T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ SAMSUN

Transkript

1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ SAMSUN SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ İNŞAATINDA KULLANILACAK I B GRUBU KİL OCAĞI, I A GRUBU KUM ÇAKIL OCAĞI SİNOP İLİ ERFELEK İLÇESİ BALIFAKI KÖYÜ ANKARA 2014

2

3

4 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK PROJE SAHİBİNİN ADI: DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ADRESİ: TELEFON, GSM VE FAKS NUMARASI: E - POSTA: PROJENİN ADI: PROJE BEDELİ: DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Bahçelievler Mahallesi İstiklal Caddesi No:148 SAMSUN TELEFON : GSM :- FAKS : dsi7@dsi.gov.tr Sinop Erfelek Balıfakı Göleti ve Sulama Projesi ve İnşaatında Kullanılacak I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), I A grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali Proje Tanıtım Dosyası TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ(İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) : Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan ÇED Yönetmeliği PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) : PROJENİN NACE KODU: RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN/KURULUŞUN ADI: ADRESİ: TELEFON VE FAKS NUMARASI: EK II LİSTESİ MADDE 49 Madencilik projeleri a) Madenlerin çıkarılması (Ek-I de yer almayanlar), d) Kırma, eleme, yıkama ve cevher hazırlama işlemlerinden en az birini yapan tesisler, (Ek-1 listesinde yer almayanlar) : Çakıl ve Kum Ocakçılığı (Taşların Kırılması İle Kil ve Kaolin Madenciliği Hariç) : Kil, Refrakter Kil ve Kaolin Madenciliği ile Bentonit, Andaluzit, Siyanit, Silimanit, Mulit, Şamot Veya Dinas Toprakları Çıkarımı : Hazır Beton İmalatı HİDROMARK MÜHENDİSLİK MÜŞAVİRLİK A.Ş. ADRES: İlkbahar Mahallesi Galip Erdem Caddesi 609. Sokak No: Yıldız Çankaya/ANKARA TELEFON : FAKS : PROJE TANITIM DOSYASININ SUNUM TARİHİ:

5 İÇİNDEKİLER SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK TABLOLAR, GRAFİKLER VE ŞEKİLLER... 3 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ: PROJENİN ÖZELLİKLERİ A) PROJENİN VE YERİN ALTERNATİFLERİ (PROJE TEKNOLOJİSİNİN VE PROJE ALANININ SEÇİLME NEDENLERİ) B) PROJENİN İŞ AKIM ŞEMASI, KAPASİTESİ, KAPLADIĞI ALAN, TEKNOLOJİSİ, ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI, C) DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (ARAZİ KULLANIMI, SU KULLANIMI, KULLANILAN ENERJİ TÜRÜ VB.) Ç) ATIK MİKTARI (KATI, SIVI, GAZ VB.) VE ATIKLARIN KİMYASAL, FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ, D) KULLANILAN TEKNOLOJİ VE MALZEMELERDEN KAYNAKLANABİLECEK KAZA RİSKİ, PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ A) MEVCUT ARAZİ KULLANIMI VE KALİTESİ (TARIM ALANI, ORMAN ALANI, PLANLI ALAN, SU YÜZEYİ VB.) B) EK-5 DEKİ DUYARLI YÖRELER LİSTESİ DİKKATE ALINARAK KORUNMASI GEREKEN ALANLAR PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER NOTLAR VE KAYNAKLAR Proje için belirlenen yerin koordinatları Proje alanı ve yakın çevresinin mevcut arazi kullanımını değerlendirmek için; yerleşim alanlarının, ulaşım ağlarının, enerji nakil hatlarının, mevcut tesislerin ve yönetmeliğin Ek:V listesinde yer alan Duyarlı Yöreler Listesinde belirtilen diğer alanların (proje alanı ve yakın çevresinde bulunması halinde) yerlerine ilişkin verileri gösterir bilgiler 1/ ölçekli halihazır harita (çevre düzeni planı, nazım imar planı, vaziyet planı veya plan değişikliği teklifleri, topoğrafik harita) üzerine işlenerek kısaca açıklanması, jeoloji haritası ve depremsellik YETERLİLİK BELGESİ TEBLİĞİ KAPSAMINDA NI HAZIRLAYANLARIN TANITIMI 2

6 TABLOLAR, GRAFİKLER VE ŞEKİLLER SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Tablo 1. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) Koordinatları Tablo 2. I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) Koordinatları Tablo 3. Bitkisel Toprak Depo Alanı Koordinatları Tablo 4. Yıkama Eleme Tesisi Alanı Koordinatları Tablo 5. Hazır Beton Santrali Alanı Koordinatları Tablo 6. Şantiye Alanı Koordinatları Tablo 7. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi İnşaatı Sırasında Gerekli Olacak Malzeme Miktarları Tablo 8. Malzeme Ocakları Genel Özellikleri Tablo 9. Malzeme Ocakları Genel Özellikleri Tablo 10. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) Laboratuar Deney Sonuçları Şekil 1. 1 B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) İş Akım Şeması Tablo 11. I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) Laboratuar Deney Sonuçları Şekil 2. I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) İş Akım Şeması Tablo 12. Sinop Boyabat Ilıksu Göleti İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağı (Kaya-1 Malzeme Alanı) Koordinatları Tablo 13. Sinop Boyabat Ilıksu Göleti İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağı (Kaya-1 Malzeme Alanı) Laboratuar Deney Sonuçları Şekil 3. Yıkama Eleme Tesisi Çökeltim Havuzu İş Akım Şeması Şekil 4. Yıkama Eleme Tesisi İş Akım Şeması Şekil 5. Uygulanacak Pülverize Spreyleme Sisteminin Çalışma Prensibi Şekil 6. Hazır Beton Santrali Çökeltim Havuzu İş Akım Şeması Şekil 7. Hazır Beton Santrali İş Akım Şeması Tablo 14. Söz Konusu Proje Kapsamında Kullanılacak Makine Tür ve Sayıları Tablo 15. Söz Konusu Projenin İşletilmesi Esnasında İhtiyaç Duyulacak Toplam Su Miktarı Tablo 16. Evsel Nitelikli Sıvı Atık Genel Özellikleri Tablo 17. Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri Tablo 18. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti İnşaatında Gerçekleştirilecek Kazı Faaliyetleri Sırasında ve Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santralinin İşletilmesi Esnasında Meydana Gelebilecek Toz Miktarları Tablo 19. I B Grubu Kil Ocağının (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) İşletilmesi Esnasında Meydana Gelebilecek Toz Miktarları Tablo 20. Rüzgar Verilerinin Sınıflanması Tablo 21. Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı (mg/m³)(kontrollü Şartlar) Grafik 1. Havada Asılı Partikül Konsantrasyonu Grafiği (Kontrollü Şartlar) Tablo 22. Çöken Tozların Dağılımı(mg/m².gün) (Kontrollü Şartlar) Grafik 2. Çöken Toz Konsantrasyonu Grafiği(Kontrollü Şartlar) Tablo 23. Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu Tablo 24. Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı (mg/m³)(kontrollü Şartlar) Grafik 3. Havada Asılı Partikül Konsantrasyonu Grafiği (Kontrollü Şartlar) Tablo 25. Çöken Tozların Dağılımı(mg/m².gün) (Kontrollü Şartlar) Grafik 4. Çöken Toz Konsantrasyonu Grafiği(Kontrollü Şartlar) Tablo 26. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti İnşaatı Esnasında ve Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santralinin İşletilmesi Esnasında Kullanılacak İş Makineleri Ses Güç Düzeyleri Sinop Erfelek Balıfakı Göleti İnşaatnda Kullanılacak İş Makineleri Tablo 27. Mesafelere göre Gürültü Dağılımı Grafik 5. İnşaat Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği Tablo 28. Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri Tablosu Tablo 29. İşletme Aşamasında Kullanılacak İş Makineleri Ses Güç Düzeyleri Tablo 30. Mesafelere göre Gürültü Dağılımı Grafik 6. İşletme Aşamasında Oluşacak Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği Tablo 31. İşletme Aşamasında Kullanılacak İş Makineleri Ses Güç Düzeyleri Tablo 32. Mesafelere göre Gürültü Dağılımı Grafik 7. İşletme Aşamasında Oluşacak Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği Tablo 33. Kaza Olabilirlikleri Tablo 34. Risk Değerlendirmesi Tablo 35. Proje Alanının Duyarlı Yörelere Göre Değerlendirmesi MAMMALIA= MEMELİLER

7 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK AVES= KUŞLAR REPTILIA= SÜRÜNGENLER AMPHİBİA (İKİ YAŞAMLILAR)

8 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ: SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde Çanakdüzü Deresi üzerinde hayata geçirilmesi planlanan Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesinin inşaatı esnasında gerekli olacak malzeme ihtiyacının karşılanması amacıyla, Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde 1 adet I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santralinin işletilmesi planlanmaktadır. Planlanan proje kapsamında; 1 adet I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali bulunmaktadır. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) için 5,25 hektarlık alan, 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) için 17,28 hektarlık alan belirlenmiştir. Yıkama Eleme Tesisi, Hazır Beton Santrali ve Şantiye Alanı için 0,3 hektarlık alan belirlenmiştir. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) için Hammade Üretim İzin Belgesi alınmak amacıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Maden İşleri Genel Müdürlüğü ne başvuru yapılmıştır. Ruhsat takip numarası; /2446 dır. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) için Hammade Üretim İzin Belgesi alınmak amacıyla DSİ Bölge Müdürlüğü tarafından Sinop İl Özel İdaresi ne başvuru yapılmıştır. Ruhsat takip numarası; / dır. Maden İşleri Genel Müdürlüğü nden söz konusu alanla ilgili olarak Hammadde Üretim İzin Belgesi alma süresinin uzun oluşundan dolayı ve malzeme kalitesinin uygun oluşunun söz konusu alanlarda herhangi bir ruhsata rastlanılmamasından Hammade Üretim İzin Belgesi almaya herhangi bir sorun bulunmadığından Hammade Üretim İzin Belgesi alınmasına kesin gözüyle bakıldığından söz konusu Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmıştır. DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü içerisinde toplamda ton ( m³) kapasiteli I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), toplamda ton ( m³) kapasiteli I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), ton ( m³) kapasiteli Yıkama Eleme Tesisinin ve m³ kapasiteli Hazır Beton Santralinin işletilmesi planlanmaktadır. 5

9 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK I B Grubu Kil Ocağında (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) patlatmasız açık ocak işletme metodu ile yerinden sökülecek kil malzemesinin tamamı iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek direk olarak Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaat alanına dolgu amaçlı kullanılmak üzere sevk edilecektir. I A Grubu Kum Çakıl Ocağında (B Geçirimli Malzeme Alanı) patlatmasız açık ocak işletme metodu ile yerinden sökülecek kum çakıl malzemesinin ton ( m³) lük kısmı iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek Yıkama Eleme Tesisine sevk edilecektir. Kalan kısmı ise ton ( m³) lük kısmı iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek direk olarak Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaat alanına dolgu amaçlı kullanılmak üzere sevk edilecektir. Yıkama Eleme Tesisine I A Grubu Kum Çakıl Ocağından (B Geçirimli Malzeme Alanı) ton ( m³) dolayında getirilen malzeme, eleme, yıkama vb. istenilen işlemlerden geçirildikten sonra, tesiste işlenen malzemenin ton ( m³) lük kısmı agrega malzeme ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulması planlanan Hazır Beton Santraline sevk edilecektir. Kalan ton ( m³) kısmı ise iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek direk olarak Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaat alanına dolgu amaçlı kullanılmak üzere sevk edilecektir. Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaatı esnasında gerekli olacak m³ Kaya Malzeme (Kalker) ihtiyacı DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Boyabat İlçesi, Aydoğan Köyü sınırları içerisinde planlanan Sinop Boyabat Ilıksu Gölet ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağından (Kaya Malzeme Alanı) karşılanacaktır. Söz konusu Sinop Boyabat Ilıksu Gölet ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak Malzeme Ocakları, Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santraline ait Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmış olup, Çevrim İçi ÇED Yönetim Sistemi (eced) üzerinde sunulmuştur. Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesinde ihtiyaç duyulan kaya malzemenin, Sinop İli, Boyabat İlçesi, Aydoğan Köyü sınırları içerisinde planlanan Sinop Boyabat Ilıksu Göleti ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağından (Kaya Malzeme Alanı) bu proje içinde kullanılmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. DSİ Bölge Müdürlükleri gölet alanlarına yakın alanlarda uygun kalitede malzemenin bulunamadığı durumlarda malzeme ihtiyacını DSİ Bölge Müdürlüğü uhdesinde bulunan diğer Malzeme Ocaklarından karşılamaktadır. Söz konusu proje kapsamında ihtiyaç duyulan kaya malzemenin Sinop İli, Boyabat İlçesi, Aydoğan Köyü sınırları içerisinde planlanan Sinop Boyabat Ilıksu Göleti ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağından (Kaya Malzeme Alanı) karşılanacağı Doğal Yapı Malzemeleri Raporunda belirtilmiştir. 6

10 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Sinop Boyabat Ilıksu Gölet ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağı (Kaya Malzeme Alanı) için Hammade Üretim İzin Belgesi alınmak amacıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Maden İşleri Genel Müdürlüğü ne başvuru yapılmış olup, takip numarası; /2262 dır. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) ve I A Grubu Kum Çakıl Ocağının (B Geçirimli Malzeme Alanı) işletilmesi esnasında üretilecek malzemelerin tamamı, Gölet ve Sulama Projesi inşatında kullanılacağından dolayı, söz konusu projenin işletilmesi esnasında herhangi bir pasa malzeme (zaiyat) oluşumu söz konusu değildir. Söz konusu proje kapsamında I B Grubu Kil Ocağında (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) 7 personel, I A Grubu Kum Çakıl Ocağında (B Geçirimli Malzeme Alanı) 5 personel Yıkama Eleme Tesisinde 2 personel ve Hazır Beton Santralinde 2 personel olmak üzere toplamda 16 personel çalıştırılacaktır. Söz konusu proje kapsamında çalışacak personelin çalışma saatleri süresince tüm altyapı ve sosyal ihtiyaçları, Gölet ve Sulama projesi alanında kurulacak şantiyeden karşılanacaktır. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) alanı, özel mülkiyet kapsamında, I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) alanı özel mülkiyet ve hazine vasıflı arazi kapsamında, Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali alanı özel mülkiyet kapsamında kalmaktadır. Söz konusu proje kapsamında kalan şahıs arazileri ise kamulaştırılacaktır. Ayrıca söz konusu şahıs arazileri için ÇED sürecinden sonra Sinop İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ne başvuru yapılarak gerekli tüm izinler alınacaktır (Tarım Dışı Kullanım İzni) Çevre ve Orman Bakanlığı nın (Mülga) B.18.0.ÇYG / sayılı Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği Uygulamaları konulu genelgesinde belirtildiği üzere; 1)Yönetmelik; - Orman sayılan alanları, - Tarım veya Mera alanlarını, tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamı dışında olan madencilik faaliyetlerini, - Su kaynaklarının korunması ile ilgili mevzuata uyulması şartı ile baraj ve gölet projelerinde rezervuar altında kalacak alanları, Kapsamamaktadır. İfadesi bulunduğundan dolayı söz konusu I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) alanı özel mülkiyet kapsamında kaldığından dolayı Doğaya Yeniden Kazandırma Planı hazırlanmamıştır. 7

11 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) için ise detaylı rehabilitasyonun anlatıldığı Çevre Yönetim Planı hazırlanmış olup, ekte verilmektedir (Bkz. Ek: 6) Söz konusu proje kapsamında orman vasıflı araziler bulunmamaktadır. Söz konusu proje alanları ekte verilen 1/ Ölçekli Mescere Haritasına göre değerlendirildiğinde Z Tarım Arazisi (tarla, meyvelik, sebzelik, bağlık v.s. gibi kapsamında kaldığı görülmektedir (Bkz. Ek: 15) Söz konusu I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali proje alanı Sinop İl ine ait 1/ Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planına göre değerlendirildiğinde Tarım Arazisi ve Makilik, Fundalık, Çalılık Alan kapsamında kaldığı görülmektedir (Bkz. Ek: 5) Söz konusu proje kapsamında Çalışacak Personelin İçme ve Kullanma Suyu ihtiyacı için yaklaşık olarak 2,4 m³/gün civarında, Nakliye Aşamasında Toz Oluşumunun Engellenmesi amacıyla yaklaşık 5 m³/gün civarında, Yıkama Eleme Tesisinde 4,704 m³ civarında, Hazır Beton Santralinde 5,7 m³/gün ve Beton Mikserlerinin Yıkanması Sırasında 2 m³/gün civarında su kullanımı olacaktır. Buna göre projede toplamda gerekli su miktarı günlük 19,804 m³/gün civarında olacağı hesaplanmıştır. İşletme aşamasında personel için ihtiyaç duyulacak içme suyunun piyasada satılan pet şişeler veya damacanalar vasıtasıyla karşılanması planlanmaktadır. Projenin işletilmesi esnasında ihtiyaç duyulacak kullanma suyu ise proje alanı yakın çevresinde bulunan çeşme ve kaynaklardan ya da gerekli izinler alınarak dereden karşılanacaktır. İşletilmesi planlanan proje kapsamında iş makineleri için dizel yakıt kullanılacaktır. Proje sahasında gerekli olacak elektrik enerjisi ihtiyacı ise en yakın enerji iletim hattından gerekli izinler alınarak karşılanacaktır. 8

12 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi İnşaatında Kullanılacak I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), I A grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali Proje Tanıtım Dosyası Proje Bedeli Analizi Harcama Kalemi I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) Etüd-Proje Hizmetleri, Ocak İşletmesi İçin Gerekli İzinlerin Alınması Makine-Ekipman Toplam Kamyon Ekskavatör Loader Arazöz I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) Etüd-Proje Hizmetleri, Ocak İşletmesi İçin Gerekli İzinlerin Alınması Makine-Ekipman Toplam Yıkama Eleme Tesisi Kamyon Ekskavatör Loader Arazöz Hazır Beton Santrali (Kapasite Toplam m³) (2,4 m³/saat) Diğer masraflar (seyyar tuvalet, personel, elektrik, su temini vb.) TOPLAM Bedel (TL) TL TL TL TL TL TL TL TL TL TL Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi inşaatında kullanılacak I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), I A grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali projesi kapsamında kullanılacak makine, ekipmanlar ve tesisler (Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali) kiralama yöntemiyle temin edilecektir. Söz konusu projenin inşaatında kullanılacak iş makineleri (Ekskavatör, Loader, Damperli Kamyon, Arazöz, Delici) için BİSS Otomotiv Taşımacılık Ticaret A.Ş den Teklif alınmıştır. Hazır Beton Santrali ve Yıkama Eleme Tesisleri için ise tesislerinde kapasitelerine göre internet üzerinden yapılan araştırmalar ve edinilen tecrübelere istinaden rakamlar çıkarılmıştır (Bkz. Ek: 13) 9

13 1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK a) Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde Çanakdüzü Deresi üzerinde hayata geçirilmesi planlanan Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesinin inşaatı esnasında gerekli olacak malzeme ihtiyacının karşılanması amacıyla, Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde 1 adet I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santralinin işletilmesi planlanmaktadır. DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde Çanakdüzü Deresi üzerinde hayata geçirilmesi planlanan Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesinin gövdesi Kil Çekirdekli Kum Çakıl Dolgu tipinde planlanmıştır. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi Planlama Raporuna göre gölet gövdesinde m³ Geçirimli Malzeme (Kum Çakıl), m³ Geçirimsiz Malzeme (Kil) ve m³ Kaya Malzeme (Kalker) ihtiyacı hesaplanmıştır. Söz konusu Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi alanı civarında uygun ve ekonomik kalitede Kaya Malzeme (Kalker) malzeme bulunamamıştır. Bu nedenle I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) alanlarından numuneler alınmış olup, malzeme kalitesi ve ekonomikliği dikkate alınarak söz konusu alanlar tercih edilmiştir. Planlanan proje kapsamında; 1 adet I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali bulunmaktadır. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) için 5,25 hektarlık alan, 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) için 17,28 hektarlık alan belirlenmiştir. Yıkama Eleme Tesisi, Hazır Beton Santrali ve Şantiye Alanı için 0,3 hektarlık alan belirlenmiştir. Madencilik sektöründe yer alternatifi söz konusu değildir. Söz konusu işletilmesi planlanan malzeme alanlarından alınan numunelerin deney sonuçları göz önüne alındığında malzeme kalitesinin uygun oluşundan dolayı söz konusu I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) ve I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) belirlenmiştir. Madencilik sektöründe üretim proje alanı içerisinde mevcut rezervlere göre uygun şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik, gerekse ekonomik yönleri (piyasa talepleri) dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Proje alanlarının, gölet inşaat alanına yakın oluşu ve deney sonuçları göz önüne alındığında malzeme kalitesinin uygun oluşundan dolayı söz konusu proje alanları en uygun alan olduğu düşünülerek planlanmıştır. Söz konusu malzeme alanlarından alınan numune sonuçları ekte verilmektedir (Bkz. Ek: 12) 10

14 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Bu nedenle söz konusu DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından hayata geçirilmesi planlanan Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesinin inşaatı esnasında gerekli olacak malzeme ihtiyacının karşılanması amacıyla planlanan I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) ve Yıkama Eleme Tesisi, Hazır Beton Santrali proje alanları en uygun alanlar olup, mevcut rezerv ve malzeme kalitesi dikkate alındığından alternatif proje ve alternatif yer planlanması yapılmamıştır. İşletilmesi planlanan I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) ve I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) alanında malzemenin gevşek yapıda oluşundan iş makineleri vasıtasıyla üretimin kolaylıkla gerçekleştirilecek oluşundan dolayı üretim patlatmasız açık ocak işletme metodu ile üretim gerçekleştirilmesi ecektir. Maden yatağının jeolojik konumu, topografyanın uygun olması sahada açık işletme yapılması için gerekli ve yeter şartı oluşturmaktadır. Açık ocak işletme yönteminin seçilmesinde topografya, cevherin jeolojik konumu yanı sıra etken olan diğer hususlar, ekonomik yeterlilik, ekonomik oranda işletmecilik, kapasiteye ulaşabilme ve iş güvenliği sağlayabilmektir. Açık işletmelerde işletim prensiplerine göre İşletme özeti şöyledir; Galeri ve kuyu açma, tahkim, bakım ve onarım masraflarına gerek yoktur. Gündüz aydınlatmaya gerek yoktur, gecede daha ucuz olan toplu aydınlatma sistemi ile aydınlatılabilir. Havalandırma sorunu masrafı yoktur. İşletme kayıpları daha azdır. Büyük kapasiteli ve daha verimli makinelerin kullanımına uygundur. Daha emniyetlidir. Bu yüzden açık işletme metodu ile üretim yapılması planlanmaktadır. Bu nedenle söz konusu proje teknolojisi patlatmasız açık ocak işletme metodu olarak belirlenmiştir. 11

15 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK b) Projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı, Projenin Kapladığı Alan; DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde Çanakdüzü Deresi üzerinde hayata geçirilmesi planlanan Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesinin inşaatı esnasında gerekli olacak malzeme ihtiyacının karşılanması amacıyla, Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü sınırları içerisinde 1 adet I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santralinin işletilmesi planlanmaktadır. Planlanan proje kapsamında; 1 adet I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santrali bulunmaktadır. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) için 5,25 hektarlık alan, 1 adet I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) için 17,28 hektarlık alan belirlenmiştir. Yıkama Eleme Tesisi, Hazır Beton Santrali ve Şantiye Alanı için 0,3 hektarlık alan belirlenmiştir. Buna göre toplam proje alanı; I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) = 5,25 hektar I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) = 17,28 hektar Toplam = 22,53 hektar I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), Yıkama Eleme Tesisi, Hazır Beton Santrali ve Şantiye Alanı koordinatları aşağıdaki tablolarda verilmektedir. 12

16 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Tablo 1. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK DOM : 33 DOM : - ZON : 36 ZON : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - KIL KIL KIL KIL KIL KIL KIL KIL KIL KIL KIL KIL TOPLAM ALANI: 5,25 HEKTAR Tablo 2. I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK DOM : 33 DOM : - ZON : 36 ZON : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM KUM TOPLAM ALANI: 17,28 HEKTAR Tablo 3. Bitkisel Toprak Depo Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK DOM : 33 DOM : - ZON : 36 ZON : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - BTD BTD BTD BTD BTD BTD BTD BTD TOPLAM ALANI: 0,1 HEKTAR Tablo 4. Yıkama Eleme Tesisi Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK DOM : 33 DOM : - ZON : 36 ZON : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - YIKAMA YIKAMA YIKAMA YIKAMA YIKAMA YIKAMA YIKAMA YIKAMA TOPLAM ALANI: 0,1 HEKTAR 13

17 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Tablo 5. Hazır Beton Santrali Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK DOM : 33 DOM : - ZON : 36 ZON : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - BETON BETON BETON BETON BETON BETON BETON BETON TOPLAM ALANI: 0,1 HEKTAR Tablo 6. Şantiye Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS-84 Türü : UTM Türü : COĞRAFİK DOM : 33 DOM : - ZON : 36 ZON : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : - SANTIYE SANTIYE SANTİYE SANTİYE SANTİYE SANTİYE SANTİYE SANTİYE TOPLAM ALANI: 0,1 HEKTAR Sinop Erfelek Balıfakı Göleti ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) için Hammade Üretim İzin Belgesi alınmak amacıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Maden İşleri Genel Müdürlüğü ne başvuru yapılmıştır. Ruhsat takip numarası; /2446 dır. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) için Hammade Üretim İzin Belgesi alınmak amacıyla DSİ Bölge Müdürlüğü tarafından Sinop İl Özel İdaresi ne başvuru yapılmıştır. Ruhsat takip numarası; / dır. Projenin Kapasitesi; DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Erfelek İlçesi, Balıfakı Köyü içerisinde toplamda ton ( m³) kapasiteli I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı), toplamda ton ( m³) kapasiteli I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı), ton ( m³) kapasiteli Yıkama Eleme Tesisinin ve m³ kapasiteli Hazır Beton Santralinin işletilmesi planlanmaktadır. 14

18 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) ( Ton/yıl) Kapasitesi: Toplam Üretim : ton m³ Yıllık Üretim Ton/yıl m³/yıl Aylık Üretim : Ton/ay m³/ay Günlük Üretim : 778,8 Ton/gün 288,4 m³/gün Saatlik Üretim : 48,67 Ton/saat 18,02 m³/saat Vardiya Sayısı : 2 2 Çalışma Süresi : 20 Ay 20 Ay Aylık Çalışma Süresi : 26 Gün/ay 26 Gün/ay Günlük Çalışma Süresi : 16 Saat/gün 16 Saat/gün I A Grubu Kum Çakıl Ocağı (B Geçirimli Malzeme Alanı) ( Ton/yıl) Kapasitesi: Toplam Üretim : ton m³ Yıllık Üretim : Ton/yıl m³/yıl Aylık Üretim : Ton/ay m³/ay Günlük Üretim : Ton/gün 769,2 m³/gün Saatlik Üretim : 117,3 Ton/saat 48,07 m³/saat Vardiya Sayısı : 2 2 Çalışma Süresi : 20 Ay 20 Ay Aylık Çalışma Süresi : 26 Gün/ay 26 Gün/ay Günlük Çalışma Süresi : 16 Saat/gün 16 Saat/gün Yıkama Eleme Tesisi ( m³/yıl) Kapasitesi: Toplam Üretim : ton m³ Yıllık Üretim : Ton/yıl m³/yıl Aylık Üretim : Ton/ay m³/ay Günlük Üretim : 703,8 Ton/gün 288,4 m³/gün Saatlik Üretim : 44 Ton/saat 18,02 m³/saat Vardiya Sayısı : 2 2 Çalışma Süresi : 20 Ay 20 Ay Aylık Çalışma Süresi : 26 Gün/ay 26 Gün/ay Günlük Çalışma Süresi : 16 Saat/gün 16 Saat/gün Hazır Beton Santrali (2,4 m³/saat) Kapasitesi: Toplam Üretim : m³ Yıllık Üretim : m³ Aylık Üretim : m³ Günlük Üretim : 38,4 m³ Saatlik Üretim : 2,4 m³ Vardiya Sayısı : 2 Çalışma Süresi : 10 Ay Aylık Çalışma Süresi : 26 Gün/ay Günlük Çalışma Süresi : 16 Saat/gün 15

19 SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK I B Grubu Kil Ocağında (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) patlatmasız açık ocak işletme metodu ile yerinden sökülecek kil malzemesinin tamamı iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek direk olarak Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaat alanına dolgu amaçlı kullanılmak üzere sevk edilecektir. I A Grubu Kum Çakıl Ocağında (B Geçirimli Malzeme Alanı) patlatmasız açık ocak işletme metodu ile yerinden sökülecek kum çakıl malzemesinin ton ( m³) lük kısmı iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek Yıkama Eleme Tesisine sevk edilecektir. Kalan kısmı ise ton ( m³) lük kısmı iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek direk olarak Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaat alanına dolgu amaçlı kullanılmak üzere sevk edilecektir. Yıkama Eleme Tesisine I A Grubu Kum Çakıl Ocağından (B Geçirimli Malzeme Alanı) ton ( m³) dolayında getirilen malzeme, eleme, yıkama vb. istenilen işlemlerden geçirildikten sonra, tesiste işlenen malzemenin ton ( m³) lük kısmı agrega malzeme ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulması planlanan Hazır Beton Santraline sevk edilecektir. Kalan ton ( m³) kısmı ise iş makineleri vasıtasıyla kamyonlara yüklenerek direk olarak Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaat alanına dolgu amaçlı kullanılmak üzere sevk edilecektir. Sinop Erfelek Balıfakı Gölet ve Sulama Projesi inşaatı esnasında gerekli olacak m³ Kaya Malzeme (Kalker) ihtiyacı DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından Sinop İli, Boyabat İlçesi, Aydoğan Köyü sınırları içerisinde planlanan Sinop Boyabat Ilıksu Gölet ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağından (Kaya Malzeme Alanı) karşılanacaktır. Söz konusu Sinop Boyabat Ilıksu Gölet ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak Malzeme Ocakları, Yıkama Eleme Tesisi ve Hazır Beton Santraline ait Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmış olup, Çevrim İçi ÇED Yönetim Sistemi (eced) üzerinde sunulmuştur. Sinop Boyabat Ilıksu Gölet ve Sulama Projesi İnşaatında Kullanılacak II A Grubu Kalker Ocağı (Kaya Malzeme Alanı) için Hammade Üretim İzin Belgesi alınmak amacıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Maden İşleri Genel Müdürlüğü ne başvuru yapılmış olup, takip numarası; /2262 dır. I B Grubu Kil Ocağı (A Geçirimsiz Malzeme Alanı) ve I A Grubu Kum Çakıl Ocağının (B Geçirimli Malzeme Alanı) işletilmesi esnasında üretilecek malzemelerin tamamı, Gölet ve Sulama Projesi inşatında kullanılacağından dolayı, söz konusu projenin işletilmesi esnasında herhangi bir pasa malzeme (zaiyat) oluşumu söz konusu değildir. 16

20 Sinop Erfelek Balıfakı Göleti ; SİNOP ERFELEK BALIFAKI GÖLETİ VE SULAMA PROJESİ VE İNŞAATINDA KULLANILACAK Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği (EK- 2 Madde 46) maddesi Göl hacmi 5 milyon m3 ve üzeri olan baraj ve göletler kapsamında kalmamaktadır. DSİ 7. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından planlanan Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesine ait proje karakteristikleri aşağıda verilmiştir. Sinop Erfelek Balıfakı Göleti Projesi Karakteristikleri Gövde Tipi : Kil Çekirdekli Kum Çakıl Dolgu Amacı : Sulama Talveg kotu : 60,10 m Kret kotu : 100,00 m Yükseklik(talvegden) : 39,90 m Yükseklik(temelden) : 42,90 m Kret uzunluğu : 179,80 m Kret genişliği : 8,00 m Gövde şevleri : 3,00:1,0 ; 2,50:1,0 (memba ve mansap) Gövde dolgu hacmi : m³ Memba Batardosu Tipi : Kil Çekirdekli Kum Çakıl Dolgu Talveg kotu : 63,70 m Kret kotu : 74,00 m Kret uzunluğu : 42,26 m Kret genişliği : 4,00 m Gövde şevleri : 3,0:1,0 ; 2,5;1,0 (memba ve mansap) Gövde dolgu hacmi : m³ 17