ÇİMENTAŞ İZMİR ÇİMENTO FABRİKASI TÜRK A.Ş. 1 OCAK - 30 EYLÜL 2009 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR

Transkript

1 ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR

2 ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR İÇİNDEKİLER SAYFA ÖZET KONSOLİDE BİLANÇOLAR ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI... 3 ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI... 4 ARA DÖNEM ÖZET KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI... 5 ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR DİPNOT 1 ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU... 6 DİPNOT 2 ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI DİPNOT 3 BAĞLI ORTAKLIK SATIŞI DİPNOT 4 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI DİPNOT 5 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DİPNOT 6 STOKLAR DİPNOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR DİPNOT 8 MADDİ DURAN VARLIKLAR DİPNOT 9 ŞEREFİYE DİPNOT 10 FİNANSAL BORÇLAR DİPNOT 11 VERGİLER DİPNOT 12 ÖZKAYNAKLAR DİPNOT 13 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALİYETİ DİPNOT 14 NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER DİPNOT 15 DİĞER FAALİYET GELİRLERİ/ (GİDERLERİ) DİPNOT 16 FİNANSAL GELİRLER DİPNOT 17 FİNANSAL GİDERLER DİPNOT 18 HİSSE BAŞINA KAZANÇ/ (KAYIP) DİPNOT 19 YABANCI PARA POZİSYONU DİPNOT 20 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER DİPNOT 21 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR... 45

3 30 EYLÜL 2009 VE 31 ARALIK 2008 TARİHLERİ İTİBARİYLE ÖZET KONSOLİDE BİLANÇOLAR VARLIKLAR Bağımsız Dipnot denetimden geçmiş Referansları 30 Eylül Aralık 2008 Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar Diğer Alacaklar Stoklar Diğer Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Diğer Alacaklar Finansal Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Şerefiye Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR Özet konsolide finansal tablolar yayınlanmak üzere Yönetim Kurulu nun 12 Kasım 2009 tarihli toplantısında onaylanmış ve Yönetim Kurulu adına Sn. Walter Montevecchi ve Sn. Ali İhsan Özgürman tarafından imzalanmıştır. İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 1

4 30 EYLÜL 2009 VE 31 ARALIK 2008 TARİHLERİ İTİBARİYLE ÖZET KONSOLİDE BİLANÇOLAR YÜKÜMLÜLÜKLER Bağımsız Dipnot denetimden geçmiş Referansları 30 Eylül Aralık 2008 Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar Ticari Borçlar İlişkili Taraflara Ticari Borçlar Diğer Ticari Borçlar Diğer Borçlar İlişkili Taraflara Diğer Borçlar Diğer Borçlar Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Borç Karşılıkları Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar Kıdem Tazminatı Karşılığı Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi 12 (3.401) (2.105) Hisse Senetleri İhraç Primleri Değer Artış Fonları Yabancı Para Çevrim Farkları 12 (6) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Ortak Kontrol Altındaki İşletmeler Arasında Yapılan Hisse Satışı Etkisi Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı/ (Zararı) (32.608) Azınlık Payları TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZKAYNAKLAR İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 2

5 1 OCAK - 30 EYLÜL 2009 VE 2008 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT ÖZET KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOLARI Düzeltilmiş(*) Dipnot 1 Ocak - 1 Temmuz - 1 Ocak - 1 Temmuz - Referansları 30 Eylül Eylül Eylül Eylül 2008 Satış Gelirleri Satışların Maliyeti ( ) (84.230) ( ) (91.212) BRÜT KAR Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (14.241) (4.552) (12.586) (3.919) Genel Yönetim Giderleri (35.693) (11.020) (33.783) (11.970) Diğer Faaliyet Gelirleri Diğer Faaliyet Giderleri 15 (2.870) (1.564) (3.802) (745) FAALİYET KARI Finansal Gelirler Finansal Giderler 17 (52.667) (4.872) (86.471) (14.208) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KAR Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri (5.220) (2.759) (9.264) (5.107) - Dönem Vergi Gideri 11 (5.780) (2.322) (6.708) (3.318) - Ertelenmiş Vergi Geliri/ (Gideri) (437) (2.556) (1.789) NET DÖNEM KARI/ (ZARARI) Diğer Kapsamlı (Gider)/ Gelir: Satılmaya hazır finansal varlık makul değer değişimi (52.976) - (24.097) Yabancı para çevrim farklarındaki değişim (22.682) Bağlı ortaklık satışı VERGİ SONRASI DİĞER KAPSAMLI (GİDER)/ GELİR (29.990) 2 (8.946) (20.948) TOPLAM KAPSAMLI GELİR/ (GİDER) Net Dönem Karının/ (Zararı) Dağılımı: Azınlık Payları (133) (7) Ana Ortaklık Payları Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı: Azınlık Payları (104) (388) Ana Ortaklık Payları (76.502) Ana Ortaklığa Ait Dağıtılabilir Kar/ (Zarar) Üzerinden Hesaplanan Hisse Başına Kazanç/ (Kayıp) 18 0,6099 0,0737 0,2300 0,2983 (*) Bakınız Dipnot 2.5. İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 3

6 1 OCAK - 30 EYLÜL 2009 VE 2008 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT ÖZET KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI 1 Ocak - 30 Eylül 2009 ara hesap dönemine ait özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu: Ortak Kontrol Altındaki Karşılıklı Hisse Yabancı Kardan İşletmeler Net Sermaye İştirak Senetleri Değer Para Ayrılan Arasında Geçmiş Dönem Ödenmiş Düzeltmesi Sermaye İhraç Artış Çevrim Kısıtlanmış Yapılan Hisse Yıllar (Zararı)/ Azınlık Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi Primleri Fonları Farkları Yedekler Satışı Etkisi Karları Karı Payları Özkaynaklar 1 Ocak (2.105) (32.608) Transferler (33.124) Ana ortaklık hissesinin alımı - - (1.296) (1.296) Yabancı para çevrim farkları (3.607) (3.607) Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değer değişimi (Dipnot 7) (52.976) (43) (42.632) Bağlı ortaklık satışı nedeniyle konsolidasyon kapsamından çıkış (Dipnot 3) (70.248) - (11.366) (10.938) Satın alınan bağlı ortaklık nedeniyle artış Net dönem karı Eylül (3.401) (6) Ocak - 30 Eylül 2008 ara hesap dönemine ait özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu: Ortak Kontrol Düzeltilmiş (*) Altındaki Karşılıklı Hisse Yabancı Kardan İşletmeler Net Sermaye İştirak Senetleri Değer Para Ayrılan Arasında Geçmiş Dönem Ödenmiş Düzeltmesi Sermaye İhraç Artış Çevrim Kısıtlanmış Yapılan Hisse Yıllar Karı/ Azınlık Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi Primleri Fonları Farkları Yedekler Satışı Etkisi Karları (Zararı) Payları Özkaynaklar 1 Ocak önceden raporlanan (629) (10.962) Maddi duran varlıklarda yapılan düzeltmenin etkisi (Dipnot 2.5) Ocak yeniden düzenlenmiş (629) (10.962) Transferler ( ) - - Kurucu intifa hakkı sahiplerine 2007 yılı karından kar payı ödemesi (3.914) - - (3.914) Sermaye artışı (39.210) Ana ortaklık hissesinin alımı - - (910) (910) Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değer değişimi (Dipnot 7) (24.097) (50) (5.065) Yabancı para çevrim farkları (3.960) (3.881) Net dönem karı (133) Eylül (1.539) (*) Bakınız Dipnot 2.5. İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 4

7 1 OCAK - 30 EYLÜL 2009 VE 2008 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT ÖZET KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOLARI Düzeltilmiş (*) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 30 Eylül Eylül 2008 İşletme faaliyetleri: Vergi öncesi kar İşletme faaliyetlerinden elde edilen net nakitin vergi öncesi kar ile mutabakatına yönelik düzeltmeler: Amortisman ve itfa payları Maddi duran varlık satış karı- net 15 (2) (40) Faiz geliri 16 (1.976) (1.891) Faiz giderleri Bağlı ortaklık sermaye artışına iştirak edilmesinden oluşan yabancı para çevrim farkı (3.634) (3.881) Kıdem tazminatı karşılık gideri Vadeli işlemlerden doğan zararlar Bağlı ortaklık satış karı 15 (47.052) - Finansal borçların gerçekleşmeyen kur farkı (geliri)/ gideri (3.638) Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler: Ana ortaklık dışı paylardaki değişim Ödenen kıdem tazminatı (1.331) (1.416) Ticari alacaklardaki azalış/ (artış) (15.194) Stoklardaki azalış/ (artış) (29.866) İlişkili taraflardan ticari alacaklardaki azalış/ (artış) 4.a 173 (75) Diğer kısa vadeli alacaklar ve dönen varlıklardaki artış (367) (3.192) Diğer uzun vadeli alacaklar ve duran varlıklardaki azalış Ticari borçlardaki artış İlişkili taraflara ticari borçlardaki artış 4.c Diğer kısa vadeli borçlardaki ve yükümlülüklerdeki azalış (4.700) (2.773) Ödenen vergiler 11 (5.316) (7.306) İşletme faaliyetlerinden elde edilen net nakit Yatırım faaliyetleri: Tahsil edilen faiz geliri Maddi duran varlık satış hasılatı Bağlı ortaklık satışından elde edilen net nakit Bağlı ortaklık satın alımı sırasında dışarıya çıkan nakit toplamı 9 (9.087) - Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları (11.849) (69.995) Yatırım faaliyetlerinden elde edilen/ (faaliyetlerinde kullanılan) net nakit (68.021) Finansman faaliyetleri: İlişkili taraflardan diğer alacaklardaki azalış/ (artış) 4.b 915 (35) İlişkili taraflara diğer borçlardaki artış 4.d Finansal borçlardaki artış Finansal borçlarda geri ödeme ( ) - Hazine hissesi alımı (1.296) (910) Vadeli döviz işlemlerinden elde edilen net nakit (417) Kurucu intifa hakkı sahiplerine kar payı ödemesi - (3.914) Ödenen faiz (12.959) (15.334) Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit ( ) (14.603) Toplam net nakit girişi/ (çıkışı) (33.009) 1 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler Eylül itibariyle nakit ve nakit benzeri değerler (*) Bakınız Dipnot 2.5. İzleyen dipnotlar ara dönem özet konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluştururlar. 5

8 DİPNOT 1 - ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Çimentaş İzmir Çimento Fabrikası Türk A.Ş. ( Çimentaş veya Şirket ), ana ortaklık, 7 Ağustos 1950 tarihinde kurulmuştur. Şirket in fiili faaliyet konusu dökme ve torbalı çimento üretimi, ticareti, satışı ve naklidir. Şirket in ana ortağı İtalya da yerleşik Cementir Grubu dur. Çimentaş ın bağlı ortaklıkları ( bağlı ortaklıklar ) ve başlıca faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir: Faaliyet Bağlı Ortaklıklar gösterdiği ülke Başlıca faaliyet konusu - Çimbeton Hazır Beton ve Prefabrik Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. ( Çimbeton ) Türkiye Hazırbeton üretimi - Kars Çimento Sanayi ve Tic. A.Ş. ( Kars Çimento ) Türkiye Çimento üretimi - Destek Organizasyon Temizlik, Akaryakıt, Tabldot Servis San. ve Tic. A.Ş. ( Destek ) Türkiye Hizmet - Elazığ Altınova Çimento Sanayi ve Tic. A.Ş. ( Elazığ Çimento ) Türkiye Çimento ve hazırbeton üretimi - Bakırçay Çimento San. ve Tic. A.Ş. ( Bakırçay ) Türkiye Faaliyet dışı - Yapıtek Yapı Teknoloji San. ve Tic. A.Ş. ( Yapıtek ) Türkiye Faaliyet dışı - Alfacem S.r.l. ( Alfacem ) (*) İtalya Cementir Grubu içerisinde mali aracılık hizmeti - Globocem S.r.l ( Globocem ) (*) İspanya Cementir Grubu içerisinde mali aracılık hizmeti - İlion Çimento İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ( İlion Çimento ) Türkiye Uçucu kül üretimi - Cemit LLC. ( Cemit ) Rusya Federasyonu Çimento üretimi ve ticareti - Recydia Atık Yönetimi Yenilebilir Enerji Üretimi ve Lojistik Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. ( Recydia ) (**) Türkiye Atık yönetimi - Süreko Atık Yönetimi Nakliye Lojistik San. ve Tic. A.Ş. ( Süreko ) Türkiye Atık yönetimi (*) Şirket ve bağlı ortaklıkları (bundan sonra Grup olarak adlandırılacaktır), 20 Mart 2009 tarihli yönetim kurulu kararı ile sermayesinin %99,01 ine sahip olduğu Alfacem hisselerinin tamamını, 2 Nisan 2009 tarihinde Cementir Holding kuruluşu olan Cementir Delta SpA ya ( Cementir Delta ) bin Euro karşılığı bin TL ye satılmış olup aynı tarih itibariyle Grup un Alfacem ve Globocem üzerindeki kontrolü sona ermiştir (Dipnot 3). (**) Grup 3 Haziran 2009 tarihinde, atık yönetimi alanında faaliyet göstermek üzere, Recydia yı kurmuştur. 2 Eylül 2009 tarihinde, Grup Şirketlerinden Recydia ve Bakırçay, Kazan/ Ankara ve Kula/Manisa da atık bertaraf tesisleri olan ve atık yönetimi alanında faaliyet gösteren Süreko nun net varlıklarının %70 ini Euro karşılığı olan bin TL bedelle satın almıştır (Dipnot 9). Grup, Türkiye de kayıtlı bulunmaktadır. Çimentaş ve bağlı ortaklığı Çimbeton, halka açık şirketler olup Çimentaş sermayesinin %2,20 sine (31 Aralık 2008: %2,20), Çimbeton sermayesinin %15,26 sına (31 Aralık 2008: %15,26) karşılık gelen hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirket in kayıtlı ofis adresi aşağıdaki gibidir: Kemalpaşa Cad. No: Işıkkent/ İzmir 6

9 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ), Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK nın Seri: XI, No: 25 "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ"i yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UMS/UFRS ) na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine ( SPK Finansal Raporlama Standartları ) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı ( UMS 29 ) uygulanmamıştır. SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği uyarınca işletmeler, ara dönem finansal tablolarını UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama standardına uygun olarak tam set veya özet olarak hazırlamakta serbesttirler. Grup bu çerçevede ara dönemlerde özet konsolide finansal tablo hazırlamayı tercih etmiş, söz konusu özet konsolide finansal tablolarını SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlamıştır. Finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, ilişikteki özet ara dönem finansal tablolar SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlanmıştır. Ara dönem özet finansal tablolar ve dipnotlar, SPK nın 2008/16, 2008/18, 2009/2 ve 2009/4 sayılı haftalık bültenlerindeki duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Konsolide finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlüklülerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak ana Şirket in fonksiyonel ve raporlama para birimi olan Türk Lirası ( TL ) olarak hazırlanmıştır. 7

10 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) 2.2 Önemli muhasebe politikaları Ara dönem özet konsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları, 1 Ocak - 31 Aralık 2008 hesap dönemine ait yıllık konsolide finansal tablolardakiler ile aşağıda belirtilen husus dışında, uyumludur: Ara dönemlerde vergi karşılıkları yıl sonu mali sonuçlarına uygulanması beklenen vergi oranları göz önünde bulundurularak hesaplanmaktadır. 1 Ocak - 30 Eylül 2009 ara hesap dönemi için hazırlanan ara dönem özet konsolide finansal tablolar, 1 Ocak - 31 Aralık 2008 hesap dönemine ait yıllık konsolide finansal tablolarla birlikte değerlendirilmelidir. Bir yıllık mali dönem içerisinde eşit dağılmayan giderler, sadece bu giderlerin mali yıl sonunda uygun bir şekilde tahmin edilebileceği veya ertelenebileceği durumlarda ara dönem özet konsolide finansal tablolarda dikkate alınmıştır. Grup un faaliyet gösterdiği sektör nedeniyle, ara dönem finansal tablolarını önemli ölçüde etkileyebilecek mevsimsel veya dönemsel özellikler taşıyan faaliyetleri bulunmamaktadır. SPK tarafından sunumu zorunlu kılınan bilgiler SPK'nın Seri: XI No: 29 sayılı tebliği ve ona açıklama getiren duyuruları uyarınca, ara dönemlerde özet finansal tablo hazırlayan işletmelerin döviz pozisyonu tablosunu, toplam ihracat ve toplam ithalat tutarları ile toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme oranını özet finansal tablo dipnotlarında sunmaları zorunludur (Dipnot 19). 2.3 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki değişiklikler a) Mevcut standartlarda 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren başlayan muhasebe dönemlerinde geçerli ve Grup un faaliyetleriyle ilgili olan değişiklikler * UMS 23 (Değişiklik), Borçlanma Maliyetleri (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Değişiklik, özellikli bir varlığın (amaçlandığı şekilde kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi uzun bir süreyi gerektiren varlığı ifade eder) iktisabı, yapımı ya da üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin söz konusu varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilmesini öngörmektedir. Bu borçlanma maliyetlerinin oluştuğu dönemde gelir tablosuna gider olarak muhasebeleştirilmesi yöntemi kaldırılmaktadır. Grup un özellikli varlığı bulunmaması sebebiyle değişikliğin finansal tablolarda önemli bir etkisinin olmaması beklenmektedir. Ayrıca borçlanma maliyetlerinin tanımı faiz giderinin hesaplanmasında UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçümleme ile uyumlu olarak etkin faiz yönteminin kullanılmasını sağlayacak şekilde değiştirilmiştir. Söz konusu değişiklikler Grup un finansal tablolarını etkilememektedir. 8

11 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) * UMS 1 (Değişiklik), Finansal Tabloların Sunumu (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Değişiklik, özsermayede kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan gelir gider değişikliklerinin özsermaye değişim tablosunda gösterilmesini engellemekte, kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan değişikliklerin ana ortaklık paylarından kaynaklanan değişikliklerden ayrı gösterilmesini öngörmektedir. Tüm kontrol gücü olmayan paylardan kaynaklanan değişikliklerin ayrı bir performans tablosunda (kapsamlı gelir tablosu) gösterilmesi öngörülmektedir. Ancak, işletmeler tek bir tablo (kapsamlı gelir tablosu) ya da iki tablo (gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu) sunmak konusunda serbest bırakılmışlardır. Geçmiş dönem bilgilerinin değiştirilmesi ya da yeniden sınıflandırılması durumunda yeniden düzenlenmiş geçmiş dönem bilançosunun karşılaştırmalı dönem sonu bilançosu ile birlikte verilmesi gerekmektedir. UMS 1 (Değişiklik) Grup tarafından 1 Ocak 2009 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanmaktadır. Grup, performans tablosu olarak tek bir kapsamlı gelir tablosunu kullanmaktadır. * UMS 36 (Değişiklik), Varlıklarda Değer Düşüklüğü (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Değişiklik IASB nin Mayıs 2008 de yayınlanan yıllık geliştirme projesi kapsamında yapılmıştır. Satış için gerekli maliyetler düşüldükten sonraki makul değer hesaplaması indirgenmiş nakit akımları yöntemine dayanıyorsa, kullanım değeri için yapılan açıklamaların aynıları verilmelidir. Grup, UMS 36 (Değişiklik) i indirgenmiş nakit akım yöntemi kullanılarak tespit edilen satış için gerekli maliyetler düşüldükten sonraki, makul değer hesaplaması açıklamaları için uygulamıştır. IASB nin Mayıs 2008 de yayınlanan yıllık geliştirme projesi kapsamında aşağıdaki standartlarda küçük değişiklikler meydana gelmiştir. Grup un finansal tablolarına önemli bir etkisi beklenmediğinden, bu değişiklikler detaylı bir biçimde incelenmemiştir. * UFRS 7 Finansal Araçlar - Dipnotlar, * UMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklik ve Hatalar, * UMS 10 Bilanço Tarihinden Sonra Ortaya Çıkan Olaylar, * UMS 18 Hasılat, * UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama * UFRS 2 (Değişiklik), Hisse Bazlı Ödemeler (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 38 (Değişiklik), Maddi Olmayan Duran Varlıklar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 19 (Değişiklik), Çalışanlara Sağlanan Faydalar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 39 (Değişiklik), Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçümleme (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 1 (Değişiklik), Finansal Tabloların Sunumu (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). b) Grup tarafından geçerlilik tarihinden önce uygulanmış standartlar Yoktur. c) 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren başlayan muhasebe dönemlerinde geçerli olan ancak Grup un faaliyetleriyle ilgili olmayan yorumlar * UFRS 1 (Değişiklik) UFRS nin İlk Defa Uygulanmasına İlişkin İlkeler ve UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Revize edilen standart, UFRS yi ilk defa uygulayanların, konsolide olmayan finansal tablolarında bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlarının açılış değerini gerçeğe uygun değer ya da defter değeri üzerinden ölçmelerine olanak tanımaktadır. 9

12 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) * UMS 16 (Değişiklik), Maddi Duran Varlıklar (ve bunun sonucunda UMS 7 Nakit Akım Tablosu nda meydana gelen değişiklik). Temel işlevleri duran varlık kiralayıp daha sonrasında ilgili varlıkları satmak olan işletmeler, söz konusu satış işlemlerinden elde edilen tutarları hasılat olarak kaydetmeli ve bu duran varlıklar satılmaya hazır duruma geldiklerinde defter değerleri üzerinden envanter olarak sınıflandırılmalıdırlar. * UMS 20 (Değişiklik), Devlet Teşvik ve Yardımları (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir) * UMS 28 (Değişiklik), İştiraklerdeki Yatırımlar (ve bunun sonucunda UMS 32 Finansal Araçlar: Açıklamalar ve Sunum ile UFRS 7 Finansal Araçlar - Dipnotlar da meydana gelen değişiklikler) (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 29 (Değişiklik), Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 31 (Değişiklik), Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıkların Muhasebeleştirilmesi (ve bunun sonucu UMS 32 ve UFRS 7 de meydana gelen değişiklikler) (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 32 (Değişiklik), Finansal Araçlar: Açıklamalar ve Sunum, ve UMS 1 (Değişiklik), Finansal Tabloların Sunumu - Satış Opsiyonlu Finansal Araçlar ve Tasfiye Sürecinde Ortaya Çıkan Yükümlülükler (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir) * UMS 38 (Değişiklik), Maddi Olmayan Duran Varlıklar, (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Değişiklik IASB nin Mayıs 2008 de yayınlanan yıllık geliştirme projesi kapsamında yapılmıştır. Değişiklik, UMS 38 deki sınırlı yararlı ömre sahip maddi olmayan duran varlıklar açısından, doğrusal itfa yönteminden daha düşük birikmiş itfa payları ile sonuçlanan bir itfa yöntemini destekleyen bir kanıt nadiren bulunur ifadesini kaldırmaktadır. Grup taki tüm maddi olmayan duran varlıklar doğrusal yöntemle itfa edilmektedir. Bu nedenle, söz konusu değişiklik Grup un operasyonlarını etkilememektedir. * UMS 40 (Değişiklik), Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (ve bunun sonucunda UMS 16 da meydana gelen değişiklikler) (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UMS 41 (Değişiklik), Tarımsal Faaliyetler (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UFRYK 15, Gayrimenkul İnşaat Sözleşmeleri (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UFRYK 16, Yurt Dışındaki İşletmede Bulunan Net Yatırım Riskinden Korunma (1 Ekim 2008 tarihinden itibaren geçerlidir). * UFRYK 13, Müşteri Sadakat Programları (1 Temmuz 2008 tarihinden sonra başlayan muhasebe dönemlerinde geçerlidir). * UFRS 8, Faaliyet Bölümleri (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). 10

13 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) d) 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren başlayan muhasebe dönemlerde henüz geçerli olmayan ve Grup tarafından geçerlilik tarihinden önce uygulanmamış mevcut standartlarla ilgili değişiklikler ve yorumlar * UFRS 3 (Değişiklik), İşletme Birleşmeleri (1 Temmuz 2009 tarihinden sonra başlayan muhasebe dönemlerinden itibaren geçerlidir). Revize edilen standart, iktisap yöntemi uygulamasına devam etmekle birlikte önemli değişiklikler getirmektedir. Örneğin, iktisap için yapılan tüm ödemelerin iktisap tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile kaydedilmeleri, borç olarak sınıflandırılan iktisap sonrası yeniden değerlemeye tabi tutulan şarta bağlı ödemelerin de gelir tablosu ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. İktisap ile iktisap yapılması durumunda iktisap edilen varlıkta kontrol gücü olmayan paylar, gerçeğe uygun değerleri ya da iktisap edilen varlığın net varlıkları içindeki paylarının değeri üzerinden ölçülebilir. İktisap ile ilişkilendirilen tüm harcamaların giderleştirilmesi gerekmektedir. Grup, UFRS 3 (Değişiklik) i 1 Ocak 2010 dan itibaren gerçekleşen tüm işletme birleşmeleri için ileriye dönük uygulayacaktır. * UMS 27 (Değişiklik), Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar (1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Revize edilen standart, kontrol oranında değişiklik olmadığı durumlarda kontrol gücü olmayan paylarla yapılan tüm işlemlerin özsermayede gösterilmesini gerektirmektedir ve bu tip işlemler şerefiye ya da gelir ve gider doğurmayacaklardır. Standart, kontrolün sona erdiği işlemlerin nasıl muhasebeleştirileceğini de belirlemektedir. Kontrolün sona erdiği işletmede kalan hisselerin gerçeğe uygun değerleri yeniden belirlenir ve ortaya çıkan kayıp ve kazançlar gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Grup, 20 Mart 2009 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile sermayesinin %99,01 ine sahip olduğu Alfacem ve Globocem hisselerinin tamamını Cementir Delta ya satmış olup; UMS 27 (Değişiklik) te yer alan hükümler doğrultusunda, söz konusu satışın ve bu satış neticesinde Elazığ Çimento, Kars Çimento ve Bakırçay üzerindeki doğrudan ve dolaylı kontrol paylarındaki değişikliğin etkisini, Kars Çimento ve Elazığ Çimento üzerindeki kontrolü son bulmadığı için özkaynaklar altında muhasebeleştirmiştir. * UMS 27 (Değişiklik), Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar (1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). Konsolide olmayan finansal tabloların hazırlanmasında, UFRS 5 uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmayan ve UMS 39 a göre muhasebeleştirilen bağlı ortaklıklar için UMS 39 uygulanmaya devam edilecektir. Grup un konsolide olmayan herhangi bir bağlı ortaklığı olmamasından ötürü söz konusu değişiklik Grup un operasyonlarını etkilememektedir. * UFRYK 17, Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara Dağıtımı (1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). * UFRYK 18, Müşterilerden Varlık Transferleri (1 Temmuz 2009 tarihinden itibaren geçerlidir). e) 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren başlayan muhasebe dönemlerinde henüz geçerli olmayan ve Grup faaliyetleriyle ilgili olmayan mevcut standartlarla ilgili yorumlar ve değişiklikler Yoktur. 11

14 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) 2.4 Konsolidasyon Esasları Ara dönem özet konsolide finansal tablolar ana ortaklık ve kontrol sona erene dek, bağlı ortaklıkların hesaplarını içermektedir. Konsolidasyon kapsamına giren şirketlerin finansal tabloları, konsolide finansal tabloların açıklandığı tarih itibariyle ve yeknesak muhasebe politikaları esas alınarak SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak hazırlanmış ve konsolidasyona dahil edilmiştir. Şirket ve Türkiye de kayıtlı olan iştirakleri muhasebe kayıtlarını ve finansal tablolarını TL cinsinden Türk Ticaret Kanunu, vergi mevzuatı ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılmış tekdüzen muhasebe planına uygun olarak hazırlamaktadır. İtalya da, İspanya da ve Rusya Federasyonu nda kayıtlı olan ve konsolide edilen bağlı ortaklıklar ise finansal tablolarını bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre hazırlamaktadırlar. Söz konusu özet konsolide finansal tablolar, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygun olarak doğru bir biçimde sunulması amacıyla, bağlı ortaklıkların yasal kayıtlarına, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Bağlı ortaklıklar Bağlı ortaklıklar doğrudan Çimentaş tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Kontrol gücü, Şirket in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bu kontrol gücünün kaynağı, Şirket in doğrudan ya da dolaylı yoldan sahip olduğu hisse senetleri yoluyla Grup ta %50 nin üstünde oy hakkına sahip olmasıdır. Bağlı ortaklıklar, kontrolün Grup a transferinden itibaren konsolidasyona dahil edilmekte ve kontrolün ortadan kalktığı tarihten itibaren de konsolidasyon kapsamından çıkarılmaktadır (Dipnot 3). Buna istinaden, bağlı ortaklıklar, tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Şirket in sahip olduğu bağlı ortaklıkların kayıtlı değerleri ile özsermayeleri karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket in, bağlı ortaklıkları ile arasındaki grup içi işlemleri ve bakiyeleri konsolidasyon sırasında karşılıklı olarak silinmiştir. Grup un sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili ara dönem özet konsolide özkaynak ve ara dönem özet konsolide kapsamlı gelir tablosu hesaplarında netleştirilmiştir. Azınlık paylarına ilişkin, bağlı ortaklıkların net varlık ve cari dönem kar ya da zararındaki payı, ara dönem özet konsolide bilanço ve özet konsolide kapsamlı gelir tablosunda azınlık payları adıyla ayrıca sınıflandırılmıştır. 12

15 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) Aşağıdaki tablo 30 Eylül 2009 ve 31 Aralık 2008 tarihleri itibariyle bağlı ortaklıkların ortaklık yapısını göstermektedir: Çimentaş ve bağlı ortaklıklarının doğrudan ve dolaylı kontrol payları (%) 30 Eylül Aralık 2008 Cemit 100,00 100,00 Destek 99,97 99,98 Recydia 99,91 - Yapıtek 99,81 99,81 Çimbeton 84,74 84,74 İlion Çimento 84,74 84,74 Süreko 69,70 - Elazığ Çimento 60,95 (**) 97,92 Bakırçay 59,27 (**) 97,84 Kars Çimento 58,38 (**) 97,78 Alfacem - (*) 99,01 Globocem - (*) 99,01 (*) Dipnot 1 ve 3 de belirtildiği üzere, Grup 20 Mart 2009 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında alınan karara istinaden Alfacem hisselerinin tamamını 2 Nisan 2009 tarihinde Cementir Holding kuruluşu olan Cementir Delta ya satmış olup, bu satışın sonucunda Alfacem ile Alfacem in sermayesinin %100 üne sahip olduğu bağlı ortaklığı Globocem, Grup un söz konusu Şirketler üzerindeki kontrolü sona erdiğinden, aynı tarih itibariyle konsolidasyon kapsamından çıkarılmıştır. (**) Elazığ Çimento ve Bakırçay hisselerinin, sırasıyla, %93,55 ve %97,86 sına sahip olan Kars Çimento hisselerinin %39,81 ine, 2 Nisan 2009 tarihi itibariyle konsolidasyon kapsamından çıkarılan Alfacem in sahip olması sebebiyle, Grup un Kars Çimento, Elazığ Çimento ve Bakırçay üzerindeki doğrudan ve dolaylı kontrol payları, sırasıyla, %58,38, %60,95 ve %59,27 ye düşmüş olmakla beraber Kars Çimento, Elazığ Çimento ve Bakırçay üzerinde Grup un kontrol kaybı sözkonusu değildir. Yabancı para çevrimi i) Fonksiyonel ve raporlama para birimi Grup un her bir şirketinin finansal tablo kalemleri, söz konusu şirketin içinde bulunduğu ve operasyonlarını sürdürdüğü ana ekonomide geçerli olan para birimi cinsinden ölçülmüştür ( fonksiyonel para birimi ). Konsolide finansal tablolar ana şirketin fonksiyonel ve raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur. ii) İşlemler ve bakiyeler Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı günkü döviz kurlarından fonksiyonel para birimine çevrilmiştir. Bu işlemlerin gerçekleşmesinden ve yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülüklerin yıl sonu döviz kurlarından çevrilmesinden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri nakit akım ve net yatırımın koruması olarak değerlendirilip özkaynak kalemi altında takip edilenler dışında konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Yabancı para cinsinden ölçülen satılmaya hazır finansal yatırım gibi parasal olmayan finansal varlıkların yabancı para değerlemesinden kaynaklanan kur farkı gelir ve giderleri söz konusu varlık konsolide finansal tablolardan çıkarılmadığı sürece, özkaynaklar altında takip edilmektedir. 13

16 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) iii) Yabancı ülkelerdeki bağlı ortaklıkların finansal tablolarının çevrimi Yabancı ülkelerde kayıtlı bulunan bağlı ortaklıkların finansal tabloları bulundukları ülkelerin standart, kanun ve düzenlemelerine göre hazırlanmış olup doğru, ana ortaklık mali tabloları ile uyumlu bir sunum ve içerik için SPK Finansal Raporlama Standartları na uyarlanmıştır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren söz konusu şirketlerin varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL ye çevrilmiştir. Bu ortaklıkların kapsamlı gelir tablosu kalemleri ise ortalama kurlar kullanılarak TL ye çevrilmiştir. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklığın açılış net varlıklarının yeniden çevrilmesi ve ortalama kurlar ile bilanço tarihindeki kurlardan doğan farklılıklar özkaynaklar altındaki yabancı para çevrim farkları içerisinde takip edilmektedir. 2.5 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un özet konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Grup, 30 Eylül 2009 özet konsolide bilançosunu 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle hazırlanmış konsolide bilançosu ile; 1 Ocak - 30 Eylül 2009 dönemine ait özet konsolide kapsamlı gelir tablosunu, özet konsolide nakit akım tablosunu ve özet konsolide özkaynaklar değişim tablosunu ise 1 Ocak - 30 Eylül 2008 dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir. Uluslararası Muhasebe Standardı 16 ( UMS 16 ), Maddi Duran Varlıklar a göre, ilgili maddi duran varlık kullanılabilir hale gelip aktifleştirildikten sonra yapılan birtakım giderler, ancak UMS 16 da belirtilen kayda alma ilkelerinin yerine getirildiği durumlarda maddi duran varlık olarak finansal tablolara kaydedilmesi gerekir. Grup, kapasite ve verimlilik artışını sağlayan modernizasyon harcamaları ile birlikte birtakım makine ve teçhizatlardaki parça değişimlerini, UMS 16 da belirtilen kayda alma ilkelerini sağlamasına rağmen, önceki yıllarda gider olarak konsolide gelir tablosuna yansıtmıştır. Buna istinaden, önceki hesap dönemleri içerisinde konsolide gelir tablosu ile ilişkilendirilip, maddi duran varlıklar olarak muhasebeleştirilmeyen söz konusu modernizasyon ve parça değişim maliyetlerinin etkileri 1 Ocak 2008 tarihli geçmiş yıllar karlarına ve 1 Ocak - 30 Haziran 2008 ara hesap dönemine ait özet konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmıştır. Söz konusu tüm düzeltmeler neticesinde Grup un 31 Aralık 2007 tarihinde sona eren yıl itibariyle geçmiş yıllar karları, bin TL tutarında, 1 Ocak - 30 Eylül 2008 dönemine ilişkin konsolide net dönem karı ise bin TL tutarında artmıştır. Önemlilik kavramı dahilinde 1 Ocak - 30 Eylül 2008 dönemine ilişkin özet konsolide kapsamlı gelir tablosu, özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu ve özet konsolide nakit akım tablosu yeniden düzenlenmiştir. Daha önce raporlanan 30 Eylül 2008 tarihli özet konsolide finansal tablolara ilişkin düzeltmeler aşağıdaki gibi detaylandırılmaktadır: 1 Ocak 2008 Maddi duran varlıklardaki artış Birikmiş amortismanlardaki artış (674) Ertelenmiş vergi yükümlülüğündeki artış (571) Geçmiş yıllar karlarındaki artış

17 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) 1 Ocak - 30 Eylül 2008 Satışların maliyetindeki azalış (*) Ertelenmiş vergi gideri (1.252) Amortisman giderlerlerindeki artış (3.839) Net dönem karındaki artış (*) 30 Eylül 2008 tarihi itibariyle sona eren ara hesap dönemi içerisinde UMS 16 da belirtilen kayda alma ilkeleri doğrultusunda söz konusu dönem içerisinde özet konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmış modernizasyon ve parça değişimi maliyetlerinin maddi duran varlıklara sınıflandırılması. 2.6 Netleştirme/ Mahsup İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Grup un normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla net değerleri üzerinden gösterilir. 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Ara dönem özet konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Grup yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Grup un önemli muhasebe varsayım ve tahminleri aşağıdaki gibidir: Gelir vergileri Nihai vergi tutarına olan etkileri kesinleşmeyen ilgili bir çok işlem ve hesaplama normal iş akışı sırasında gerçekleşmekte olup bu gibi durumlar gelir vergisi karşılığı belirlenmesi sırasında önemli muhakemelerin kullanılmasını gerektirmektedir. Grup, vergisel olayların sonucunda ödenmesi tahmin edilen ek vergilerin oluşturduğu vergi yükümlüklerini kayıtlarına almaktadır. Grup, belirli bağlı ortaklıklara ait ve önümüzdeki dönemlerde faydalanabileceği, devreden mali zararlardan doğan ertelenmiş vergi alacaklarının bir kısmını bu varlıkların gelecekteki kullanımlarının kuvvetle muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlarına almamıştır (Dipnot 11). Bu konular ile ilgili oluşan nihai vergisel sonuçların, başlangıçta kaydedilen tutarlardan farklı olduğu durumlarda, bu farklar belirlendiği dönemlerdeki gelir vergisi karşılığı ve ertelenmiş vergi bakiyelerini etkileyebilecektir. Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değer tespiti Satılmaya hazır finansal varlıkların borsaya kayıtlı herhangi bir rayiç değerinin olmadığı durumlarda makul değerin hesaplanmasında kullanılan genel kabul görmüş değerleme yöntemleri, yönetimin en iyi tahminlerine dayanan birtakım varsayımları içermektedir (Dipnot 7). 15

18 DİPNOT 2 - ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR VE UYGULANAN MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) Şerefiye değer düşüklüğü testi UMSK tarafından yayımlanmış 36 no lu Varlıklarda Değer Düşüklüğü standardı ( UMS 36 ) kapsamındaki hükümler çerçevesinde, Grup Yönetimi Lalapaşa Çimento Ticari ve İktisadi Bütünlüğü ( Lalapaşa ), Elazığ Çimento ve İlion Çimento alımlarından kaynaklanan şerefiye tutarları ile ilgili olarak gerçekleştirdiği değer düşüklüğü testlerinde birtakım tahmin ve varsayımlar kullanılmıştır (Dipnot 9). DİPNOT 3 - BAĞLI ORTAKLIK SATIŞI Alfacem in konsolidasyon kapsamından çıkışı Grup un 20 Mart 2009 tarihli yönetim kurulu toplantısında alınan karara istinaden, Grup un sermayesinin %99,01 ine sahip olduğu bağlı ortaklık konumundaki Alfacem hisselerinin tamamını 2 Nisan 2009 tarihinde Cementir Holding kuruluşu olan Cementir Delta ya bin Euro karşılığı bin TL ye satılmasına karar verilmiş olup, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün sona erdiği tarih olan 2 Nisan 2009 itibariyle Alfacem konsolidasyon kapsamından çıkarılmıştır. Alfacem in 20 Mart 2009 tarihi itibariyle makul değeri; bağımsız değerleme uzmanı tarafından; Globocem, Aalborg, Kars Çimento ve Elazığ Çimento daki hisselerinin; indirgenmiş nakit akım, piyasa karşılaştırmaları ve net aktif değeri gibi genel kabul görmüş değerleme teknikleri kullanılarak, bin Euro olarak tespit edilmiş olup söz konusu makul değerler toplamının bin Euro tutarındaki kısmı Aalborg un %25 lik hissesinden kaynaklanmaktadır (Dipnot 7). 16

19 DİPNOT 3 - BAĞLI ORTAKLIK SATIŞI (Devamı) 2 Nisan 2009 Satış tutarı Konsolidasyon kapsamından çıkan net aktif ( ) Kars Çimento, Elazığ Çimento ve Bakırçay üzerindeki kontrol kaybına neden olmayan kontrol paylarındaki değişikliğin etkisi (bakınız özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu) Bağlı ortaklık satış karı (Dipnot 15) Konsolidasyon kapsamından çıkarılan net aktif toplamı Nakit ve nakit benzerleri 48 Ticari ve ilişkili taraflardan alacaklar Finansal varlıklar (Dipnot 7) Ertelenen vergi varlıkları (Dipnot 11) 83 Diğer varlıklar Toplam varlıklar Finansal borçlar (98.739) Ticari ve diğer borçlar (1.815) Toplam yükümlülükler ( ) Konsolidasyon kapsamından çıkarılan ortak kontrol altındaki işletmeler arasında yapılan hisse satışı etkisi (11.366) Konsolidasyon kapsamından çıkarılan bağlı ortaklık yabancı para çevrim farkları (70.248) Konsolidasyon kapsamından çıkarılan bağlı ortaklıktaki satılmaya hazır finansal varlıklara ait makul değer fonun çıkışı Alfacem ve Globocem in ana ortaklık dışı paylarının çıkışı (2.175) Kars Çimento, Elazığ Çimento ve Bakırçay ın ana ortaklık dışı paylarına transfer Konsolidasyon kapsamından çıkan net aktif Elde edilen net nakit

20 DİPNOT 4 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI i) İlişkili tarafların bakiyeleri: a) İlişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar: 30 Eylül Aralık 2008 Çimentaş Eğitim ve Sağlık Vakfı ( Çimentaş Vakfı ) Diğer İlişkili taraflardan ticari alacakların iki aydan daha kısa (31 Aralık 2008: iki aydan daha kısa) vadeli olması ve tahakkuk etmemiş faiz gelirinin etkisinin önemsiz olması nedeniyle ilişkili taraflardan alacaklar iskonto edilmemiş fatura tutarları üzerinden değerlenmiştir. b) İlişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar: Cementir Delta Cementir Holding İlişkili taraflardan diğer alacaklar, tahakkuk etmemiş faiz gelirinin etkisinin önemsiz olması nedeniyle iskonto edilmemiş fatura tutarları üzerinden değerlenmiştir. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle, ilişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar ağırlıklı olarak, Alfacem in İtalya daki vergi kanunları çerçevesinde nihai ana ortak olan Cementir Holding e geçmiş yıllar mali zararlarıyla ilgili vergi avantajını kullandırmasından kaynaklanan alacaklarından oluşmaktadır. c) İlişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar: Cementir Holding Çimentaş Vakfı Diğer Cementir Holding e olan ticari borçların önemli bir kısmı, Cementir Holding ile imzalanan 13 Haziran 2008 tarihli lisans (royalty) sözleşmesi gereğince alınan hizmetlerden kaynaklanmaktadır. d) İlişkili taraflara kısa vadeli diğer borçlar Cementir Holding Eylül 2009 tarihi itibariyle Cementir Holding e olan diğer borçların tamamı, 2009 yılının Nisan ve Mayıs ayları içerisinde, Cementir Holding tarafından Grup a sermaye artırımında kullanılmak üzere temin edilen nakit sermaye avansından oluşmaktadır (Dipnot 21). 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle, Cementir Holding e olan diğer borçlar Alfacem in nakit ihtiyacını karşılamak üzere, Grup un Cementir Holding ten aldığı ticari olmayan borçlardan oluşmaktadır. 18

21 DİPNOT 4 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI (Devamı) ii) İlişkili taraflar ile olan işlemler: a) İlişkili taraflara yapılan mal satışları: 1 Ocak - 1 Temmuz - 1 Ocak - 1 Temmuz - 30 Eylül Eylül Eylül Eylül 2008 Çimentaş Vakfı b) İlişkili taraflardan yapılan hizmet alımları: Cementir Holding Çimentaş Vakfı c) Finansman giderleri: Cementir Holding d) Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar: Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar Grup, 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle 2008 yılı karından üst düzey yöneticilere sağlanacak ikramiye toplamı bin TL tutarında karşılık ayırmış olup 30 Eylül 2009 tarihi itibariyle sona eren dönem içerisinde işten ayrılan üst düzey yöneticilere toplam bin TL ödeme yapılmıştır. 19

22 DİPNOT 5 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 30 Eylül Aralık 2008 Kasa Bankalar vadeli mevduatlar Yabancı para Türk Lirası vadesiz mevduatlar Yabancı para Türk Lirası Vadeli mevduatların vade tarihleri bir ay (31 Aralık 2008: bir ay) içerisindedir. 30 Eylül 2009 tarihi itibariyle yabancı para mevduatlar bin ABD Doları ve bin Euro dan oluşmaktadır (31 Aralık 2008: bin ABD Doları ve bin Euro). Vadeli mevduatların ağırlıklı ortalama yıllık etkin faiz oranları ilgili para birimindeki mevduatlar için aşağıdaki gibidir: TL vadeli mevduatlar %7,25 %15,01 ABD Doları vadeli mevduatlar %2,56 - Euro vadeli mevduatlar %2,5 - DİPNOT 6 - STOKLAR 30 Eylül Aralık 2008 Hammaddeler Yarı mamuller Mamuller Yedek parçalar ve işletme malzemeleri Diğer Eylül 2009 tarihi itibariyle sona eren dönem içerisinde giderleştirilen ve satışların maliyeti ile ilişkilendirilen hammadde, yarımamul ve mamullerin toplam tutarı bin TL dir (2008: bin TL) (Dipnot 14). 20

23 DİPNOT 7 - FİNANSAL YATIRIMLAR Grup, 23 Haziran 2005 tarihinde makul değeri Euro tutarındaki Danimarka da yerleşik Aalborg Portland A/S nin ( Aalborg ) %25 hissesine sahip olan Alfacem in net varlığının %99,01 ini 85 milyon Euro karşılığı olan bin TL bedelle satın almıştır. Bu işlemin ardından, 20 Temmuz 2005 tarihinde Alfacem, %100 üne sahip olduğu bağlı ortaklığından Globocem in sermayesini maliyet bedeli 85 milyon Euro olan Aalborg hisselerinin tamamı karşılığında arttırmıştır. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle, Grup, nihai ana ortaklığı Cementir SpA ( Cementir ) olan Aalborg un %25 hissesine sahip olmasına rağmen söz konusu iştirak üzerinde, UMS 28 İştiraklerin Muhasebeleştirilmesi nde tanımlanan doğrultuda önemli bir etkiye sahip olmaması sebebiyle, Aalborg a olan yatırımını satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırmıştır. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle Aalborg hisseleri, indirgenmiş nakit akım yöntemi kullanılarak elde edilen Euro tutarındaki makul değerleri üzerinden Grup un hissesi oranında bin TL üzerinden konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Aalborg hisselerinin 20 Mart 2009 tarihi itibariyle makul değeri, aynı tarihli bağımsız değerleme uzmanları tarafından bin Euro olarak tespit edilmiş olup indirgenmiş nakit akım, piyasa verilerinin karşılaştırılması (çarpan yöntemi) ve Aalborg un 31 Aralık 2008 tarihli konsolide finansal tablolarında yer alan net aktif değeri yöntemleri; değerleme çalışmasında kullanılmıştır. Söz konusu değerleme yöntemlerinin her biri için elde edilen sonuçlar, indirgenmiş nakit akım, piyasa verilerinin karşılaştırılması (çarpan yöntemi) ve net aktif değeri yöntemleri için sırasıyla %45, %45 ve %10 ile ağırlıklandırılmıştır. Uygulanan indirgenmiş nakit akım yönteminde iskonto oranı yıllık %7,87, dönem sonu büyüme oranı yıllık %0,50, vergi oranı ise %28 olarak dikkate alınmıştır. Dipnot 1 de belirtildiği üzere, Grup, 20 Mart 2009 tarihinde alınan Yönetim Kurulu kararı ile, %99,01 ine sahip olduğu Alfacem hisselerinin tamamını 2 Nisan 2009 tarihinde Cementir Delta ya satmış ve Aalborg hisselerinden oluşan finansal yatırımın tamamı konsolide finansal tablolardan çıkartılmıştır. Satılmaya hazır finansal varlığın dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Ocak Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değer azalışı (bakınız özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu) (52.976) (24.097) Yabancı para çevrim farkları (bakınız özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu) Satılmaya hazır finansal varlıklar makul değer fonu ve yabancı para çevrim farklarının ana ortaklık dışı paylara düşen kısmı (bakınız özet konsolide özkaynaklar değişim tablosu) (43) (50) Bağlı ortaklık satışı nedeniyle konsolidasyon kapsamından çıkış (Dipnot 3) ( ) - 30 Eylül