki 3005 say l yasa gibi h zl yarg lama sistemi getirilmelidir. TCK 168/2-3-4 maddelerindeki etkin pi manl k hükümleri sadece soru turma a amas ndaki kabuller için geçerli olmal 2911 say l Toplant ve Gösteri Yürüyü leri Kanunu Avrupa Standartlar nda tekrar ele al nmal d r. Eski CMUK 223 Uygulamas Yeniden Getirilsin, Yeni CMK 94 ve 98 uygulamas zor ve karma k 5,82 Cumhuriyet Savc s n n açt davay geri çekme hakk tan nmal d r. ( ddianamenin adesi gibi ) 5,70 CMK 196. maddesinde düzenleme yap lmal, istinabe yasa gözden geçirilmelidir. 5, , Özel Yetkili Mahkemelerin görev alan nda ç k p Asliye Ceza Mahkemelerinin görev alan na giren çocuklara ait terör suçlar nda yetki A r Ceza Mahkemelerine verilmelidir. 2 y l ve daha az hapis cezas ön görülen suçlarda temyiz de il itiraz yolu kabul edilmeli Anayasa de i ikli i yap larak Cumhuriyet Savc s taraf ndan yap l p bilahare hakim onay na sunulmakla geçerlilik kazanan koruma tedbirlerinde hakim onay gereklili i kald r lmal d r. Kollukta üpheli müdafisi olarak avukat bulundurulmas müessesi ya kald r lmal ya da etkin hale getirilmelidir. Suçun toplumsal infial yaratmas unsuru tutuklama sebepleri aras na dahil edilmeli ikayete tabi olmayan bir k s m suçlarda (örne in ahsa kar i lenen suçlar, mala kar i lenen suçlar ve taksirle i lenen suçlar )uzla ma kapsam na al nmal d r. 13

12 , ,35 Duru malarda tutana a ba lama i lemi olmamal, ses ve görüntü kayd yap lmal bilahare kalem bu kay tlar tutana a dökmelidir. Duru malar da san k ve müdafinin konu abilmesini temin edecek yak nl k sa lanmal yani yan yana oturtulmal d r. Hürriyeti Tahdit suçlar nda ma dura basit yaralama yap lm sa ve ma dur ikayetinden vazgeçmi se zarar yok kabul edilip, sadece hürriyeti tahdit suçundan ceza verilmeli. 40 4,29 Tevzi Savc l k taraf ndan de il mahkemeler taraf ndan yap lmal d r. 41 3,17 CMK'nun 250. Maddesi gere ince kurulan mahkemelerle di er mahkemelerin yarg lama usulünde birlik sa lanmal d r. 14

13 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 ERZURUM CUMHUR YET SAVCILARI GRUP CUMHUR YET SAVCILARI S ra Puan Konular Cumhuriyet Savc s n n UYAP'taki ekran na, açt davalarla ilgili veya yapt temyizle ilgili sonuçlar n dü mesi sa lamal d r. Cumhuriyet Ba savc l klar aras ndaki yetki uyu mazl n n çözümünde yasal düzenleme yap lmal d r. Unvanl atamalar nda objektif kriterler belirlenerek, unvanl kalma süresi ve unvan n kaybedilmesi kriterleri belirlenmelidir. Bölge sistemleri yeniden düzenlenmeli, çal ma bölgelerine puan verilerek atamalarda objektif k staslar getirilmelidir. Kararname tasla gerekçeli bir ekilde yap larak, önceden duyurulmal, tasla a muhtemel hak sahipleri itiraz edebilmelidir. Kararnamenin hangi tarihte ç kar laca na dair ilke karar al nmal d r. Bakaya ve yoklama kaça suçlar n n müeyyidesi idari para cezas olarak de i tirilmelidir 7 9,9 Uzman adli kolluk te kilat kurulmal d r 8 9,9 Elkoyma karar n n resen hakim onay na sunulma zorunlulu u kald r lmal, itiraz halinde yerine getirilmelidir. 9 9,9 i az olan yerlerdeki küçük adliyeler kapat lmal d r. 10 9,85 Hukuk mahkemelerinde Cumhuriyet Savc s n n bulunmas na kesinlikle gerek yoktur. 11 9,76 Her ilde adli t p birimleri olu turulmal ve yeteri kadar adli t p doktoru atanmal d r. 12 9, , , , , ,66 HSYK kararlar gerekçeli olmal d r ve gerekçenin yaz m için zorunlu süre konulmal d r. Bas nda yer alan haberlerle ilgili do ru bilgilendirme yap lmas için Adliyelerde bas n ve halkla ili kiler bürosu kurulmal d r. Her adliyeye yeteri kadar yaz i leri müdürü ve katip atanmas na öncelik sa lanmal d r. Hakim ve Cumhuriyet Savc s n n hakk ndaki ikayete, ikayet edilen taraf ndan eri im hakk sa lanmal d r. ddia as ls z ç kt takdirde ikayetçi veya ihbarc hakk nda yasal yollara müracaat için Bakanl k izin art kald r lmal d r. Hakim ve Cumhuriyet Savc lar hakk nda müfetti ler taraf ndan hal ka d düzenlenmesi uygulamas kald r lmal, bunun yerine objektif kriterlere dayal ba ka bir de erlendirme sistemi getirilmelidir. Cumhuriyet Savc lar nöbet sonras gün izinli say lmal, nöbet tazminat getirilmeli, nöbetçi savc ya nöbet süresi boyunca koruma olarak bir polis memuru ve bir hizmet arac tahsis edilmelidir. 15

14 18 9, ,61 Cumhuriyet Ba savc s n n herhangi bir soru turma evrak ile ilgili yasal s n rlar dahilindeki müdahalesi yaz l olarak yap lma zorunlulu u getirilmeli, aksi uygulama yapt r ma ba lanmal d r. Cumhuriyet Ba savc s n n bir soru turma evrak n, evraka bakan Cumhuriyet Savc s ndan al p, ba ka bir Cumhuriyet Savc s na atamas i lemini yaz l gerekçeli karar ile yapmal d r. Bu karara itiraz yolu aç k olmal d r. Cumhuriyet Ba savc s n n veya vekilinin soru turma evrak na müdahalesini engelleyen mekanizmalar getirilmelidir Özlük haklar iyile tirilmelidir. Birinci s n f hakim savc ile mesle e yeni ba layan hakim savc aras nda maa fark makul seviyeye çekilmeli, y pranma pay getirilmelidir. 20 9,61 Hakimlerin yetkileri atama kararnamesi ile birlikte belirlenmelidir. 21 9,57 UYAP'tan kaynaklanan sorunlara h zl çözüm getirilmesi sa lanmal d r. 22 9, ,47 Hakim ve Savc lar n ö retmen olan e lerinin mecburi rotasyonu nedeniyle tayin olduklar illerde Milli E itim Bakanl n n atama yönetmeli inden kaynaklanan sorunlar nedeniyle ayn meslek k demindeki çal an arkada lar na göre daha uzak yerlere atanmaktad r. Bu ma duriyetin giderilmesi için Milli E itim Bakanl ile protokol yap lmal d r. Ayn uygulama ba ka kurumlarda çal an e ler için de yap lmal d r. ddianamenin iadesi konusunda keyfili in önüne geçilmesi amac yla kanun yarar na bozma yolunun etkin ekilde uygulanmas, not sistemi devam edecek ise dosyay inceleyen Yarg tay dairesinin iade eden hakim, itiraz eden savc ve karar veren üst hakime not vermesi temin edilmelidir. 24 9,47 Arama kararlar n verme yetkisi Cumhuriyet Savc s na devredilmelidir. 25 9, , , ,33 Sulh Ceza- Asliye Ceza ayr m kald r larak duru malara Cumhuriyet Savc s n n kat lma zorunlulu u ihtiyari hale getirilmelidir. Hakim ve Cumhuriyet Savc lar n n terfi ve not sistemlerinin gözden geçirilerek Yarg tay' n not verme uygulamas kald r lmal d r. Yarg tay'dan geçen i say s uygulamas kald r lmal d r. say s nedeniyle geçmi dönemde alt dereceden yap lan terfi düzeltilmeli, bu konudaki itirazlar de erlendirilmelidir. Hizmet içi e itim seminerlerine konu ile ilgili hakim ve savc lar n kat l m n n sa lanarak, seminerler a rl kl olarak unvanl ki ilere tatil imkan olarak sunulmamal d r Adliye-Hukuk Fakülteleri koordinesinin geli tirilerek, hukuk fakültelerinde pratik ve uygulama çal malar na daha fazla yer verilmelidir. 29 9,14 Soru turma evraklar n n tevzisi UYAP puan na göre otomati e ba lanmal d r 30 9,09 Mülhakat savc s n n a r ceza mahkemesine do rudan dava açmas n n önü aç lmal d r 31 9,04 Yeni adliye binalar n n bu sisteme uygun olarak tasarlanmas sa lanmal d r Adli hizmet uzman kadrosu ihtas edilmelidir ,9 Cumhuriyet Ba savc s taraf ndan yap lan i bölümüne itiraz veya tavzih talebi durumunda bu talep yaz l olarak kar lanmal d r. Zab t katipleri ve yaz i leri müdürlerinin ücretleri iyile tirilmeli, hakim- savc lar gibi mecburi rotasyona tabi tutulmal d r. 16

15 35 8,8 36 8, , , , , ,42 Cumhuriyet Ba savc s ve vekilleri ile unvanl hakimlerin görevlerinin devam ettirilmesinde o adliyede çal an hakim ve savc lar n fikirleri dikkate al nmal d r. Hakim yard mc s ve savc yard mc s kadrosu ihtas edilip, hakim ve savc lar n hakim yard mc s ve savc yard mc s ki iler aras ndan seçilip atanmas yap lmal d r. Cumhuriyet Savc l nca takip edilen kabahat suçlar idari birimlere devredilmelidir. Kesinle memi disiplin soru turmalar /cezalar hiçbir ekilde uygulamada dikkate al nmamal d r. Bakanl k kamplar ve yaz tatillerinde ra bet gören misafirhanelerinden tüm meslekta lar e it ve hakkaniyete uygun ölçüde yararlanmas sa lanmal d r. Cumhuriyet Ba savc s n n Cumhuriyet Savc lar na sicil notu verme yetkisi kald r lmal d r. Cumhuriyet Savc lar n n noterler, icra daireleri ve mahkeme veznesini denetleme görevi kald r lmal d r 42 8,42 San n yoklu unda beraat karar verilme uygulamas artlar geni letilmelidir. 43 8, ,23 ahsi dava kurumu yeniden getirilmeli, ikayete ba l suçlar n kapsam geni letilmelidir. nternet üzerinden i lenen suçlar, birden çok ili kapsayan örne in kontör doland r c l gibi suçlarda soru turman n tek elden(ankara Cumhuriyet Ba savc l nca) ve uzmanla m tek kolluk taraf ndan yap lmas temin edilmelidir. 45 8,23 Hakim ve savc lar n VIP uygulamalar ndan yararland r lmas sa lanmal d r. 46 8,19 Geçmi Kurul uygulamalar ndan kaynaklanan tüm ma duriyetlerin giderilmesi için taleplerin i leme konularak tekrar de erlendirilmesi gerekmektedir. 47 8,19 Mahkeme yönetim projesinin tüm adliyelere yayg nla t r lmas sa lanmal d r. 48 8,14 Cumhuriyet Savc lar aras nda ihtisasla ma art r lmal d r. Cumhuriyet savc lar aras nda suçlarda uzmanla ma sa lanarak baz suçlara bakma görevi HSYK taraf ndan verilmelidir. 49 8,14 Cumhuriyet Savc s n n karar na Ba savc görüldüsü kald r lmal d r. 50 8, , ,9 53 7,71 Tefti ve denetim sistemi gözden geçirilerek, hak sahibinin ikayeti Hakim ve Cumhuriyet Savc lar n n denetimi için yeterli oldu undan rutin tefti uygulamas kald r larak, ikayet üzerine denetim uygulamas getirilmelidir. Hakim- Savc lar n askerli ini meslekte yapmalar temin edilmelidir. Hatta mesle e atanmak için askerlik görevini bitirme art getirilmelidir. Cezaevi savc l kurumu kald r lmal, kald r lmas uygun görülmüyorsa cezaevi savc s HSYK taraf ndan atanmal ve cezaevi savc l nda uzmanla ma sa lanmal d r. Hakim adayl n n verimli ve etkin bir ekilde geçirilmesi için gerekli çal malar yap lmal, hakimlik s nav ve savc l k s nav ayr yap lmal d r 54 7,71 Duru ma s ras nda avukat ile san k yan yana bulunmal d r. 55 7,61 Kamu davas n n aç lmas n n ertelenmesi kurumunun aktif bir ekilde uygulanmas sa lanmal d r. Kapsam geni letilmelidir. 17

16 56 7,19 Hakim-Savc lar n yüksek lisans ve doktora çal malar nda mazeret izinli say lmalar n n yolu aç lmal d r. 57 7,19 Tan n herkesin görebilece i yerde oturtularak dinlenmelidir. 58 7, ,8 60 6, ,47 Hakim- Cumhuriyet Savc lar n n üye oldu u mevcut dernekler kapat lmamal, Bakanl k çat s alt nda Hakimler ve Savc lar Birli i ad yla tekelle meye gidilmemelidir. Yukar daki tedbirlerin hayata geçirilip, i lerin azalt lmas na kadar istinaf mahkemelerinin kurulmas ertelenmelidir. Baz müracaatlar n ve taleplerin harca tabi olmas, takipsizlik karar verilen durumlarda mü tekiye soru turma giderlerinin yükletilmesi konusunda çal ma yap lmal d r. Yakalamal infaz evraklar n n nüfusa kay tl oldu u yerde bekletilmesi uygulamas ndan vazgeçilmelidir. 62 6,19 G yabi tevkif müessesesi geri getirilmelidir. 63 6,19 Uzla ma kurumu kald r lmal d r. 64 6, ,23 Olay yeri inceleme ekiplerinin otopsi i lemi s ras nda haz r bulunup, görü lerinin tutana a ba lanmas sa lanmal d r. dari görevler Cumhuriyet Savc lar ndan al narak uzman personele devredilmelidir. 66 4,47 Uzla ma kurumu i ler hale getirilmelidir. 67 4,14 ste e ba l müdafilik kald r lmal d r. 68 3,38 Zorunlu müdafilik kald r lmal d r. 69 3, , , , ,61 bölümlerinin hemen hepsinde yer alan baz önemli olaylar n veya önemli ki ilerin önemsiz olaylar n n Ba savc ya bildirilmesi zorunlulu u getirilmesi eklindeki uygulama kald r lmal d r. Cumhuriyet Savc s, hakim kürsüsünden indirilerek, savunma kar s nda bir yerde oturtulmal d r. Çek suçlar nda yarg lama a amas nda san n ifadesini alma zorunlulu u kald r lmal d r. Cumhuriyet Savc lar ; Sulh Ceza, Asliye Ceza ve A r Ceza suçlar soru turma savc lar olarak s n fland r lmal d r. Tan klar, ma dur ve mü tekinin dinlendi i oturumdan ba ka bir oturumda dinlenmelidir. Adli te kilatta mahkemeler kurulurken, mahkeme te kilat ve Cumhuriyet Ba savc l te kilat ayr yap land r lmal, bütçeleri ve yönetimlerinin birbirinden kopar lmas sa lanmal d r. 75 1,76 Türkiye Ba savc l Kurumu kurulmal d r 76 1,33 Her ilde, ilçe mahkemelerini de kapsayacak ekilde tek bir mahkeme kurulmal ve mahkeme ba kan n n alt nda daireler olu turularak i yükü payla m n n mahkeme ba kan ve dairelerde görev yapan hakimler taraf ndan düzenlenmesi sa lanmal d r. 18

17 HÂK MLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU YARGIDA DURUM ANAL Z TOPLANTILARI ARALIK 2010 ERZURUM DAR YARGI HAK MLER GRUP ERZURUM DAR YARGI S ra PUAN ÖNER LER Hakim hakk ndaki ikayet ve ihbarlar n ancak ciddi delil, bilgi ve bulgulara dayand r ld nda de erlendirmeye al nmas ,93 Askeri hakim ve savc larda mevcut olan fiili hizmet zamm ndan faydalanma olana n n getirilmesi, ,93 Hakim ve savc lar için askerlikle ilgili olarak, askerlik temel e itimnin yapt r ld ktan sonra, kalan sürelerin mahkemelerde görev yapt r larak tamamlatt r lmas hususunda çal malar yap lmas, 4. 9,87 Usul kanunun 8. maddesinin 2. f kras na... son gün tatil gününe veya yetkili makamlarca verilen ve ülke çap nda uygulanan idari izinlere... ibaresinin eklenmesi gerekir ,75 Bölge hizmetlerinde s n f ayr m yap lmaks z n her hakimin e it ekilde her bölgede çal mas gerekir. Yarg lama usul kanunun 10. maddesine konusu ( belli paray içeren ,68 ba vurular alaca n do du u tarihten itibaren en geç 5 y l içeresinde dava aç labilece i yönünde bent eklenmelidir ,68 Subjektif de erlendirimelere aç k mevcut tefti yönteminin kald r larak, çal ma verimini, kariyer ve liyakat esaslar n, objektif kriterleri içeren performans yöntemlerini dikkate alan ça da bir tefti yönteminin getirilmesi gerekmektedir ,62 Hakimlerin ilk atamalar n n en alt bölgeden ba lat lmas gerikir ,43 Yürütmenin durdurulmas istemli davalarda savunmaya kadar davada y k m, geçici süre ile i yeri kapatma, meslek ve sanatta men gibi uygulanmakta etkisi tükenecek olan idari i lemlerin yürütmenin durdurulmas hakk nda bir karar verilinceye kadar daval idarenin savunmas n n al nmas na gerek olmaks z n geçici olarak ertelenmesi gerekir ,37 Çal maya ara verme süresi içinde ilk incelemeye ili kin kararlar verilebilmelidir ,31 Dava dilekçelerinin mahkeme yaz i leri müdürünün havalesi ile kayda al nmas yönünde gerekli yasal düzenleme yap lmal basit usulü i ler bak m ndan yaz i ler müdürüne yetki verilmesi sa lanmal d r ,12 1- Her mahkemenin 4 üye ve 1200 esasdan olu mas gerekir ,12 Mahkemelerin yo unlu una ve hakim say sana göre yabanc dil e itimine hakim gönderilmeli, gönderilen hakimlerin yerine gerekti inde hakim atan lmas veya görevlendirilmesi gerekir. 1- Kararname tasla n n önceden yay mlan p duyurulmas ve 14. 9,12 kararnamenin Haziran ay nda yay mlanmas ve ili ik kesme için en az bir ay süre verilmesi, ,06 Bölge idare mahkemelerinde en az üç üye görev yapmas gerekmektedir ,93 Bölge dare Mahkemesine itiraz yolu ile bakacak davalar n genil letilmelidir. 17. Dava dosyalar n n duru maya konulmas isteklerinin mahkeme takdirine 8,87 7 b rak lmas gerekir. 19

18 18. 8, , , , , , , ,62 Usul kanunun 9. maddesine adli yarg y ilgilendiren görev red kararlar üzerinde dosyan n do rudan ilgili mahkemeye gönderilmesi yolunun aç lmas gerekir. Tam yarg davalar nda has m düzeltme imkan n n getirilmesi ve bu durumlarda idareye ba vuru art aranmamas yönünde gerekli yasal düzenleme yap lmas gerekir. Adrese dayal nüfus kay t sistemi ile 7201 say l tebli at kanunun aras nda gerekli uyum sa lanmal d r. E durumu için gerekli protokolün kamu kurum ve kurulu lar yla yap larak, e tayinlerinin önündeki engellerin kald r lmas, 13. maddeye eylemlerin idari nitelik ta d n n ö renildi i tarihten itibaren ibaresinin eklenmesi gerekir. YUK 28. maddeye yarg karar n n yerine getirilmedi i mahkemece tespit edilirse sorumlu kamu görevlileri hakk nda yetkili mercilere bulunulmas imkan eklenmelidir. YUK. Madde 31 de düzenlenen ve HUMK a at f yap lan yarg lama usulü ile ilgili müesseselerin, idari yarg lama usulüne uygun olarak yeniden düzenlenmesi ve dari Yarg lama Usulü Kanununda yer almas uygun olacakt r. 1- stinaf sistemine geçmek için yeterli say da hakim olmad için bu konuda hakim temini için çal malar yap lmal d r ,56 6. madde UYAP a uyumlu hale getirilmelidir ,56 Mahkeme kararlar n n uygulanmamas nedeniyle u ran lan maddi ve manevi zararlar n kar lanmas istemi ile aç lacak davalarda dava açma süresinin 10 y l olarak uygulanmas gerekir ,56 YUK bendinde yer alan genel yetkiye ili kin kurallar de i tirilerek ta ra mahkemelerin yetkileri art r lmal d r. Adayl k devresinde hakimlerin hangi mahkemeye ayr lacaklar ,56 belirlenmeli, staj ve e itim hakimin çal aca mahkemeye göre yapt r lmal d r ,37 Günün artlar na göre mahkemelerin kurulmas ve kald r lmas mevcut sistemden daha esnek ko ullara ba lanmas gerekmektir ,37 Not sisteminin tamamen kald r lmas, objektif performans kriterlerinin getirilmesi k sa vadede kald r mas mümkün de ilse, terfiye etkisinin azalt lmas, ,37 Yarg da durum analizlerinin y lda en az bir kere yap lmas ve düzenli hale getirilmesinin faydal olaca dü ünülmektedir ,31 YUK 16. maddenin 5. bendinde düzenlenen hükmün idari usul yasas na da eklenmesi gerekir ,31 Üst mahkemelerden 40 i geçirilmesi ba l terfi sisteminin kald r lmas ,18 Hakim ve savc maa lar n n günümüz ekonomik ko ullar na göre iyile tirilmesi ve 1. s n f olan ve olmayan hakimler aras ndaki makas n emsali meslek mensuplar na göre çok yüksek oldu undan darat lmas, ,06 Dan tay ve bak nl k tetkik hakiminli inde geçen sürelerin 3. bölge hizmetinden say lmamas Zorunlu haller d nda dare ve Vergi Mahkemeleri aras nda geçi imkan iste e ba l olmal, resen geçi yap lmamal ,81 Stajer hakimlere yurt d nda e itim imkan verilmesi gerekir ,75 Hakim stajerlerinin yetkilerinin art r lmas bu ba lamda hakim yard mc l müessesi getirilmelidir 40. 7,75 Bölgelerdeki zorunlu çal ma süreleri yeniden belirlenmeli, örne in 3/b deki çal ma süresi 3 y l 3/a da 4 y l, di er bölgelerde ilk atamalarda 5 y l, di er hallerde ise iste e b rak lmal d r. 20

19 ,68 Halen görev yapan hakimlere de yurt d nda dil e itimi ve ara t rma imkan sa lanmal d r ,62 Not ve tefti sisteminin yeniden gözden geçirilmesi, yenilenmesi gerekmektedir ,56 1- dari yarg da her bölge a ve b ekilde iki alt k sma ayr lmal bu do rultuda örne in 3/b bölgedeki görev yapan bir hakim bir sonraki a amada 2/a ya da daha üst bir bölgeyi tercih edebilmelidir ,5 11. maddeye vergi davalar aç s ndan bir aç kl k getirilmelidir ,5 Tek hakim taraf ndan verilen bütün kararlara kar Bölge dare Mahkemsesine itaraz yolu aç k olmas gerekir ,43 Gerçek ki ilerin T.C kimlik numaralar n n dava dilekçelerine eklenmesi gerekir ,43 Bölge dare Mahkemesi kararlar na kar srar müessesesi getirilmelidir ,31 Vergi mahkemelerinde vergi türleri ve vergi dönemleri için ayr ayr dava aç labilmesi 5. maddede ayr bir bent halinde düzenlenmelidir ,18 YUK madde 10 ve 11 de düzenlenen idarenin yap lan ba vuruya cevap verme süresi 30 güne indirilmelidir ,18 dari yarg da istinaf sisteminin getirilmesinin faydal olaca ancak k sa vadede bu mümkün de il ise acilen dan tay daire say s art r lmal, k sa vadede Bölge dare Mahkemelerinin yetkilerinin art r lmas yönünde de çal malar yap lmal d r ,12 Birden fazla mahkeme olan yerlerde UYAP sisteminde de i iklik yap larak hakim say s na göre dosya tevzisinin sa lanmas bu konuda komisyonlara yetki verilmelidir ,93 Tüm hakimlere y l içinde en az bir kere olmak ekilde hizmet içi e itimler verilmelidi 53. 6,75 Vergi ve dare Mahkemelerinde dava açma süreleri 60 gün olarak e itlenmeli ,56 Çal maya ara verilmesi zaman na rastlayan dava açma sürelerinin uzamamas gerekir ,31 ncelenmesizin red kararlar n n hangi durumlarda verilmesi gerekti i aç kl a kavu turulmal d r. (derdest davalar n) ,31 Birle tirme taleplerinin ba lant l davalar ile ilgili madde hükümlerine eklenmesi gerekir , maddeye derderst olan davalar ile ilgili ne yönde karar verilece i hususunda bir hüküm konulmal d r ,12 15 Y l görev yapm Vergi Mahkemesi hakimlerine yeminli mali mü avirlik hakk tan mal d r ,06 Hakimli e ba lamadan itibaren ye il pasaport verilmesi gerikir ,9 Çal maya ara verme süresinin 45 gün olmas gerekir ,87 Dairelerin birinci savunmas na cevap sürelerinin k sat lmas gerekir ,75 Kararlar n uygulanmas n denetlemek için dari yarg savc l müessesesi getirilmelidir ,68 Nihai kararlar 30 gün, bunun d nda kalan ara kararlarda yaz m süresi ,62 gün olmal d r. Tebligat sürelerinin k salt lmas mevcut 30 gün sürenin 15 güne indirilmesi gerekir ,62 Çal maya ara vermenin kald r lmas gerekir ,56 Yaz l yarg lama usulünde herhangi bir de i iklik yap lmamas gerekir ,5 Staj mahkemelirinin olu turulmas gerekir , ,25 Konusu TL kadar olan parasal haklardan kaynaklanan i lemlere kar aç lan davalara tek hakim taraf ndan bak lmal. Böle dare Mahkemsenin bakaca her davaya tek hakim taraf ndan bak lmas gerekir. 21

20 70. 4,56 dari ve Vergi Mahkemelerin ayr m n n ortadan kalkmas gerekir ,43 Her hakime bir zab t katibi kadrosu ihdas edilmesi gerekir ,37 Konusu 1000-TL kadar olan kararlar itiraza tabi olmamal d r ,31 Yaz l yarg l ma usulünün k smen esnetilmesi duru malarda ke iflerde ahit dinlenmesi müesesesi getirilmelidir ,06 dari yarg hakimli i al mlar nda hukuk mezunu olmayanlar için konulan %20 lik s n r kald r lmal d r ,62 darenin savunmas davac ya tebli edilmesi ile dosyan n tekemmül etmi say lmas gerekir. Mahkeme taraf ndan gerekti inde davac ya ikinci cevap hakk verilebilmelidir ,87 Konusu TL kadar olan parasal haklardan kaynaklanan i lemlere kar aç lan davalara tek hakim taraf ndan bak lmal ,56 Menfaat ihlalinini daha geni kapsamda tan mlanmas gerekir ,5 5. maddenin 1. bendinde yer alan (yada ibaresi) ç kar lmal yerine (ve) ibaresi getirilmeli ,25 Konusu TL kadar olan kararlar itiraza tabi olmamal d r ,68 Adli yarg daki vergiye ili kin ceza davalar n n Vergi Mahkemesinin görev alan na devredilmesi gerekir Menfaat ihlalinini daha geni kapsamda tan mlanmas gerekir Adli yarg daki vergiye ili kin ceza davalar n n Vergi Mahkemesinin görev alan na devredilmesi gerekir 83. Nihai kararlar 30 gün, bunun d nda kalan ara kararlarda yaz m süresi 15 gün olmal d r. 22