Halk Sinifi 1. (Halk Için Kurtulus dergisi egitim yazilari) haziran. yayincilik

Transkript

1

2 Halk Sinifi 1 (Halk Için Kurtulus dergisi egitim yazilari) haziran yayincilik

3 . haziran yayincilik Egitim Dizisi - 1 Halk Sinifi - 1 Birinci Basim Tarihi : 2003 Baski : Maya Matbaas i Tel : HAZIRAN YAYINCILIK Koçibey Sok. Yücel Ishani. No: 22/23 Fatih/ ISTANBUL

4 Halk Sinifi 3 Yayinevinden Iki cilt halinde yayina hazirladigimiz bu kitapta, 1996, 1997 ve 1998 yillarinda, 100 bölüm halinde Kurtulus dergisinde, "Halk Sinifi" yazi dizisinde yayinlanan egitim yazilari bulunmaktadir. Ele alinan konularin birçogu elbette "özet" niteliginde, konunun en temel yanlarini yansitmaktadir. Bugün de hala güncelligini koruyan "Halk Smifi"- konulari, asgari bir egitimi esas almakta, mücadelenin asgari ihtiyaçlarina cevap olmaktadir. Kimi bölümlerin sonunda yer alan "Sinif kitapligi" bölümlerinde de iste bu nedenle konuya iliskin kaynaklar önerilmistir. Bilgi, güçlü bir örgütlenmenin, güçlü bir devrimci kisiligin olusmasinin vazgeçilmez kosuludur. Halk egitimine ve kadrolasmasina, yasadigi ülkeyi ve sorunlarin kaynagini çözümleyebilen devrimcilerin yetismesine katki sunmas i dilegimizle.

5 Halk Sinifi 5 BASLARKEN Yeni bir egitim dizisine basliyoruz. Halk Sinifi basligiyla yayinlayacagiz bu diziyi. Niçin Halk Sinifi? ünkü neredeyse ony illardir geleneksellesmis olan soyut-teorik egitim anlay isinin degismesi gerekiyor. Geleneksellesmis, elit, aydin bir kesime hitap eden egitim programlarinin degismesi gerekiyor. Biz bugün halki egitmek, halki kadrolastirmak göreviyle karsi karsiyayiz. Egitim yasadigi dünle ve gelecekle birlikte yasadigi süreci kavratmali. Egitim, o çalismaya katilan herkese neyi, nas il yapacagini ögretmeli. Yüzeysel olmayan ama basit; kaba olmayan ama yalin olmali egitimin muhtevasi. Iste bütün bunlar için bu egitim dizisini Halk Sinifi olarak adlandirdik. Tartismadan, sormadan, sorgulamadan okunan hiç bir metin, hiç kimseyi egitmez. Tartismadan, sormadan, sorgulamadan yapilan hiç bir egitim çalismasi da kimseyi egitmez. Merak, arastirma, sorma, elestiri, kavramaya, kapmaya çalisan bir ögrenme istegi olmadan elbette egitim olmaz. Ama bunlar gerçekte her insanda vardir. Ama her insanin bu noktadaki çabasi, ilgisi düzenin yönlendirmeleri altinda çok çesitli alanlara yöneltilmistir. Okumamis bir gencin futbol konusundaki tarihi ve güncel bilgisi bir spor yazarini, bir emeklinin örnegin CHP'li, DP'li siyasi tarih konusundaki anilari bir tarihçiyi sasirtici ölçülerde olabiliyor, bunun örneklerini görüyoruz. Ya da bir ev kadini size herhangi bir Brezilya dizisinin bir yil önceki falan bölümünden olaylar anlatabiliyor. Iste biz bunu, bu ilgi ve meraki mücadeleye yöneltebildigimiz ölçüde, egitim adini verdigimiz sey gerçekten bir halk egitimi halini alacak ve verim alinmaya baslanacaktir. Herkes ögrenebilir. Herkes egitilebilir ve herkes kadro olabilir. Egitimi

6 Halk Sinifi 6 Halklastirmaliyiz dizimizin ilk üç yazisinin basligiydi bunlar. Halk okullari, halk siniflari bunlarin gerçeklesecegi yerlerdir iste. Bunu somut olarak görecegimiz, gösterecegimiz yerlerdir. Egitimi halklastirmak zorunday iz. Egitime istikrar kazandirmak zorunday iz. Baslayip bitmeyen, hep toplumlarda, diyalektik materyalizmde dönüp duran egitim çalismalarini artik "yapmamak" durumunday iz. Bir Halk Hareketi'nin egitim ihtiyaci böyle bir egitim çalismasi tarziyla degil, ancak halk okullariyla ve parti okullariyla karsilanabilir. Halk okullarini, parti okullarini ideallestirmeyecegiz elbette. Onlarin nasil biçimlenecegi bütünüyle her alanin, birimin kendi özgünlügü içinde belirlenecektir. Ancak bu okullarin muhtevasini bir anlamda mutlaklastiraca-giz. Bu muhtevadan hiç bir kosulda vazgeçmeyecegiz. Masa olmasa, sira olmasa, hatta yazacak kagit kalem bile olmasa, halk okulu halk okulu olmaktan çikmaz. Ama bu muhtevadan uzaklastigimiz noktada, o bizim ihtiyacimizi karsilayan bir okul olmaktan çikar. Halk okullari hem düzenin "egitim" adini verdigi ideolojik, kültürel saldirisina karsi bir barikat, hem devrimin okullaridir. Bu okullarin on kisi, yirmi kisi olmasi da gerekmiyor. Birkaç kisiyle de olabilir. Hatta bir kisiyle... Örnegin herhangi bir yerdeki taraftar ya da okur, bu diziler temelinde kendisi için bir okul olusturabilir. Elbette istenen bu degildir, çünkü okul olay i kavrandiginda her taraftar, okur bu okula yeni ögrenciler bulabilir, bulmalidir. Ancak anlat ilmak istenen bu muhtevadaki bir egitimin her kosulda ve her biçimde hayata geçirilebilecegidir.

7 Halk S n f 7 1 YEN B R E T ME BAfiLARKEN... Aya m sürterek ç k yorum evden. Gözlerim hala uykulu. Keflke tatil olsayd bugün, ifle geç kalma tasas olmadan doya doya uyurdum. Evin köflesini dönüp soka a ç k yorum. O ne? Yerler ka t dolu. Etrafa saç lm fl. Ne yaz yor acaba? E ilip bir tane al yorum. Halka kalkan elleri k raca z. Devrimci Halk Kurtulufl Cephesi, yaz yor. Okuyup b rak yorum. Dura a do ru yürüyorum. flte bir tane daha. Merak ediyorum onda ne yaz yor acaba? Ama yerden almasam iyi olur. Dura a yaklaflt m, bir gören falan olur. Bu saatlerde polisler de s k dolafl yor. Öte yandan merak da ediyorum. Hafifçe e ilerek yerden almadan okumaya çal fl yorum. Evet, bunda da Ölüm orucu flehitlerimiz ölümsüzdür, flehitlerimizin hesab n soraca- z yaz yor. Alt ndaki imza yine ayn. Hah tamam, televizyon da göstermiflti. Cezaevinde açl k grevi yapan örgütlerden bu. Sahi flu godamanlardan Sabanc y da bunlar vurmufltu. Bazen bizim caddede duvarlara da yaz yorlar. Babam daha önce televizyonda gördükçe k zard. Memleket bunlar n yüzünden bu hale geliyor derdi. Ama bu açl k grevinde onlar hakk nda kötü bir fley söylemedi. Hatta Kazan m, kepçe mi neydi O, haberlerde yiyecek stoklam fllar, yiyorlar deyince, do ru ya demiflti, enayiler mi kendilerini öldürsünler. Ama ertesi gün ölümler bafllay nca bir daha onlar hakk nda kötü hiçbir fley söylemedi. Hah iflte dura a geldim. Yine her zamanki yüzler. fiu Taner abi, bizim sokakta oturuyor, fabrikaya ifle gidiyor. fiu üstü bafl biraz düzgün görünen de Yaflar Bey. Dairede çal fl yor, memur. Dura n dire ine yaslanm fl, uyuklayan da Yusuf amca. Soka n bafl nda manav var. Herhalde Hal e mal almaya gidiyor. fiu h zl h zl gelen uzun boylu, zay f genç de Sinan. Turan amcan n o lu, üniversiteye gidiyor. Çocukken bizim sokakta otururlard, sonra üst mahalleye tafl nd lar. Otobüs yine geç kald. Zaten ne zaman vaktinde geliyor ki? flte, karak z da geliyor. 5-6 ayd r görüyorum. Her sabah buradan otobüse biniyor. Emine ve Serpil kardefllerle birlikte iniyor. Herhalde ya ayn yerde ya da birbirlerine yak n yerlerde çal fl yorlar. Nihayet otobüs göründü. Yine t kl m t kl m. tifle kak fla biniyoruz. Emine ve Serpil kardefller her zamanki gibi son anda yetifltiler. Süslenip püslenirken evden bir türlü ç kam yorlar anlafl lan. Sabah sabah da bu kalabal k hiç çekilmiyor. Otobüstekilerin hepsini neredeyse tan yorum art k. Aylard r gide gele hangi duraktan kimlerin bindi- ini, hangi durakta kimlerin indi ini bile ezberledim. Ancak flafl lacak fley, her gün beraber gidip geliyoruz ama hemen hemen hiç birbirimizle konuflmuyoruz. Oturanlar n kimisi inece i dura a kadar uyukluyor. Hemen herkesin surat as k. Ee! kolay m? diye düflünüyorum. Her birinin kim bilir ne derdi var. Bu zamanda yaflamak kolay m? Geçim derdine düflmüfl

8 8 Halk S n f halk ne yaps n? Halk deyince sokakta yürürken okudu um ka t akl ma geliyor. Ne diyordu? Halka kalkan elleri k raca z. Halka kim el uzat yor? Halka kalkan elleri k raca z dediklerine göre bunlar demek ki halktan yanalar. Peki halka karfl olanlar kim? Ölüm orucu flehitlerimiz ölümsüzdür, fiehitlerimizin hesab n soraca z yaz yordu. Ölüm orucunda ölenler nas l flehit oluyor? Benim bildi im flehit askerden, polisten olur. Ya vatan, ulusu için düflmana karfl savafl rken, ya da görevleri bafl nda ölen asker, polis, devlet büyüklerine denir. Bu örgüt üyeleri ölen arkadafllar na niye flehit diyorlar ki? Bunlar düflünürken birden otobüsün ön taraf ndan küütt diye bir ses geldi. Otobüs durdu. Herkes ne oluyor diye d flar ya bak p anlamaya çal - fl yor. Ben de cama do ru kafam uzatt m. Otobüsün önüne yak n, sol tarafta g c r g c r yepyeni beyaz bir otomobil duruyor. Onunla çarp flt k anlafl lan. Arka koltukta tek bafl na biri oturuyor. Sahibi olmal. Araban n sa taraf boydan boya çizilmifl. Tamiri kaç milyona patlar kim bilir? Sonra amaan bofl ver diyorum. Zengin adam, tamire verece i üç, befl milyon koymaz ona. Otomobilin floförü ve önde oturan iri yar bir adam daha afla- ya iniyorlar. Bizim otobüsün floförüne ba r p ça rmaya bafll yorlar. fioförümüz de oturdu u yerden onlara karfl l k vermeye çal fl yor. Adamlar otobüsün floförün oturdu u taraftaki kap s n aç p, floföre afla inmesini söylüyorlar. Ama floförümüz inmek de istemiyor. nse dayak yiyecek belki, bundan çekiniyor. Bu arada otobüsteki kimi yolcular homurdanmaya bafll yor. fle geç kal yoruz, s ras m yd flimdi diyorlar. Trafik t kand, arkam zdaki arabalar da korna çal p duruyorlar. Neyse bu arada trafik polisi geliyor. Adamlar polisle konufluyorlar. Hep beraber otomobile gidiyorlar. Otomobildeki adam da polise bir fleyler söylüyor. Sonra polis otobüs floförünün yan na geliyor. Araban n ruhsat yla ehliyeti istiyor herhalde. Bunlar al p biraz inceledikten sonra floföre yola devam etmesini iflaret ediyor. Ama ald klar n geri vermiyor. Her halde daha sonra trafik müdürlü üne gelmesini istiyor. fioför bir fleyler söylemeye çal fl yor, ama bu sefer polis daha sert ç k fl yor ve yola devam etmesini istiyor. fioförümüz çaresiz kap y kapat p yola devam ediyor. Bir yandan da söyleniyor, Halk n kan n emdikleri yetmiyor gibi bir de yolda rahat b rakm yorlar insan. Sanki yollar sadece onlar için yap lm fl. Alt nda son model araba. Fabrikas na 2 dakika geç gitse dünya y k lacak sanki. Hem suçlu hem güçlü. Halk n kan n deyince yine ka tta okuduklar m geliyor akl ma. Ve bütün gün de akl mdan ç km yor. Akflam eve dönerken bu sorular n cevab - n nas l ö renebilirim diye düflünüyorum. Akl ma Selim abi geliyor. Evet diyorum, o bilir bunlar. Okumufl, kültürlü adam. Eskiden ö retmenmifl ama sonradan at lm fl. 12 Eylül de askeriye gelince san yorum. fiimdi bizim bir üst sokakta torna atölyesinde çal fl yor. Beni de sever üstelik. Okula giderken s k flt mda bana derslerimde yard mc olurdu. Eve gitmeden ona u ramaya karar veriyorum. Otobüsten inince do ru çal flt atölyeye gidiyorum. yi, hala dükkan

9 Halk S n f 9 kapatmam fllar. Kap aç k, içeri giriyorum. Yaln z, temizlik yap yor. Anlafl - lan di erleri paydos edip gitmifller. Merhaba Selim abi diyorum. Bana dönüp gülerek oo! merhaba U ur diyor. Hangi rüzgar att seni, ne zamand r pek görüflemiyoruz. S k larak, ne yapal m abi diyorum, çal fl yoruz art k. Bir tabureyi gösterip oturmam söylüyor. Oturuyorum. Evdekileri soruyor, biraz daha havadan sudan konufluyoruz. Tekrar hangi rüzgar att seni diye soruyor. Bu sefer sabah okuduklar m, otobüste olanlar anlat yorum ve kafam kar flt bana flu halk n düflmanlar kim, yasad fl denen örgütler nedir anlat r m s n diyorum. Yüzüme bak p gülüyor. Tamam diyor, üç befl cümle bir fleyler söyleyip ekliyor, ancak bu ayaküstü olmaz. Sen en iyisi hafta sonu pazar günü ö len 12 de bize gel. Daha etrafl ca konufluruz. Hem ye enlerimle dernekten arkadafllar da gelecek onlarla birlikte hep beraber tart fl r z. Biz bir iki haftad r toplan p sohbet ediyor, tart - fl yoruz. Sen de bize kat lm fl olursun. Olur diyorum. Ama flu kadar n flimdilik söyleyeyim diyor, durakta, otobüste gördü ün insanlar n hepsi halk oluflturuyor ama mercedesteki o adam halktan de il, pazar gününe kadar sen de hem daha etrafl ca düflün hem de çevrendeki insanlar daha dikkatlice incele diyor. Tamam, iyi akflamlar, diyerek ç k yorum. Hafta sonunu sab rs zl kla iple çekiyorum. Nihayet bugün pazar. Pazar günleri geç saate kadar uyurum ama bugün uyuyamad m. Sanki geç kalacakm fl m gibi yine erken uyand m, bir daha da uyuyamad m. Annem bile flafl r p ne n var o lum, bir garipsin diye sordu. 12 ye on kala evden ç kt m. Do ruca Selim abilerin evine gidiyorum. Zili çal yorum. Efli aç yor kap y. Merhaba, hoflgeldin U ur diyor. Merhaba abla, hoflbulduk deyip içeri giriyorum. Oturma odas na geçiyoruz. çerde iki gençle birlikte yafll - ca bir abla daha oturuyor. Gençler Selim abinin ye enleri. Ablay ise yolda falan bazen görüyorum ama çok iyi tan m yorum. Az sonra Selim abi de içeri giriyor. Elimi s k p hoflgeldin, kusura bakma yemekle u rafl yordum diyor. Hoflbulduk diyorum flafl rd m belli etmemeye çal flarak. Öyle ya evde efli varken yemekle Selim abi niye u rafl yordu ki? Biz de yeme i, sofray haz rlamay, kald rmay, bulafl klar y kamay da hep annem yapar. Yeni oturmuflken kap tekrar çal yor. Efli mutfaktan sesleniyor Selim kap ya bakar m s n?. Selim abi kalk yor kap y açmaya gidiyor. Yine flafl - r yorum. Babam n hayatta e er oturuyorsa kalk p kap y açt n görmedim. Ama yeni gelenler içeri girince daha da flafl rd m. Evet bunlar tan - yorum. Her sabah durakta karfl laflt m z üniversiteli Sinan ve di eri de karak z. Yanlar nda biri daha var. Onu da daha önce görüyordum ama yak ndan tan m yorum. Geçen ay eve geç kald mda duvara yaz yazan gençlerden birine benzettim onu. Gerçekten o muydu acaba? Ama öyle olsa burada ne ifli olurdu ki? Hep beraber içeri gelip selam veriyorlar. Tokalafl p oturuyoruz. Selim abi, bunlar dernekten arkadafllar diyor, O da, daha önce gelmifl ablay göstererek, derne in yöneticilerinden. Selim abi mahallenin Kültür ve Dayan flma Derne i nde de çal fl yordu.

10 10 Halk S n f Geçen ay babam da ça rm fllard bir toplant ya. Ama babam bu yafltan sonra dernekle, mernekle u raflamam deyip gitmemiflti toplant ya. Sonra yeni gelenleri isimleriyle tan flt rd Selim abi.. Bana dönerek, Bir kaç haftad r böyle toplanarak sohbet edip, tart fl yoruz.. Geçen hafta toplant lar m z, tart flmalar m z daha verimli hale getirmeye karar vermifltik. Daha disiplinli, programl olsun istedik. Neleri tart flaca m z bilirsek önceden de biraz haz rl kl geliriz daha faydal olur diye düflündük. Bu hafta da iflleyece imiz, tart flaca m z konular tespit edecektik. Senin ö renmek istediklerini de bir konu bafll yapar hep birlikte tart fl r z dedi. Hepimiz ortadaki masan n etraf na topland k. Efli de mutfaktan gelip kat ld. Az sonra herkes ka t kalem ç kar nca iyice flafl rd m. Selim abiye dönüp, kendimi yine okulda gibi hissediyorum, dedim. Do ru dedi. Buras da bir okul, hem de bak paras z, sizden ö retmen paras da istemiyoruz, üstelik yemekle çaylar da flirketten dedi gülerek. Geçen hafta da buray da bir okul gibi, okulun bir s n f gibi düflünelim demifltik. Hatta bir kara tahta bile yapabiliriz. Devletin, burjuvazinin, zenginlerin nas l okullar varsa, buras da bizim okulumuz olsun, oralarda ö renemediklerimizi, ö retilmeyenleri burada ö reniriz. Ama bize laz m olacaklar, günlük yaflam m zda bize gerekli olanlar ö renmeliyiz.. Kara tahta deyince okul günlerim geçti gözümün önünden. Her sabah annem yataktan kald rmak için ne kadar u rafl rd. Okula gitmemek için ne kadar ayak sürterdim. Hatta bazen okula gitmemek için hasta numaras yaparak annemi kand rmaya çal fl rd m. fiimdi ise öylemi ya? Toplant ö lende olmas na ra men sabah erkenden uyanm fl bir daha gözümü uyku tutmam flt. Bunu da sen al U ur diyen Selim abinin sesiyle düflüncelerimden s yr ld m. Bana da bir kalemle ka t uzat yordu. fiimdi, madem buras da okula benzedi bizde ö renci gibi davranal m. Sonra herkes tart fl lmas na ihtiyaç duydu u konular tek tek sayd. Bunlar yazd k. Sonra benzerlerini birlefltirdik. Tekrar bir s raya koyduk lk bir kaç ders üzerinde haz rl k için daha uzun boylu tart fl ld. Haftaya ayn saate ilk derse herkes konu üzerinde düflünüp, araflt rma yaparak gelecekti. lk dersimizin konusunu halk kimdir, halk n düflmanlar kimlerdir in tart fl lmas oluflturacak. Çal flmam z bitirdikten sonra birlikte yemek yedik. Çay içerken günlük olaylar, geliflmeler üzerine sohbet yap ld. Ben genellikle hep dinledim. Di erleri tart fl rken, sohbet ederken dünyadan, memlekette olan bitenden ne kadar habersiz yaflad m n fark na vard m. Kendimi di erlerinin yan nda cahil kalm fl hissettim. Bundan biraz da utand m. Hadi Selim Abiyle ö renci olanlar neyse de di erleri de hatta iflçi karak z bile benden çok fley biliyordu. Benim onlardan neyim eksik diye düflündüm. Demek ki eksik bir yanlar m vard ve neyse ki art k bilmedi im birçok fleyi ö renebilece im...

11 Halk S n f 11 2 HALK K MD R, HALKIN DÜfiMANLARI K MLERD R? Nas l bir düzende yafl yoruz... Selim abi bu soruyla bafllat yor çal flmay. Soruyu sorup bize bak yor. Anlafl lan bizim cevaplamam z istiyor. Ama bizden pek bir cevap yok. Hepimiz bir fleyler düflünüyoruz ama bir yandan biraz ilk çal flma olmas, bir yandan cevab tam nas l ifade edebilece imizi kestirememekten olacak hepimiz susup sözü yine Selim abiye b rak yoruz. Ben zaten onlara göre kendimi flimdilik daha cahil gördü- ümden pek konuflmaya niyetli de ilim. Selim abi, hiçbiriniz ayda yaflamad n za göre mutlaka bu soruya verilecek bir cevab n z vard r diyerek sorusunu tekrarl yor. Selim abinin ye- enlerinden biri, Erkan, söz al p asl nda sen daha soruyu sorar sormaz cevab benim akl ma geldi ama flimdi burada bayanlar var diye söylemedim diyor. Do rusu benim de akl mdan ayn fley geçmiflti: B.ktan bir düzende yafl yoruz. K sacas bu. Bu giriflten sonra konu yavafl yavafl aç lmaya baflland. Kimi atölyesinden, kimi iflyerinden anlatt. Yerler farkl da olsa asl nda anlat lanlar birbirine benziyordu. Ve elbette ki anlat lanlarda bilmedi imiz bir fley yoktu. fiikayetler fabrikadaki patrondan, ya da dairedeki fleftendi. Sonra iflbafl ndakilerden. Yani hükümetlerden. Asl nda bir yanda yaflad klar m z n dünyas vard. Bir di er yanda da yan lg lar m z n, flartlanm fll klar m z n dünyas. Mesela bir halk kelimesinin bile kafam zda karman çorman olmas bu nedendendi. Bu yüzden hepimizin cevap olarak birbirimizin bildi i fleyleri anlatt nas l bir düzende yafl yoruz? sorusunu bir yana koyup her bir fleyi tek tek açal m madem dedik. HALK K MD R? Ö retmenimiz, önce herkesin daha fazla kulland bir kelimeden girdi konuyu anlatmaya. -Dikkat edin, politikac lar konuflurken halk demeyi pek sevmezler. Daha çok millet demeyi tercih ederler. Türk milleti flöyledir, Türk milleti böyledir. Millet deyince mesela Koç lar da bunun içine girer, biz de. Ama onlar milleti kullanmalar gereken yerde de bu defa ondan kaçarlar. Toplum moplum deyip yuvarlarlar. Çünkü bu ülkede Türk milletinin d fl nda milletler de vard r. Neyse iflin bu yan n daha sonra bir tart flma konusu yapabiliriz zaten. Evet, halk demekten kaç n rlar. Halk dediklerinde de bunu herkesi kaps yormufl gibi kullan rlar. Oysa halk herkes de ildir. Halk bir toplumda ezilen, sömürülen kesimlerdir. Toplum, herkestir. Yani bu topraklar üzerinde yaflayan herkes. Ve bir toplumda yaflayan insanlar ikiye ayr l r. Ezenler ve ezilenler. Sömürenler ve sömürülenler. Ezenler ve sömürenler egemen s n f olarak adland -

12 12 Halk S n f r l rlar. Hakim s n f da denir onlara. Devlet onlar n elindedir. Tüm yönetim çark onlar n elindedir. Bundan dolay hakim s n f denir zaten. Dolay s yla bir toplumda egemen s n flarla halk n ç karlar hep karfl tt r. Birinin ç kar na olan, ötekinin ç kar na de ildir. Asl nda onlar n bütün bu manevralar bu ç karlar n karfl tl n gizlemek içindir. Örne in, karak z iyi bilir, patron ne der; benim ifllerim ne kadar iyi olursa, fabrikadan ne kadar çok mal satarsak, sizin için de o kadar iyi olur. Oysa öyle de il tabii. Onun iflleri iyi gitse de fabrikadaki iflçi için pek de iflen bir fley olmaz. flçi ücretine zam alabilmek için yine grev, direnifl yapmak zorundad r. Onlar n ücretleri kendili inden art rd klar hiç görülmemifltir. Hem zaten istatistikler çok aç kt r. Son 5 y lda mesela, onlar n karlar, kazançlar % 43 gibi büyük bir oranda artarken, bizim gerçek ücretlerimiz biraz daha ufald. Yine hat rlars n z, televizyonlara ç kan ak ldaneler ikide bir hepimiz ayn gemideyiz deyip duruyorlar. E er ayn gemiyle kastettikleri ayn topra n üzerinde yafl yor oluflumuzsa, bu belki do ru say labilir. Ama ayn geminin farkl farkl bölümlerinde kald m z aç k. Onlar lüks kamaralarda yolculuk ederlerken, bize geminin en dip, fl ks z köfleleri b rak lm fl. Onlara her gün lüks servis yap l yor, bize bir fley kalm yor. Velhas l ayn gemi hikayesi de yalan yani, bir anlam yok. Ama tabii onlar aç s ndan bir anlam var tabii. Ayn gemi masallar yla kim dost, kim düflman, onu kafam zda karmakar fl k etmek istiyorlar. Düflmanlar m za dostmufl gibi bakmam z istiyorlar. Ç karlar m z n ayr oldu- unu, baflka deyiflle de s n f gerçe ini gizlemeye çal fl yorlar. K M DOST, K M DÜfiMAN? -Evet U ur, söyle bakal m kim dost, kim düflman?.. diye birden soruyor Selim abi. Ben halk meselesini kafamda evirip çevirirken birden böyle bir soruyla karfl lafl nca biraz flafl r yorum. -Halk n d fl ndakiler tabii ki bize dost de il, diyorum. Ama yine de onlara düflman demeye dilim varm yor hemen. Beni daha fazla zor durumda b rakmadan devam ediyor Selim abi: -Evet U ur hakl s n, düne kadar halk n, milletin bir parças olarak düflündüklerine ne kadar k zsan da birden böyle düflman demek kolay olmuyordur tabii ki. Öyle ya, düflman deyince y llard r bir tek Yunan gavuru gelmifl akl m za, Kurtulufl savafl nda ülkemizi iflgal edenler gelmifl. Ama düflman sand m zdan çok daha yak n m zda iflte. fiimdi baflka bir noktadan ele alal m. Amerika Türkiye nin en iyi dostudur, müttefikidir derler de il mi hep. Peki flimdi size soray m, bugüne kadar bu dostun ne yarar n gördünüz. Bu dostluktan siz, ya da anneniz, baban z, hatta dedeniz, nineniz bir hay r gördü mü?... -Evet, elbette kimse bu dostluktan bir hay r görmemifltir. Öyleyse nas l

13 Halk S n f 13 dostluk bu?... Gördü ümüz gibi, dostluk kelimesini de çarp tm flt r bunlar. Amerika n n Türkiye de birilerine dost oldu u muhakkak. Ama o birileri halk de il. Bu da kesin. Dikkat edilirse, oligarflinin tüm demagojileri, tüm manevralar dostu düflman birbirine kar flt rmak, halk n kafas n bu noktada bulan klaflt rmak üzerinedir. Mesela, ony llard r halk n sömürülmesinin, zulmedilmesinin sorumlulu unu tafl yan düzen partileri, ne gariptir ki, ayn zamanda halka sorunlar n çözümünün arac olarak sunulurlar. Zulmün sorumlular ayn zamanda umut olurlar. Bu da garip de il mi? Ço- umuzun, kendimizin ya da ailemizin üç-befl y lda bir gidip oy verdi i bu partilerin düflman oldu unu da düflünmek zor de il mi? Evet, kim dost, kim düflman? Asl nda en baflta ortaya koydu umuz nas l bir ülkede yaflad m z sorusunun pratik karfl l da ancak bu soru cevapland nda verilmifl olacakt r. Halk içinde sayd m z herkes birbirinin dostudur. Çünkü onlar n birbirlerine düflmanl k etmeleri için bir neden yoktur. Paylaflamayacaklar bir fley yoktur. Egemen s n flar ise düflmand r. Halka düflmand r onlar. Çünkü halk ne kadar çok sömürebilirlerse onlar o kadar zengin olurlar. Halk ne kadar sindirebilir, susturabilirlerse, holdinglerinde, köflklerinde o kadar rahat uyurlar. Zenginlikleri için, rahatlar için halka karfl her gün bir baflka hainlik düflünürler. Halka karfl al nan tüm kararlar n, uygulamalar n sorumlusu onlard r. Onlar kim? Holdinglerin patronlar ndan generallere, düzen partilerinin yöneticilerinden toprak a alar na; onlar n ç karlar n savunmak için onlar n paral uflakl n yapan tüm bürokratlara kadar uzayan bir listedir. Ama asl nda bu uzun listede yer alanlar toplasan z gerçekten de 70 milyonun içinde bir kaç milyonu geçmezler. BÖL-PARÇALA-YÖNET Bu son sözler üzerine Selim Abi nin di er ye eni Erdal at l yor: -Peki bu bir kaç milyon koskaca 70 milyonu nas l sömürebiliyor, nas l yönetiyor? -Evet, hadi bakal m bu soruyu hep birlikte cevaplayal m diyor Selim Abi -Çünkü onlar n ordular, polisleri var. Çünkü onlarda para daha çok. -Çünkü bilgili, uzman adamlar hep onlar etraflar na toplam fllar. -Çünkü... çünkü... -Bu bir kaç milyonun nas l olup da onmilyonlarca insan sömürebildi i, bask alt nda tutabildi i oldukça genifl bir konu asl nda. Bunun için örne- in devlet nedir onu tart flmam z laz m. Bu parlamento nedir, ne yapar onu tart flmam z laz m, ki isterseniz not al n, bunlar önümüzdeki haftan n konusu olsun, ama biz bugün ele ald m z konu aç s ndan nedenlerden birini biraz açal m. Bunlar koskaca 60 milyonu bölüp parçalayarak yönetiyorlar. Mesela bunlar herhangi bir durumda, ç karlar n tehlikede hissettikleri an, hepsi birden davranabilirler. Tüm o patronlar, parti liderleri, general-

14 14 Halk S n f ler, toprak a alar, bürokratlar biraraya gelip halka karfl flunu flöyle yapal m diye anlafl verirler. Yani örgütlüdürler ve toplu davranabilirler. Halk ise örgütsüzdür. Örgütsüzlü ünün de ötesinde çok çeflitli parçalara bölünmüfltür ve bir türlü birlikte davranamaz. Egemen s n flar da bu bölünmüfllü ü habire körüklerler. Bak n iflte etraf n za. fiu Türk, flu Kürt diye bizi birbirimize düflürmeye çal fl yorlar. Alevi Sünni diye birbirimize düflürmeye çal fl yorlar. B rak n bunu, hepimiz emekçi oldu umuz halde iflçiyi memura düflürmeye çal fl yorlar. Hat rlay n geçen sene iflçiler ücret zamm için yüzbinlerce kifli Ankara ya topland nda Baflbakan Çiller, ben memurun, çiftçinin paras n iflçiye yedirmem diyordu. Sanki iflçi memurun, çiftçinin cebindeki paras n çal yormufl gibi konufluyordu. Ama iflte gerçe in herkes taraf ndan bilinmedi i noktada bunlar etkili de olabiliyor. Bir baflka örnek, hemflehricilik temelinde bizi bölmeye, birbirimize düflürmeye çal fl yorlar. Örne in diyelim bir muhtarl k seçiminde, ya da mahallenin bir meselesinin hallinde bu sorunlar yafl yoruz. flte bu, egemen s n flar n bu kadar az nl k olmalar na ra men böyle büyük bir ço unluk üzerinde bask kurabilmelerinin nedenlerinden biridir. Böl-parçala-yönet ; onlar n bu politikas böyle adland r l r. flte bu noktada bize düflen iflyerimizde, mahallemizde Kürt, Türk, Alevi, Sünni herkesi birlefltirmeye çal flmakt r. Mesela niye Halk Kurtulufl Cephesi deniyor. Gerçekten de, bu düzenden kurtulabilmek için halk n bir cephe oluflturmas gerekiyor çünkü. flçisi, köylüsü, esnaf, genci yafll s, Alevisi, Sünnisi, Türk ü, Kürt ü, Laz, Çerkes i bir araya gelmezse kurtulmam z da zor. Bu noktada hepimize çok ifl düflüyor. Bulundu umuz her yerde ciddi ciddi bunun kavgas n vermeliyiz. Bu ayr l klar n suni ayr l k oldu unu, halk n birleflmesi gerekti ini ifllemeliyiz. SINIF SÖZLÜ Ü HALK DÜfiMANLARI: DHKP-C Program nda Bu Savaflta Halk n Düflmanlar fiunlard r bafll alt nda bu soru flöyle cevapland r l yor: Baflta ABD emperyalizmi olmak üzere emperyalist güçler, bunlar n askeri, ekonomik ve politik üsleri, temsilcilikleri, yard m paravanas alt ndaki ajan üsleri, flbirlikçi tekelci sermayedarlar, iflbirlikçi tüccarlar, tefeciler, büyük toprak sahipleri, toprak a alar ve bunlar n özel silahl güçleri, ktidarda bulunan tüm devlet yetkilileri, düzeni savunan milletvekilleri, üst düzey bürokratlar, Devletin resmi ordusu, polisi, M T, Kontrgerilla, korucular ve bunlar n kurumlar, Oligarflik yap n n içerisinde yer alan, düzeni savunan, faflist ve Dev-

15 Halk S n f 15 rimci Halk iktidar savafl n engellemeye çal flan tüm siyasi partiler, Emperyalizm ve oligarfliye hizmet eden, devrimci savafl engellemekte kullan lan tüm devlet kurulufllar ve özel kurulufllar, Devrimci savafl engellemeye çal flan, oligarfliye yard m eden muhbirler, hainler, ajan ve provakatörler ve bunlar n örgütlenmeleridir. Devrimci Halk Kurtulufl Partisi (DHKP), halk n bu düflmanlar na karfl savafl rken, düflman taraf ndan aldat lm fl, yan lt lm fl, geçici ç karlara kurban edilmifl çeflitli kesimleri kazanmak, en az ndan tarafs zlaflt rmak için özel çaba sarfeder. Düflman Cephesini daraltmaya, Halk Cephesini geniflletmeye çal fl r. SINIF NED R, HANG SINIFLAR VARDIR? S n f n bilimsel tan m LEN N den aktaral m: - Tarihsel olarak belirlenmifl toplumsal bir üretim sistemi içindeki yerlerine; -Üretim araçlar yla (ço u zaman yasalarla belirlenmifl) iliflkilerine; -Eme in toplumsal örgütlenmesinde oynad klar role ve demek ki toplumsal zenginliklerden alacaklar pay n büyüklü üne ve bu paya hangi araçlarla sahip olduklar na bak larak birbirinden ayr lan genifl insan topluluklar na s n f denir. Üretim sistemindeki yerine, üretim araçlar yla iliflkilerine ve toplumsal zenginliklerden ald klar paya ve bu paya nas l sahip olduklar göre birbirinden ay rd m z s n flar, her toplumsal üretim tarz nda egemen s n f, ezilen s n f olmak üzere ikiye ayr l r. Bu iki temel s n f kölecilikte köle sahipleri-köleler; feodalitede derebeyi-serf; kapitalizmde burjuvazi-proletarya olarak belirliyoruz. Bir de o toplumsal sistemde yukar da tan ma göre belli bir yo unluk oluflturan, ancak kendi içinde bir bütünlük, bir s n f tavr göstermeyen toplumsal gruplar vard r ki, bunlar da ara tabakalar olufltururlar.... Mevcut tüm kapitalist ülkelerde oldu u gibi, Türkiye de s n flar incelerken; egemen s n flar, emekçi s n flar ile di er s n flar olmak üzere üç bafll kta toplayabiliriz. Egemen s n flar kategorisini belirtmek için ülkemizde fabrikalara, sermayeye, topra a kimler sahiptir sorusunu soruyoruz. Oligarfli ad n verdi imiz bu bir avuç sömürücü olan s n flar oligarfliyi teflkil eder. Hiçbir üretim arac na sahip olmayan, ya da çok az sahip olan ve esasen eme iyle geçinen, emek-gücünü satan, bu nedenle sömürülen s - n flar hangileridir diye sordu umuzda cevap proletarya, yoksul köylülük, flehir ve k r küçük-burjuvazisi oluflturmaktad r. K r ve flehir orta-burjuvazisi ise, sömürücü bir s n ft r, bu nedenle mevcut sömürü düzeninin devam ndan yanad r. Ancak, oligarfli içinde yer alacak kadar büyük sermayeye sahip olmad ndan, sömürü pastas ndan küçük bir dilim al r ve oligarfliyle çeliflkileri vard r. (Yararlan lan kitap; Hakl y z Kazanaca z, syf )

16 16 Halk S n f 3 Devlet Nedir? - 1 Bu hafta sonu dersimizde devleti tartıflaca- ız. Selim abi daha önce toplantıya olabildi i ölçüde hazırlıklı gelin demiflti. Ama ben bugüne kadar bu tür çalıflma yapmadı ım için nereden, nasıl arafltırma yapaca ım diye kara kara düflünmeye baflladım. Akflam evde televizyonun karflısında otururken dalgınlı ımı babam da farketmifl olacak, "Neyin var len?" diye sordu. Önce "hiiç" dedim. Sonra aklıma geldi. Ona da sorayım dedim. - Baba, devlet nedir? Önce duraksadı. 'Bu da nereden çıktı' der gibi yüzüme baktı. Düflündü. - O lum okulda ö retmediler mi? Harita üzerinde gösteriyor ya. - Tamam baba o kadarını biliyorum da, sadece o kadar mı? - Ne bileyim iflte o ul. Her milletin bir topra ı, vatanı var. Herkesin kendine göre bir devleti var, ordusu, polisi, hükümeti var. Bunları ben de biliyordum. Hatta düflününce bunlara eklenecek devlete ait bir sürü fley daha geliyor insanın aklına. Ama yine de insan kafasında tam olarak canlandıramıyor. Sanki uzakta gizli bir güçmüfl gibi duruyor. Toplantıya hazırlıklı gitmek için biraz arafltırma yapmam, kaynak bulmam lazım. Aklıma kütüphanelerden yararlanabilece im geliyor. Okuldayken ö retmenimiz bazen bizi guruplara ayırır bir konu verir, onu arafltırmamızı ve bir yazı hazırlamamızı isterdi. Biz de hemen kütüphanelere koflardık. yi de gündüz çalıflırken kütüphaneye nasıl gidece im? Ö le paydosunda olabilir ama, süre yetmez. Neyse bir saat kadar da izin alırım. Hafta sonu yine toplanıyoruz. Artık daha rahatım, alıfltık birbirimize. Dersten önce çay içip biraz sohbet ediyoruz. - Haberleri izliyorsunuz de il mi? diyor Selim abi. Bir trafik kazasının altından neler çıkıyor. - Çiller, Erbakan konuflmuyor ama. Olayın üzerini örtmeye çalıflıyorlar. - Baksanıza Erbakan "Susurluk fasa fiso" demifl. Olayın üstü kapansın istiyor herhalde. Önemsiz bir fleymifl gibi davranıyorlar. - Selim abi flimdi polisin, milletvekilinin mafyacılarla iliflkisini anladım da, devlet içinde bir takım güçler oldu undan falan bahsediliyor, onu pek anlayamadım iflte. - Tamam U ur. Aslında tüm bu olanların, geliflmelerin bugünkü dersimizle iliflkisi var. Orada da yeri geldikçe tartıflırsak daha iyi kavrarız. Haydin bakalım çıkarın ka ıdınızı, kaleminizi dersimize bafllayalım. DEVLET NED R? Diye sorarak girdi Selim Abi konuya. - fiimdi soruyu böyle sordum ama cevaplamaya çalıflırken basitten karmaflı a do ru gidelim. fiöyle bir düflünün önce günlük yaflamımızda dev-

17 Halk S n f 17 letin yerine, nerelerde karflılaflıyoruz onunla? Önce bunları cevaplayalım Dernek yönetimindeki Fatma Abla söze girdi. - Mesela biz derne i kurarken bir takım evraklar hazırladık, bunları götürüp baflvuruda bulunduk, biz dernek açmak istiyoruz diye. - Tamam, bundan ne sonuçlar çıkarıyorsun? - fiöyle söyleyeyim, yapmak istedi imiz kimi ifller yerine getirilmesi gereken belli kurallara, yasalara ba lanmıfl. - Onu biraz daha geniflletelim. Genel olarak herkesin uyma zorunlulu u olan bir takım yasalar, kurallar, yasaklar var. Bir de bunlara uymayanlara verilecek cezalar. Peki bunları kim uyguluyor? - Devlet, diyor Sinan. Yani devlet dedi imiz fleyin toplumsal yaflamı düzenleyen bir hukuku, bu hukuku uygulayan mahkemeleri var demek ki. Bunu yazın. Peki baflka bu yasaları kim yapıyor? - Hükümetler. - Tamam, ama hükümetler geçicidir. TBMM desek daha do ru olur de- il mi? Orası devletin bir kurumudur, içindekiler de iflir ama orası kalıcıdır. Bir de buna bakanlıkları, yani devlet bürokrasisini ekleyelim. Baflka? - Okulu var. Benim gitti im okul devlet üniversitesi. Bir de kapısından ayrılmayan polisleri. - Tamam, bunları da yazalım. Yalnız polisle sınırlı tutmayalım. Örne in; askeri var, M T'i var, üç-befl yıl önce kurulan J TEM'i var, kontrgerillası var. Bunları tek tek yazmayalım. Genel olarak devletin güvenlik güçleri diyelim. Baflka? - Devlet hastaneleri, bankaları var, devlet televizyonu, radyosu var. - Kamu kuruluflları var, devlet arazileri var, var da var. - Tamam flimdi bunları toplayalım. Ne dedik? Yasalar, hukuk, mahkemeler, meclis, bakanlıkları, devlet daireleri, okullar, güvenlik güçleri, radyosu, televizyonu, bunların dıflında bankaları, hastaneleri, fabrikaları, kamu kuruluflları, sahip oldu u madenler yerüstü, yeraltı kaynakları, limanlar, hava alanları vb. bunlara daha bir çok fley de eklenebilir. Ama konumuz açısından son saydıklarım pek önemli de il. Bilmemiz gereken devletin yasama, yürütme ve yargı olarak üç erk yani üç gücün bilefliminden olufltu udur. fiimdi biz günlük yaflamımızda bunlarla parça parça karflılaflırız, gördü ümüz devletin bir ya da bir kaç yüzüdür. Ama devlet tüm bu kurum ve araçlarıyla evimize, odamıza kadar girer, yolda, iflte, gezerken, e lenirken, çalıflırken bir biçimiyle karflımıza çıkar, bizi yönlendirir, yapmamız ve yapmamamız gerekenleri söyler, onun belirledi i kural ve normlara uymadı ımızda cezalandırır. Kısacası do du umuz andan ölene kadar tüm yaflamımızı kendi ölçü ve normlarına göre biçimlendirmeye ve denetim altında tutmaya çalıflır. DEVLET, EGEMEN GÜÇLER N BASKI ARACI, D KTATÖRLÜ ÜDÜR fiimdi bir de flöyle düflünün bu kocaman dev bir güç. Bu mekanizma ko-

18 18 Halk S n f ca bir toplumu yönetiyor ama sonuçta ona hayat verenler de insanlar. Yani bu mekanizmayı çalıfltıranlar da insanlar. Mesela Sinan bu güç senin elinde olsaydı ne yapardın? - Aman abi, ilk iflim herhalde bütün okulları parasız yapardım. Sonra flu bize, halka saldıran polislerin, iflkencecilerin hesabını görürdüm. - Peki bunu flimdi niye yapamıyoruz veya devleti yönetenler niye yapmıyor? - Nasıl yapalım abi, devleti biz mi yönetiyoruz ki? Geçen derste de gördük ya toplum egemenler ya da hakim sınıflar ve ezilenler olarak ikiye bölünmüfl durumda. Bir tarafta sömürenler ve yönetenler var, di er tarafta sömürülenler ve yönetilenler. Bu sömürenler aynı zamanda devleti ele geçirmifller, devleti aslında onlar yönetiyorlar. Düzen partileri aslında onların kuklaları, onların isteklerini yerine getirmek için çalıflıyorlar. - Tamam Sinan. fiimdi U ur, sen kütüphaneden çıkardı ın notu oku bakalım ne diyor, devlet nasıl, nereden ortaya çıkmıfl? - Devlet, kölelik düzeninde, kölelerin sayıca artması sonucu, zorunlu bir baskı aracı olarak ortaya çıkmıfltır. Devlet, kapitalist ya da sosyalist olsun daima belli bir sınıfın diktatörlü üdür. Kapitalist devlet kapitalist sınıfın, sosyalist devlet iflçi sınıfının egemenlik aracıdır. Tarihsel süreçte, insanlar sınıflara bölününceye ve bunun sonucu olarak da ilk sınıflı toplum biçimi olan köleci toplum ortaya çıkıncaya kadar devlet yoktu, insan toplulukları komünal'di, yani ortaklafla çalıflıyorlar, ortaklafla korunuyorlardı. Sınıflı toplumda devlet, suni olarak, egemen sınıfın varlı ını koruyabilmesi ve sürdürebilmesi için ortaya kondu. Çünkü egemen sınıf, hem egemen olmak hem de azınlık olmak gibi bir çeliflkiyi yaflıyordu. Kendisini koruyacak bir örgüte ihtiyacı vardı. Devlet onun bu ihtiyacını karflıladı. Bu ihtiyaç sosyalist topluma geçifl döneminde de devam etmektedir ve Ve bu yüzden sosyalist devletler kurulmaktadır. Ne varki kapitalist devletle, sosyalist devlet arasında flu önemli ayrımlar vardır. 1- Kapitalist devlet azınlı ın, sosyalist devlet bir ço unlu un devletidir; 2- Kapitalist devlet sadece egemen sınıfın, sosyalist devletse tüm halkın çıkarlarına hizmet eder; 3- Kapitalist devlet toplumun devletsiz olamayaca ı ve bundan ötürü de devlet kurumunun daima var oldu unu ve sonsuza kadar da varolaca- ı iddiasını taflır, sosyalist devletse geçicidir ve geçifl döneminin sonunda sınıfsız toplum gerçekleflince yerini devletsiz bir halk yönetimine bırakacaktır. - Bakın U ur'un okudu u yazıda da devletin ilk defa kölelik düzeninde kölelerin sayıca artması üzerine bir baskı aracı olarak ortaya çıktı ı söyleniyor. flte devletin en belirgin yanıdır bu, yani baskı aracı olması. fiimdi kendi ülkemizi ele alalım. Kendimiz örnekleyelim. Sinan sen bir örnek ver. - Örnekten bol ne var abi. Biz her gün polis baskısı altındayız. 6 Kasım'da gördünüz nasıl saldırdılar bize. Sadece bize saldırmıyorlar ki hak-

19 Halk S n f 19 kını isteyen iflçiye de, memura da saldırıyorlar. - Tamam dediklerin do ru ancak baskıyı sadece tek baflına dayak, iflkence, tutuklama ya da katletme olarak da almayalım. Bunlar egemen sınıfların, dolayısıyla da devletin gerekti inde hiç düflünmeden, gözünü sakınmadan baflvuraca ı yöntemlerdir. Ama yine de bunların en son kullanmayı tercih eder. Bunlardan önce farklı yöntemlerle halkı yönetmeyi, boyun e en köleler haline getirmeyi dener. Mesela dersin baflında saydık. Okulları var, radyosu, televizyonu var. önce bunlarla insanları kendi iste i yani egemen sınıfların ideolojisi do rultusunda e itip, köle haline getirmeye çalıflır. Örne in sömürü düzenini koruyacak yasalar çıkararak bunu dener. Ancak bunlar yetersiz kaldı ında da fliddete baflvurur. Örne in size boykot, gösteri yapmak yasak dendi inde bunları yapmaktan vazgeçseniz veya iflçiler iflten atılınca direnifl yapmak yerine hiç bir sonuç çıkmayaca ını bilerek de olsa hakkını mahkemelerde aramaya kalksa polisin fliddet kullanmasına da gerek kalmaz. Zaten insanlar egemen sınıfların istedi i gibi davranıyorlardır. fiimdi bunlara daha sonra dönmek üzere bir kenara bırakalım, flu isin fliddet, yani devlet terörü yanını tartıflalım. Erdal sen söyle bakalım devletin halka uyguladı ı terör araçları nelerdir? - Polis var, asker var, ee dersin baflında saymıfltık tamam M T vardı, J - TEM vardı, kontrgerilla vardı, baflka ne olabilir, jandarma var. - Tamam. Bir eksik iki fazla önemli de il. fiimdi geçen dersimizde de tartıflmıfltık. Neydi egemen sınıflar yani halkı sömürenler küçük bir azınlık, sömürülenlerse büyük ço unluk. Peki sömürdükleri, ezdikleri insanlar kendilerine karflı ayaklandı ında, kendilerini nasıl koruyacaklar? Tamam devlete sahipler, istedikleri yasaları çıkarıyorlar, ama bu ço u zaman yeterli olmaz. Kendilerini, düzeni koruyacak silahlı güce de ihtiyaçları ortaya çıkar. Bu taa U ur'un okudu u metinde yazan köleci devletlerin ortaya çıkmasından beri böyledir. Egemen sınıflar devletin bir kurumu olarak ordu, polis, istihbarat örgütleri oluflturur. Tabii bunları halka karflı oluflturduklarını, ona karflı kullanacaklarını söyleyemezler. Ordu güya dıfl düflmanlardan korunmak için vardır. Ama bugün de hepimizin gördü ü gibi uçaklar kendi topraklarımızı, köylerimizi bombalıyor. Dıfl düflmana karflı varoldu u söylenen ordu bize karflı savaflıyor. Polis de öyledir. Bize küçükken okulda ne ö retirlerdi? Polis hırsızı, mafyacıları, üçka ıtçıları, katilleri, ırz düflmanlarını yakalamak, halkın huzurunu sa lamak için vardı. fiimdi bunun yafladı ımız gerçekle bir ilgisi var mı? Bu saydıklarımın hepsini bugün polisler yapıyor. Onbinlerce polis var ama, bunların ne kadarı hırsızla, mafyayla u raflıyor. Büyük bölümü siyasi flubeye ba lı çalıflıyor. Devrimci, ilerici, yurtsever insanların peflinde. Yani özetlemek gerekirse devletin bu güvenlik güçleri esas olarak halkın muhalefetini bastırmak, düzene karflı çıkıfllarını engellemek için kurulmufllardır. Onun için yasalarla engelleyemedikleri halkı polis copuyla, iflkenceyle, zindanlara doldurarak sindirmeye çalıflırlar.

20 20 Halk S n f Ancak bu da her zaman yeterli olmaz. O zaman da kendi koydukları yasaları kendileri çi nerler. Anayasada iflkence yapmak suçtur ama bugün iflkencenin yapılmadı ı karakol bile kalmamıfltır. Polis suçluyu yakalamakla görevlidir ama o istedi i gibi katliam, infaz yapar. Amacı sadece suçlu gördüklerini imha etmek, ortadan kaldırmak de ildir. Böyle pervasız davranarak halka da gözda ı vermektir. - Peki bu kontrgerilla ne oluyor Selim Abi? - Tamam ona da geliyorum. Okudunuz mu bilmiyorum. Geçen gün gazetelerde Genelkurmay Baflkanı'nın bir demeci vardı. Diyor ki, "Terörü üç ayda bitiririm ama flu insan hakkı, hukuku meselesi olmasa". Yani istedi- im gibi yakıp, yıkıp, katliamlar yapabilsem bu ifli hallederim diyor. flte kontrgerilla dedi imiz fley söylenen bu ifli yapıyor. Yani devlet hem kendi koydu u yasaların dıflında hareket edebilmek, her türlü katliamı, provokasyonu, iflkenceyi yapabilmek, hem de bu yaptıklarının kendisine malolmasını engellemek, teflhir olmayı önleyebilmek için gizli örgütler kuruluyor. Bunlar hiç bir yasal, hukuki dayana ı olmadan oluflturuluyor. Bunların örgütlenmesinde Çatlı gibi bir çok faflisti, itirafçıları kullanıyorlar. Bunlar da her türlü pis ifli yapıyorlar. nsanları kaçırıp kaybediyorlar, iflkence, katliamlar yapıyorlar. Provokasyonlar tertipliyorlar. Susurluk'ta ortaya çıktı ı gibi mafyalaflarak uyuflturucu kaçakçılı ı gibi bir sürü pis ifli de çeviriyorlar. Kontrgerilla sadece böyle üç befl kiflilik çetelerden oluflmuyor tabii. Örgütlenmesi devlet içinde çok daha yaygın ve bugün devlet politikasını tek baflına belirleyecek hale gelmifltir. - Peki o zaman flimdi bu hükümet ne ifle yarıyor? - fle yaramaz mı? Kontrgerillanın, mafyalaflan devletin yüzüne peçe oluyor, vitrinlik duruyorlar. Tabii, kendileri de soygundan, talandan pay alıyorlar. - Yani flimdi bizi kontrgerilla devleti yönetiyor öyle mi? - O zaman hükümet olsanda ne yapacaksın ki? Adamın tankı, topu, uça- ı her fleyi var. - Tamam flimdi bu tartıflmaya girersek konumuz uzar. Zaten epeyce de geç oldu. Haftaya kaldı ımız yerden devam ederiz. SINIF SÖZLÜ Ü KUVVETLER AYRILI I: YASAMA, YÜRÜTME, YARGILAMA Devlet kurumunda kuvvetler ayrılı ı, yasama, yürütme, yargılama kuvvetlerinin birbirinden ayrılması ve birbirinden ba ımsız sayılması demektir. Yani yasayı yapanlarla o yasayı uygulayanların ve o yasaya göre yargılayanların birbirinden ba ımsız sayılması. Bu ayrılık, ba- ımsızlık ne kadar mümkün olursa devletin o ölçüde demokratik ol-