Adalet Başmüfettişi, Kırıkkale Üniversitesi doktora öğrencisi, 1

Transkript

1 Adalet Başmüfettişi, Kırıkkale Üniversitesi doktora öğrencisi, 1 Bundan böyle CPT olarak kısaltılacaktır.

2

3

4

5 2 Köksal BAYRAKTAR; İşkence Suçu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi D. Zabunoğlu Armağanı, içinde, Ankara Üniversitesi Yayınları, 2011, Ankara, s Durmuş TEZCAN-Mustafa Ruhan ERDEM-Oğuz SANCAKDAR, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Adalet Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı, Ankara, 2004, s Yaşar ÇOR, AİHM nin Sözleşme Kapsamında İşkence Görmeme Hakkına Bakış Açısı, TBB D., s. 75, 2008, s Ömer ANAYURT, AİHM. İçtihatlarında İşkence Kavramı, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 12, sy. 1-2, 2008, s Aisling REIDY, İşkencenin Yasaklanması Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi nin 3. Maddesi nin Uygulanmasına İlişkin Kılavuz, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Müdürlüğü, Ankara, 2003, s Cengiz BAŞAK, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Gözaltında İnsan Hakları İhlalleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi D., C. 51, S. 4, 2002, s. 50, 51 8 Osman DOĞRU-Atilla NALBANT, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi - Açıklama ve Önemli Kararlar, 1. cilt, Avrupa Konseyi-Yargıtay Başkanlığı, Şen Matbaa, Ankara, 2012, s İbid, Şeref ÜNAL, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İnsan Haklarının Uluslararası İlkeleri, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2001, s. 105; REIDY, 14

6 11 Bahri SAVCI, Yaşam Hakkı Üzerine, İnsan Hakları Yıllığı, TODAİE Yayınları, C. 1, S. 1, 1979, s ÇOR, SAVCI, DOĞRU-NALBANT, Şeref GÖZÜBÜYÜK Feyyaz GÖLCÜKLÜ, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması AİHM. İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 9. bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2011, s Mehmet Semih GEMALMAZ, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş, Legal Yayıncılık, 7. baskı, İstanbul, 2010, s Bülent ALGAN, İşkence ile Mücadelede Yargı Organlarının Tutumu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi D. Zabunoğlu Armağanı, içinde, 2011, s. 2, 3

7 18 Lech GARLICKI, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Göre İnsan Bedeninin Dokunulmazlığı Hakkı, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Adli Yargı Sempozyumu içinde, TBB Yayınları, Ankara, 2004, s Serkan CENGİZ, Fahrettin DEMİRDAĞ, Teoman ERGÜL, Jeremy MC BRIDE, Durmuş TEZCAN, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Ceza Yargılaması Kurum ve Kavramları, TBB. Yayınları, Ankara, Kasım 2008, s ANAYURT, Bu bölümde yer alan sıralamalar AİHM nin resmi internet sitesinde gösterilen güncel ihlal istatistiklerine dayalı olarak oluşturulmuş, yüzdelik miktarlar tarafımdan hesaplanarak eklenmiştir. F32A/0/TABLEAU_VIOLATIONS_EN_2011.pdf (Erişim Tarihi: )

8 22 CHART _ pdf (Erişim Tarihi: ) 23 İbid, (Erişim Tarihi: ) 24 Mehmet Akif POROY, Yatay İlişkilerde Pozitif Yükümlülük İnsan Haklarının Yatay İlişkilerde Geçerliliği, İstanbul Barosu D., c. 80, sy. 3, 2006, s Uğur ERDAL-Hasan BAKIRCI, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi nin 3. Maddesi Uygulama El Kitabı, OMCT (İşkenceye Karşı Dünya Örgütü) El Kitapları Dizisi, Cenevre, 2006, s. 8

9 26 Jean-François AKANDJI-KOMBE, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Pozitif Yükümlülükler, (Çev.:Özgür Heval ÇINAR, Abdülcelil KAYA), Avrupa Konseyi İnsan Hakları ve Hukuk İsleri Genel Müdürlüğü Yayını, Brüksel, 2008, s AKANDJI-KOMBE, 5 28 ERDAL-BAKIRCI, 9, POROY, ERDAL-BAKIRCI, 11

10 31 Serkan CENGİZ, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Işığında Yaşam Hakkı, TBB D., S. 93, 2011, s AKANDJI-KOMBE, 5 33 İbid, 5, 6 34 REIDY, A. REYNAUD; Hapishanelerde İnsan Hakları, (Çev:İhsan KUNTBAY), TODAİE Yayınları, Ankara, 1992, s. 29

11 36 ALGAN, 3 37 Güney DİNÇ, Sorularla AİHS - Sorularla Hukuk Dizisi:4, TBB Yayınları, Ankara, 2006, s AKANDJI-KOMBE, s. 28; GEMALMAZ, 173; GARLICKI, GEMALMAZ, 172

12 40 DOĞRU-NALBANT, 160; Osman DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, Legal Yayıncılık, İstanbul, 2006, s AKANDJI-KOMBE, 29, REIDY, 31, DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, s. 79, 80; GARLICKI, 107; DOĞRU-NALBANT, 160 ; Osman DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, 1. Cilt, Beta Basım, Kırklareli, 2002, s ; DİNÇ, 96

13 44 DOĞRU-NALBANT, 160, REIDY, GARLICKI, DOĞRU-NALBANT, 160, REIDY, 26

14 49 CPT STANDARTLARI (Avrupa İşkencenin ve İnsanlıkdışı veya Onurkırıcı Ceza veya Muamelenin Önlenmesi Komitesi), Avrupa Konseyi, 2010, s. 15, (Erişim Tarihi: ) 50 Melda TÜRKER, 2000 li Yıllarda Cezaevleri Altyapı Gerekleri ve Türkiye de Durum, TBB. D., S. 1, Y. 2001, s DİNÇ, 94,95 52 ÇOR, REIDY, DOĞRU-NALBANT, 161; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 81

15 55 DOĞRU-NALBANT, 161; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, 1004; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 81; 56 DOĞRU-NALBANT, Gilles DUTERTRE, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler, Avrupa Konseyi Yayınları, Almanya, 2003, s. 59; DOĞRU-NALBANT, 161, 162; REIDY, 28; AKANDJI-KOMBE, 30, 31; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, 1126

16 58 DOĞRU-NALBANT, 161, 162; AKANDJI-KOMBE, 30, 31; DİNÇ, 94,95; REIDY, 28; AİHM Bilgi Notu-Tutuklama ve Ruh Sağlığı, Ekim 2012, D04370E2-ACD0-402D-89C4-D665E092820D/0/FICHES_Prison_et_maladie_mentale_TUR.pdf, (Erişim T: ) 59 DOĞRU-NALBANT, 162; AKANDJI-KOMBE, 29, 30

17 60 AKANDJİ-KOMBE, Nur CENTEL, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararları Işığında Tutuklama Hukukuna Eleştirel Yaklaşım, Marmara Ünv. Hukuk Araştırmaları D., C. 17, Sy. 1-2, DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, DOĞRU-NALBANT, 162; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 84

18 64 CPT STANDARTLARI, Rick LINES, The Right to Health of Prisoners in International Human Rights Law, International Journal of Prisoner Health, March 2008; 4(1): 3-53, s Necati NURSAL, Avrupa Cezaevi Kuralları ve Yorumu, Avrupa Birliği Komisyonu, Ankara, 2007, s (1) Mahpuslara sağlanan barınma yerleri ve özellikle bütün yatakhane bölümleri, insan onuruyla ve mümkün olduğunca özel yaşama saygı gösterecek biçimde olmalı, iklim koşulları ve özellikle zemin alanı, havanın metre küp miktarı, aydınlatma, ısıtma ve havalandırma dikkate alınarak sağlık ve temizlik gereklerini karşılamalıdır. 19-(1) Her cezaevinin bütün bölümleri gerekli şekilde bakılmalı ve her zaman temiz tutulmalıdır. (2) Mahpuslar cezaevine kabul edildiklerinde kalacakları odalar veya diğer yatma yerleri temiz olmalıdır. (3) Mahpuslar hijyene ve mahremiyete saygı gösteren sıhhi imkânlara her an ulaşabilmelidir. 4) Genel hijyenin sağlanması için her mahpusun, iklime uygun sıcaklıkta ve mümkünse her gün, değilse haftada en az iki kez (veya gerekiyorsa daha sık olarak) banyo veya duş yapabilmesi için uygun tesisler sağlanmalıdır. (5) Mahpuslar kendilerini, giysilerini ve kaldıkları yerleri temiz ve düzenli tutmalıdırlar. (6) Mahpusların temizlik koşullarını yerine getirebilmeleri için cezaevi yetkilileri onlara tuvalet malzemeleri de dâhil olmak üzere genel temizlik alet ve malzemelerini sağlamalıdır. (7) Kadınların sıhhi ihtiyaçları için özel düzenleme yapılmalıdır (1) Mahpuslara yaşlarını, sağlıklarını, fiziksel koşullarını, dinlerini, kültürlerini ve çalıştıkları işin özelliğini hesaba katan besleyici gıdalar temin edilmelidir. (2) Asgari enerji ve protein miktarı da dâhil olmak üzere besleyici bir gıdanın gerekleri, ulusal mevzuatta düzenlenmelidir. (3) Yiyecekler hijyenik olarak hazırlanmalı ve dağıtılmalıdır. (4) Mahpuslara makul aralıklarla günde üç öğün yemek verilmelidir. (5) Mahpuslar temiz içme suyuna her zaman ulaşabilmelidir. (6) Pratisyen hekim veya nitelikli bir hemşire tıbbi sebeplerle özel bir mahpusun beslenmesinde değişiklik yapmalıdır bir akilmis.pdf (Erişim Tarihi: )

19 70 Tülay (Pordoğan) ORAL, Tutuklu Yargılamada Kurum İçi Bakım, Gözetim ve Eğitim, TBB D., y. 17, sy. 51, Mart-Nisan 2004, s Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi nin yukarıda da zikredilen Avrupa Cezaevi Kuralları başlıklı 2006/2 no lu Tavsiye Kararı nda taraf devletler arasında infaz kurumlarına yönelik olarak oluşturulmaya çalışılan ortak standartlar arasında sağlık hizmetleri konusuna maddeler arasındaki 3. bölümde geniş yer ayrılmıştır. (NURSAL, 24-27) Ayhan Ohancan/Türkiye kararı, _04. pdf (Erişim Tarihi: ) 73 REYNAUD, Ayhan Ohancan/Türkiye kararı, _04.pdf (Erişim Tarihi: )

20 75 CPT STANDARTLARI, REIDY, LINES, DOĞRU-NALBANT, 163; CENGİZ, DEMİRDAĞ, ERGÜL, MC BRIDE, TEZCAN, 47

21 79 DUTERTRE, 58; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 79, 80; DİNÇ, 96; AİHM Bilgi Notu-Tutuklu/Hükümlülerin Sağlık Hakları, Ekim 2012,(Erişim T: ) B515-9EE110DAA987/0/FICHES_Droits_des_prisonniers_%C3%A0_la_sant%C3%A9_TUR.pdf; Benzer kararlar ıçin bkz. DOĞRU-NALBANT, DOĞRU-NALBANT, 163, 164

22 81 DOĞRU-NALBANT, 163; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 90, 91 ; AİHM Bilgi Notu-Tutuklu/Hükümlülerin Sağlık Hakları, Ekim CENGİZ, DEMİRDAĞ, ERGÜL, MC BRIDE, TEZCAN, LINES, 23

23 84 DOĞRU-NALBANT, CENTEL, 80, LINES, bir akilmis.pdf Erişim Tarihi: ) 88 ORAL, TÜRKER; 2000 li Yıllarda Cezaevleri Altyapı Gerekleri ve Türkiye de Durum, 76

24 90 AKANDJİ-KOMBE, İbid, 30

25 92 DOĞRU-NALBANT, 164; AKANDJİ-KOMBE, 31; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 83, 84; AİHM Bilgi Notu-Tutuklu/Hükümlülerin Sağlık Hakları, Ekim DOĞRU-NALBANT, DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, REIDY, s. 29; DİNÇ, 94; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 91

26 96 AİHM Bilgi Notu-Tutuklama ve Ruh Sağlığı, Ekim 2012

27 97 DUTERTRE, 59, 60; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 92, 93; CENGİZ, 393 ; DOĞRU-NALBANT, 164; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, 1130; LINES, 27; AİHM Bilgi Notu-Tutuklama ve Ruh Sağlığı, Ekim CENGİZ, DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 93, DOĞRU-NALBANT, 165; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 96

28 101 DOĞRU-NALBANT, CENGİZ, DEMİRDAĞ, ERGÜL, MC BRIDE, TEZCAN; Özgürlüğü kısıtlanan çocuklar için ek koruma önlemleri alınmasını öngören CPT Standartları na göre Bir çocuk istisnai olarak tutuklandığında, özgürlüğünden yoksun kılınması mümkün olduğunca kısa sürmeli; refakatsiz veya tek başına yaşayan çocukların tutukevinden bir an önce salıverilmesi ve daha uygun bir himaye altına yerleştirilmesini mümkün kılmak için tüm çaba gösterilmelidir. Ayrıca çocuğun savunmasız doğası nedeniyle, özellikle ebeveynlerinden veya diğer velilerinden ayrıldıklarında veya ebeveynleri, velileri veya akrabaları olmayan, refakatsiz tutuklu çocuklar için ek koruma önlemleri uygulanmalıdır (Bkz. CPT Standartları, 64). Öte yandan özgürlüğünden yoksun çocukların psikolojik ve sosyal gelişimlerinin önemine dikkat çeken Birleşmiş Milletler (Havana) Kuralları nın 81. maddesi uyarınca; Tutma kurumunda eğitimciler, meslek öğretmenleri, danışmanlar, sosyal hizmet uzmanlar, psikiyatrlar ve psikologlar gibi nitelikli ve yeterli sayıda uzmanın yer alması gerekir. Bu personel ve diğer uzman görevliler, süreklilik esasına göre istihdam edilmelidir. ORAL, DOĞRU-NALBANT, 165

29 105 Tutma kurumundaki personel, görevlerini yerine getirirken, çocukların insan onuruna saygı göstermeli ve insan haklarını korumalıdır. Bu doğrultuda da işkence veya zalimce, insanlık dışı veya onur kırıcı muamele, ceza, ıslah yöntemi veya disiplini uygulayamaz, uygulanmasına hoşgörü gösteremez. Bu kuralların ihlal edildiğini tespit eden personel, gecikmeden durumu üst makama veya denetim makamlarına bildirmelidir. Bütün personel, çocukların insan onurlarına saygı göstererek, çocukların kurum içindeki yaşamları ile kurum dışındak i yaşamları arasındaki farkı en aza indirmek için çalışmalıdır., akilmis.pdf (Erişim Tarihi: ) 106 DOĞRU-NALBANT, 165, 166

30 107 DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 94, ANAYURT, 447, DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, DOĞRU-NALBANT, 169

31 111 DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 111; DOĞRU-NALBANT, 169; ÜNAL, DOĞRU-NALBANT, 169; AİHM Bilgi Notu-Tutuklu/Hükümlülerin Sağlık Hakları, Ekim DOĞRU-NALBANT, 169; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, Kısıtlama araçları 68 (1) Zincir ve demirlerin kullanımı yasaklanmalıdır. (2) Kelepçe, deli gömleği ve diğer bedensel kısıtlama araçları şu haller dışında kullanılmamalıdır: (a) Gerektiğinde, nakil sırasında kaçmaya karşı engelleyici bir önlem olarak kullanılır. Bu takdirde mahpus adli veya idari bir makamın önüne çıkarıldığında makam aksine karar vermedikçe bu araçlar çıkarılmalıdır (b) Ya da bir mahpusun kendisine veya başkalarına veya mala ciddi bir zarar vermesini önlemek amacıyla diğer kontrol yöntemlerinin yetersiz kaldığı hallerde müdürün emriyle kullanılır. Bu tür durumlarda müdür derhal doktora bilgi vermeli ve durumu bir üst cezaevi makamına rapor etmelidir. (3) Zaptetme araçları kesinlikle gerektiğinden daha uzun bir süre kullanılmamalıdır. (4) Zaptetme araçlarının kullanım biçimi ulusal mevzuatta belirtilmelidir. NURSAL, 7-43

32 115 DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, DOĞRU-NALBANT, DOĞRU-NALBANT, 166; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, TEZCAN-ERDEM-SANCAKDAR, 146

33 119 DOĞRU-NALBANT, 167; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, DOĞRU-NALBANT, DOĞRU-NALBANT, 167; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 109

34 122 NURSAL, Dış dünyayla ilişki 24 (1) Mahpusların mümkün olabilen sıklıkta mektup, telefon veya diğer iletişim vasıtalarıyla, aileleriyle, başka kişilerle veya dışarıdaki kuruluşların temsilcileriyle haberleşmelerine ve bu kişilerin mahpusları ziyaret etmelerine izin verilmelidir. (2) Devam eden bir ceza soruşturması, emniyet, güvenlik ve düzenin muhafaza edilmesi, suç işlenmesinin önlenmesi ve suç mağdurunun korunması için gerekli görülmesi halinde, haberleşme ve ziyaretlere kısıtlamalar konabilir ve izlenebilir. Ancak adli bir merci tarafından konulan özel kısıtlamalar da dahil olmak üzere, bu tür kısıtlamalar yine de kabul edilebilir asgari bir iletişime izin vermelidir. (3) Ulusal hukuk mahpuslarla ilişki kurması kısıtlanamayacak olan ulusal ve uluslararası kuruluşları belirlemelidir. (4) Ziyaretler için yapılan düzenlemeler mahpuslara aile ilişkilerini mümkün olduğunca normal bir düzeyde sürdürmelerine ve geliştirmelerine izin verecek bir tarzda olmalıdır. (5) Cezaevi yetkilileri, dış dünyayla yeterli bir iletişim sürdürmelerinde mahpuslara yardım etmelidirler ve bunun için onlara uygun destek ve yardım sağlamalıdır. (6) Herhangi bir yakın akrabasının ölümü veya ciddi bir hastalık haberi ilgili mahpusa hemen iletilmelidir. (7) Eğer koşullar elveriyorsa, bir mahpusun yalnız başına veya görevli eşliğinde hasta bir yakınını görmesine, bir cenaze törenine katılmasına veya diğer insani sebeplerle cezaevini terk etmesine izin verilmelidir. (8) Mahpusların, hapsedildiklerini veya bir başka kuruma nakledildiklerini, herhangi bir ciddi hastalığa veya yaralanmaya maruz kaldıklarını derhal ailelerine bildirmelerine izin verilmelidir. (9) Cezaevi yetkilileri bir mahpusun kuruma kabulü üzerine, aksini istemediği sürece mahpusun ölümü veya ciddi hastalığı veya ciddi biçimde yaralanması veya bir hastaneye sevkedilmesi gibi durumlar hemen eşine veya birlikte yaşadığı hayat arkadaşına, eğer mahpus yalnız yaşıyorsa önceden belirttiği en yakın akrabasına veya diğer herhangi bir kişiye derhal bildirilmelidir. (10)Belirli bir dava kapsamında, adli bir merci tarafından, belirli bir süre için konulan özel bir yasaklanma olmadıkça, mahpusların gazete, dergi veya diğer yayınları okumalarına ve bunlara abone olmalarına, radyo ve televizyon yayınlarından yararlanmalarına ve böylece toplum hayatındaki gelişmelerden düzenli olarak bilgi edinmelerine izin verilmelidir. (11) Ulusal mevzuat tarafından hakları kısıtlanmadığı sürece, cezaevi yetkilileri mahpusların seçimlere, referandumlara ve toplum hayatının diğer yönlerine katılmalarını sağlamalıdır. (12)Emniyet ve güvenliğin muhafazası, kamu yararı bulunması veya mağdurların, diğer mahpusların veya personelin bütünlüğünün korunması gibi zorunlu nedenlerle yasaklanmadıkça mahpusların medya ile haberleşmesine izin verilmelidir. NURSAL, Özel yüksek güvenlik veya asayiş tedbirleri 53 (1) Özel yüksek güvenlik ve emniyet tedbirleri sadece istisnai hallerde uygulanmalıdır. (2) Bu tür tedbirlerin herhangi bir mahpusa uygulanması durumunda izlenecek açık prosedürler olmalıdır. (3) Bu tedbirlerin her birinin mahiyeti, süresi ve uygulanma sebepleri ulusal mevzuat ile belirlenmelidir. (4) Her olayda, söz konusu tedbirlerin belirli bir süre için uygulanması yetkili makam tarafından onaylanmalıdır. (5) Onaylanmış olan sürenin uzatılmasına ilişkin olarak alınan herhangi bir karar yeniden yetkili makamın onayına sunulmalıdır. (6) Bu tür tedbirler mahpus gruplarına değil, bireysel mahpuslara uygulanmalıdır. (7) Bu tür tedbirlere tabi tutulan herhangi bir mahpusun 70. kural hükümleri gereğince şikâyet hakkı olmalıdır. NURSAL, 7-43

35 125 DOĞRU-NALBANT, DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, REIDY, 27; DİNÇ, 96; DOĞRU-NALBANT, 167, DOĞRU-NALBANT, 168; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 110

36 129 DOĞRU-NALBANT, 168; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 110; DİNÇ, 97, DOĞRU-NALBANT, 168, 169; DOĞRU, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, 112

37

38 131 Bkz. Dipnot 22

39

40

41

42