Ç NDEK LER. mtiyaz Sahibi BPM Halkla liflkiler Tan t m Ltd. fiti. ad na. Sorumlu Yaz flleri Müdürü. Editör. Yay n Kurulu.

Transkript

1

2

3 Atam zindeyiz

4 Ç NDEK LER mtiyaz Sahibi BPM Halkla liflkiler Tan t m Ltd. fiti. ad na M. Bülent Güven Sorumlu Yaz flleri Müdürü Çetin Erdo an Editör Meltem Çak c Yay n Kurulu fierife Oktay U ur Oktar lker flgör 10 Tasar m Dan flman Batur Can Yönetim Yeri Çelik fl Merkezi A Blok No:9 D:5 Mecidiyeköy/ stanbul Tel/Faks: Bask ESEN OFSET MATBAACILIK SAN.VE T C. A.fi. kitelli Organize Sanayi Bölgesi Atatürk Bulvar No: kitelli/ stanbul Tel : Faks: Yay n türü Yerel, süreli, iki ayda bir yay nlan r letiflimve mail için designschneider@bpmlook.com Yay n Yeri ve Tarihi stanbul, Kas m 2007 Derginin içindeki ilanlar ücretsizdir ve ilan verenlerin sorumlulu undad r. Dergimizdeki makale ve röportajlarda geçen görüfl ve elefltiriler beyan veren kiflilere ve yazarlara aittir. 4 ki ayda bir ücretsiz yay nlan r. 36

5 6 METROPOL LIFE 10 TASARIM FRANK O. GEHRY Dekonstrüktif esteti in ustalarından 14 TASARIM MARC NEWSON Materyallere soluk kazandıran sanatçı 18 SCHNE DER ELECTR C TEN 20 RÖPORTAJ NC MUTLU Yüz güldüren tasarımlar 24 TASARIM HELLA JONGER US Geçmiflle bugün onun elleriyle bulufluyor 26 RÖPORTAJ U UR OKTAR 28 RÖPORTAJ FARSH D MOUSSAV Mimarlık benim için müzik gibi 32 ÜNLÜLER N TERC H Ç DEM H TAY Dikkat ett im ilk fley design olur 34 SOSYAL SORUMLULUK L DERLER RENG N SEZER Çaba ya ihtiyaç var 36 GEZ HIRVAT STAN Balkanlar ın saklı cenneti 42 TASARIM H REF Ça dafl tasarımlar 46 ALIfiVER fi MONTEGRAPPA Bir sanat objesi 48 RÖPORTAJ MUSTAFA HORASAN Çok yönlü ressam 52 RÖPORTAJ ÖZKAL GÜNER 62 MEKAN Atiye sokak 5

6 METROPOL LIFE Harvey Nichols stanbul Uluslararası Alanda En yi ç Dekorasyona Sahip Ma aza ödülünü kazandı. Dünyaca ünlü moda markalarını bir arada sunan ürün gamının yanı sıra, yaratıcı iç tasarımı ve etkileyici ambiyansıyla dekorasyon tutkunlarını büyüleyen ve Türk perakende ma azacılık anlayıflına yepyeni bir yaklaflım getiren Harvey Nichols stanbul, Londra da düzenlenen Perakende Ma azalar Arası ç Dekorasyon Yarıflması nda, Uluslararası Alanda En yi ç Dekorasyona Sahip Ma aza ödülüne layık görüldü. Bu yıl 10. su gerçeklefltirilen ve kategorisinde dünyanın en prestijli organizasyonları arasında gösterilen yarıflmanın bu yılki jürisinde, Ian Caulder, Tom Foulkes ve George Morris gibi tasarım çevrelerinin en ünlü isimleri yer aldı. Perakende endüstrisinin önde gelen 550 ma azasının katıldı ı yarıflmada, Harvey Nichols stanbul, di er uluslararası ma azalar arasında fark yaratan isim oldu. Deniz Tunç un koleksiyonu Deniz Tunç, Sarmal Fetih adını taflıyan yeni koleksiyonunu Niflantaflı Güzelbahçe Sokak taki yenilenen showroom unda sergilemeye baflladı. Geçmiflin tanıdık desenlerinden grafik bir düzende koparılarak yaratılan motifler, ıflıkların taflıyıcılarında, masalarında ayaklarında yükselerek dikkat çekiyor.koleksiyon adını masa ve ıflıkların taflıyıcılarını oluflturan bu sarmal motiflerden alıyor. Deniz Tunç un yeni tasarımlar sarmal motifler üzerinde yerden, duvardan, tavandan giriyor ve fethediyor mekanları Ruhunu oluflturuyor; modern, sofistike, flehirli Moda akımlarından ve endüstri dünyasından kopuk bir yol izlemesi, bireyselli i ve el iflçili i gelene ini yüceltmesi ile tanınan tasarımcının yeni koleksiyonunda yine baflrolde olan ıflıklarının yanı sıra koltuklar, masalar, paravanlar ve sehpaları tasarımcının Neo-Ottoman stiline vurgu yapıyor. 6

7 Ligne Roset tasarım ve konforu Cemia da buluflturdu Özgün tasarımlı mobilyalara imza atan dünyaca ünlü Fransız markası Ligne Roset, tüm modelleriyle yaflanılan mekanlara zarafet katıyor. Ligne Roset tarafından ülkemizde sunulan en yeni model olan Cemia, yatak odalarında özgünlü ün vazgeçilmez bir unsur oldu unu düflünenlerin büyük be enisini kazanıyor. Farklı ve içsellefltirdi i yorumlarıyla tanınan ünlü tasarımcı Peter Maly tarafından hazırlanan Cemia serisi, 1990 ların Zen minimalizmi ile 1960 ların organik formlarını tek bir anlayıflta bir araya getiriyor. Köflelerdeki farklı yorumuyla dikkat çeken Cemia, yatak odalarına bambaflka ve rahat bir görünüm kazandırıyor. Cemia karyola, komodin, flifoniyer, gardırop ve TV ünitesiyle tasarım, konfor ve rahatlı ı benzersiz bir anlatımda buluflturuyor. Prefabrikasyonda Yenilikler ve E itim Türkiye Prefabrik Birli i nin geleneksel olarak 2 yılda bir düzenledi prefabrikasyon sempozyumlarından 12.si bu yıl Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi nin iflbirli i ile Prefabrikasyonda Yenilikler ve E itim konusunda gerçekleflecek.13 Kasım 2007 tarihinde stanbul da düzenlenecek olan sempozyum, beton prefabrikasyon endüstrisindeki yeniliklerin tartıflılaca ı, sektördeki yenilikçi yaklaflımların gündeme getirilece i bir platform olacaksempozyuma bildiri ile katılmak isteyen katılımcıların, bildiri özetlerini en geç 30 Mart 2007 tarihine kadar elektronik posta veya faksla Türkiye Prefabrik Birli i nin göndermeleri gerekiyor. Hayri Esmer Ardıflık Örüntüler 6-30 Kas m 2007 Mac Art Gallery Sanatçı, mimari kurgu, mekan/boflluk ve bunlara ba lı olarak geçifllilik kavramını öne çıkardı ı çalıflmalarında, yo un ve dinamik bir görsel etkinin arayıflındadır. Katmanlaflan çizgi istifleri, ardıflık yinelemeler, monokrom renk planları, arınmıfl bir imge/boflluk iliflkisi bu sorunsalın araçlarıdır. Böylece güçlü kütlesel formlarla, yalın bir kurgu fleklinde beliren yapı, çevremizdeki mimari yapıyı yeni bir bakıfl ekseninde görselleflmektedir. stanbul Modern stanbul Modern, fiimdiki Zaman Geçmifl Zaman bafllıklı yeni uluslararası sergisiyle ça dafl sanatı Türkiye ye tanıtan stanbul Bienali nin 20 yıllık geçmiflinden bir seçki sunuyor. 2 Aralık 2007 tarihine dek stanbul Modern in alt katında ve dıfl alanlarında sürecek olan sergide 42 sanatçının 50 yapıtı yer alacak.bienalin geçmiflteki evrimini belgeledi i gibi gelecekteki geliflimini ve olanaklarını da keflfetme fırsatı sunacak olan fiimdiki Zaman Geçmifl Zaman sergisinde, geçmifl stanbul bienallerinin küratörlerinin seçimiyle Türk ve uluslararası sanatçıların her bienali en iyi yansıtan yapıtları sergilenecek. 7

8 METROPOL LIFE amber 07 Sanat Festivali amber 07 beden-ifllemsel sanatlar festivali 9-17 kasım tarihleri arasında gerçeklefliyor. Türkiye deki tek yeni teknolojiler ve sanat festivali olan amber 07 uluslararası bir etkinlik olarak 30 sanatçının katılımıyla gerçekleflecek Kasım 2007 stanbul amber 07 atölye çalıflmaları, gerçek zamanlı etkileflime dayanan performansları ve ziyaretçiyi izleyici konumundan katılımcı konumuna taflıyan enstalasyonlardan oluflan sergisi ile bugüne kadar izledi imiz etkinliklerden ayrılıyor. Festivalde yer alan performans ve enstalasyonlar dijital teknolojileri bir ifade aracı olarak kullanan yeni bir sanatsal dilin örneklerini oluflturuyor. Tüm ifller gerçek zamanlı olarak dijital teknolojileri kullanıyor. Autodesk 2007 Sayısal Grafik ve Autodesk, bilgisayar destekli görsellefltirme, canlandırma ve endüstriyel ürün tasarımı çözümlerini, Kasım 2007 tarihlerinde, Rahmi M. Koç Müzesi nde ço ul ortam ve tasarım profesyonelleri ile buluflturuyor. Arkitera Kampüste Arkitera Mimarlık Merkezi, mimarlık alanında lisans ve yüksek lisans e itimi veren Türkiye ve KKTC deki 36 üniversitede, mimar adaylarıyla bir araya gelecek. Henkel in sponsorlu unda gerçekleflecek olan Arkitera Kampüste etkinli inde, mimarlık ö rencilerine mimarlık kültürü üzerine paylaflımlar yapılacak FESorient 2007 Kültürümüzün temel tafllarını oluflturan etnik ve otantik de erlerden esinlenerek ticari, sanatsal ve kültürel üretim yapan tüm de erlerin bir araya getirilerek günümüz estetik anlayıflıyla birlefltirilmesini hedefleyen FESorient 28 Kasım -02 Aralık 2007 tarihleri arasında Hilton Sergi ve Fuar alan nda gerçekleflecek. FUAR TAKV M Kasım 2007 NewLifeStyle / nflaat Dizayn Fuarı Chendu Kasım 2007 Batimat Seramik Fuarı Paris Kasım 2007 Finition Yapı ve ç Mimari Fuarı Tunus Kasım 2007 FW & WM Mobilya Fuarı Pekin Kasım 2007 Interbaht China Havuz ve Banyo Fuarı Shanghai Aralık 2007 IPM China Peyzaj Fuarı Foshan 8

9

10 TASARIM Dekonstrüktif esteti in ustalarından Frank O. Gehry Gerçek adı Ephraim Goldberg olan ünlü mimar ve tasarımcı Gehry, tamamlanmamıfl izlenimi bırakan eserlerinde klasik mimari ile e risel formları birlefltiriyor da Kanada Ontario da do an Frank O. Gehry yüzyılımızın en tanınmıfl mimarlarından. University of Southern California ve Harvard da mimarlık okuduktan sonra 1963 yılında Frank O. Gehry and Associates adlı mimarlık flirketini kurdu. 16 yıl sonra firmanın adını Gehry & Krueger inc. olarak de ifltirdi li yılların sonlarına do ru Frank O. Gehry nin mimari üslubu dekonstrüktivizm ile flekillenmeye baflladı. Heykelimsi ve kullanılabilir yapıların arayıflına giren Gehry, bu dönemde kültür merkezleri ve müzeler gibi kamusal yapılar tasarlamaya yöneldi. Tasarımcı ve mimar Frank O. Gehry, klasik mimarlık temalarını ile e risel formları birlefltirerek kiminin hayran kaldı ı kimininse elefltirdi i eserler ortaya koydu. Kontraplak, metal levha, kafes, a, panel gibi endüstri malzemeleri kullanan Frank O. Gehry nin bina tasarımları düzensiz ve dengesizmifl izlenimi verir. Yapılarının ço u sanki tamamlanmamıfl etkisi bırakır. Tasarımlarının ço unda serbest konumda el kafesleri gözlemlemek mümkündür. Gehry yine çalıflmalarında balık fleklini simge olarak kullanır yılında Kobe de yaptı ı Fishdance balık lokantası bunun en güzel örneklerinden biridir. Bu tasarımın ardından bu formu pek çok baflka yüzey konstrüksiyonunda yine kullandı. Gehry nin göze çarpan ve kendi imzasını yansıtan çalıflmalarından en önemlileri yine 1978 yılında tasarladı ı Santa Monica daki kendi evi, 1987 yılında Wayzata da yaptı ı ve 1950 yılında Johnson un yaptı ı binaya ek olan Winton Misafir Evi ve bir yıl kadar sonra gerçeklefltirdi i Thousand Oaks taki Sirmai 10

11

12 TASARIM Gehry nin göze çarpan ve kendi imzasını yansıtan çalıflmalarından en önemlileri yine 1978 yılında tasarladı ı Santa Monica daki kendi evi, 1987 yılında Wayzata da yaptı ı ve 1950 yılında Johnson un yaptı ı binaya ek olan Winton Misafir Evi ve bir yıl kadar sonra gerçeklefltirdi i Thousand Oaks taki Sirmai Peterson Evi dir. Peterson Evi dir. Winton Misafir Evi farklı bölümlerin bir araya getirilmesiyle oluflturulan bir heykele benzer. Yine bazı çevrelerin elefltirilerinin hedefi olan Los Angeles taki Loyola Hukuk Okulu, Walt Disney Konser Salonu ve Vitra Tasarım Müzesi ünlü mimarın baflyapıtları arasında sayılır yılında Gehry nin tasarladı ı Walt Disney Konser Salonu düzenlenen yarıflmada birincilik ödülünü alarak bir yıl yani sonra 1992 yılında yapılmaya bafllandı. Binanın dıfl yüzeyi paslanmaz çelikle kaplandı ve kısa sürede Los Angeles in simgeleri arasındaki yerini aldı. Gehry nin imzasını taflıyan Vitra Tasarım Müzesi ise çatı kısmında çinko kullanılarak tasarlandı. ki yüzyıla yakın bir zaman dilimi içerisinde tasarlanmıfl çeflitli mobilyanın sergilendi i kompleks, Frank O.Gehry nin yukarıda da sözünü etti imiz o heykelimsi tarzının izlerini taflır. 12

13 1991 yılında Gehry nin tasarladı ı Walt Disney Konser Salonu düzenlenen yarıflmada birincilik ödülünü alarak bir yıl yani sonra 1992 yılında yapılmaya bafllandı. 250 yi aflkın çalıflması bulunan ve Amerika da ö retim üyesi olan Frank O. Gehry, onursal doktorluk ünvanına da sahip. Los Angeles ta bulunan ve 2002 yılında Gehry Partners LLP adıyla kurdu u bir flirketi de bulunan mimar, bu firmanın bünyesinde ileri düzey mimarlarla çeflitli projelerde yer alıyor. Yaklaflık 175 kiflinin çalıfltı ı Gehry Partners LLP deki tüm projeler bireysel olarak hazırlanıyor ve Frank O. Gehry yönetiminde sürdürülüyor. fiirketin ortakları arasında, Brian Aamoth, Terry Bell, John Bowers, Edwin Chan, Berta Gehry, Marc Salette, Tensho Takemori, Laurence Tighe and Craig Webb gibi isimler bulunuyor. 13

14 TASARIM Marc Newson materyallere soluk kazandırıyor Yaflayan tasarımcıların en pahalısı olarak da bilinen Marc Newson kendi kufla ının kuflkusuz en etkileyici ve yaratıcılarından birisi. H enüz 43 yaflındayken Marc Newson, farklı pek çok alanda ürünler vermifl, sandalyeden ev eflyasına, bisikletten, lokanta iç dizayn konseptlerine dek, hem Avrupa, hem Asya hem de Avustralya ya kadar genifl bir müflteri profiline ulaflmıfltı. Avustralya nın Sydney kentinde dünyaya gelen Newson un çocuklu u Avrupa ve Asya yı dolaflarak geçti. Sydney Güzel Sanatlar Üniversitesi nde Takı Tasarımı ve Heykel Bölümü nde okurken mobilya tasarımına ilgi duymaya bafllayan ve bu alandaki çalıflmalarına adım atan ünlü tasarımcı, 1984 yılında okulundan mezun oldu unda Avustralya El Sanatları Kurulu tarafından ödüllendirilerek Roslyn Oxley Gallery de Lockheed Lounge adlı tasarımının da yer aldı ı bir sergi açtı yılında Newson, 1991 yılına dek çalıflmalarını sürdürdü ü ve yafladı ı Tokyo ya taflındı. Burada Orgone Lounge, Black Hole Table ve Felt Chair gibi tasarımlara imza attı. Bu eserleri de Asya ve Avrupa da yo un ilgiyle karflılandı yılında, Newson Paris te Avrupa nın önemli markalarından teklifler almaya baflladı. Aydınlatmalar için Flos, mobilyalar için ise Cappellini ve Moroso çalıflmalarına ilgi gösterdi. Ikepod Watch Company adında bir ortaklı a imza atarak saatler yarattı ve Paris teki Galerie Kreo da sergilenerek sınırlı üretim Event Horizon Table ve Orgone Chair gibi aliminyum mobilyalar tasarladı lı yılların sonlarına kadar Newson pek çok lokantanın da iç konseptini oluflturdu. Bunlardan bazısı, Londra daki Coast, Manchester s Mash & Air, Osman ve

15 Manhattan daki Canteen. Tokyo da bulunan Syn Recording Studio nun iç dizaynını, Walter Von Beirendonck W.&L.T sokak giyim markası için raf sistemi yine onun imzasını taflıdı yılında Newson Londra ya taflınarak endüstriyel tasarımlar yapabilmek için Marc Newson Ltd. yi kurdu. O zamandan beri Littala, Alessi, Magis, B&B talia, dee ve Dupont Corian için aksesuvar, mobilya, aydınlatma sistemleri gibi tasarımlara imzasını attı. Newson aynı zamanda Biomega için MN01 adında bir bisiklet, Ford için 021C adında bir konsept araba oluflturdu. Falcon 900B özel jet uça ının da iç dizaynını yapan Newson un tasarımını yaptı ı Ford 021C henüz piyasaya çıkmadı ancak yapımı talya da 9 aydan fazla sürdü! 2002 ve 2003 yılları arasında Manhattan daki Lever House Restaurant konseptini de oluflturan Marc Newson, Tefal için bir 15

16 TASARIM 1991 yılında, Newson Paris te Avrupa nın önemli markalarından teklifler almaya baflladı. Aydınlatmalar için Flos, mobilyalar için ise Cappellini ve Moroso çalıflmalarına ilgi gösterdi. tencere serisi, Ideal Standart için The Newson Suite ve Qantas Hava Yolları için Business Class koltukları üzerine çalıfltı. Ardından 63 do umlu tasarımcı, Paris te ikinci stüdyosunu açtı ve 2005 yılları arasında Newson Qantas Hava Yolları nın yeni A380 uça ının içini, Sky Bed tasarımını, Sydney ve Melbourne deki terminallerin de first class yolcular için lounge salonlarını dizayn etti. Bunun yanında hem bayan hem de bay yolcular için kitler yaptı. Japon KDDI için bir cep telefonu ve Avustralya Olimpiyat Takımı nın üniformaları ise yine Newson un tasarımlarından. Nike ın Zvezdochka ayakkabısı, G-Star için bir koleksiyon, Samsonite için Scope serisi, Madrid teki Hotel Puerta America nın altıncı katındaki bar hep onun çalıflmaları. Türkiye de de ilgi ile takip edilen G-Star koleksiyonunda 16

17 Newson, Ikepod Watch Company adında bir ortaklı a imza atarak saatler yarattı ve Paris teki Galerie Kreo da sergilenerek sınırlı üretim Event Horizon Table ve Orgone Chair gibi aliminyum mobilyalar tasarladı. erkek ve bayanlar için çok çeflitli t-shirtler bulunuyor. Aykırı desen ve grafiklerin kullanıldı ı, göz alan ve capcanlı renklerdeki t-shirtler yelpazenin ana parçalarını oluflturuyor. Bu koleksiyon, pazartesi cumartesi günleri arası için her güne özel bir tasarım ve pazar için ise Week T adlı bir t-shirt sunuyor. Her t-shirtün önünde hayvan siluetlerinden yaratıcı flekilde esinlenerek tasarlanmıfl Newson harflerinden biri mevcut yılına geldi imizde Marc Newson Time Magazine in dünyadaki en güçlü 100 kiflisi listesindeki yerini aldı yılında Qantas Hava Yolları nın tasarım direktörü olan ünlü tasarımcı, A380 lerin içini ve havaalanı loungelarını tasarlamayı sürdürdü. Tokyo daki Marie Helene de Taillac yani MHT nin ve Paris teki Azzedine Alaia ayakkabı buti inin tasarımlarını yine o yaptı. Dom Perignon için sınırlı sayıda flampanya so utucusu, fliflesi gerçeklefltirdi ve aynı yıl Design Miami nin Yılın Tasarımcısı Ödülü nü kazandı. Newson un pek çok eseri bugün müze koleksiyonlarında yer alıyor. New York Modern Sanat Müzesi, Londra Tasarım Müzesi, Georges Pompidou Modern Sanat Merkezi, Vitra Tasarım Müzesi bunlardan bazısı yılından bu yana toplam 32 ödüle layık görülen Marc Newson un tasarımlarını Mozaik ma azalarında bulmak mümkün. 17

18 KISA HABER Sosyal Projeler gençlere fl k tutuyor Schneider Electric son 5 y ld r, 70 den fazla ülkede, flirket personelinin gönüllü kat l mlar yla düzenledi i sosyal projelerle gençlere fl k tutuyor y l bafl nda ise Schneider Electric, enerji kaynaklar n n verimli kullan m n n ve bunun yan s ra kendi teknik bilgisini gençlerle paylaflman n önemini gözönünde bulundurarak kendi sektörüne e itim yapma karar ald. O tarihten bu yana flirketimiz tüm dünyada elektrik- elektronik e itimi alan gençlere yat r m yap yor ve kendi tecrübelerini onlarla paylafl yor. Le Havre daki aç l r kapan r köprünün otomasyonu Fransa daki Le Havre kentinde k sa bir zaman önce k y gelifltirme projesinin bir parças olarak, Paul Valentine Liman üzerine bir asma köprü infla edildi. Hareketli yap lar n dizayn ve mekanizmalar üzerine uzmanlaflm fl bir flirket olan Eurodim köprünün hareket ve mekani inden sorumlu ana müteahhit firmas olarak projede yerini al rken, Schneider Electric proje için otomasyon çözümlerini sundu. Enerji tasarrufu ve konfor Enerji tasarrufu ve konforlu ortam için dünyan n 190 ülkesinde faaliyet gösteren Schneider Electric Tac Bina otomasyon çözümleri ile binan z ak ll hale getiriyor. HVAC kontrol, güvenlik yönetimi ve kartl geçifl, dijital video yönetim sistemleri, enerji çözümleri, tesis yaflam döngüsü servisleri, ayd nlatma ve hassa ortam kontrolleri ile yang n alg lama ve uyar sistemleri çözümleri sunuyor. Dubai de yeni dinlenme tesisleri Dubai de yap lan suni ada Palm da, 1800 villa, 7000 apartman, 220 ma azadan oluflan bir al flverifl merkezi ve birkaç spor ve e lence tesisi bulunmaktad r. Schneider Electric bu projenin orta ve alçak gerilim elektrik da t m ekipmanlar n ve havuz pompalar n çal flt rmak için kullan lan izleme cihazlar n temin etti. 18

19 Kısa bir süre önce yeni yönetim binasına taflınan Schneider Electric Showroom unu da hizmete açtı Schneider Electric Yeni Yönetim binas nda... Yeni yönetim binas n ak ll bina sistemleriyle daha modern ve konforlu bir hale getiren Schneider Electric, tüm çözüm uygulamalar n sergileyen showroom unu açt 190 ülkede ve Türkiye de elektrik da t m, endüstriyel kontrol, otomasyon ve elektrik tesisat ve kontrol sistemleri pazarlar nda sundu u çözümleriyle lider konumdaki Schneider Electric Showroom unda teknolojinin gelece e olan katk s n müflterileriyle paylafl yor. Showroom sayesinde Schneider Electric ziyaretçileri kaçak ak m koruma cihazlar ndan, anahtar segmentinden, modüler ürünlere kadar pek çok ürün serisini yak ndan tan ma f rsat n buluyor. 19

20 TASARIM nci Mutlu dan Yüz güldüren tasarımlar talya da Mutlu+Milano isimli dizayn stüdyosunda çal flan nci Mutlu, endüstriyel tasar m ve ürün konusunda çal flmalar n sürdürüyor. talya Türkiye arasında yaflayan genç tasarımcılarımızdan nci Mutlu nun tasarladıkları ürünler arasında ev ve ofis mobilyaları, vitrifiye ürünler, metal yapı aksesuarları, mutfak, günlük plastik ürünler, züccaciye ve aydınlatma elemanları yer alıyor. fiu anda Türkiye, Almanya, Belçika, Tayvan ve talya dan firmalarla çalıflan Mutlu ayrıca Vitra Eczacıbaflı, Hisar, Nurus, Tunaofis ve Ev, Handles, Koziol, Jongform, Grande Arredo, Restonic, Winston, Arçelik gibi ve daha çok firmaya projeler üretti. nci Mutlu ile tasarım üzerine keyifli bir sohbet gerçeklefltirdik: Porte foto raf : Mustafa Nurdo du, Benan Kapucu 20 nci Mutlu Vitra Eczacıbaflı, Hisar, Nurus, Arçelik gibi pek çok firmaya proje üretti. Tasarım kavramı ile ilk ne zaman tanıfltınız? Tasarım kavramı ile ilkokuldayken annemin eve aldı ı Türkiye de çıkan ilk Ev&Dekorasyon dergisi ile sonra yine ben küçükken abone oldu umuz National Geographic ve House&Garden dergileriyle tanıfltım. Yine ilkokuldayken çevrede güzellik oluflturmaya çok meraklıydım, sürekli sokaktan malzeme toplayıp eflya icat ederdim, tabii çok anlamsız objeler olurdu. Bunları öyle birbirlerine tutturup, çakıp nesneler üretirdim. Hep birfleyleri keser biçerdim. Tüm ailemiz doktordu yani bana yol gösteren yoktu. Ama hiç karıflmazlardı. Salonun, kendi odamın dekorasyonunu kafama göre her hafta, her gün, canım sıkıldıkça de ifltirirdim. Sürekli evdeki koltuk ve kanepeleri ittirmekten, tüm parkeler çizik içinde kalmıfltı ama bizimkiler bana hiç karıflmazlardı. Sürekli yerlerini de ifltirmekten, tüm bibloları kırardım. Zaten lisede Orta Do u Teknik Üniversitesi, Endüstri Tasarımı bölümüne girmeye karar vermifltim. Bu sebeple ikinci basamak sınavına bile girmedim, hatta baflka bir okulun veya bölümün sınavına bile girmedim. Ne istedi imi iyi biliyormuflum yani.

21 Genç tasarımcı için mesle inin anlamı insanları mutlu edebilmek ve özgür kılabilmek. Nelerin insanları mutlu etti ini, yüzlerin nasıl güldü ünü, gözlemliyor, okuyor ve düflünüyor... Akademi yıllarınızdan söz edebilir misiniz? Akademi tasarımın ne oldu unu anlamaya çalıflmakla geçti. Orta Do u Teknik Üniversitesi ndeki yıllarımda hocalarıma bitmez tükenmez sorularımla, sınıf arkadafllarımla tartıflarak bu sırrı çözmeye çalıflıyorduk. P rofesyonel hayata atılmaya baflladı ınız yıllardan bahsedebilir misiniz? Her zaman birfleyler tasarladım, proje ürettim, ne zaman profesyonel oldum farkında bile de ilim, mezun olunca proje ödevi veren yok tabii ben de piyasadan, fabrikalardan hemen kendime daha çok yapacak proje aradım, biri bittikçe di eri geldi, yani üniversiteye baflladı ım 1990 yılından beridir proje yapıp ürün üretiyorum. Aradaki geçifli hatırlamıyorum bile. Amacım hep daha iyiye gitmek oldu. talya ile olan ba ınızdan, oradaki çalıflmalarınızdan, ortaklıklarınızdan söz edebilir misiniz? Yaklaflık 7-8 yıldır talya da çalıflıyorum. Hem burada olmayı hem Türkiye de olmayı kesinlikle tercih ediyorum. Sürekli dünya ile iliflkide olmam lazım, sürekli dünya fuarlarını ve pazarlarını biliyor ve geziyor olmam gerekiyor. Tasarımcı olmak bilgi, görgü gerektiriyor. Yoksa müflterinize danıflmanlık yapamazsınız. Vizyon olarak hep önde 21

22 TASARIM think hepi by vitra 2005 Think Hepi nci Mutlu nun Vitra ya 2005 y l nda tasarlad ve halen piyasada bulunan plastik, serigrafi, kumafl, metal ve transparan malzemeleri harmanlad bir banyo tak m. Hisar Studio ya tasarlanm fl olan Famia çatal b çak seti 2004 y l ndan bu yana üretimde. nci Mutlu bu ürünü ve di er ürünleriyle birlikte 2004 y l nda Elle Decor y l n tasar mc s ödülünü ald. Famia, Produced by hisar studio 2005 olmak durumundasınız. Niye talya derseniz; Rönesans talya da yapıldı ı için sanat ve tasarımda en birikmifl tecrübe burada. Bu sebeple talya da geliflmifl bir endüstri var. Geliflmifl endüstri demek de yüzyılların tecrübesini bir nebze de olsa, olabildi i kadarıyla ö renmek anlamına geliyor. Burası lojistik olarak da çok uygun bir yer. Burdan hem Türkiye ile hem de Avrupa ile çalıflabiliyorum. talyan insanı da hem sosyal, hem nefleli, hem usta, hem yaratıcı aynı zamanda dünyanın en yardımsever milleti. Türkler ise dünyanın en misafirperver insanları. Yurtdıflında olmak mesleki vizyonunuzda bir de iflikli e yol açtı mı, size neler kattı? Yurtdıflında ama Türkiye den teknolojik olarak daha da geliflmifl ülkelerde bulunmak ve çalıflmak tasarımcı için bir gereklilik. Çünkü endüstriye hizmet veriyorsunuz. Firmalar vizyonu olan, bazı konularda onlara yol gösteren daha iyi bilen tasarımcılarla çalıflmak istiyorlar. Tasarımlarınızı oluflturma süreçlerini bizimle paylaflır mısınız? Öncelikleriniz neler, fikirleriniz hangi aflama- 22

23 soft cupe produced by vitra 2004 Softcube Vitra n n üretti i inci Mutlu ve Luca Milano nun tasarlad dünyan n ilk banyo koleksiyonu. Yaklafl k 40 parçadan oluflan bu koleksiyon ilk kez banyodaki tüm elemanlar birbirleri ile koordineli bir flekilde çözmüfltü y l nda Elle Decor un y l n en iyi banyo tasar m ödülünü alm flt. nci Mutlu Türkiye, Almanya, Belçika, Tayvan ve talya ya çalıflıyor. lardan geçiyor? Tasarımlarınızın kullanılabilir olması sizin için önemli midir yoksa salt bir sanat yapıtı olarak da düflündü ünüz oluyor mu? fllev benim için çok önemli. Yeni bir fikir yaratmak da çok önemli. Tasarladı ım objelerin hepsi aradan on yıl geçmifl olsa da hala piyasada kalmaya ve satmaya devam ediyor. Tasarım yapmanın benim için anlamı insanları mutlu edebilmek ve özgür kılabilmek Nelerin bizi mutlu etti ini, yüzümüzün nasıl güldü ünü, gözlemliyorum, okuyorum, düflünüyorum. Kıstaslara gelince; Ürünün iletiflimi kuvvetli olmalı ve yeni bir fikir içermeli. Kullanıcıların dikkatini ancak bu flekilde çekebilirsiniz. letiflim demek; ürünün kendini anlatabilmesidir. Yeni olan herfley kabul görmek zorunda de il elbette, kullanıcıların, ilk bakıflta sevece i ürünler olmalı. Bunların dıflında ürünün fonksiyonel olması, ergonomik ve kolay üretilebilir olması ben dahil her tasarımcının taflıması gereken sorumluluklar. Onun dıflında tasarım yaparken tecrübe önemli. Çok arafltırma yapmak ve çok denemek gerekiyor yeniyi yaratabilmek için. Gördü üm her fley bana fikir verebiliyor. Bol bol gezmek, gördü üm her fleyi incelemek, foto raf çekmek, okumak, çok soru sormak kafamdaki fikir bankasını gelifltiriyor. Tasarım yani fikir aflaması tamamlanıp müflteri tarafından onaylandıktan sonra da o ürünün imalata geçebilmesi için teknik çizimleri ve modellemeleri yapıyoruz. Sonra prototipler yapılıyor. Ürün üzerinde revizyonları yapıyoruz ve kalıp yapımı ile üretime geçiliyor. Elle Dekor, Viridian Tasarım, Altın Ambalaj ve Ulusal Mobilya gibi yarıflmalara katıldınız ve birincilik ödülünü kazandınız. Bu ödüllerin size ne ifade ettiklerinden söz edebilir misiniz? Tatmin edici bir duygudur takdir görmek ama mutluluk getiren çok önemli birfley de de il ödül almak. Sanırım müflterilerim için daha önemli. Çalıfltı ım firmalara ödül getirmek isterim açıkcası. flte bu beni mutlu eder. 23

24 TASARIM Geçmiflle bugün onun elleriyle bulufluyor: Hella Jongerius 3 yıl önce Garanti Galeri de son on yıllık çalıflmaları sergilenen Hella Jongerius, ça dafl tasarım denildi inde akla ilk gelen isimlerden. Ü lkemizde de açılan ve yo un ilgi ile karflılanan Ikea için de tasarımlar yapan Hella Jongerius un en önemli özelliklerinden birisi poliüretan, lateks, çelik, keçe, porselen, cam, tekstil, bronz, köpük, plastik ve altın gibi de iflik materyallerden ortaya eserler çıkarması ve bunu deneme yöntemiyle gerçeklefltirmesidir. Ço u ürünü koleksiyonlarda yer alan Hella Jongerius 1963 do umlu. Hollanda da Eindhoven daki Endüstri Tasarımı Akademisi nde okuyan, Karlsruhe ve Hamburg Sanat Yüksek Okulları nda atölye çalıflmaları gerçeklefltiren sanatçı, geleneksel el sanatlarını endüstriel tasarım ile birlefltirerek ortaya kendine özgü eserler koyuyor. Bafllangıçta marangozluk okumaya bafllayan Hollandalı sanatçı kısa zamanda yaratmaktan ziyade tasarlamaktan keyif aldı ının farkına vardı ve iflin hayal gücü kısmıyla ilgilenmeyi istedi. Fakat sanatın sa ladı ı özgürlük alanında kaybolmaktan, bu alanın kendisine hayatı ve mesle i hakkında içinden çıkılamaz sorular sormasından ürken Hella Jongerius, tercihini bu tip sorulara uygulamayla cevap verebilece i somut bir alan olan endüstriyel tasarımdan kullandı. Böylece bu sorularla oynayarak, sınırları zorladı, sanat ona ilham kayna ı oldu yılında okuldan mezun oldu unda, Droog sanatçının bir ürününü, poliüretandan yaptı ı bir banyo paspasını seçti ve bunu koleksiyonları için üretmeyi istedi. Bir ay sonra Jongerius onlara yine poliüretandan yaptı ı bir vazo gösterdi ve Droog yine be endi. Böylece, yıllarca sanatçının tasarımları Droog koleksiyonlarında yer aldı, çalıflmaları baflka ülkelerde de tanındı. Ancak okuldan mezun oldu u yıllardan bu yana malzeme açısından gittikçe zenginleflmeye baflladı endüstriyel ortam yılında tasarladı ı Esnek Lavabo adlı çalıflmasıyla ilk ödülünü kazandı sanatçı. Sonraki yıllarda, B-Set Yemek Takımı, fllemeli Masa Örtüsü, Uzun Boyunlu Oluklu fiifle ve Tekrar adlı projeleriyle tasarım alanında dünyanın önde gelen ödüllerini aldı yılında New York Modern Sanat Müzesi nde düzenlenen Worksperes Sergisi için My Soft Office i tasarlayan Jongerius, bu çalıflmasında teknoloji ile gündelik yaflamın rahatlı ını sa layan objeleri biraraya getirdi ve masa gibi ifllev gören bir yatak tasarladı. Sanatçı, Design Museum için 24

25 Ço u ürünü koleksiyonlarda yer alan Hella Jongerius 1963 do umlu. Hollanda da Eindhoven daki Endüstri Tasarımı Akademisi nde okuyan, Karlsruhe ve Hamburg Sanat Yüksek Okulları nda atölye çalıflmaları gerçeklefltiren sanatçı, geleneksel el sanatlarını endüstriel tasarım ile birlefltirerek ortaya kendine özgü eserler koyuyor. ise Silk Menagerie adını taflıyan bir enstalasyon gerçeklefltirdi. Bu enstalasyonu yapmasına ilham veren ise Hermes in ipek arfliviydi. Maharam, Royal Tichelaar Makkum ve Vitra için de çalıflan Hella Jongerius, Swarowski ve Hermes için bugüne kadar pek çok ürün tasarladı. Tarihe ya da eski fleylere özel bir ilgisi bulunmasa bile Jongerius, tasarım yapmaya bafllandı ında, ürettiklerine daha çok bilgi ve derinlik katmak istedi inin farkına vardı ve bunun için, öncellikle tasarımına nasıl bir form vermesi gerekti ine karar vermeliydi. O kadar form vardı ki, Hella Jongerius eski koleksiyonlara bakmaya baflladı ve kafasındaki en ideal flekli oluflturmaya çalıfltı. Koleksiyonları incelerken el sanatlarının geçmifl dönemlerde ne kadar emek ve zaman gerektirdiklerini kavradı ancak endüstriyel süreçte zaman para anlamına gelmekteydi ve üretilenlerin kalitesi kaçınılmaz olarak düflmekteydi... Hella Jongerius için tasarımcı bir uygulayıcıdır. Sanatçı bunu beyin ile eller arasında gerçekleflen bir pinpon maçına benzetiyor. Geliflmifl olan ile basit teknikleri, birinci dünya ülke kültürleriyle, üçüncü dünya ülkelerininkini, geleneksel olanla ça dafl olanı karıfltırarak tek olanı, farklı yöntem ve malzemelerle keflfetmeye çalıflıyor Jongerius. Üretirken kalitenin düflmesini istemiyor. Hella Jongerius kendi çalıflmalarında eski tekniklerle yenilerini buluflturmaya çalıflan, bunun yöntemini farklı malzemelerle de arayan bir sanatçı. Fikirlerini gelifltirerek uygulanabilir hale getirmeyi isteyen Hella Jongerius 2000 yılında Jongeriuslab ı kurdu. 7 yıldır kendi atölyesinde çalıflmalarını ve arayıfllarını sürdüren sanatçı tasarım okullarında da ders vermeyi sürdürüyor. 25