BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR"

Transkript

1 BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR İdeal Gaz Yasaları Gazlarla yapılan deneyler, 17. yüzyılda başlamış olup fizikokimya dalında yürütülen ilk bilimsel nitelikteki araştırmalardır. Gazlar için basınç (p), hacim (v), sıcaklık (T) ve madde miktarı (n) hal değişkenlerinden herhangi ikisi sabit tutulup diğerleri arasındaki değişmeler denel yoldan belirlenerek şekilde verilmiştir. (a) Boyle ve Mariotte Deneyi için özdeş grafikler Bu grafiklerin yorumlanmasıyla bulunan, gazlara ilişkin bazı basit yasalar şunlardır. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

2 BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Boyle ve Mariotte yasası Robert Boyle 1662 de ve Edme Mariotte 1676 da bağımsız olarak yaptıkları çalışmalardan şekilde özetlenen sonuca varmışlardır. Şekildeki grafikler sabit T için çizildiğinden izoterm adını alır. p-1/v doğusunun eğiminden Boyle-Mariotte yasasının matematiksel ifadesi aşağıdaki gibi yazılır. p = Δp Δ( 1 v ) = p 1/v = pv = sabit ( 1 v ) n,t «molar miktarları ve sıcaklıkları aynı olan ideal gazların basınçları ile hacimleri çarpımı her basınçta aynıdır» Charles ve Gay-Lussac Yasası - 1 J. A. Charles ve Gay Lussac bağımsız olarak şekilde görülen sonuca varmıştır. (b) Charles ve Gay- Lussac Deneyi 1 (c) Charles ve Gay- Lussac Deneyi 2 (d) Avagadro Deneyi Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 2

3 BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Charles bulduğu sonuçları yayınlamamış, Gay-Lussac ise 1802 yılında yayınladığı için bu yasa genelde Gay-Lussac yasası olarak geçer. Sabit basınçta çizilen bu tür grafiklere izobar denir ve v=f(t) doğrusunun eğiminden bu yasanı matematiksel ifadesi çıkarılır. v T n,p = Δv ΔT = v T = sabit «Molar miktarları ve basınçları aynı olan ideal gazların sıcaklıklarının eşit ölçüde değiştirilmesi için ısıtılarak ya da soğutularak hacimlerinin de aynı ölçüde değiştirilmesi gerekmektedir» Hacim ilk değerinin 1/273,15 i kadar değiştirildiğinde sıcaklıktaki değişme 1ºC olarak alınmıştır. Tersine, sıcaklık 1ºC değiştirildiğinde hacimdeki bağıl değişme /K -1 = 1/273,15 şeklinde gazların genleşme katsayısı olarak tanımlanmıştır. Hacim termometrik özellik olarak alınıp bu yasa uyarınca sabit basınçta çalışan ideal gaz termometreleri yapılmaktadır. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 3

4 BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Charles ve Gay-Lussac Yasası - 2 Şekilde (c) grafiği ile verilen ve izokor (sabit hacim) adı verilen p-t doğrusunun eğiminden bu yasanın matematiksel ifadesi aşağıdaki şekilde yazılır. p T n,v = Δp ΔT = p T = sabit «Molar miktarları ve hacimleri aynı olan gazların sıcaklıklarının eşit ölçüde değiştirilmesi için ısıtılarak ya da soğutularak basınçlarının da eşit ölçüde değiştirilmesi gerekir» Basınç ilk değerinin 1/273,15 i kadar değiştirildiğinde sıcaklıktaki değişme 1ºC olarak tanımlanmıştır. Tersine, sıcaklık 1ºC değiştirildiğinde basınçtaki bağıl değişme /K -1 = 1/273,15 şeklinde basınç katsayısı olarak tanımlanmıştır. Basınç termometrik özellik olarak alınıp bu yasa uyarınca sabit hacimde çalışan ideal gaz termometreleri yapılmaktadır. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 4

5 BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Avagadro Yasası Şekilde (d) grafiği ile verilen v-n doğrusunun eğiminden Avagadro yasasının matematiksel ifadesi aşağıdaki şekilde yazılır. v n T,p = Δv Δn = v n = V = sabit «Sıcaklık ve basınçları aynı olan gazların hacimlerinin eşit ölçüde değiştirilmesi için molar miktarlarının da eşit ölçüde değiştirilmesi gerekmektedir» Avagadro yasası için eş anlamlı başka tanımlar da yapılabilir. İdeal gaz denklemi İdeal gaz kavramı bir varsayımdır. Doğada tam ideal bir gaz yoktur. Ancak, basınçları çok düşürülerek sıfıra yaklaştırılan bütün gazlar ideal gaz varsayımına uyarlar. Basınç düşerken moleküller arasındaki etkileşmeler azalarak ortadan kalktığı ve çok artan gaz hacmi yanında moleküllerin öz hacimleri ihmal edilebilecek kadar küçük kaldığı için gazlar ideale yaklaşmaktadır. Oldukça düşük p lerde yapılan yukarıdaki deneylerde kullanılan gazların ideal davrandığı ve bulunan yasaların da yalnızca ideal gazlar için geçerli olduğu bugün kesin olarak bilinmektedir. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 5

6 İDEAL GAZ DENKLEMİ Bir ideal gazın hacmini diğer hal değişkenlerine bağlı olarak veren fonksiyonun tam diferansiyelinde anılan yasaların matematiksel tanımları yerine yazılıp iki hal arasında integral alınarak en genel ideal gaz denklemi aşağıdaki şekilde bulunur. v= f(t, p, n) dv = v T n,p dt + v p n,t dp + v n T,p dn dv = (v/t) dt (v/p) dp + (v/n) dn dv/v = dt/t dp/p + dn/n ln(v 2 /v 1 ) = ln (T 2 /T 1 ) ln (p 2 /p 1 ) + ln (n 2 /n 1 ) ln(v 2 /v 1 ) = ln (T 2 p 1 n 2 /T 1 p 2 n 1 ) p 1 v 1 /n 1 T 1 = p 2 v 2 /n 2 T 2 = =pv/nt = sabit = R Buradan, n mol ve v/n=v olduğundan 1 mol ideal gaz denklemleri sırasıyla R evrensel gaz sabiti olmak üzere, pv = nrt pv = RT şeklinde yazılır. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 6

7 İDEAL GAZ DENKLEMİ Kütlesi m, molar kütlesi M, toplam hacmi v ve molar hacmi V olan bir ideal gazın içinde N molekül varsa L Avagadro sabiti olmak üzere molar miktar, n = m/m = N/L = v/v eşitliklerinden biri ile hesaplanır. Evrensel gaz sabitinin Avagadro sabitine oranlanmasıyla bir molekül başına evrensel gaz sabiti olan Boltzman sabiti aşağıdaki şekilde tanımlanır. k B = R/L Molar miktar yerine molekül sayısı alındığında ideal gaz denklemi ve birim hacimdeki molekül sayısı N/v N' alındığında basınç için sırasıyla, pv = (N/L)RT = Nk B T ve p = (N/v)k B T = N'k B T eşitlikleri tanımlanır. Evrensel gaz sabitinin çeşitli birimler ile verilen değerlerinden bazıları en hassas olarak aşağıdaki gibidir. R = 8,3143 JK -1 mol -1 = 1,9872 cal K -1 mol -1 = 0, atm dm 3 K -1 mol -1 = 0,08314 bar dm 3 mol -1 K -1 Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 7

8 İDEAL GAZ YASALARI Örnek: Molar miktarlara ilişkin hesaplamalar Bir kalorimetre bombasındaki yakma işlemlerinde kullanılmak üzere 20 dm 3 hacmindeki çelik bir gaz tüpünde 120 atm basınçta oksijen bulunmaktadır. Hacmi 350 cm 3 olan bir kalorimetre bombası bir yanma için sıcaklık değişmeden basınç 25 atm olana dek oksijen ile doldurulmaktadır. Çelik tüpteki oksijen ile kaç kez yanma yapılabilir? Çözüm: Kalorimetrenin hacmi v 1, çelik tüpün hacmi v 2 olsun. Çelik tüpteki basınç 25 atm e düşerek basınç denkliği kurulana dek kalorimetre bombasına kendiliğinden oksijen gelecektir. Bir yakma için gerekli olan, çelik tüpte kullanılmadan kalan ve çelik tüpte başlangıçta bulunan sırasıyla n 1, n 2 ve n 3 mol oksijen miktarları arasında yanma sayısı x olmak üzere yazılan mol denkliği bağıntısında ideal gaz denklemi kullanılarak hesaplama yapılırsa yanma sayısı, xn 1 +n 2 =n 3, xp 1 v 1 /RT+p 1 v 1 /RT=p 2 v 2 /RT, x = (p 2 v 2 -p 1 v 2 )/p 1 v 1 x=( )/(25 0,35)=217,14 = 217 Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi olarak bulunur. Ödev: Bir gaz deposunda 27ºC ve 798 mm Hg da 2500 m 3 hidrojen bulunmaktadır. Bu hidrojen 25 dm 3 hacmindeki çelik tüplere 27ºC daki basıncı 140 atm olacak şekilde pompalanarak doldurulacaktır. Depodaki hidrojen için kaç çelik şişe gereklidir? [750] 8

9 İDEAL GAZ YASALARI Örnek: Basınç denkliği Hacimleri eşit olan iki balon, hacmi ihmal edilebilecek kadar dar bir boru ile birleştirilmiştir. Başlangıçta her iki balonda toplam olarak 27ºC ve 0,50 atm de 0,70 mol hidrojen bulunmaktadır. Birinci balon 127ºC da bir yağ banyosuna daldırılırken, ikinci balon 27ºC da tutulduğunda son basıncı ve her balondaki hidrojen miktarını bulunuz? Çözüm: Balonların eşit olan v hacmi ideal gaz denkleminden bulunup işlem sırasında gazın miktarının değişmediği düşünülerek yazılan mol denkliğinde yerine konursa son basınç ve balonlardaki madde miktarları bulunur. p(2v)=(n 1 +n 2 )RT ; v=(n 1 +n 2 )RT/2p=0,7 0, /2 0,5 = 17,22 dm 3 (n 1 +n 2 )= pv RT 1 + pv RT 2 = vp R 1 T T 2 ; 0,7 = 17,22p 0,082 n 1 =pv/rt = 0,57 17,22/0, = 0,40 mol p= 0,57 atm. n 2 = 0,70 0,40 = 0,30 mol olarak hesaplanır. Ödev: Hacmi ihmal edilebilecek kadar dar bir boru ile birbirine bağlanmış eşit hacimli iki balon kaynayan su içine batırıldığında basınç 0,5 atm olarak ölçülmüştür. Balonlardan biri kaynayan su içinde tutulurken diğeri su-tuz karışımına daldırıldığında sistemin son basıncı ne olur? [0,423 atm] Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 9

10 İDEAL GAZ YASALARI Örnek: İdeal gaz denkleminin kimyasal hesaplamalarda kullanılması Molar kütlesi 148 g mol -1 olan bir alken nicel olarak hidrojenlendiriliyor. Bu alkenin 0,345 gramı 20ºC ve 1 atm basınç altındaki hacmi 224 cm 3 olan hidrojenle birleştiğine göre moleküldeki çift bağ sayısını bulunuz? Çözüm: Alkendeki çift bağ sayısı x olmak üzere hidrojenle doyurma tepkimesinin denklemi aşağıdaki şekildedir, R 1 ( CH=CH ) x R 2 + xh 2 R 1 ( CH 2 CH 2 ) x R 2 Bu tepkime denklemine göre alken ve hidrojenin n 1 ve n 2 miktarları arasında yazılan sabit oranlar yasasından ideal gaz denklemi kullanılarak çift bağ sayısı hesaplanır, n 1 /n 2 = 1/x ; x(m/m) 1 = (pv/rt) 2, x(0,345/148)= 1 0,224/(0, ), x = 4 Ödev: Haber Bosch yöntemi uyarınca N 2 + 3H 2 2NH 3 tepkimesine göre amonyak üretiminde gerekli azot havadan sağlanmaktadır. Hacimsel olarak azotun % 6 aşırısı kullanıldığına göre 150 ton amonyak üretmek için hacimce % 78,1 azot içeren havadan gereken miktarın 20ºC ve 1,2 atm deki hacmini hesaplayınız? [1, m 3 ] Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 10

11 İDEAL GAZ YASALARI Örnek: Mol kütle ve molekül formülü Kütlesel nicel analizi % 22,10 C ; % 4,58 H ve % 73,32 Br olan bir organik bileşiğin 0,1525 gramının 20ºC ve 730 mm Hg daki hacmi 35,05 cm 3 olarak ölçülmüştür. Bileşiğin molar kütlesi ve molekül formülünü bulunuz? Çözüm: İdeal gaz denkleminden molar kütle aşağıdaki şekilde hesaplanır. M = mrt/pv = 0,1525 0, /(730/760) 0,03505 = 108,83 g mol -1 Nicel analiz verileri kullanılarak sabit oranlar yasası uyarınca bir mol bileşik içindeki elementlerin molar miktarlarına geçilir. Molar oranlar atom sayılarının oranlarına eşit olacağından bileşiğin molekül formülü, C : H : Br = (108,83 0,221/12) : (108,83 0,0458/1) : (108,83 0,7332/79,9) C : H : Br = 2 : 5 : 1 C 2 H 5 Br Ödev: Kütlesel nicel analizi % 14,3 C ; % 1,2 H ve % 84,5 Cl olan bir bileşiğin buharlaşan 1 gramının 120ºC ve 752 mm Hg daki hacmi 194 cm 3 olarak ölçüldüğüne göre molar kütle ve molekül formülünü bulunuz? [C 2 H 2 Cl 4 ] Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 11

İDEAL GAZ KARIŞIMLARI

İDEAL GAZ KARIŞIMLARI İdeal Gaz Karışımları İdeal gaz karışımları saf ideal gazlar gibi davranırlar. Saf gazlardan n 1, n 2,, n i, mol alınarak hazırlanan bir karışımın toplam basıncı p, toplam hacmi v ve sıcaklığı T olsun.

Detaylı

TERMODİNAMİĞİN BİRİNCİ YASASI

TERMODİNAMİĞİN BİRİNCİ YASASI İç Enerji Fonksiyonu ve C v Isınma Isısı Kimyasal tepkimelerin olmadığı kapalı sistemlerde kütle yanında molar miktar da sabit kalmaktadır. Madde miktarı n mol olan kapalı bir ideal gaz sistemi düşünelim.

Detaylı

FİZİKOKİMYA I ARASINAV SORU VE CEVAPLARI 2013-14 GÜZ YARIYILI

FİZİKOKİMYA I ARASINAV SORU VE CEVAPLARI 2013-14 GÜZ YARIYILI Soru 1: Aşağıdaki ifadeleri tanımlayınız. a) Sistem b)adyabatik sistem c) Kapalı sistem c) Bileşen analizi Cevap 1: a) Sistem: Üzerinde araştırma yapmak üzere sınırladığımız bir evren parçasına verilen

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Kinetik Gaz Kuramından Gazların Isınma Isılarının Bulunması Sabit hacimdeki ısınma ısısı (C v ): Sabit hacimde bulunan bir mol gazın sıcaklığını 1K değiştirmek için gerekli ısı alışverişi. Sabit basınçtaki

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Kinetik Gaz Kuramının Varsayımları Boyle, Gay-Lussac ve Avagadro deneyleri tüm ideal gazların aynı davrandığını göstermektedir ve bunları açıklamak üzere kinetik gaz kuramı ortaya atılmıştır. 1. Gazlar

Detaylı

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Sistem ve Hal Değişkenleri Üzerinde araştırma yapmak üzere sınırladığımız bir evren parçasına sistem, bu sistemi çevreleyen yere is ortam adı verilir. İzole sistem; Madde ve her türden enerji akışına karşı

Detaylı

TERMODİNAMİĞİN BİRİNCİ YASASI

TERMODİNAMİĞİN BİRİNCİ YASASI İzotermal ve Adyabatik İşlemler Sıcaklığı sabit tutulan sistemlerde yapılan işlemlere izotermal işlem, ısı alışverişlerine göre yalıtılmış sistemlerde yapılan işlemlere ise adyabatik işlem adı verilir.

Detaylı

ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERSĐ GAZLAR KONU ANLATIMI

ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERSĐ GAZLAR KONU ANLATIMI 2008 ANKARA ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME DERSĐ GAZLAR KONU ANLATIMI DERS SORUMLUSU:Prof. Dr. Đnci MORGĐL HAZIRLAYAN:Derya ÇAKICI 20338451 GAZLAR Maddeler tabiatta katı, sıvı ve gaz olmak

Detaylı

GAZLAR. Farklı sıcaklıklardaki iki gazın difüzyon hızları GAZLARIN ÖZELLİKLERİ

GAZLAR. Farklı sıcaklıklardaki iki gazın difüzyon hızları GAZLARIN ÖZELLİKLERİ GAZLAR GAZLARIN ÖZELLİKLERİ Aşağıdaki soruları doğru-yanlış olarak kodlayınız. 1. Maddenin en düzenli halidir. 2. Küçük hacimlere kadar sıkıştırılabilirler. 3. Gaz molekülleri arasındaki itme ve çekme

Detaylı

KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. Bölüm m 7 GAZLAR Gazlar:

Detaylı

1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür.

1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür. 1 GENEL KİMYA Mol Kavramı 1 Mol Kavramı Günlük hayatta kolaylık olsun diye, çok küçük taneli olan maddeler tane yerine birimlerle ifade edilir. Örneğin pirinç alınırken iki milyon tane pirinç yerine ~

Detaylı

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR

BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR BÖLÜM 1: TEMEL KAVRAMLAR Hal Değişkenleri Arasındaki Denklemler Aralarında sıfıra eşitlenebilen en az bir veya daha fazla denklem kurulabilen değişkenler birbirine bağımlıdır. Bu denklemlerden bilinen

Detaylı

İdeal gaz Moleküllerin özhacimlerinin moleküllerin serbestçe dolaştıkları tüm hacim oranı çok küçük olan (yani tüm hacim yanında ihmal edilebilecek

İdeal gaz Moleküllerin özhacimlerinin moleküllerin serbestçe dolaştıkları tüm hacim oranı çok küçük olan (yani tüm hacim yanında ihmal edilebilecek İdeal gaz Moleküllerin özhacimlerinin moleküllerin serbestçe dolaştıkları tüm hacim oranı çok küçük olan (yani tüm hacim yanında ihmal edilebilecek kadar küçük kalan), Moleküllerinin arasında çekme ve

Detaylı

Katlı oranlar kanunu. 2H 2 + O 2 H 2 O Sabit Oran ( 4 g 32 g 36 g. 2 g 16 g 18 g. 1 g 8 g 9 g. 8 g 64 g 72 g. N 2 + 3H 2 2NH 3 Sabit Oran (

Katlı oranlar kanunu. 2H 2 + O 2 H 2 O Sabit Oran ( 4 g 32 g 36 g. 2 g 16 g 18 g. 1 g 8 g 9 g. 8 g 64 g 72 g. N 2 + 3H 2 2NH 3 Sabit Oran ( Sabit oranlar kanunu Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır. Bu sabit oranın varlığı ilk defa 799 tarihinde Praust tarafından bulunmuş ve sabit oranlar kanunu şeklinde

Detaylı

GAZLAR GAZ KARIŞIMLARI

GAZLAR GAZ KARIŞIMLARI DALTON KISMİ BASINÇLAR YASASI Aynı Kaplarda Gazların Karıştırılması Birbiri ile tepkimeye girmeyen gaz karışımlarının davranışı genellikle ilgi çekicidir. Böyle bir karışımdaki bir bileşenin basıncı, aynı

Detaylı

GENEL KİMYA. 10. Hafta.

GENEL KİMYA. 10. Hafta. GENEL KİMYA 10. Hafta. Gazlar 2 Gaz halindeki elementler 25 0 C ve 1 atmosfer de gaz halinde bulunan elementler 3 Gaz halindeki bileşikler 4 Gazların Genel Özellikleri Gazlar, bulundukları kabın şeklini

Detaylı

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1.

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1. GAZLAR-1 Gazların Genel Özellikleri Maddenin en düzensiz hâlidir. Maddedeki molekül ve atomlar birbirinden uzaktır ve çok hızlı hareket eder. Tanecikleri arasında çekim kuvvetleri, katı ve sıvılarınkine

Detaylı

6. İDEAL GAZLARIN HAL DENKLEMİ

6. İDEAL GAZLARIN HAL DENKLEMİ 6. İDEAL GAZLARIN HAL DENKLEMİ Amaç: - Sabit bir miktar gaz (hava) için aşağıdaki ilişkilerin incelenmesi: 1. Sabit sıcaklıkta hacim ve basınç (Boyle Mariotte yasası) 2. Sabit basınçta hacim ve sıcaklık

Detaylı

O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde

O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 1) Suyun ( H 2 O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 10 6 m 3 olduğuna göre, birbirine komşu su moleküllerinin arasındaki uzaklığı Avagadro sayısını kullanarak hesap ediniz. Moleküllerin

Detaylı

DENEY FÖYÜ BALIKESİR-2015

DENEY FÖYÜ BALIKESİR-2015 DENEY FÖYÜ BALIKESİR-2015 2 İçindekiler DEVRE ŞEMASI... 3 DENEY SETİNDE KULLANILAN MALZEMELER... 3 TEORİK BİLGİ... 4 BOYLE-MARİOTTE KANUNU... 4 GAY-LUSSAC KANUNU... 7 DENEYLER... 10 Deney TE 680-01...

Detaylı

Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar.

Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar. KİNETİK GAZ KURAMI Gazların sıcaklık,basınç ve enerji gibi makro özelliklerini molekül kütlesi, hızı ve sayısı gibi mikroskopik özelliklerine bağlar. Varsayımları * Gazlar bulundukları kaba göre ve aralarındaki

Detaylı

GAZLAR GAZLARIN ÖZELLİKLERİ

GAZLAR GAZLARIN ÖZELLİKLERİ GAZLARDAKİ NİCELİKLER A. MOL SAYISI Saf maddelerin mol sayısı (n), kütlesinin, mol kütlesine bölünmesi ile bulunur. Mol Kütlesi = Kütle Mol Kütlesi Mol sayısı, tanecik sayısından da bulunur. 1 mol saf

Detaylı

Çözüm: m 1 = m 2 = 1g, G = 6.66 x 10-8 cm 3 /s.g, r = 1 cm. m m 1 2 F = G r 2 1 x 1. F = 6.66 x 10-8 1 F = 6.66 x 10-8 din (= g.

Çözüm: m 1 = m 2 = 1g, G = 6.66 x 10-8 cm 3 /s.g, r = 1 cm. m m 1 2 F = G r 2 1 x 1. F = 6.66 x 10-8 1 F = 6.66 x 10-8 din (= g. 1 ÖRNEKLER (Ref. e_makaleleri) 1. Kütleleri 1g olan ve birbirlerinden 1 cm uzaklıkta bulunan iki kütle arasındaki çekim kuvveti, din cinsinden, ne kadar olur? 10-13 cm uzaklıktaki iki nötron arasındaki

Detaylı

6. Aşağıdaki tablodan yararlanarak X maddesinin ne olduğunu (A, B,C? ) ön görünüz.

6. Aşağıdaki tablodan yararlanarak X maddesinin ne olduğunu (A, B,C? ) ön görünüz. 1. Lavosier yasası nedir, açıklayınız. 2. C 2 H 4 + 3O 2 2CO 2 + 2 H 2 O tepkimesine göre 2,0 g etilenin yeterli miktarda oksijenle yanması sonucu oluşan ürünlerin toplam kütlesi nedir, hesaplayınız. 3.

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Maxwell - Boltzmann Enerji ve Hız Dağılımları İçinde N molekül bulunan ve toplam enerjisi E olan bir gaz düşünelim. Gaz içindeki her molekül başına düşen E/N ortalama enerjisi çoğu molekülün sahip olduğu

Detaylı

Gazların Özellikler Barometre Basıncı Basit Gaz Yasaları

Gazların Özellikler Barometre Basıncı Basit Gaz Yasaları İÇERİK Gazların Özellikler Barometre Basıncı Basit Gaz Yasaları Boyle Yasası Charles Yasası Avogadro Yasası Gaz Davranışları ve Standart Koşullar İdeal ve Genel Gaz Denklemleri Gaz Karışımları Gaz Yasalarına

Detaylı

Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar.

Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar. Kinetik ve Potansiyel Enerji Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar. Işıma veya Güneş Enerjisi Isı Enerjisi Kimyasal Enerji Nükleer Enerji

Detaylı

SINAV SÜRESİ 90 DAKİKADIR. BAŞARILAR

SINAV SÜRESİ 90 DAKİKADIR. BAŞARILAR FİZİKSEL KİMYA I FİAL SIAVI 0.0.0 : AD SYAD : İMZA SRU 5 Toplam PUA 0. Zn(k) + C(g) ----> Zn(g) + C (g) reaksiyonu için standart reaksiyon entalpisinin sıcaklığa bağımlılığı olduğuna göre reaksiyon için;

Detaylı

TERMODİNAMİĞİN ÜÇÜNCÜ YASASI

TERMODİNAMİĞİN ÜÇÜNCÜ YASASI Termodinamiğin Üçüncü Yasası: Mutlak Entropi Yalnızca entropi değişiminin hesaplanmasında kullanılan termodinamiğin ikinci yasasının ds = q tr /T şeklindeki matematiksel tanımından entropinin mutlak değerine

Detaylı

TE-680 İDEAL GAZ KANUNLARI EĞİTİM SETİ DENEY FÖYÜ

TE-680 İDEAL GAZ KANUNLARI EĞİTİM SETİ DENEY FÖYÜ TE-680 İDEAL GAZ KANUNLARI EĞİTİM SETİ DENEY FÖYÜ DENEYSAN EĞİTİM CİHAZLARI SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. Küçük Sanayi sitesi 12 Ekim Cad. 52.Sok. No:18A BALIKESİR Tel:0266 2461075 Faks:0266 2460948 http://www.deneysan.com

Detaylı

TY T Temel Yeterlilik Testi

TY T Temel Yeterlilik Testi Ortaöğretim lanı MF - 01 TY T Temel Yeterlilik Testi Kimya Ders Föyü Mol Mol: Maddeyi oluşturan tanecikleri saymayı kolaylaştıran bir paketleme sistemidir. 1. 3 S atomu için verilen; I. 1 mol S atomu 3

Detaylı

Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir.

Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir. GAZLAR Maddeler tabiatta katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunurlar. Gaz hali genel olarak molekül ve atomların birbirinden uzak olduğu ve çok hızlı hareket ettiği bir haldir. Gaz molekülleri birbirine

Detaylı

SINAV SÜRESİ 80 DAKİKADIR. BAŞARILAR

SINAV SÜRESİ 80 DAKİKADIR. BAŞARILAR FİZİKSEL KİMYA I ARA SINAVI 31.07.2015 NO : AD SOYAD : İMZA SORU NO 1 2 3 4 Toplam PUAN 01. Kazdağlarının en yüksek tepesi olan Karataş tepesinin yüksekliği 1174 metredir. a. Deniz seviyesindeki oksijenin

Detaylı

7. Bölüm: Termokimya

7. Bölüm: Termokimya 7. Bölüm: Termokimya Termokimya: Fiziksel ve kimyasal değişimler sürecindeki enerji (ısı ve iş) değişimlerini inceler. sistem + çevre evren Enerji: İş yapabilme kapasitesi. İş(w): Bir kuvvetin bir cismi

Detaylı

Genel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı. Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler

Genel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı. Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler Genel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler İçindekiler 4-1 Kimyasal Tepkimeler ve Kimyasal Eşitlikler 4-2 Kimyasal Eşitlik ve Stokiyometri

Detaylı

Gazların fiziksel davranışlarını 4 özellik belirler.

Gazların fiziksel davranışlarını 4 özellik belirler. 6. Gazlar Gazların fiziksel davranışlarını 4 özellik belirler. Sıcaklık (K), Hacim (L), Miktar (mol), Basınç (atm, Pa (N/m 2 )). Birbirlerinden bağımsız değiller, herhangi 3 tanesinden 4. hesaplanabilir.

Detaylı

Soru No Program Çıktısı 3, ,10 8,10

Soru No Program Çıktısı 3, ,10 8,10 Öğrenci Numarası Adı ve Soyadı İmzası: CEVAP ANAHTARI Açıklama: Sınavda ders notları ve dersle ilgili tablolar serbesttir. Sorular eşit puanlıdır. SORU 1. Bir teknik sisteme 120 MJ enerji verilerek 80000

Detaylı

Termodinamik İdeal Gazlar Isı ve Termodinamiğin 1. Yasası

Termodinamik İdeal Gazlar Isı ve Termodinamiğin 1. Yasası İdeal Gazlar Isı ve Termodinamiğin 1. Yasası İdeal Gazlar P basıncında, V hacmindeki bir kaba konulan kütlesi m ve sıcaklığı T olan bir gazın özellikleri ele alınacaktır. Bu kavramların birbirleriyle nasıl

Detaylı

MADDENİN FİZİKSEL HÂLLERİ GAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ

MADDENİN FİZİKSEL HÂLLERİ GAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ MADDENİN FİZİKSEL HÂLLERİ GAZLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ 1.MADDENİN GAZ HÂLİ: Bulunduğu hacmi doldurabilen ve bastırarak hacmi büyük ölçüde küçültülebilen akışkanlara GAZ denir. Gazların Genel Özellikleri:

Detaylı

Maddeye hareket veren kuvveti, Isaac Newton (1642-1727) aşağıdaki matematiksel ifadeyle tanımlamıştır.

Maddeye hareket veren kuvveti, Isaac Newton (1642-1727) aşağıdaki matematiksel ifadeyle tanımlamıştır. 1 1. TEMEL TARİF VE KAVRAMLAR (Ref. e_makaleleri) Kuvvet Maddeye hareket veren kuvveti, Isaac Newton (1642-1727) aşağıdaki matematiksel ifadeyle tanımlamıştır. F=ma Burada F bir madde parçacığına uygulanan

Detaylı

MOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2

MOL KAVRAMI I.  ÖRNEK 2 MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere

Detaylı

FİZİKSEL KİMYA I FİNAL SINAVI

FİZİKSEL KİMYA I FİNAL SINAVI FİZİKSEL KİMYA I FİNAL SINAVI 21.08.2015 NO : AD SOYAD : İMZA SORU NO 1 2 3 4 5 Toplam PUAN Yalnızca 4 soruyu yanıtlayınız. Yanıtlamadığınız sorunun PUAN kısmına çarpı koyunuz. Aksi taktirde 5. Soru değerlendirme

Detaylı

Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders. kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın. Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan

Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders. kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın. Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan KİMYASAL DENGE Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan okuyunuz.. Kimyasal denge, tepkimeye giren maddeler ve

Detaylı

TEKNİK FİZİK ÖRNEK PROBLEMLER-EK2 1

TEKNİK FİZİK ÖRNEK PROBLEMLER-EK2 1 TEKNİK FİZİK ÖRNEK PROBLEMLER-EK2 ÖRNEK PROBLEM (KİNETİK ENERJİ) RÜZER şirketi 40 kw güce sahip bir rüzgar çiftliği kurmayı planlamıştır. Tasarlanan rüzgar türbinine gelecek rüzgarın debisi 000 kg/s dir.

Detaylı

FİZK Ders 1. Termodinamik: Sıcaklık ve Isı. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü.

FİZK Ders 1. Termodinamik: Sıcaklık ve Isı. Dr. Ali ÖVGÜN. DAÜ Fizik Bölümü. FİZK 104-202 Ders 1 Termodinamik: Sıcaklık ve Isı Dr. Ali ÖVGÜN DAÜ Fizik Bölümü www.aovgun.com http://fizk104.aovgun.com 1 Dersin İçeriği Bölüm A: Termodinamik 1.Sıcaklık 2.Isı ve Termodinamiğin 1. Kanunu

Detaylı

(T = sabit) V x V V T0 = (P = sabit) V x = T 0 T T

(T = sabit) V x V V T0 = (P = sabit) V x = T 0 T T 1 2. İDEAL GAZ VE GERÇEK GAZLAR (Ref. e_makaleleri) İdeal Bir Gazın Hal Denklemi P, V, T değişkenlerinden herhangi iki tanesi, belirli miktardaki bir gazın halini tanımlar ve üçüncü değişkeni de sabit

Detaylı

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA SORU 1: 32 16X element atomundan oluşan 2 X iyonunun; 1.1: Proton sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.2: Nötron sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.3: Elektron

Detaylı

Maddenin Halleri. Katı

Maddenin Halleri. Katı Katı Sıvı Gaz Gaz halde bulunan molekül sayısı azdır., Maddenin Halleri - Belirli bir şekli ve hacmi vardır.. - Tanecikler birbirine çok yakın ve düzenlidir. - Belli bir hacmi olmakla beraber bulunduğu

Detaylı

Kimyanın Temel Kanunları

Kimyanın Temel Kanunları Kimyanın Temel Kanunları A. Kütlenin Korunumu Kanunu Lavoiser miktarı belli olan kalay (Sn) parçasını içinde bir miktar hava bulunan bir fanusa koyarak tartmış.daha sonra fanusu içindekilerle birlikte

Detaylı

Termodinamik Termodinamik Süreçlerde İŞ ve ISI

Termodinamik Termodinamik Süreçlerde İŞ ve ISI Termodinamik Süreçlerde İŞ ve ISI Termodinamik Hareketli bir pistonla bağlantılı bir silindirik kap içindeki gazı inceleyelim (Şekil e bakınız). Denge halinde iken, hacmi V olan gaz, silindir çeperlerine

Detaylı

Bölüm 2. Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU

Bölüm 2. Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Bölüm 2 Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Sıcaklık ve Gazların Kinetik Teorisi Gazlarda Basınç Gaz Yasaları İdeal Gaz Yasası Gazlarda Basınç Gazlar parçacıklar arasında

Detaylı

Termal Genleşme İdeal Gazlar Isı Termodinamiğin 1. Yasası Entropi ve Termodinamiğin 2. Yasası

Termal Genleşme İdeal Gazlar Isı Termodinamiğin 1. Yasası Entropi ve Termodinamiğin 2. Yasası Termal Genleşme İdeal Gazlar Isı Termodinamiğin 1. Yasası Entropi ve Termodinamiğin 2. Yasası Sıcaklık, bir gaz molekülünün kütle merkezi hareketinin ortalama kinetic enerjisinin bir ölçüsüdür. Sıcaklık,

Detaylı

Genel Kimya BÖLÜM 8: GAZLAR. Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü

Genel Kimya BÖLÜM 8: GAZLAR. Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Genel Kimya BÖLÜM 8: GAZLAR Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Gaz Basıncı ve Ölçülmesi Barometre: açık hava basıncını ölçmeye yarayan alet Manometre: kapalı

Detaylı

Toprakta Kireç Tayini

Toprakta Kireç Tayini Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine

Detaylı

Bazı işlemlerde kısaltma olarak (No: Avogadro sayısı) gösterilir. Bir atomun gram türünden miktarına atom-gram (1 mol atom) denir.

Bazı işlemlerde kısaltma olarak (No: Avogadro sayısı) gösterilir. Bir atomun gram türünden miktarına atom-gram (1 mol atom) denir. KİMYASAL HESAPLAMALAR MOL KAVRAMI Mol: 6,02.10 23 taneciğe 1 mol denir. Bu sayıya Avogadro sayısı denir. Bazı işlemlerde kısaltma olarak (No: Avogadro sayısı) gösterilir. 1 mol Mg atomu 6,02.10 23 tane

Detaylı

TEMEL KĐMYA YASALARI A. KÜTLENĐN KORUNUMU YASASI (LAVOISIER YASASI)

TEMEL KĐMYA YASALARI A. KÜTLENĐN KORUNUMU YASASI (LAVOISIER YASASI) TEMEL KĐMYA YASALARI A. KÜTLENĐN KORUNUMU YASASI (LAVOISIER YASASI) Kimyasal olaylara giren maddelerin kütleleri toplamı oluşan ürünlerin toplamına eşittir. Buna göre: X + Y Z + T tepkimesinde X ve Y girenler

Detaylı

STOKİYOMETRİ. Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi

STOKİYOMETRİ. Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi STOKİYOMETRİ Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi Sülfür oksijen içerisinde yanarak kükürt dioksit oluşturur. Modeller elementel sülfürü (S8), oksijeni ve kükürt dioksit moleküllerini göstermektedir. Her

Detaylı

Sıcaklık (Temperature):

Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık (Temperature): Sıcaklık tanım olarak bir maddenin yapısındaki molekül veya atomların ortalama kinetik enerjilerinin ölçüm değeridir. Sıcaklık t veya T ile gösterilir. Termometre kullanılarak ölçülür.

Detaylı

KİMYASAL REAKSİYON MÜHENDİSLİĞİ

KİMYASAL REAKSİYON MÜHENDİSLİĞİ KİMYSL REKSİYON MÜHENDİSLİĞİ KMM 3262 Hafta Konular 1 Kimyasal reaksiyon mühendisliğine giriş, Kesikli ve akışlı reaktörlerin tasarım eşitliklerinin belirlenmesi, 2 Genel mol denkliği; Kesikli, sürekli

Detaylı

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g)

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) Sürtünmesiz piston H (g) He Yukar daki üç özdefl elastik balon ayn koflullarda bulunmaktad r. Balonlar n hacimleri eflit oldu una göre;. Gazlar n özkütleleri. Gazlar

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut

AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Bir otomobile lastiğinin basıncı, lastik içerisindeki havanın sıcaklığına bağlıdır. Hava sıcaklığı

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ

GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ 1 Gıdaların bazı fiziksel özellikleri: Yoğunluk Özgül ısı Viskozite Gıdaların kimyasal bileşimi ve fiziksel yapılarına bağlı olarak BELLİ SINIRLARDA DEĞİŞİR!!! Kimyasal

Detaylı

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz.

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz. Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, 2. Ara Sınavı Soruları 10.12.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20) 5 (20)

Detaylı

3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI

3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI 3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI S (k) + O SO + ısı Reaksiyon sonucunda sistemden ortama verilen ısı, sistemin iç enerjisinin bir kısmının ısı enerjisine dönüşmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Enerji sistemden

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ DENEYİN AMACI Gazlarda söz konusu olmayan yüzey gerilimi sıvı

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

GENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM

GENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM GENEL KİMYA KİMYASAL REAKSİYONLAR Kimyasal Tepkime Kimyasal tepkime, Bir ya da birkaç maddenin (tepkenler) yeni bir bileşik grubuna (ürünler) dönüştürülmesi işlemidir. Tepkenler Ürünler NO + 1/2 O 2 NO

Detaylı

Ödev 1 ve Cevapları. K. mol

Ödev 1 ve Cevapları. K. mol Ödev 1 ve Cevapları 04 Mart 2005 1) a)1 atmosfer basıncının 101325 N/m^2 olduğunu ispatlayın. İpucu: Toricelli deneyinden yararlanabilirsin. b)evrensel gaz sabitinin olduğunu ispat edin. Cevap: R=0.082057

Detaylı

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6 Şube NÖ-A NÖ-B Adı- Soyadı: Fakülte No: Kimya Mühendisliği Bölümü, 2015/2016 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Bütünleme Sınavı Soru ve Çözümleri 20.01.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)

Detaylı

E = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik

E = U + KE + KP = (kj) U = iç enerji, KE = kinetik enerji, KP = potansiyel enerji, m = kütle, V = hız, g = yerçekimi ivmesi, z = yükseklik Enerji (Energy) Enerji, iş yapabilme kabiliyetidir. Bir sistemin enerjisi, o sistemin yapabileceği azami iştir. İş, bir cisme, bir kuvvetin tesiri ile yol aldırma, yerini değiştirme şeklinde tarif edilir.

Detaylı

KİMYASAL BİLEŞİKLER İÇERİK

KİMYASAL BİLEŞİKLER İÇERİK KİMYASAL BİLEŞİKLER İÇERİK Mol, Molar Kütle Kimyasal Formülden Yüzde Bileşiminin Hesaplanması Bir Bileşiğin Yüzde Bileşiminden Kimyasal Formülünün Hesaplanması Organik Bileşiklerin Kimyasal Bileşiminin

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8

Detaylı

PNÖMATİK TEMEL PRENSİPLER. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN

PNÖMATİK TEMEL PRENSİPLER. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN PNÖMATİK Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN Havanın fiziksel özelliklerini öğreneceksiniz. HAVANIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Gazların uygun bir karışımı olan havada yaklaşık olarak %78 Azot, %21 Oksijen vardır, ayrıca

Detaylı

GENEL KİMYA. 6. Konu: Mol Kavramı ve Avagadro Sayısı

GENEL KİMYA. 6. Konu: Mol Kavramı ve Avagadro Sayısı GENEL KİMYA 6. Konu: Mol Kavramı ve Avagadro Sayısı Avagadro Sayısı ve Mol Kavramı Gündelik hayatta bazen maddeleri teker teker ifade etmek yerine toplu halde belirtmeyi tercih ederiz. Örneğin; 30 tane

Detaylı

Burada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s)

Burada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s) 1 Kimyasal Tepkimeler Kimyasal olaylar elementlerin birbirleriyle etkileşip elektron alışverişi yapmaları sonucu oluşan olaylardır. Bu olaylar neticesinde bir bileşikteki atomların sayısı, dizilişi, bağ

Detaylı

5) Çözünürlük(Xg/100gsu)

5) Çözünürlük(Xg/100gsu) 1) I. Havanın sıvılaştırılması II. abrika bacasından çıkan SO 3 gazının H 2 O ile birleşmesi III. Na metalinin suda çözünmesi Yukardaki olaylardan hangilerinde kimyasal değişme gerçekleşir? 4) Kütle 1

Detaylı

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No:

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No: Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru ve Çözümleri 05.01.2017 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)

Detaylı

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-2. İnstagram:kimyaci_glcn_hoca

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-2. İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-2 GERÇEK GAZLAR Gazların davranışlarını açıklayan kinetik teoriye göre; 1. Gaz tanecikleri çok küçük hacme sahip olduklarından kabın hacmine göre gaz taneciklerinin hacmi ihmal edilebilir. 2. Gaz

Detaylı

Vakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi

Vakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Vakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Giriş Bilimsel amaçla veya teknolojide gerekli alanlarda kullanılmak üzere, kapalı bir hacim içindeki gaz moleküllerinin

Detaylı

GENEL KİMYA. 7. Konu: Kimyasal reaksiyonlar, Kimyasal eşitlikler, Kimyasal tepkime türleri, Kimyasal Hesaplamalar

GENEL KİMYA. 7. Konu: Kimyasal reaksiyonlar, Kimyasal eşitlikler, Kimyasal tepkime türleri, Kimyasal Hesaplamalar GENEL KİMYA 7. Konu: Kimyasal reaksiyonlar, Kimyasal eşitlikler, Kimyasal tepkime türleri, Kimyasal Hesaplamalar Kimyasal Reaksiyonlar Kimyasal reaksiyon (tepkime), kimyasal maddelerdeki kimyasal değişme

Detaylı

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER Adı- Soyadı: Fakülte No : Gıda Mühendisliği Bölümü, 2015/2016 Öğretim Yılı, Güz Yarıyılı 00391-Termodinamik Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru ve Çözümleri 07.01.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20)

Detaylı

SORULAR - ÇÖZÜMLER. NOT: Toplam 5 (beş) soru çözünüz. Sınav süresi 90 dakikadır. 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1.

SORULAR - ÇÖZÜMLER. NOT: Toplam 5 (beş) soru çözünüz. Sınav süresi 90 dakikadır. 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1. SORULAR - ÇÖZÜMLER 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1. Gıda Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0216-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru

Detaylı

MOL KAVRAMI 2009-2010 KONU-5. Mehmet TURK KİMYA ÖĞRETMENİ

MOL KAVRAMI 2009-2010 KONU-5. Mehmet TURK KİMYA ÖĞRETMENİ 2009-2010 KONU-5 MOL KAVRAMI Mehmet TURK KİMYA ÖĞRETMENİ 1 5.Konu: Mol Kavramı Kazanımlar: 5. Bağıl atom kütlesi ve mol kavramı ile ilgili olarak öğrenciler; 5.1. İkili hidrojen bileşiklerinde, 1g hidrojen

Detaylı

Bölüm 3 SAF MADDENİN ÖZELLİKLERİ

Bölüm 3 SAF MADDENİN ÖZELLİKLERİ Bölüm 3 SAF MADDENİN ÖZELLİKLERİ 1 Amaçlar Amaçlar Saf madde kavramının tanıtılması Faz değişimi işleminin fizik ilkelerinin incelenmesi Saf maddenin P-v-T yüzeylerinin ve P-v, T-v ve P-T özelik diyagramlarının

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ MÜKEMMEL GAZ DENEY FÖYÜ 1.Deneyin Adı: Mükemmel bir gazın genişlemesi

Detaylı

Termodinamik. Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Lütfullah Kuddusi. Bölüm 4: Kapalı Sistemlerin Enerji Analizi

Termodinamik. Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Lütfullah Kuddusi. Bölüm 4: Kapalı Sistemlerin Enerji Analizi Termodinamik Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Lütfullah Kuddusi 1 Bölüm 4 KAPALI SİSTEMLERİN ENERJİ ANALİZİ 2 Amaçlar Özellikle otomobil motoru ve kompresör gibi pistonlu makinelerde yaygın olarak karşılaşılan

Detaylı

ALKENLER; ÇALIŞMA SORULARI

ALKENLER; ÇALIŞMA SORULARI ALKENLER; ÇALIŞMA SORULARI SORU 1.) 1 büten ve 2 büten için cis ve trans izomeri yazmak mümkün müdür? SORU 2.) Aşağıda verilen bileşikleri IUPAC metoduna göre adlandırınız. A) CH2 = C = CH CH3 B) CH3 CH

Detaylı

Ünite GAZLAR. ünite BÖLÜMLER. Bölüm 1: Gazların Özellikleri. Bölüm 2: Gaz Kanunları. Bölüm 3: İdeal Gaz Denklemi

Ünite GAZLAR. ünite BÖLÜMLER. Bölüm 1: Gazların Özellikleri. Bölüm 2: Gaz Kanunları. Bölüm 3: İdeal Gaz Denklemi Ünite ünite 3 GAZLAR BÖLÜMLER Bölüm 1: Gazların Özellikleri Bölüm 2: Gaz Kanunları Bölüm 3: İdeal Gaz Denklemi Bölüm 4: Kinetik Teori ve Difüzyon Kanunları Bölüm 5: Gerçek Gazlar Bölüm 6: Gaz Karışımları

Detaylı

3. Kimyasal Bileşikler

3. Kimyasal Bileşikler TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi 3. Kimyasal Bileşikler Mol kavramı ve kimyasal bileşikler Kimyasal Bileşik Formülleri (Kaba vs Molekül Formülü) Yüzde bileşimin hesaplanması Yakma analizi TOBB Ekonomi

Detaylı

BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal

BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal BÖLÜM 19 KİMYASAL TERMODİNAMİK ENTROPİ VE SERBEST ENERJİ Öğrenme Hedefleri ve Anahtar Kavramlar: Kendiliğinden, tersinir, tersinmez ve izotermal tepkime kavramlarının anlaşılması Termodinamiğin II. yasasının

Detaylı

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi

Hidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine

Detaylı

!" #$%&'! ( ')! *+*,(* *' *, -*.*. /0 1, -*.*

! #$%&'! ( ')! *+*,(* *' *, -*.*. /0 1, -*.* 2. BÖLÜM SAF MADDELERİN ERMODİNAMİK ÖZELLİKLERİ Saf madde Saf madde, her noktasında aynı e değişmeyen bir kimyasal bileşime sahip olan maddeye denir. Saf maddenin sadece bir tek kimyasal element eya bileşimden

Detaylı

3) Oksijenin pek çok bileşiğindeki yükseltgenme sayısı -2 dir. Ancak, H 2. gibi peroksit bileşiklerinde oksijenin yükseltgenme sayısı -1 dir.

3) Oksijenin pek çok bileşiğindeki yükseltgenme sayısı -2 dir. Ancak, H 2. gibi peroksit bileşiklerinde oksijenin yükseltgenme sayısı -1 dir. 5.111 Ders Özeti #25 Yükseltgenme/İndirgenme Ders 2 Konular: Elektrokimyasal Piller, Faraday Yasaları, Gibbs Serbest Enerjisi ile Pil-Potansiyelleri Arasındaki İlişkiler Bölüm 12 YÜKSELTGENME/İNDİRGENME

Detaylı

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü

KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü KİM-117 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 2 KİMYASAL HESAPLAMALAR

Detaylı

$e"v I)w ]/o$a+ s&a; %p,{ d av aa!!!!aaa!a!!!a! BASIN KİTAPÇIĞI 00000000

$ev I)w ]/o$a+ s&a; %p,{ d av aa!!!!aaa!a!!!a! BASIN KİTAPÇIĞI 00000000 BASIN KİTAPÇIĞI 00000000 AÇIKLAMA 1. Bu kitapç kta Lisans Yerle tirme S nav - Kimya Testi bulunmaktad r.. Bu test için verilen toplam cevaplama süresi 5 dakikadır.. Bu kitapç ktaki testlerde yer alan her

Detaylı

Bölüm 4 KAPALI SİSTEMLERİN ENERJİ ANALİZİ

Bölüm 4 KAPALI SİSTEMLERİN ENERJİ ANALİZİ Bölüm 4 KAPALI SİSTEMLERİN ENERJİ ANALİZİ http://public.cumhuriyet.edu.tr/alipinarbasi/ 1 Prof. Dr. Ali PINARBAŞI Amaçlar Özellikle otomobil motoru ve kompresör gibi pistonlu makinelerde yaygın olarak

Detaylı

Alınan Puan NOT: Yalnızca 5 soru çözünüz, çözmediğiniz soruyu X ile işaretleyiniz. Sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR ve ÇÖZÜMLER

Alınan Puan NOT: Yalnızca 5 soru çözünüz, çözmediğiniz soruyu X ile işaretleyiniz. Sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR ve ÇÖZÜMLER Gıda Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, Bahar yarıyılı 0216-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru Çözümleri 30.05.2017 Adı- Soyadı: Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20) 5 (20)

Detaylı

5 kilolitre=..lt. 100 desilitre=.dekalitre. 150 gram=..dag. 1. 250 g= mg. 0,2 ton =..gram. 20 dam =.m. 2 km =.cm. 3,5 h = dakika. 20 m 3 =.

5 kilolitre=..lt. 100 desilitre=.dekalitre. 150 gram=..dag. 1. 250 g= mg. 0,2 ton =..gram. 20 dam =.m. 2 km =.cm. 3,5 h = dakika. 20 m 3 =. 2014 2015 Ödevin Veriliş Tarihi: 12.06.2015 Ödevin Teslim Tarihi: 21.09.2015 MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA OKULLARI 1. Aşağıda verilen boşluklarara ifadeler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız. A. Fiziğin ışıkla

Detaylı