Düşün, düşün Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni (Sayı 40/16, 14 Ekim 2016)

Transkript

1 Düşün, düşün Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni (Sayı 40/16, 14 Ekim 2016) Geçen hafta neler oldu? *** TBMM, OHAL in 3 ay süreyle uzatılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresini kabul etti. Darbe girişiminin ardından tutuklananların sayısı 34 bin 259'a yükseldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gülen Cemaati ne yönelik soruşturmada hiç kimsenin mağdur olmadığını öne sürdü. *** AYM, CHP nin OHAL döneminde yürürlüğe giren 668 sayılı kanun hükmündeki kararnamenin iptali için yaptığı başvuruyu yetkisizlik gerekçesiyle reddetti. *** Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muižnieks, KHK lerle hukukun üstünlüğü ve insan hakları temel ilkelerinden uzaklaşıldığını belirtti; hızla olağan sürece dönülmesini istedi. *** Avrupa Yargı Kurulları Ağı (ENCJ), HSYK'nın yargıçların atanması, görevden alınması ve kovuşturulmasında yargı bağımsızlığı ilkelerine uygun davranmadığını açıkladı. HSYK üyelerinin seçim usulünde değişiklik yapılmasını isteyen Erdoğan ise meslekten ihraçlar yoluyla adalet teşkilatının Gülen örgütünden temizlendiğini söyledi. *** Adalet Bakanı Bekir Bozdağ yeni ceza paketini açıkladı. Taslak, Meclis te kabul edilirse OHAL KHK leriyle yapılan düzenlemeler TCK ve CMK da yapılan değişiklerle kalıcı hale gelecek. *** MHP lideri Bahçeli nin başkanlık sistemi tartışmalarını yeniden gündeme getirmesinin ardından Başbakan Yıldırım Yeni Anayasa teklifimizi en kısa sürede Meclis'e getireceğiz dedi; güçlü bir siyasi iradeyi oluşturacak bir sistem değişikliği gerektiğini savundu. *** Musul daki TSK personelinin çekilmesini isteyen Irak la yaşanan diplomatik kriz sürüyor. Erdoğan, Türkiye nin terörle mücadelede kendi topraklarında olduğu gibi Suriye ve Irak ta da aynı hakka sahip olduğunu savundu; Irak Başbakanına Muhatabım değilsin... Biz bildiğimizi okuyacağız dedi. *** Dünya Enerji Kongresi için İstanbul'a gelen Putin ile Erdoğan basına kapalı bir görüşme yaptı. Toplantıdan iki ülke arasındaki normalleşme sürecinin hızla devam etmesi mesajı çıktı. Türk Akımı Gaz Boru Hattı Projesi'ne ilişkin anlaşma imzalandı. *** AKP nin Diyarbakır Dicle İlçe Başkanı Deryan Aktert ve Van Özalp İlçe Başkan Yardımcısı Aydın Muştu uğradıkları silahlı saldırı sonucu öldürüldü. Saldırıları HPG üstlendi. TSK, 29 Ağustos tan bu yana PKK'ye yönelik yürütülen operasyonlarda 88 güvenlik görevlisi ve 537 PKK'linin öldüğünü açıkladı. *** Sayıştay, 2015 yılı denetim raporlarını TBMM ye sundu. Hükümetin yasal düzenlemelerle giderek işlevsizleştirdiği Sayıştay; denetim güçlüklerine, kuralsızlıklara ve usulsüzlüklere dikkat çekti. Ayrıntılar için:

2 Darbe soruşturmalarında tutuklu sayısı 34 bin 259'a yükseldi Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, darbe girişiminin ardından başlatılan soruşturmalarda tutuklananların 34 bin 259'a yükseldiğini söyledi. toplamda 77 bin 545 şüpheli hakkında işlem yapıldı. 3 bin 690 hâkim ve savcı için soruşturma izni çıkarıldı, 2 bin 194 hâkim ve savcı, Yargıtay da görevli 102, Danıştay da görevli 41, AYM de görevli 2, HSYK da görevli 5 üye tutuklandı. Öte yandan Milli Eğitim Bakanlığı, 13 Ekim tarihi itibariyle 2 bin 400 öğretmenin daha açığa alındığını duyurdu. HSYK 184 hâkim ve savcıyı daha açığa aldı. FETÖ soruşturması kapsamında 189 hakim ve savcı hakkında gözaltı kararı çıkarıldı. Ankara Adliyesi ve Yargıtay binasında arama yapıldı. Avrupa Konseyi: OHAL'e son verin, KHK larla sınır aşıldı Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muiznieks, Türkiye deki OHAL ve uygulamalarının sonuçları üzerine yayınladığı memorandumda KHK lerle hukukun üstünlüğü ve insan hakları temel ilkelerinden uzaklaşıldığını belirtti; hızla olağan sürece dönülmesini istedi. Muiznieks, hükümetin tezinin aksine Fransa daki OHAL kararının hükümete kararnameler ile idare hakkı tanımadığı ve Türkiye dekinden çok farklı olduğunu belirtti. Söz konusu metne erişim için: Türkçesi için: 2

3 HRW: Türkiye'de eleştirel televizyon haberciliği sona erdi İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch) Türkiye de eleştirel televizyon haberciliğinin fiilen sona erdiğini belirtti. Örgütün Türkiye direktörü Emma Sinclair-Webb, Hükümetin olağanüstü hali, 15 Temmuz darbe girişimiyle hiçbir ilgisi olmayan muhalif sesleri susturmak için keyfi biçimde kullanacağına dair endişeler haklı çıktı. Ağırlıklı olarak Kürtler, Aleviler ve muhalefet partilerini destekleyenlerin izlediği TV ve radyo kanallarının kapatılması, eski günlere geri dönüldüğünü ve hükümetin kendi televizyon ve radyolarında yayınlanan haberlerden farklı haberlerin yayınlanmasını istemediğini gösteriyor dedi. Avrupa Yargı Kurulları Ağı (ENCJ): HSYK bağımsız değil Avrupa ülkelerinde yargı bağımsızlığı için çalışan kurumların çatı örgütü olan Avrupa Yargı Kurulları Ağı (ENCJ), Türk yargısının bağımsızlık ve tarafsızlık şartını artık karşılamadığını açıkladı. Açıklamada; hem darbe öncesi hem de darbe sonrasında HSYK nin, yargıçların atanması, görevden alınması ve kovuşturulmasında yargı bağımsızlığı ilkelerine uygun davranmadığı ve bu konudaki endişelerin HSYK ye bildirildiği ancak sonuç alınamadığı belirtildi. Ağ; Aralık 2016 da yapılacak Genel Kurulu nda, HSYK nin gözlemci statüsünün askıya alınmasını görüşecek. Açılamanın tam metni için: 3

4 Suikasta uğrayan siyasetçiler AKP nin Diyarbakır Dicle İlçe Başkanı Deryan Aktert ve Van Özalp İlçe Başkan Yardımcısı Aydın Muştu öldürüldü. Saldırıları HPG üstlendi. Başlatılan operasyonlarda Diyarbakır'da aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) yöneticilerinin de bulunduğu 55 kişi gözaltına alındı, HDP ve DBP binalarına baskınlar düzenlendi. Gergerlioğlu Facebook paylaşımı nedeniyle açığa alındı Doktor Ömer Faruk Gergerlioğlu, hakkında sosyal medya paylaşımları nedeniyle açılan idari soruşturma kapsamında Kocaeli Valiliği tarafından açığa alındı. MAZLUMDER eski Genel Başkanı ve T24 yazarı olan Gergerlioğlu, Facebook hesabından PKK bayrağı ile Türk bayrağı konulmuş temsili tabutların başlarındaki kadınların fotoğrafını, paylaşarak, Bu fotoğrafa bakıp niye bu savaşın bitirip tüketmekten başka anlamı olmadığını anlarsınız. Analar aynı, bayraklar farklı..! Ölünce farkımız kalmıyor birbirimizden.! mesajını vermişti. 4

5 10 Ekim anması öncesi Ankara da eylem yasağı 10 Ekim Ankara Katliamı'nın birinci yıl dönümünde Ankara genelinde her türlü toplantı ve gösteri yürüyüşü yasaklandı. Ankara Tren Garı önünde anma için toplananlara polis gaz bombası, tazyikli su ve plastik mermiyle saldırdı. Çok sayıda kişi gözaltına alındı. Bursa daki anmaya da polis müdahale etti. DİSK, katliamın ardından, televizyon ve gazete yayınlarının incelendiği Medyada 10 Ekim Katliamı raporunu yayınladı. Raporun detayları için: A.Ü. akademisyenleri cezalandırmayı sürdürüyor Anadolu Üniversitesi Rektörlüğü, Barış İçin Akademisyenler grubunun Bu Suça Ortak Olmayacağız metnini imzalayan akademisyenleri cezalandırmada hız kesmiyor. OHAL ilanından sonra 21 imzacı akademisyeni açığa alan üniversite yönetimi sözleşme yenileme süresi gelen imzacı akademisyenlerin görevlerine de son veriyor. Üniversitenin sözleşmesini yenilememesi nedeniyle araştırma görevlisi Fidan Güneş Gürgör, Yrd. Doç. Dr. Ozan Devrim Yay, öğretim görevlileri Dr. Abdullah Deveci, Eser Öykü Dede, Gülcan Ergün, uzmanlar Murat Yıkılmaz ve Duygu Abbasoğlu ile okutmanlar Osman Şişman ve Zafer Güzey in üniversite ile ilişiği kesildi. 5

6 Online depolama sitelerine erişim engeli RedHack'in bakan Berat Albayrak'a ait olduğu öne sürülen e-postaları yayınlamasının ardından, bulut depolama servisleri Dropbox, Google Drive, GitHub ve OneDrive a Bilgi Teknolojileri ve İletişimi Kurumu (BTK) tarafından erişim engeli getirildi. Prof. Dr. Yaman Akdeniz bu durumun Türkiye nin yüzde 99 unun dosyalarına erişememesi anlamına geldiğini belirtti ve hukuki süreç başlatacaklarını duyurdu. Tepkiler üzerine yasak kararları kaldırırken, EngelliWeb'in verilerine göre 10 Ekim itibariyle Türkiye'de engellenen site sayısı 114 bin 257'ye ulaştı. Cezasız kalan dosyalar Ankara Başsavcılığı, 12 Eylül askeri darbesinin mimarı Kenan Evren in yanı sıra Milli Güvenlik Konseyi üyeleri ile 610 asker ve siyasetçi hakkında anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs etme suçundan açılan soruşturmada zaman aşımı gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi. Bianet muhabiri Beyza Kural ı 6 Kasım 2015'te haber takibi sırasında darp ederek ters kelepçe takan polisler hakkında takipsizlik kararı verildi. Savcılık, 3 polis hakkında Zor kullanma yetkisini aşarak yaralama suçlamasıyla yaptığı soruşturmada muhabirin yaralanmasının yaşamanı tehlikeye sokan durum olmadığı nı belirterek polislerin zor kullanma yetkisini aşmadıklarını savundu. Kural gözaltına alınırken kayıtta olan kamerasına polislerden birinin Bundan sonra hiçbir şey eskisi gibi değil artık, bunu öğreteceğiz size" şeklindeki sözleri yansımıştı. 6

7 Öte yandan Türkiye, cezasız kalan dosyalarla ilgili AİHM de mahkum olmaya devam ediyor. AİHM; 2008 yılında Yüksekova da polisin müdahale ettiği Newroz kutlamalarında vurularak öldürülen İkbal Yaşar ile ilgili başvuruda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi nin (AİHS) yaşam hakkını düzenleyen 2. maddesinin etkin soruşturma yapılmayarak ihlal ettiğine hükmetti. Türkiye nin 20 bin Euro manevi tazminat ödemesine karar verilirken; Yüksekova Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü soruşturmada ise altı yıldır işlem yapılmadı, sorumlular bulunmadı ve yargılama başlamadı. DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ NDE BU HAFTA Gündemden uzak kalmayın Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin. OHAL de Basın Özgürlüğü Son çıkarılan KHK'yle kapatılan Azadi TV, Jiyan TV ve Zarok TV ile Özgür Gün TV ile Özgür Gün Radyo'ya polis baskınıyla arama yapıldı, çalışanları darp edilerek gözaltına alındı, sayımın ardından binaları mühürlendi. Hayatın Sesi kanalına da baskın yapıldı. TGS yaptığı açıklamada 15 Temmuz'dan bu yana 2 bin 500 gazetecinin işsiz kaldığını açıkladı, radyo ve TV lerin kapatma kararından bir an önce vazgeçilmesi gerektiğini vurguladı. 7

8 İfade Özgürlüğü Davaları Basın ve ifade özgürlüğü davaları devam ediyor. Kapatılan Özgür Gündem gazetesi yazarı Mehmet Ali Çelebi, "Harita Denemesi" başlıklı yazısı nedeniyle terör örgütü propagandası suçlamasıyla yargılandığı davada hakim karşısına çıktı, bir sonraki duruşma 15 Aralık'ta. Yazar Murat Özyaşar beş gün gözaltında tutulduktan sonra bırakıldı. Özgür Gündem NGYY'den Fehim Işık'ın davası ise ertelendi. Fırat Kalkanı Operasyonu TSK'nın ÖSO ile düzenlediği "Fırat Kalkanı" operasyonu devam ediyor. Fırat Kalkanı Harekatı'nın 46'inci gününde, TSK destekli Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) birlikleri IŞİD kontrolündeki Baragat ve Kefergan köyünü yoğun ateş altına aldı. Ayrıca operasyonun harekat merkezi Gaziantep e bir tabur asker sevkıyatı gerçekleştirildi. Askerlerin çoğunluğunu erlerin oluşturduğu, kafilede rütbelilerin de bulunduğu öğrenildi. DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI Kapatılan Özgür Gündem gazetesi yazarı Mehmet Ali Çelebi, "Harita Denemesi" başlıklı yazısı nedeniyle terör örgütü propagandası suçlamasıyla gazetenin Sorumlu Yazıişleri Müdürü İnan Kızılkaya ile birlikte yargılandığı davada hakim karşısına çıktı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen dava 15 Aralık 2016'ya ertelendi. 8

9 İzmir de 3 Mayıs 2015 te HDP seçim bürosu açılısında yaptıkları konuşmalar nedeniyle "yasadışı örgüt propagandası" ile suçlanan Pınar Aydınlar, Hacay Yılmaz ve Murat Elmastaş hakkındaki davanın üçüncü duruşması İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Mahkeme heyeti kararını açıklamak üzere duruşmayı 27 Ekim 2016 tarihine erteledi. Aydınlık Gazetesi'nde 9 Nisan 2015 tarihinde yayınlanan "Erdoğan'ın Yargılanması" başlıklı yazısından dolayı, hakkında "Cumhurbaşkanına hakaret" suçundan hakkında İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi dava açılan Prof. Dr. Örsan Öymen beraat etti. İstanbul da evlerine baskın yapan polislerden birinin silahından çıkan kurşunla hayatını kaybeden Dilek Doğan ın ölümüyle ilgili açılan davaya İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinde devam edildi. Dosyadaki delillerden biri olan Doğan ın vurulma anına dair görüntülerin silindiği tespit edilirken incelenmesi için jandarma kriminale gönderilecek. Duruşma 12 Ocak 2017 tarihine ertelendi. Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak amacıyla başlatılan Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği kampanyasına katıldığı için örgüt propagandası yaptığı iddiasıyla hakkında dava açılan Av. Ayşe Batumlu ve gazetenin tutuklu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya nın duruşması, İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi nde görüldü. Batumlu duruşmaya katılmazken, Kızılkaya nın savunmasına alan mahkeme heyeti davayı 22 Aralık 2016 ya erteledi. Diyarbakır ın Lice ilçesindeki kalekol protestosunda askerlerin açtığı ateş sonucu öldürülen 18 yaşındaki Medeni Yıldırım ile ilgili davanın beşincisi duruşması Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Esasa dair mütalaasını veren savcı davanın tek sanığının beraatını talep etti. Mahkeme heyeti, dava dosyasındaki eksikliklerin tamamlanması ve avukatlara savunma yapmaları için süre vererek duruşmayı Kasım ayına bıraktı. Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in öldürülmesine ilişkin üst düzey emniyet mensuplarıyla Yargıtay'ın bozduğu ana davanın 8 sanığının da aralarında bulunduğu 35 kişinin yargılanmasına İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde devam edildi. Bülten yayına hazırlandığı sırada duruşma sürmekteydi. GELECEK HAFTANIN DURUŞMALARI 'Bu Suça Ortak Olmayacağız' başlıklı bildiri nedeniyle haklarında dava açılan akademisyenler için Kuşadası nda bir sivil itaatsizlik eylemi yapan ve 'onlar suçluysa biz de suçluyuz' diyerek kendilerini ihbar eden 52 kişi hakkında 'terör örgütü propagandası' suçlamasıyla açılan davanın duruşması 19 Ekim 2016'da Söke 2. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek. İfade özgürlüğü ile ilgili olaylara ilişkin haberleri adresinden takip edebilir ve haftalık bültene ulaşabilirsiniz. 9