AYLIK BÜLTEN Trade Zamanı MAYIS 2011 Yıl:5 Sayı:54

Transkript

1 AYLIK BÜLTEN Trade Zamanı MAYIS 2011 Yıl:5 Sayı:54

2 İÇİNDEKİLER BAKIŞ AÇISI.. 1 TRADE ZAMANI 1 EMTİALARIN PERFORMANSI 6 GLOBAL PİYASALARDAKİ GERÇEKLEŞMELER 10 DÜNYA BORSALARININ 2011 YILI PERFORMANSI 10 ABD DOLARININ 2011 YILI PERFORMANSI 13 İMKB FİNANS SEKTÖRÜ GLOBAL KARŞILAŞTIRMA 16 GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ve TÜRKİYE BANKACILIK SEKTÖRÜ 16 P/BV KARŞILAŞTIRMASI GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERİN ORTALAMA 18 F/K ORANI KARŞILAŞTIRMASI İMKB SEKTÖR VE ŞİRKETLER 20 ANADOLU SİGORTA 1Ç11 20 ARÇELİK 1Ç11 22 EMLAK GYMO 1Ç11 24 EREGLİ 1Ç11 26 HALKBANK 1Ç11 29 TOFAŞ FABRİKA 1Ç11 32 NİSAN YABANCI İŞLEMLERİ 34

3 M. Baki ATILAL Araştırma, Müdür Selin Rena Araştırma Bölümümüzün Hazırladığı Diğer Raporlarımıza adreslerinden ulaşabilirsiniz.

4 TRADE ZAMANI... Yurtdışındaki pozitif seyre bir süredir IMKB eşlik etmiyordu. Banka bilançoları beklentileri karşılamayacak dendi, beklentilerin üzerinde geldi. Ekonomi yavaşlayacak dendi sanayi üretimi %14 e geldi. Kredi verme yavaşlayacak dendi yıllık %36 a çıktı. Batmış olan Yunanistan 4,88 le borçlanıyor bizde faiz yüksek dendi reel faiz 0 olsun tartışması gündeme yerleşti. Emtia fiyatlarındaki yükseliş bizi vuruyor dendi Emtiaların düştüğü günlerde bizde düştük ama yurtdışı toparlandı. Merkez Bankası YP munzam karşılıklarını arttırdığından beri dolar/tl nin yavaş yavaş yukarı trendi başlattığını görüyorduk, faizlerde ise ciddi bir sıçrama da yoktu, Yunanistan Portekiz sorunları AB de artarak devam ediyordu. Seçim rallisi mi? Mayıs ayında sat çık mı? derken lerden 67,500 desteğinin kırılmasını izledik. Bankacılık sektörüne güven yoktu ciddi çıkış yapamıyordu, sanayi sektörü zaten 2010 dan beri güçlü gidiyordu oda benden bu kadar dedi. Merkez bankasının aldığı tedbirlerin tek başına yetersiz olduğu görülmekte hem Nisan kapasite kullanım oranındaki artış hem de otomobil sektörünün ilk dört aylık verileri hem de bankacılık sektörü kredi artışının yıllık %36 lara çıkması iç talebin yavaşlamaktan oldukça uzak olduğunu göstermekte, dolayısıyla TCMB nin bu ayki toplantısında döviz de 100, TL de ise 200,baz puanlık munzam karşılıklarında artış yapmasını ve Merkez Bankası na desteğin sadece BDDK tarafından gelmesini beklemekteyiz. Normal şartlarda hem faiz artışı hem de vergi artışlarıyla maliye politikaların devreye girmesi beklenirken, Başbakan Erdoğan ın faizin enflasyon kadar olması gerekir açıklamasından bu yönde bir adımın gelmesini beklememekte ve kurdaki artışa müdahale edilmeden ithalatın önünü geçilmeye çalışılacağını düşünmekteyiz. Mayıs ayı sat ve çık ise neden yurtdışında bunu görmedik? Dolayısıyla biz kendi içsel VE yabancıların bize bakış açılarını değiştirmeleri sonucunda ayrışma gösterdik yılının Mart ayında 9,8 milyar dolarlık cari açık aylık bazda, 60,5 milyar dolara yükselen 12 aylık kümülatif cari açık ise yıllık bazda rekor kırmamızı sağladı. Ekonomimizdeki büyüme yavaşlama gösterse de yıl sonunda cari açık rekoru kırmamamız ve 74 milyar dolarlık bir açıkla ki GSYH nın %9,3 üne denk gelmektedir ulaşmamızda bir engel görmüyoruz. Dolar/TL Burada emtia fiyatlarından dolayı belki sınırlı bir faiz artımı gelebilir ama önemli olan tüketim azaltılmasıdır. Not artırımı mı? Bu kadar yüksek cari açıkla başka bahara kaldı artık. 1

5 TRADE ZAMANI... IMKB mi? 67,500 ana destek ve stop loss seviyesinin kırılması, bankacılık sektörüne yönelik faiz marjı baskısı, sanayi sektörünün 1,5 yıllık performansı sonrasında yorulma ve risk iştahında azalmaya neden oldu. 65,000 den yeniden 70,000 lere çıkmamız için itici güç görünürde yok, çıksak bile bu ralli mi sayılır mehter marşı mı? Artık resmen trade devri başladı. XU yılında anlaşılan sakin geçecek bir ay göremeyeceğiz. Nisan ayının sakin geçmesini bekliyorduk. Fakat ; Yunanistan başta olmak üzere İrlanda ve Portekiz in borç yapılandırmalarının gün geçtikçe daha fazla dile getirildiği, hatta Merkel in Yunanistan ın daha fazla beklemesine gerek yok açıklaması, ABD nin S&P tarafından görünüm notunun indirilmesi, ABD de QE3 gelecek mi tartışmaları, ECB nin emtia fiyatlarındaki artış dolayısyla yaptığı faiz artırımı ki bu beklenen gelişmeydi, piyasalardaki volatilitenin artmasına imkan sağladı. Parasal genişlemeye devam ettiği sürece... S&P nin ABD nin görünümünü negatif e indirmesi en büyük ama kısa süreli şokdu. ABD 1Ç şirket karlarının beklentilerin üzerinde gelmesi, parasal genişleme ile ilgili bir sorun olmaması bu şokun süresinin çok kısa süreli olmasını sağladı. Zaten doların global çapta kullanılması, hem ABD nin kamu borcunun geri ödenmesi sorununu hem de cari açık finansmanı problemini! ortadan kaldırmaktaydı. Dolayısıyla S&P nin açıklaması ABD nin kamu açıklarının kısılmasına yönelik adımların atılmasını hızlandıracak bir gelişme olarak alğılandı Ayın ortasından itibaren, gündem FED toplanrısındaydı. Açıklama piyasa beklentilerini karşıladı. Fed'in teşvik programı için sıradışı araçlar deneyeceğini açıklayan Bernanke; para poltikası için yeni yollar yarattıklarını belirtirken, düşük faiz oranlarını "genişletilmiş bir periyoda" yaymasının anlamının "birkaç toplantı daha olmadan " para politikasında sıkılaştırma olmayacağı olduğunu açıkladı. 2011'in ilk çeyreğinde büyümenin yavaş olması ki dünkü yazımızda bununda nedenini belirtmiştik. büyüme tahminini indirdi. 2

6 TRADE ZAMANI... Konut sektörünün hala baskı altında olduğunu, istihdam sektöründeki büyümenin ise çok yavaş kaldığını, işsizliğin savaş sonrası dönemden daha kötü durumda olduğunu tekrar etti. FED "enerji sektörü ve diğer mallardaki fiyat artışının enflasyonu yukarı çekmesinin geçici bir durum olacağı ve uzun vadeli enflasyonun sabit kalacağı" öngörüsü ile geçen toplantısından farklı olarak enflasyona atiıfda bulundu. Ama enflasyondaki tırmanmanın dönsemsel olduğunu açıklayarak "genişletimiş bir sürede" faiz oranlarını düşük tutacağını söyledi. ABD de açıklanan 1Ç11 GSYIH rakamının düşük gelmesi zaten bekleniyordu. Hem mevsim şartlarının ağırlığı hem de MENA bölgesindeki sorunlar nedeniyle petrol fiyatlarındaki artış, bunu absorve etti. Zaten ABD nin 2011 yılı büyümesi halen %2,7 3 seviyelerinde bulunmaktadır. AB tarafında odak noktası ise büyüme değil enflasyon. Gıda ve petrol fiyatlarındaki artış enflasyonu olumusz etkileyince ECB Nisan ayında 25 baz puanlık artırıma yöneldi. Ve petrol fiyatlarında gevşeme görülmemesi ECB nin önümüzdeki dönemde de aralıklarla 25 er baz puan artışa gitmesinin beklenmesine neden olmaktadır. Buda hem yunanistanın borçlanmasının yeniden yapılandırılması tartışmasına hem Portekiz ve İspanya nın kısa vadeli ihalelerinde hem düşük miktarda hem de yüksek faizle borçlanmasının yarattığı olumsuzlukların göz ardı edilmesine neden olmaktadır. Olaya iki kıtanın gecelik faizi açısında baktığımızda ABD deki %0,1 e karşılık, EURO da %1,13 olması bile neden Euro nun tercih edildiğini açıklamaktadır. Euro/dolar Diğer taraftan CFTC verileri de piyasa oyuncularının yılbaşından buyana euro long vadeli sözleşme sayısında ciddi artış olduğunu, kar satışları ile karşılaşılsa bile pozisyonların bozulmadığını göstermektedir. Merkez politikamızda değişiklik yok dedi...ppk tutanaklarında TCMB nin bir süre daha zorunlu karşılıklarında artışlara devam edeceği ama faiz artırımının en erken yılın son çeyreğinde olacağı izlenimi mevcuttu. Çünkü faizlerin arttığı, mevcut likidite bolluğunun olduğu bir ortamda TL değer kazanacaktı. Bunun yerine Merkez Bankası munzam karşılıkları ve APİ işlemleri ile TL likitidesini ayarlamayı ve TL faizini yönlendirmeyi tercih ediyordu. Mart ayındaki 400 puanlık TL munzam karşışılık artışı ile 19 milyar TL piyasadan çekilirken, Yeni başkan Başçı nın ilk toplantısındaki 100 puanlık artışla piyasadan çekilecek olan 1,5 milyar TL ile piyasalara politikamızda değişiklik yok mesajı veriliyordu. 3

7 TRADE ZAMANI... Genel olarak baktığımızda Merkez bankası Zorunlu karşılıklarla çektiği likiditeyi APİ penceresinden piyasalara vermektedir. Dolayısıyla net etki kaynak maliyetinde oluyor. Bu gelişmenin açıklamasınıda repo ihaleleri ile piyasa sağlanan likiditenin 20 milyar TL lerden 55 milyar TL lere yükselmesinden görmekteyiz. Bunuda bankalar yavaş yavaş kredi faizlerine yansıtmaya başladılar. Tahvil piyasasında ise kredilerde yavaşlama olmadığı takdirde faiz artırmak yerine Merkez in daha agresif munzam karşılık artışına yöneleceğinin anlaşılması, Ekonomideki toparlanma ve emtia fiyatlarındaki artış nedeniyle Merkez in faiz artırımına gideceğini düşünen yatırımcıların fikir değiştirmeleri ile 9,15 lerden 8,27 ye gerileme gösteriyordu. Döviz munzam karşılıklarındaki artış ise döviz likitidesini azaltacaktır. Fakat 1,4 milyar dolarlık meblağ piyasa açısından önemli değil, fakat daha önceleri de belirtiğimiz gibi döviz kredilerindeki artışı frenleme açısından güçlü bir sinyal ve bunun devam etmesini beklemekteyiz bu da döviz likiditesinin azalmasına neden olacaktır. Fakat burada da global likitide bolluğu ilr ülkemize giren yabancı paranın yarattığı baskı bulunmaktadır. Dolayısıyla döviz munzam karşıklarında artışın gerekli etkiyi yapabilmesi için, döviz alım ihalelerinde miktarı artırmasının gerektiğini düşünmekteyiz. Merkez Bankasının yeni başkanı Başçı yayımladığı ilk Enflasyon Raporunda TCMB'nin 2011 yıl sonu enflasyon tahmininin orta noktasını 100 baz puan yukarı yönde revize ederek, % 6.9'a yükseltti. Bu revizyonla, baz senaryodaki enflasyon tahminini, son beklenti anketinde %6.9 düzeyine gelen piyasa beklentileriyle aynı düzeye getirmiş oldu yılına ait GSYİH deki büyüme hedefimiz %6,5, 2010 yılındaki %8,9 luk rekor büyümenin yavaşlayacak olması doğal olarak karlılıkları da olumsuz etkileyecek. Bizim tahminimiz %20 lik kar büyümesinin %5 seviyesine gerilemesi yönünde. Buradaki ana etmen ise Merkez bankasının kredi büyümesini sınırlamak için aldığı tedbirlerin Bankacılık sektöründe %12 lik kar daralmasına neden olacağını hesaplamamızdan kaynaklanmaktadır. XBANK 4

8 TRADE ZAMANI... Bankacılık sektörünü zor bir ilk yarı beklemektedir. Bu dönemde hem baz etkisi minimum seviyeye düşecek hem de marj daralmaları sonlandırılmış olacaktır. Dolayısıyla yılın ilk yarısında sanayii sektörünün ön plana çıkmasını beklemekteyiz. Yılın ikinci yarısında ise sanayiideki büyümenin yavaşlaması ve TL nin değeri sanayii sektörünü zorlamasını beklemekteyiz. Dolayısıyla yılın ikinci yarısından itibaren sanayii sektöründeki agırlığımızı bankacılık sektörüne yönlendirmekte sakınca görmemekteyiz. Şu anda 2011 birinci çeyrek mali tablolarının açıklandığı döneme girdik. Yine 2011 beklentilerimiz kapsamında baktığımızda bankacılık sektörünün karının 1Ç10 göre %18 azalma kaydetmesini ama 4Ç10 a görede %11 üzerinde gerçekleşmesini beklemekteyiz un son çeyreğine göre karlılık artışı beklememizdeki etmenler ; kur farkı zararlarının kara dönmüş olması, temettü gelirleri, kredi risk maliyetinde gerileme ve, Satılmaya hazır menkul değer portföyünün satışlarından elde edilen alım/satım karlarının mali tablolara dahil edilmesindedir. Borsalarda F/K oranlarının belirli seviyelere ulaşması ve şirket karlarının çoğunluğunun açıklamasından dolayı yeni bir yükseliş dalgası için daha fazla ve yeni haber akışı gerekiyor. MENA bölgesi ve Kuzey Afrika nın yeni pazarlar olarak karşımıza çıkması dünya ticaretinin gelişimi açısından önemli, ve bu pazarlardaki karışıklığa karşılık en büyük destekçileri olarak gösterilen El Kaide liderinin öldürüldüğü haberi hem bu bölgenin önündeki en büyük engelin ortadan kaldırıldığını hemde ABD de askeri harcamaların azaltılması için yeni ve güçlü bir neden olarak karşımıza çıkmaktadır IMKB-100 F/K Reel faiz kalıcı sıfır olur mu? Global likiditedeki bolluk sayesinde geçen yıl, reel faiz zaman zaman sıfır seviyesinde hatta negatif bile olmuştu. Reel faiz sıfır olduğunda yabancı yatırımcıların tavri ne olur, sorusunun cevabınıda hemen hemem hiç bir değişiklik görmeyerek almıştık. Fakat reel faizde ne sıfır da ne de negatif seviyede kalıcı olmadığını da hatırlatmakta fayda var. Daha düşük reel faiz için cari açık azaltılmalı ( açığın şu durumda bile rekor üstüne rekor kırdığını görmekteyiz), enflasyon daha da düşmeli ( emtia fiyatlarındaki artışın etkisi bu aydan itibaren görülmeye başlanacak), daha çok tasarruf edilmeli( hangi zaman diliminde oldu?) Ekonomimizde bu iyileşmeler görülmeden reel faizin sıfır olması, aynı geçen yıl ki gibi suni bir gelişme olarak kalacaktır. Şu anda cari açığın finansmanını borçlanma ve portföy yatırımları sürüklemektedir. Reel faiz sıfır olduğunda yeniden bir tüketim patlaması ile karşı karşıya kalma riskimiz de bulunmaktadır. Çünkü bu ortamda tasarruf yapmanının faydası bulunmadığından tüketime yönelim olacaktır. Bunu durdurmanın yolu da yeni ek tedbirlerlerle olacaktır 5

9 EMTİALARIN PERFORMANSI Nisan ayında petrol fiyatları Ortadoğu daki gelişmeler, ABD nin ekonomik görümüne ilişkin açıklanan datalar ve petrol stoklarındaki değişimlere bağlı olarak dalgalı bir seyir izledi. ABD nin ham petrol stoklarının arttığını açıklanması ve 1,8% lik GSYH nın beklentilerin altında gelmesi ile petrol talebinin azalacağının öngörülmesi, Goldman Sachs Group un hazırladığı bir raporda petrole olan talebin azaldığını ve fiyatlardaki düşüş riskinin arttığını yazması, Suudi Arabistan ın piyasaların talebini karşılamak amacıyla üretimini artıracağı haberleri Brent petrol varil fiyatlarını 119$ seviyelerine kadar çekti. Ancak Suriye deki protestoların artması, Yemen de ki çatışmaların devam etmesi, Libya da ki günlük 1 milyon varil kayıp durumunun devam ediyor olması ve Suudi Arabistan ın petrol üretiminin artırılacağına yönelik haberleri yalanlamasıyla petrol fiyatları yukarı yönlü trendini sürdürdü. FED in geçtiğimiz ayda faiz artırımı kararı nın en erken 2011 in son çeyreğinde gelebileceğinin algılanması ve gevşek oara politikasının orta vadede devam edeceği sinyallerini vermesiyle Doların zayıflığının devam etmesinden de destek alan Brent petrol fiyatları Nisan ayında 7% artarken, 31 ayın zirvesi olan 126,910$/varil e kadar yükseldi. Mayıs ayı başında ise, Ladin in ölümüyle doların değerlenmesi ve El Kaide nin misilleme yapması sonucunda ABD nin ekonomik büyümesinin olumsuz etkileneceği endişeleriyle bir miktar geriledi. CME nin spekülasyonların önüne geçebilmek amacıyla, petrol kontratları teminat oranlarını kapanışı itibariyle artırması ise petrol fiyatlarını 113$ seviyelerine çekti. 6

10 EMTİALARIN PERFORMANSI FED in enflasyon endişelerine karşın, esas olarak çekirdek enflasyona odaklanıp, faiz artırımına gitmemesi ve gevşek para politikasına bir süre daha devam edeceğini açıklaması, ABD de işsizlik oranının 8,8% e inmesine rağmen hala FED in hedeflediği 5 6% nın üzerinde olması; Nisan ayında doların 3% oranında değer kaybetmesine neden olurken, güvenli liman primiyleriyle kıymetli metallerde fiyat artışları devam etti. Altın ve gümüş başta olmak üzere nisan ayı boyunca bu yükselişi devam ettiren metaller, mayıs ayı başında Ladin in öldürülmesiyle doların değer kazanması, ABD de ki ekonomik büyümenin yavaşlayacağı endişelerinin artması, büyük fon şirketlerinin varlık satışları ve çeşitli spekülasyonlar emtiaların değer kaybederek dalgalı bir seyre başlamalarına neden oldu. ALTIN Altın, dolardaki zayıflıktan destek alarak nisan ayında yeni tarihi rekor seviye olan 1576,60 a kadar yükseldi. Başta Çin, Bolivya ve Şubat Mart dönemindeki 100 tonluk alımıyla Meksika olmak üzere, ülkelerin merkez bankalarının altın rezervlerini artırması, ABD ve Çin de TÜFE nin beklentilerin üzerinde gelmesi ve Çin in büyüme oranının 9,7% ile gene beklentilerin üzerinde kalması bu yükselişi hızlandırırken, S&P nin ABD nin kredi notu görümünü durağan dan negatife indirmesi, doları daha da geri çekti ve kıymetli metalleri alternatif yatırım aracı olarak öne çıkardı, altın ve gümüşe yeni tarihi rekorlar getirdi. Fed toplantısı öncesi kar realizasyonlarının gerçekleştirilmesiyle bir miktar değer kaybeden altın, nisan ayında 9% değerlendi. Mayıs ayı başında Usame bin Ladin in ölüm haberiyle, dolarında değer kazanmasının ardından bir miktar daha değer kaybeden altında, destek noktalarından alımlara başlandı. Ancak Soros un altın ve gümüş varlıklarını sattığı spekülasyonları Altın fiyatlarının bir miktar daha geri çekilmesine neden oldu. Doların değer kaybının devam etmesi ise altını 1500$ seviyesinin üzerinde tutmasına neden oldu. 7

11 EMTİALARIN PERFORMANSI Gümüş fiyatının altından daha düşük olması ve fiyat artışının devam edeceği spekülasyonlarıyla, altına oranla nisan ayında daha iyi bir performans gösterdi. Global enflasyon endişeleri, küresel ekonomik toparlanma ve büyüme, Ortadoğu daki karışıklıkların sanayi sektörüne olan talebi artıracağı beklentileri, doların zayıflığı Gümüş fiyatlarını yükselten ana sebepler oldu GÜMÜŞ Bunların yanında Hindistan ın bu yıl ki alımını yaklaşık olarak ikiye katlayacağını açıklaması, merkez bankalarının ekonomik büyümeyi destekleme programlarına dair endişelerde gümüşteki ralliyi destekleyen etkenlerdi. Nisan ayı içerisinde psikolojik sınır olan 50 ons/$ ı zorlasada kıramadı. Nisan ayında ise 27% değer kazanarak en iyi performans gösteren emtialardan oldu Ancak mayıs ayı başında; Ladin in ölüm haberi, Comex in ana şirketi CME nin traderların spekülatif pozisyonlar için ödenmesi gereken asgari tutarı 1 ay içinde 5 kez artırması ve Soros un gümüş varlıklarını elden çıkardığı spekülasyonları sonucunda; en hızlı çıkışı yapan gümüş en set tepkiyi vererek 33,10$ a kadar geriledi BAKIR ABD de açıklanan istihdam verisiyle, ekonomik yavaşlamanın duracağı endişelerinin azalması ve doların değer kaybetmeye devam etmesi, yatırımcıları tekrar emtialara yöneltti. Gümüş kayıplarını bir miktar azaltarak 37,9$/ons seviyelerine geldi Nisan ayında değerli metaller genel olarak değerlenirken bakır, Çin in sıkılaştırıcı para politikasına aktif bir şekilde devam edeceğine yönelik sinyaller vermesi ve Çin merkez bankasının zorunlu karşılık oranını 0,5% artırması sonucunda talebin düşeceği endişeleri sonucu bakır değer kaybetti

12 EMTİALARIN PERFORMANSI Ayrıca Çin de ki bakır üretiminin rekor seviyelere çıkarak stokların artması ve arzın talebi geçmesi, hükümetin enflasyona karşı alacağı tedbirlerin tüketimi kısacağı beklentileri ve Mart ta 52.4 olan İmalat Sektörü PMI endeksinin, Nisan ayında 52.9 a gerilemesi bakır fiyatlarındaki düşüşü hızlandırdı ve bakır nisan ayını 1,2% lik değer kaybıyla kapadı. Nisan ayında tarım emtialarına baktığımızda ise, genel olarak normal mevsim şartlarının altında seyreden hava sıcaklıklarından ve stoklarıdaki değişimlerden, arz talep beklentilerinden etkilenerek fiyatlandığını görüyoruz TEMMUZ 11 MISIR KONTRATLARI Yükseliş trendinde olan mısır nisan ayına da bu seyrini devam ettirerek başladı. Gelişmekte olan ülkelerde et tüketiminin artacağının beklenmesi, msırın yem olarak kullanımını artaracağından ötürü fiyatları yukarı götürdü. Mısır stoklarının azalacağı, tüketimin ise artacağı haberleri ve Çin in son 15 yılın en yüklü mısır alımını yapacağını açıklaması mısırın yukarı yönlü trendini destekledi ABD nin mısır ekili alanların yoğun olduğu ortabatı bölgesinde hava şartlarının kötü ve yağışların sert olması mısır arzının azalacağı sinyallerini verdi. Ayrıca Telvent DTN Inc in yayınladığı hava durumu tahminlerinde bu bölgelerde sel görülebileceği uyarısını yapması, mısır ekili bu alanları tehdit edeceğinden dolayı mısır kontratları yükseldi. Nisan ayında 7% değer kazanan mısır vadeli kontratları, mayıs ayı başında kazaçlarını geri vermeye başladı. Çin nin zorunlu karşılıkları artırmasının emtialara olan talebi düşüreceği endişeleri ve Çin in sıkı para politikası çerçevesinde ek tedbirler almaya devam edeceği haberleri vadeli Pamuk kontralrının nisan ayı kazancının tümünü geri aldı. ABD de iç savaştan beri en yüksek seviyelere gelen pamuk fiyatları, nisanda geriledi. Pamuk fiyatlarının artışıyla çok fazla pamuk ekiminin yapılması ve Çin in pamuk alımlarının bir kısmını iptal etmesi sonucu, 17% değer kaybeden pamuk, bu düşüşünü, ABD deki stokların da arttığı ve Hindistan hükümetinin pamuk ile ilgili yaptığı sınırlamaları kaldırmasıyla mayıs ayı başlarınada taşıdı. Nisan ayında en iyi performans gösteren tarım emtialarından biri de kahve oldu. Kahve fiyatları nisanda Orta Amerika da kaliteli kahve arzının azalması ve diğer emtia fiyatlarının yükselişinden destek alarak fiyatların daha da artacağı yönündeki beklentilerle 12% değer kazandı. 9

13 DÜNYA BORSALARININ 2011 PERFORMANSI Nisan ayında dünya borsaları Ortadoğu da ki gerginliklerin gidişatını, merkez bankalarının enflasyonu kontrol altında tutma amaçlı izledikleri politikaları ve özellikle gelişen ülkelerde faizlerin yüksek seyrini, FED ve ECB nin politikalarına nasıl devam edeceği konusunda verdikleri sinyalleri izledi. Gelişen ülke piyasaları hızlı enflasyona karşı faiz oranlarını artırmaları ve ek sıkı para politikası tedbirleri beklentileri piyasları olumsuz etkiledi. Brezilya ve Çin borsaları nisan ayında sıkılaştırma tedbirlerinin artacağı endişeleriyle satış baskısı yaşadılar. Brezilya nın önde gelen şirketlerinin karlarının beklentilerin altında kalması piyasalarda ki olumsuz havayı artırdı. Brezilya nın en büyük ticaret yaptığı ülke Çin de de enflasyon verilerinin 4 aydır istenilen seviyenin üzerinde olmasıyla öngörülen sıkılaştırma tedbirleri ve yapılan faiz artırımları iki ülke açısındanda piyasalarda satış baskısı yarattı. Brezilya hükümetinin bankaların kredi hacmini azaltmak amacıyla tüktici kredileri vergisini iki katına çıkarması sektör hisselerini önemli ölçüde aşağı çekti. Bovespa endeksi nisan ayındaki bu gelişmelerle 6% ya yakın geriledi ve yılbaşı itibariyle 6,39% değer kaybetmiş oldu in ilk üç ayında en iyi performans gösteren endekslerden biri olan RTSI, nisan ayında kan kaybetti. Nisan ayı başındaki emtialarda yaşanan ralli ve petrol fiyatlarının artışı, RTSI nın önemli oranda enerji hisseleri içeriyor olması nedeniyle emtia ve petrol bakımından zengin olan Rusya piyasalarına olumlu yansıdı. 10

14 DÜNYA BORSALARININ 2011 PERFORMANSI Ancak mayıs ayı başında Ladin in öldürülmesiyle doların değer kazanması, ABD nin ekonomik büyümesinin zayıfladığı sinyallerini veren veri akışının hızlanması, büyük fon yönetimi şirketlerinin altın ve gümüş varlıklarını sattığı haberleriyle gerileyen emtia fiyatları, RTSI yıda aşağı çekti. Ayrıca Rusya Merkez Bankası nın yaptığı stress testi sonucunda, Rus bankalarının üçte birinin olabilecek bir krize karşı hazır olmadığının anlaşılması ve Rusya merkez bankasının politika faizini 25 baz puan artırarak 8,25 yapması ile yüksek seyreden faiz oranının hisse senetlerinin kazanç profilini düşüreceği endişeleri piyasalardaki satış baskısını artırdı ve RTSI nisan ayı itibariyle 7,8% lik değer kaybetti. Böylece endeks yılbaşı itibariyle mart ayı itibariyle 18% yukarıdayken kazançlarının bir kısmını geri vererek 9% artıda. Euro Bölgesinin sorunlu ülkelerinden İrlanda, Yunanistan ve Portekiz de nisan ayında gerileryen endekslerden oldu. S&P nin ülkenin kredi notunu iki kademe aşağı çekerek görünümünü negatifte tutması ve Moody s inde ülkeyi gözlem altına aldığını açıklaması Euro bölgesi piyasalarına satış getirdi. Euro bölgesinin diğer bir borç krizinde olan ülkesi Portekiz inde IMF ile 78 milyar Euro luk yardım için anlaşması sıradaki ülkenin kim olucağı sorularını akla getirdiği için Euro Bölgesindeki tedirginliği artırdı. Portekiz nisan ayında 1,1% değer kaybederek, Yılbaşından bu yana 1,7% artmış durumda. FED in nisan ayında da faiz artırmaması ve gevşek para politikasına orta vadede devam edileceğini açıklaması, IMF nin Amerika nın 2011 yılı için büyüme beklentisini 3% ten 2,8% e düşürmesi ve S&P nin kredi notu görümünü durağandan negatife indirmesi Amerikan piyasalarını olumsuz etkiledi S&P 500 Almanya bakanı Wolfgong Schaeuble nin borç krizinde olan Yunanistan ın borçlarını yeniden yapılandırmaya ihtiyaç duyabileceğini açıklamasıyla piyasalar Yunanistan ın borçlarını ödeyememesi veya ödese bile vadenin uzaması senaryolarını fiyatladı ve Avrupa piyasaları değer kaybetti. Bu gelişmelerle Yunanistan ın 5 yıllık CDS leri rekor seviyelere tırmandı.. 11

15 DÜNYA BORSALARININ 2011 PERFORMANSI Ancak S&P nin bu kararının piyasalara etkisi kısa sürdü. Açıklanan 1. çeyrek şirket karlarının genel olarak iyi gelmesi piyasalara olumlu yansıdı ve ABD hisse piyasalarında ve Avrupa piyasalarında yükselişe neden oldu. Ardarda beklentilerden yüksek gelen karlar ve açıklanan verilerin beklentilerden iyi gelmesi sonucu ileriye dönük beklentilerin yükselmesiyle ABD'de hisse senetlerini son 3 yılın zirvesine geldi. MSCI gelişen piyasalar göstergesi son 10 ayın en hızlı sıçramasını yaparken Almanya Dax endeksi gibi gelişmiş ülke endeksleri de bu karlarla 2.5%'in üstünde yükseldiler. Mayıs ayı başında doların değer kazanması ve emtialardaki hızlı gerileme hisse senedi piyasalarınada yansıyarak, kazançların bir kısmını geri aldı. S&P 500 nisan ayında 1,6% yükselirken, Dow Jones 2,6% değer kazandı. MSCI Gelişen Ülkeler Yurtiçi piyasalarda genel olarak Avrupa ve ABD den gelen haberlerle fiyatlandı. IMKB 100 Avrupa piyasalarında, borç krizindeki ülkelerin haberleriyle yaşanan değer kaybında yatay bir seyirde hareket ederken, iyi gelen bilançolar ile yukarı yönlü harekete katıldı, ancak yükselişi ABD ve Avrupa borsalarına göre sınırlı oldu. IMKB de açıklanan bilançolarda yatırımcılar tarfından izlendi ve piyasalarda etkili oldu. Ancak Mayıs ayı başındaki emtialardaki gerileme global olarak hisse senedi piyasalarına yansımasıdı ve IMKB 100ün üstüste 6 gün değer kaybetmesine neden oldu. Nisanda en iyi performans görteren sektörler mevsimsel etkiden dolayı Tekstil,Deri oldu. Onu izleye sektör ise Bilişim sektörü oldu. En kötü performansı ise iltişim ve ticaret sektörleri gösterdi. Böylece IMKB 100 endeksi nisan ayında 2% değer kaybederek seviyelerine geriledi. XU

16 ABD DOLARININ 2011 YILI PERFORMANSI ECB nin faiz oranlarını 0,25 baz puan artırmasına karşın, FED in faizleri olduğu düzeyde bırakarak, çekirdek enflasyonu baz alıp enflasyon tehlikesi görmeyip herhangi bir tedbir almaması ve uygulan an gevşek para politikasına orta vadede devam edileceğini açıklaması, ABD de açıklanan verilerin ülkenin ekonomik büyümesinin yavaşladığı sinyallerini vermesi; doların nisan ayında da değer kaybetmesinin temel nedenleri oldu. Dolar endeksi nisan ayında 3,9% gerilerken, mayıs ayı başında Ladin in öldürülmesiyle bir miktar değer kazanan dolar, emtia piyasalarında yaşanan satış baskısını destekledi. Yunanistan ve İrlanda nın ardından Portekiz inden IMF den 78 milyar euroluk yardım alması, Euro bölgesinde tedirginliği artırarak sıradaki ülkenin hangisi olacağı sorularını akla getirdi. Ancak yatırımcıların borç krizinden çok faiz kararlarına odaklanması ve bunun yanında IMF nin ABD nin 2011 yılı için olan büyüme tahminini 3% ten 2,8% e çekmesi, S&P nin ABD nin kredi notu görünümünü negatif e indirmesi Euro ya dolar karşısında değer kazandırdı. Nisan ayında dolara karşı 4% değerlenen Euro, Mayıs ayı başındaki ECB toplantısından sonraki Trichet in açıklamaların faiz artırımının hazirandan sonraya kalacağının sinyallerini vermesi, ABD dolarının değer kaybetmesine neden oldu. S&P nin Yunanistan ın Kredi notunu 2 kademe indirmesi ve negatif izlemede tutmaya devam etmesi, Mood s in de ülkeyi izlemeye aldığını açıklamasıyla parite 1,4268 seviyelerine kadar geriledi. 13

17 ABD DOLARININ 2011 YILI PERFORMANSI İngiltere de Mart ayı işsizlik oranının beklentiden kötü gelmesi ve mart ayı TÜFE nin yıllık bazda 4% e, çekirdek enflasyonunda 3,4% ten 3,2%ye gerilemesiyle değer kaybeden pound, Hane Halkları Harcamasının beklentilerin çok üzerinde gelmesi, Kamu Borçlanması verisininde beklentilerden iyi gelmesi ve merkez bankasının faiz artıracağı beklentilerinin oluşmasıyla GBPUSD paritesi nisan ayında 1,6746 seviyesine kadar yükseldi. NOT: Veriler tarihinde güncellenmiştir. Nisan ayında dolar karşısında 4,1% değer kazanan pound, Mayıs ayı başında Ladin in ölümü ve BOE nin faizlari sabit bırakmasıyla kan kaybetti. Güney Kore de, Nisan ayında ihracatlarının rekor seviyeye tırmanmasıyla Won, ABD Doları karşısında 32 ayın en yüksek seviyesini gördü. USDKRW paritesi 1062,25 e kadar geriledi. Mayıs ayı başında doların güçlenmesiyle kazançların bir kısmını geri veren Won, nisan ayında dolara karşı 2,6% değerlendi. Çin de merkez bankasının ithal maliyetleri düşürme ve enflasyonu kontrol altında tutmak adına yuanın değerlenmesine izin vermesi ve FED in ekonomiyi teşvik paketini sürdüreceğini açıklamasıyla Yuan ABD doları dolar karşısında nisan ayında 1% değer kazandı. Mayıs ayı başından itibaren ise yatay seviyede olan parite 6,46 6,50 bandında seyrediyor. Doların nisan ayında ki değer kaybıyla yatırımcılar diğer bir güvenli liman olan İsviçre Frangına yöneldi. Nisan ayında, İsviçre Frangı, ABD dolarına karşı 5,4% değerlendi. Euro bölgesinde ki ülkelerin durumunun belirsizliğini korumasıyla değer kazanan dolar mayıs ayında USD/CHF paritesinin artmasına neden oldu. 14

18 ABD DOLARININ 2011 YILI PERFORMANSI Nisan ayında emtiaların yaptığı ralli ve petrol fiyatlarında ki yükseliş, emtia ve enerji bakımından zengin olan Rusya ya yaradı. Emtia ve petrol fiyatlarının yükselmesiyle nisan ayında 3,7% değer kazanan Rus Rublesi, Mayıs ayı başındaki emtiaların ve petrol fiyatlarının gerilemesiyle değer kaybeden para birimlerinden oldu. İsveç merkez bankasının enflasyonu hedeflediği 2% seviyesinde tutmak ve kaynak kullanımının çok yüksek değerlere ulaşmaması için faizleri 25 baz puan artırarak 1,75 e çıkarması İsveç Kronunun değerlenmesine neden oldu. İsveç Kronu, ABD doları karşısında nisan ayında 4% değerlenirken, Mayıs ayı başında doların güçlenmesiyle USDSEK paritesi bir miktar arttı. Doların nisan ayında ki değer kaybıyla yatırımcılar diğer bir güvenli liman olan İsviçre Frangına yöneldi. Nisan ayında, İsviçre Frangı, ABD dolarına karşı 5,4% değerlendi. Avustralya doları, ülkede vergi indiriminin yapılacağına yönelik haberlerin duyulmasıyla, son 29 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Ayrıca, Avustralya'da tüketici fiyatlarının ilk çeyrekte beklentileri aşan oranda hızlanmasıyla ülkedeki büyümenin de hız kazandığına ilişkin sinyallerin artması seviyesinde bulunan AUDUSD paritesini seviyesini görerek rekora taşıdı. ABD dolarının zayıflığıda Kanada dolarının değerlenmesine destek oldu. Nisan ayında ABD nin ekonomik büyümesinin yavaşladığı sinyalini veren veriler ve FED in gevşek para politikasına devam etmesi doları zayıflatan nedenler olurken, mayıs ayında Euro bölgesinde ki ülkelerin borç krizinin tekrar gündeme gelmesi ve ülkelerin borçlarını ödeyememe ve ya yeniden yapılandırmaya gidecekleri endişeleri dolardaki daha büyük değer kayıplarını önlemekte. 15

19 GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ve TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜ P/BV KARŞILAŞTIRMASI Nisan ayında Gelişmekte olan ülkelerin enflasyonla mücadele adına faiz oranlarında ve munzam karşılıklarında yaptığı artışlar bankacılık sektörlerinin gelişmesi açısından kısıtlayıcı oldu. Nisan ayında merkez bankasının döviz cinsi mevduat oranlarını arttırması ve yeni merkez bankası başkanı Erdem Başçı nında uygulanan politikaya devam edileceği sinyallerini vermesi bankacılık sektörü açısından, kar majlarının daralacağı ve kredi hacimlerinin düşeceği sebepleriyle olumsuz bir gelişmeydi. Diğer taraftan, bankaların açıklanan bilançolarının beklentilerden iyi gelmesi ve diğer bilançolarında beklentilerin üzerinde kalacağı düşüncelerini oluşturması sektöre olumlu yansıdı ve mart ayı sonunda 1,79x olan ortalama bankacılık sektörü P/BV oranımız 1,83x e yükseldi., Böylece, Türk bankacılık sektörü gelişmekte olan ülkelerin bankacılık sektörü ortalama P/BV değerine göre Nisan ayı sonu itibariyle 1,83 P/BV oranıyla %6,4 oranında iskontolu hale gelmiştir. Mart ayına göre P/BV oranı en çok artan bankaların başında 22% lik artışla FINBN ve 11% lik artışla ALTNF olurken, P/BV oranı en fazla düşen bankalar; 9% luk düşüşle AKBNK ve 8% lik gerilemeyle SKBNK oldu. Macaristanda ülkenin bankalara uygulayacağı vergilerde indirime gideceği haberleri ve bankaların açıklanan karlarının beklentilerin, üzerinde gelmesi ve merkez bankasının faiz oranlarına dokunmaması sektörü olumlu etkiledi ve ülkenin mart ayı sonunda 1,31 olan bankacılık sektörü ortalama P/BV değeri; 4% artarak, 1,36 ya yükseldi. NOT: 06 Mayıs Kapanışları Kullanılmıştır. 2,40 2,20 2,00 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye Bankacılık Sektörü Ortalama P/BV Karşılaştırması 2,09 2,09 2,08 1,92 2,01 2,21 2,0 1,89 1,80 2,04 1,79 1,95 1,72 1,74 1,761,98 1,73 1,76 1,90 1,60 1,62 1,80 1,84 1,78 1,79 1,75 1,46 1,62 1,62 1,71 1,50 1,53 1,46 1,53 1,52 1,49 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Gelişmekte olan ülkeler Türkiye 1,96 1,83 16

20 GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER ve TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜ P/BV KARŞILAŞTIRMASI Çin in de enflasyonla mücadele adına izlediği sıkı para politikası ve Amerika nın ekonomik toparlanmasının yavaşladığı yönündeki endişeler Çin piyasaları genel olark olumsuz etkildi. Çin merkez bankasının borçlanma maliyetlerini ekimden beri 4 kere artırması ve enflasyon oranının kritik seviyelerde olduğunu açıklayarak, sıkı para politikasının devam edeceği sinyalini vermesi ve ek tedbirlerin alınacağı endişelerini oluşturması, ülkenin bankacılık sektörü üzerindeki satış baskısını artırıyor. Ayrıca Çin deki en büyük 5 bankanın sermaye yeterlilik oranını artırması ve nisan ayında, bu yıl içindeki 4. kez bankaların munzam karşılık oranlarını artırması da sektör üzerinde ki baskıyı artırdı. Bunlarla beraber mart ayı sonunda 2,01 olan ülkenin ortalama bankacılık sektörü P/BV oranı 21% gerileyerek 2,13 geldi ve nisan ayında en çok gerileyen bankacılık sektörü P/BV oranına sahip oldu. Mayıs ayında S&P nin Yunanistan ın kredi notunu iki kademe düşürmesi başta ülkenin en büyük bankası olan OTP Bank ın hisse senetlerini 1,4% oranında olmak üzere geri çekti. Ayrıca ülkenin mart ayı sonunda 264 olan 5 yıllık CDS i 243 e kadar gerilemiş durumda. Brezilya nın ekonomik büyümesinin yavaşlaması ve 2011 büyüme beklentilerinin düşürülmesi ülkenin bankacılık sektörünüde olumsuz etkiledi. Merkez bankasının enflasyonu kontrol altında tutma amaçlı 2011 yılı içinde üçüncü kez gösterge faiz oranlarını artırması bunun temel nedeni olarak görülüyor. Ayrıca hükümetin kredi hacminin hızlı artmasının önüne geçmek ve enflasyona karşı ek önlem olarak; tüketici kredileri vergilerini iki katına çıkarması bankacılık hisselerinin değer kaybına neden oldu. Böylece mart ayı sonunda ülkenin 2,23 olan bankacılık sektörü ortalama P/BV oranı, 10% luk değer kaybıyla 2,01 e geriledi. 17