TÜRKİYE DE SIĞINMACI ÇOCUK OLMAK. Şövalye, kahraman olup barış mutluluk ve özgür bir dünya kurmak istiyorum

Transkript

1 TÜRKİYE DE SIĞINMACI ÇOCUK OLMAK Şövalye, kahraman olup barış mutluluk ve özgür bir dünya kurmak istiyorum İstanbul Saha Araştırması Mayıs 26

2 Raporlayan Pelin Oral Kapak Resmi Atölye çalışmalarında sığınmacı çocuklar tarafından tarafından yapılmıştır. Sosyal Kültürel Yaşamı Geliştirme Derneği (SKYGD) olarak, Suriye de süregiden savaş sebebiyle Türkiye ye sığınmak durumunda kalmış çocukları kapsayan bir saha araştırması ile çocuklarla yapılan çeşitli sanat atölyelerini içeren, Yeni Bir Dil, Yeni Bir Başlangıç isimli bir çalışma gerçekleştirdik. Bu Rapor Yeni Bir Dil Yeni Bir Yaşam çalışmamız çerçevesinde hazırlanmıştır. Rapor Sivil Düşün AB Programı Aktivist Desteği kapsamında Avrupa Birliği desteği ve Açık Toplum Vakfı desteği ile hazırlanmıştır. Bu raporun içeriğinin sorumluluğu tamamıyla Sosyal Kültürel Yaşamı Geliştirme Derneği ne aittir, AB'nin ve Açık Toplum Vakfı nın görüşlerini yansıtmamaktadır. Çalışmaya sundukları mali destekleri için her iki kuruluşa teşekkür ederiz.

3 Giriş BM Müllteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) rakamlarına göre; 2 yılından beri Suriye de süren iç savaş nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan insanların sayısı 4.8 bini aşmış durumda ve bu kişilerin %5,3 ü erkek %49,7 si kadınlar. BM rakamları Lübnan, Türkiye, Mısır, Irak, Ürdün ve diğer göç alanlarda kayıt altına alınan sığınmacılar üzerinden hesaplanmaktadır. Gerçekte bu rakamların daha yüksek olması olasılığı büyüktür ve bu verilere ülke içinde göç edenler dahil değildir. UNHCR verilerine göre sığınmacılar içinde en büyük grubu -7 yaş grubundaki çocuklar oluşturuyor, çocukların sığınmacılar içindeki oranı % 52,8 dir. Bu, son beş yılda 2,5 milyondan fazla Suriyeli çocuğun ülkesi dışında sağlık, eğitim, barınma ve gelişme hakkına kısıtlı erişim ya da hiç erişemediği koşullarda yaşaması anlamına gelmektedir. Türkiye, Suriyeli sığınmacılar için hem bir sığınma ülkesi hem de Avrupa ülkelerine geçiş yolu olmaktadır. Türkiye başlangıçta sığınmacıları, sınır illerinde kurulan kamplarda misafir olarak kabul etmiştir. Ancak aradan geçen zamanda hem kamplarda kapasite sorunu hem de kampların sığınmacılar tarafından tercih edilmemesi nedeniyle bugün artık, hemen her şehirde Suriyeli sığınmacı bulunmaktadır. Resmi rakamlara Türkiye deki sığınmacı sayısı yaklaşık 3 milyondur ve bunun sadece 26 bini kamplarda bulunmaktadır. 2 Türkiye, Suriye iç savaşın başlaması ile açık sınır politikası uygulamış ancak Haziran 25 te geçişlere sınırlama koymuştur. Mevcut durumda pasaportu olan Suriyeliler vizesiz olarak ülkeye kabul edilirken pasaportu olmayanlar açısından kısıtlanmış durumdadır. Pasaportu olmayan Suriyelilerin resmi sınır geçiş noktalarından kabulü Türk Pasaport Kontrol Polisi tarafından kontrol edilmektedir. Jandarma veya Türk Kara Kuvvetleri kontrolündeki sınır geçiş noktalarından Suriyelilerin girişi benzer şekilde genellikle acil tıbbi durumlarla kısıtlıdır. Sınırdaki kısıtlamalar nedeniyle pasaportu olmayan pek çok Suriyeli, bazen kaçakçıların yardımıyla Türkiye ye düzensiz giriş yapmaya çalışmaktadır. 3 Türkiye açık sınır politikası uyguladığı dönemde ülkeye giren sığınmacıların giriş noktalarına kayıt altına almamıştır. Kampların kapasitesinin dolması ve sığınmacıların sınırdaki illerden büyük kentlere doğru hareketleri sonrasında ise kayıt altına alma giderek daha da zorlaşmıştır. Kayıt altına alma ilgili yönetmelik ancak 3/8/24 tarihli ve 22 sayılı Genelge ile düzenlenmiş ve teşvik edilmiştir. Ancak yapılan çeşitli alan araştırmalarında halen kayıt olmamış sığınmacıların olduğu görülmektedir. Suriyeli sığınmacılar Geçici Koruma Statüsü altındadır ve tarihinde çıkarılan Geçici Koruma Yönetmeliği ile düzenlenmiş haklara sahiptir. Yönetmelikte sağlık ve eğitim hakkına ilişkin güvenceler de bulunmaktadır. Yine 26 yılı Şubat ayında çıkarılan Başbakanlık Genelgesi ile Suriyeli sığınmacılara ikamet illerinde ve çalıştıkları işyerindeki işçi sayısının % nu geçmemek kaydıyle çalışma izni verilmiştir. Ancak bu düzenlemelere rağmen Suriyeli sığınmacılar sağlık ve eğitim dahil olmak barınma, yeterli beslenme gibi temel ihtiyaçlarını karşılamakta ve istihdama erişimde ciddi sorunlarla karşılaşmaktadır. Özellikle kayıt olamamış sığınmacılar her iki yönetmelikte düzenlenen haklara erişimde sıkıntı yaşamaktadır. Örneğin acil sağlık hizmetlerine tüm sığınmacılar erişebilirken, tıbbi tedaviden yararlanabilmek için kayıtlı olmak koşulu aranmaktadır. Bu rapor sığınmacı çocukların özellikle barınma, eğitim ve sağlık hakkına erişim koşullarını belirlemek üzere İstanbul un farklı ilçelerinde yaşayan çocukla yüz yüze görüşme yoluyla yapılan anket verilerine dayanmaktadır. Elde ettiğimiz sonuçlar çok küçük bir grupla yaptığımız anketlerde elde etiğimiz verilerle sınırlıdır ve tüm durumları yansıtmamaktadır. Görüşmelerde Sığınmacı çocukların yaşadıkları evlerine ilişkin düşüncelerini de gelecek hayallerini de yakalamaya çalıştık. İsteklerini sorduk Hiçbir şey istemem den Yüzmek ve her şeyi istiyorum a uzanan bir yelpaze sundular bize. Bugün Suriye de süregiden savaş halen yeni çocukları sığınmacı konumuna düşürüyor ve barışın sağlanması çok yakın gözükmüyor. Ama sığınmacı da olsa çocukların hayallerini çalmak mümkün değil. 9 Yaşındaki bir sığınmacı çocuk bütün insanlara bir hayal kurmayı önerdi; Şövalye, kahraman olup barış mutluluk ve özgür bir dünya kurmak istiyorum. Erişim Erişim Erişim

4 SAHA ARAŞTIRMASI BULGULARI Görüşmeci Profiline İlişkin Veriler Görüşmeler Bağcılar Yüzyıl Mahallesi, Başakşehir Tahtakale Mahallesi, Esenler Birlik Mahallesi, Esenyurt Kıraç Mahallesi ve Şişli Okmeydanı Mahallesinde yaşayan sığınmacı çocuklarla yapılmıştır. Görüşmenin Yapıldığı İlçe Bağcılar Başaksehir Esenyurt Esenler Şişli Görüşmeciler Kartopu Örneklemesi yöntemiyle belirlenmiştir. Her mahallede ilk görüşme grubundan alınan önerilerde kız ve erkek oranını ve yaş gruplarımıza ilişkin bilgileri gözeten yeni görüşmeciler önermeleri için talepte bulunulmuştur. Eşit sayıda kız ve erkek çocuk görüşmeciye ulaşılamamıştır. Cinsiyet ve yaş dağılımlarına ilişkin veriler şöyledir; Cinsiyet Dağılımı Erkek Kız Yaş Dağılımı Görüşme yapılan çocukların kardeş sayılarına ilişkin veriler 2 veya 3 kardeşi olanların ağırlığı çoğunluğu oluşturduğunu göstermektedir.

5 Kardeş Sayısı Halep, Şam ve Afrin görüşmecilerin %95 inin geldikleri yerlerdir. Geldiği Yer Şam Halep Kamışlo Afrin İdlib Haseke Bilmiyor Görüşülen çocuklar Türkiye ye gelmelerine neyin neden olduğu sorusuna 34 çocuk hem savaş hem İŞİD cevapları vermiştir. Bunun nedeni ile ilgili karşılaştırmalar yapılmıştır. Geldikleri yer/ Türkiye ye Geliş Nedeni karşılaştırmasında Kuzey kesimi İŞİD işgali altında Halep ten gelen çocukların 25 inin Savaş/İŞİD seçeneğini tercih ettikleri görülmektedir Türkiye'ye Geliş Nedenini Nasıl Tanımlıyor Savas Savaş İŞİD Karşılaştırma Tablosu Türkiye ye Geliş Nedeni Geldiği Yer Savas Savaş + İŞİD Toplam Şam Halep Kamışlo Afrin İdlib 2 2 Haseke Bilmiyor Toplam 66 34

6 Türkiye ye Giriş İle İlgili Veriler Türkiye ye geliş yılları bakımından verilere bakılarak Türkiye ye sığınmacı girişinin sürdüğünü söyleyebiliriz. 26 yılı içinde gelen 3 görüşmeci mevcuttur. 6 Görüşmeci geliş tarihini bilmediğini belirtmiştir. Türkiye'ye Geliş Yılı Bilmiyor Türkiye'ye Giriş Şekli Yasal Yoldan Girdik Kacak Olarak Girdik 3 Fikrim Yok Türkiye ye giriş şekli ile ilgili soruya görüşmecilerin çoğunluğu kaçak olarak seçeneğini belirtmiştir. Türkiye nin sınır denetimlerinin etkisini görmek bakımından Geldiği Yıl/ Türkiye ye Giriş Yolu verileri karşılaştırılmıştır. 25 yılında girdiğini beyan görüşmeciden 4 ü, 26 yılında girdiğini belirten 3 görüşmecinin hepsi kaçak yollardan girmiş görünmektedir. Türkiye ye Giriş Yolu Geldiği Yıl Toplam Bilmiyor Yasal Yoldan Girdim Kacak Olarak Girdim Fikrim Yok 2 3 Toplam

7 Sınırı Geçerken Zorluk Karşılaştırma Tablosu Sınırı Geçerken Zorluk Geldiği Yıl Toplam Bilmiyor Evet Hayır Fikrim Yok 3 4 Toplam Sınırı geçerken zorluk yaşadınız mı sorusuna neredeyse aynı oranda evet ve hayır cevapları verilmiştir. Bu soru ile ilgili veriler geldikleri yıl ile ilgili veriler ile karşılaştırıldığında 26 yılında yani sınır denetimlerinin olduğu dönemde kaçak olarak giriş yaptık diyen her 3 görüşmeci de zorluk yaşamadıklarını belirtmiştir. Çocuklar yaşadıkları zorlukları çok uzun yürüdük, asker korkusu yaşadık, yiyeceksiz ve susuz kaldık, uyumadık Sınırda gelirken kayboldum, çok korktum,3 saat sonra ailemi bulabildim, Türkiye ye gelmek için nehirden geçtik, çok korktum, Türkiye'ye giriş yapmakta zorlandık. Birkaç kez giriş yaptık, çıkarıldık sonra tekrar geldiğimizde girebildik, Önce Lübnan a gittik, orada zorlandık çok, Sonra kilise geldik, Sınırda gelirken dedem ve kardeşlerim kayboldu onları aradık gibi ifadelerle tanımlamıştır. Geride Kalan Aile Uyeleri Suriye de kalan aile üyeleri ilgili verilerde birinci derecede yakınlar için görüşmecilerin 2 si Anne, 5 i Baba, 3 ü Kardeş seçenekleri ile cevap vermiş, görüşmeci tüm yakınlarını kaybettiklerini 2 görüşmeci ise tüm ailenin Türkiye de olduğunu belirtmiştir. Çocuklar yakınları ile ilgili soruda cevaplarına sözlü olarak Suriye'de ki bütün ailem Türkiye'ye geldi ama çoğu Antep'te onları çok özlüyorum, Ailemin yarısı Suriye'de onlar için çok üzülüyorum, Amcam ve dedemin Suriye de kalmış olmalarına çok üzülüyorum eklemeleri yapmışlardır.

8 Kampa Alınma 5 Evet 4 Hayır 95 Türkiye ye girdikten sonra kampa götürüldünüz mü? Sorusuna dört görüşmeci evet cevabı vermiştir. Kampta kalma verileri ile geliş yılı verileri karşılaştırmasında 23 sonrası giriş yapanların hiçbirinin kampa alınmadığı görülmektedir. Kampta kalan bir görüşmecilerden biri durumu Karkamış kampına geldik. 2 ay kaldık çok zorlandık. Suriyeye geri döndük. Sonra tekrar kaçtık ve Antepe geldik ifade etmiştir Kampta Kalma Geldiği Yıl Evet Hayır Toplam Bilmiyor 6 6 Toplam Geçici Kimlik 76 Kayıt yaptırmak sağlık ve eğitim dahil kamu hizmetlerine erişim için şarttır. Türkiye de kayıt yaptırıp Geçici Koruma Kimliği alınıp alınmadığı ile soruya 23 görüşmeci kayıtlı olmadığı şeklinde cevap vermiştir. Kayıt olma verileri ile cinsiyet verileri birlikte değerlendirildiğinde ise erkek çocukların % 2 sinin, kız çocukların ise yaklaşık %27 sinin kayıtsız olduğu görülmektedir. Geçici Kimlik Cinsiyet Toplam Erkek Kız Toplam 76 23

9 Kayıt olma verileri giriş yılı ile birlikte değerlendirildiğinde ise tüm yıllar bakımından kayıtsız olma durumu ile karşılaşılmaktadır. Geçici Kimlik Toplam Geldiği Yıl Bilmiyor 6 6 Toplam Kayıt verileri yaş verileri karşılaştırılmasında ise çocukların yaşı büyüdükçe kayıtsız olma durumu azaldığı görülmektedir. Geçici Kimlik Yaşı Toplam Toplam İstanbul'a Gelişte Zorluk Evet Hayır Bilmiyor Görüşmecilerden 73 İstanbul a gelişte zorluk yaşadıklarını belirtmiştir. Destek alamadık, yiyeceksiz kaldık en çok dile getirilen zorluklar olmuştur. İstanbul da oturdukları mahalle ile ilgili soru akraba ve tanıdık olup olmadığı üzerinden sorulmuştur. Görüşmecilerin 94 oturdukları mahallede akraba ya da tanıdıkları olduğunu belirtmiştir. Mahallede Akraba Tanıdık Var mı Evet 6 Hayır

10 Görüşmeci çocuklar mahalleleri ile ilgili sözlü olarak Mahalleliler iyi fakat çocuklar kötü davranıyorlar, Mahalleli destek veriyor, bize giysi verdiler, Mahallede çocuklar da büyükler de kötü davranıyor, Mahalleli çok destek sunmuş, bu bölgede genel olarak Araplara iyi davranıyorlar, Mahalleli iyi davranıyor. Halı-kilim ve koltuk verdiler, Mahalleli ile iyi, Marketlerde Suriye ekmekleri satılıyor, Yakın komşularımız Kürt, onlar destek oluyorlar bilgilerini vermektedir. EĞİTİM HAKKI İLE İLGİLİ BULGULAR 24 Yılında yayınlanan Milli Eğitim Bakanlığı Genelgesi gereğince Sığınmacı çocuklar kayıtla olmak şartı ile ikametlerinin bulunduğu ilde milli eğitim müdürlüklerine bağlı okullar ile geçici eğitim merkezlerinde eğitim alabilmektedir. Mevzuattaki bu düzenlemeye rağmen eğitim hizmetlerine erişim konusunda ciddi sorunlar bulunmaktadır. Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz 5 Haziran 26 tarihinde basına yansıyan açıklamasında "Bize İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığının verdiği bilgiye göre okul çağındaki Suriyeli çocuk sayısı 992 bin. Şu ana kadar okullarımıza gönderilen Suriyeli öğrenci sayısı 33 bin. Bu 33 bin öğrencinin 22 bini ilkokula, 7 bini ortaokula, 4 bini de ortaöğretime devam ediyor" 4 bilgisini vermiştir. Açıklamadan anlaşılacağı üzere 662 bin eğitim çağındaki sığınmacı çocuk eğitim hakkına erişememektedir. Araştırmada ulaştığımız bulgulara göre görüşme yapılan 39 çocuk okuma-yazma bilmemektedir ve çocuktan sadece 38 eğitime devam edebilmektedir. Eğiam Durumu Okur Yazar Degil Okur Yazar Ilkokul. Eğitme Devam Durumu Evet Hayır Okula devam verileri ile cinsiyet verilerinin birlikte değerlendirildiğinde kız çocukların eğitime erişiminin daha düşük oranda olduğu görülmektedir. 4 Erişim

11 Okula Devam Evet 4 3 Hayır 3 GorusmeciCinsiyet GorusmeciCinsiyet Sığınmacılarla çalışan çeşitli sivil toplum örgütleri tarafından düzenlenen kurs- atölye vb. çalışmalara katılım oranı da oldukça düşüktür. Görüşme yapılan çocuklardan sadece 7 si en az bir defa bu çalışmalar katıldığını beyan etmiştir. STÖ Atölye/Kurs Kadlım 7 83 Evet Hayır Araştırmada görüşmecilere okula gitmeyi isteyip istemedikleri sorulmuştur. Elde edilen veriler cinsiyet verileri ile birlikte değerlendirilmiştir. Bulgularımız okula gitme isteğinin hem kız hem de erkek çocuklar arasında olduğunu göstermektedir. Okula Gitme İsteği

12 Goruşmeci Cinsiyeti Okula Gitme İsteme Total Erkek Kız Çocuklar okula gitme konusundaki isteklerini sözlü olarak Suriye'de okula gidiyordum ama şimdi tekstilde çalışıyorum, Okula gitmek istiyorum, Okul eğitiminin iyi olmasını ve Resim dersi almak istiyorum, Okula gitmek, gitar kursu almak istiyorum, Kitaplarım olsun istiyorum, Okula devam etmek için destek ihtiyacım var, Tekstilden ayrılıp okula devam etmek istiyorum şeklinde ifade etmektedir. Görüşme yapılan çocukların iyi derecede bildikleri diller ve cinsiyete göre dağılım verileri kız çocukları arsında iyi derecede Türkçe bilen sayısının daha yüksek olduğunu göstermektedir. İyi Derecede Bilinen Diller İyi Derecede Bilinen Diller GorusmeciCinsiyet GorusmeciCinsiyet Çocukların 4 i mahallede ve okulda arkadaşlık kurmadıklarını, 57 si ise arkadaşlık kurarken dil sorunu yaşadıklarını ifade etmiştir. Çocuklar sözlü olarak Suriyedeyken çok arkadaşım vardı. Burada hiç arkadaşım yok buna üzülüyorum, Halepteki arkadaşlarını özlüyorum, İki sene boyunca hiç arkadaşı olmadı, Suriye de çok arkadaşım vardı. Burada arkadaşsız kaldım İyi arkadaşlarım olsun şeklinde tariflemektedir.

13 Mahallede/Okulda Arkadaşlıklar Kurabiliyormusun Arkadaşılık Kurarken Dil Sorunu Evet 57 Hayır 4 Yine arkadaşlık kurma sorunu ile ilgili olarak çocuklar karşılaştıkları dışlayıcı ve ayrımcı davranışları da ifade etmektedirler. Sözlü olarak yaptıkları bildirimlerde Çocuklar ayrımcılık yapıyorlar. Top alıyorum elimden alıp arabanın altına atıyorlar. Şelaleye atıyorlar, Suriyeli olduğu için kötü davranıyorlar, bu beni çok üzüyor, Mahalleli genel olarak iyi ama çocuklar aralarına kabul etmiyorlar, Öğretmenler ve sınıf arkadaşlarım çok kötü davranıyor bu davranışlara vurgu yapmaktadır. Görüşülen çocukların 95 i Türkçe öğrenmek istediklerini belirtmektedir. Türkçe Ögrenme İsteği Çocuklar ne olmak istiyorsun sorusuna eşit oranda öğretmen ve doktor olmayı istedikleri cevaplarını vermiştir. 6 çocuk meslek tercihlerini Araştırmalar ve icatlar yapmak istiyorum, Messi gibi ünlü bir futbolcu olmak istiyorum, Ünlü ve meşhur bir şarkıcı olmak istiyorum, Resim yapmayı çok seviyorum. Ressam olmak istiyorum, Ünlü bir dansçı istiyorum, Çok zengin ve ünlü olmak istiyorum, Çizer olmak istiyorum, Bale yapmak istiyorum, Aktör olmak istiyorum, Şoför olmak istiyorum olarak ifade etmiştir.

14 Büyüyünce Ne Olmak İsayorsun BARINMA VE SAĞLIK HAKKI İLE İLGİLİ BULGULAR Sığınmacıların yaşadıkları evlerin niteliği ve ilçelere göre dağılımı ile ilgili veriler ailenin inşaat halindeki yapıda 6 ailenin ise depo ya da dükkanda yaşadıklarını göstermektedir. Depo ve dükkanda yaşayan 6 ailenin 4 ü Bağcılar, 2 si Şişli dedir. Kaldığınız Ev Gecekondu İnşaat Halinde Yapı 79 Apartman Dairesi 6 Depo Dükkan Nerede Kalıyorsunuz İnşaat Halinde İlçe Gecekondu Konut Apartman Dairesi Depo Dükkan Toplam Bağcılar Başakşehir 5 5 Esenyurt Esenler 5 5 Sisli Toplam Hanede yaşan kişi sayısı bakımından dağılım oranları 3-6 ve 6-9 kişilik ailelerin çoğunlukta olduğunu göstermektedir.

15 Hanede Yaşayan Kişi Sayısı Çocukların 77 si yaşadıkları evden memnun olduğunu 22 si ise memnun olmadıklarını ifade etmiştir. Evden memnuniyet ile yaşadıkları yer verileri karşılaştırılmıştır. Evinizden Memnun musun Evden Memnuniyet Nerede Kalıyorsunuz Evet Hayır Toplam Gecekondu İnşaat Halinde Konut Apartman Dairesi Depo Dükkan Toplam Verilere göre İnşaat halindeki yapıda yaşayan çocuk ile depo/dükkanda yaşayan çocukların yarısı memnuniyet ifade etmektedir. Yüksek memnuniyetsizlik apartman dairesinde yaşayanlar arasındadır. Ailede Kronik Hasta veya Engelli Birey Evet Hayır Ailede tedavi görmesi gereken kronik hastalığı olan veya engelli birey bulunup bulunmadığı sorusuna verilen cevaplar oldukça yüksek oranda kronik hasta veya engelli bireyin olduğunu göstermektedir. Sözlü ifadelerinde Annemin hastalığına üzülüyorum, Sağlık sorunu yaşadığı için çok üzgünüm, Engelli olduğu için hiç evden çıkmıyorum, Tekerlekli sandalye ve baston istiyorum olarak belirtmişlerdir.

16 Sağlık sorunlarını nasıl çözüyorsunuz sorusuna sadece 3 çocuk resmi kurumlarda cevabı vermiştir. Bu yasal olarak tanınmış hakları konusunda bilgilendirilmedikleri veya kayıtlı olmadıkları için resmi sağlık kurumlarına gitmediklerini göstermektedir. Sağlık Sorunlarını Nasıl Çözüyorsunuz Aile İmkanları İle 3 Resmi Kurumlarda Fikrim Yok 8 8 Aile İmkanları Çevre Yardımı ÇALIŞMA HAKKI İLE İLGİLİ BULGULAR Sığınmacılara çalışma izni 26 yılı Şubat ayında çıkarılan genelge ile tanınmıştır. Ancak çalışma izni kayıtlı bulundukları illerde ve çalışacakları işyerindeki işçi sayısının % nu geçmeme koşullarına bağlanmıştır. Saha çalışmasında çalışma hakkı çocuklar bakımından değil yetişkinler bakımından değerlendirilmiştir. Görüşme yapılan çocukların göç öncesi baba ve anne meslekleri, hane geçimini sağlayan kişi ve Suriye Lirası olarak hane gelirlerine ilişkin veriler şöyledir. Goc Öncesi Baba Meslegi Göç öncesi anne mesleği ilişkin verilere göre 9 kadın ücretli bir işte çalışmamakta ancak ev kadını olarak değer üretmektedir. Çocuklar Suriye de evin geçimini sağlayan kim sorusunu da cevaplamış ve 8 çocuk annelerini evin geçimini sağlayan kişiler arasında göstermiştir.

17 Göç Öncesi Anne Mesleği Suriye'de Aile Geçimini Kim Sağlıyordu Suriye de iken toplam hane halkı geliri verileri 69 hanenin 7 ila 2 bin SYP arasında geliri olduğunu beyan etmiştir. Ülkenizde İken Aile Geliriniz

18 Şu anda hanede çalışan kişi sayısı ve çalışanların kim olduğuna ilişkin veriler, aile içindeki kadınların hane geçiminde ciddi rol aldıklarını göstermektedir. Verilere göre kadınlar 39 ailede hane geçiminin sağlanmasına katkı sunmaktadır. Görüşme yapılan çocuklardan ikisi çalışmaktadır. Hanede Çalışan Kişi Sayısı Fikrim Yok Çalışanlar Kim Sığınmacılar ücretlerini düzenli alma konusunda sıkıntılar yaşamaktadır. Ücretlerini Düzenli Alabiliyor mu

19 Türkiye de elde edilen hane geliri TL arasındadır. Hane Geliri Fikrim Yok Görüşmecilerin 68 i ailenin hiçbir kurumdan yardım almadığını belirtmiştir. Ailelere en çok sivil toplum örgütleri tarafından yapılmıştır, ikinci sırada kişisel yardımlardan oluşmaktadır. Yardım Alma/Kurumlar Çocukların Türkiye İle İlgili Görüş ve Düşünceleri Saha araştırmasında çocuklara Türkiye ve buradaki yaşamları hakkında da sorular soruldu, çocukların 7 i gelmeden önce Türkiye hakkında hiçbir bilgiye sahip olmadıklarını, 8 ni savaş olmasa buraya gelmek istemeyeceğini belirtmiştir. Türkiye yi sevdin mi sorusuna 83 ü sevdim 4 ü sevmedim cevabı vermiştir. Ülkene geri dönmek ister misin sorusuna ise 92 çocuk evet dönmek isterim 7 çocuk hayır dönmek istemiyorum cevabı vermiştir. Gelmeden Önce Türkiye Hakkında Bilginiz Var mıydı 27 7

20 Savaş Olmasa Türkiye'ye Gelmek İster miydin Türkiye'yi Sevdin Mi Ülkenize Geri Dönmek İstermisin 7 92 Çocuklara Türkiye den beklentilerini sorduğumuzda alınan cevaplarda daha iyi ev, iş olanakları, eğitim ve sağlık hizmeti, vatandaşlık gibi beklentilerini dile getirmeleri yanında sözlü olarak; Hiçbir beklentim yok, ben ülkeme dönmek ve avukat olmak istiyorum, Ekonomik destek, babam az maaş alıyor, Sosyal, sanatsal faaliyetler ve bisiklet yanıtlar da verdiler.

21 Türkiye'den Beklenaler Saha çalışmasında çocuklara hayalleriniz ne sorusu sorulmuştur, aldığımız cevaplardan örnekler şöyle; Durumum çok kötü, çalışmak zorundayım bütün gün işe gitmek zorundayım hayal kuramıyorum, Çok güzel bir evimiz vardı. Savaşta evimizi kaybettik, En çok eğlenmek ve yüksek katlı bir evde oturmak ve dünyaya bakmak istiyorum, Deniz kenarında bir ev, Çok oyuncak, Mutlu bir gelecek, Okulunu ve evini hatırlıyor. Çok özlüyorüm

22 Harbiye Mahallesi Kahan İş Merkezi No:4 Kat:5 Oda:52 Elmadağ-İstanbul Tel / Faks: +9 (22) / info@sosyalkulturelyasam.org

23