BORSA HABER 3 YILLIK ÖRNEK BAHÇELER FINDIK VERDİ TRABZON

Transkript

1 BORSA HABER TRABZON TİCARET BORSASI HAZİRAN YILLIK ÖRNEK BAHÇELER FINDIK VERDİ FINDIKTA ÖNCELİK TÜKETİME Fındık ile ilgili bir rapora bakıldığında, ya da bir haberin ilk satırına göz atıldığında... / Sayfa 4 de Mehmet Cirav Meclis Başkanı BORSAMIZ 90 YAŞINDA 3 Haziran 1926 tarihinde kurulan Trabzon Ticaret Borsası, 90 sektörde ve hizmette 90 yılı geride bıraktı. Aslında borsa için ilk adım 1909 yılında atılmıştı. / Sayfa 5 te Şükrü Güngör Köleoğlu Yönetim Kurulu Başkanı

2 BORSAHABER 2 ÖRNEK BAHÇELERDE DALLARI FINDIK BASTI Trabzon da yaşlı ağaçların sökülerek yerlerine genç fidanların, farklı şekillerde dikilmesiyle oluşturulan örnek bahçeler tahmin edilen süreden önce fındık verdiler. Trabzon Ticaret Borsası nın önderliğinde 2013 yılında başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında Trabzon da ilk dikimlerin yapıldığı 10 bahçede dallarda fındıklar oluştu. Yomra nın İkisu Mahallesinde Ömer Ustaömeroğlu na ait 3 dönümlük yaşlı bahçe sökülerek yerine ikili ve tek dal sistemi ile dikilen Giresun kalite fındıklar dallarda görülmeye değer çotanaklar oluşturdu. Ocak 2014 de dikilen bir yaşındaki fidanların daha dördüncü yılını doldurmadan ürün vermesi, fındıkta verim ve kalitenin arttırılması hedefindeki doğru tercihi ortaya koydu. Projenin ortaklarından Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Trabzon İl Müdürlüğü adına bahçelerin bakım ve denetimi ile görevlendirilen Ziraat Mühendisi Erdal Yığcı, ocak sistemi yerine tek dal ve ikili yöntemin tercih edilmesinin ne denli doğru olduğunun bir kez daha anlaşıldığına dikkat çekerek, yeniden dikim yapılan bahçelerde üreticilerin yabancı ot ile mücadele ve bakıma önem vermelerini istedi. Projenin sahibi Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu da, 4 yıl dolmadan ürün vermeye başlayan fidanların projeyi uygulama ile ne denli bir doğru çalışma yaptıklarının göstergesi olduğunu belirterek, İlk yıl 10 yaşlı bahçeyi sökerek yeniden dikim yaptık. Büyük kısmı az veya çok ürün vermeye başladı. İkinci dönemde oluşturulan 53 bahçede gelecek yıldan itibaren fındık vermeye başlayacaktır. Böyle bir proje ile örnek bahçelerle model oluşturarak, fındıkta verim ve kalitenin nasıl arttırılacağını ortaya koyduğumuz için mutluyuz. Artık bundan sonrası devletin teşviki ve bahçe sahiplerinin de gayretine kalmıştır dedi. Örnek bahçelerden elde edilen ilk ürün için Ağustos ayının ilk yarısında fındık hasat töreni yapılacağı da bildirildi. Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi, TTB nin koordinasyonunda, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Fındık Araştırma Enstitüsü, Fındık Tanıtım Grubu, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, Doğu Karadeniz İhracatçı Birlikleri nin katkılarıyla uygulanıyor. Proje fındık üretilen illerdeki resmi ve özel kuruluşlar tarafından da örnek alınıyor.

3 3 BORSAHABER TOBB BAŞKANININ FİDANI FINDIK DOLU SERTİFİKALI BUDAMACILAR Hisarcıklıoğlu nun 1.5 yıl önce Trabzon da diktiği fındık fidanı meyve vermeye başladı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı M.Rifat Hisarcıklıoğlu nun Trabzon da yaklaşık 1.5 yıl önce diktiği fidan, fındık vermeye başladı. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Trabzon da 2014 den itibaren uygulanmaya başlanan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında 25 Aralık 2014 tarihinde Trabzon Ticaret Borsası nın bahçesine, Fındıkta verimi arttırmaya yönelik çalışma herkesin örnek alması gereken projedir kg fındık alınan yerde üretimi 350 kg a kadar çıkarma fırsatını değerlendirmeliyiz diyerek sembolik olarak fındık fidanı dikmişti. Dikildiği zaman 2 yaşında olan fidanların 3,5 yaşına ulaşması ile bu dönemde fındık vermeye başlaması dikkati çekerken, fidanda 9 adet ikili ve üçlü çotanaklardan oluşan fındıklar oluştu. Trabzon da 2013 de başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında üreticilere yönelik Fındık Yetiştiriciliği kursları yapıldı. Trabzon Ticaret Borsası nın koordinasyonunda sürdürülen ve ilk bölümü yaşlı bahçelerin sökülüp yeniden dikimi olarak uygulanan projenin ikinci kısmında başta üretimde asgari yüzde 30 oranında artış sağlayan bilinçli budama olmak üzere, fındıkla ilgili diğer konular üzerinde duruldu. Trabzon Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından, Halk Eğitim Merkezi ile işbirliği yapılarak başlatılan kurslar 5 er günlük periyotlar halinde 10 ilçede gerçekleştirildi. İlk olarak Sürmene de başlatılan eğitimlere sırasıyla Yomra, Ortahisar, Maçka ve Araklı da devam edildi. Eğitimci olarak Ziraat Mühendisleri Erdal Yığcı ve Suzan Kol un görev yaptığı ilçelerde üreticilere, teorik bilgilerin yanı sıra bahçe uygulamaları da veriliyor. Üreticiler, bilinçli budamanın yanı sıra, bahçe tesisi, gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele, toprak analizleri, hasat, harman ve depolama gibi konularda bilgilendirildiler. 10 ilçede belirli aralıklarla devam eden eğitim seminerlerine katılan üreticilere, üç gün teorik bilgi verildi. Bir gün bahçede budama yapan üreticiler haftanın son mesai gününde de sınava tabi tutuldular. Yaşlı bahçelerinde söküm ve yeniden dikim yapılanlardan dahil olmak üzere toplam sertifikalandırılan 250 üreticiye proje kapsamında testere ve makas gibi budama aletlerinin de yer aldığı çantalar hediye edildi. Kursları başarı ile tamamlayan sertifikalı kursiyerler, bahçelerini bilinçli ve doğru bir şekilde budatmak isteyen üreticilere de ücreti karşılığında hizmet verecekler.

4 BORSAHABER 4 Mehmet Cirav Meclis Başkanı FINDIKTA ÖNCELİK TÜKETİME Fındık ile ilgili bir rapora bakıldığında, ya da bir haberin ilk satırına göz atıldığında, Dünya fındık üretim ve ihracatının büyük bölümünü elinde bulunduran Türkiye. ibaresine oldukça sık rastlarız. Üretmek ve ihraç etmek Bu iki gerçek üzerine kurulmuş olsa da, fındığı çok üreten bir ülkenin ana hedeflerinin başında bana göre, daha fazla tüketmek ya da tükettirmek gelmelidir. Çünkü dünyada üretim ardık tüketime göre, yani gelen talebe bağlı olarak yapılıyor. Doğrusuda budur. Çünkü bir ürüne olan talebe göre üretim yapmak, hem ticareti daha kazançlı hale getirir, hem de üretimde yaşanabilecek arz fazlası ile israfı da önler. Onun için sahip olduğu 700 bin hektarı aşkın alan ile Türkiye, üretim ile tüketim arasında bağlantılar kurarak fındık planlamasını yapmak, realist politikalarla bu ürünü dünyaya daha çok yedirmek için çaba göstermek zorundadır. Bu çaba, dolayısıyla üreticilerin de daha çok kazanması anlamına gelir. Bu gerçekten yola çıkarak, son yıllarda gündemden düşürülmeyen fiyattan daha çok tüketimi, yani dünyada Pazar payımızı arttırmak, bugün sözü edilen 120 ülkeyi 200 e taşımak, pazardaki oranı da yüzde 75 lerden 90 a yaklaştırmalıyız. Türkiye, üretim ve tüketim arasındaki planlamayı iyi yaparak son 10 yılın ortalamasına göre yılda 600 bin ton civarında olan fındık üretimini 1 milyon tonun üzerine çıkarıp, istikrarlı fiyat ve yeni pazarlarla ihracatını artırabilir. Bunun yol ve yöntemi bellidir. Tepeden tırnağa, üretimden tüketime kadar istikrarlı politikalar uygulamaktır da uygulamaya konulan serbest piyasa sistemi, bu çalışmaların yapılabilmesine kolaylık ve katkı sağlayabilmektedir. Sistemin eksik yanlarının düzeltilip, devletin üreticisini de alan değil, ürün bazlı desteklemesi ile istikrarlı piyasaların oluşumu daha da kolaylaşacaktır. FINDIĞA MÜDAHALE YOK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Trabzon da düzenlenen Karadeniz Bölgesi Bakanlık Koordinasyon ve Sektörel Ortak Akıl Toplantısı nda fındık ile ilgili özel bir oturum yapıldı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik in başkanlık ettiği toplantının birinci bölümünde Ziraat Odaları, Ulusal Fındık Konseyi, İhracatçı Birlikleri, Ticaret Borsaları temsilcileri başta olmak üzere sektörle ilgili kuruluşların temsilcileri söz aldılar. Ziraat Odaları Birliği temsilcileri, fiyatların düşmesinin üreticiyi mağdur ettiğini belirterek, devletin müdahale alımı yapmasını isteyip, Bakan Çelik ten toplantının sonunda bu yönde bir açıklama beklediklerini ifade ettiler. Sektörün diğer temsilcileri ise, 2009 dan itibaren uygulanan serbest piyasa sistemi ve buna paralel üreticilere verilen alan bazlı destekleme priminin devam etmesini, ancak sistemin özellikle lisanslı depoculuk kısmının sağlam temeller üzerinde devreye sokulmasını talep ettiler. Bakan Çelik ten 4 madde Bakan Çelik, kısa bir aranın ardından bürokratlar ile bir değerlendirmede bulunarak şu açıklamayı yaptı: Üretici ile tüketici arasındaki sivil toplum kuruluşları görevlerini layıkıyla yapmalıdırlar. Durumu 4 madde ile özetliyorum. Fazla bir açıklama yapmama gerek yok Herkes anlayacağını buradan anlar. Rekolte tespiti artık tek elden ve bakanlık koordinasyonu ile yapılacak. Ziraat Odaları, borsalar, UFK ve bakanlığımızın birimleri Temmuz ayının ilk haftasında rekolteyi belirleyip açıklayacak. Lisanslı depolar devreye alınacak. Fındık artık emanete değil, depolara bırakılacak. Bu konuda TMO ya ait depolar gerekirse kullanılacak. Söz konusu edilen tekelleşmeye karşı devlet görevini yapar, yapıyor. Bu konuda gereken incelemeler yasalar çerçevesinde sürüyor. Fındıkta verimin arttırılması için sertifikalı fidan üretim ve dağıtımına 2017 den itibaren başlanacak.

5 5 BORSAHABER Şükrü Güngör KÖLEOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı BORSAMIZ 90 YAŞINDA 3 Haziran 1926 tarihinde kurulan Trabzon Ticaret Borsası, 90 sektörde ve hizmette 90 yılı geride bıraktı. Aslında borsa için ilk adım 1909 yılında atılmıştı. Osmanlı Salnameleri nde yer alan belgelere göre, 9 Haziran 1909 tarihinde Dahiliye Nazırı tarafından Trabzon Valisi ne gönderilen yazıda şöyle deniliyordu: Trabzon un Karadeniz in en mühim şehirlerinden biri ve Erzurum yolunun başlangıcında önemli bir ticaret limanı olması sebebiyle, layık olduğu gelişmeye ulaşmak üzere bir zahire borsası kurulması Trabzon Vilayet Meclisi nden talep edildiğinden bunun için hükümetin izni gerektiği ve izin çıktığında İzmir de kurulmuş olan borsanın nizamnamesi uygulanmak üzere gereğinin yapılması. Ancak, Osmanlı Devleti nin son döneminde yaşadığı sıkıntılar ve araya giren Birinci Dünya Savaşı nedeniyle gerçekleştirilemeyen borsa kuruluşu Cumhuriyet ten hemen sonra hayata geçirilmiştir. Trabzon un tarihten gelen bir liman kenti ve ticaret merkezi olmasının da etkisiyle, bugün ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünü olan fındığın Avrupa ülkelerine satışı ve nakliyatındaki önem geçmişte de vardı. İşte geçmişten günümüze üretimden ziyade ticareti ön plana çıkaran Trabzon, borsamızın da çabalarıyla fındıkta söz ve etki sahibi kentler arasında ilk sıraya yerleşmiştir. Öyle ki bugün üretim içindeki payı yüzde 8-9 civarında olan Trabzon un ticaretteki oranı, yüzde 40 lara yaklaşmaktadır. Borsamız da ticaret gerçeğinin üzerine odaklanmış olmasına rağmen, fındığı üretimden tüketim aşamasına kadar bir bütün olarak kabul ederek hareket etmiştir. Son yıllarda fındık üretimi ve üreticilere yönelik uyguladığımız ve başarıyla gerçekleşen projeler buna en büyük örnektir. Kaliteli Fındık Projesi, Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi, Fındığı Daldan Değil Yerden Toplayın Projesi gibi üretime yönelik olanlar, Fındıklı Ekmek Projesi, Fındık Tanıtım Projesi, Trabzonspor un Resmi Yiyeceği Fındık Projesi gibi tüketimi artırmaya yönelik olanlar da eklenerek üretim-tüketim faaliyetleri birlikte ve başa baş sürdürülmüştür. Fındığı çalışmalarının merkezine oturtmasının yanı sıra, çay, süt ve mamulleri, çeşitli gıda maddeleri sektörlerinde de etkin ve kazandırıcı çalışmalar yaparken, başta Trabzon olmak üzere, bölgemizin ve ülkemizin her türlü sorununun çözümünde de üzerimize düşeni yerine getirmek için işbirliği içinde katkılarda bulunduk. Tüm bunları yaparken, çalışmanın yapıldığı, projenin uygulandığı sektörde yer alan kuruluşlarla birlikte hareket etmeyi, paylaşarak sorunu çözmeyi ve kazanmayı yol ve yöntem olarak seçtik. Çünkü, biliyor ve inanıyorduk ki, birlikte olmak, birlikte hareket etmek ve birlikte kazanmak, her konuda birliği ve beraberliği güçlendirmektedir. Biz bu güçlenmenin temeline çok çalışmayı ve çok üreterek kazanmayı koyduk. Onun için her alanda üretimi teşvik etmenin, üretene sahip çıkmanın ve bu konuda örnek olmanın çabası içinde olduk. Başta çatı örgütümüz olan TOBB olmak üzere, elimizi attığımız her yerden destek gördük. Uzatılan her eli tuttuk. Tutmaya da devem edeceğiz. Çünkü, birlik ve beraberlik içinde üretmek ve kazanmak günümüz dünyasında en büyük güçtür. Biz de güçlü olacak ve güçlü bir Türkiye yaratmanın çabasından asla geri kalmayacağız. Şimdiye kadar kalmadığımız gibi HOCALARIN HOCASI NA BORSA DAN PLAKET Trabzon un yetiştirdiği değerlerden ve Hocaların Hocası olarak da adlandırılan iktisat profesörü Prof. Dr. Zeyyat Hatipoğlu na Trabzon Ticaret Borsası tarafından teşekkür plaketi verildi. Trabzon da konferanslar veren Prof. Dr.Hatipoğlu na plaketini Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu takdim etti.

6 BORSAHABER 6 HER YÖNÜYLE TRABZON ETKİNLİKLERİ ALMANYA DA Eski bakan Faruk Özak ın fikir babalığını yaptığı, Trabzon Valiliği, Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, Trabzon Ticaret Borsası, Trabzon Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği nin destekleriyle, Ankara Trabzon Vakfı tarafından düzenlenen Her Yönüyle Trabzon Etkinlikleri bu güne kadar Ankara da 9 kez düzenlenmişti. 10 uncusu ise Şubat 2016 tarihleri arasında Almanya nın Dortmund şehrinde düzenlendi. İlk kez bu yıl, Avrupa Trabzon Dernekler Federasyonu organizasyonunda Almanya ya taşınan ve Dortmund da Trabzon u taşı sloganı ile yola çıkılan etkinlik büyük ses getirdi. 51 bin kişinin ziyaret ettiği etkinliklerde söyleşiler, resim sergileri, konserler, horon, kolbastı ve defile gösterileri de yer aldı. Westfalen Hallen fuar alanında yapılan etkinliklere Trabzon un üst düzey yöneticilerinin yanı sıra STK temsilcileri, kamu-kurum ve firma yetkilileri de katıldı. Fuarda en büyük ilgiyi Trabzon Ticaret Borsası, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, Trabzon Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği, Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği, Of Ticaret ve Sanayi Odası ve Avrasya Üniversitesi nin ortak standı gördü. Stantta, katılımcılara fındık, çay, fındıklı ekmek, Trabzon u tanıtıcı kitap, dergi ve posterler dağıtıldı.

7 7 BORSAHABER İHRACATIN ŞAMPİYONLARI Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) nin 23 üncü Olağan Genel Kurulu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ın katılımı ile gerçekleştirildi ihracat verilerine göre sektörel bazda en fazla ihracat yapan toplam 25 firmaya plaket verildi. Trabzon dan iki firma Oltan Gıda ve Kalyoncu Nakliyat, Türkiye ihracat şampiyonu oldu. Fındık ve Fındık mamulleri sektörünün 17 yıldan beri ihracat şampiyonluğunu elinde bulunduran Oltan Gıda Maddeleri İhracat-İthalat ve Tic. A.Ş. nin 2015 yılı ihracat birinciliği plaketini şirket Müdürü Şükrü Güngör Köleoğlu aldı. Köleoğlu na plaketini Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ve TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi birlikte verdiler. Yaş Meyve ve Sebze sektörü ihracat şampiyonluğunu elinde bulunduran Kalyoncu Şirketler grubu şirketlerinden Asya Gıda Nakliyat tan 2015 yılı ihracat birinciliği plaketini de şirket ortağı Saffet Kalyoncu, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ve TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi nin elinden aldı. ARABULUCULUK SİSTEMİNDEN YARARLANIN ÇAĞRISI Uluslararası Arabuluculuk Sempozyumu, TOBB Başkanı M.Rifat Hisarcıklıoğlu, Yargıtay Birinci Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Adalet Bakanı Yardımcısı Bülent Uçar, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu, TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu ve çok sayıda davetlinin katılımıyla İstanbul da yapıldı. Sempozyumda konuşan TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu bütün işverenlere; anlaşmazlıklarda öncelikle arabuluculuk sistemine başvurmaları çağrısında bulunarak, bu şekilde çok daha kısa sürede sonuç alabileceklerini vurguladı. Sempozyumun açılışında konuşan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, arabuluculuk sistemi ile mahkemelerin iş yüklerinin azalacağını söyledi. Hisarcıklıoğlu, Böylelikle on binlerce dosya önce arabulucuların marifetiyle çözümlenmeye çalışılacak. Eğer çözülemezse mahkeme yoluna gidilecek. Mesela İngiltere deki ticari uyuşmazlıkların yüzde 98 i, alternatif çözüm yöntemleriyle çözümlenmekte. Dosyaların sadece yüzde 2 si mahkemelere geliyor. En az 1 sene sürecek bir mahkeme hükmü, arabuluculuk sistemiyle 1 ayda elde edilebiliyor. Dolayısıyla bu sistemi geliştirip, yaygınlaştırmamız lazım. Böylece TOBB olarak bizde bütün işverenlere, bundan sonra arabuluculuk sistemine başvurun, çok daha kısa sürede sonuç aldığınızı göreceksiniz diyeceğiz. Bunun içinde Odalarımızda Tahkim ve Arabuluculuk Merkezleri açmaya başladık diye konuştu. Adalet Bakan Yardımcısı Bilal Uçar ise konuşmasında, arabuluculuk sistemiyle iş uyuşmazlıklarında anlaşma sağlama oranının yüzde 95 olduğunu belirterek, 2013 Aralık tan 16 Nisan a kadar arabulucular tarafından çözülen uyuşmazlık sayısı 2 bin 904 olup, bunun yüzde 71 ini iş uyuşmazlıkları oluşturmaktadır ifadesini kullandı.

8 BORSAHABER 8 TRABZON TİCARET BORSASI 90 YAŞINDA... Tarihi İpekyolu güzergahı üzerinde bulunan Trabzon da Ticaret Borsası kurulması için çalışmalar Osmanlı İmparatorluğu nun son dönemlerinde, 1909 yılında başlatılmıştır. Tanıtımı, Trabzonspor un Resmi Yiyeceği Fındık gibi projeler çok yönlü olarak uygulanmaktadır. Fındığın ardından yaş çay yaprağı ve çeşitli gıda maddeleri konusunda da etkin çalışmalar yapılmaktadır. Borsa, sosyal sorumluluk anlayışının gereği olarak balıkçılık, engellilik, istihdam gibi konularda etkin çalışmalar yapmakta, toplumun bilincinin arttırılması için kültürel faaliyetleri düzenlemekte veya iştirak etmektedir. Özellikle üyelerinin teknik ve kültürel alanda gelişimi için çeşitli projeler uygulanmaktadır. Bu teşebbüs araya Birinci Dünya ve İstiklâl Savaşı nın girmesiyle sonuçsuz kalmıştır. Trabzon da Ticaret ve Zahire Borsası nın kurulmasıyla ilgili girişimler 1922 yılında yeniden başlatılmıştır. Bunlar netice vermiş ve Trabzon Ticaret Borsası şehrin önemli bir ticari bölge ve fındık, tütün, fasulye ve yumurta gibi ürünler ihraç eden eski limana sahip olunması dolayısıyla bunların alım-satımlarının günün teknik icaplarına uygun olarak yapılmasını sağlamak gayesi ile 3 Haziran 1926 tarihinde kurulmuştur. Borsa, alanında Türkiye nin en eski meslek örgütlerinden biridir yılına kadar az sayıda üye ile idare edilen Borsa, 4355 sayılı kanuna intibakı ile Meslek Komiteleri teşekkül ettirilmiş, bunun üzerine üye sayısı artmıştır. Borsada 1960 lı yıllar da salon satış yöntemiyle, bugünün modern borsacılığının benzeri türde başta fındık olmak üzere bazı ürünlerin satışı yapılmıştır yılından sonra, bölgenin yumurta, fasulye ve patates istihsal ve ihracında görülen azalma yüzünden bu maddeler üzerinde meslek komiteleri teşekkül ettirilememiş ve hepsi (Çeşitli gıda maddeleri) adı altında bir gurupta toplanmıştır. Trabzon Ticaret Borsası nda bugün 5 meslek grubu bulunmaktadır. Borsa Meclisi 14 üyeden oluşmaktadır. Borsa Yönetim Kurulu meclis içinde 1 başkan ve 4 üye olmak üzere seçilmektedir. Trabzon Ticaret Borsası nda özellikle dünya üretim ve ihracatında büyük paya sahip olduğumuz fındıkta özellikle bir yere sahiptir. Trabzon da fındığın yüzde 8-9 u üretilmesine karşın, ticaretinin yüzde 40 a yakın kısmı yapılmaktadır. Bu nedenle, borsa fındıkla ilgili sosyo-ekonomik politikaların oluşturulmasında yaptığı çalışmalarla etkili bir yere sahiptir. Fındığın üretiminden tüketimine kadar her aşamasında günün ve ekonominin koşullarına uygun faaliyetler yapılmaktadır. Kaliteli Fındık, Fındıkta Verim ve Kaliteyi Artırma, Fındığı Daldan Değil Yerden Toplayın, Fındık Seçme Elemanı Yetiştirme, Fındıklı Ekmek, Fındığın BORSANIN YAPTIĞI PROJELER KALİTELİ FINDIK PROJESİ TRABZONSPOR UN RESMİ YİYECEĞİ FİNDUK FINDIĞI DALDAN DEĞİL YERDEN TOPLAYIN FINDIK TANITIM PROJESİ FINDIK KOORDİNASYON KURULU ULUSAL FINDIK KONSEYİ FINDIKTA VERİM VE KALİTEYİ ARTTIRMA PROJESİ FINDIKLI EKMEK PROJESİ BALIKÇILIK PROJESİ (ÖNCE GENÇLERİN SONRA BALIKLARIN KÜLTÜRÜ ARTSIN) FINDIKTA BUDAMA SEFERBERLİĞİ ENGELLER BİLİNÇ İLE AŞILACAK PROJESİ FINDIK SEÇME ELEMANI PROJESİ FINDIK VE SAĞLIK GİRİŞİMCİLİK PROJESİ TÜRKİYE DE DEĞİŞEN ÇAY TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI PROJESİ LİSANLI DEPOCULUK ÇALIŞMASI FINDIK KURUTMA PROJESİ ECO-AGRI PROJESİ YENİLİK AB STANDARTLARINI GETİRECEK PROJESİ FINDIK KABUĞUNDAN BİOKÜTLE ENERJİ YAYINLAR ÇAY BARDAKTAN TAŞIYOR FINDIKTA SORUNLAR VE HEDEFLER BAHÇEDEN BARDAĞA ÇAY FINDIKTA VERİM VE KALİTEYİ ARTTIRMA BORSA TARİHİ FINDIK ÇEŞİTLERİ KATALOĞU FINDIK VE ÇAY İNOVASYON DÜN..BUGÜN..YARIN..FINDIK ÖNCE GENÇLERİN SONRA BALIKLARIN KÜLTÜRÜ ARTSIN ENGELLER BİLİNÇ İLE AŞILACAK FINDIK EL KİTABI FINDIK ÇEŞİTLERİ KATALOĞU

9 9 BORSAHABER GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANI FARUK ÇELİK, Lisanslı Depoculuğun Önünde Engel Biziz Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, ülkede 1 milyon 150 bin ton et üretildiğini, et ithal edilmemesi için çabaladıklarını ve bu noktada hayvan varlığını arttırmak istediklerini belirterek, Kıyma ve kuşbaşı ette tüketiciyi de dikkate alacak şekilde tavan fiyat belirlemesi yapılması gerekiyor dedi. Çelik, dünyada 1 milyar insanın aç, 2 milyar insanın yoksul olduğunu ifade ederek, 2050 yılında nüfusun 10 milyarı bulacağını söyledi. Tarıma elverişli 5 milyar hektar dünya arazisinden 1,3 milyar hektarının kullanıldığını anlatan Çelik, 2050 yılında 10 milyar insanın 1,3 milyar hektar araziyi bulamayacağını vurguladı. Türkiye de yaklaşık 24 milyon hektar tarıma elverişli arazi, 14,6 milyon hektar mera, 1 milyon hektar su alanları ve 3 milyon çiftçi bulunduğunu kaydeden Çelik, bu potansiyelin çok iyi değerlendirilmesi gerektiğine işaret etti. Türkiye nin üretici, sanayici memnuniyeti ve gıda arz güvenliği konusunda kendinden emin bir ülke noktasında olması gerektiğinin altını çizen Çelik, Ticaret borsalarını, tarımsal üretimimizin değerini bulacağı mekanlar olarak görüyoruz. Tarımsal üretimde fiyat dalgalanmaları üretici ve tüketiciyi mağdur ediyor. Onun için ticaret borsalarının etkin şekilde piyasanın içinde olmaları önem arz ediyor diye konuştu. Bakanlık görevine başladığında değerlendirmeler yaptığını anlatan Çelik, Lisanslı depoculuğun önündeki engel biziz, başkası değil ki. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) olarak biz engel olmuşuz. Kamu deponun içinde olduğu sürece, lisanslı depoculuk nasıl gelişir. Bir de destek çıkarmışız, lisanslı depoculuğa yüzde 50 kira desteği veriyormuşuz. Karşılasak bir şey ifade etmiyor ki çünkü kamu işin içinde. Olmamız gereken yerde olmamız, olmamamız gereken yerden elimizi çekmemiz gerekiyor. Gerekli talimatı verdim, hızlı bir şekilde lisanslı depoculuğun önünü açacak ve bu konuda atılması gereken ne adım varsa bakanlık olarak bir atmaya hazır olduğumuzu belirtmek istiyorum değerlendirmesinde bulundu. Çelik, canlı hayvan borsalarının hayvancılığın gelişmesi için son derece önemli olduğuna dikkati çekerek, yakın zamanda Afyonkarahisar da canlı hayvan borsası açılacağını bildirdi. Tarımsal ihracatın 2015 itibarıyla 19 milyar dolar, hasılanın 2014 itibarıyla 61 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirten Çelik, bu konularda 2023 hedeflerine ulaşılması için yoğun şekilde çalıştıklarını dile getirdi. RAMAZAN DA FINDIKLI PİDE Trabzon Ticaret Borsası (TTB) tarafından yaklaşık 7 yıldan beri uygulanan Fındıklı Ekmek Projesinde, Ramazan ayında fındıklı ekmek üretilmesi için yapılan çalışmalar semeresini verdi. Ülkemizde en çok tüketilen gıda maddesi olan ekmekte fındığın kullanımını sağlayarak arttırılması planlanan iç tüketimde, Trabzon da Arsin ilçesindeki Gölcük fırınında kilo başına yaklaşık yüzde oranında 2-5 mm kalınlığı aralığında üretilen fındık unu kullanılarak yapılan denemeden başarılı sonuç elde edildi. 300 pide üretilerek farklı kesimlerden kişilere dağıtılarak yapılan tüketimden gelen olumlu tepkiler üzerine başta Arsin ilçesindeki Gölcük fırını olmak üzere bazı fabrikalar ve taş fırın işletmelerde Ramazan ayında fındıklı pide imal edilmesi kararlaştırıldı yılında İşin TEMEL i fındık olsun, ekmeğin içinde DURSUN sloganı ile yurt genelinde başlatılan ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından da desteklenen projenin fındığın ekmekte kullanımına akıllarda yer ettirdiğine işaret eden Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, En fazla tükettiğimiz gıda maddesi olan ekmeğe fındığın girmesi, öncelikle sağlık ve lezzet açısından çok önemli bir işin başarılmış olması demektir. Ayrıca dünya da en fazla üreten ülke olmamıza rağmen, yeterince rağbet etmediğimiz fındığın ekmekte kullanılması iç tüketimi de arttıracaktır. Doğrusu da budur. Bunun için ekmek üreticilerini fındığımızı kullanarak üretim yapmaya davet ediyoruz dedi.

10 BORSAHABER 10 TTB HEYETİ NDEN ÇSG BAKANI SOYLU YA ZİYARET Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Cirav, Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu ve yönetim kurulu üyesi Bekir Şengül ile Genel Sekreter Şükrü Erüz, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu yu makamında ziyaret ettiler. Ziyarette Bakan Soylu yla; çalışma hayatıyla ilgili son gelişmeler ve düzenlemelerle ilgili görüş alışverişinde bulunulurken, fındık piyasasında yaşanan ve özellikle de fiyat konusu üzerinde yapılan spekülasyonlar değerlendirildi. Ziyaretin anısına bakan Soylu ya gümüş işlemeli plaket verildi, fındık hediye edildi. TOBB BORSALAR KONSEY TOPLANTISINDA FINDIKTA KONUŞULDU TTB AKREDİTASYONDA B SINIFI BELGE ALDI Ticaret Borsaları nın sorun ve çözüm önerilerinin ele alındığı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ticaret Borsaları Konsey Toplantısı, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik ve Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ile konsey üyelerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Konsey Toplantısında konuşan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, tarımın değerinin ancak yokluğunda anlaşılacağını belirterek şöyle konuştu: Tedbir almazsak, bugün daha ucuz diye her ürünü ithal etmeye kalkarsak, gelecekte boğazımızdan dışa bağımlı hale geliriz. Gıda güvenliğimiz de tehlikeye girer. Peki, bugün ithalat daha ucuz diye ne yapalım, üretimi bırakalım mı? Elbette hayır. Bu ülke coğrafyasındaki gerçeklerin farkında olarak, binlerce yıllık kültürel değerlerimizi bilerek, tarımda verimi nasıl artırırım, nasıl daha iyi bir sistem kurarım, bunun peşinde olalım. Tarımı, ekonomik bir üretime dönüştürelim. Ekonomi disiplinini katalım. Maliyet, rekabet, verimlilik, kâr, ölçek gibi kavramları işin içine sokalım. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci de Türkiye de şu anda 113 ticaret borsası olduğunu, bunların 58 inin illerde, 55 inin de ilçelerde yer aldığını kaydederek, yılları arasında borsalarımızın işlem hacmi 10 kattan fazla artmıştır. Ancak genel olarak ticaret borsalarının mevcut kapasitesi ile tarımsal ürün piyasalarında sürdürülebilir, istikrarlı fiyat yapısını tesis etmek için daha çok çalışmak gerekmektedir. Dedi. TOBB ye bağlı oda ve borsalara kalite bilincinin yerleştirilmesi, çalışma sisteminin iş dünyası nezdinde saygınlığının ve hizmet türlerinin artırılması, hizmet kalitelerinin iyileştirilmesi, oda ve borsalar arasındaki sistemlerinin birbirine yakınlaşmasının sağlanması suretiyle Avrupa Oda / Borsa sistemine uyumunun gerçekleştirilmesini amaçlayan akreditasyon sisteminde bir üst sınıfa yükselen Trabzon Ticaret Borsası, B sınıfı belgesini aldı. TOBB İkiz Kuleler de yapılan ve Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci nin de katıldığı törende konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Bugün 5 yıldızlı olan oda ve borsalarımız, hizmet kalitesi anlamında, Londra daki, Paris teki, Berlin deki oda ve borsalar seviyesine ulaşmış durumda. Onlar üyelerine hangi standartta hizmet veriyorsa, bu oda ve borsalarımız da minimum aynı seviyede hizmet veriyorlar. TOBB ailesi içindeki 365 oda ve borsanın 224 ü dünya standartları üstünde hizmet verdiklerinin en somut belgesi bu dedi. Bakan Tüfenkci de konuşmasında ahilik sisteminde üretimin belirli koşullara tabi tutulduğunu, bunlara uymayanların ise ticaret yapamadığını anlattı. C sınıfında iken başarılı çalışmaları nedeniyle B ye yükselen Trabzon Ticaret Borsası nın sertifikasını Akreditasyon Sorumlusu Özlem Arslantürk, Gümrük ve Ticaret Bakanı Tüfekçi ve TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu nun elinden aldı.

11 11 BORSAHABER BİYOTEKNOLOJİ VE İNOVASYON MERKEZİ NİN YAPIM PROTOKOLÜ İMZALANDI Trabzon Ticaret Borsası ile Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası işbirliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nin (TOBB) finansal desteğiyle yapılacak Biyoteknoloji ve İnovasyon Merkezi nin inşaat ihalesini kazanan firmalarla protokol imzalandı. 7.9 milyon lira bedelle ihale edilen inşaatın 1 yıl içinde bitirilmesi planlanıyor. Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası salonunda düzenlenen imza töreninde, Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı M. Suat Hacısalihoğlu, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) Genel Sekreteri Çetin Oktay Kaldırım, Of Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Saral ile ihaleyi kazanan Paldet İnşaat A.Ş. yetkilisi Bora Turalıoğlu ile Zeki Turan İnşaat yetkilisi Erdal Turan hazır bulundu. DOKA ile Of Ticaret ve Sanayi Odası nın müşahit olarak imza attığı sözleşmeye göre, bir yılda tamamlanması planlanan 5 katlı Trabzon İnovasyon ve Biyoteknoloji Merkezi, Teknokent te 7 bin 400 metrekaresi kapalı olmak üzere 11 bin metrekarelik alanda inşa edilecek. TİCARETTE TAHKİM SİSTEMİ Tahkim ve TOBB Tahkimi ile Oda-Borsa Uygulamaları konulu konferans Trabzon Ticaret Borsası Çok Amaçlı Salonu nda yapıldı. Konferansın açılışında konuşan TTB Yönetim Kurulu Başkanı ve TOBB Tahkim Divanı Üyesi Şükrü Güngör Köleoğlu, Trabzon un tarihten gelen bir ticaret şehri olduğunu, bu nedenle de dünya ticaretinde çok kullanılan Tahkim Divanı uygulamalarından iş aleminin haberdar olması gerektiği düşüncesinden hareketle böyle bir konferansı düzenlediklerini bildirdi. Borsa Etkinlikleri kapsamında düzenlenen konferansa konuşmacı olarak katılan TOBB Tahkim Divanı Üyesi Prof.Dr. Mehmet Ünal, tahkim divanı yönteminin dünyada fazlası ile kullanıldığını, ancak Türkiye de henüz istenilen seviyeye gelemediğini söyledi. Ünal, Tahkim, tarafların üzerinde serbestçe tasarrufta bulunabilecekleri uyuşmazlıkları, adli yargıya götürüp zaman kaybetme ve daha fazla masraf etme yerine işin uzmanları olan hakemler tarafından çözüleceği divana götürdükleri daha verimli bir sistemdir. Gelişmiş ekonomiye sahip ülkelerde bu tür uyuşmazlıkların büyük kısmı artık Tahkim Divan ları vasıtası ile çözülmektedir diye konuştu. Prof. Dr. Ünal, TOBB Tahkim Divanı nın yaklaşık 20 yıllık bir mazisi olduğunu, ancak ülkemizde çok bilinmediği için ticaret erbabı tarafından tercih edilmediğine dikkat çekerek, bunun için örgütlerinin organizasyonu ile ticaret erbabının ayağına kadar giderek sistemi ve yararlarını anlatmaya başladıklarını da sözlerine ekledi. Konferansın ikinci bölümünde söz alan TOBB Tahkim Uzmanı ve Hukuk Müşaviri Tahsin Ekmen de, tahkim Uygulamaları ile uyuşmazlıkların giderilmesinde Tahkim Divanı üzerinden uygulanacak yöntemler üzerinde durdu.

12 BORSAHABER 12 GENEL İHRACAT DÜŞTÜ, FINDIK İHRACATI ARTTI Türkiye genel ihracatı konjoktürel dalgalanmalar nedeniyle 2015 yılında değer bazında % 8.6 oranında azalmış olmasına rağmen, fındık ihracatında yaklaşık yüzde 22 oranında artış sağlandı yılında ton iç fındık karşılığı dolarlık ihracat gerçekleştirildiğini açıklayan Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Edip Sevinç, bu rakamın fındık ihracatımızda tüm zamanların en yüksek döviz geliri olduğuna da dikkat çekti. Sevinç; 2014 de fındık ihracatından 2 milyar 314 milyon dolar kazanmıştık de ise bu rakam yaklaşık yüzde 22 oranında artarak 2 milyar 827 milyon dolara ulaştı dedi. Miktar bazında en fazla ihracatın sezonundaki ton ile gerçekleştirildiğine dikkat çeken Edip Sevinç; geçen yıl elde FINDIKTA 14 YIL ÖNCE ORTAYA ÇIKAN SIR... edilen dövizin de döviz bazında tüm zamanların rekoru olduğunu bildirdi. Sevinç, 2015 yılında da döviz bazında en yüksek değere ulaşılmış olmasının bir tesadüf olmadığını, bu başarılı sonuca ulaşılmasını, 2009 yılından bu yana fındıkta uygulanan serbest piyasa sisteminin sağladığını vurguladı. KFMİB Yönetim Kurulu Başkanı Sevinç, fındık ihracatında elde edilen başarılı sonuçlara bir yenisinin Çin e yapılan ihracat ile eklendiğini de dile getirdi. Edip Sevinç bu konuda şunları söyledi: Fındık Tanıtım Grubu tarafından yürütülen çalışmaların etkisiyle pazar çeşitliliği sağlanmasında önemli mesafeler alındı. Bu beyanda 2001 yılında hedef ülke olarak belirlediğimiz Çin e, iç fındık bazında sadece 165 ton satış gerçekleştirilebilirken, tanıtım faaliyetlerinin etkisiyle bu rakam 2014 yılında bin 609 tona, 2015 yılında ise bir önceki yıla göre % 120 oranında artış göstererek 3 bin 550 ton a yükseldi. Değer bazında ise 2014 yılında 14.8 milyon dolar iken % 187 oranında bir artış ile 2015 yılında 42.5 milyon dolar seviyesine ulaştı. Önümüzdeki bir kaç yıl içerisinde Çin in, ülkemizden en fazla fındık ihracatı yapılan ilk 10 ülke arasına girmesini ve her yıl önemli miktarda artacağını tahmin ediyoruz. Genel fındık ihracatımız da her yıl artış bekliyoruz. Edip Sevinç; ihracattaki artışlara, sektördeki piyasa hareketlerinin arz talep kuralları çerçevesinde işlemesi ve fındığın sürdürülebilir bir şekilde daha iyi fiyatlarla satılmasının da ana nedeni oluşturduğunu sözlerine ekledi. Doç. Dr. Cesarettin Alaşalvar, fındığın kabuk, zuruf ve yaprağının kanser tedavisinde kullanılan ilacın ham maddesi türevleri barındırdığını belirtti. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Gıda Enstitüsü Müdürü ve Uluslararası Nutrasötikler ve Fonksiyonel Gıdalar Kongresi ve Fuarı (ISNFF) Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Cesarettin Alaşalvar, fındığın kanseri önleyici özelliğine dikkat çekerek, fındığın kabuk, zuruf ve yaprağının da kanseri önleyici türevler barındırdığını, bunun ilk tespitlerini 2002 yılında Kanada da yaptıkları araştırmada ortaya çıkardıklarını kaydetti. 14 yıl önce ortaya çıkan müthiş gerçek... Fındık tanıtım Grubu (FTG) tarafından desteklenen bir proje kapsamında fındık ve fındığın yenmeyen kısımlarında (kabuk, zürüf, yaprak) fotokimyasal bileşiklerinin varlığını belirlemek için Kanada da bir üniversite ile ortak bir çalışma gerçekleştirdiklerini belirten Doç. Dr. Alaşalvar, Bu çalışmada fındık ve fındığın yenmeyen kısımlarında yüzlerce fotokimyasal bileşikler tespit etmiştik. Bunlardan en önemlisi kabuk, zuluf ve yaprakta kanser tedavisinde kullanılan Taxol adlı ilacın ana hammaddesini oluşturan Paclitaxel ve diğer taxanes türevleri idi diye yazdı. ABD de her bir dakikada bir kişinin kansere bağlı hastalıklardan, her bir dakikada iki kişinin kardiyovasküler hastalıklardan kaybettiği belirten Doç. Dr. Alaşalvar, dünya genelinde kanserin toplam ölümlerde kardiyovasküler hastalıklardan sonra ikinci sırada geldiğini ve Türkiye de de toplam ölüm vakalarında kanserin ikinci sırada geldiğine dikkat çekti. Kanser ilacı fındıktan üretilebilir... Böyle bir tablo içerisinde Taxol adlı ilacın Dünya Gıda ve İlaç Birliği (FDA) onaylı 5 ml lik bir şişesinin ABD de 160 dolar civarında satıldığını kaydeden Alaşalvar, şu bilgilere yer verdi: Taxol adlı ilacın aktif hammaddesi Paclitaxel ise ticari olarak Pasifik porsuk (Pacific Yew) ağacının kabuğundan elde edilmektedir. Porsuk ağacının bir gram kabuğunun ham eksraktında mikrogram düzeyinde Paclitaxel bulunurken, bu madde 1 gram fındık kabuğu eksraktında 0.08 mikrogram, fındık yaprağı eksraktında 0.05 mikrogram ve fındık zürüfü eksraktında iz miktarda bulunmuştur. Miktar olarak bakıldığında Pasifik porsuk ağacının kabuğu, fındık kabuğu ve yaprağına oranla ortalama 900 kat daha fazla paclitaxel içermektedir. Fındık ağacı Pasifik porsuk ağacına göre daha hızlı büyümesi ve her yıl mevcut olması sebebiyle paclitaxel alternatif kaynak olarak fındık kabuğu ve yaprağından üretilebilir. İlk bakışta fizibil gözükmemesine rağmen doğru planlama ile sanayide katma değeri olmayan bu ürünlerden katma değeri yüksek ürünler geliştirilebilir. Bu sayede hem fındık üreticisi kazanır hem de sağlık sektörüne hizmet edilmiş olur.

13 13 BORSAHABER İNSAN İLİŞKİLERİNDE ETKİLİ İLETİŞİM Günümüzde iş yaşamı ve insan ilişkilerinde meydana gelen sorunların temelinde iletişim noksanlığının etkili olduğu bildirildi. Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Kişisel Danışmanlık Eğitim- Danışmanlık Koçu Ömer Çam, günümüzde etkili iletişim araçlarının artmasına rağmen, insan ilişkilerinde gerilemenin söz konusu olduğuna dikkat çekerek, tek çözümün etkili iletişim olduğunu söyledi. TTB tarafından Borsa Etkinlikleri kapsamında düzenlenen İş Yaşamında İnsan İlişkileri ve Etkili İletişim-Sorumluluk Alma konusunda katılımcılarla birlikte söyleşi yapan Ömer Çam, çok basit ihmaller ve noksanlıkların insan ilişkilerini, dolayısı ile yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini belirterek; Yanlışlarla karşılaştığımız da aynaya bakmayı becerebilmeliyiz. İşin kolayına kaçarak kendimizi değişim ve sorumluluktan soyutlamamalıyız. Başkasını değil, gerektiğinde kendimizi değiştirmeyi de becerebilmeliyiz dedi. 2 saat süren eğitimde ayrıca beden dilinin nasıl kullanılacağı, olaylara bakış açısı, düşünme, algılama ve dinleme yeteneği gibi konular üzerinde de duruldu. Konularla birebir örtüşen video görüntülerinin yanı sıra, güncel birikimlerin örnekleriyle renklenen eğitimin mimarı Kişisel Gelişim Uzmanı Ömer Çam, farkındalık yaratmanın hayatın birinci basamağını oluşturduğunu ifade etti. Çam, Eğer memnun olmadığınız hayat döngüsünü değiştirmek istiyorsanız mutlaka farkındalığı yakalamalısınız. O zaman hayatınız değişecektir. Bir insan her gün aynı şekilde davranıyor ve hiçbir gelişim gösteremiyorsa o zaman sorun var demektir. Değişmek zorundasınız. Bunun için birinci sebep SİZ siniz diye konuştu. İŞLETMELERDE KALİTE YÖNETİMİ SİSTEMİ Trabzon Ticaret Borsası tarafından Borsa Etkinlikleri kapsamında düzenlenen İşletmelerde Kalite Yönetimi Sistemi konulu bilgilendirme toplantısı TTB Çok Amaçlı Salon da yapıldı. TSE Uzmanı ve Kalite Yönetim Sistemi Eğitmeni-Baştetkikçi Kadir Yaşar Efendioğlu nun konuşmacı olarak katıldığı toplantıda, TS EN ISO 9001 in işletmelerde uygulanması, 2015 standardının getirdiği risk ve fırsatlar kavramı, işletmelerdeki hedefler, fırsatlar, müşteri memnuniyetinin işletmelere sağlayacağı katma değer ve kalite yönetim sistemi standardı konuları üzerinde duruldu.

14 BORSAHABER YIL... FINDIKLA GEÇEN BİR ÖMÜR Sabit Sabır Fındığa ömrünü adayan adam Sabit Sabır, Reklam ve tanıtımdan asla vazgeçmemeliyiz. Fındığımızı dünyaya tanıtmaya devam etmeli ve daha çok yedirmeliyiz. Sabit Sabır ile ilgili otobiyografi şeklinde bir kitap yazılacak olsa, ya Ömrünü fındığa adayan adam denilir, ya da Fındığın Profesörü Yaz-Kış demeden bahçelerden çıkmayan, fındığı üreticilerden alıp fabrikacı ve sanayiciye satan manavların yanından eksik olmayan, katma değer yaratan işlenmiş fındık miktarının artması için sanayicilerin teşvik edilmesi, desteklenmesi için gecesini gündüzüne katan, bu ülkeye tek başına tek kuruş ithal girdisi almadan bugün yılda 3 milyar dolara yakın döviz kazandıran ihracatçılar ile fındık tüketen ülkelerin sayısının artması için dünyanın dört bir yanını dolaşan Sabit Sabır, Türk fındığında bir efsane dense de yeridir, hakkıdır. Sabit Sabır, o günkü tespitleri ve önerileri, Türk fındığının dünyaca tanınması ve tüketiminin artmasına damgasını vurmuştur. Çoğu kişinin 1990 lı yıllarda televizyonlarda Aganigi Naganigi reklamı ile tanımaya başladığı fındıkla ilgili Sabit Sabır ın, Fındığa pazar olma şartları mevcut olan ülkelerde büyük bir cesaretle büyük pazarlama ve reklam projeleri, propagandaları uygulanmalıdır sözleri ve önerilerinin değeri aradan yaklaşık 15 yıl geçtikten sonra ve uygulamaya konularak Türkiye, bugün 300 bin tona yakın iç fındığı dünyaya satar hale gelmiştir. Sabit Sabır, bugün bile, Reklam ve tanıtımdan asla vazgeçilmemelidir. Fındığımızı dünyaya tanıtmalı, dünyaya daha çok yedirmeliyiz. Bunun için de üretimden tüketim aşamasına kadar projeli bir zincir oluşturmalıyız demekten geri durmuyor. Çok değil daha dün, yani Mart 2016 da yaşına başına bakmadan fındık bahçelerinde artık tek elden yapılacak rekolte demeyelim ama, fındıkta durum tespiti için gezindi durdu. Halk arasındaki tabirle mimlediği yerlerdeki fındık dallarını inceledi. Sonra kendisine 2016 ürününde durum ne? diye sorulduğunda bu kez daha imtinalı cevaplar verdi. Hava şartlarındaki küresel değişimler belli ki Sabit Sabır ı bile kesin teşhis koymada tereddüt ettirmişti. Ancak yine de, Bugüne kadar yapılan rekolte tespitlerinde en az, hatta yok denecek kadar yanılgı sadece fındık ihracatçılarının tahminlerinde oldu. Diğerlerine baktığınızda zaman zaman yüzde yanılgılar bile meydana geldi. Onun için bizim tahminlerimiz her zaman en iyisi olmuştur demekten geri durmadı Haziran 1976 tarihinde, yani bundan tam 40 yıl önce, TOBB nin düzenlediği Fındığın Tüm Sorunları Semineri ne, Fındıkta Reklam ve Propagandanın Kârlılığı konusunda bildiri sunan Sabit SABIR Kimdir? 1932 yılında Trabzon da doğdu. İlkokulu Trabzon da Lise yi İstanbul Robert Koleji nde tamamlandı yılları arasında ABD Pennsylvania Üniversitesi İş İdaresi Bölümü nde Milletlerarası Ticaret konusunda master yaptı yılında kurduğu Sabırlar Fındık İhr. Ltd. Şti ile fındık ticaretine başladı ve bugüne kadar devam etti. Bu zaman dilimi içerisinde Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği nde (KFMİB) yönetim kurulu üyeliği ve başkanlık görevlerinde bulundu yıllara arasında aralıksız yıl 27 Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanlığı yaptı. Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Meclis üyeliğinde bulundu de kurulan Trabzonspor da kurucu üye olarak görev aldı. Üretimden tüketim aşamasına kadar fındık konusunda Türkiye de değil, Dünya da en geniş bilgiye sahip kişi olarak da tanımlanıyor.

15 15 BORSAHABER ÖRNEK BAHÇE SAHİBİ ADNAN KILIÇ FINDIKTA VERİM İÇİN FİDAN ÜRETİLİYOR Trabzon Ticaret Borsası nın 2002 yılında gündeme getirip, 2012 yılında Kaliteli Fındık Projesi ile ileriye taşıdığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Trabzon İl Müdürlüğü nün yanı sıra, merkezi Giresun da bulunan Fındık Araştırma Enstitüsü nün katılımı, sektörle ilgili kuruluşların da maddi destekleriyle 2013 yılında hayata geçirilen Fındıkta Verim ve Kaliteyi Artırma Projesi nde ilk etapda 10 yaşlı bahçede söküm yapılmıştı yılında ise 45 yaşlı bahçede söküm yapılarak yeniden dikim gerçekleştirilip örnek bahçeler oluşturuldu. O bahçelerden birinin sahibi de Merkez Karakaya Mahallesi sakinlerinden 69 yaşındaki üç çocuk babası Adnan Kılıç. Asıl mesleği esnaflık olan Kılıç, köydeki üç dönümlük verimsiz bahçesini kendi imkanları ile söktürüp ne yapacağını düşünürken TTB ve Tarım İl Müdürlüğü elemanlarını karşısında bulmuş. Proje ile ilgilenen uzman ekip de bahçeyi görünce örnek bahçe olarak yapımını üstlenmiş. Sökülen yaşlı bahçeler genelde tek dal, ikili ve ocak sistemi ile yeniden dikilirken, büyüyen fidanlar da Trabzon Tarım İl Müdürlüğü uzmanları tarafından budandı, bahçe sahiplerine de öğretildi. Gelinen noktada bir hayli yol kat ettiklerini belirten Adnan Kılıç, bu yıl kış mevsiminin sert ve zorlu geçmesi nedeniyle bazı olumsuz etkilenmeler yaşadığını söyledi. Kılıç la yaptığımız söyleşiden pasajlar.. Projeden haberim yoktu.. Bağ-bahçe işleriyle uğraşmayı severim.toprakla bütünleşince tüm sıkıntılarımı unuturum. Boş zamanlarımı genelde bahçede geçiririm. Bu projeden haberim yokken bahçeyi kendi imkanlarımla söktürmüştüm. O dönem borsa meclisinde görevli amcaoğlu (Haydar Kılıç) bana borsanın böyle bir projesi olduğundan söz etti. Bende kendisine, bir baksınlar eğer işlerini görürse bahçemi seve seve proje için kendilerine tahsis edeceğimi söyledim. Gelinen süreçte de gayet memnunum. İyi ki böyle bir karar almışım. Gerek Ticaret Borsası, gerekse Tarım İl Müdürlüğü ve Fındık Araştırma Enstitüsü yetkilileri şahsımla olduğu kadar bahçemle de bir hayli ilgilendiler. Fındıktan herhangi bir gelir beklentim yok? Hiç olmadı.. Fındıktan bugüne kadar herhangi bir gelir beklentim olmadı. Çoluk çocuk geldiği zaman girsin toplasın, üç beş kuruş harçlık yapsın istedim. Ama doğrusunu söylemek gerekirse bahçemiz bir hayli yaşlı ve verimsizdi. Çok düşündüm. Ne yapabiliriz? Buna nasıl bir çözüm buluruz diye. Sökeyim, başka bir şey dikeyim dedim. Sonra bu proje olunca yenilemeye karar verdim. İyi ki de böyle yapmışım. Bahçeler kontrol altında tutulmalı.. Bu projenin kesinlikle amacına ulaştığını düşünüyorum. Yalnız burada amaç sadece bahçenin yapılması olmamalı tabi. Bahçe sahipleri bahçelerini sürekli kontrol altında tutmalı, ilgilenmeli. Ne demişler: Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur. Birileri gelsin yapsın mantığı iş değil. Sende biraz ilgileneceksin. Sıkıştığın yerde de uzmanından yardım alacaksın. Fidanları kendi başına bırakırsan büyümez. İnanın her gün elimde kazma, makasla tek tek tüm fidanları geziyorum. Herkes duyarlı olmalı. Sonuçta zaman kadar, maddi kayıp ta söz konusu olabiliyor. Trabzon Ticaret Borsası tarafından, Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi nin uygulanmaya başlaması ile gündeme gelen ve kabul gören yaşlı bahçelerin yenilenmesi için üreticilerin fidan ihtiyaçlarının giderilmesi konusunda adımlar atılıyor. Doğu Karadeniz de yaşlı bahçelerin sökülerek yeniden dikilmesi aşamasında mevcut bahçelerden söküm yapılarak gerçekleştirilen dikimlerde fidanın kurumu ihtimalinin oranı yüksek olunca, sorunun tüplü fidan (kökü toprakta) şekliyle çözülme için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlıklara başlandı. Giresun da bulunan Fındık Araştırma İstasyonu nca uygulanan fidan yetiştirme çalışmalarına, borsalar ile özel sektörde destek veriyor. Gerçek yenilemenin dalların kesilmesi ile değil de kök yapısının değiştirilmesi şekliyle olabileceği gerçeğinden hareketle tüplerde ve saksılarda 3-4 yaşına kadar yetiştirilen fidanlar, üreticinin bahçesinde yaptığı yenileme sonrasında ürün almada yaşacağı zaman kaybını da asgariye indiriyor. Bu durumda, bahçesine tüplü fidan diken üretici 4-5 yıl sonra, ürün almaya başlıyor. Trabzon Ticaret Borsası nın verim ve kaliteyi arttırma projelerine destek veren Ferrero firması da Fındık Fidanı Üretim Merkezi ni hayata geçirdi. TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, borsanın fındıkta kalite ve üretim geliştirmesine yönelik yapılan çalışması kapsamında, ağaçların gençleştirilme çalışması yaptıklarını belirterek, Bunun yanında budamanın yüzde 30 gençleştirme olduğunu üreticilerimize anlatıyoruz. Projeye katılan insanlar oluyor ancak fide temininde zorluklar yaşanıyor. Bizim uyguladığımız fındıkta gençleştirme ve kalite artırma projesinin aynısı Ferrero ve Oltan Gıda tarafından da uygulanmakta. Bize gerektiği zaman finans olarak yardımcı oluyorlar.onlarda aynı programı uyguluyorlar. Ferrero nun imkanları daha fazla olduğu için fındıkta tüplü fidancılık işlemini yapıyorlar. Üreticiler bunlardan alıp bahçelerini yeniledikleri zaman bekleme süreleri çok daha az oluyor dedi. Üreticiye verilen fidelerin 1 ya da 1,5 yaşında olduğunu bunların ürün vermesi içinse 4,5 yıl beklemek gerektiğine dikkat çeken Köleoğlu şöyle konuştu: Ferrero nun yaptığı fidecilik uygulamasında 4 sene sonra çok iyi duruma gelecekler. Üreticiler, Ferrero projesine katılıp da bahçelerini yeniledikleri zaman kendi bahçelerini sökecekler. Buralardan aldıkları fideleri olduğu gibi dikecekler. Böylelikle zaman kaybı da yaşamamış olacaklar. Bunu insanlara göstermemizin sebebine gelince; Türkiye de gerçek anlamda tüplü fındık fideciliğine bir ihtiyaç olduğudur. Bunun da bir şekilde uygulanması gerekiyor. Tarım İl Müdürlüğü bu işin işine sokularak, sertifikalı fidancılık yapılırsa kaliteli ve daha fazla ürün yetiştirme imkanına sahip olurlar.

16 BORSAHABER 16 ZİYARETLER... VALİ ÖZ DEN BORSAYA VEDA ZİYARETİ Merkeze alınan Trabzon Valisi Abdil Celil Öz, Trabzon Ticaret Borsası na veda ziyaretinde bulundu. TTB Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, başkan Yardımcıları Mehmet Özer ve Eyyüp Ergan ile görüşen Vali Öz, özellikle fındıkta verim ve kaliteyi arttırma projesi ile borsanın önemli bir sorunun ortadan kalkması için yapılacaklara öncülük ettiğini belirterek, borsa yöneticilerine teşekkür etti. İL CUMHURİYET BAŞSAVCISI KUTANOĞLU İl Cumhuriyet Başsavcısı Mithat Kutanoğlu, Trabzon Ticaret Borsası na iade-i ziyarette bulunarak Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu ile görüştü. Görüşmede ikili, Türkiye de yaşanabilir kent sıralamasında ilk sıralarda yer alan Trabzon un bulunduğu coğrafya ve sahip olduğu değerler üzerinde durdular. MEDİCALPARK TRABZON HASTANESİ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI SAKA Medicalpark Trabzon Hastanesi Genel Müdür Yardımcısı Turan Saka, Trabzon Ticaret Borsası nı ziyaret etti. Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu ile görüşen Saka, hastanenin işleyişi, muayene ücretleri ve kapasitesi hakkında bilgiler verdi. ÖRNEK BAHÇECİLER FINDIK ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ NDE Trabzon Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından İlçe müdürleri, teknik personel ve fındık üreticileriyle birlikte Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü ne teknik gezi düzenlendi. Trabzon Ticaret Borsası tarafından uygulanan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında yapılan 65 örnek bahçeden bazı çiftçilerin yanı sıra bahçelerden sorumlu ilçe müdürlüklerinden teknik personelin katıldığı gezide, Fındık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ne mahsup örnek bahçeler de gezildi. Uzmanlar tarafından fındıkta bitki besleme, bitki sağlığı, ıslah ve yetiştirme konularında ziyaretçilere bilgiler aktarıldı.

17 17 BORSAHABER TRABZONLU MÜTEŞEBBİS SİNAN CİRAV 1940 dan itibaren fındık sektörünün içinde olan ve bir marka haline gelen Cirav Gıda tarafından üretilen fındıklı mamullere bir yenisi daha eklendi. Trabzon da kurulu bulunan firma, fındık ezmeli sarma lokumlar üretmeye başladı. Sinan Cirav la ürettiği yeni ürünleri konuştuk: Aileden fındıkçıyım.. Fındık ticareti ile iştigal eden ailenin bir ferdi olarak 2004 yılında çikolata ve şekerleme sektöründe fındık mamullerini kullanarak üretime başladık. Fındıklı çikolata, fındıklı krokan, bar fındık ezmesi, şekerli fındık ezmesinden sonra lokuma da girdik. Ürettiğimiz lokumların içerisinde yüzde 80 oranında fındık bulunuyor. Şekeri ise tamamen şeker pancarından elde edilenden kullanıyoruz. Yani tamamen natürel mamul üretiyoruz. İkinci şubemiz yeni ürünlerle faaliyette yılında hizmete giren ilk şubemize eş olarak Maraş Caddesi nde 40 metre kare alan üzerine kurulu ikinci bir şubeyi faaliyete geçirdik. Bu mağazada fındık ezmesi, çay, çikolata çeşitleri, fındık ezmeli lokumlar ve nostalji gofret satışını gerçekleştiriyoruz. Çayın dışındaki tüm ürünler tamamen kendi imalatımız. Ürünlerimizi Trabzon halkıyla iç içe bütünleştirip, bu konsepteki mağazaları önemli mağaza haline getirerek daha da büyütmeyi hedefliyoruz. Araplar fındık ezmeli lokumu bir yedi bir daha yedi.. Araplardan fındık ve mamullerine büyük bir ilgi var. Özellikle son yaptığımız fındık ezmeli lokumları çok beğendiler. Kuveyt ve Suudi Arabistan lı iki toptancıyla görüştük. Bu tür konsept mağaza açmak istiyorlar ve bunun için bayilik teklifinde bulundular. Kuveyt ve Arabistan a davet ettiler. Önümüzdeki günlerde Dubai ve bu ülkelere gidip bazı görüşmeler yapacağım. Üretimden Mağazalar zincirine.. Çocukluğum fındık işiyle geçti. Mesleğimiz fındıkçılık olmuş. En büyük hedefim üretimden ihracata ve mağazalar zincirine geçmek. Ayrıca fındık ezmeli lokumda patent başvurusunu da yaptık. Önceliğimiz kalite.. Fındık ezmeli, fındık çikolatalı ve fındık ezmeli kaymaklı olmak üzere 3 tür lokum ürettik ve piyasaya yeni girdik. Yakında sayısını artıracağımız mağazalarımızla katma değeri olan fındık mamullerinin satışını yapacağız. Bunda da her zaman olduğu gibi kaliteye öncelik vereceğiz. Yetkililer bizlere destek olmalı.. Trabzon da yatırım yapmak kadar esnaflık yapmakta bir hayli zor. Amacımız; şehrimizde bu işi en iyi şekilde yapıp bizden sonraki yatırımcıları bir şekilde teşvik etmek ve daha çok istihdam sağlamak. Özellikle şehri yönetenlerin, büyüklerimizin bizlere bazı konularda destek olmaları gerekiyor. Birde yatırımcı insanlara bir tavsiyem olacak: Bir iş yapıyorsanız farklı olmak için yapın ve özel olsun. Birilerini taklit etmeyin. Çünkü taklitçilik hiçbir zaman kalıcı olmamıştır. Arsin den yer talebimiz var.. Trabzon-Rize sahil karayolunun Arsin ilçe merkezindeki geçiş güzergahı üzerinde asgari 10 işçi çalıştıracak yeni bir üretim ve satış yerini açmak için çaba gösteriyoruz. Sahil projesi kapsamında inşa edilmiş ve halen boş bekletilen binalardan birine talip olduk. Bu konu ile ilgili Trabzon Büyükşehir Belediyesi ne de başvurumuzu yaptık cevabını bekliyoruz.