Avrupa Birliği ve Türkiye de arıtma çamurlarının yönetimi ile ilgili mevzuat

Transkript

1 TEKĠRDAĞ ĠLĠ ARITMA ÇAMURLARININ DEĞERLENDĠRĠLMESĠ ÇALIġTAYI Avrupa Birliği ve Türkiye de arıtma çamurlarının yönetimi ile ilgili mevzuat Prof.Dr.Bülent Topkaya Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü 17 Ocak 2011 Silver Side Hotel

2 KAPSAM Arıtma çamurları AB mevzuatı Ülkemizde mevcut mevzuat

3 Terminoloji Biyoatıklar Kentsel katı atıkların organik bileşeni Arıtma tesisi çamuru veya biyokütle Hayvansal atıklar Endüstriyel atık ve çamurlar, Yeşil ve bahçe atıkları EU-Green Paper (2008) Biyoatık: Park-bahçe atıkları, yiyecek ve mutfak atıkları (ev, lokanta vs.) ve benzer gıda maddesi işleme tesis atıkları. Biyoatık değil: Orman ve tarımsal atıklar, hayvansal atıklar, arıtma çamurları, tabii tekstil, kağıt veya işlenmiş odun.. Biyobozunur atıklar Oksijensiz veya oksijenli ortamda bozunmaya uğrayabilen gıda, bahçe atıkları, kâğıt ve karton gibi atıkları

4 Arıtma çamurları Kentsel atıksuların, Ön arıtma Biyolojik Arıtma (İkincil arıtma) İleri arıtması (kimyasal/üçüncü kademe arıtma) sırasında çamur üretilir. Ham arıtma çamuru: % 1-4 KM Birim üretim: kg KM/N,yıl

5 Çamur üretim miktarları

6 Arıtma çamurlarının yönetimi Besin maddeleri (Ham çamur) Azot : 4 5 g/kg KM Fosfor: 2 3 g/kg KM Organik bileşenler Ağır metaller Endüstriyel atıksular Evler, deterjanlar, boya ve diğer kimyasallar Yağmur suları Patojenler Bakteri, virüs, mantar ve maya, parasitik solucanlar ve protozoalar.

7 Arıtma çamurlarının işlenmesi Hedefler Susuzlaştırma Hijyenleşme Stabilizasyon

8 Arıtma çamurlarının işlenmesi Seçenekler Aerobik ayrışma Anaerobik ayrışma Kompostlama Termal kurutma Kimyasal işlem

9 Arıtma çamurlarının kullanılması / Bertarafı Araziye verme Altyapı projeleri ve arazi iyileştirme Depolama Yakma

10 Arıtma çamuru üretimi ve işleme seçenekleri (2005) (Kuru madde, Milyon kg)

11 AB Politikası (Arıtma çamurları) Kentsel atıksu arıtma direktifi (Urban Wastewater Treatment Directive - 91/271/EEC) Arıtma çamurlarının tarımda kullanılmasına dair direktif (Sewage Sludge Reused in Agriculture Directive -86/278/EEC) Atık çerçeve direktifi (Waste framework Directive 2006/12/EC) Depolama direktifi (Landfill Directive 1999/31/EC) Çalışma belgesi (3rd draft of a Working Document on Sludge, April 2000)

12 86/278/EEC The protection of the environment, and in particular of the soil, when sewage sludge is used in agriculture. Direktif 86/278/EEC arıtma çamurlarının tarımda kullanılmasına yönelik genel kuralları içermektedir. Çamurun emniyetli olarak tekrar kullanımının yaygınlaştırılması; bitki, toprak ve insan üzerindeki zararlı olabilecek etkilerin önlenmesi Direktife göre arıtma çamurları tarımda kullanılmadan önce işleme tabi tutulmalıdır. Ağır metal konsantrasyonları için sınır değerler; Toprakta, tarımda kullanılacak çamurda. Toprağa verilebilecek ağır metal miktarı (yıllık) 10 yıllık ortalamaya dayalı..

13 Yeni mevzuat çalışmaları.. (3rd draft, April 27, 2000) Tavsiye Çamurlar mümkün olması durumunda, ilgili mevzuat kapsamında, toprakta kullanılmalıdır. Sınır değerler ve diğer kısıtlamalar: Ağır metaller Dayanıklı organik bileşikler PCB, PAH, Dioxin vs. Hijyenleşme ve stabilizasyon prosesleri için mikrobiyolojik kriterler Topraktaki ağır metaller için daha düşük eşik değerler; arıtma çamurları için daha sıkı sınır değerler Birçok ağır metal için maksimum müsaade edilen değer yarıya indiriliyor. Arıtma çamurları ph < 5 olan, suya doygun olan, donmuş veya su altında kalan topraklarda kullanılamaz. Kullanım alanına göre farklı işlemler gereklidir. Arıtma çamuru üreticilerinin kalite açısından sorumluluğu ve sertifika gerekliliği..

14 Mevzuat

15 İlgili mevzuat Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği, 8/1/2006 Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik, Ağustos 2010 Atıksu Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik, 27 Ekim 2010

16 Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Her türlü katı atık, arıtma çamurları ve fosseptik çamurlarının alıcı su ortamlarına boşaltılmaları yasaktır. Uygun şartlarda kentsel atıksu arıtma tesislerinden çıkan arıtma çamuru yeniden kullanılabilir. Arıtma çamurlarının toprakta kullanımı ve/veya bertarafının, Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde belirlenen standartlara ve yöntemlere uygun olarak yapılması esastır.

17 Evsel Ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik Ham çamurun kullanma yasakları MADDE 5 Ham çamurun toprakta kullanılması yasaktır. Stabilize arıtma çamurunun kullanma sınırlamaları ve yasakları MADDE 6 Stabilize arıtma çamurunun kullanılmasında belirtilen sınırlama ve yasaklara uyulması zorunludur.

18 Stabilize çamurun kullanım şartları Stabilize arıtma çamurunun toprakta kullanılabilmesi için verilen sınır değerlerin hiçbirinin aşılmaması şarttır. Stabilize arıtma çamurunun uygulanacağı toprakta ağır metal içeriği verilen değerleri aşamaz. Topraktaki ağır metal konsantrasyonlarından birinin dahi verilen sınır değerleri aşması durumunda, stabilize arıtma çamurunun toprakta kullanılması yasaktır.

19 Stabilize çamurun kullanım şartları Stabilize arıtma çamurunun meyve ağaçları hariç olmak üzere toprağa temas eden ve çiğ olarak yenilen meyve ve sebze ürünlerinin yetiştirilmesi amacıyla kullanılan topraklarda kullanılması yasaktır. Stabilize arıtma çamuru kullanım miktarı belirlenirken, yer üstü/yer altı sularının, toprağın kalitesinin bozulmaması ve bitkilerin besin maddesi gereksinimleri dikkate alınır. Toprağın ph değeri 6 dan küçükse stabilize arıtma çamuru toprağa uygulanamaz.

20 Stabilize çamurun kullanım şartları Hayvan otlatma ya da hayvan yemlerinin hasadı yapılacak alanlarda stabilize arıtma çamurunun kullanılması durumunda özellikle coğrafi ve iklim durumları dikkate alınarak kullanımdan en az dört hafta sonra hayvan otlatılabilir ya da hayvan yemlerinin hasadı yapılabilir. Stabilize arıtma çamurlarının, içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su kaynaklarının havzalarında, içme ve kullanma suyu temin edilen yer altı sularının besleme havzalarında ve mutlak, kısa, orta mesafeli koruma alanlarında ve diğer yüzey sularına 300 metreden yakın olan alanlara uygulanması yasaktır.

21 Stabilize çamurun kullanım şartları Stabilize arıtma çamurunun doğal ormanlarda kullanımı yasaktır. Organik madde içeriği %5 den fazla olan topraklarda stabilize arıtma çamuru uygulanmaz. Organik madde içeriği %40 dan az olan stabilize arıtma çamurları toprağa uygulanmaz. Kumlu tekstürlü topraklarda stabilize arıtma çamurları uygulanmaz. Stabilize arıtma çamuru, taban suyu seviyesi yüzeyden 1 metreden daha sığ derinlikte olan yerlerde kullanılamaz. Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliğinde yer almayan endüstrilerin atıksularından elde edilen stabilize arıtma çamurları toprağa uygulanmaz.

22 Stabilize çamurun kullanım şartları Toprağa uygulanacak stabilize arıtma çamurunun ph değeri arasında olmalıdır. Kapasitesi bir milyon eşdeğer nüfusun üzerinde olan tesislerde oluşan arıtma çamurlarının en az %90 kuru madde değerine kadar kurutulması esastır. Ancak arıtma çamuru üreticileri %90 kuru madde değerine ulaşmadan kullanımının teknik ve ekonomik açıdan uygun olduğunu belgelemesi durumunda Bakanlıkça %90 kuru madde değerine ulaşması şartı aranmaz. Arıtma çamurunun eğimi %12 yi geçen alanlarda kullanılması yasaktır. Stabilize arıtma çamuru, toprağa ekimden önce erken ilkbahar veya geç sonbaharda uygulanmalıdır.

23 Stabilize çamurun kullanım şartları Stabilize arıtma çamurlarının sulak alanlar, taşkın alanlarında ve taşkın tehlikesi olan alanlarda, don ve karla kaplı alanlarda, sature toprakta uygulanması yasaktır. Yüzey akış tehlikesi olan alanlarda toprak muhafaza tedbirleri alınmadan stabilize arıtma çamurunun uygulanması yasaktır. Stabilize arıtma çamurunun, toprakta on yıllık ortalama esas alınarak her yıl uygulanması halinde, toprağa verilebilecek maksimum ağır metal miktarı verilen değerleri aşamaz. Sınır değerlere erişmesi halinde toprakta kullanımın durdurulması zorunludur.

24 Topraktaki ağır metal sınır değerleri Element Direktif 86/278/EEC Sınır değerler (mg/kgkm) Önerilen Önerilen Önerilen Evsel ve kentsel arıtma çamurlarının toprakta kullanılması Yönetmeliği ph<7 5 ph<6 6 ph<7 ph 7 6 ph<7 ph 7 Cd Cr Cu Hg Ni Pb Zn

25 Toprakta kullanılabilecek stabilize arıtma çamurunda müsaade edilecek maksimum ağır metal konsantrasyonları Element Sınır değerler (mg/kgkm) Direktif 86/278/EEC Önerilen Evsel ve kentsel arıtma çamurlarının toprakta kullanılması Yönetmeliği Cd Cr Cu Hg Ni Pb Zn

26 Toprakta kullanılabilecek stabilize arıtma çamurundaki organik bileşiklerin konsantrasyonlarının ve dioksinlerin sınır değerleri Organik bileşikler AB Sınır değerler mg/kg KM Evsel ve kentsel artıma çamurlarının toprakta kullanılması Yönetmeliği AOX LAS DEHP NPE PAH 6 6 PCB Dioksinler Sınır değerler Ng TE/kg KM PCDD/F

27 Toprakta on yıllık ortalama esas alınarak bir yılda verilmesine müsaade edilecek ağır metal yükü sınır değerleri Element Direktif 86/278/EEC (g/ha/yıl KM) Sınır yük değeri Önerilen (g/ha/yıl KM) Evsel ve kentsel artıma çamurlarının toprakta kullanılması Yönetmeliği (g/da/yıl KM) Cd Cr Cu Hg Ni Pb Zn

28 Atıksu Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik MADDE 1 Bu Yönetmeliğin amacı; atıksu altyapı tesisleri ile evsel katı atık bertaraf tesislerinin kurulması, bakımı, onarımı, işletilmesi, kapatılması ve izlenmesi, bu tesislerle ilgili olarak verilen tüm hizmetleri karşılayabilecek tam maliyet esaslı tarifelerin; atıksu altyapı yönetimleri, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler tarafından belirlenmesi, ayarlanması ve uygulanması yoluyla çevresel altyapı hizmetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamaktır. c) Arıtma çamuru bertarafına veya geri kazanılmasına,

29 Kirleten öder ilkesi Kirleten: Faaliyetleri sırasında veya sonrasında doğrudan veya dolaylı olarak çevre kirliliğine, ekolojik dengenin ve çevrenin bozulmasına neden olan gerçek ve tüzel kişileri Atıkların oluşturduğu veya oluşturması muhtemel çevresel kirlenme ve bozulmayı önlemek, sınırlandırmak, gidermek ve çevrenin iyileştirilmesini sağlamak için yapılan ve/veya yapılacak tüm yatırımların ve harcamaların kirletenler veya bozulmaya neden olanlar tarafından karşılanacağı ilkesi

30 Tam maliyet esaslı tarife: Atıksu ve evsel katı atık ile ilgili verilen tüm hizmetler karşılığında ortaya çıkan toplam sistem maliyetinin bu hizmetlerden yararlananlara yansıtılmasına yönelik yöntemi ve bu yöntemle hesaplanmış ücretler listesini, Tam maliyet muhasebesi: Atıksu ve evsel katı atık sistemlerinin devamı için gerekli tüm maliyetin belirlendiği, toplandığı ve raporlandığı hesaplama sistemini,

31 Teşekkürler Bülent Topkaya

32

33

34

35

36

37

38 EK I-A TOPRAKTAKİ AĞIR METAL SINIR DEĞERLERİ Ağır Metal (Toplam) 6 ph<7 mg. kg -1 Fırın Kuru Toprak ph 7 mg. kg -1 Fırın Kuru Toprak Kurşun Kadmiyum 1 1,5 Krom Bakır Nikel Çinko Civa 0,5 1 EK I-C TOPRAKTA KULLANILACAK STABĠLĠZE ARITMA ÇAMURUNDAKĠ ORGANĠK BĠLEġĠKLERĠN KONSANTRASYONLARININ VE DĠOKSĠNLERĠN SINIR DEĞERLERĠ Organik BileĢikler Sınır değerler (mg kg -1 kuru madde) AOX (Adsorblanabilen organik halojenler) 500 LAS (Lineer alkilbenzin sülfonat) DEHP (Diftalat(2-ethylhexyl)) 100 NPE (Nonil fenol ile 1 ve 2 etoksi grubu olan nonil fenol etoksilatların toplamını içerir) PAH (Polisiklik aromatik hidrokarbon veya poliaromatik hidrokarbonların toplamı ) PCB (28, 52, 101, 118, 138, 153, 180 sayılı poliklorlu bifenil bileşiklerinin toplamı) EK I-B TOPRAKTA KULLANILABİLECEK STABİLİZE ARITMA ÇAMURUNDA MÜSAADE EDİLECEK MAKSİMUM AĞIR METAL MUHTEVALARI Ağır Metal (Toplam) Sınır Değerler (mg kg -1 kuru madde) Kurşun 750 Kadmiyum 10 Krom 1000 Bakır 1000 Nikel 300 Çinko 2500 Civa 10 Ağır Metal (Toplam) Sınır Yük Değeri (g da -1 yıl -1, kuru madde) Kurşun 225 Kadmiyum 3 Krom 300 Bakır 300 Nikel 90 Çinko 750 Civa 3 Dioksinler ng Toksik EĢdeğer.kg -1 PCDD/F Poliklorlu dibenzodioksin/dibenzofuranlar kuru madde 100 EK I-E TOPRAKTA ON YILLIK ORTALAMA ESAS ALINARAK BĠR YILDA VERĠLMESĠNE MÜSAADE EDĠLECEK AĞIR METAL YÜKÜ SINIR DEĞERLERĠ

39 EK I-A TOPRAKTAKİ AĞIR METAL SINIR DEĞERLERİ Ağır Metal (Toplam) 6 ph<7 mg. kg -1 Fırın Kuru Toprak ph 7 mg. kg -1 Fırın Kuru Toprak Kurşun Kadmiyum 1 1,5 Krom Bakır Nikel Çinko Civa 0,5 1 EK I-B TOPRAKTA KULLANILABİLECEK STABİLİZE ARITMA ÇAMURUNDA MÜSAADE EDİLECEK MAKSİMUM AĞIR METAL MUHTEVALARI Ağır Metal (Toplam) Sınır Değerler (mg kg -1 kuru madde) Kurşun 750 Kadmiyum 10 Krom 1000 Bakır 1000 Nikel 300 Çinko 2500 Civa 10

40

41 EK I-D MİKROBİYOLOJİK ANALİZ Arıtma çamuruna uygulanan stabilizasyon yöntemi sonucunda E. Coli nin en az 2 Log10 (% 99) indirgenmesi sağlanmalıdır

42 EK - 1 Atık Su Arıtma Çamuru İle İlgili AB Yönetmeliği Avrupa atık politikası, yönetim önceliklerinin hiyerarşisini baz alır: Minimizasyon Geri Kazanım Enerjiyi tekrar kazanarak Yakma Düzenli Depolama Aşağıda sunulan AB yönetmeliği, atık su arıtma çamurunun işlenmesi ve bertarafını etkilemektedir. Evsel Atık Suyun Arıtımı Direktifi (91/271/EEC) Direktif, atık suyun arıtılması ile ilgili katı kurallar getirirken atık su artıma çamurunun miktarınıda önemli ölçüde arttırmaktadır. Direktif, tüm AB üyesi ülkelerin, tarihine kadar, 2000 PE[1] değerini aşan atık su arıtma tesisleri için atık suyun ikinci kez arıtılmasını sağlayacak altyapıyı oluşturmalarını gerektirmektedir. Temiz su kabul eden noktalardaki çıkışlarda, atık su, besleyiciler ve organik maddeler açısından arıtılmalıdır (Madde 4 ve 5). Direktif, evsel atık arıtma çamurunun, deniz ve temiz su çıkışını tarihinden sonra yasaklamıştır (Madde 14) Atık Su Arıtma Çamurunun Tarımda Kullanılması Halinde Çevrenin ve Özellikle Toprağın Korunması Direktifi (86/278/EEC). Bu direktif, artıma çamurunun zirai alanda kullanılması halinde uyulması gereken yönetmeliklerle ilgilidir. Bu yönetmelikler aşağıdaki kuralları içermektedir. Ön arıtma Arıtma çamurunda ağır metal bulunmaması ile ilgili sınırlamalar Kuru katı atık miktarı ve birim alan ve zamana düşen ağır metaller ile ilgili sınırlamalar Artıma çamurunun yayıldığı toprakta ağır metal bulunmasına ilişkin sınırlamalar ve toprağın ph değeri ile ilgili kurallar Mikro kirleticilerin bulunması ile ilgili sınırlamalar Toprağa eklenen besleyici miktarı ile ilgili sınırlamalar (N ve P) Ekim tercihleri ile ilgili sınırlamalar Arıtma çamurunun yarıldığı zirai alana ulaşma şartlarına ilişkin sınırlamalar Yasal uyum kontrolü Atıkların Düzenli Depolanması Direktifi (1999/31/EC) Bu taslak direktif, depolama sahalarına ilişkin tasarım, inşa, işletme ve kapatma kurallarını tanımlar. Direktif, düzenli depolama alanlarını üç kategoriye ayırır ve bu kategoriler örtücü tabaka ve denetim kurallarına göre farklılık gösterir. Tehlikeli Atıklar için Düzenli Depolama Tesisleri Tehlikeli olmayan Atıklar için Düzenli Depolama Tesisleri Tesirsiz (inert) atıklar için Düzenli Depolama Tesisleri Atık su arıtma çamurunun düzenli depolama sahasında depolanması yasak değildir. Ancak biyolojik olarak parçalanabilen atık olduğu için kısıtlanmıştır. Kısıtlama hedefi, 1995 te çıkan biyolojik olarak parçalanabilen atık miktarının2006 da %75, 2009 da % 50, 2016 da ise %25 inin depolama sahalarında depolanması öngörülmüştür yılında, toplanan evsel atığının %80 inden fazlasını düzenli depolama sahalarına bertaraf etmiş üye ülkeler, hedeflerine ulaşmayı 4 yıllık bir süre için erteleyebilirler. Atığın Yakılması Direktifi (94/67/EC) Bu direktif, tüm atık yakma tesislerini, artıma çamuru yakma tesislerini ve tüm bu tesislerin emisyon standartları ile ilgili kararları içerir. Hava emisyonları Yakma ile oluşan katı kalıntılar ve emisyon gazı temizlenmesi (artıma çamuru külü) Emisyon gazı temizlenmesinden çıkan atık su (temizleme suyu) Kül kalıntısından oluşan sızıntı suyu Arıtma çamuru yakma tesisleri, yetkililer tarafından çevresel uygunluk açısından onaylanmalıdır [1] PE bir atık su artıma tesisinin kapasitesini tanımlayan sık kullanılan bir terimdir (bir tür ortak payda). Örneğin 2000 PE iki bin kişiye eşdeğerdir: 2000 kişi tarafından üretilecek atık suyun miktarına ve kalitesine eşittir.

43 Conventional sludge treatment

44

45 Patogens are killed but active afterwards

46 İzmir sludge disposal

47

48 Solar drying!!

49 Sludge drying beds

50

51

52 Quality assurance Both future regulations on sludges and biowaste stress the producer responsibility and quality assurance as key issues. The producer should guarantee the suitability of the product for the intended use and shall implement a quality assurance system for the whole process (production + application). This system shall be independently audited. Quality assurance necessary will contribute to users acceptance because the producers can present their auditor s report to the people to whom they supply sludges or compost. In this context of quality control of biowaste, the EU Directives also establish information, transparency and record keeping requirements.

53 The role of services companies Waste management and recycling companies have a key role for achieving this objective, further on the implementation and compliance of legislation, but also to attain sustainable biowaste recycling operations at reasonable costs through different actions: Independent Consultancy and Basic Engineering in the first project stages Independent Technology selection in the context of any client reality Development of Public-Private teams and partnership for excellence in management Marketing expertise for final products (compost ) to avoid compost hills Imagination, Initiative and Flexibility for designing and building the future Integrated Waste Recycling Facilities: Ecoparks

54 Çamur üretimi

55 Atık üretiminin azaltılması The Directive on Waste 75/442/EEC (amended by the Directive 91/156/EEC), is considered the Waste Framework Directive. Member States are called to adopt the measures to encourage the prevention and reduction of waste and its potential harmful effects. European Waste Catalogue (EWC), which is a nonexhaustive list of wastes, periodically revised, completes the 91/156 Directive. EU strategy for Waste Management (July 1996) confirms the hierarchy of principles established in 1989, considering the following order of priority: I. Prevention of the generation of wastes and of its hazardousness. Promotion of clean technologies and products, the reuse and recycling schemes, eco-audit schemes, and complementary actions on consumer information and education altogether with the european ecolabel system. II. Reuse, recovery of materials (recycling) and energy recovery. Priority should be given to direct reuse and material recycling. Less preferred alternatives are energy recovery operations, and the last option would be the mere thermal destruction of waste. Special emphasis is done in waste selection at the source, involving the society in waste policy. III. Disposal. Disposal of stabilized waste in a way that does not harm human health or the environment.

56 AB Biyolojik Atık Yönetimi ile ilgili mevzuat Kentsel katı atıkların organik bileşeni Arıtma tesisi çamuru veya biyokütle Hayvansal atıklar Bazı endüstriyel atık ve çamurlar, yeşil ve bahçe atıkları The quantity of sludge has been increasing greatly in Europe after the implementation of Council Directive 91/271/ECC on urban wastewater treatment. Recent official reports coming from a survey financed by EU results in a production of 7,5 millions of tones (dry matter).

57 AB Biyolojik Atık Yönetimi ile ilgili Atık üretimini azaltılması mevzuat Kentsel katı atıkların organik bileşeni Arıtma tesisi çamuru veya biyokütle Hayvansal atıklar Endüstriyel atık ve çamurlar, yeşil ve bahçe atıkları

58 Atık üretiminin azaltılması Temiz üretim teknolojilerinin ve ürünlerin yaygınlaştırılması. Tekrar kullanım ve geri dönüşüm şemaları ile destekleyici faaliyetlerin, ekoetiketleme ve eğitim sistemlerinin yaygınlaştırılması II. Reuse, recovery of materials (recycling) and energy recovery. Tekrar kullanım Priority should be given to direct reuse and material recycling. Less preferred alternatives are energy recovery operations, and the last option would be the mere thermal destruction of waste. Special emphasis is done in waste selection at the source, involving the society in waste policy. III. Disposal. Disposal of stabilized waste in a way that does not harm human health or the environment.

59 Biyoatıklar Kentsel katı atıkların organik bileşeni Arıtma tesisi çamuru veya biyokütle Hayvansal atıklar Endüstriyel atık ve çamurlar, yeşil ve bahçe atıkları

60 Atık yönetim politikası AB AB atık yönetim politikasının anahtar prensipleri: Önleme prensibi : Üretim mümkün olan her yerde en aza indirilmelidir. Üretici sorumluluğu ve Kirleten Öder Prensibi İhtiyatlılık prensibi : Olası sorunların öngörülmesi Yakınlık prensibi : Atıkların üretildikleri yere yakın konumlarda bertarafı.

61 Atık üretiminin azaltılması Temiz üretim teknolojilerinin ve ürünlerin yaygınlaştırılması. Tekrar kullanım, geri dönüşüm ve enerji kazanımı Stabilize atığın insan ve çevre sağlığına olumsuz etki etmeyecek şekilde bertarafı Atık Çerçeve Direktifi: 75/442/EEC + 91/156/EEC Avrupa Atık Katalogu (EWC)

62 Tekrar kullanım ve geri dönüşüm (Araziye uygulama, kompostlama) Önleme aşamasından sonraki en önemli ikinci adım. Bertaraf edilecek atık miktarının azaltılması ve doğal kaynakların tasarruf edilmesi: tekrar kullanım, geri dönüşüm, kompostlama ve atıktan enerji kazanımı önem taşımaktadır. Bu nedenle, AB çeşitli mevzuat yayınlamıştır: Organik atıkların gübre, kompost veya toprak iyileştiricisi olarak geri dönüşümü..

63 Another possibility for organic waste (not only sewage sludge) is their composting. In the EU, there are an overabundance of fertilizer regulations, but they only refer to chemical fertilizers (NPK etc). There is no regulation about organic fertilizers or about compost. Here, the regulation of the Eco-label for improvers in Europe (Commission Decision 98/488/EU and Commission Decision 12 February 2001) which establishes the ecological criteria for the award of the Community eco-label to soil improvers should be mentioned. That regulation considers as soil improvers the materials sold as end user products for gardening to be added to the soil to improve at least its physical condition or its physical and biological condition without causing harmful effects. The criteria are: product source, soil degradation, water pollution, nutrient loadings, safety, nuisance and labeling. Inexplicably, the Eco-label regulation excludes products containing sewage sludge.

64 Nowadays, the European Commission is working in a proposal (2nd draft) of Biological Treatment of Biodegradable Waste for soil application, also known as Composting Directive. That work document includes a comprehensive list of biodegradable residues and has the following objectives: - The promotion of the biological treatment of organic waste by harmonizing the national measures concerning its management in order to prevent or reduce any negative impact on the environment. - The protection of soil and the insurance in the use of biowaste results in agricultural benefit. - The insurance that human, animal and plant health are not affected by the use of biowaste. The document is in line with the hierarchy principle of the European waste policy. The main aspects in this proposal are the separate collection, composting, anaerobic digestion (biogas recovery), biological treatments and finally use on land. Only treated biowaste is allowed to be spread on land. Subsequently, it establishes the necessary requirements, the producer responsibility and finally the labeling and shipment requirements. High quality standards for compost are required. The agricultural use or land application of organic waste is considered the best environmental option.

65 Energy Recovery from waste One of the possibilities of valorization of organic wastes is its incineration or combustion with energy recovery. We must remember that the thermal destruction without energy recovery is not valorization, it is elimination. Another possibility is anaerobic digestion with energy recovery from the methane produced in that process. Both are sources of renewable energy. The EU Commission underlines the need of suitable Community criteria for waste recovery operations, particularly energy recovery operations, and identifies the importance of criteria concerning the use of waste, in particular as a fuel or other source of energy.

66 In the field of waste incineration, the EU has approved several Directives: Council Directives 89/369/EEC and 89/429/EEC on the prevention and reduction of air pollution from municipal waste incineration plants and Council Directive 94/67/EC relative to hazardous waste incineration. At present, the Directive 2000/76/EC on the incineration of waste has regulated together the incineration of municipal waste and hazardous waste. The organic waste is under that legal provision but not all the organic waste. That Directive excludes from its scope the plants that treat only vegetable waste from forestry, agriculture and the food processing industry, wood waste and cork waste. Its main provisions are limit values of emissions, the need of permit, the operation conditions. The Directive does not impel the energy recovery of waste incineration and that is not in accordance with the waste hierarchy of waste management. At the moment, the EU Commission is working on a Proposal for a Directive on the promotion of electricity from renewable energy sources in the internal electricity market (COM,2000; 279 final). The adoption of this draft Directive is an important part of the Community strategy to further expand the generation of electricity from renewable energy sources in the EU and, therefore, an important step towards the EU s climate change Kyoto commitments. The purpose of this Directive is to create a common framework in order to promote an increase of the contribution of renewable energy sources to electricity production. Biomass from agriculture and forestry, vegetable waste from forestry and from the food production industry, untreated wood and cork waste is not included as renewable energy source. That proposal establishes targets of emissions reductions.

67 Disposal (Landfill) In accordance with the waste hierarchy, landfill is the last option for organic waste. The recent 1999/31/EC Directive, on Landfill of waste, determines stringent operational and technical requirements for waste landfill; it provides measures, procedures and guidance to prevent or reduce negative effects on the environment (pollution of surface water, groundwater, soil and air, greenhouse effect) as well as any resulting risk to human health coming from landfills. This Directive sets ambitious objectives to reduce the amount of biodegradable waste ( any waste that is capable of undergoing anaerobic or aerobic decomposition ), sent to landfill, through separate collection, composting, biogas production or materials / energy recovery and recycling: - Not later than 2006 reduction to 75% of the total amount of biodegradable municipal waste produced in Not later than 2009 reduction to 50%. - Not later than 2012 reduction to 35%. Briefly, the best option for the valorization of organic waste is its agricultural use as a soil amendment, providing that all the regulations direct o indirectly applicable are observed.

68 Quality and operational requirements The reuse and recycling routes of biodegradable wastes shall minimize the adverse effects on the environment. Considering that beneficial reuse of this materials is a priority in the waste policy of the UE, and that the use of biowaste in agriculture should be encouraged, quality requirements immediately arise. Some of the major risks to be evaluated when organic wastes are applied to land are: Potentially Toxic Elements (PTE) and persistent organic pollutants (POPs) Nitrogen lixiviating to the ground water contributing to eutrophication Pathogens dwelling upon decaying fecal substances Although sewage sludge represents only a small part of all organic waste used for agricultural land spreading, currently only sewage sludge is regulated by specific legislation (Directive 86/278/ECC). The future sludge directive probably will introduce more strict limits for heavy metals, new requirements for several groups of organic substances and pathogen reduction. All these limits are now under discussion, but they are based more on the prevention principle than in a true risk assessment. Preventive action should be taken at source, discharges of heavy metals and organic compounds to the sewers must be reduced, considering not only the contribution of industrial wastewater but also those of domestic uses of water, and the contribution of run-off waters. The current limits for heavy metals set by the Directive 86/278/ECC are indicated in Table 1. It also shows the new limits that probably will be established after its revision. The future Biological Treatment of Biodegradable Waste Directive has the objective of promoting biological treatment of biodegradable waste. This Directive will cover a wider range of organic wastes, promoting its composting and setting high quality requirements for the final product (see Table 1).

69 Sustainable biowaste management in the EU EU policy on waste and its legislative framework is highly protective for environment, enforces separate collection and promotes biowaste recycling as a priority action in the way towards a sustainable society. General objectives for a sustainable biowaste management are: Public participation and acceptance. Moderate Investments and Operational costs Codes of good practices in the whole production and recycling process. Social voluntary agreements including the different parts involved: (Safe Sludge Matrix (UK), Swedish farmers and Sludge producers (Sweden), National Biosolids Partnership (USA)

70 A critical view of EU policy on biowaste There are still some gaps in EU policy and legislation on waste, from the manager perspective: Still there are very different national and regional legislations and national policies on waste. (E.g. 19 different regulations in 15 EU countries relatives to sewage sludge utilization) Lack of a common frame for all the biowaste management and recycling: - Big differences in quality standards between 3rd draft Sludge Dir. and 2nd draft Biowaste Dir. - Too strict pollutants limits (even lowest than soil background concentration). - Lack of consideration of Alkaline Stabilization, Thermal Drying and other non biological technologies in 2nd draft Biowaste Directive Difficulties for Wastewater operators (legal and administrative), to control or enforce pollutants control at source.

71 Biowaste accounts for 30%-45% of municipal solid waste in Europe. The European Commission defines biowaste as biodegradable garden and park waste, food and kitchen waste from households, restaurants, caterers and retail premises, and comparable waste from food processing plants. The definition does not include forestry or agricultural residues, manure, sewage, sludge or other biodegradable waste, such as natural textiles, paper or processed wood. The main environmental threat from biowaste is methane production in landfill. Methane is said to be over 20 times more environmentally harmful a greenhouse gas than carbon dioxide. According to the European Environment Agency (EEA), biowaste management in the EU 27 differs widely, with member states divided into three groups: those relying on incineration, those with high recovery rates and those with a lot of landfill.

72 &RQFOXVLRQV Sewage sludge can be used beneficially on land as a soil conditioner and fertiliser, but, because of contamination with pollutants, the application of sewage sludge requires knowledge of trace element contents in soils. Under intensive agricultural land use conditions, there is evidence that soil organic matter contentsare ongoing decreasing, mainly in soils of southern Europe. Knowledge of trace element and organic matter contents in soils is essential to a proper understanding of the current state of European soils in relation to waste disposal options. A European-wide assessment of trace element and organic matter contents in particular areas is not possible without more in-depth analyses and standardisation. A specific approach within a limited time span is proposed: ½ a short term action over about one year, aiming to ascertain what the needs for data and standardisation in Europe are; ½ a long term action over about three years, to fulfil the obvious need for standardisation and fill the gaps in data. A European Soil Monitoring System should be set up using existing systems in the member countries of the European 15 and, if necessary, take further samples in regions that clearly need more data.

73 Sludge originates from the process of treatment of waste water. Due to the physical-chemical processes involved in the treatment, the sludge tends to concentrate heavy metals and poorly biodegradable trace organic compounds as well as potentially pathogenic organisms (viruses, bacteria etc) present in waste waters. Sludge is, however, rich in nutrients such as nitrogen and phosphorous and contains valuable organic matter that is useful when soils are depleted or subject to erosion. The organic matter and nutrients are the two main elements that make the spreading of this kind of waste on land as a fertiliser or an organic soil improver suitable.

74 The progressive implementation of the Urban Waste Water Treatment Directive 91/271/EEC in all Member States is increasing the quantities of sewage sludge requiring disposal. From an annual production of some 5.5 million tonnes of dry matter in 1992, the Community is heading towards nearly 9 million tonnes by the end of This increase is mainly due to the practical implementation of the Directive as well as the slow but constant rise in the number of households connected to sewers and the increase in the level of treatment (up to tertiary treatment with removal of nutrients in some Member States). The Directive sets the following targets for secondary treatment of waste waters coming from agglomerations:

75 at the latest by 31 December 2000 for agglomerations of more than 15,000 p.e. (population equivalent); at the latest by 31 December 2005 for agglomerations between 10,000 and 15,000 p.e.; at the latest by 31 December 2005 for agglomerations of between 2,000 and 10,000 p.e. discharging to fresh waters and estuaries. There are more stringent provisions for agglomerations discharging into sensitive areas such as fresh waters or estuaries.

76 The Sewage Sludge Directive 86/278/EEC seeks to encourage the use of sewage sludge in agriculture and to regulate its use in such a way as to prevent harmful effects on soil, vegetation, animals and man. To this end, it prohibits the use of untreated sludge on agricultural land unless it is injected or incorporated into the soil. Treated sludge is defined as having undergone "biological, chemical or heat treatment, long-term storage or any other appropriate process so as significantly to reduce its fermentability and the health hazards resulting from its use". To provide protection against potential health risks from residual pathogens, sludge must not be applied to soil in which fruit and vegetable crops are growing or grown, or less than ten months before fruit and vegetable crops are to be harvested. Grazing animals must not be allowed access to grassland or forage land less than three weeks after the application of sludge. The Directive also requires that sludge should be used in such a way that account is taken of the nutrient requirements of plants and that the quality of the soil and of the surface and groundwater is not impaired.

77 Although at Community level the reuse of sludge accounts for about 40% of the overall sludge production, landfilling as well as incineration in some Member States are the most widely used disposal outlets despite their environmental drawbacks. Revision of the Sewage Sludge Directive Directive 86/278/ EEC was adopted over 20 years ago with a view to encourage the application of sewage sludge in agriculture and to regulate its use, so as to present harmful effects on soil, vegetation, animals and humans. The European Commission is currently assessing whether the current Directive should be reviewed and if so, the extent of this review. For example, Directive 86/278/EEC sets limit values for seven heavy metals. Since its adoption, several Member States have enacted and implemented stricter limit values for heavy metals and set requirements for other contaminants.

78 the reduction of biodegradable municipal waste to be landfilled: - by 2006 to 75% of total biodegradable municipal waste produced in 1995; - by 2009 to 50%; - by 2016 to 35%.

79

80 Table 3 Quality of sewage sludge (on dry solids) recycled to agriculture (2006) Parameter BE a,b) DE ES FI b) IT PT a) SE UK BG CY CZ EE b) HU LT LV PT SI SK b) Zinc Copper Lead Nickel Chromium Mercury < Cadmium < Total Nitrogen Total Phosphorus

81

82

83

84

85

86

87