BASKETBOLDA PAS VE TURNİKE ALIŞTIRMALARI

Transkript

1 ÖZEL EGE İLKÖĞRETİM OKULU BASKETBOLDA PAS VE TURNİKE ALIŞTIRMALARI REHBER ÖĞRETMEN: HAZIRLAYANLAR: Berkay YÜCETÜRK Kaan TELCİLER Mert ÖZKOL Selçuk KARAALP Tuna SEZGİN Sevin KESKİN

2 İÇİNDEKİLER Sayfa Teşekkür Giriş... 2 Gelişme... 2 Pas... 3 Çift El Paslar Tek El Paslar Az Kullanılan Paslar Alıştırmalar Turnike Atışı Alıştırmalar Kaynakça

3 TEŞEKKÜR Bize yardımcı olan rehber öğretmenimiz Sevin KESKİN e, bizden yardımlarını esirgemeyen ailelerimize ve okul idaresine teşekkür ederiz. 2

4 GİRİŞ Basketbol da iyi bir basketbolcu olunabilmesi için,basketbolun değişmeyen temel hareketlerini,yani alfabesini iyice kavrayıp,kusursuz olarak yapabilmek gerekir.her ne kadar doğuştan kabiliyet büyük bir avantaj ise de,mutlaka gerekli olduğu düşünülmemeli.her çalıştırıcı temel hareketleri kavrayıp inatçı bir çalışma ile istediği sonuca varılabilir.hele bu çalışmaya ilk okul çağından başlanırsa,çok iyi basketbolcular yetişeceği muhakkaktır.ancak unutmamamız gereken bir husus varsa,o da temel hareketlerin alışkanlık haline gelinceye kadar işlenmesidir. GELİŞME Oyuncuyu meydana getiren faktörler: Bir oyuncunun iki özelliğe sahip olması gerekir. 1-Akli özellik 2-Fiziki özellik Bu iki özellik birbirinin tamamlayıcısıdır.zira,hareketlerini aklı ile birleştiren oyuncu ancak iyi bir basketbolcudur. Akli özellikler Her şeyden önce basketbol sporunu sevmesi,ona karşı ilgi duyması gerekir.ilk başlayanlara çalıştırıcının davranışları ve seviyeye göre antrenman aşılamasında büyük rol oynayacağı gibi daha başlangıçlarda malubiyetlerde aşırı üzgünlük duyulması galibiyetlerin tevazu ile karşılanması,takım oyunu olduğunu bilmesi,çalıştırıcının istediklerinin yapılması,hakemlere vereceği kararlara saygılı olup mutlaka uyulmasını şart olduğunu bilmesi.çok şeyler örenmeye arzulu olması,azimli olup başarıya ancak disiplinli bir çalışmayla erişilebileceğini,düzenli bir hayatla gıdasını dikkat etmesi gerekeceğini ve aklını daima kullanıp vücudu ile kafasını birlikte çalıştırması gerektiğini bilmesi gibi iyi alışkanlıkları aşılaması,kısaca sporun gayesine uygun bir sporcu olmasını temin etmek çalıştırıcının önde gelen görevedir. 3

5 FİZİKSEL ÖZELLİKLER A-Arızasız bir vücut yapısına sahip olacak, B-Dayanıklı olmak,(bu özellik metotlu bir çalışma ile kazandırılabilir.) C-Uzun boylu olmak tercih edilirse de,kısa boylulardan da çok iyi basketçiler çıkabileceği göz önüne alınarak onlara da şans tanınmalıdır. D-Çok hareketli ve çabuk olmak. E-Zıplama yeteneğine sahip olmak. PAS Tanım Pas, topun bir oyuncu tarafından çeşitli şekillerde tek veya çift elle kendi takım arkadaşlarına aktarılmasıdır. Amaç Pasın amacı, bir hücumu başarı ile uygulayabilmek ve en uygun pozisyonda sayıya gitmek için topun hücum eden takımın oyuncuları tarafından emniyetli ve kontrollü olarak birbirine aktarılmasıdır. 4

6 Uygulama Pas : bağlamada, gibi) uygulanır. Hücum eden takımın oyuncuları ararsındaki aksiyonları birbirine Uzun mesafelerin kısa bir zaman içinde aşılmasında (hızlı hücum Teknik Pas; basketbolda oldukça önemli rol oynayıp, oyuncuların yapmış oldukları aksiyonları birbirine bağlar. Bir oyuncunun şut ve top sürme öncesi yapacağı ilk görev, en uygun pozisyondaki oyuncuya verilen pastır. Genel olarak bir pas verirken aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir. Topun elden çıkışında, topa en son temas eden vücut kısmı işaret parmağıdır. Basketbol temel duruşunda dengeli olmalıdır. Kollar gergin olarak uzatılmalı ve el bileği bükülmelidir. Vücut, kollar ve parmaklar topun arkasından uzatılmalı ve top takip edilmelidir. Pozisyona göre pas vermeyi kolaylaştırmak için öne küçük bir adım atılmalıdır. Pas verilecek oyuncunun rakibi göz önüne alınmalıdır. Pas öncesi aldatmalardan yararlanarak pas verilecek yer ve zaman mümkün olduğu kadar belli edilmemelidir. Savunma oyuncusunun 3 zayıf noktası olan baş üstü, omuz üstü, ayak yanları pas verirken göz önünde tutulmalı ve bundan yararlanılmalıdır. Pas alacak oyuncunun hareket halinde mi, durarak mı pas alışı göz önünde bulundurulmalıdır. 5

7 Çift El Paslar Göğüsten Pas Oyun içersinde en sık kullanılan basketbolun temel pasıdır. Yakın mesafelerde ve gerektiğinde 10 m ye kadar süratli ve emniyetli olarak başarıyla uygulanır.(şekil 1) Şekil: 1 Çift el göğüsten pas Yerden Pas Bu pas şekli genellikle potaya topsuz dalan oyuncuları ve pivotu beslemek için kullanılır.(şekil 2) 6

8 Şekil:2 Yerden pas Baş Üstü Pas Çoğunluklu pivot oyuncusuna verilen bir pas şeklidir. Yan taraflardan daha kolay verildiğinde, savunma oyuncularına nazaran, forvet oyuncuları tarafından daha sık kullanılır. Aynı zamanda pivot oyuncusu da; zorlandığı anda topu geriye çıkarmak veya pivot pozisyonuna giren oyuncuları beslemek için bu pas çeşidini kullanır.(şekil 3) Şekil:3 Baş üstü pas 7

9 Alttan Pas Özellikle pivot oyuncuları tarafından yakın mesafelerde kullanılan bir pas çeşididir. Top, alttan her iki elle yakından eşe aktarılır. Özellikle çapraz dalışlarda(criss-cross), ikili oyunlarda, pivot üzerinden topsuz dalışlarda bu pas çok geçerlidir.(şekil 4) Şekil:4 Alttan pas Yüksek Yan Pas Yakın ve saldırgan savunmalara karşı süratli olarak uygulanabilen bir pas çeşididir. 8

10 Tek El Paslar Tek El Pas Bu pas türü oyun içersinde uzun ve hızlı top aktarmak için kullanılır.(şekil 5) Şekil:5 Tek el pas Tek El Alttan Pas Çok az kullanılmasına rağmen pivot oyuncularını beslemek için geçerli bir pas şekli olup, kısa mesafeler için uygundur.(şekil 6) Şekil:6 Tek el alttan pas 9

11 Çengel Pas Basketbol oyununun karakteristik bir pas türüdür. Belirli oyun pozisyonlarında kullanılır. Zor durumlarda pivot oyuncusu atış yapamazsa, potaya toplu dalışlarda ve oyunu süratli olarak başlatmak için bu pası kullanır.(şekil 7) Şekil:7 Çengel pas Az Kullanılan Paslar Açıklanmış olan temel pasların yanı sıra genellikle oyun içerisinde özel durumlarda kullanılan bir çok pas çeşidi vardır. Bunlar: Tek el yandan pas( Şekil:8). 10

12 Tek el göğüsten pas Şekil:8 Tek el yandan pas Şekil:9 Tek el göğüsten pas Aşırtma Pas(Şekil: 10 ) Şekil:10 Aşırtma pas 11

13 Tek el arkadan pas ( Şekil:11) Şekil:11 Tek el arkadan pas Sıçrayarak pas türü. Tip pas. Tek el arkadan yerden pas( Şekil:12). 12

14 Şekil:12 Tek el arkadan yerden pas Alıştırmalar 1. Karşılıklı ikişerli gruplar teşkil edilir. İki oyuncu çeşitli pas şekillerini uygularlar. Aynı alıştırma müsabaka şekline dönüştürülebilir. Hangi grup daha fazla pas yapacak? 2. Karşılıklı oyuncularda birer top vardır. Aynı anda çeşitli pas şekillerini uygularlar (göğüsten, yerden, alçak, yüksek, yandan...vb.) 3. İki oyuncu arasında bir savunma oyuncusu vardır. Savunma oyuncusu rahatsız ederken paslaşma yapılır. 4. Alıştırma 3 gibi ancak paslaşma 3:2 şeklinde uygulanır oyuncu ile yapılan alıştırma: Arkası arkasına paylaşma yapılır. Ortadaki oyuncu yer değiştirebilir (Şekil: 13). 6. Dörtgen dizilişte uygulanan alıştırma: 1 nolu oyuncuda top vardır. Top, yalnız üç oyuncu arasında dolaşır. Paslaşma arka arkaya başlar(şekil:14). 7. Gruplar üçgen dizilişi yaparlar. Pas veren oyuncu topunu arkasından takip ederek pas verdiği grubun arkasında yer alır (Şekil: 15). 13

15 8. Alıştırma 8 dörtlü grupta uygulanır. Ancak yanlardan birer oyuncu yer almaktadır. Alıştırma iki topla yapılır (Şekil: 16). 9. İki grubun karşısında bir pas veren oyuncu durur. Pas veren topu, grubun içinde duran oyuncuların arkasına atar. Her iki oyuncu top için mücadele eder. Top alan, pas olarak, pası veren oyuncuya geri vermeye, diğeri de onu önlemeye çalışır. (Şekil: 17). 10.Tam sahada iki grup yapılır. Aralarında pas verecek oyuncular vardır. Hızlı tempo ile pas çalışması uygulanır (Şekil: 18). 11. Tam saha boyunca ikili paslaşma (Şekil: 19). 12. Tam saha boyunca üçlü paslaşma (Şekil: 20). 13.Alıştırma 13 örme hareketi şeklinde yapılır (Şekil: 21). 14. Tek elle uzun pas çalışması(şekil:22) 16) Yıldız şeklinde pas çalışmaları. (Şekil 23) 17) Topa sahip olan oyuncu yüzünü karşısında bir sıra halinde dizilen oyunculara döner. Oyunculara paralel olarak hareket ederken onlarla paslaşır. (Şekil 24) 18) Oyuncular iki ayrı gruba ayrılırlar (ya birbirlerine karşı karşıya dururlar yada belli bir açıyla dururlar)her iki gruba da birer top verilir. Gruplar paslaşırlar ve sıraları geçen oyuncular diğer gruba giderler.(şekil 25) 19) Oyuncular biri diğerinin içinde olan iki daire olan iki daire oluştururlar. Bir daire bir yöne doğru döner, diğer daire ise aksi yöne döner. Egzersiz önce yürüyerek yapılır. Daha sonra koşulmaya başlanır. Çalışmanın başında önce 1 daha sonra 2 ve 3 top kullanılır. Pas elden ele(hand-off) verilir. Koçun komutuyla yön değiştirilir.(şekil 26) 20)İki kişilik diriller: hareket halindeki pas.(şekil 27) 21) Paslaşma drilli: her sıra bir takımdır.(şekil 28) 22) Arenadaki Boğa Drilli: Oyuncular bir daire olurlar. Ortada bir tane müdafa oyuncusu vardır. Oyuncular yanlarında duran takım arkadaşları haricinde diğer oyunculara pas verirler. Topu kaybeden oyuncu ortaya geçer. 23) Aynı drill daha geniş bir daire çizilerek ve 1 veya 2 tane daha müdafa oyuncusu konularak yapılır. 24) Duvara değişik yerlere değişik işaretler konulur. Oyuncular işaretle aralarındaki mesafeyi gittikçe açarak bu işaretlerle paslaşırlar. Bütün değişik değişik pas şekilleri çalışılır. 25) Oyuncu sırtını duvara dönerek, duvara doğru özel pas (bacak arası, glip gibi) atar sonra döner ve topu yakalar. 14

16 26) 4 oyuncu yarım daire şeklinde dizilirler. Bir oyuncu diğer 4 oyuncuya dönerek durur. Drill de 1 top kullanılır. Hızlıca, ayakları oynatmadan çift elle göğüs pası çalışması yapılır. 27) 5 oyuncu aşağıdaki şekildeki gibi dizilirler. 2 top kullanılır. Çift elle göğüs pası çalışması yapılır.(şekil 29) 28) Yuvarlak daire halindeki şekilde görüldüğü gibi 4 sıra olunur, karşıdan karşıya çift elle bounce pas verilir.(şekil 30) 29) Pas ver ve arkadan al: Oyuncu pas attığının her seferinde pası takip eder ve pas attığı oyuncunun yerini alır. Bu drill 1 veya 2 topla oynanabilir.(şekil 31) 30) Rombus-Kare Drilli- Oyuncular pası aldıktan sonra pası takip edip pas attıkları yerdeki sıraya girerler. Drill 1 veya 2 topla yapılır.(şekil 32) 31) Oyuncular 4 gruba ayrılırlar. Gruplardan her biri yarı sahanın 4 köşesinde sıraya girerler. Oyuncular karşı köşeye pas verip sonra pası takip ederler ve o sıranın sonuna girerler. Drill ilerledikçe top sayısı arttırılır.(şekil 33) Şekil:13 15

17 Şekil:14 Şekil:15 16

18 Şekil:16 Şekil:17 Şekil:18 17

19 Şekil:19 Şekil:20 Şekil:21 Şekil:22 18

20 Şekil:23 Şekil:24 Şekil:25 19

21 Şekil:26 Şekil:27 Şekil:28 20

22 Şekil:29 Şekil:30 Şekil:31 21

23 Şekil:32 Şekil:33 22

24 TURNİKE ATIŞI Bu atış şekli direkt olarak pota yakınlarında (0-1 m) uygulanır. Potaya yakından uygulanması nedeniyle en garantili şut şeklidir. Özellikle basketbola yeni başlayanlar turnike atışı, adım kuralları ile tespit edilmiş özel bir ayak çalışması ister. Sağ elini kullananlar genellikle gerekli uyumu sağlamak için sol ayakla sıçrar. Turnike atışı top sürdükten veya bir pastan sonra uygulanır. Hareketin anlatımı sağ elini kullananlar için düşünülmüştür. Şut sahası, prensip olarak ikili ritim şeklinde cereyan eder. Burada top, her iki ayak havada bulunacak şekilde hafif sıçrama içerisinde alınır. Daha sonra oyuncu, oyun kurallarını çiğnemeden yerle iki defa temas edebilir. Birinci adım uzun, ikinci adım oldukça kısadır. Oyuncu ikinci adımında öne doğru yapmış olduğu hareketini yukarıya ve potaya rahat yükselebilmesi için kısa tutmak zorunluluğundadır. Esas şut safhasında oyuncu, son olarak sol ayağı üzerinde kuvvetli olarak sıçrar. Aynı anda atışı yapan elin dizi enerjik olarak karına doğru çekilir. Alındığından beri vücudun önünde iki elle tutulan top baş üzerinden yukarı doğru kaldırılır. El; topu parmaklarla alt tarafından kavramıştır. Top atış kolunun uzatılması ve el bileğinin bükülmesi ile ya direkt olarak çemberin içine veya çarpma levhasına vurdurularak atılır. Oyuncu şuttan sonra sıçrama ayağının üzerine düşerek zaman kaybetmeden oyuna katılır. (Şekil:34) Şekil:34 Alınan pas sonrası turnike atış 23

25 ALIŞTIRMALAR 1. Koşarken sağ ayak üzerine sıçranır, sol diz karına çekilir ve kol baş üzerinden yukarı kaldırır (ve tersi). Bu alıştırma basketbol sahasında serbest olarak karışık düzende uygulanır. 2. Aynı koşu ve sıçrama içerisinde potaya ve çarpma levhasına dokunma (kol ve bacak uyumu gereklidir. Örneğin: sağ bacak, sol el). 3. İkili gruplar teşkil edilir. Eşler basketbol temel duruşu içerisinde sağ dizlerini yukarı kaldırırken sağ elle birbirlerine topu atarlar. 4. Alıştırma 3, öne bir pivot adımı alınarak uygulanır. 5. Oyuncu bir kere top sürerek stop yapar. Stop sonrası öne doğru oyun ayağı ile bir adım alarak atışını uygular. 6. Oyuncu, top sürer ve ikili ritm sonrası eşine topu atar 7. Alıştırma 3-6 yaklaşık olarak 45 derecelik açıdan çarpma levhası yoluyla potada uygulanır. Bu çalışma potanın her iki tarafından yapılmalıdır. (sağdan sağ elle,soldan sol elle şut atılır) 8. Bir pas veya top sürme sonrası turnike atışındaki ikili ritmin öğretilmesi için metodik bir yardım şekli olarak oyun sahasında çizilmiş üç çizgiden üç çizgiden yararlanabiliriz. Sağ uygulanan turnike atışında son üç adım sol sağ sol olur. (Şekil: 35) 9.Alıştırma 8 gibi. Ancak top birinci ikinci çizgi arasında havada alınarak turnike atışı yapılır. 10.Turnike atışı çeşitli yönlerden ve çeşitli paslardan sonra uygulanır. (Örneğin: yerden,göğüsten, baş üstü pas gibi) 11.Oyuncu top sürerek turnike atışı yapar. 12.İki grup teşkil edilir. Top sürerek turnike alıştırması yapılır.( Şekil:36). 13.Oyuncu, engeller etrafında top sürerek sağ taraftan sağ elle, sol taraftan sol elle turnike atışı yapar. Bu çalışma akıcı olup, zaman tutularak müsabaka şekline dönüştürülebilir. (Şekil: 37). 14. Oyuncu 1, top sürerek turnike atışı yapar. Biraz geride duran oyuncu 2, oyuncu 1 ile aynı anda koşarak onun turnike atışını önlemeye çalışır ( Şekil : 38 ). 15. Antrenör, oyuncu 1 veya 2 den birisine pas verir. Pası alan oyuncu turnike atmaya, diğeri de onu önlemeye çalışır (Şekil:39 ). 16. Post oyuncuları üzerinden turnike atışı ( Şekil:40) 24

26 17. Her oyuncuda bir top vardır. Pas sonrası kat, turnike atışı ve top alınarak sıranın arkasına geçilir (Şekil: 41). 18.Her oyuncuda bir top vardır. Turnike atışı çalışması (Şekil: 42). 19.Uzun pas turnike atışı 20. Tam sahada turnike atışı çalışması(şekil: 43). Şekil:35 Şekil:36-37 Şekil:38 25

27 Şekil:39 Şekil:40 Şekil:41-42 Şekil:43 26

28 KAYNAKÇA 1-Gençler İçin Basketbol Efes Pilsen Spor Kulübü Eğitim Yayınları:2 2-Bilgin,S.(1996)TEMEL BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ALIŞTIRMALARI(1.Basım) Saray Tıp Kitapevi. 3-Sevim,Y.(1997) BASKETBOL TEKNİK-TAKTİK ANTREMAN(Geliştirilmiş Baskı)Beden Eğitimi ve Spor Yayınları 27