GÜNLÜK YAZMA. Gün içinde yaflad klar m z tarih belirterek yazmaya günlük yazma denir.

Transkript

1 GÜNLÜK YAZMA 19 Temmuz 2006 Sevgili Günlü üm, Bugün çok mutluyum. Çünkü babam hafta sonu tatile gidece imizi söyledi. Her y l oldu u gibi bu y l da yazl m za gidece iz. Oradaki arkadafllar m çok özledim. Onlarla bol bol yüzece im, oynayaca m. Öyle heyecanl y m ki... fiimdiden haz rlanmaya bafllad m. San r m hafta sonuna kadar hep tatille ilgili hayallerimi anlataca m. Yar n görüflmek üzere... Yukar daki metin Ezgi nin günlü ünden bir sayfad r. Ezgi, 19 Temmuz 2006 tarihinde yaflad klar ndan kendisini etkileyen bir olay anlatm flt r. Gün içinde yaflad klar m z tarih belirterek yazmaya günlük yazma denir. Günlüklerimizde gün içinde yaflad m z olaylardan, duygular m zdan, düflüncelerimizden ve hayallerimizden söz edebiliriz. 314

2 TÜRKÇE ANI YAZMA Haziran ay n n ilk haftas yd. Hava iyice s nm flt. Babam Haydi Alper, oltalar m z haz rlayal m. Bal k tutmaya gidiyoruz. dedi. Çok sevindim. Hemen haz rland m. Babamla birlikte her zaman gitti imiz deniz kenar na gittik. Oltalar m z, yemlerimizi, kovam z haz rlad k. Oltay suya att k. Bafllad k beklemeye... Benim oltam birden gerildi. Çekmekte zorland m. O andaki heyecan m anlatamam. Babam, kendi oltas n b rak p bana yard m etti. Sonunda oltay çektik. Merakla bakt mda ne göreyim! Siyah bir erkek ayakkab s... Üzüleyim mi yoksa güleyim mi, flafl rd m. Ne zaman bal k tutmaya gitsek bu olay hat rlar güleriz... Yukar daki metinde Alper haziran ay n n ilk haftas nda yaflad ve etkilendi i bir olay anlatm flt r. Yaflanm fl olaylar n anlat ld bu tür yaz lara an denir. An lar m z yazarken anlataca m z olay nerede, ne zaman ve nas l yaflad m z belirtmeliyiz. An ve günlük yazmak hem yazma becerimizi gelifltirir hem de geçmifl zamanlarda yaflad m z olaylar hat rlamam z sa lar. 315

3 MEKTUP YAZMA Sevgili Dedeci im, Köyden döneli bir hafta oldu ama sizi flimdiden çok özledim. Köydeki temiz havadan sonra flehrin kalabal beni çok rahats z etti. Anneannemin yapt gözlemelerin kokusu burnuma geliyor. Senin getirdi in taze yumurta, süt... Kara gözlü kuzum ne yap yor? O da beni özledi mi? Benim için onu kuca na al p s k s k sar l r m s n dedeci im? Bizleri soracak olursan hepimiz iyiyiz. Babam ifle bafllad, annem de ev ifllerine... Döndü ümüzden beri temizlik yap yor dedeci im. Biz de a abeyimle geziyor, sinemaya gidiyor, kitap okuyoruz. Sana yine yazaca m dedeci im ama sen de bana yaz. Anneannemi ve seni hasretle öpüyorum. Sevgiler... Tolga Öztürk TÖztürk Yukar daki metin Tolga n n dedesine yazd mektuptur. Uzaktaki yak nlar m zla ve arkadafllar m zla haberleflmek için yazd m z böyle yaz lara mektup diyoruz. Mektuplar m zda da di er yaz lar m zda oldu u gibi yaz m kurallar na ve noktalama iflaretlerini do ru kullanmaya özen göstermeliyiz. Mektubu yazma amac m z mutlaka belirtmeliyiz. Mektubu çizgisiz kâ da, el yaz s ile ve mürekkepli kalemle yazmal y z. Mektubumuza hitapla bafllamal y z (De erli Ö retmenim, Can m Arkadafl m gibi). Mektubun sa üst köflesine tarih atmal y z. Sa alt köfleye de ad m z, soyad m z yazmal ve imzam z atmal y z. 316

4 TÜRKÇE DAVET YE YAZMA Sevgili Veliler, S n f m z n haz rlad tiyatro gösterisinde sizleri de aram zda görmekten mutluluk duyar z. Yer : Tiyatro Salonu Tarih : Cumartesi Saat : aras 3 C s n f ö rencileri Dü ün, nikâh, do um günü ve di er özel günlerimizde yak nlar m zla birlikte olmak isteriz. Bu günleri onlara duyurmak, onlar ça rmak için davetiye yazar z. Yazd m z davetiyelere gün, saat, yer gibi ögelere mutlaka yer vermeliyiz. TEBR K KARTI YAZMA Sevgili Teyzeci im, Ramazan Bayram &n z en içten dileklerimle kutlar, ellerinizden öperim. Burcu Engin 317

5 Sevgili Gürkan, Resim yar flmas nda ikinci oldu un haberini ald m, çok sevindim. Bu baflar n n ömür boyu devam etmesini dilerim. Arkadafl n Burak Baran Sevdiklerimizin, akrabalar m z n bayram, do um günü, yeni y l gibi özel günlerini kutlamak ya da yak nlar m z n baflar s n tebrik etmek için onlara tebrik kart yazar z. ZARF ÜSTÜ YAZMA Mektup, davetiye, tebrik kart gibi yaz lar m z bir zarfa koyarak göndeririz. Mektup zarf afla daki gibi yaz l r. Alper Ar o lu Emlak Konut Koru Evleri A1 / Sar yer / STANBUL Say n: Sebati Oktar Arakl Taflönü Köyü Cami Mevkii Nu.: 29 Arakl /TRABZON Gönderdi imiz yaz n n gerekli yere ulaflmas için zarf n sol üst bölümüne ad m z, soyad m z ve adresimizi, sa alt bölümüne de al c n n ad n, soyad n ve adresini yazar z. Zarflar m za posta kodunu yazmay unutmamal y z. 318

6 TÜRKÇE H KÂYE YAZMA Gerçek ya da gerçekleflmesi mümkün olaylar n anlat ld yaz lara hikâye denir. Hikâye okuyarak okuma becerinizi gelifltirdi iniz gibi hikâye yazarak da yazma becerinizi gelifltirebilirsiniz. Hikâye yazarken dikkat etmemiz gerekenleri flöyle s ralayabiliriz: Hikâye unsurlar na yer vermeliyiz: yer, zaman, ana karakter, olay Yaz m kurallar na ve noktalama iflaretlerine dikkat ederek yazmal y z. Bol bol hikâye okumal, örneklerden yararlanarak ö renmeye çal flmal y z. Çevreyi, do ay, insanlar, hayvanlar gözlemlemeliyiz. Bunlar n hikâye edilebilecek özelliklerini saptamal y z. Ö REND KLER M Z UYGULAYALIM 29 Afla daki anahtar kelimeleri kullanarak ve resimden yararlanarak bir hikâye oluflturup yaz n z. Ayfle ifle kardefli park ö leden sonra sal ncak çocuklar 319

7 J TEST Ozan, o gün day s yla uzun süredir gitmek istedi i al flverifl merkezine gitti. Çok mutlu oldu. Eve gelir gelmez yaflad klar n yazd. Ozan n yazd yaz afla dakilerden hangisidir? a. mektup b. davetiye c. günlük 2. Afla dakilerden hangisi günlük ve an yazman n yararlar ndand r? a. Geçmiflte yaflad klar m z unutmay z. b. Güncel olaylardan haberdar oluruz. c. Yak nlar m zla haberleflebiliriz. 3. Anneniz size bu y l bir do um günü partisi haz rlayaca n söyledi. Partinize arkadafllar n z da ça rmak için onlara afla dakilerden hangisini yazars n z? a. davetiye b. tebrik kart c. mektup 4. Mektupta imza sa.... köflede olur. ifadesindeki noktal yere afla dakilerden hangisi yaz lmal d r? a. üst b. alt c. yan 5. Afla daki durumlar n hangisinde tebrik kart yazar z? a. Bir yak n m z n yar flmada dereceye girdi ini ö rendi imizde b. Bir komflumuzun tayini nedeniyle tafl naca n ö rendi imizde c. Yak nlar m z ablam z n dü ününe ça rmak istedi imizde 6. Afla daki bilgilerden hangisini mektup zarf na mutlaka yazmam z gerekir? a. e-posta adresi b. telefon numaras c. posta kodu 320

8 TÜRKÇE 7. Afla dakilerden hangisi günlü ün an dan fark d r? a. Günlük her gün yaz l r. b. Günlükte önemli olaylar anlat l r. c. Günlükte yer ve zaman belirtilir. 8. Ali, Erzurum daki teyzesine mektup yazmak için kâ d n ve kalemini haz rlad. Ali, mektubuna afla dakilerden hangisiyle bafllamal d r? a. Can m Teyzeci im, b. Teyze ne haber? c. Merhaba teyze, 9. Mektup, davetiye gibi yaz lar m zda tarihi belirtirken bunu afla dakilerden hangisi gibi yazmam z do ru olmaz? a b. 19 Kas m 2006 c. 19.Kas m Hikâyelerde afla dakilerden hangisi anlat lmaz? a. Gerçek olaylar b. Gerçek olmayan olaylar c. Gerçe e yak n olaylar 321

9 GÖRSEL OKUMA Baflak, ne okuyorsun? Harita okuyorum. Yaz l metinlerin d fl nda kalan flekil, sembol, resim, grafik, tablo, beden dili ve sosyal olaylar gibi görselleri okuma, anlama ve yorumlamaya görsel okuma denir. fiekil, Sembol ve flaretler Çevremizde çeflitli flekiller, semboller ve iflaretler görürüz. Bunlar bizi yönlendirmeye ya da uyarmaya yarar. Örne in, bir al flverifl merkezinde tuvaletin nerede oldu unu ö renmek için tuvalet sembolünü arar z. PTT sembolünü gördü ümüzde postaneye yaklaflt m z veya geldi imizi anlar z. Trafik iflaretleri sayesinde trafik fl klar, geçitler, yasaklar hakk nda bilgi sahibi oluruz, ona göre davran r z. fiekil, sembol ve iflaretleri do ru okumak yaflam m z kolaylaflt r r. 322 Hastane Okul Geçidi Ifl kl flaret Cihaz

10 TÜRKÇE Reklamlar Anneci im, az önce reklam n izledi im çikolatadan istiyorum. Reklam n gördü ün her ürünü alamay z o lum. Üreticiler, ürünlerini reklam yaparak tan t rlar. Bizler de reklamlar okuyarak ya da izleyerek ürün hakk nda bilgi ediniriz. Ancak reklam yap lan her ürünü almak do ru de ildir. Reklamlar bazen yan lt c olabilir. Resim ve Foto raflar Resim ve foto raflara bakmak bizlerde çeflitli düflünceler, duygular oluflturur. Yeni fleyler ö retir, baz gerçekleri düflündürür. Resim ve foto raflar yorumlamay bilmeliyiz. Bu resme bak nca k fl gelsin istiyorum. Kartopu oynamak, kardan adam yapmak geliyor akl ma. 323

11 Bu foto rafa bak nca mutlu ve kalabal k bir aile görüyorum. Akrabalar m özledi imi fark edip biraz üzülüyorum asl nda. Kitle letiflim Araçlar Afla daki resimde baba gazete okuyor, çocuk da televizyon izliyor. Gazete ve televizyon kitle iletiflim arac d r. Yani birden çok kifliye ulafl p onlar bilgilendirir. Bunlar n d fl nda radyo ve dergiler de kitle iletiflim araçlar aras nda say labilir. 324

12 TÜRKÇE Beden Dili Duygu ve düflüncelerimizi anlat rken yüzümüzle, ellerimizle, kollar m zla söylediklerimize uygun hareketler yapar z. Bu hareketlerle karfl m zdaki kifli ne söylemek istedi imizi anlayabilir. letiflimde sözlü olmayan bu hareketlere beden dili diyoruz. Beden dili, anlatmak istediklerimizi karfl m zdakinin daha kolay anlamas n sa lar. Bizler de konuflmalar m za uygun beden hareketleri yapmal y z. Ancak bunlar yaparken abart l olmamal y z. Çünkü abart l hareketler yapmak komik duruma düflmemize neden olabilir. Sosyal Olaylar Bayramlar, nikâh ve sünnet dü ünleri, toplant lar, anma törenleri çevremizdeki sosyal olaylard r. Bu olaylarda insanlar bir araya gelirler. Birbirlerinin duygu ve düflüncelerini paylafl rlar. 325

13 Ö REND KLER M Z UYGULAYALIM Afla daki flekil, sembol ve iflaretlerin anlamlar n altlar ndaki noktal yerlere yaz n z Afla daki reklamlarda hangi ürünün tan t ld n bulup yaz n z

14 TÜRKÇE 2008 y l nda uzaya gönderilmesi planlanan Türksat 3A uydusu, altyap ve co rafî koflullar nedeniyle telefon ve internet eriflimi götürülemeyen bölgelere, okullara ve köylere uydu üzerinden düflük maliyetlerle telefon, internet ve faks gibi çok çeflitli hizmetler sa layacak. 3. Yandaki gazete kupürü bizi hangi konuda bilgilendiriyor? Yaz n z Yandaki televizyon ekran nda hangi haber sunuluyor? Yaz n z Afla daki resimlere bakarak resimlerdeki kiflilerin duygular n tahmin edip yaz n z

15 6. Afla daki resimlerde hangi sosyal olaylar n anlat ld n yaz n z