INVESTIGATION OF FRICTION AND WEAR BEHAVIOUR OF UHMWPE AND PEEK POLYMERS UNDER DRY SLIDING AND CACAO LUBRICATED CONDITIONS

Transkript

1 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), Mayıs 2009, Karabük, Türkiye ÇYMAPE ve PEEK POLİMERLERİNİN KURU ve KAKAO ÇÖZELTİSİ ORTAMLARINDAKİ A INMA ve SÜRTÜNME DAVRANI LARININ ARA TIRILMASI INVESTIGATION OF FRICTION AND WEAR BEHAVIOUR OF UHMWPE AND PEEK POLYMERS UNDER DRY SLIDING AND CACAO LUBRICATED CONDITIONS Hüseyin Ünal *a, S. Hakan Yetgin a a, * Sakarya Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi Bölümü, Sakarya, TÜRKİYE E-posta: unal@sakarya.edu.tr *, hyetgin@sakarya.edu.tr Özet Bu deneysel çalışmada amaç, bir gıda endüstrisinde kullanılmak üzere seçilen poli-eter-eter-keton (PEEK) ve çok yüksek moleküler ağırlıklı polietilen (ÇYMAPE) polimerlerinin paslanmaz çelik yüzeyine karşı aşınma ve sürtünme davranışlarının araştırılarak çalışma şartlarına en uygun polimer malzemenin tespit edilmesidir. Deneyler kuru ve kakao çözeltisi ortamlarında pim-disk aşınma cihazı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Deneylerde 50N, 100N ve 150N olmak üzere üç farklı yük ve 0.4m/s kayma hızı kullanılmıştır. ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin paslanmaz çelik karşı yüzeyine karşı aşınma ve sürtünme davranışları incelenmiş olup uygulanan yükün ve çalışma ortamının etkisi araştırılmıştır. Deneyler sonunda, hem kuru ortam şartlarında hem de kakao çözeltisi ortamı şartlarında ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin sürtünme katsayısı ve aşınma oranının, uygulanan yükün artması ile azalmakta olduğu gözlenmiştir. Hem kuru hem de kakao çözeltisi ortam şartlarında PEEK polimerinin sürtünme katsayısının ÇYMAPE polimerine göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca kakao çözeltisi ortamındaki sürtünme katsayısı ve aşınma oranı sonuçları daha düşük bulunmuştur. ÇYMAPE için spesifik aşınma oranı kuru ortamda yaklaşık olarak 2,94x10-14 m 2 /N iken kakao çözeltisi ortam şartlarında 7,6x10-15 m 2 /N olarak bulunmuştur, Buna ilaveten PEEK polimerinin spesifik aşınma oranı ise kuru ortam şartlarında yaklaşık olarak 4,5x10-14 m 2 /N iken kakao çözeltisi ortam şartlarında 1,1x10-14 m 2 /N olarak tespit edilmiştir. Aynı zamanda, ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin çelik karşı yüzeyine karşı aşınma yüzeyleri optik mikroskop kullanılarak incelenmiştir. Anahtar kelimeler: Aşınma ve kakao ortamı, Sürtünme, polimer, ÇYMAPE, PEEK Abstract The friction and wear performance of ultra high molecular weight polyethylene(uhmwpe) and pure poly-ether-etherketone(peek) polymers were comparatively evaluated under dry sliding and cacao drops lubrication. The sliding experiments were carried out on a pin-on-disc tribometer. The contact configuration used was a polymer pin on a rotating stainless steel disc. Wear tests were carried out at room temperature under 50, 100 and 150N loads and at 0.40 m/s sliding speed. The results show that the coefficient of friction for ultra high molecular weight polyethylene and pure PEEK decreases with the increase in load value. The coefficient of friction for PEEK polymer is higher than that of UHMWPE at both dry sliding and cacao-lubricated conditions. Moreover, for the range of load of this study, the coefficient of friction using cacao lubricant registered lower values than that of the dry condition. Finally, the specific wear rates for UHMWPE under cacao-lubricated conditions were in the order of 7.6x10-15 m 2 /N. while under dry sliding conditions this value is in the order of 2,94x10-14 m 2 /N. Likewise, the specific wear rates for PEEK under cacao-lubricated conditions were in the order of 1,1x10-14 m 2 /N. while under dry sliding conditions this value is in the order of 4,5x10-14 m 2 /N. Keywords: Wear and cacao lubrication, friction, polymer, UHMWPE, PEEK 1. Giriş Son yıllarda polimer üretim teknolojilerindeki gelişmeler sebebi ile polimerler ve polimer esaslı kompozit malzemeler daha kolay ve ucuz olarak üretilebilmektedirler. Bununla birlikte daha hafif olmaları ve korozyon direnci gibi özellikleri ile polimerler ve polimer esaslı kompozit malzemeler birçok endüstriyel alanda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu alanlardan herhangi birinde birbirleri üzerinde hareket eden veya birbirleri ile çalışan malzemeler aşınma ve sürtünme problemlerine maruz kalırlar. Bu durum ise birbiri üzerinde çalışacak olan malzeme çiftlerinin en uygun şekilde seçilmesi gereğini doğurur. Aşınma ve sürtünme deneylerinde temas geometrisi, uygulanan yük, kayma hızı ve ortam şartları en önemli parametrelerdir. Bunun yanında polimerlere katılan PTFE, grafit ve MoS 2 gibi yağlayıcılar, CaCO 3, mika, talk gibi dolgu malzemeleri ile cam elyaf, karbon elyafı gibi mukavemet artırıcı katkı malzemeleri de aşınma ve sürtünme deney sonuçlarını etkilemektedir. Bu amaçla çok sayıda araştırmacı farklı özelliklere sahip polimerler üzerinde aşınma deneyleri gerçekleştirmiştir [1-10]. Bu araştırmacılardan Watanabe[1] poliamid ve ÇYMAPE ve kompozitlerinin tribolojik davranışlarını araştırmış ve bu malzemelerin aşınma direncine ve sürtünme katsayısına uygulanan yükün, kayma hızının ve sıcaklığın oldukça etkili olduğunu tespit etmiştir. Brentnall ve Lancaster [2], Clerico [3], Santner ve Czichos [4] bazı polimerlerin metal karşı yüzeylerine karşı yaptığı çalışmada sürtünme katsayısının yükün artması ile azaldığını tespit etmiştir. Buna karşılık Yamaguchi [5] uygulanan yükün artması ile IATS 09, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye

2 sürtünme katsayısının arttığını gözlemlemiştir. Endüstride çalışma şartlarına bağlı olarak birçok polimer aşınmaya maruz kalan ortamlarda kullanılmaktadır. Bu polimerlerden en önemli olanları şunlardır. Teflon (PTFE), poliamid (PA), çok yüksek molekül ağırlıklı polietilen (ÇYMAPE), yüksek yoğunluklu polietilen (YYPE), poli-oksi-metilen (POM), polieter-eter-keton (PEEK) ve poli-fenilen-sülfit (PPS). Bu polimerler arasında çok yüksek moleküler ağırlıklı polietilen polimeri makine sektöründe mil-yatak uygulamalarında yatak parçalarında, dişlilerde, gıda sektöründe, kağıt endüstrisinde, taşımacılık, ziraat sektörü ve medikal sektör gibi bir çok alanda ve uygulamalarda kullanılmaktadır. Bu polimerin kullanılmasının sebebi, kendi kendini yağlama özelliği, mükemmel sürtünme ve aşınma özellikleri, iyi kimyasal direnç özelliği ve yüksek darbe mukavemeti özelliklerinden dolayıdır. Ancak bu polimer, düşük sertlik, düşük elastiklik modülü ve yük altında kolay sürünmeye maruz kalabilir. Birçok araştırmacı son yıllarda çok yüksek moleküler ağırlıklı polietilen polimerinin aşınma ve sürtünme davranışlarını kuru kayma şartları ortamında incelemiştir [13 19]. Bunlardan Marcus and Allen [20] çok yüksek moleküler ağırlıklı polietilenin aşınma ve sürtünme davranışlarına katkı maddelerinin etkisini araştırmış ve katkı maddelerinin aşınmaya etkisi olduğunu tespit etmiştir. Son yıllarda aşınma ortamlarında oldukça dikkat çeken polimerlerden birisi de poli-eter-eter-keton'dur. Bu mühendislik polimeri yarı kristal yapıda olup yüksek mekanik mukavemet ve tokluk, yüksek ergime sıcaklığı, kimyasal direnç, kolay işlenebilme ve aşınma direnci gibi özelliklere sahiptir. Literatürde bazı araştırmacılar tarafından PEEK ve PEEK kompozitlerinin kuru ortam şartlarında yapılan çalışmaları bulunmaktadır [10-12,21-25]. Ancak literatürde polimerlerin sıvı ortam şartlarındaki aşınma davranışları hakkında araştırmalar sınırlıdır [26-27]. Bunlardan Sümer ve arkadaşları[27] tarafından yapılan PEEK ve cam elyaf katkılı PEEK kompozit malzemelerinin kuru ve sulu ortam şartlarındaki aşınma çalışmalarıdır. Benzer şekilde Ünal ve Mimaroğlu [28] PEEK ve %30 karbon fiber takviyeli PEEK kompozitlerinin AISI D2 çeliğine karşı kuru ve sulu ortam şartlarındaki aşınma şartlarını incelemiştir. Ünal ve Mimaroğlu çalışmalarında, Sümer ve arkadaşlarının yaptığı sonuçlara benzer sonuçlar elde etmişlerdir. Her iki çalışmada da sulu ortam şartlarında elde edilen sürtünme katsayısı ve aşınma oranı değerlerinin kuru ortamda elde edilen değerlere göre daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Buna ilaveten literatürde PEEK ve ÇYMAPE polimerlerinin kakao ortamındaki aşınma davranışları üzerine pek çalışmaya rastlanmamıştır. Gıda endüstrisinde var olan bir aşınma problemini çözmek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Deneyler; 50N, 100N ve 150N yükler ve 0,4 m/s kayma hızı kullanılarak kuru ve kakao çözeltisi ortamı şartlarında yapılmıştır. Deneylerde kullanılan pim malzemeler 6 mm çapında ve 50 mm uzunluğunda olacak şekilde hazırlanmıştır. Deneylerde kullanılan paslanmaz çelik disk ise 100 mm çapında ve 10 mm kalınlığında üretilmiş olup düzgün bir yüzey elde edilmek için düzlem yüzey taşlama işlemine tabii tutulmuştur. Disk yüzeyinin ortalama pürüzlülüğü 0,31 µm olarak ölçülmüştür. Pim-disk aşınma cihazında değişken hızlı bir motor ve motora bağlı bir mil mevcuttur. Milin ucunda ise bir paslanmaz çelik plaka mevcuttur. Deneylerde kullanılan disk malzemeler mile bağlı olan çelik plaka üzerine monte edilmektedir. Cihaz ana gövdesi üzerine pim numunenin bağlandığı ve yükün etki ettirildiği yük kolu bulunmaktadır. Numuneye dengeli bir yük uygulayabilmek için kolun diğer ucuna denge yükü yerleştirilmiştir. Deneylerde sürtünme katsayısını belirleyebilmek için yük kolunun önüne yük hücresi yerleştirilmiştir. Yük hücresi yardımıyla yük koluna etki eden sürtünme kuvveti değeri bilgisayara otomatik olarak yüklenmektedir. Bu sürtünme kuvveti değerlerini uygulanan yüke oranlayarak bilgisayarda sürtünme katsayısı hesaplanmakta ve grafik olarak elde edilmektedir. Spesifik aşınma oranını belirleyebilmek için ise numunelerin deney öncesi ve sonrası ağırlıkları 0,0001 hassasiyetli bir terazi ile ölçülmektedir. Spesifik aşınma oranı ise deneyler sonunda elde edilen ağırlık kaybı değerleri kullanılarak hesaplanmıştır. Yapılan deneylerde çok yüksek molekül ağırlıklı polietilen ve poli-eter-eterketon polimerleri olmak üzere iki farklı polimer kullanılmıştır. Deneyler 50N, 100N, 150N yüklerde, 0.4 m/s kayma hızında, kuru ve kakao çözeltisi ortam şartlarında gerçekleştirilmiştir. Deneyler üç kez tekrarlanmış ve çalışmalarda ortalama sonuçları kullanılmıştır. 3. Sonuçlar ve Tartışma ekil 1 ve 2, çok yüksek molekül ağırlıklı polietilen ve polieter-eter keton polimerlerinin kuru ve kakao çözeltisi ortam şartlarındaki sürtünme katsayısı-kayma yolu ilişkisini göstermektedir. PEEK polimerinin kuru ve kakao çözeltisi ortam şartlarındaki sürtünme katsayısı yaklaşık olarak 1000m kayma mesafesinden sonra sürekli kayma şartlarına ulaşırken ÇYMAPE ise çok kısa kayma mesafesinde sürekli kayma şartlarına ulaşmıştır 2. Deneysel Çalışmalar 2.1. Aşınma ve Sürtünme Deney Düzeneği Aşınma deneylerinde endüstriyel olarak elde edilebilen ve bir gıda endüstrisinde kullanılmak üzere seçilen poli-etereter-keton (PEEK) ve çok yüksek moleküler ağırlıklı polietilen (ÇYMAPE) mühendislik polimerleri kullanılmıştır. Bu çalışmada deneyler, pim-disk aşınma cihazında kuru ve kakao çözeltisi ortam şartlarında gerçekleştirilmiştir. ekil 1. ÇYMAPE ve PEEK in polimerlerinin kuru ortam şartlarındaki sürtünme katsayısı-kayma yolu ilişkisi (Yük:100 N)

3 şöyle ifade edilmektedir. µ = K N (n-1) bu denklemde µ sürtünme katsayısı, N uygulanan yük, K ve n ise sabitlerdir, bu denklemdeki n katsayısının değeri ise 0,66<n<1 arasında değişmektedir. Bu denkleme göre uygulanan yükün artması sürtünme katsayısını azalmaktadır. ekil 2.. ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin kakao ortamı şartlarındaki sürtünme katsayısı-kayma yolu ilişkisi ekil 3 de ise çok yüksek molekül ağırlıklı polietilen ve polieter-eter keton polimerlerinin kuru ve kakao çözeltisi ortam şartlarındaki sürtünme katsayısı-uygulanan yük ilişkisini göstermektedir. ekilden de görüldüğü gibi uygulanan yükün %200 artması ile yani yükün 50N'dan 150N' a çıkarılması ile ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin her ikisinde de sürtünme katsayısı değerlerinin azaldığı görülmüştür. Sürtünme katsayısındaki bu azalma ÇYMAPE polimeri için kuru ortam şartlarında ortalama %33 civarında iken kakao çözeltisi ortamı şartlarında ise yaklaşık olarak %32 civarındadır. ekil 4, çok yüksek molekül ağırlıklı polietilen ve poli-etereter keton polimerlerinin sırasıyla kuru ve kakao ortam şartlarındaki spesifik aşınma oranlarının yük ile değişimini göstermektedir. Uygulanan yükün %200 artması ile ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin her ikisinde de sürtünme katsayısına benzer şekilde bir değişim gözlenmiştir ve spesifik aşınma oranı değerleri azalmaktadır. Spesifik aşınma oranındaki bu azalma ÇYMAPE polimeri için kuru ortam şartlarında yaklaşık olarak %33 civarında iken kakao ortamı şartlarında ise yaklaşık %40 oranında olmuştur. Benzer şekilde PEEK polimeri için spesifik aşınma oranındaki azalma kuru ortam şartları için yaklaşık olarak %24 civarında iken kakao ortamı şartlarında ise %45 civarında olduğu gözlenmiştir. Uygulanan yükün artmasına göre bu iki polimerin spesifik aşınma oranlarının değişimi kıyaslanırsa ÇYMAPE polimerinin spesifik aşınma oranının PEEK polimerine göre daha fazla etkilendiği görülmektedir. ÇYMAPE polimerinin spesifik aşınma oranı PEEK polimerine göre kuru ortam şartlarında yaklaşık %54 daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde ÇYMAPE polimerinin spesifik aşınma oranı PEEK polimerine göre kakao ortam şartlarında yaklaşık %24 daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada en yüksek aşınma oranı kuru ortam şartları altında 5.19x10-14 m 2 /N değeri ile PEEK polimerinde 50N yükte ve 0,4 m/s hızda gözlenmiştir. En düşük aşınma oranı ise ÇYMAPE polimeri için kuru ortam şartları altında 5.67x10-15 m 2 /N değeri ile 150N yükte ve 0,4 m/s hızda gözlemlenmiştir. Bu deney şartlarında seçilen iki polimer malzemenin uygulanan yük aralığı (50N- 150N) ve 0,4 m/s hızdaki performansları karşılaştırıldığında; ÇYMAPE polimerinin performansının hem kuru hem de kakao çözeltisi ortam şartlarında PEEK polimerinin performansından daha iyi olduğu gözlenmiştir. Yani ÇYMAPE polimerinin kuru ortam şartları altındaki spesifik aşınma oranı yaklaşık olarak %57 oranında daha düşük iken, kakao ortam şartları altında spesifik aşınma oranı ise yaklaşık olarak %70 oranında daha düşük olduğu tespit edilmiştir. ekil 3.. ÇYMAPE ve PEEK in kuru ve kakao ortam şartlarındaki sürtünme katsayısı-uygulanan yük ilişkisi PEEK polimeri için sürtünme katsayısındaki bu azalma kuru ortam için yaklaşık olarak %20 civarında iken kakao çözeltisi ortam şartlarında ise ortalama %16 civarındadır ( ekil 3). Kuru kayma şartları altında uygulanan yükün artması ile ÇYMAPE polimerinin sürtünme katsayısı, PEEK polimerine göre yaklaşık %100 daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, kakao ortam şartlarında PEEK polimerinin sürtünme katsayısı, ÇYMAPE'nin sürtünme katsayısına göre yaklaşık %138 daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Bilindiği gibi polimer malzemeler visko-elastik özellik gösteren malzemelerdir ve bu malzemelerin yük altındaki deformasyonu visko-elastiktir. Bu yüzden sürtünme katsayısının yük ile değişimini gösteren denklem ekil 4. ÇYMAPE ve PEEK in kuru ve kakao ortam şartlarındaki spesifik aşınma oranı-uygulanan yük ilişkisi

4 a) b) c) d) ekil 5. ÇYMAPE polimeri ve paslanmaz çelik karşı disk yüzeyinin kuru ve kakao ortamı şartlarındaki aşınma yüzeyi optik mikroskop görüntüleri a) ÇYMAPE, kuru ortam, b) çelik disk, kuru ortam, c) ÇYMAPE, kakao ortam d) çelik disk, kakao ortam ( Yük:100N ve hız: 0,4m/s) a) b) c) d) ekil 6. PEEK polimeri ve paslanmaz çelik karşı disk yüzeyinin kuru ve kakao ortamı şartlarındaki aşınma yüzeyi optik mikroskop görüntüleri a) PEEK, kuru ortam, b) çelik disk, kuru ortam, c) PEEK, kakao ortam d) çelik disk, kakao ortam

5 ekil 5 ve 6, sırasıyla çok yüksek moleküler ağırlıklı polietilen ile poli-eter-eter keton polimerlerinin ve paslanmaz çelik karşı disk yüzeyinin kuru ve kakao çözeltisi ortam şartlarındaki aşınma yüzeyi optik mikroskop görüntülerini göstermektedir. Hem şekil 5a ve 6a da ÇYMAPE ve PEEK polimerlerinin kuru ortam şartları altındaki aşınma yüzeyi görüntülerinde kakao ortamındakine göre (şekil 5c ve 6c) derin ve geniş aşınma izleri tespit edilmiştir. Kakao ortamındaki karşı çelik disk yüzeyi ise (şekil 5d ve 6d) kuru ortam şartları altındaki çelik disk yüzeyine göre daha temiz ve pürüzsüz olduğu gözlenmiştir. 4. Sonuçlar Yapılan deneysel çalışma sonunda aşağıdaki sonuçlar çıkarılmıştır: 1. Aşınma ve sürtünme deneyleri sonucunda gıda endüstrisinde kullanmak üzere ÇYMAPE polimerinin PEEK malzemeye göre daha iyi performans sergilediği gözlenmiştir. 2. En yüksek spesifik aşınma oranı PEEK polimerinde ortalama 4,5x10-14 m 2 /N ile elde edilirken en düşük spesifik aşınma oranı ise ÇYMAPE polimeri için yaklaşık olarak 2,94x10-14 m 2 /N elde edilmiştir. ÇYMAPE polimerinin kuru ortam şartları altında spesifik aşınma oranı yaklaşık olarak %54 oranında daha düşüktür. Kakao ortam şartları altında spesifik aşınma oranı ise PEEK polimeri için ortalama 1,1x10-14 m 2 /N iken ÇYMAPE polimeri için yaklaşık olarak 7,6x10-15 m 2 /N yaklaşık olarak %30 oranında daha düşük olduğu tespit edilmiştir. 3. Bu çalışmanın yapıldığı 50N-150N yük aralığında ve 0.4 m/s hızda hem ÇYMAPE polimerinin sürtünme katsayısı hem de PEEK polimerinin sürtünme katsayısı uygulanan yükten etkilenmiştir. 4. ÇYMAPE polimerinin sürtünme katsayısı hem kuru ortam şartlarında hem de kakao ortamı şartlarında PEEK polimerinin sürtünme katsayısından yaklaşık olarak %100 oranında daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Kaynaklar [1] Watanabe, M. The friction and wear properties of Nylon s, Wear, Vol. 110, pp , [2] Brentnall, A.B. and Lancaster, J.K., Proc. Wear of Materials Cong. ASME, pp , [3] Clerico, M., Wear, Vol. 13, pp , [4] Santner, E. and Czichos, H., Tribology Int., Vol. 122, No. 2, pp , [5] Yamaguchi, Y., Tribology of Plastic Materials:Their Characteristics and Applications, [6] Hooke, C.J., Kukureka, S.N., Liao, P., Rao, M., and Chen, Y.K. The friction and wear of polymers in non-conformal contacts,wear 200, 83 94, [7] H. Uetz, J. Wiedemeyer, Tribologie der Polymere, Carl Hanser Verlag,M unchen- Vienna, [8] Bahadur, S. and Gong, D., The role of copper compounds as fillers in the transfer and wear behaviour of polyetheretherketone,wear , [9] Cirino, M., Friedrich, K. and Pipes, R.B., Composites 19 (5), , [10] Lu, Z.P. and Friedrich, K., Sliding friction and wear of PEEK and its composites, Wear , , [11] Ovaert, T.C. and Cheng, H.S., The unlubricated sliding wear behaviour of polyetheretherketone against smooth mild-steel counterfaces, ASME J. Tribol , [12] Ovaert, T.C. and Cheng, H.S., Counterface topographical effects on the wear of polyetheretherketone and a polyetheretherketone carbon fiber composite,wear 150, , [13] Wang, Y.Q. and Li, J., Sliding wear behavior and mechanism of ultra-high molecular weight polyethylene, Mater. Sci. Eng. A 266, , [14] Sawae, Y., Murakami, T. and Chen, J., Effect of synovia constituents on friction and wear of ultrahigh molecular weight polyethylene sliding against prosthetic joint materials, Wear 216, , [15] Song, J., Liu, P., Cremens, M. and Bonutti, P., Effects of machining on tribological behavior of ultra-high molecular weight polyethylene (UHMWPE) under dry reciprocating sliding, Wear , , [16] Wang, A., Essner, V.K., Polineni, C., Stark, J.H. Dumbleton, Lubrication and wear of ultra-high molecular weight polyethylene in total joint replacements, Tribol. Int. 31 (1 3), 17 33, [17] Chandrasekaran, M., Yong Wei, L., Venkateshwaran, K.K., et al., Tribology of UHMWPE tested against a stainless steel counterface in unidirectional sliding in presence of model synovial fluids, Part I 223,13 21, [18] Liu, C.Z., Ren, L.Q., Tong, J., Joyce, T.J., Green, S.M., Arnell, R.D., Statistical wear analysis of PA- 6/UHMWPE alloy, UHMWPE and PA-6, Wear 249, 31 36, [19] Shi, W., Dong, H., Bell, T., Tribological behaviour and microscopic wear mechanisms of UHMWPE sliding against thermal oxidation-treated Ti6Al4V, Mater. Sci. Eng. A 291, 27 36, [20] Marcus, K., Allen, C. The sliding wear of UHMWPE in an aqueous environment, Wear 178, 17 28, [21] Blundell, D.J., Osborn, B.N., The morphology of poly (aryletheretherketone), Polymer, 25, , [22] Jones, D.P., Leach, D.C., Moore, D.R., Mechanical properties of polyetheretherketone for Engineering applications, Polymer 26, , [23] Lancaster, J.K., Lubrication of carbon fiberreinforced polymers. Part 1. Water and aqueous solution,wear , [24] Lutton, M.D., Stolarski, T.A., The effect of water lubrication on polymer wear under rolling contact condition, J. Appl. Polym. Sci. 54, , [25] Evans, D.C., Polymer fluid interaction in relation to wear, in: Proceeding of the Third Leeds- LyonSymposium on Tribology, Thewear ofnon- Metallic Materials, Mechanical Engineering Publication Ltd., pp , 1978.

6 [26] Tanaka, K., Friction and wear of semicrystalline polymers sliding against steel under water lubrication, Trans. ASME J. Lubric. Technol. 102 (4), , [27] Sümer, M., Unal, H., Mimaroglu, A., Evaluation of tribological behaviour of PEEK and glass fibre reinforced PEEK composite under dry sliding and water lubricated conditions, Wear 265, , [28] Unal, H., Mimaroglu, A., Friction and wear characteristics of PEEK and its composites under water lubrication, J. Reinforced Plast. Compos , Ünal, H., Yetgin, S.H