EĞĠTĠM ÖĞRETĠM YILI.ORTAOKULU FEN VE TEKNOLOJĠ DERSĠ ÜNĠTELENDĠRĠLMĠġ YILLIK PLANI

Transkript

1 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI.OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : CANLILA HAT ÜNĠTE I : HÜCE BÖLÜNMESĠ KALITIM SINIF: 8 EYLÜL 1. (16 EYLÜL 20 EYLÜL) 1. Mitoz ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Canlılarda büyüme ve üremenin hücre bölünmesi ile meydana geldiğini açıklar. 1.2 Mitozu, çekirdek bölünmesi ile baģlayan ve birbirini takip eden evreler olarak tarif eder. 1.3 Mitozda kromozomların önemini fark ederek farklı canlı türlerinde kromozom sayılarının değiģebileceğini belirtir. 1. Mitozun canlılar için önemini belirterek büyüme ve üreme ile iliģkilendirir. 2. Kalıtım ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Gözlemleri sonucunda kendisi ile anne- babası arasındaki benzerlik ve farklılıkları karģılaģtırır 2.2 Yavruların anne-babaya benzediği, ama aynısı olmadığı çıkarımını yapar (BSB-1, 2, 5, 6, 8). Mitozu KeĢfediyorum (1.2) Kime Daha Çok Benziyorum (2.1) 1.2 Hücrenin mitoz sırasında birbirini takip eden farklı evrelerden geçtiği belirtilir, fakat bölünme evrelerinin isimleri ve özellikleri verilmeden Ģekil üzerinde gösterilir. [!] 1.3 Kromozom sayılarının hücre bölünmesinde aynen korunduğunu veya yarıya indiğini açıklamak için n ve 2n kavramları kullanılır. 1. Mitozun üreme ile iliģkisi kurulurken bölünerek çoğalma, tomurcuklanma, vejetatif üreme, yenilenme gibi eģeysiz üreme çeģitleri örneklendirilir.??? 1.3 Öğrenciler organizmanın büyüklüğü ve karmaģıklığı ile kromozom sayısı arasında doğru orantı olduğunu düģünebilirler. Okuma Metni esim Tamamlama DES ĠÇĠ (16-20 EYLÜL 2013 ĠLKÖĞETĠM SI) EYLÜL 2. (23 EYLÜL- 27 EYLÜL) 2.3 Mendel in çalıģmalarının kalıtım açısından önemini irdeler (FTTÇ-12,16). 2. Gen kavramı hakkında bilgi toplayarak baskın ve çekinik genleri fark eder (BSB-25). 2.5 Fenotip ve genotip arasındaki iliģkiyi kavrar. 2.6 Tek karakterin kalıtımı ile ilgili problemler çözer. Haydi Oyun Oynayalım (2.3) Kız mı? Erkek mi? (2.5) 2.3 Sadece monohibrit çaprazlama örnekleri verilir, dihibrit çaprazlama örnekleri verilmez. [!] 2.6 Cinsiyetin eģey kromozomuna bağlı olduğu belirtilir. Problem Çözme Açık uçlu Anlam Çözümleme Tablosu

2 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI OTAOKULUOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : CANLILA HAT ÜNĠTE I : HÜCE BÖLÜNMESĠ KALITIM SINIF: 8 EYLÜL - EKĠM 3. (30-0 EKĠM) 2.7 Ġnsanlarda yaygın olarak görülen bazı kalıtsal hastalıklara örnekler verir. 2.8 Akraba evliliğinin sakıncaları ile ilgili bilgi toplar ve sunar (BSB-25, 27, 32). 2.9 Genetik hastalıkların teģhis ve tedavisinde bilimsel ve teknolojik geliģmelerin etkisini araģtırır ve sunar (BSB-25, 27, 32) (FTTÇ-5, 17, 30, 32). 3. Mayoz ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1 Üreme hücrelerinin mayoz ile oluģtuğu çıkarımını yapar. 3.2 Mayozun canlılar için önemini fark eder 3.3 Mayozu, mitozdan ayıran özellikleri listeler. Poster Hazırlayalım (2.9) Çizelim (3.1) Evreleri 2.7 Kalıtsal hastalıklara örnek olarak hemofili, orak hücreli anemi, renk körlüğü, Down sendromu vb. verilir. 3.2 Mayozun evreleri isimlendirilmeden Ģekille verilir, krossing-over terimi yerine parça değiģimi terimi kullanılır ve önemi vurgulanır. 3.3 Mayoz ve mitoz arasındaki farklar verilirken bölünme evrelerindeki farklılıklar belirtilmez. Okuma Metni DES ĠÇĠ 2.8 ve 2.10 kazanımları, Türkçe dersi Okuma, KonuĢma ve Yazma temel dil becerisi ile Sağlık Kültürü ( 2.8, 2.9-3, ) EKĠM. (07-11 EKĠM). DNA ve genetik bilgi ile ilgili olarak öğrenciler;.1 Kalıtsal bilginin genler tarafından taģındığını fark eder..2 DNA nın yapısını Ģema üzerinde göstererek basit bir DNA modeli yapar (BSB-28, 30, 31) (FTTÇ-)..3 DNA nın kendini nasıl eģlediğini basit bir model yaparak gösterir (BSB-28, 30, 31) (FTTÇ-).. Nükleotit, gen, DNA, kromozom kavramları arasında iliģki kurar..5 Mutasyon ve modifikasyonu tanımlayarak aralarındaki farkı örneklerle açıklar (BSB-5). DNA Modeli Yapıyoru m (.2) DNA yı EĢleĢtirelim? (.).2 DNA nın yapısı verilirken nükleotitlerin Ģeker, fosfat ve bazlardan oluģtuğuna değinilir, bazların isimleri pürin, pirimidin ayrımına girilmeden verilir. [!].5 Mutasyonların bazen yararlı bazen de zararlı olabileceği vurgulanır. YapılandırılmıĢ Grid EĢleĢtirme esim Çizme 5N 1K 1-18 EKĠM 2013 KUBAN BAMI EKĠM 5. (21 25 EKĠM).6 Genetik mühendisliğinin günümüzdeki uygulamaları ile ilgili bilgileri özetler ve tartıģır (BSB-25, 27, 32) (FTTÇ-16, 17, 30, 31, 32)..7 Genetik mühendisliğindeki geliģmelerin insanlık için doğurabileceği sonuçları tahmin eder (FTTÇ-5, 28, 29, 30, 31, 32, 36)..8 Genetik mühendisliğindeki geliģmelerin olumlu sonuçlarını takdir eder (TD-3)..9 Biyo teknolojik çalıģmaların hayatımızdaki önemi ile ilgili bilgi toplayarak çalıģma alanlarına örnekler verir (FTTÇ-16,17). Siz Olsaydınız (.7).6 Genetik mühendisliğinin uygulamaları ile ilgili klonlama, gen tedavisi, türlerin ıslah edilmesi ve genetiği değiģtirilmiģ canlılar vb. verilir. Bulmaca.6 ve.9 kazanımları, Türkçe dersi Okuma temel dil becerisi ile Kariyer Bilinci Genetik Mühendisliği Örnek olarak verilebilir:

3 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : CANLILA HAT ÜNĠTE I : HÜCE BÖLÜNMESĠ KALITIM SINIF: 8 EKĠM- KASIM 6. (28 01 KASIM) 5. Canlıların çevreye adaptasyonu ve evrim ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1 Canlıların yaģadıkları çevreye adaptasyonunu örneklerle açıklar. 5.2 Aynı yaģam alanında bulunan farklı organizmaların, neden benzer adaptasyonlar geliģtirdiğini belirtir. 5.3 Canlıların çevresel değiģimlere adaptasyonlarının biyolojik çeģitliliğe ve evrime katkıda bulunabileceğine örnekler verir. 5. Evrim ile ilgili farklı görüģlere örnekler verir. ġeklimizi Saklayalım (5.1) AraĢtıralı m Sunalım (5.) [!] 5.3 Canlıların çevresel değiģimlere adaptasyonlarıyla ilgili örneklerde ayrıntıya girilmez. [!] 5.3 Doğal seçilim kavramı vurgulanmalıdır. Müzeler (Bilim müzeleri, Arkeoloji müzeleri, MTA Tabiat Tarihi Müzesi, il müzeleri, çeģitli kurum ve kuruluģlara ait müzeler, sanal müzeler) incelenerek canlıların geçirdiği değiģim süreçleri araģtırılabilir. [!] 5. Evrim ile ilgili farklı görüģ örneklerinde ayrıntıya girilmez. EĢleĢtirme BoĢluk Doldurma DES ĠÇĠ 29 EKĠM 2013 CUMHUĠYET BAMI KASIM 7. (0-08 KASIM) 1. Sıvıların ve gazların kaldırma kuvveti ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Bir cismin havadaki ve sıvı içindeki ağırlığını dinamometre ile ölçer ve ölçümlerini kaydeder (BSB-22,23,2, 26,27). 1.2 Cismin havadaki ve sıvı içindeki ağırlıklarını karģılaģtırır (BSB-6). 1.3 Cismin sıvı içindeki ağırlığının daha az göründüğü sonucunu çıkarır (BSB-30). 1. Sıvı içindeki cisme, sıvı tarafından yukarı yönde bir kuvvet uygulandığını fark eder ve bu kuvveti kaldırma kuvveti olarak tanımlar (BSB-31,21). 1.5 Kaldırma kuvvetinin, cisme aģağı yönde etki eden kuvvetin etkisini azalttığı sonucuna varır (BSB-30,31). 1.6 Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin büyüklüğünün, cismin batan kısmının hacmi ile iliģkisini araģtırır. 1.7 Cisimlerin kütlesini ve hacmini ölçerek yoğunluklarını hesaplar. 1.8 Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin büyüklüğünün, cismin daldırıldığı sıvının yoğunluğu ile iliģkisini araģtırır. 1.9 Farklı yoğunluğa sahip sıvıların cisimlere uyguladığı kaldırma kuvvetini karģılaģtırır ve sonuçları yorumlar (BSB-20). Su Ġçinde Bir Cismin Ağırlığı (1.1;1.2;1.3;1.;1.5) Yoğunlukları Hesaplayalım (1.6;1.7;1.8) 1.1 Kaldırma kuvvetinin cisimlerin ağırlıklarına etkisi incelenirken sıvı içinde batabilen ve sıvı içinde kütlesi değiģmeyen cisimler kullanılmalıdır.??? Bazı öğrenciler yer çekimi kuvvetinin, sıvı içindeki cisimlere etki etmediği yanılgısına sahip olabilir. [!] Sıvı içindeki cismin ağırlığı azalmaz, sadece yukarı yönde etki eden kaldırma kuvveti cismin ağırlığının azalmıģ gibi görünmesine neden olur. 1.7 Yoğunluk birimi olarak kg/m 3 ve g/cm 3 kullanılmalıdır. 1.7 Katıların ve sıvıların yoğunlukları ile hesaplamalar yapılmalıdır. ilgili Bulmaca 5N 1K ÇalıĢması Proje Ödevi I.DÖNEM I.YAZILI 1.7.sınıf Maddeyi Tanıyalım ve 5. sınıf Maddenin DeğiĢimi ve Tanınması üniteleri ile 10 KASIM ATATÜK SI

4 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : FĠZĠKSEL OLLA ÜNĠTE II : KUVT HAEKET SINIF: 8 KASIM 8 (11-15 KASIM) 1.10 Bir cismin yoğunluğu ile daldırıldığı sıvının yoğunluğunu karģılaģtırarak yüzme ve batma olayları için bir genelleme yapar Denge durumunda, yüzen bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin cismin ağırlığına eģit olduğunu fark eder (BSB-16) Batan bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin, cismin ağırlığından daha küçük olduğunu fark eder 1.13 Bir cisme etki eden kaldırma kuvvetinin, cismin yer değiģtirdiği sıvının ağırlığına eģit büyüklükte ve yukarı yönde olduğunu keģfeder (BSB-1,16,22,23,2,32). Cisimler Neden Yüzer veya Batar? (1.10;1.11) Yüzen Cisimlerin Ağırlığı (1.12) [!] 1.11 Denge durumu, bir cismin sıvı içinde askıda kalması veya cismin bir kısmının sıvı içinde bir kısmınınsa dıģarıda kalmasıdır.??? Öğrenciler, yüzen cisimlere etki eden kaldırma kuvvetinin, cisimlerin ağırlıklarından fazla olduğu yanılgısına düģebilir. 1.13ArĢimet ilkesi ile ilgili matematiksel bağıntılar verilmemelidir. Bulmaca 5N 1K ÇalıĢması DES ĠÇĠ 1.10.sınıf Maddeyi Tanıyalım ve 5. sınıf Maddenin DeğiĢimi ve Tanınması üniteleri ile KASIM 9. (18-22 KASIM) 1.1 Gazların da cisimlere bir kaldırma kuvveti uyguladığını keģfeder Sıvıların ve gazların kaldırma kuvvetinin teknolojideki kullanımına örnekler verir ve bunların günlük hayattaki önemini belirtir (FTTÇ-5, 6, 7, 9, 10, 17, 28, 29, 30, 31, 33, 3, 36; TD-3). 2. Basınç ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Birim yüzeye etki eden dik kuvveti, basınç olarak ifade eder. 2.2 Basınç, kuvvet ve yüzey alanı arasındaki iliģkiyi örneklerle açıklar. Neden Dengesi DeğiĢir? (1.15) Neden Uçları Sivridir? (2.1;2.2) [!] 2.1 Öğrenciler, basınç ile kuvvetin birbirine karıģtırılmaması konusunda uyarılmalıdır. 2.2 Basınçla ilgili matematiksel bağıntılar verilmemelidir. Bulmaca 5N 1K ÇalıĢması KASIM 10. (25-29 KASIM) 2.3 Sıvıların ve gazların, basıncı, her yönde aynı Sıvıların büyüklükte ilettiğini keģfeder (BSB-1,16,22,23,2). ve Gazların 2. Basınca sebep olan kuvvetin çeģitli etkenlerden Basınç Ġletimi kaynaklanabileceğini fark eder. (2.5;2.6) 2.5 Sıvıların ve gazların basıncı, her yönde aynı büyüklükte ilettiğini keģfeder. (BSB-1, 16, 22, 23, 2) 2.6 Sıvıların ve gazların, basıncı iletme özelliklerinin teknolojideki kullanım alanlarını araģtırır. 2.7 Basıncın, günlük hayattaki önemini açıklar ve teknolojideki uygulamalarına örnekler verir (BSB-32; TD-3). [!] Ağırlıkla ilgili olarak G=mg matematiksel bağıntısı verilmemelidir. Öğrenciler bir cismin ağırlığını gerekiyorsa, Newton olarak ölçeklendirilmiģ bir dinamometre ile ölçerek bulmalıdır. Bulmaca 5N 1K ÇalıĢması 2.6 kazanımı, Türkçe dersi Okuma öğrenme alanı amaç 6 ile

5 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : MADDE DEĞĠġĠM ÜNĠTE III : MADDENĠN YAPISI ÖZELLĠKLEĠ SINIF: 8 1. Periyodik sistem ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Elementleri benzer özelliklerine göre sınıflandırmanın önemini kavrar. 1.2 Periyodik sistemde grupları ve periyotları gösterir; aynı gruplardaki elementlerin özelliklerini karģılaģtırır. 1.3 Metal, ametal ve yarı metal özelliklerini karģılaģtırır (BSB-5, 6, 7). Elementleri Hatırlayalım (1.1) Kendi Periyodik Tablom (1.1; 1.2). Elementlerin Benzer Özellikleri (1.3; 1.; 1.5) [!] Bu ünite boyunca atom yapısı ile bağlar ve element özellikleri arasında iliģki kurulurken, gerçek elementlerin gerçek sembolleri esas alınacak, X, Y, Z, Q gibi gerçek olmayan semboller kullanılmayacaktır. [!] Öğrenciler, kendi periyodik tablolarını hazırlarken sadece ilk 20 elementi kullanır; periyodik sistemde genel eğilimleri incelerken ise tablonun tamamı esas alınır. [!] Benzer özellikler aranırken, fiziksel hâl, sertlik, yumuģaklık, iletkenlik, kararlılık, iyon yükü vb. özellikler kullanılır. DES ĠÇĠ AALIK 11. (02-06 AALIK) [!] Elementlerin toplam sayısı ve doğal elementlerin sayısı verilirken kesin rakamlar kullanmaktan kaçınılmalıdır. Çünkü yeni elementler bulunabileceği gibi, bazı elementlerin (meselâ 112 atom numaralı elementin) bulunup bulunmadığı da tartıģmalı bir konudur. Ayrıca radon gibi bazı radyoaktif elementler, kimilerine göre doğada vardır; kimilerine göre yoktur. [!] 1.3 Metal, ametal ve yarı metal sınıfı elementler, görünüm, elektriksel iletkenlik ve iletkenliğin sıcaklık ile değiģimi, fiziksel hâl ve haddelenme özelliği temelinde açıklanacaktır. Metalik ve ametalik özelliklerin karģılaģtırılmasında iyonlaģma enerjisi, elektron ilgisi kavramları kullanılmayacaktır. Terimleri EĢleĢtirelim Tanılayıcı DallanmıĢ Ağaç

6 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : MADDE DEĞĠġĠM ÜNĠTE III : MADDENĠN YAPISI ÖZELLĠKLEĠ SINIF: 8 AALIK 12. (09-13 AALIK) 1. Periyodik tablonun sol tarafında daha çok metallerin, sağ tarafında ise daha çok ametallerin bulunduğunu fark eder. 1.5 Metallerin, ametallerin ve yarı metallerin günlük yaģamdaki kullanım alanlarına örnekler verir (FTTÇ-29, 32). 2. Kimyasal bağlarla ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Metallerin elektron vermeye, ametallerin elektron almaya yatkın olduğunu fark eder. 2.2 Anyonların ve katyonların periyodik sistemdeki grup numaraları ile yükleri arasında iliģki kurar. ETKĠNLĠKL E Hangisi Metal? (1.3,1.,1.5) Hangisi Elektron Alır? (2.1,2.2) 1. Periyodik sistemde, sadece 1. grubun alkali metaller, 2. grubun alkali toprak metalleri, 7. grubun halojenler ve 8. grubun asal gaz veya soygaz olarak adlandırıldığı belirtilecektir. [!] 1.5 Farklı elementlerin kullanım alanlarına iliģkin bilgiler, değiģik yörelere uyacak Ģekilde zengin olmalıdır. [!] 1.5 Elementler ve onların bileģikleri çok farklı özellikler taģır ve kullanım alanları da buna göre farklıdır. fikri verilmelidir. [!] 2.1 Elektron dizilimleri sadece her katmandaki toplam elektron sayıları verilerek yazılacak, s, p, d, f alt katmanları hesaba katılmayacaktır. [!] 2.2 Sadece 1, 2, 17 ve 8. grup elementleri, bu kazanım için yeterlidir. DES ĠÇĠ sınıf Maddenin Tanecikli Yapısı ünitesi ile AALIK 13 (16-20 AALIK) 2.3 Metal atomları ile ametal atomları arasında iyonik bağ oluģacağını tahmin eder. 2. Ametal atomları arasında kovalent bağ oluģtuğunu belirtir. 2.5 Verilen basit yapılarda hangi tür bağların (iyonik bağ veya kovalent bağ) bulunduğunu tahmin eder (BSB-8, 9). Formül Yazalım (2.3,2.) Kimliğim DeğiĢti mi? (2.5) [!] Ġki atomun yakın (kısmen iç içe girmiģ veya dokunur durumda) durmasının bir bağlanma sonucu olduğu fikri, 6. sınıftan itibaren öğrencinin karģılaģtığı bir olgudur. Burada, 7. sınıftaki atom modelleri de kullanılarak bağın oluģ sebebine ağırlık verilir bu düzey için bırakılmıģtır. Metalik bağlar ve moleküller arası bağlar, erken olacağı düģüncesi ile kapsam dıģında [!] 2. Bu düzeyde, iki atomun elektron ortaklaģarak oktet tamamlayabileceğini ve bunun bağlanmaya yol açtığını belirtmek yeterlidir. [!] 2. OrtaklaĢılan elektron sayısı ile atomun yaptığı bağ sayısı arasındaki iliģki yani çoklu bağlar verilmemelidir. Öğrenci Gözlem Formu Tanılayıcı DallanmıĢ Ağaç Akran Değerlendirme Formu 1. DÖNEM 2. YAZILI

7 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI.OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : MADDE DEĞĠġĠM ÜNĠTE III : MADDENĠN YAPISI ÖZELLĠKLEĠ SINIF: 8 AALIK 1. (23-27 AALIK) 3. Kimyasal tepkimelerle ilgili olarak öğrenciler; 3.1 Yükü bilinen iyonların oluģturduğu bileģiklerin formüllerini yazar. 3.2 Çok atomlu yaygın iyonların oluģturduğu bileģiklerin (Mg(NO3)2, Na3PO gibi) formüllerinde element atomlarının sayısını hesaplar. 3.3 Kimyasal bir tepkimenin gerçekleģtiğini gösteren deneyle gösterir (BSB-15, 16, 17, 18) (TD-2, ). 3. Kimyasal değiģimi atomlar arası bağların kopması ve yeni bağların oluģması temelinde açıklar. 3.5 Kimyasal değiģimlerde atomların yok olmadığını ve yeni atomların oluģmadığını, kütlenin korunduğunu belirtir. ETKĠNLĠKL E [!] Ġyonik bileģiklerin formülleri yükler kullanılarak mantıklı bir temele dayandırılacak; bu bileģiklerin örgü yapılı olmaları nedeniyle formüllerin ( en basit formül ) sadece bir oran belirttiği vurgulanacak; kovalent bileģiklerin formüllerinin gerçek bir molekülü temsil ettiği ( molekül formülü olduğu ) belirtilecek ancak kovalent molekül formüllerinin dayandığı mantığa girilmeyecektir. [!] 3.3 Kimyasal bir tepkime olduğunu gösteren belirtilerden ısı çıkıģı, gaz çıkıģı, renk değiģimi ve çökelek oluģumu için örnek tepkimeler verilecektir. Görev Bulmaca 5N-1K ÇalıĢması DES ĠÇĠ Bu bölüm iģlenirken fiziksel değiģim ve kimyasal değiģim kavramları ile ilgili 6. sınıfta Maddenin Tanecikli Yapısı ünitesinde öğrenilenler hatırlatılmalıdır. OCAK AALIK- OCAK 15. (30-03 OCAK) 16. (06 10 OCAK) 3.6 Basit kimyasal tepkime denklemlerini sayma yöntemi ile denkleģtirir (BSB-10). 3.7 Yanma tepkimelerini tanımlayarak basit yanma tepkimelerini formüllerle gösterir (BSB-30, 31).. Asit-baz tepkimeleri ile ilgili olarak öğrenciler;.1 Asitleri ve bazları; dokunma, tatma ve görme duyuları ile ilgili özellikleriyle tanır..2 Asitler ile H + iyonu; bazlar ile OH - iyonu arasında iliģki kurar (BSB-5)..3 ph ın, bir çözeltinin ne kadar asidik veya ne kadar bazik olduğunun bir ölçüsü olduğunu anlar ve asitlikbazlık ile ph skalası arasında iliģki kurar. Sanayide kullanılan baģlıca asitleri ve bazları; piyasadaki adları, sistematik adları ve formülleri ile tanır.5 Gıdalarda ve temizlik malzemelerinde yer alan en yaygın asit ve bazları isimleriyle tanır (BSB-2, 31; T.6 Günlük yaģamında sık karģılaģtığı bazı ürünlerin ph larını yaklaģık olarak bilir. Asit mi, Baz mı? (.1;.2). Asitlik Bazlık Ölçüsü (.3).??? 3.7 Öğrenciler, yanma ile alevi birlikte düģünme eğilimindedir. Alevsiz veya çok hafif bir alevle yanan maddelerin de olabileceği fikri burada iģlenir. [!].1 Gıda maddeleri dıģındaki maddelere belirtilmediği sürece dokunulmaması ve tadılmaması gerektiği konusunda öğrenciler uyarılır. [!].2 Asit, sulu çözeltisine H + iyonları oluģturan; baz ise OH - iyonları oluģturan madde olarak tanımlanır. CO 2, SO 2, Na 2CO 3 ve NH 3 gibi maddelerin su ile tepkimeye girerek H + veya OH- oluģturduğu denklemlerle gösterilir. CO 2 ve SO 2 in asit olduğundan; Na 2CO 3 ve NH 3 ın baz olduğundan söz edilecektir. [!]. Asitlerin ve bazların sistematik adları yanında, tuz ruhu, kezzap, sud-kostik, potas-kostik, sönmüģ kireç gibi piyasa adları da verilecektir. [!].5 Burada esas olan, adı geçen asitlerin ve bazların yapılarını öğretmek değil, asitlerin bir Ģekilde günlük hayatımızda yer aldığı fikrini vermektir. Öğrencilerin, özellikle organik asitlerin formüllerini tek tek öğrenmesi beklenmemelidir. Tanılayıcı DallanmıĢ Ağaç YapılandırılmıĢ Grid Tanılayıcı DallanmıĢ Ağaç YapılandırılmıĢ Grid

8 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : MADDE DEĞĠġĠM ÜNĠTE III : MADDENĠN YAPISI ÖZELLĠKLEĠ SINIF: 8 OCAK 17. (13-17 OCAK).7 Asitler ile bazların etkileģimini deney ile gösterir, bu etkileģimi nötralleģme tepkimesi olarak adlandırır, nötralleģme sonucu neler oluģtuğunu belirtir (BSB-15, 16, 17, 18)..8 Asit-baz çözeltilerini kullanırken neden dikkatli olması gerektiğini açıklar; kimyasal maddeler için tehlike iģaretlerinin anlamlarını belirtir (FTTÇ-37)..9 Asitlerin ve bazların günlük kullanımdaki eģya ve malzemeler üzerine olumsuz etkisinden kaçınmak için neler yapılabileceğini açıklar (BSB-9; FTTÇ-18; TD-5)..10 Endüstride atık madde olarak havaya bırakılan SO 2 ve NO 2 gazlarının asit yağmurları oluģturduğunu ve bunların çevreye zarar verdiğini fark eder (FTTÇ-18)..11 Suları, havayı ve toprağı kirleten kimyasallara karģı duyarlılık edinir. ETKĠNLĠKL E Asit Baz Bir Arada Durmaz (.7) Yararlı Olan Maddeler Zararlı da olabilir mi? (.8,.9) [!].7 NötralleĢme tepkimeleri verilirken asit-baz titrasyonlarına, eģdeğerlik noktası ve dönüm noktası kavramlarına girilmeyecektir. [!].7 Sadece yaygın asit ve bazlar arasındaki nötralleģme tepkimeleri verilecektir. [!].8 Tankerlerle taģınan sülfürik asit ve sud-kostik gibi sanayi ara ürünlerinin trafikte ciddî bir tehlike oluģturdukları belirtilir. [!].9 Asitlerin ve bazların maddeler üzerine etkisi verilirken yüzeylerinin ve Ģekillerinin bozulmasından, tahrip olmasından bahsedilecek, korozif etki ve korozyon kavramları kullanılmayacaktır. [!].9 Asit ve baz bulaģmalarında su ile yıkama ve seyreltmenin etkin bir ilk tedbir olduğu belirtilir. [!].10 Doğal gazın, kükürt ve azot içermediğinden temiz bir yakıt olduğu burada vurgulanır. [!].11 Suları, havayı ve toprağı kirleten kimyasal silahlardan en az etkilenmek için alınabilir tedbirleri konu edinen bir okuma metni verilebilir. 1. DÖNEM 3.YAZILI DES ĠÇĠ 7.sınıf Vücudumuzda Sistemler ünitesi ile.8 kazanımı, Türkçe dersi Okuma temel dil becerisi ile.11 kazanımı, Sosyal Bilgiler dersi 7.sınıf Küresel Bağlantılar öğrenme alanı, Ülkeler Arası Köprüler ünitesi kazanım 3 ile Ġnsan Hakları ve VatandaĢlık (.8,.9,.10,.11 18) OCAK 18. (20-2 OCAK) 5. Su kimyası ve su arıtımı ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1 Sert su, yumuģak su kavramlarını anlar ve sertliğin neden istenmeyen bir özellik olduğunu açıklar (BSB- 8, 9, 30, 31) (FTTÇ-28, 30). 5.2 Sularda sertliğin nasıl giderileceğini araģtırır. 5.3 Suların arıtımında klorun mikrop öldürücülük etkisinden yararlanıldığını araģtırarak fark eder. (BSB-8, 9, 31; FTTÇ- 25; TD-1, 5). Hangi Su Daha Ġyi, Neden? (5.1) 5.1 Sert suların sağlık için zararlı olmadıkları, sadece içim zevki bakımından kalitesiz sayılacakları vurgulanmalı, ancak çok sert suların çamaģır ve bulaģık makinelerinde, fabrikalardaki su kazanlarında, kalorifer kazanlarında ve radyatörlerde yol açabilecekleri güçlükler vurgulanır. [!] 5.2 Sularda sertliğin giderilmesinde, kaynatma ve oluģan tortudan ayırma yönteminin ve iyon değiģtirici reçinelerin kullanılabileceği vurgulanır. Ġnsan Hakları ve VatandaĢlık (5.2, ) YAIYIL TATĠLĠ (25 OCAK ġubat 201)

9 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI O.TAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : FĠZĠKSEL OLLA ÜNĠTE IV : SES SINIF : 8 ġubat 19. (10-1 ġubat) 1. Ses dalgaları ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 TitreĢen bir cisim için frekans ve genliği tanımlar. 1.2 Ses dalgasının belirli bir frekansı ve genliği olduğunu ifade eder. 2. Sesin özellikleri ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Çevresindeki sesleri, ince-kalın ve Ģiddetli-zayıf sıfatlarını kullanarak betimler ve sınıflandırır 2.2 Ses Ģiddetini, sesleri Ģiddetli veya zayıf iģitmemize neden olan ses özelliği olarak ifade eder. 2.3 Ses yüksekliğini, sesleri ince veya kalın iģitmemize neden olan ses özelliği olarak ifade eder. ETKĠNLĠKL E Sesin Özelliklerini Belirleyelim (1.1,1.2) [!] Etkinlikler yapılırken iģitme yetersizliği olan öğrenciler de dikkate alınmalıdır. [!] Frekansın biriminin Hertz (Hz), ses düzeyi biriminin ise Desibel (db) olduğu vurgulanır. [!] Ġnsan kulağının genellikle frekansı Hz arasında olan sesleri duyabildiği belirtilir. Kavram EĢleĢtirme Problem Çözme DES ĠÇĠ ġubat 20. (17-21 ġubat) 2. Sesin Ģiddeti ile genliği, sesin yüksekliği ile frekansı arasındaki iliģkiyi keģfeder (BSB-11, 12, 13,1, 15, 16, 19, 20, 27, 28, 31). 2.5 ÇeĢitli sesleri birbirinden ayırt edilebilmesini, ses dalgalarının frekans ve genliklerinin farklı olmasıyla açıklar (BSB-1,, 6, 8, 31). 2.6 Ses düzeyinin ses Ģiddetinin bir ölçüsü olduğunu fark eder (BSB-25). 2.7 Çevresindeki ses kaynaklarının ürettiği sesler ile ses düzeyleri arasında iliģki kurar (BSB-1,, 6, 31; TD-5). 3. Bir müzik aletinden çıkan sesin değiģimi ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1 Bir müzik aletinden çıkan seslerin yüksekliğini ve Ģiddetini nasıl değiģtirebileceğini keģfeder (BSB-1, 11, 12, 13,1, 15, 16, 19, 20, 27, 31). 3.2 Farklı yükseklik ve Ģiddette sesler oluģturabileceği bir müzik aleti tasarlar ve yapar (BSB-18; FTTÇ-6, 8; TD-2). Diyapazonun Çıkardığı Sesler Neden Farklı? (2.). Bir Müzik Aleti Tasarlayalım ve Yapalım (3.1). [!] 2.6 Sesleri duyup duyamamamız, sesin iģitme sağlığımıza zararlı olup olmadığı veya bir aracın gürültülü olup olmadığı çoğu zaman ses Ģiddeti yerine, ses düzeyine bakılarak belirlenir. [!] 2.6 Ġnsan kulağının 0 db ve üzerindeki sesleri iģitebileceği, 120 db üzerindeki seslerin iģitme sağlığına zarar vereceği belirtilir. [!] 2.6 KonuĢma sesi düzeyinin db olduğu, düzeyi 60 db den fazla olan seslerin gürültü olarak isimlendirildiği, ses düzeyi db aralığında olan ortamlarda uzun süre kalındığında ise iģitme sorunlarıyla karģılaģabileceği vurgulanmalıdır. [!] 2.7 ÇeĢitli ses kaynaklarının ses düzeyleri örnek olarak Kavram verilir. EĢleĢtirme [!] 3.1 Üflemeli müzik aletlerinde enstrümanın içindeki hava sütunu boyunun; vurmalı müzik aletlerinde enstrümanın Problem Çözme derisinin kalınlığı, gerginliği ve yüzey alanının; telli müzik aletlerinde de tellerin kesiti, gerginliği ve boyunun çıkan BoĢluk sesleri değiģtirdiği vurgulanır. Doldurma [!] Gürültünün insan sağlına etkilerinden bahsedilmelidir. [!] Yüksek sesle müzik dinlemenin insan sağlığına Grafik Çizme sakıncalarından bahsedilmelidir. [!] Müzeler (Türkiye Sanal Müzik Müzesi ve TT Müzesi, üniversitelerin müzik bölümlerine ait müzeler) ziyaret edilerek çeģitli müzik aletleri incelenebilir. 7. sınıf Canlılar ve Hayat öğrenme alanı, Vücudumuzdaki Sistemler ünitesinde kulağın yapısı ile Müzik dersi ile

10 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : FĠZĠKSEL OLLA / MADDE DEĞĠġĠM ÜNĠTE IV : SES / MADDENĠN HALLEĠ ISI SINIF: 8 ġubat ġubat. Bir enerji türü olan ses ile ilgili olarak öğrenciler;.1 Sesin bir enerji türü olduğunu ifade eder..2 Ses enerjisinin baģka bir enerjiye dönüģebileceğini ifade eder (TD-3). 5. Sesin yayılma hızı ile ilgili olarak öğrenciler; 5..1 Ses dalgalarının belirli bir yayılma hızının olduğunu ve bu hızın, sesin yayıldığı ortamın yoğunluğuna bağlı olarak değiģtiğini ifade eder (BSB-25) 5.2 Sesin farklı ortamlardaki hızlarını karģılaģtırır 5.3 IĢığın ve sesin havadaki yayılma hızlarını karģılaģtırır (BSB-5, 6). ETKĠNLĠKL E Sesin Farklı Ortamlardaki Yolculuğu (5.1). Kavram EĢleĢtirme Problem Çözme BoĢluk Doldurma DES ĠÇĠ 6. sınıf Fiziksel Olaylar öğrenme alanı Kuvvet ve Hareket ünitesinin sürat konusu ile MAT 22. (03-07 MAT) 1. Isı ve sıcaklık ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Isının, sıcaklığı yüksek maddeden sıcaklığı düģük olan maddeye aktarılan enerji olduğunu belirtir. 1.2 Aynı maddenin kütlesi büyük bir örneğini belirli bir sıcaklığa kadar ısıtmak için, kütlesi daha küçük olana göre, daha çok ısı gerektiğini keģfeder. 1.3 Tek tek moleküllerin hareket enerjilerinin farklı olabileceğini ve çarpıģmalarla değiģeceğini fark eder. 1. Sıcaklığı, moleküllerin ortalama hareket enerjisinin göstergesi Ģeklinde yorumlar (BSB-8). 1.5 Bir kova kaynar su ve bir bardak kaynar suyun sıcaklıklarını ve kaynatmak için gerekli ısı miktarlarını tahmin ederek karģılaģtırır (BSB-5, 6). 1.6 Sıvı termometrelerin nasıl yapıldığını keģfeder (BSB-22, 2; FTTÇ-, 16; TD-3). Isı mı, Sıcaklık mı? (1.1,1.7) Kütle- Sıcaklık ĠliĢkisi (1,2) Basit Bir Termometre Yapalım (1.8) [!] 1.2 Isıalan maddelerin moleküllerinin hareket hızının arttığı vurgulanır, alınan- verilen ısının madde miktarı (molekül sayısı) ile de ilgili olduğu özellikle belirtilir. [!] 1. Sıcaklığın, molekül baģına ortalama enerjinin bir göstergesi olduğu, fakat bizzat enerji olmadığı vurgusu önemlidir. [!] 1. Sıcaklığın, sıfır veya sıfırın altında olması, moleküllerin enerjilerinin sıfır olmasını gerektirmez. Çünkü sıcaklığın sayısal değeri keyfî seçilmiģtir. [!] 1. Bu noktada, 6. sınıftaki ÇarpıĢma, Hareket AlıĢ- VeriĢidir etkinliği hatırlatılır. [!] 1.3;1. Bir maddenin ısısının ölçülemeyeceği, sadece aktarılan ısının ölçülebileceği; bu yüzden havanın ısısı veya suyun ısısı gibi ifadelerin yanlıģ olduğu vurgulanır. [!] Sıcaklığın, molekül baģına ortalama enerjinin bir göstergesi olduğu fakat bizzat enerji olmadığı vurgusu önemlidir. [!] 1.6. Mutlak sıcaklık ve Kelvin skalası daha ileriki sınıflara bırakılmıģtır. 1.6 o C dıģındaki sıcaklık skalaları kullanımdan kalkma eğiliminde olduğu için düģünülmemiģtir. Grafik Çizme Bulmaca 5N-1K ÇalıĢması 1.6; 6. sınıftaki Madde ve Isı ünitesi ile iliģkilendirilir

11 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : MADDE DEĞĠġĠM ÜNĠTE V : MADDENĠN HALLEĠ ISI SINIF: 8 MAT 23. (10-1 MAT) 2. Maddelerin aldığı/verdiği ısı ile sıcaklık değiģimi arasında iliģki kurmak bakımından öğrenciler; 2.1 Mekanik ve Elektrik enerjinin ısıya dönüģtüğünü gösteren deneyler tasarlar (BSB-15, 16, 17, 18; TD-2, ). 2.2 Maddelerin ısınmasının enerji almaları anlamına geldiğini belirtir. 2.3 Suyun ve diğer maddelerin öz ısı larını tanımlar, sembolle gösterir. 2. Farklı maddelerin öz ısılarının farklı olduğunu (öz ısının ayırt edici bir özellik olduğunu) belirtir. 2.5 Suyun öz ısısını joule/g o C ve kalori/g o C cinsinden belirtir. 3. Maddenin ısı alıģ-veriģi ile hâl değiģimlerini iliģkilendirmek bakımından öğrenciler; ETKĠNLĠKL E Hangisi DahaÇok Isır? (2.1) EĢit Kütleli Farklı Maddelerin Isı Farkı (2.) Sıcaklık??? 2.2 Alınan-verilen ısı, aslında moleküllerin hareket hızından çok, kinetik enerjileri ile iliģkilidir. Molekül boyutları farklı iki maddeden, büyük moleküllü olanın, küçük moleküllüye göre daha sıcak olduğu hâlde, molekül hızı daha yavaģ olabilir. Isı miktarı- hareket hızı iliģkisi kurulurken aynı maddenin molekülleri üzerinde konuģmak, kavram yanılgısına yol açmaması için alınabilecek bir tedbirdir. [!] 2.2 Isı kavramı, fizikçilerce en az üç asırdır kullanılmaktadır. Ancak bir enerji olduğu, 19. yy ın ikinci yarısında Joule tarafından gösterilmiģ, daha sonra alınıp verilen ısının aslında moleküllerin enerjileri olduğu fark edilmiģtir. Isı için ayrı bir birim (kalori) tanımlanması da Joule den önce yerleģmiģ bir gelenek olup giderek terk edilmektedir. [!] 2.3;2. Alkol ısıtılırken öğrencilerin dikkatli olmaları konusunda uyarılır. Bulmaca 5N-1K ÇalıĢması [!] 2. Maddelerin aldığı-verdiği ısı miktarının kütle (kazanım 1.2) ve maddenin cinsine (kazanım 2.) bağlı olacağı irdelenir; Q=m C daha sonraki sınıflara(lise fizik) bırakılmıģtır. DES ĠÇĠ ; 5.sınıf Maddenin DeğiĢimi ve Tanınması, 6. sınıf Madde ve Isı üniteleri ile kalori=,18 joule dönüģüm iliģkisi verilir.ancak uluslararası birimler sisteminde öz ısı biriminin J/goC olduğu belirtilir. 5. sınıf Maddenin DeğiĢimi ve Tanınması ünitesi ile MAT 2. (17-21 MAT) 3.1 Gaz, sıvı ve katı maddelerde moleküllerin/atomların yakınlık derecesi, bağ sağlamlığı ve hareket özellikleri arasındaki iliģkiyi model veya resim üzerinde açıklar (BSB-30, 31; FTTÇ- ). 3.2 Bağların, katılarda sıvılardakinden daha sağlam olduğu çıkarımını yapar (BSB-5). 3.3 Gazlarda moleküller arasındaki bağların yok denecek kadar zayıf olduğunu belirtir. 3. Erimenin ve buharlaģmanın ısı gerektirmesini, donmanın ve yoğuģmanın ısı açığa çıkarmasını bağların kopması ve oluģması temelinde açıklar (BSB-5, 6, 9, 31).. Erime/donma ısısı ile ilgili olarak öğrenciler;.1 Erimenin neden ısı gerektirdiğini açıklar; donma ısısı ile iliģkilendirir (BSB-7, 30, 31)..2 Farklı maddelerin erime ısılarını karģılaģtırır (BSB-6)..3 Belli kütledeki buzun, erime sıcaklığında, tamamen suya dönüģmesi için gerekli ısı miktarını hesaplar. Buzdan Suya (.1) 2. DÖNEM 1. YAZILI sınıf Maddenin Tanecikli Yapısı ünitesi ile 18 MAT ÇANAKKALE ġehġtleġnġ ANMA GÜNÜ

12 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : MADDE DEĞĠġĠM / CANLILA HAT ÜNĠTE V : MADDENĠN HALLEĠ ISI / CANLILA ENEJĠ ĠLĠġKĠLEĠ SINIF : 8 MAT MAT - NĠSAN 25. (2-28 MAT) 26. (31 MAT-0 NĠSAN). Kapalı mekânların aģırı soğumasını önlemek için ortama su konulmasının yararını açıklar (BSB-31; FTTÇ-29; TD-)..5 Saf olmayan suyun donma noktasının, saf sudan daha düģük olduğunu fark eder..6 Buzlanmayı önlemek için baģvurulan tuzlama iģleminin hangi ilkeye dayandığını açıklar..7 Atatürk ün bilim ve teknolojiye verdiği önemi açıklar. 5. BuharlaĢma ısısı ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1 BuharlaĢmanın neden ısı gerektirdiğini açıklar; buharlaģma ısısını maddenin türü ile iliģkilendirir. 5.2 Kütlesi belli suyun, kaynama sıcaklığında tamamen buhara dönüģmesi için gerekli ısı miktarını hesaplar. 5.3 BuharlaĢmanın soğutma amacı ile kullanılıģına günlük hayattan örnekler verir (BSB-30, 31; FTTÇ-16, 31). 6. Isınma/soğuma eğrileri ile ilgili olarak öğrenciler; 6.1 Katı, sıvı ve buhar hâlleri kolay elde edilebilir (su gibi) maddeleri ısıtıp- soğutarak, sıcaklık-zaman verilerini grafiğe geçirir (BSB-11, 12, 13, 1, 29). 6.2 Isınan-soğuyan maddelerin, sıcaklık- zaman grafiklerini yorumlar; hâl değiģimleri ile iliģkilendirir (BSB-11, 12, 13, 1, 29, 31). 1. Besin zincirindeki canlılarla ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Besin zincirlerinin baģlangıcında üreticilerin bulunduğu çıkarımını yapar (BSB, 8) 1.2 Üreticilerin fotosentez yaparak basit Ģeker ve oksijen ürettiğini belirtir. 1.7 Üreticilerin fotosentez ile güneģ enerjisini kullanılabilir enerjiye dönüģtürdüğünü ifade eder. 1.3 Fotosentez için nelerin gerekli olduğunu sıralar. 1. Fotosentezde ıģığın gerekliliğini deney yaparak gözlemler (BSB 1,3,17, 18, 19, 20,23,27,31). 1.5 Fotosentezi denklemle ifade eder. 1.6 Fotosentezin canlılar için önemini tartıģır. ETKĠNLĠKL E Suyun Donmasını Önleyebilir miyiz? (.5;.6) Her Maddenin BuharlaĢma Isısı Aynı mıdır? (5.1) Buzdan Buhara (6.1,6.2) Besin Zincirleri OluĢturalım (1.2) Fotosentez Ġçin Neler Gereklidir? (1.) [!] 5.1;5.2 Kopan bağların moleküller arası bağ olduğu vurgulanır. 5.1; 5.2 Su ve alkol örnekleri ile etkinlik gerçekleģtirilir. [!] 6.1 (-10 0 C) ( C) aralığındaki cıvalı termometre kullanılır. [!] 6.1;6.2 Kaynama iģlemi sırasında öğrencilerin zarar görmemesi için dikkatli olunmalıdır. [!] 6.1;6.2 Etkinliğin küçük öğrenci grupları tarafından yapılması sağlanmalıdır. 1.2 Üreticiler için bitkiler, algler ve bazı bakteriler verilir, kemosentez yapan canlılar örnek olarak verilmez. [!] 1.2 Basit Ģeker yerine glikoz kullanılabilir. [!] 1. Bitkilerin yapay ıģıkta da fotosentez yapabildikleri vurgulanmalıdır. Değerlendirme Kavram Haritalama DES ĠÇĠ 6.1 ve 6.2 kazanımları, Türkçe dersi Okuma temel dil becerisi ile 7. sınıf Canlılar ve Hayat öğrenme alanı, Ġnsan ve Çevre ünitesinde besin zinciri ve ağları ile 1.3; sınıf Canlılar Dünyasını Gezelim, Tanıyalım ünitesinin Çiçekli Bitkileri Tanıyalım konusu ile [!] Atatürkçülük ile ilgili konular (.7-1)

13 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : CANLILA HAT ÜNĠTE VI : CANLILA ENEJĠ ĠLĠġKĠLEĠ SINIF: 8 NĠSAN 27. (07-10 NĠSAN ) ETKĠNLĠKL E 1.8 Canlıların yaģamlarını sürdürebilmeleri için Balonu enerjiye ihtiyaç duyduklarını açıklar. ġiģiren Nedir? 1.9 Besin zincirindeki tüketicilerin enerji ihtiyacını (1.11) üreticilerden karģıladığını açıklar Solunumun canlılar için önemini tartıģır Oksijenli solunum sonucunda oluģan ürünleri deney yaparak gösterir (BSB 1, 3, 17, 18, 19, 20, 23, 27, 31) Gözlemleri sonucunda oksijenli solunumun denklemini tahmin eder (BSB - 1, 9).??? 1.11 Bitkilerin hem gündüz hem de gece solunum yaptığı vurgulanmalıdır. [!] ATP yapısı basit düzeyde verilebilir Oksijenli ve oksijensiz solunumda enerji miktarları sayısal olarak belirtilmez, az ya da çok enerji olarak verilir Kavram Haritalama DES ĠÇĠ NĠSAN 28. (1-18 NĠSAN) 1.13 Bazı canlıların yaģamlarını sürdürebilmek için gerekli enerjiyi oksijen kullanmadan sağladığını açıklar. 1.1 Günlük yaģamdan oksijensiz solunum ile ilgili örnekler verir Oksijenli solunum denklemi ile fotosentez denklemini karģılaģtırarak iliģki kurar (BSB, 6) Beslenme ve enerji akıģı açısından üreticiler ve tüketiciler arasındaki iliģkiyi açıklar Besin zincirindeki enerji akıģına paralel olarak madde döngülerini açıklar. Saf Su Yapalım (1.17) Oksijensiz solunumda laktik asit ve etil alkol fermantasyonu kavramları verilmeden, kaslarda biriken yorgunluk asidi ile mayalanma olayı örnek olarak verilir Madde döngüleri olarak su, karbondioksit, azot ve oksijen döngüleri basit Ģemalarla verilecektir. EĢleĢtirme 1.17 Madde döngüsünde ayrıģtırıcıların rolü vurgulanmalıdır. YapılandırılmıĢ [!] Azot döngüsünde nitrit - nitrat bakterileri ayrımına Grid girmeden havadaki serbest azotu bağlayan bakteriler verilecektir. ol Oynama NĠSAN 29. (21-25 NĠSAN) 2 2. Geri dönüģüm, yenilenebilir ve yenilenemez Kağıt enerji kaynakları ile ilgili olarak öğrenciler; Yapalım 2.1 Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarına (2.3) örnekler verir. 2.2 Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarının kullanımına iliģkin araģtırma yapar ve sunar (BSB-1, 6, 25, 27, 32) (FTTÇ-2, 26). 2.3 Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları kullanmanın önemini vurgular (FTTÇ-2). 2. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına örnek olabilecek bir tasarım yapar (FTTÇ-1, 8, 9). 2.5 Geri dönüģümün ne olduğunu ve gerekliliğini örneklerle açıklar (FTTÇ-18, 19). 2.6 YaĢadığı çevrede geri dönüģüm uygulamalarını hayata geçirir (FTTÇ-20, 27,33) (TD 1). 2.1 GüneĢ,rüzgar, su, dalga, jeotermal enerji ve biyokütle yenilenebilir(alternatif) enerji kaynaklarına örnek olarak verilebilir. [!] 2.3 Yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynaklarının korunması gerektiği vurgulanır. [!] 2.5 Geri dönüģümün çevre koruma ve ülke ekonomisi açısından önemi vurgulanır II.DÖNEM II.YAZILI 2.2 kazanımı, Türkçe dersi Okuma, KonuĢma ve Yazma temel dil becerisi ile 23 NĠSAN ULUSAL EGEMENLĠK ÇOCUK BAMI

14 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : FĠZĠKSEL OLLA ÜNĠTE VII : YAġAMIMIZDAKĠ ELEKTĠK SINIF: 8 NĠSAN-MIS MIS 30. (28 NĠSAN- 02 MIS) 31. (05-09 MIS) 1. Elektrik akımının manyetik etkisi ve elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüģümü ile ilgili olarak öğrenciler; 1.1 Üzerinden akım geçen bir bobinin, bir çubuk mıknatıs gibi davrandığını fark eder. 1.2 Bir elektromıknatıs yaparak kutuplarını akımın geçiģ yönünden faydalanarak bulur. 1.3 Üzerinden akım geçen bobinin merkezinde oluģan manyetik etkinin, bobinden geçen akım ve bobinin sarım sayısı ile değiģtiğini deneyerek keģfeder (BSB- 8,9,30,31). 1. Elektrik akımının manyetik etkisinin, günlük hayatta kullanıldığı yerleri araģtırır ve sunar (FTTÇ-5)(BSB-32). 1.5 Elektrik enerjisinin hareket enerjisine dönüģtüğünü fark eder. 1.6 Bir çubuk mıknatısın hareketinin, elektrik akımı oluģturduğunu deneyerek keģfeder (BSB-30,31). 1.7 Hareket enerjisinin elektrik enerjisine dönüģtüğünü fark eder. 1.8 Güç santrallerinde elektrik enerjisinin nasıl üretildiği hakkında araģtırma yapar ve sunar (BSB-32). 2. Elektrik enerjisinin ısıya (ısı enerjisine) ve ıģığa (ıģık enerjisine) dönüģümü ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Elektrik akımı geçen iletkenlerin ısındığını deneyerek fark eder (BSB-30,31). 2.2 Elektrik enerjisinin bir iletkende ısı enerjisine dönüģeceği sonucuna varır (BSB-30,31). 2.3 Üzerinden akım geçen bir iletkende açığa çıkan ısının; iletkenin direnci, üzerinden geçen akım ve akımın geçiģ süresiyle iliģkili olduğunu deneyerek keģfeder (BSB-8, 9, 30, 31). 2. Elektrik enerjisinin ısı enerjisine dönüģümünü temel alan teknolojik uygulamaları araģtırır ve sunar (BSB-32). 2.5 Güvenlik açısından sigortanın önemini ve çalıģma prensibini açıklar (FTTÇ-5). 2.6 Teknolojideki sigorta modellerini araģtırarak bir sigorta modeli tasarlar (FTTÇ-6). 2.7 Elektrik enerjisinin ıģık enerjisine dönüģtüğünü fark eder. 2.8 Üzerinden akım geçen bazı iletkenlerin görülebilir bir ıģık yaydığı çıkarımını yapar. 2.9 Bir ampulün patladığında neden tekrar yanmadığını yorumlar Bir Mıknatıs Yapalım (1.1) Elektrik Zili ve Motorunun ÇalıĢma Prensibi (1.3) Bir Mıknatısla Elektrik Akımı Elde Edilebilir mi? (1.7) Elektrik Enerjisine Ne Oldu? (2.1,2.2) Elektrikli Araçları Neden Sigortalarız? (2.5)??? 1.6 Öğrenciler, elektrik enerjisi üretilirken sadece mıknatısların hareket ettiğini düģünebilirler. Joule Kanunu formülüne bu düzeyde girilmeyecektir. [!] Öğretmen öğrencilerin 6. sınıfta edindikleri direnci etkileyen faktörler konusu ile ilgili ön bilgilerinden yola çıkarak reostanın çalıģma prensibini anlatmalıdır. [!] Öğrenciler, elektrik enerjisinin ısıya dönüģümü ile ilgili etkinlikleri pillerle veya 0-12/16 volt güç kaynakları ile yapmalıdır. ġehir gerilimini kullanmamaları konusunda uyarılmalıdır. 2.8 Elektrik akımı geçen iletkenlerin ıģıma yaptığı konusuna girilmeyecektir. Grafik Çizme BoĢluk Doldurma Değerlendirme DES ĠÇĠ Öğretmen, öğrencilere 7. sınıfta Kuvvet ve Hareket ünitesinde edindikleri enerji kavramının ne olduğunu hatırlatır. 1.8 kazanımı, Türkçe dersi Okuma, KonuĢma ve Yazma temel dil becerisi ile iliģkilendirilir 2. kazanımı, Türkçe dersi Okuma, KonuĢma ve Yazma temel dil becerisi ile iliģkilendirilir 01 MIS ĠġÇĠ ve EMEKÇĠLE BAMI

15 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : FĠZĠKSEL OLLA ÜNĠTE VII : YAġAMIMIZDAKĠ ELEKTĠK SINIF: 8 MIS 32. (12-16 MIS) 3. Elektrik enerjisinin kullanımı ve elektriksel güç ile ilgili olarak; 3.1 Elektrik enerjisi ile çalıģan araçların birim zamanda kullandıkları elektrik enerjisi miktarının farklı olabileceğini fark eder. 3.2 Elektrik enerjisi ile çalıģan araçların birim zamanda tükettiği elektrik enerjisini, o aracın gücü olarak ifade eder. 3.3 Elektriksel güç birimlerinin watt ve kilowatt olarak adlandırıldığını ifade eder. 3. Elektrik enerjisi ile çalıģan araçlarda kullanılan elektrik enerjisi miktarının, aracın gücüne ve çalıģtırıldığı süreye göre değiģtiğini fark eder. 3.5 Kullanılan elektrik enerjisi miktarının watt x saniye ve kilowatt x saat olarak adlandırıldığını ifade eder. 3.6 Elektrik enerjisinin bilinçli bir Ģekilde kullanımı için alınması gereken önlemleri ifade eder (TD-5). Isınan Teller (2.8) P=W/t formülü, Kullanılan Elektrik Enerjisi. Miktarı= Aracın Gücü x Zaman Ģeklinde verilecektir Değerlendirme DES ĠÇĠ MIS 33. (19-23 MIS) 2 1. Dünya mızın oluģum süreci hakkında öğrenciler; 1.1 Tarih boyunca Dünya mızın oluģumu hakkında çeģitli görüģlerin ortaya atıldığını fark eder (FTTÇ-2, 3). 1.2 Dünya mızın oluģumuyla ilgili olarak en çok kabul gören görüģün, Büyük Patlama olduğunu belirtir. 2. Bir doğal süreç olan levha hareketleri ile ilgili olarak öğrenciler; 2.1 Yer kabuğunun, sıcak ve akıģkan olan magma üzerinde hareket eden levhalardan oluģtuğunu gösteren bir model tasarlar ve yapar (BSB-25, 27, 28, 30, 32)( FTTÇ-8, 9). 2.2 Okyanusların ve dağların oluģumunu levha hareketleriyle açıklar (BSB-8, 11-15)( FTTÇ-1). 2.3 Artçı deprem, öncü deprem, Ģiddet, büyüklük, fay kırılması, fay hattı ve deprem bölgesi kavramlarını tanımlar. 2. Depremle ilgili çalıģmalar yapan bilim dalına sismoloji, bu alanda çalıģan bilim insanlarına ise sismolog adı verildiğini belirtir (FTTÇ-11, 12, 3) (TD-2, 3). 2.5 Türkiye nin deprem bölgeleriyle fay hatları arasında iliģki kurar (BSB-11-15). Hareketli Levhalar Üzerinde YaĢıyoruz (2.1) Türkiye nin Deprem Haritası (2.) (BSB-25) 1.1 Dünya mızın oluģumuyla ilgili öne sürülen görüģler GüneĢ ten kopma, gaz ve toz bulutundan oluģma ve Büyük Patlama olarak sınırlandırılır. [!] 1.1 Büyük Patlama ile ilgili bir okuma metni verilir. 2.1 Levhalar yer kabuğunun üst katmanlarında, bir bütün hâlinde olmayıp sürekli hareket hâlinde bulunan tabakalar olarak tanımlanır.??? 2.1 Levha terimi, trafik levhalarıyla vb. karıģtırılmamalıdır. Ayrıca levha, kıt a demek değildir. 2.2 Levhalar arası hareketler yaklaģma, uzaklaģma ve yanal hareket olarak sınırlandırılır. [!] 2.2 Levha hareketlerinin en önemli sebebinin, magma içindeki ısıdan kaynaklanan konveksiyon hareketleri olduğu belirtilir. Levha hareketlerinin sürekli olarak devam eden bir süreç olduğu belirtilir. Bu hareketlilik sonucunda, levha sınırlarında, uzun zaman dilimlerinde, yeni okyanuslar, yeni kıtalar, sıradağlar ve yanardağların oluģabileceği belirtilir??? 2..3 Depremin Ģiddeti ile büyüklüğünün aynı anlama gelmediği belirtilir. [!] 2. Sismolojinin; depremlerin oluģumunu, ölçü aletlerini, ölçme yöntemlerini ve deprem ile ilgili diğer konuları inceleyen ve değerlendiren bilim dalı olduğu belirtilir. [!] 2. Sismoloji yerine deprembilim, sismolog yerine de deprembilimci kelimeleri kullanılabilir. 2.1 Magma ile. sınıfta öğrenilen katman modeli ve AteĢ Küre ile iliģki kurulur; magmanın özellikleri hakkında nicel ayrıntılara (kalınlık, ortalama sıcaklık, yoğunluk vb.) girilmez. 19 MIS ATATÜK Ü ANMA GENÇLĠK SPO BAMI

16 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : DÜNYA EVEN ÜNĠTE VIII : DOĞAL SÜEÇLE SINIF: 8 MIS 3. (26-30 MIS) 2.6 Depremlere, fayların yanında, volkanik faaliyetlerin ve arazi çöküntülerinin de sebep olabileceğini açıklar (BSB-8, 11-15). 2.7 Volkanların oluģumunu ve bunun sonucunda oluģan yeryüzü Ģekillerini levha hareketleriyle açıklar (BSB-8, 11,5) (FTTÇ-1). 2.8 Volkanların ve depremlerin insan hayatındaki etkileri ve sebep olabileceği olumsuz sonuçları ifade eder (BSB-8, 9) ( FTTÇ-25). 2.9 Deprem tehlikesine karģı alınabilecek önlemleri ve deprem anında yapılması gerekenleri açıklar (FTTÇ-25). 3. Hava olayları ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1 Havanın dört temel bileģen yanında, su buharı da içeren bir karıģım olması gerektiği çıkarımını yapar (BSB- 8). 3.2 Yakın çevresindeki hava olaylarını gözlemler, sonuçları kaydederek hava olaylarının değiģkenliğini fark eder (BSB-1, 2, 22-25, 27, 28; FTTÇ-1). 3.3 üzgârın oluģumunu deneyle keģfeder (BSB-16-18). 3. üzgâr ile yel, tayfun, fırtına arasında iliģki kurar (BSB-5, 11-13, 15; FTTÇ-1). 3.5 Hortum ve kasırganın oluģum Ģartlarını ifade eder (BSB-5, 11-15). 3.6 Havanın sıcaklığı arttıkça daha fazla nem kaldırabileceğini ifade eder. Volkan (2.7) Püsküren Bir Haftalık Hava Gözlemi Projesi (3.1;3.2) [!] 2.6 Okyanus ya da denizlerin tabanında oluģan deprem, volkan patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi anî ve Ģiddetli olaylardan hemen sonra denizlerde, tusunami adı verilen dev dalgaların oluģabileceği belirtilir. Tusunaminin oluģumu ve verebileceği zararlar konusunda bir okuma metni verilebilir. [!] 2.9 Depremlerin önceden tahmin edilebilmesi için levha sınırlarının ve levha hareketlerinin niteliğinin doğru olarak saptanması gerektiği belirtilir. 3.2 Hava olayları yağmur, kar, dolu, rüzgâr, yel, tayfun, fırtına, hortum ve kasırga olarak sınırlandırılır. 2. DÖNEM 3. YAZILI DES ĠÇĠ Afet Eğitimi ve Güvenli YaĢam (2.8, , 18, 19 )

17 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI.. OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : DÜNYA EVEN ÜNĠTE VIII : DOĞAL SÜEÇLE SINIF: 8 HAZĠAN 35. (02-06 HAZĠAN) 3.7 Yağmur, kar, dolu, sis, çiğ ve kırağı ile havanın sıcaklığı ve nemi arasında iliģki kurar (BSB- 8, 9; FTTÇ-2). 3.8 Hava olaylarının sebebini günlük sıcaklık farklılıkları ve oluģan alçak ve yüksek basınç alanlarıyla açıklar (BSB-11-15). 3.9 Mevsimsel sıcaklık değiģimlerinin sebebini, Dünya nın dönme ekseninin eğikliği ile açıklar 3.10 Yeryüzü Ģekillerinin oluģumu ve değiģiminde hava olaylarının etkisini örneklerle açıklar Hava Durumunu Gözlemleyelim (3.5) 3.8 Burada kastedilen basınç, sıcak ve soğuk havanın yerleģim bölgeleri üzerine yaptığı basınçtır. Sıcak bölgelerde oluģan alçak basınç ve soğuk bölgelerde oluģan yüksek basınç, havanın sıcaklığı ve sıcak havanın hareketine bağlı olarak ayrıntıya girilmeden açıklanır. [!] 3.8 Hava tahmin raporlarında sıkça kullanılan Yurdumuz, yarından itibaren Basra Körfezi nden gelen alçak basıncın etkisi altında olacaktır. gibi söylemler yorumlanır. Bu etkinin havanın durumunda ne gibi değiģimlere yol açabileceği yorumlanır. Ayrıca günlük sıcaklık farklılıklarının temel sebebinin, Dünya nın kendi etrafındaki dönme hareketi olduğu belirtilir. Okuma Metni Grafik Okuma Anlam Çözümleme Tablosu YapılandırılmıĢ Grid Doğru YanlıĢ BoĢluk Doldurma DES ĠÇĠ sınıf Fiziksel Olaylar öğrenme alanı Kuvvet ve Hareket ünitesi açık hava basıncı konusu ile Afetten Korunma ve Güvenli YaĢam ( 3.3, 3., 3.5, - 5, 6, 7 )

18 EĞĠTĠM ÖĞETĠM YILI OTAOKULU FEN TEKNOLOJĠ DESĠ ÜNĠTELENDĠĠLMĠġ YILLIK PLANI ÖĞENME ALANI : DÜNYA EVEN ÜNĠTE VIII : DOĞAL SÜEÇLE SINIF: 8 DES ĠÇĠ HAZĠAN 36. (09-13 HAZĠAN) 3.11 Ġklimin, yeryüzünün herhangi bir yerinde uzun yıllar boyunca gözlenen tüm hava olaylarının ortalama durumu olduğunu ifade eder ve iklimlerin zamanla değiģebileceğini kavrar Ġklimin etkisini açıklamaya ve keģfetmeye çalıģan bilim insanlarına iklim bilimci adı verildiğini belirtir 3.13 Meteorolojinin, atmosfer içinde oluģan sıcaklık değiģmelerini ve buna bağlı olarak oluģan hava olaylarını inceleyerek hava tahminleri yapan bilim dalı olduğunu ifade eder 3.1 Hava tahminlerinin günlük yaģantımızdaki yeri ve önemini fark eder 3.15 Meteoroloji uzmanlarına meteorolog adı verildiğini belirtir Mevsimler nasıl oluģur???? 3.9 Bazı öğrenciler, mevsimlerin oluģumunun, Dünya nın GüneĢ etrafındaki dolanma hareketi sırasında GüneĢ e yakın veya uzak oluģuyla iliģkili olduğunu düģünebilir. 3.9 Mevsimlerin nasıl oluģtuğu konusu, Dünya nın dönme ekseninin eğikliği ve hareketleri ile Ekliptik düzlem, dönence gibi teknik terimler kullanılmaz. [!] 3.12 Klimatoloji nin, iklim bilimi anlamına geldiği ve iklimi meydana getiren meteorolojik faktörlerin analizi ile uğraģtığı belirtilir. [!] 3.13 Yeryüzünü saran hava tabakasına atmosfer adı verildiği belirtilir. [!] 3.13 Meteoroloji mühendislerinin, hava olaylarının analizi ve tahmininin yanı sıra, atmosferdeki tüm olayları inceleyen, bu olayların Dünya üzerindeki yaģamı nasıl etkilediğini, geliģmiģ en son teknolojiyi kullanarak açıklamaya, gerekli önlemleri almaya ve uygulamaya koymaya yönelik çalıģmalar yapan bilim insanları olduğu belirtilir. Yıl Sonu Değerlendirmesi 3.11 kazanımı Sosyal Bilgiler dersi 6. sınıf Ġnsanlar, Yerler, Çevreler öğrenme alanı, Yeryüzündeki YaĢam ünitesi kazanım 3 ile Afetten Korunma ve Güvenli YaĢam ( , 6, 7 ) UYGUNDU Müdür BaĢ Yrd. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Fen ve Tek. Öğr. Okul Müdürü