TAKIDA DÖKÜM DERSİ. Alçı kalıbı hazırlayabilecektir.

Transkript

1 TAKIDA DÖKÜM DERSİ Dersin Modülleri Kauçuk Kalıp Alçı Kalıp Döküm Kazandırılan Yeterlikler Kauçuk kalıbını hazırlayabilecektir. Alçı kalıbı hazırlayabilecektir. Alçı kalıbı içerisindeki boşluğa ergimiş metal alaşımını döküp metal ağacını temizleyebilecektir.

2 DERS BİLGİ FORMU DERSİN ADI ALAN MESLEK / DAL DERSİN OKUTULACAĞI DÖNEM / YIL SÜRE DERSİN TANIMI DERSİN AMACI TAKIDA DÖKÜM KUYUMCULUK TEKNOLOJİSİ Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) 3. Dönem / 2. Sınıf Haftada 2 ders saati Toplam 32 ders saati Bu ders, kauçuk kalıbı hazırlama, mum ağacı hazırlama, döküm boşluğu oluşturma, döküm yapma ve alçıyı temizleme konularının verildiği derstir Bu ders ile öğrenciye, her çeşit takının dökümünü yaparak seri üretim yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır DERSİN ÖN KOŞULLARI DERS İLE KAZANDIRILACAK YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ YÖNTEM VE TEKNİKLER EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMI VE DONANIM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu dersin sonunda: 1- Kauçuk Kalıp modülü ile, takının kauçuk kalıbını hazırlamak, 2- Alçı Kalıp modülü ile, takının alçı kalıbını hazırlamak, Döküm modülü ile, alçı kalıbına erimiş metali döküp, metal ağacını temizlemek, yeterlikleri kazandırılacaktır Bu ders; Ders, 1- Kauçuk Kalıp 2- Merkezleme 3- Ana yolluk hazırlığı 4- Mum ağacı 5- Alçı 6- Vakumlama 7- Mum indirme 8- Alçı pişirme 9- Metali ergitme 10- Döküm 11- Alçı kırma 12-Fire kontrolü konularını içermektedir.. Gösteri, anlatım, problem çözme, soru cevap, beyin fırtınası, grup çalışması, tartışma, uygulamalı gösteri, söyleşi, sohbet, konferans, panel, gerçek yaşantı ortamlarında gözlem yapma, gezi, simülasyon, araştırma, görüşme, proje hazırlama, deney, uygulama vb. Ortam ve donanım: Döküm atölyesi, döküm araç-gereçleri, döküm makinesi v.b. sağlanmalıdır. Çeşitli ölçme araçları kullanılarak öğrencilerin; 1-Dersin altındaki modüllerin sonunda kazandığı yeterlilikler ölçülecektir. 2- Dersin sonunda modüller ile kazandıkları bilgi, beceri ve

3 ÖĞRETMEN/EĞİTİCİ İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR tavırları ölçülecektir. 3-Ölçme sonuçları,dönem ve yıl sonunda değerlendirilecektir Okulda,işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilecektir 1. Lisans eğitimi almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları 3. Programın uygulanmasında yüksek öğrenimi olan Metal Teknolojisi ve El Sanatları Teknolojisi öğretmenleri görev almalıdır Ders ile ilgili araştırma-gözlem ve uygulama konularında; üniversiteler, sosyal ortaklar, sivil toplum kuruluşları ve işletmeler ile işbirliği yapılabilir.

4 MODÜL ANALİZİ ALAN : Kuyumculuk Teknolojisi MESLEK / DAL : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) DERS : Takıda Döküm MODÜL : Kauçuk Kalıp KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL :Bu modülün ön koşulu yoktur. AÇIKLAMA :Modülün işleneceği atölyede, gerekli araç-gereçler bulunmalıdır. Öğrencinin atölye önlüğü ile derse katılımı sağlanmalıdır. Bu modül, atölye uygulamalarında öğretmen ile birlikte usta öğretici tarafından verilmelidir. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Modüler bireysel ve grupla öğretim teknikleri, anlatım, soru-cevap, gösteri, araştırma, örnek inceleme, tartışma, gezi ve gözlem, uygulama, laboratuvar, grup çalışması vb GENEL AMAÇ :Öğrenci, uygun döküm atölyesi sağlandığında, tekniğine uygun kauçuk kalıbını hatasız hazırlayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci, 1- Kauçuk plakasını metal kalıp çerçevesine göre hatasız çizerek kesebilecektir. 2- Modele uygun merkezleme yöntemini seçerek kauçuk plakaları doğru birleştirebilecektir. 3- Kauçuğu tekniğe uygun olarak pişirme kalıbına yerleştirebilecektir. 4- Hazırlamış olduğu kauçuk plakaları (vulkanize) tekniğe uygun pişirebilecektir. 5- Pişirilen kauçuk kalıbını tekniğine uygun kesebilecektir. İÇERİK : A. Kauçuk 1- Kauçuğun özellikleri 2- Kauçuk kesimi sırasında dikkat edilecek hususlar 3- Kauçuk kalıp yapımında kullanılan araç-gereçler a. Kauçuk malzemeleri b. Pişirme dereceleri c. Merkezleme malzemeleri B. Merkezleme 1- Amacı

5 2- Merkezleme yöntemleri a. Pimli merkezleme b. Kesim yöntemiyle merkezleme C. Kauçuğu pişirme kalıbına yerleştirmede dikkat edilecek hususlar D. Kauçuğun Pişirilmesi (vulkanizasyon) 1- Kullanılan araç-gereçler 2- Pişirme işleminde dikkat edilecek hususlar E. Kauçuk kalıbının kesilmesi 1- Kesim işleminde dikkat edilecek hususlar ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME: 1. Kauçuk, merkezleme, kauçuk kalıba yerleştirme ve pişirme, kauçuk kalıbın kesilmesi, ölçü sistemlerine yönelik araştırma uygulamaları yaptırılarak öğrencinin hazır bulunuşluğu ölçülecektir. 2. Öğrenim sürecinde Kauçuk, merkezleme, kauçuk kalıba yerleştirme ve pişirme, kauçuk kalıbın kesilmesi, ölçü sistemlerine yönelik uygulamalar yaptırılacaktır. 3. Öğrencinin modül sonunda kazandığı yeterlik, gösterdiği performans ve ortaya koyduğu ayakkabıda ölçü almaya yönelik uygulama sınavı ve teknik malzeme kullanımı ile ilgili çoktan seçmeli, doğru yanlış, soru-cevap, kısa cevaplı yazılı yoklama, kendi kendini değerlendirme, grup değerlendirmesi, yazılı raporlar, ürün seçki dosyası yapılarak ölçülecektir.

6 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Kauçuk Plakayı Çizme ve Kesmek YETERLİK : Kauçuk kalıbı hazırlar. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Kauçuk, Kesim Gereçleri, Flanş, Çizim Kalemi, Atölye Önlüğü 1- Model Kalınlığına Göre Kauçuk Plaka Sayısını Tesbit Etmek 1- Kauçuk a.kauçuğun özellikleri 1- Kauçuğu Çizmek 2- Kauçuğu Kesmek 2- Atölye Önlüğü Giymek 2- Flanşı Mastar Olarak Kullanıp Gerekli Kauçuğu Çizmek b.kauçuk kesimi sırasında dikkat edilecek hususlar 3- Düzenli Olmak 3- Çizilen Kauçuğu Kesme c.kauçuk kalıp yapımında kullanılan araç-gereçler 1-Kauçuk malzemeleri 2-Pişirme dereceleri 3-Merkezleme malzemeleri NOT : Öğrenme süresi: 3 saat / Uygulama süresi: 1 saat

7 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve İŞ : Döküm Yapmak Metal İşlemeciliği) İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI :Merkezleme ve Yapıştırmak YETERLİK : Kauçuk kalıbı hazırlar. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Temizlik Maddesi, Kauçuk, Ölçü Aleti, Perçin, Pudra, Atölye Önlüğü 1- Merkezleme Yöntemini Seçmek 2- Birbirine Yapıştırılacak Kauçuk Yüzeyleri Belirlemek 3- Gerekli Yüzeyleri Temizlemek 4- Modelin Altına Gelecek Plaka Dışındaki Tüm Plakaları Birbirine Yapıştırmak 5- Modelin Altına Gelecek Plakayı Köşelerinden Merkezlemek 6- Modelin Üstüne Gelecek Kauçuk Plakaları Birbirine Yapıştırmak 1- Merkezleme a.amacı b.merkezleme yöntemleri 1-Pimli merkezleme, 2-Kesim yöntemiyle mekezleme 1- Ölçü Aletlerini Kullanmak 2- Kauçuk Yüzeyleri Merkezlemek 3- Yapıştırmak 4- Temizlemek 2- Atölye Önlüğü Giymek NOT : Öğrenme süresi: 6 saat / Uygulama süresi: 2 saat

8

9 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve İŞ : Döküm Yapmak Metal İşlemeciliği) İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Kauçuğu Pişirme Kalıbına Yerleştirmek YETERLİK : Kauçuk kalıbı hazırlar. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Pişirme Kalıbı, Flanş, Kauçuk Plaka, Atölye Önlüğü 1- Pişirme Kalıbını Birleştirip Vidalarını Sıkmak 2- Pişirme Kalıbına Alt Flanş Koymak 3- Alt Kauçuk Plakalarını Pişirme Kalıbına Koymak 4- Modeli, Kauçuk Kalıbı Ortalayacak Şekilde Yerleştirmek 5- Model Boşluklarına Parça Kauçuklar Doldurmak 6- Üst Kauçuk Plakaları Pişirme Kalıbına Koymak 7- Pişirme Kalıbına Yeteri Kadar Üst Flanş Koymak 1- Kauçuğu pişirme kalıbına yerleştirmede dikkat edilecek hususlar 1- Ölçü Aletlerini Kullanmak 2- Flanş Kullanmak 3- Pişirme Kalıbını Kullanmak 2- Atölye Önlüğü Giymek

10 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve İŞ : Döküm Yapmak Metal İşlemeciliği) İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Kauçuğu Pişirmek YETERLİK : Kauçuk kalıbı hazırlar. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Pişirme Makinası(vulkanizatör), Pişirme Kalıbı, Mum, Atölye Önlüğü

11 1- İki Kalıbı Madeni Kapakla Kapatıp Pişirme Makinasına Yerleştirmek 2- Baskı Vidasını Çevirerek Preslemek 3- Vulkanizatörü Çalıştırmak 1- Kauçuğun pişirilmesi a.kullanılan araç-gereçler b.pişirme işleminde dikkat edilecek hususlar 1- Pişirme Makinasını (vulkanizatör) Kullanmak 2- Uygun Süreyi Belirlemek 3- Derece Okumak 4- Pişirmek 2- Atölye Önlüğü Giymek 4- Her 3 Dakikada Bir Baskıyı Arttırmak 5- Kıskacın Tamamen Kapatılmasını Sağlamak 6- Kalıbın Kalınlığına Göre Derecesini Ayarlamak 7- Ayarlanan Zamana Göre Pişirmek 8- Pres Baskısı Devam Ederken Pişirme Makinasını Kapatma Ve Pişirme Kalıbını Soğutmak 9- Kalıbı Presten Almak 10- Kauçuğu Pişirme Kalıbından Çıkartmak

12 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve İŞ : Döküm Yapmak Metal İşlemeciliği) İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Kauçuğu Kesmek YETERLİK : Kauçuk kalıbı hazırlar. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Kuyumcu Tezgahı, Mengene, Bisturi, Su, Atölye Önlüğü 1- Kauçuk Kalıbın Kenar Çapaklarını Temizlemek 2- Varsa, Ağızlığı Almak 3- Ağızlık Yoksa, Yolluk Çıkışından Başlayarak Kesmek 4- Bisturi Ağzını Suya Batırmak 5- Kenarlar Boyunca Dalgalı Yada Zikzaklı Çizgiler Ile Modele Inmek 6- Kauçuğu Ikiye Ayırarak Modeli Içinden Almak 7- Ağızlığı Açmak 1- Kauçuk kalıbının kesilmesi a.kesim işleminde dikkat edilecek hususlar 1- Kesim Aletlerini Kullanmak 2- Kesim Yapmak 2- Sabırlı Olmak 3- Atölye Önlüğü Giymek NOT : Öğrenme süresi: 10 saat / Uygulama süresi: 2 saat

13 MODÜL ANALİZİ ALAN : Kuyumculuk Teknolojisi MESLEK / DAL : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) DERS : Takıda Döküm MODÜL : Alçı Kalıp KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : Kauçuk Kalıp modülünü başarmış olmak. AÇIKLAMA :Modülün işleneceği atölyede, gerekli araç-gereçler bulunmalıdır. Öğrencinin atölye önlüğü ile derse katılımı sağlanmalıdır. Bu modül, atölye uygulamalarında öğretmen ile birlikte usta öğretici tarafından verilmelidir. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Modüler bireysel ve grupla öğretim teknikleri, anlatım, soru-cevap, gösteri, araştırma, örnek inceleme, tartışma, gezi ve gözlem, uygulama, laboratuvar, grup çalışması vb GENEL AMAÇ :Öğrenci, uygun döküm atölyesi sağlandığında, tekniğine uygun alçı kalıbı hazırlayabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci, 1- Mum kazanını tekniğine uygun hazırlayabilecektir. 2- Tekniğe uygun mum basabilecektir. 3- Mum ağacı için gerekli ana yolluğu tekniğine uygun hazırlayabilecektir. 4- Model mumu için gerekli mum ağacını tekniğine uygun hazırlayabilecektir. 5- Döküm için gerekli olan metal miktarını doğru hesaplayabilecektir. 6- Mum ağacını tekniğe uygun alçıya alabilecektir. 7- Tekniğe uygun vakumlama yapabilecektir. 8- Tekniğe uygun mum indirebilecektir.

14 İÇERİK : A. Mum kazanları 1- Çalışma sistemi 2- Mum çeşitleri ve özellikleri B. Mum basma 1- Amacı 2- Mum basımında dikkat edilecek hususlar C. Ana yolluk hazırlama 1- Amacı 2- Kullanılan araç-gereçler D. Mum ağacı dizimi 1- Amacı 2- Ağaç diziminde dikkat edilmesi gereken hususlar E. Metal miktarı hesapları F. Alçı 1- Alçı çeşitleri ve özellikleri 2- Alçının hazırlanmasında dikkat edilecek hususlar 3- Mum ağacını alçılamada dikkat edilecek hususlar G. Vakumlama 1- Amacı 2- Vakumlamada dikkat edilmesi gereken hususlar H. Mum indirme 1- Amacı 2- Mum indirme yöntemleri a. Kuru yöntem b. Buharlı yöntem ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME: 1. Mum kazanları, mum basma, anayolluk hazırlama, mum ağacı dizimi, metal miktarı hesaplama, alçılama, vakumlama, mum indirme, ölçü sistemlerine yönelik araştırma uygulamaları yaptırılarak öğrencinin hazır bulunuşluğu ölçülecektir. 2. Öğrenim sürecinde Mum kazanları, mum basma, anayolluk hazırlama, mum ağacı dizimi, metal miktarı hesaplama, alçılama, vakumlama, mum indirme, ölçü sistemlerine yönelik uygulamalar yaptırılacaktır.

15 3. Öğrencinin modül sonunda kazandığı yeterlik, gösterdiği performans ve ortaya koyduğu ayakkabıda ölçü almaya yönelik uygulama sınavı ve teknik malzeme kullanımı ile ilgili çoktan seçmeli, doğru yanlış, soru-cevap, kısa cevaplı yazılı yoklama, kendi kendini değerlendirme, grup değerlendirmesi, yazılı raporlar, ürün seçki dosyası yapılarak ölçülecektir.

16 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Mum Kazanını Hazırlamak YETERLİK : Alçı Kalıp Hazırlar ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Mum Enjeksiyon Kazanı, Mum, Atölye Önlüğü 1- Mum Kazanını Çalıştırmak 2- Mum Enjeksiyon Kazanına Mum Koymak 3- Mum Enjeksiyon Kapağını Kapatarak Vidaları Sıkıştırmak 4- Üst Emniyet Vidasını Gevşek 1- Mum kazanları a.çalışma sistemi b.mum çeşitleri ve özellikleri 1- Termometre Okumak 2- Barometre Okumak 3- Mum Enjeksiyon Kazanını Kullanmak 4- Basınç Pompasını Kullanmak 2- Atölye Önlüğü Giymek

17 Bırakmak 5- Termometreyi 100C Ye Getirip Ergitmeyi Beklemek 6- Kullanma Sıcaklığını 70-80(C Ye Düşürmek 7- Üst Kapağı Kapamak 8- Pompayı Sıkarak Basınç Uygulamak NOT : Öğrenme süresi: 5 saat / Uygulama süresi: 1 saat

18 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Mum Basmak YETERLİK : Alçı Kalıp Hazırlar. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Mum Enjeksiyon Kazanı, Flanş, Kauçuk Kalıp, Mum, Atölye Önlüğü 1- Kauçuk Kalıpları Ayrı Ayrı Pudralamak 2- Fazla Pudraları Silkelemek 3- Kalıpları Üst Üste Kapatma Ve Esnetmek 4- Kalıpları Flanşların Arasına Almak 5- Parmakla Kalıplara Basınç Yapmak 6- Kalıbı Mum Enjeksiyon Kazanının Enjektörüne Bastırmak 7- Mum Akışını Sağlamak 8- Yeterli Mum Akışı Gerçekleşince Kalıbı Almak 9- Istenen Sayı Kadar Işlemi Tekrarlamak 1- Mum basma a.amacı b.mum basımında dikkat edilecek hususlar 1- Mum Enjeksiyon Kazanını Kullanmak 2- Pudralamak 3- Barometre Okumak 4- Termometre Okumak 5- Basınç Pompasını Kullanmak 2- Atölye Önlüğü Giymek NOT : Öğrenme süresi: 6 saat / Uygulama süresi: 1 saat

19

20 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Mum Model için Ana Yolluk Hazırlamak YETERLİK : Alçı Kalıp Hazırlar ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Mum Enjeksiyon Kazanı, Mum, Alimünyum Kalıp, Pudra, Atölye Önlüğü 1- Alüminyum Kalıpları Oda Sıcaklığında Isıtmak 2- Alüminyum Kalıpları Ayrı Ayrı Pudralamak 1- Ana yolluk hazırlama a.amacı b.kullanılan araç-gereçler 1- Mum Enjeksiyon Kazanını Kullanmak 2- Pudralamak 3- Termometre Okumak 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Iş Güvenliği Kurallarına Uymak 3- Fazla Pudraları Silkelemek 4- Barometre Okumak 4- Kalıpları Üst Üste Kapatmak 5- Alüminyum Kalıbın Enjeksiyon Kazanına 5- Basınç Pompasını Kullanmak

21 Gelmeyen Tarafını Kapatmak 6- Kalıpları Mum Enjeksiyon Kazanının Enjektörüne Bastırmak 7- Mum Akışını Sağlamak 8- Yeterli Mum Akışı Gerçekleşince Kalıbı Almak 9- Kalıbın Soğumasını Beklemek 10- Alüminyum Kalıpları Açmak 11- Ana Yolluğu Çıkarmak NOT : Öğrenme süresi: 3 saat / Uygulama süresi: 1 saat

22 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Model Mumu için Mum Ağacı Hazırlamak YETERLİK : Alçı Kalıp Hazırlar ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Havya, Ana Yolluk, Lastik Altlık, Mum Model, Atölye Önlüğü 1- Ana Yolluğa Ve Modele Uygun Lastik Altlığı Seçmek 2- Seçilen Lastiği Tartma 3- Ana Yolluğu Lastiğe Sabitlemek 4- Ana Yolluğu Fanus Yüksekliğine Göre Ayarlamak 5- Ana Yolluk Üzerine Yolluk Yuvası Açmak 6- Açılan Yuvaya Model Yolluğunu Açı Ile Yerleştirmek 7- Ana Yolluğu Model Ile Doldurmak 1- Mum ağacı dizimi a.amacı b. Ağaç diziminde dikkat edilmesi gereken hususlar 1- Hassas teraziyle ölçüm yapmak 2- Ağaç dizmek 2- Atölye Önlüğü Giymek NOT : Öğrenme süresi: 10 saat / Uygulama süresi: 1 saat

23 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Döküm İçin Gerekli Metal Miktarını Tespit Etmek YETERLİK : Alçı kalıbı hazırlamak ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Ölçü Aletleri, Hesap Makinası, Atölye Önlüğü 1- Mum Ağacını Tartmak 2- Lastik Altlığın Ağırlığını Çıkararak Saf Mum Ağırlığını Bulmak 3- Dökümde Kullanılacak Metal Miktarını Bulmak 4- Mum Ağacını Dereceye Almak 5- Fanus Üzerine Plastik Bant Takmak 1- Metal miktar hesapları 1- Ölçü Aletlerini Kullanmak 2- Ölçü Aletleriyle Ölçmek 3- Metal Miktarını Hesaplamak 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Meslek Etiğine Uygun Davranmak NOT : Öğrenme süresi: 2 saat / Uygulama süresi:1 saat

24 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Parçayı Şekillendirme (Döküm Yapma) İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Mum Ağacını Alçıya Almak YETERLİK : Alçı kalıbı hazırlar ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Alçı, Su, El Mikseri, Vakum Makinası, Derece, Maske, Atölye Önlüğü 1- Kullanılacak Alçıyı Seçmek 2- Su Ve Alçı Oranlarını Tespit Etmek 3- Suyun Içine Alçıyı Dökerek Uygun Süre Karıştırmak 4- Alçıyı Vakum Makinesine Yerleştirmek 5- Belli Süre Alçıyı Makinada Bekletmek 6- Alçıyı Vakum Makinasından Çıkarmak 7- Vakumlanan Alçıyı Dereceye Dökmek 1- Alçı a.alçı çeşitleri ve özellikleri b.alçının hazırlanmasında dikkat edilecek hususlar c.mum ağacını alçılamada dikkat edilecek hususlar 1- Ölçü Aletlerini Kullanmak 2- Alçı Seçmek 3- Vakum Makinasını Kullanmak 4- Karıştırmak 5- Mum ağacını alçıya almak 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Maske Takmak 4- Çalışma Ortamını Havalandırmak NOT : Öğrenme süresi: 5 saat / Uygulama süresi:1 saat

25 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Vakumlamak YETERLİK : Alçı kalıbı hazırlar ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Vakum Makinası, Fanus, Alçı, Atölye Önlüğü 1- Alçı Ile Doldurulan Dereceyi Vakum Makinasına Koymak 2- Fanusu Makinaya Yerleştirmek 3- Şeffaf Kapağı Kapatmak 1- Vakumlama a.amacı b. Vakumlamada dikkat edilmesi gereken hususlar 1- Vakum Makinasını Kullanmak 2- Traşlamak 2- Atölye Önlüğü Giymek 4- Makinayı Çalıştırma

26 5- Uygun Süre Bekletmek 6- Makinayı Kapatıp Tahliye Borusunu Açmak 7- Dereceyi Makinadan Çıkartmak 8- Uygun Süre Donmasını Beklemek 9- Derece Üzerindeki Fazla Alçıyı Traşlamak 10- Döküm Sırasına Göre Dereceleri Numaralandırmak NOT : Öğrenme süresi: 8 saat / Uygulama süresi:2 saat

27 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Mum İndirmek YETERLİK : Alçı kalıbı hazırlar ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Mum İndirme Fırını, Maşa, Eldiven, Atölye Önlüğü 1- Mum İndirme Yöntemini Seçmek 2- Mum İndirme Fırınını Hazırlamak 1- Mum indirme a.amacı b.mum indirme yöntemleri 1- Mum Indirme Fırınını Kullanmak 2- Mum indirmek 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Eldiven Takmak 3- Dereceyi Fırına Yerleştirmek 1-Kuru yöntem 4- Maşa Kullanmak 4- Mum Kanalına Mum Akışını Gözlemlemek 2-Buharlı yöntem 5- Çalışma Ortamını Havalandırmak 5- Mum Akışı Bittiğinde Dereceyi Fırından Almak NOT : Öğrenme süresi: 9 saat / Uygulama süresi:5 saat

28 MODÜL ANALİZİ ALAN : Kuyumculuk Teknolojisi MESLEK / DAL : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) DERS : Takıda Döküm MODÜL : Döküm KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : Alçı Kalıp modülünü başarmış olmak. AÇIKLAMA :Modülün işleneceği atölyede, gerekli araç-gereç bulunmalıdır. Öğrencinin atölye önlüğü ile derse katılımı sağlanmalıdır. Bu modül, atölye uygulamalarında öğretmen ile birlikte usta öğretici tarafından verilmelidir. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Modüler bireysel ve grupla öğretim teknikleri, anlatım, soru-cevap, gösteri, araştırma, örnek inceleme, tartışma, gezi ve gözlem, uygulama, laboratuvar, grup çalışması vb GENEL AMAÇ :Öğrenci, uygun döküm atölyesi sağlandığında, tekniğe uygun olarak alçı kalıbı içerisindeki boşluğa ergimiş metal alaşımını döküp, metal ağacını temizleyebilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci, 1- Tekniğe uygun alçı pişirebilecektir. 2- Metali tekniğe uygun eritebilecektir. 3- Dereceyi döküm makinesine doğru olarak yerleştirebilecektir. 4- Döküm işlemini tekniğe uygun olarak yapabilecektir. 5- Alçıyı tekniğine uygun olarak kırabilecektir. 6- Metal ağacını tekniğe uygun olarak temizleyebilecektir. 7- Döküm işlemi sonrasında varsa firenin kontrolünü yapabilecektir İÇERİK : A. Alçı pişirmede dikkat edilecek hususlar B. Alaşım metalinin döküm makinesinde ergitme 1- Döküm makinelerinin çeşitleri ve özellikleri a. Santrifüj döküm makinesi b. Vakumlu döküm makinesi c. Kontini döküm makinesi 2- Ergitmede dikkat edilecek hususlar C. Dereceyi döküm makinesine yerleştirmede dikkat edilecek hususlar

29 D. Döküm 1- Tanımı ve önemi 2- Çeşitleri a. Statik döküm b. Santrifüj döküm c. Vakumlu döküm 3- Döküm işleminde dikkat edilecek hususlar E. Alçının kırılması 1- Kırmada dikkat edilecek hususlar F. Metal ağaçtan alçının temizlenmesi 1- Temizleme yöntemleri 2- Temizleme işlemi sırasında dikkat edilecek hususlar G. Fire kontrolü ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME: 1.Alçı pişirmede dikkat edilecek hususlar, metali ergitme, döküm, alçının kırılması, alçının temizlenmesi, fire kontrolü, ölçü sistemlerine yönelik araştırma uygulamaları yaptırılarak öğrencinin hazır bulunuşluğu ölçülecektir. 2. Öğrenim sürecinde Alçı pişirmede dikkat edilecek hususlar, metali ergitme, döküm, alçının kırılması, alçının temizlenmesi, fire kontrolü, ölçü sistemlerine yönelik uygulamalar yaptırılacaktır. 3. Öğrencinin modül sonunda kazandığı yeterlik, gösterdiği performans ve ortaya koyduğu ayakkabıda ölçü almaya yönelik uygulama sınavı ve teknik malzeme kullanımı ile ilgili çoktan seçmeli, doğru yanlış, soru-cevap, kısa cevaplı yazılı yoklama, kendi kendini değerlendirme, grup değerlendirmesi, yazılı raporlar, ürün seçki dosyası yapılarak ölçülecektir.

30 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Alçıyı Pişirmek YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Alçı Pişirme Fırını, Derece, Maşa, Eldiven, Atölye Önlüğü 1- Fırın Içi Yerleştirme Planını Bir Çizelgeye Not Etmek 2- Alçı Pişirme Fırınını Kademeli Olarak Uygun Derecede Isıtmak 3- Fırın Isısını Döküm Sıcaklığına Düşürmek 1- Alçı Pişirmede dikkat edilecek hususlar 1- Alçı Pişirme Fırınını Kullanmak 2- Alçı pişirmek 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Eldiven Takmak 4- Maşa Kullanmak 5- Çalışma Ortamını Havalandırmak 4- Dereceleri Alçı Pişirme Fırınında Bekletmek NOT : Öğrenme Süresi:16 saat / Uygulama süresi: 5 saat

31 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Metali Ergitmek YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Santrifuj Döküm Makinası, Karıştırma Çubuğu, Maşa, Eldiven, Atölye Önlüğü 1- Alaşım Metalini Temin Etmek 2- Döküm makinası üzerindeki potaya akım vermek 3- Potanın kızarmasını beklemek 4- Alaşım Metalini 1- Alaşım metalinin döküm makinesinde ergitme a. Döküm makinelerinin çeşitleri ve özellikleri 1. Santrifüj döküm makinesi 2. Vakumlu döküm makinesi 1- Döküm makinasını Kullanmak 2- Termometre okumak 3- Metali eritmek 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Eldiven takmak 4- Maşa Kullanmak

32 potanın içerisine almak 5- Metalin ergimesini beklemek 6- Ergime ısısı ve süresini metalin döküm sıcaklığını geçmeyecek şekilde ayarlamak 7- Sıvı metaldeki yapıya boraks (tenikel) ve karbonat ekleyerek karıştırmak 3. Kontini döküm makinesi b. Ergitmede dikkat edilecek hususlar NOT : Öğrenme Süresi:2 saat / Uygulama süresi: 1 saat

33 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Dereceyi Döküm Makinesine Yerleştirmek YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Alçı Pişirme Fırını, Döküm Makinesi, Maşa, Eldiven, Atölye Önlüğü 1- Dereceyi Alçı Pişirme Fırınından Almak 2- Dereceyi Pota Üzerinde Uygun Konumda Sabitlemek 3- Koruyucu Başlığı Takmak 1- Dereceyi döküm makinesine yerleştirmede dikkat edilecek hususlar 1- Alçı Pişirme Fırınını Kullanmak 2- Döküm Makinesini Kullanmak 3- Dereceyi döküm makinesine yerleştirmek 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Eldiven Takmak 4- Maşa Kullanmak NOT : Öğrenme Süresi:1 saat / Uygulama süresi: 30 dak

34 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Döküm İşlemini Gerçekleştirmek YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Döküm Makinası, Derece, Eldiven, Gözlük, Baret, Atölye Önlüğü 1- Döküm Makinasının Çalışma Zamanını Ayarlamak 2- Metal Akışını Sağlamak (santrifüj veya vakum) 3- Zaman Saati Ile Birlikte Duran Makinayı Kapatmak 1- Döküm a. Tanımı ve önemi b.çeşitleri 1-Statik döküm 2-Santrifüj döküm 3-Vakumlu döküm c.döküm işleminde dikkat edilecek hususlar 1- Döküm Makinasını Kullanmak 2- Döküm Yapmak 2- Baret Takmak 3- Gözlük Takmak 4- Atölye Önlüğü Giymek NOT : Öğrenme Süresi:5 saat / Uygulama süresi: 1 saat

35 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Alçıyı Kırmak YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Kova, Su, Maşa, Derece, Atölye Önlüğü 1- Dereceyi Döküm Makinesinden Alarak Soğuması İçin Uygun Süre Beklemek 2- Dereceyi maşa ile ekseni boyunca su dolu kova içinde hareket ettirerek alçının kırılmasını sağlamak 1- Alçının kırılması a. Kırmada dikkat edilecek hususlar 1- Maşa Kullanmak 2- Döküm Makinesini Kullanmak 3- Alçıyı Kırmak 2- Atölye Önlüğü Giymek 3- Maşa Kullanmak 3- Dereceyi tazzikli su ile tamamen temizlemek NOT : Öğrenme süresi:6 saat / Uygulama süresi:1 saat

36 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Metal Ağacını Temizlemek YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Zac Yağı ve Kabı, Kurutma Gereçleri, Tavlama Gereçleri, Atölye Önlüğü 1- Metal Ağacını Tavlamak 2- Zac yağı hazırlamak 3- Metal Ağacı Zac Yağında Temizlemek 1- Metal ağaçtan alçının temizlenmesi a.temizleme yöntemleri 1- Tavlama Yapmak 2- Zac yağı hazırlamak 3- Metal ağacı temizlemek 4- Kurutmak 2- Atölye Önlüğü Giymek 4- Metal Ağacını Kurutmak b. Temizleme işlemi sırasında dikkat edilecek hususlar NOT : Öğrenme süresi:6 saat / Uygulama süresi:1 saat

37 MESLEĞİN ADI : Kuyumculuk (Kıymetli Taş ve Metal İşlemeciliği) İŞ : Döküm Yapmak İŞLEM NO : İŞLEMİN ADI : Fireyi Kontrol Etmek YETERLİK : Döküm boşluğuna erimiş metali döker. ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) : Ölçü Aletleri, Döküm Sonrası Elde Edilen Metal Ağaç, Atölye Önlüğü 1- Metal Ağacını Tartmak 2- Döküm İçin Gerekli Metal Miktarını Tespit Etme İşlemindeki Verilerle Metal Ağaç Ağırlığını Kıyaslamak 3- Temizleme Işlemi Sırasında Kopan Metallerin Olup Olmadığını Kontrol Etmek 1- Fire kontrolü 1- Ölçü Aletlerini Kullanmak 2- Fireyi Hesaplamak 2- Atölye Önlüğü Giymek NOT : Öğrenme süresi:4 saat / Uygulama süresi:30 dak.