TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 SFG1020 v12 Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇEVRE YÖNETİM PLANI İZMİR İLİ, BERGAMA İLÇESİ, İSMAİLLİ KÖYÜ ANKARA ŞUBAT 2016

2 Proje Sahibinin Adı: Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Proje Sahibinin Adresi : Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad No: 2 Çankaya, Ankara Telefon Numarası : +90 (312) Faks Numarası : +90 (312) Projenin Adı 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇEVRE YÖNETİM PLANI Proje İçin Seçilen Yerin Adresi İZMİR İLİ, BERGAMA İLÇESİ, İSMAİLLİ KÖYÜ

3 i İÇİNDEKİLER 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Sayfa No İçindekiler i Tablolar Listesi ii Şekiller Listesi ii Ekler Listesi iii Executive summary 1 1.PROJENİN TANIMI Projenin Genel Tanımı Projenin Amacı Proje Alanı Projeye Ait Teknik Bilgiler Peyzaj Değeri Yüksek Yerler, Rekreasyon ve Koruma Alanları Proje Alanına İlişkin Doğal Afet Durumu ÖNLEMLER PLANI İZLEME PLANI KURUMSAL DÜZENLEME Alınacak önlemler ve izleme ile ilgili kurumsal sorumluluk ve prosedürler, bunların çevre yönetimi ile bağlantıları Çevresel Bilgi Akışı (Raporlandırma, Raporların kimden kime ve ne sıklıkta sunulacağı vb.) Projeye Ait Çevresel Bilgi Akışı PROJEDEN ETKİLENECEK GRUPLAR VE GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR (NGO) İLE YAPILAN GÖRÜŞMELER EKLER RAPORU HAZIRLAYANLAR

4 ii 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1 Önlemler Planı Tablo 2 TM ve RES Projeleri İçin Tehditler/Etkiler Ve Önerilen Etki Azaltma Tablosu.. 19 Tablo 3 İzleme Planı Tablo 4 Organizasyon Tablosu ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1TM'ye Bağlanan RES'ler... 5 Şekil 2 Proje Alanının Genel Görünümü... 7 Şekil 3 TM Alanı ve Bölgedeki RES Projelerinin Gösterildiği Çevre Düzeni... 9 Şekil 4 Çalışma Alanı ve Çevresindeki Korunan Alanlar Şekil 5 İzmir İli Deprem Haritası Şekil 6 Çevresel Bilgi Akışı EKLER LİSTESİ Ek-A Ek-B Ek-C Ek-D Ek-E Ek-F Ek-G Ek-H Ek-I Ek-J Ek-K Ek-L Ek-M Ek-N Ek-O Uydu Görüntüsü DSİ 2. Bölge Müdürlüğü Görüşü İzmir II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü Görüşü İzmir Orman İşletme Müdürlüğü Görüşü T.C. İzmir Valiliği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü İl Görüşü T.C. İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü İl Görüşü Sahaya Ait Fotoğraflar Halkı Bilgilendirme Broşürü ve Tutanak Geri Bildirim Tutanağı Web Duyuru Görselleri 1/1000 Ölçekli Saha Plankotesi Hızlı Ekolojik Değerlendirme Saha Formu T.C. İzmir İl Özel İdaresi Yapı İşleri ve İmar Daire Başkanlığı Görüşü T.C. İzmir İl Özel İdaresi Alt Yapı ve Çevre Dairesi Başkanlığı Görüşü T.C. İzmir İl Özel İdaresi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Görüşü

5 1 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP EXECUTIVE SUMMARY This Project includes the construction of 380 kv Izmir Basin Substation in Izmir Province, Bergama County, Ismailli Village in forest area which covered by WB loan. Environmental issues in Turkey Clauses predicates on the clauses of Environmental Assessment Regulation published in official gazette on 25 November 2014 with no According to this regulation, 380 kv İzmir Basin Substation Substation was evaluated as outside the scope of the EIA Regulation. Environmental Law No on all operations within the scope of the project will be complied with the relevant regulations. In addition, the World Bank policies related environmental management will be complied. The system connection of the substation will be provided to 380 kv Aliaga-Soma ETL with ~ 5,5 km ETL in the form of input-output branch. Kınık Wind Power Plant (WPP) and Bergres WPP projects will be connected to the 380 kv Basin Substation. Also, Yuntdagı WPP and Aliaga WPP are already exist in the region. For the planned WPPs, TEIAS is obligated to connection, according to Electricity Market Law published in official gazette on 30 March 2013 with no and main status of TEİAŞ. For the project area, Environmental and Social Due Diligence (ESDD) study has been conducted by WB. Planned Izmir Substation Area acts as a natural habitat. The main vegetation type is composed of Quercus coccifera and Phyllerea latifolia species as mixed maquis (sometimes mixing with Juniperus oxcyedrus). In addition, Turkish Oak forests mix with thorny burnet maquies. Both vegetation cover and closeness ratio is moderate. The area is used for grazing of cows, sheep and goats. Thus, the area serves as natural pastureland. In addition, there are olive yards, which have importance for locals. Aquila chrysaetos (having vulnerable VU- threat status) and other raptors such as Falco columbarius, Buteo rufinus, Accipiter nisus are the important bird species for this area.also the Caracal caracal and Hyaena hyaena can be mentioned as important

6 2 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP mammals that are using the projectsarea of influence as feeding and migrating place.therefore, during the realization of the projects those species must be monitored. In addition, Canis aureus, Mustela lutreola, Erinaceus. concolor, Martes foina, Meles meles species nests and distribution area should be taken account in monitoring. For the survey area of 380 kv İzmir Basin Substation which is the proposed project, people who live in Izmir Province, Bergama County, Ismailli Village have been identified as possible locals that can be affected environmentally. For this project, Public Information Brochure and the draft EMP were prepared and were left to the Ismailli Mukhtar Office for the submission of examinations, objections and suggestions and this process have been announced at TEIAŞ Official web site ( Mukhtars, have reported that there have not been any return for related to the project. Also, Izmir substation area visit was conducted on May 2013 with two TEAIS representatives from Ankara and 2 representatives from TEIAS Izmir Regional Directorate and WB team.

7 3 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 1.PROJENİN TANIMI 1.1 Projenin Genel Tanımı 380 kv İzmir Havza TM Projesi nin, İzmir ili, Bergama ilçesi, İsmailli Köyü nde, ormanlık alana DB kredisi kapsamında tesis edilmesi planlanmaktadır. Türkiye de çevre yönetimi konusunda, 25 Kasım 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiş Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümleri esas olarak alınmaktadır. 380 kv İzmir Havza TM Projesi bu yönetmeliğin kapsamı dışında değerlendirilmekle birlikte, proje kapsamında yapılacak tüm işlemlerde 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca, çevre yönetimi kosusunda ilgili Dünya Bankası (DB) politikalarına uyulacaktır. Elekromanyetik Alan (EMA) TEİAŞ tüm projelerinde dünya standartlarında çalışmakta olup, kullandığı techizatların tamamı uluslar arası kalite testlerinden geçmektedir. Projenin EMA şiddetinin belirlenen sınır değerlerin üzerinde olmasının mümkün olmayacağı bilinmekle birlikte, bu konuda halkın endişelerini gidermek ve uluslar arası standartlarda işler yapıldığını ispatlamak için, iletim hatlarında ve trafo merkezlerinde TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü ne (TUBİTAK UME) ölçümler yaptırılmıştır. Gerçekleştirilen ölçümler sonucunda tespit edilen değerlerin, 24 Temmuz 2010 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyonun Olumsuz Etkilerinden Çevre ve Halkın Sağlığının Korunmasına Yönelik Alınması Gereken Tedbirlere İlişkin Yönetmelik te belirtilen sınır değerlerin altında olduğu belirtilmiştir. 1.2 Projenin Amacı 2009 yılında kabul edilen "Elektrik Enerjisi Piyasası Arz Güvenliği Strateji Belgesi" çerçevesinde, 2023 yılına kadar rüzgâr enerjisi kurulu gücümüzün MW seviyesine ulaştırılması hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda TEİAŞ Stratejik Planında, stratejiler arasında elektrik sisteminin daha fazla rüzgâr enerjisi santrali bağlanmasına imkân verecek şekilde güçlendirilmesi yer almaktadır. Bu çerçevede, İzmir ili, Aliağa, Bergama ve Kınık ilçelerinde tesisi planlanan rüzgâr enerjisi santrallerinin üretimlerini sisteme aktaracak, iletim kayıplarını minimuma indirecek teknik ve ekonomik açıdan

8 4 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP uygun RES havza trafo merkezin tesis edilerek bölgedeki RES bağlantılarının gerçekleştirilmesi ve mevcut rüzgâr santrallerinin sistem güvenirliğinin artırılması hedeflenmiştir. İzmir Havza TM de mevcut durumda Teşekkülümüzce 120 MW RES bağlanabilir kapasitesi tahsis edilmiş olup, bölgenin yüksek rüzgâr enerjisi potansiyeli göz önünde bulundurulduğunda, ileriki yıllarda da TEİAŞ tarafından söz konusu merkezde RES bağlantısı planlanmaktadır. Söz konusu merkezin sistem bağlantısı 380kV Aliağa-Soma enerji iletim hattına ~5,5 km EİH ile girdi-çıktı branşman şeklinde sağlanacaktır. 380 kv İzmir Havza TM Projesi ne Şekil-1 de gösterildiği üzere Bergres ve Kınık RES projelerinin bağlantısı gerçekleştirilecektir. Ayrıca, bölgede Yuntdağı RES ve Aliağa RES projeleri mevcuttur. Planlanan RES projeleri için TEİAŞ 30/3/2013 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ve 14/3/2013 tarihinde kabul edilen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve TEİAŞ anastatüsü kapsamında bağlantı verme mecburiyetindedir.

9 5 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Şekil 1TM'ye Bağlanan RES'ler

10 6 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 1.3 Proje Alanı 380 kv İzmir Havza TM Projesi nin, İzmir ili, Bergama ilçesi, İsmiilli Köyü nde, ormanlık alana DB kredisi kapsamında tesis edilmesi planlanmaktadır. 380 kv İzmir Havza TM sahasının tamamı ormanlık alan olmakla birlikte, m2 lik sahada kurulması planlanmaktadır. 1.4 Projeye Ait Teknik Bilgiler Yüksek gerilim şalt sahaları elektrik enerjisini üreten kaynaklar ile tüketici arasındaki güç iletim zincirinin önemli bir halkasını oluşturur. Trafo merkezleri iki farklı şekilde tasarlanabilinir. Bunlardan sürekli olarak kullanılan hava yalıtımlı açık şalt sahalı trafo merkezleri (AIS) diğeri ise açık ve kapalı alanlarda kurulan SF6 gazı ile yalıtılmış kapalı ve mahfazalı trafo merkezleridir (GIS). AIS (Air Insulated Substation) hava yalıtımlı trafo merkezleri yer sınırlamasının olmadığı her yerde yaygın olarak kullanılmaktadır. 380 / 154 kv 2 adet 250 MVA trafo tesis edilecektir. 2 adet 380 kv hat fideri ile 154 kv hat fideri tesis edilecektir. 1.5 Peyzaj Değeri Yüksek Yerler, Rekreasyon ve Koruma Alanları Biyosfer rezervleri, biyogenetik rezerv alanları, yaban hayatı koruma alanları, tabiatı koruma alanları, tabiat anıtları, tabiat parkları, özel çevre koruma bölgeleri ve özel koruma alanları, milli parklar, tarım ve ormanlık alanlar için kamu kurum ve kuruluşlarına başvurularak görüşleri alınmış ve Dünya Bankası tarafından Çevresel ve Sosyal Durum Tespit Çalışması (ÇSDT) yaptırılmıştır. Projenin inşaat çalışmaları sırasında; tarihi ve kültürel herhangi bir kalıntıya rastlanması durumunda faaliyetlere ara verilerek İzmir Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü ne başvurulacaktır. Proje alanı için Dünya Bankası tarafından Çevresel ve Sosyal Durum Tespit Çalışması (ÇSDT) yaptırılmış, Trafo Merkezi sahasının planlandığı alan doğal habitattır.

11 7 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ana vejetasyon tipi Quercus coccifera ve Phyllerea latifolia türlerinin karışımı makidir. Buna ek olarak, dikenli çayır düğmesi ile karışık Türk Meşe ormanları vardır. Hem bitki örtüsü hem de yakınlık oranı orta derecedir. ÇSDT çalışması için Mayıs 2013 tarihinde TM ye bağlanacak RES proje alanları, İsmailli Kasabası, Atçılar Kasabası, Kodukburun Kasabası, Çiftlikköy Kasabası nı da içine alan saha gezisi gerçekleştirilmiştir. Alan inek, koyun ve keçi otlatma için kullanılmaktadır. Böylece, bölge doğal mera olarak hizmet vermektedir. Buna ek olarak, halk için önem taşıyan zeytinlikler vardır. TM nin planlandığı alan herhangi bir koruma statüsünde değildir. Alan ismi, koordinatı, habitat, vejetasyon, önemli türler, tehlikeler, korunan alanlar, girilemeyecek alanlar ve alternatif alanlar bilgilerinin yer aldığı hızlı ekolojik değerlendirme saha formu Ek-L de verilmiştir. Şekil 2 Proje Alanının Genel Görünümü

12 8 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Saha gezisi sırasında TM alanında, Aquila chrysaetos (VU koruma statüsünde) ve diğer Falco columbarius, Buteo rufinus, Accipiter nisus yırtıclar önemli kuş türleri olarak gözlenmiştir. Ayrıca, Caracal caracal ve Hyaena hyaena proje alanında beslenme ve göç açısından etkilenebilecek önemli memelilerdir. Bu sebeple, proje gerçekleştirilirken bu türlerin izlenmesi gerekir. Ek olarak, Canis aureus, Mustela lutreola, Erinaceus. concolor, Martes foina, Meles meles türlerinin yuvaları ve dağılım alanları incelemede dikkate alınmalıdır. Kınık civarında RES projesinin planlnadığı alnada düşük yoğunluklu bozkır ovası vardır. Pinus pinea fidanlığı ve Frigana çalısı Karatekili ve Çiftlikköy arasında egemendir. Karatekili ve Çiftlikköy bölge Ecotone geçişleri, makiler, ormanlar, zeytin bahçeleri, üzüm bağları, buğday ekilen tarım alanları, Frigana çalıları ve bahçelerden oluşmaktadır. Bu bölge bitki örtüsü ise orta / düşük ve yakınlık oranı da düşük / ortadır. Türkiye de çevre yönetimi konusunda, 25 Kasım 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiş Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümleri esas olarak alınmaktadır. TM ye bağlanacak RES projeleri söz konusu yönetmelik kapsamında değerlendirilmektedir. Mevcut ve planlanan alan kullanımı korunan alanlar, enerji ve altyapı faaliyetleri ve projeleri ile TM ve planlanan RES projelerinin etrafındaki korunan alanlar sırası ile aşağıdaki şekillerde gösterilmiştir. Planlanan TM alanında veya planlanmış veya mevcut RES proje alanlarında veya çevrelerinde koruma statüsüne sahip herhangi bir alan bulunmamaktadır. Musacali ve Kapıkaya Barajı ve Rezervuar Projesi, Su Havzası Koruma ve Yönetim Planlarının Hazırlanması ile ilgili Türk Yönetmeliği ne uygun olarak, bölgedeki girilemez alandır. İzmir Havza TM alanı girilemez alanları etkileyecek bölgede değildir. Çalışma alanı ve çevresindeki korunan alanlar detaylı olarak Şekil-4 te verilmiştir.

13 9 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP

14 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP

15 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Proje ile ilgili kamu kurumlarından görüşler alınmıştır. DSİ 2. Bölge Müdürlüğü tarih ve 1892 sayılı yazısında, alanın bir kısmının İçme-Kullanma Suyu temini ve Sanayi Suyu amaçlı işletmede olan Güzelhisar Barajı Uzun Mesafeli Koruma Alanın na kaldığını ve bu alnada yürütülecek faaliyetlerde 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili hükümlere uyulması gerektiği bildirilmiştir. Ayrıca,söz konusu yazıda, alanda Kara Dere geçtiği, dereye ait kadastral genişliğin korunması, derenin parsel tarafında kalan sahilinde dere üst şev çizgisinden itibaren parsel boyunca derenin her iki kenarından 7 şer metre genişliğinde şeritvari alanın servis yolu olarak ayrılması ve bu alanın kullanılmayıp boş bırakılması bildirilmiştir (bk. Ek-B). İzmir II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarih ve sayılı yazısında, arşivlerinde ve yerinde yapılan çalışmalarda 2863 sayılı yasa kapsamında bugüne kadar tespit ve tecili yapılmış herhangi bir sit alanı veya kültür varlığına rastlanılmadığ, bu sebeple yapılmak istenen trafo merkezinin kurulmasında 2863 sayılı yasa kapsamında bir sakınca bulunmadığını belirtmiştir. Ancak, çalışmalar esnasında herhangi bir kültür varlığına rastlanılması durumunda 2863 sayılı yasanın 4. maddesi gereği en yakın Müze Müdürlüğü ne veya Mülki İdare Amirliği ne haber verilmesi gerektiğini bildirmiştir (bk. Ek-C). Orman Genel Müdürlüğü, İzmir Orman Bölge Müdürlüğü, Bergama Orman İşletme Müdürlüğü tarih ve 7685 sayılı yazısında, projenin kurulacağı taşınmazların orman sayılmayan yerlerden olduğunu, yapılacak her türlü faaliyette Orman Bölge Müdürlüğü nden izin alınması gerektiğini bildirmiştir (bk. Ek-D). T.C. İzmir Valiliği Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarih ve sayılı yazısında, alanın orman arazisi olduğu, 5403 sayılı kanun kapsamı dışında kaldığı, trafo merkezinin yapılacağı yerde bir değişiklik olması durumunda Müdürlüklerinden ayrıva kuru görüşü alınması gerektiği bildirilmiştir (bk. Ek-E). T.C. İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarih ve sayılı yazısında, projenin ÇED Yönetmeliği dışında kaldığını belirtmiştir. Ayrıca, tarih ve sayılı yazısında, alanın Doğal Sit Alanı olarak belirlenen alan içerisinde kalmadığı bildirilmiştir (bk. Ek-F).

16 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP T.C. İzmir İl Özel İdaresi Yapı İşleri ve İmar Daire Başkanlığı tarih ve sayılı yazısında, ilgili kurumlara görüş sorulması, uygun görüşlerinin alınmasını müteakip planlama alanına ait İdareleri tarafından Halihazır Harita ve Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından imar planına esas Jeolojik Etüt Raporu nun onaylanması gerektiği, bunun üzerine İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine, ilgili kurum görüşlerine uygun olarak hazırlanan 1/1000 ölçekli mevzi imar planının İl Gene Meclisi nin onayına sunulabileceği bildirilmiştir (bk. Ek-M). T.C. İzmir İl Özel İdaresi Alt Yapı ve Çevre Dairesi Başkanlığı tarih ve sayılı yazısında, mahallinde yapılan inceleme sonucunda İsmailli Grup İçmesuyu olarak adlandırılan ve çevre köylerin ihtiyaçlarının da karşılandığı içmesuyu tesisine ait dağıtım maslağı İsmailli köyüne ait su deposu arasındaki irtibatı sağlayan Q=75 10 Atü HDPE boru ile aynı kanalda kazılı Atçılar köyü içmesuyu ishale hattına ait Q= Atü HDPE boru güzergahının trafo merkezinin kurulacağı sahadan geçtiğinin tespit edildiği, trafo merkezinin kurulması esnasında içmesuyu borularının göz önünde bulundurulması gerektiği bildirilmiştir (bk. Ek-N). T.C. İzmir İl Özel İdaresi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı tarih ve sayılı yazısında alana ait idarelerince bir çalışmanın olmadığını bildirmiştir (bk. Ek-O).

17 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 1.6 Proje Alanına İlişkin Doğal Afet Durumu tarih ve 96/8109 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası na göre 380 kv İzmir Havza TM nin tesis edileceği proje alanı 1. Derece deprem bölgesi içerisinde yer almaktadır. Şekil 5 İzmir İli Deprem Haritası

18 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 2. ÖNLEMLER PLANI Bu bölümde, 380 kv İzmir Havza TM ye ilişkin olarak, projenin önemli olumsuz etkilerini önlemek, kabul edilebilir seviyelere indirmek ya da telafi etmek için alınacak yapılabilir (fizibil) ve maliyet-etkin önlemler sunulmaktadır. Kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla, projenin her aşamasında alınacak etki azaltıcı önlemler tablo formatında sunulmaktadır. Önlemler Planı aşağıdaki konuları kapsayacak şekilde düzenlenmiştir:

19 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Tablo 1 Önlemler Planı Aşama Konu Alınacak Önlemler** Maliyeti Sorumlu Kurum* Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT Kültürel ve tarihi değerler Toz - partikül madde Herhangi bir kültür varlığına rastlanması halinde inşaat durdurulacak ve ilgili Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulları na haber verilecektir. Tesis alanına ait koruma kurulundan cevap beklenecektir. Bu sırada herhangi bir inşaat çalışmasında bulunulmayacaktır. Alınacak olumlu cevabın ardından inşaat çalışmalarına başlanacaktır. Toz ve partikül madde emisyonunda Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nin (SKHKKY) Tablo 2.1 belirtilen baca dışındaki yerlerden yayılan emisyonlar için 1,0 kg/saat sınır değeri aşılmayacaktır. Kuru dönemde sulama yapılacaktır. Savurma yapılmadan doldurma ve boşaltma yapılacaktır. Savurma olmasını engellemek için doldurma ve boşaltma işlemleri bu iş için ayrılmış belli bir alanda yapılacaktır. İşlem sırasında tozumayı engellemek amaçlı su serpme işlemi uygulanacaktır. Ayrıca, çalışanlar, doldurma ve boşaltma sırasında dikkatli davranmaları konusunda uyarılacaktır. Tozuma yapan malzemelerin limit bir yükseklikten doldurulup boşaltılması sağlanacaktır. Yükleme ve boşaltma yaparken rüzgar yönü ve şiddeti dikkate alınacaktır. Taşıma sırasında kamyonların üstü örtülecek ve hız sınırı getirilecektir. Proje sahasında hız sınırı 30 km/h iken şehir içinde 50 km/h olacaktır. Kullanılacak tüm araçların egzoz emisyon izinleri olacaktır. Şantiye alanında çalışan kamyonların lastikleri, alan dışına (cadde) çıkmadan önce yıkanacaktır. Ek maliyet yok Yüksek değil Yüklenici Yüklenici İnşaat çalışmalarının başlaması Hafriyat başlangıcı İnşaat çalışmalarının tamamlanması Hafriyat sonu

20 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu Alınacak Önlemler** Maliyeti Sorumlu Kurum* Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT Gürültü Şantiyeden kaynaklanacak hafriyat, katı ve tehlikeli atıklar Çalışmalar gündüz 07:00 ve akşam 19:00 saatleri arasında gerçekleştirilecektir. Eğer bu saatler dışında çalışma olacaksa yerel otorite ve vatandaşlar daha önceden bilgilendirilecektir. Yakın yerleşimlerde oturanlar inşaat süresi boyunca bilgilendirilecektir. Sürekli şantiye gürültüsü (gündüz) 70 dba (Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği) sınır değerine uyulacaktır. Bunun sağlanması için Trafo Merkezi etrafı beton koruyucu duvar ve fens ile çevrilecektir. Ayrıca, gürültü seviyesinin artması durumunda iş makinelerinin aynı anda çalıştırılmaması, araçların eskimesi ile neden oldukları gürültü seviyesi de artacağından inşaat çalışmalarında mümkün olduğunca yeni araç kullanılması gibi önlemler alınacaktır. Hafriyat atıkları, ilgili Belediyeden izin alınmış en yakın hafriyat döküm sahasına dökülecektir. Katı atıklar (metal, ahşap gibi inşaat malzemesi kullanımından kaynaklanacak) ve ambalaj atıkları (cam, kağıt, plastik vb.) ayrı ayrı toplanacak Belediye veya lisanslı bir geri kazanım firması tarafından alınmaları sağlanacaktır. Evsel nitelikte olan organik atıkların ilgili Belediye tarafından alınması sağlanacak ve Düzenli Katı Atık Depolama Sahasına gönderilecektir. Yağ, boya vb. gibi atıklar sızdırmasız, metal ve etiketli konteynırlarda ayrı olarak toplanıp lisanslı bir geri kazanım firması tarafından alınmaları sağlanacaktır. Ek maliyet yok Belediye ve/veya lisanslı bir geri kazanım tesisine bağlı olarak değişmekle birlikte yüksek değil Yüklenici Yüklenici İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması İnşaat çalışmalarının tamamlanması

21 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu Alınacak Önlemler** Maliyeti Sorumlu Kurum* Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT Araç Parkından Kaynaklanacak Atıklar Sağlık ve Güvenlik Mümkün olduğunca, araçların bakımları inşaat sahasında yapılmayacaktır. İnşaat makine ve araçlarından kaynaklanacak atık yağlar, gresler vb. paslanmaz varillerde biriktirilerek yüklenici tarafından lisanslı firmalara verilmesi sağlanarak bertaraf edilecektir. Varillerin geçirimsiz bir zeminde yağmur ve güneşten korunması için üstü kapalı bir alanda depolanması ve burada yangına karşı gerekli tedbirlerin alınması sağlanacaktır. Makine ve araçların işletmesinden kaynaklanacak akü, lastik ve benzeri malzemeler lisanslı firmalara teslim edilerek bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Çalışanlara tüm gerekli koruyucu ekipman (baret, emniyet kemeri, iş güvenliği elbisesi, gözlük, eldiven, önü zırhlı ayakkabı vb.) sağlanacaktır. Çalışanlara, İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi verilecektir. Yüksek Değil Proje bütçesi kapsamında Yüklenici Yüklenici İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması İnşaat çalışmalarının tamamlanması Trafik ve Yaya Güvenliği Çevre halkının güvenliğini sağlamak amacıyla Dikkat, Girmek Yasaktır vb. uygun levhalar konulacaktır. Yüksek Değil Yüklenici İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması Peyzaj Şantiye alanı eski haline getirilecektir. TM alanı içinde tehlikeli, katı, sıvı, inşaat vb. atık bırakılmayacaktır. Proje bütçesi kapsamında Yüklenici İnşaat çalışmalarının tamamlanması TM nin işletmeye alınması

22 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu Alınacak Önlemler** Maliyeti Sorumlu Kurum* Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi Trafo Yağları Zorunlu olmadıkça trafo yağları şantiye alanında geçici olarak depolanmayacaktır. Depolanması gerekmesi durumunda paslanmaz variller içerisinde bulunan trafo yağları geçirimsiz zemin üzerine yerleştirilecektir. Yağmur ve güneşten korunması için üstleri kapatılacak ve alanın etrafı çevrilerek uyarı levhaları asılacaktır. Yüksek Değil Yüklenici Trafo Yağının depolanmaya başlanması Yağın trafoya nakline kadar Elektromanyetik Alan (EMA) TM inşaatı dünya standartlarında gerçekleştirilecektir. Topraklamada sorun olduğunda topraklama ölçümü yapılacaktır. Yüksek Değil Yüklenici / TEİAŞ İnşaatın Başlaması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması İŞLETME Gürültü Trafo Merkezi sınırında, yakın yerleşimlerde oturanlardan şikayet gelmesi durumunda ölçümler yapılacaktır. Yüksek Değil TEİAŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması Sağlık ve Güvenlik Çalışanlara teknik eğitim, koruyucu ekipman ve giysiler verilecektir. Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm yönetmeliklere uyumu sağlanacak, gerekli kontroller yapılacaktır. İşletme bütçesi kapsamında TEİAŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği nde belirlenen yangın güvenliği esaslarına göre tesis edilecek TM, düzenli olarak TM nin ekonomik kontrolden geçirilerek, tüm teçhizatının kontrol, test, bakım, onarım ve TM nin işletmeye Yangın riski Yüksek TEİAŞ ömrünü yenileme çalışmaları yapılacaktır alınması tamamlaması Transformatörler otomatik yangın söndürme sistemiyle donatılacaktır. * Söz konusu işlerin herhangi bir Yüklenici ye (Taşerona) devredilmesi durumunda geçerlidir. Aksi halde Yüklenici olarak tanımlanan sorumluluklar TEİAŞ a ait olacaktır. ** Söz konusu önlemler alınırken ilgili tüm Yönetmeliklere (Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik, Atık Yönetimi Yönetmeliği, Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik, Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği, Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, vb.) uyulacaktır.

23 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Zarar görebilir türlerin olduğu yerlerde kurulacak RES ler için azaltma planı hazırlanması ve uygulanması gerekmektedir. Bu sebeple, Dünya Bankası hazırlattığı ÇSDT çalışmasının çıktılarını T. C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, EPDK ve T. C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile paylaşmıştır. Ancak, nihai sorumlu ÇED leri sürecinin yürütülmesi karar sahibi olan T. C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile projeyi yapan şirket olacaktır. Planlanan RES projeleri için TEİAŞ 30/3/2013 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan ve 14/3/2013 tarihinde kabul edilen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve TEİAŞ anastatüsü kapsamında bağlantı verme mecburiyetindedir. Dünya Bankasınca hazırlatılan ÇSDT çalışmasında, TM ve RES projeleri için tehditler/etkiler ve önerilen etki azaltma tablosu aşağıda yer almaktadır. Tablo 2 TM ve RES Projeleri İçin Tehditler/Etkiler Ve Önerilen Etki Azaltma Tablosu Alan Kodu ve İsmi Mevcut Yuntdağı RES Alanı (İsmailli Köyü) Mevcut Aliağa RES Alanı (Atçılar Köyü) Tehditler/Etkiler Kuşlar için bariyere sebp olan tekdüze türbin tasarımı Yol ağları yaban hayatı için tehlikelidir Muhtar RES projelerinden sonra sıvacı kuşlarının alanın terk ettiğini belirtti. Meyveleri ile (palamut) Türk Meşe ağaçları kaybı. Kuşlar için bariyere sebep olan tekdüze türbin tasarımı Önerilen Etki Önleme/ Azaltma/Yönetimi Alandaki bütün RES projelerinin kümülatif etkilerinin izlenmesi Yaban hayatı ve kuş hareketleri için daha fazla izleme çalışmaları yapmak. Türk Meşe meyveleri (palamut) köylüler için ekonomik gelir sağlamaktadır. Bu ağaçlar, hazine arazisi üzerine olmalarına rağmen, köyde yaşayan insanlara verildi ve ekonomik gelir yerliler tarafından bu ağaçların korunmasına neden oldu.yerliler için böyle bir fırsat sağlanması, bölgedeki orman ve türlerin korunmasını artırmasına sebep olacaktır. Alandaki bütün RES projelerinin kümülatif etkilerinin izlenmesi Yaban hayatı ve kuş hareketleri için daha fazla izleme çalışmaları yapmak. Sorumlu Kuruluş) RES İşletmecisi/ Proje Sahibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı RES İşletmecisi/ Proje Sahibi Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Zamanlama İşletme boyunca Mevsimse l izleme Planlama, inşaat ve işletme aşaması Mevsimse l izleme

24 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Alan Kodu ve İsmi İzmir TM Alanı (İsmailli Köyü) Kınık RES Alanı (Kodukburu n Köyü) Kınık RES Alanı (Yellicetepe ) Kınık RES Alanı (Kodukburu n Köyü) Kınık RES Alanı (Ormanlık Alan-YDZ- 2)) Kınık RES Alanı (Çifttlikköy Köyü, Karatekili ve Çiftlikköy arası) Bergres RES Alanı (Hacılar Köyü) Tehditler/Etkiler Trafo Merkezinin yapımı alanda habitat kaybına neden olur. Yol ağları yaban hayatı için tehlikelidir Yanlış çam fidanlıkları orman yangını riskini arttırır. Dağınık türbinler çeşitli EİH gereksinimi yaratır. Yanlıış ve sağlıksız çam fidanlıkları orman yangını riskini arttırır. Dağınık türbinler çeşitli EİH gereksinimi yaratır. Tekdüze türbin tasarım kuşlar için bariyere sebep olur. Kültür ve Turizm Bakanlığınca tescili yapılmamış bir tarihi yol vardır. Tekdüze türbin tasarım kuşlar için bariyere sebep olur. Yol ağları yaban haytı için tehlikelidir. Önerilen Etki Önleme/ Azaltma/Yönetimi İnşaatın tamamlanmasının ardından hakların iadesi prosedürü geliştirilip uygulanmalı ve birbirini izleyen dinamikler takip edilmeli. RES projeleri ve İzmir TM nin planlama, inşaat ve uygulama aşamalarında yaban hayatı ve kuş hareketleri için daha fazla izleme çalışmaları yapmak. Mümkün olduğunca mevcut yol ağının kullanılarak, yeni yol yapımının potansiyel etkilerinin minimize edilmesi Yollar ve EİH ler için güzergah ve türbinler için yer seçiminde, ekoton geçişlerinden dolayı mevcut olan çok sayıda ekolojik koridorlar kullanılmalı. Mevcut yol sistemleri, yeni yolların kurulması nedeniyle oluşacak etkilerin azaltılması için bir fırsat sunar, bu yüzden mümkün olduğu kadar kullanılmalıdır. Yaban hayatı koridorları için ileri çalışmalar yapılmalı ve RES projelerinin gerçekleştirilmesinde izleme yapılmalıdır. Orman yangın riskleri için alanlardaki eski su yolları kullanılmalı. Bu su yolları yaban hayatı için de yararlı olabilir. İnşaatın tamamlanmasının ardından hakların iadesi prosedürü geliştirilip uygulanmalı ve birbirini izleyen dinamikler takip edilmeli. Bölgedeki tüm RES projelerinin kümülatif etkileri dikkate alınmalı ve izlenmeli. Yaban hayatı koridorları için ileri çalışmalar yapılmalı ve RES projelerinin gerçekleştirilmesinde izleme yapılmalıdır. Herhangi bir yeni yol ve kurulacak EİH için güzergah seçimi yapılırken, ekolojik koridorlar çalışılmalı ve yaban haytı üzerine potansiyel etkiler izlenmelidir. Sorumlu Kuruluş) TEİAŞ RES İşletmecisi/ Proje Sahibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı TEİAŞ (EİH ler için) RES İşletmecisi/ Proje Sahibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı TEİAŞ (EİH ler için) RES İşletmecisi/ Proje Sahibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Zamanlama Planlama, inşaat ve işletme aşaması Mevsimse l izleme Planlama, inşaat ve işletme aşaması Mevsimse l izleme Planlama, inşaat ve işletme aşaması Mevsimse l izleme

25 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 3. İZLEME PLANI Çevresel izleme, projenin uygulanması aşamasında, anahtar çevresel hususlar hakkında, özellikle alınmış önlemlerin etkinliği ve projenin çevresel etkileri konusunda bilgi sağlar. Bu bilgiler ise, proje sahibi ve denetim mekanizması için, proje denetiminin bir parçasını oluşturan önlemlerin başarısını değerlendirmeye ve gerekli olduğu zamanlarda doğru eylemlere izin verebilmeye imkan tanır. Böylece ÇYP, izlemenin amaçlarını ve izlemenin tiplerini, proje önlem ölçütleri ile bağıntı kurarak tanımlar.

26 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Tablo 3 İzleme Planı Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT Kültürel ve tarihi değerler Proje alanında rastlanabilecek yeni kültür varlıkları İnşaat alanında Görsel izlemeler Kültür varlığına rastlanılması durumunda Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu Yetkilileri tarafından izlenecektir. Kültür varlıklarının korunması ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu na uyumun sağlanması Herhangi bir kültür varlığına zarar verilmemesi durumunda yüksek değil Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması Toz - partikül madde Hafriyat ve inşaat makinelerinin hareketinden ve egzozundan kaynaklanacak toz (mg/nm 3 ) Halkın şikayetleri İnşaat alanında Görsel izlemeler Yakın yerleşimlerde yapılacak görüşmeler Hafriyat sırasında /inşaatın yoğun olduğu zamanlarda, haftalık/şika yet üzerine Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek maliyet yok (Proje bütçesi kapsamında) TEİAŞ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması

27 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT Gürültü Gürültü seviyesi Halkın şikayetleri Inşaat alanında Gürültü ölçer (ses düzeyi ölçer) ile gürültü seviyesi ölçümü Yakın yerleşimlerde yapılacak görüşmeler Haftalık görsel izlemeler Halkın şikayeti üzerine Çevresel Gürültünün Değerlendirilme si ve Yönetimi Yönetmeliği Yüksek değil TEİAŞ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması İNŞAAT Şantiyelerde n kaynaklanac ak atıksu Kanalizasyon sistemine bağlantı yoksa sızdırmaz fosseptik TM alanında su ve toprakta oluşacak kirlilik, bulanıklık, koku Kanalizasyon sistemi bağlantısı ve TM alanında Görsel (Atıksuların izin verilmeyen alanlara deşarj edilip edilmediğinin, atıksuyun kanalizasyon sistemine bağlanarak deşarj edilip edilmediğinin belgelerle, görsel olarak izlenmesi) Haftalık (ani kontroller) Su Kirliliği Kontrolü ve Toprak Kirliliğinin Kontrolü Ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik e uyumun sağlanması Ek maliyet yok (Proje bütçesi kapsamında) TEİAŞ Belediye İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması

28 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT İnşaat alanlarından ve şantiyeden kaynaklanacak hafriyat, katı ve tehlikeli atıklar Koku, Görsel kirlilik Atık Miktarı İnşaat ve şantiye alanlarında ve döküm sahasında Görsel Taşıma ve Bertaraf Kayıtları Haftalık (ani kontroller) Habitatların korunması ve Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Toprak Kirliliğinin Kontrolü Ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ne uyumun sağlanması Belediye ve veya lisanslı bir geri kazanım tesisine bağlı olarak değişmekle birlikte yüksek değil Lisanslı bir geri kazanım tesisine bağlı olarak değişmekle birlikte yüksek değil TEİAŞ Yüklenici Belediye Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması

29 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İNŞAAT Araç Parkından kaynaklanacak atıklar Atık yağlar, aküler, ömrünü tamamlamış lastikler ve hurda elektronik araç malzemesi Araç parkında Araçların periyodik bakımları yetkili servislerde yaptılılacağından alanda araçlardan kaynaklı atık oluşumu beklenmemektedi r. Arıza veya periyodik bakım sırasında Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Atık Yağların Kontrolü, Atık Pil ve Akümülatörleri m Kontrolü, Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliklerin e uygun olarak atıkların bertarafının sağlanması Lisanslı bir geri kazanım tesisine bağlı olarak değişmekle birlikte yüksek değil Yüklenici İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması İNŞAAT Trafo Yağları Trafo yağlarının saklandığı varillerden oluşan sızıntılar, kullanılan variller (nerede depolandığı, firmalara nasıl gönderildiği) Depolama yapılacaksa depo alanında İş programı dahilinde görsel olarak, atıkların cinsine göre tutanak altına alınması Depolama süresi boyunca Yağların depolandığı alanda herhangi bir kaçak ve sızmanın önüne geçmek için Yüksek değil TEİAŞ Depolama Başlangıcı Depolama Sonu

30 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi Sağlık ve güvenlik eğitimine ait belgeler Sağlık ve Güvenlik Eğitim katılım belgeleri İnşaat alanında kullanılan güvenlik ekipmanları (baret, eldiven, ayakkabı, güvenlik kemeri, vb.) İnşaat alanlarında İş programı dahilinde görsel olarak İSG kriterlerine göre evrak üzerinden izlecek ve kayıt altına alınacaktır. Her iş aşaması başında Günlük İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetmeliği ne uyumun sağlanması Ek maliyet yok (Proje bütçesi kapsamında) TEİAŞ İnşaat çalışmalarının başlaması İnşaat çalışmalarının tamamlanması TESİS (İNŞAAT) Peyzaj Atıklar (hafriyat, katı, sıvı, tehlikeli vb.) Kazılan yollar/alanlar TM alanında Görsel Şantiyenin kapatılması sırasında Çevre kanunu ve yönetmeliklere uyumu sağlamak Ek maliyet yok (Proje bütçesi kapsamında) TEİAŞ İnşaat çalışmalarının tamamlanması TM nin işletmeye alınması

31 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi Gürültü Gürültü seviyesi Halkın şikayeti Trafo merkezi sınırında Yakın yerleşim yerlerinde Yakın yerleşimlerde oturanlarla yapılan görüşmeler Şikayet olması durumunda (gerektiğinde) Yönetmelikte tanımlanan değerlerin sağlanıp sağlanmadığının kontrolü Yüksek değil TEİAŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması İŞLETME EMA TM nin duvar/fens uzaklıkları TM teçhizat alım belgeleri Topraklama direnci (ohm) TM içi ve alanında Şikayet durumunda/teia Ş EMA ölçüm merkezleri TM işletmeye alınmadan önce Topraklamad a sorun olduğunda Ulusal ve uluslar arası referans değerleri sağlanıp sağlanamadığının kontrolü Yüksek değil TEAİŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması Sağlık ve güvenlik Teknik Eğitim (İşletme ve Bakım) Koruyucu ekipman ve giysiler (Çalışanlar tarafından kullanılıp kullanılmadığı) TM alanında İSG ve TEİAŞ İş Güvenliği kriterlerine göre görsel ve evrak üzerinden izlecek ve kayıt altına alınacaktır. İşletme süresince (uygun periyotlarda) İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tüm yönetmeliklere uyumun sağlanması Ek maliyet yok (İşletme bütçesi kapsamında) TEİAŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması

32 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi Yangın riski Kablo başlıkları, izolatörler, kablo bağlantı noktaları Primer ve sekonder kontroller TM alanında Kontrol ekipleri tarafından yapılan teknik testler ve standart bakım çalışmaları ile Altı ayda bir/arıza-hata olması, elektrik sisteminin gerekliliği durumlarında Yangın riski nedeniyle Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yön. nde belirlenen yangın güvenliği esaslarına uyulması, bozulan, yıpranan bölümlerin onarımı, kaza riskini azaltmak ve kesintileri önleyebilmek için Ek maliyet yok (İşletme bütçesi kapsamında) TEİAŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması Trafo Yağları Yağın karakteristik özellikleri (yoğunluk, asitlik, akışkanlık, parlama noktası, aşındırıcı sülfür, PCB, renk) Transformatörlerde Kategorilerine göre sınıflandırılarak geçici depolancak ve ÇŞB ye atık bildirimi yapıldıktan sonra lisanslı firmaya gönderilecektir. 2 yılda bir/oluşan bir arıza nedeniyle günlük, haftalık aylık Yağ kalitesinin kontrolü Ek maliyet yok (İşletme bütçesi kapsamında) TEİAŞ TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması

33 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Aşama Konu İzlenecek parametreler Nedir? Parametreler Nerelerde İzlenecek? Parametreler Nasıl izlenecek/ izleme ekipmanlarının çeşitleri? Parametrele r Ne Zaman izlenecekölçümlerin sıklığı / sürekli ölçüm? Parametreler Neden izlenecek? Maliyet Kontrol eden Kurum Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi İŞLETME İşletme aşamasında kaynaklanacak katı ve tehlikeli atıklar (akü, atık yağ) TM alanı içerisinde oluşan kirlilik (atıklar, koku vb.) Arızalı teçhizat atıkları Atık trafo yağlarında kirleticiler (Arsenik, Kadmiyum, Kurşun, Toplam Halojenler, PCB, parlama noktası) TM Alanında Sistem üzerinden peryodik ve arıza durumunda /Görsel ve analizler Atık taşıma ve bertarafını tutanal altına alma İşletme süresince Teçhizat arızalandığın da, bozulduğunda, ekonomik ömrünü tamamladığın da Trafo yağları ekonomik ömrünü tamamladığın da Habitatların korunması ve Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Toprak Kirliliğinin Kontrolü Ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ne uyumun sağlanması Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ne uyumu sağlamak Belediye ve veya lisanslı bir geri kazanım tesisine bağlı olarak değişmekle birlikte yüksek değil Ölçüm yapacak firmaya bağlı olmakla birlikte yüksek değil TEİAŞ Belediyeler Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü TM nin işletmeye alınması TM nin ekonomik ömrünü tamamlaması

34 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 4. KURUMSAL DÜZENLEME Bu bölümde, alınacak önlemler ve izleme ile ilgili kurumsal sorumluluk ve prosedürler, bunların çevre yönetimi ile olan bağlantıları, çevresel bilgi akışı, çevre yönetimi ile ilgili karar verme hiyerarşisi hakkında bilgi verilecek ve güvenilir bir çevresel performans sağlanması için izleme verilerinin nasıl ve ne şekilde kullanılacağından bahsedilecektir. 4.1 Alınacak önlemler ve izleme ile ilgili kurumsal sorumluluk ve prosedürler, bunların çevre yönetimi ile bağlantıları 380 kv İzmir Havza TM projesinin planlama/projelendirme, inşaat ve işletme aşamalarında yürütülecek faaliyetlerden kaynaklanması muhtemel olumsuz etkilerin en aza indirgenebilmesi için alınacak önlemleri kapsayan Önlemler Planı Bölüm 2 de, Önlemler Planı nda belirtilen esas ve prosedürlerin uygulama koşullarının kontrol edilebilmesi amacıyla oluşturulan İzleme Planı ise Bölüm 3 te sunulmuştur. Söz konusu planlar aynı zamanda bahsi geçen maddelerden sorumlu kurum ve kuruluşları da kapsamaktadır. Önlemler ve İzleme Planı, Çevresel Etki Değerlendirme raporlarının Politik, Hukuksal ve İdari Çerçeve bölümü kapsamında hazırlanan Çevre Yönetimi Planı nı oluşturan temel unsurlardır. 4.2 Çevresel Bilgi Akışı (Raporlandırma, Raporların kimden kime ve ne sıklıkta sunulacağı vb.) İyi işleyen bir çevresel yönetim planının oluşturulması ve uygulanması için, izleme verilerine uygulanacak esaslar çok iyi belirlenmelidir. Bu kapsamda genel olarak, yayımlanmış ulusal yönetmelik ve tebliğlerde belirlenmiş hususlara bağlı kalınmaktadır. Türkiye de çevre yönetimi konusunda, 25 Kasım 2014 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiş Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümleri esas olarak alınmaktadır. 380 kv İzmir Havza TM Projesi bu yönetmeliğin kapsamı dışında değerlendirilmekle birlikte, proje kapsamında yapılacak tüm işlemlerde 2872 sayılı Çevre Kanunu ve ilgili yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca, çevre yönetimi kosusunda ilgili Dünya Bankası (DB) politikalarına uyulacaktır.

35 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 4.3 Projeye Ait Çevresel Bilgi Akışı Tesisi planlanan 380 kv İzmir Havza TM Projesi için oluşturulmuş kurum/kuruluşlardan gerekli izinlerin alınmasından sonraki çevresel bilgi akışı aşağıdaki şekilde sunulmaktadır. Şekil 6 Çevresel Bilgi Akışı

36 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP (*): Önerilen projenin, inşaat aşamasına geçmesinin ardından Proje Sahibi (TEİAŞ) Bölge Müdürlükleri ile birlikte, ÇYP de belirtilen hükümlere uymak konusundaki yüklenicinin performansını denetleyecektir. Bu kapsamda yüklenici, Önlemler ve İzleme Planlarında belirtilen hususlara uymakla yükümlü olup, inşaat faaliyetlerini periyodik raporlar (3 aylık) halinde TEİAŞ a sunacaktır. (**): Gerekli görülmesi durumunda proje alanı Dünya Bankası yetkilileri tarafından yerinde tetkik edilerek denetlenir ve onaylanır.

37 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Tablo 4 Organizasyon Tablosu Faaliyet İzleme Verilerinin Toplanması İnşaat Veri Analizi İnşaat Yönetim İnşaat Kurumsal Sorumluluk Çevre Yönetim Planı nda yer alan önlemlerin izlemesi, yüklenici veya yüklenici tarafından görevlendirilen bir çevre danışman firması tarafından yapılacaktır. İzleme verileri toplanarak oluşturulacak izleme raporları, proje sahibine (TEİAŞ) 3 ayda bir sunulacaktır. TEİAŞ İlgili Bölge Müdürlüğü (3. Bölge Müdürlüğü), sunulan raporlardaki verilerin doğruluğunu kontrol eder (verilerin geçerliliğini yerinde inceleyerek). Daha sonra, kontrol edilen raporları TEİAŞ Genel Müdürlüğü ne (Ankara) kontrol ve onay için sunar. Rapor TEİAŞ Genel Müdürlüğü (Çevre ve Kamulaştırma Dairesi Başkanlığı) tarafından onay görürse, Dünya Bankası na sunulur. Eğer yasal olmayan ya da yönetmeliklere aykırı bir durum gözlemlenirse, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nın faaliyeti durdurma veya işletmede değişiklik yapma yetkisi vardır.

38 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP 5. PROJEDEN ETKİLENECEK GRUPLAR ve GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR (NGO) İLE YAPILAN GÖRÜŞMELER Önerilen proje olan, 380 kv İzmir Havza TM nin inceleme alanı için, İzmir ili, Bergama ilçesi, İsmailli Köyü bölgesi çevresel olarak etkilenmesi muhtemel yöre halkı olarak tespit edilmiştir. Söz konusu proje için, Halkı Bilgilendirme Broşürü (Ek-H) ve taslak ÇYP hazırlanarak İsmailli Köyü Muhtarlığına tarihinde inceleme, itiraz ve önerilerin alınması için bırakılmış (Ek-H) ve bu süreç tarihinde TEİAŞ Resmi web adresinde ( duyurulmuştur (Ek-J). Proje ile ilgili herhangi bir geri dönüş olmadığı muhtar tarafından bildirilmiştir (Ek-I). Projenin inşaat ve işletme süresince, herhangi bir şikayet olması durumunda ya da bilgi edinilmek istenmesi halinde halka TEİAŞ Genel Müdürlüğü ve 2. Bölge Müdürlüğü ne başvurabileceği bilgisi verilmiştir. Gerekli iletişim (telefon no., faks no., adres, vb.) bilgisi muhtarlığa bırakılmıştır. Ayrıca, DB ce hazırlatılan ÇSDT raporu için sosyal uzmanlar ile birlikte TEİAŞ Genel Müdürlüğü ve 3. Bölge Müdürlüğü temsilcileri Mayıs 2013 tarihinde İsmailli Köyü ne, Atçılar Köyü ne, Kodukburun Köyü ne, Çiftlikköy Köyü ne saha ziyareti gerçekleştirmişlerdir. Saha gezisinde aşağıda belirtilen hususlar belirlenmiştir. - Baskın arazi kullanımı orman ve mera arazilerinden oluşmaktadır. Böylece, egemen toprak mülkiyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Hazine arazilerinden oluşur. - Kamu bilgilendirmesi, halkın katılımı düzgün uygulanmamaktadır. Bu nedenle köylülerin projeler ve arazi edinim süreci hakkında bilgisi yoktur. - Anlaşıldığı kadarıyla acele kamulaştırma işlemi yapılmıştır. - Özel sektöre ait arazilerin boyutu ve sayısı, sınırlı ve küçüktür. - Hane halkı arazilerinden alınan parçalar yeniden yerleşime neden olmamıştır.

39 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP - Hiçbir şikayet çözüm mekanizması ve izleme sistemi mevcut değildir. - Görüşülen köylülerin ifadelerine göre, bazı köylülerin hazine arazileri üzerine bazı ağaçlar dikmesine rağmen, bu ağaçlar orman ağacı olarak kabul edilmiş, köylülere herhangi bir telafi yapılmamış. Bu nokta kamulaştırma prosedürünün dışındadır. Köylüler diğer yasal yollara başvurmlıdır. - Genel olarak, diğer köylülerle karşılaştırıldığında, yakın orman köylüleri de dahil olmak üzere orman köylüsü yoksuldur. - Erişim yolları hayvanların otlatma alanına ulaşmasında bazı zorluklara neden olmaktadır. Bu noktada, proje sahibi özenli olabilir ve bazı iyileştirici eylemler gerçekleştirebilir. - Türbin alanlarında otlatma için herhangi bir sınırlama yoktur (Küçük boyutlardaki türbin temelleri dışında) - Meşe palamudu ile birlikte arazi kamulaştırması ve mera arazileri ile ilgili bazı kayıplar, Atçılar Köyü nde bazı gelir kayıplarına neden olmuştur. - Köylülerden, proje tesislerinde çalışan talep edilebilir. - Bazı köylüler türbin gürültülerinden muzdarip. - Bazı taşeronlar zamanında işçilerin maaşlarını ödememiş. - Proje sahiplerinin köylüleri su temini için sondaj kuyuları ve köy yollarının iyileştirilmesi konusunda desteklermesi takdir edilmektedir.

40 EKLER 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP

41 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP EKLER LİSTESİ Ek-A Uydu Görüntüsü Ek-B DSİ 2. Bölge Müdürlüğü Görüşü Ek-C İzmir II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü Görüşü Ek-D İzmir Orman İşletme Müdürlüğü Görüşü Ek-E T.C. İzmir Valiliği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü İl Görüşü Ek-F T.C. İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü İl Görüşü Ek-G Sahaya Ait Fotoğraflar Ek-H Halkı Bilgilendirme Broşürü ve Tutanak Ek-I Geri Bildirim Tutanağı Ek-J Web Duyuru Görselleri Ek-K 1/10 00 Ölçekli Saha Plankotesi Ek-L Hızlı Ekolojik Değerlendirme Saha Formu Ek-M T.C. İzmir İl Özel İdaresi Yapı İşleri ve İmar Daire Başkanlığı Görüşü Ek-N T.C. İzmir İl Özel İdaresi Alt Yapı ve Çevre Dairesi Başkanlığı Görüşü Ek-O T.C. İzmir İl Özel İdaresi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Görüşü

42 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-A Uydu Görüntüsü

43

44 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-B DSİ 2. Bölge Müdürlüğü Görüşü

45

46

47 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-C İzmir II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü Görüşü

48

49

50 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-D İzmir Orman İşletme Müdürlüğü Görüşü

51

52

53

54 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-E T.C. İzmir Valiliği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü İl Görüşü

55

56 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-F T.C. İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü İl Görüşü

57

58

59 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-G Sahaya Ait Fotoğraflar

60

61

62 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-H Halkı Bilgilendirme Broşürü ve Tutanak

63 Atıkların Bertarafı : Personelden kaynaklanacak atıksular, kanalizasyon sistemine verilecek, sistemin olmaması durumunda ise sızdırmaz foseptik çukurlarda toplanacaktır. İnşaat alanındaki katı atıklar ayrı ayrı konteynırlarda toplanacak ve en yakın belediye tarafından alınması sağlanacaktır. TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Çevre ve Kamulaştırma Dairesi Başkanlığı Kazı işlemlerinden kaynaklanacak hafriyat, inşaat alanında dolgu malzemesi olarak kullanılacaktır. Hafriyat atığı oluşması durumunda ise ruhsatlı hafriyat alanlarına taşınarak bertaraf edilecektir. Hava Kirliliği İnşaat aşamasında mümkün olduğunca yeni iş makineleri kullanılacaktır. Toz oluşumunu önlemek için gerekli hallerde inşaat alanı düzenli olarak sulanacak ve hafriyat taşıma sırasında kamyonların üzeri kapalı tutulacaktır. Araçların egzoz emisyon ölçümleri düzenli olarak yaptırılacaktır. 380kV İZMİR HAVZA TM HALKIN BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TEİAŞ Genel Müdürlüğü Çevre ve Kamulaştırma Dairesi Başkanlığı Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad. No:2/14 Çankaya/ANKARA Tel : Fax : İZMİR İLİ, BERGAMA İLÇESİ, YUNTDAĞI (İSMAİLLİ KÖYÜ) BÖLGESİ TEİAŞ 3. İletim Tesis ve İşletme Grup Müdürlüğü Üniversite Caddesi No: Bornova/İZMİR Tel :

64 Projenin Tanımı ve Amacı Projenin Tanımı: 380 kv İzmir Havza TM Projesi nin, İzmir ili, Bergama ilçesi, Yuntdağı (İsmailli Köyü) bölgesinde Zeytindağı- Kınık karayolunun kenarında, ormanlık alan üzerine DB kredisi kapsamında tesis edilmesi planlanmaktadır. Projenin Amacı : Trafo merkezinin yapımı ile İzmir ilinin mevcut iletim hatlarında meydana gelen/gelebilecek herhangi bir arızada bölgenin tamamen enerjisiz kalmasının, dolayısıyla bölgedeki kullanıcıların olumsuz yönde etkilenmesinin önlenmesi, kurulacak rüzgar santrallerinin sisteme bağlantılarının sağlanması amaçlanmaktadır. Önerilen projenin faaliyete geçmesi ile birlikte hem bölge hem de ülke ekonomisinin olumlu yönde etkilenmesi beklenmektedir. Projenin Aşamaları Ön Etüt ve Yer Belirleme Çalışmaları Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Çevre Yönetim Planının Hazırlanması İlgili Kurumlardan Gerekli İzinlerin Alınması İnşaat (Tesis) İşletme Projenin Çevresel Etkileri ve Alınacak Önlemler Projenin çevresel etkileri, trafo merkezi ve çevresi incelenerek değerlendirilmektedir. Emniyet Açısından Tasarım ve İnşaat Trafo Merkezi tamamıyla diğer altyapı tesislerine zarar vermeden, yürürlükte olan Yönetmelik, Şartnameler ve Dünya Standartları doğrultusunda gerekli emniyet mesafeleri korunarak tesis edilmektedir. Tesisin projelendirme, inşaat ve işletme aşamalarının tamamında Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ne bağlı kalınmaktadır. Trafo Merkezini oluşturan tüm teçhizat (trafo, kesici, ayırıcı, parafudur, akım gerilim trafosu vb.) International Electric Commission (IEC) Standartlarına uygun olarak temin edilmekte ve teçhizatlar inşaat ve işletmeye alınma aşamasında Tip testler, Özel testler, Rutin testler ve Saha testleri ne tabi tutulmaktadır. Tüm bu testlerden sonra hat ve trafo merkezi enerjilendirilmekte ve işletmeye alınmaktadır. Trafo Merkezinin etrafına duvar ve fens yapılarak bu alana giriş, yaklaşım, yerleşim gibi olası durumlar ve olumsuz etkiler için önlem alınacaktır. Ayrıca TM etrafına uyarı levhaları ve tırmanma engelleri yerleştirilecektir. Gürültü : İnşaat çalışmaları gündüz saatlerde (07:00-19:00) yürütülecektir. Kullanılacak iş makinelerinin düzenli bakımları yapılarak ilgili yönetmelikte belirtilen sınır değerlerin aşılmaması sağlanacaktır. Aynı anda mümkün olduğunca az sayıda aracın kullanılmasına özen gösterilecektir. Elektro Manyetik Alan (EMA) : Trafo Merkezleri ve kablolardan kaynaklanan elektromanyetik alanların şiddetinin Avrupa Birliği (AB) tarafından tavsiye edilen seviyeler arasında kaldığı belirlenmiştir.

65

66 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-I Geri Bildirim Tutanağı

67

68 380 kv İZMİR HAVZA TM ÇYP Ek-J Web Duyuru Görselleri

69

70