DİYABETİK KETOASİDOZ TEDAVİ PROTOKOLÜ
|
|
- Gizem Ceren
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bu tedavi protokolü International Society of Pediatric and Adolecent Diabetes (ISPAD) ve British Society of Paediatric Endocrinology and Diabetes (BSPED) protokolleri temel alınarak hazırlanmıştır. Bu tedavi protokolünün bazı bölümleri yukarıda adı geçen kılavuzlardan aynen alınmıştır. Unutulmamalıdır ki hiçbir tedavi kılavuzu tamamen güvenilir değildir. Her hasta kendisine özgü klinik özellikler gösterebilir. Böyle bir durumda uygun değerlendirme ve isabetli klinik kararlara ihtiyaç duyulacaktır. 1
2 İÇİNDEKİLER A. Genel Bilgiler 3 B. Acil Tedavi 4 a. Resüsitasyon 4 b. Đlk değerlendirme yapılacak tetkikler 5 C. Klinik Değerlendirme ve Gözlem 6 a. Klinik olarak dehidratasyon değerlendirmesi 6 b. Bilinç durumu izlemi 6 c. Muayene 6 d. Yoğun bakım gereksinimi 7 e. Đzlem 7 D. Tedavi 8 a. Sıvı gereksimi 8 b. Potasyum 10 c. Bikarbonat 10 d. Đnsülin 11 e. Đzlemde olası senaryolar 12 f. Đnfüzyon sıvısı sodyum ve dekstroz içeriğinin ayarlanması 13 g. Cilt altı insüline geçiş 14 E. Beyin Ödemi 15 F. DKA tanılı hasta başlangıç tedavi şablonu 16 G. DKA tanılı hasta takip çizelgesi 17 H. Glasgow koma skalası 18 2
3 A. GENEL BĐLGĐLER Diyabetik ketoasidoz şüphesi olan her hastayı uygun şekilde değerlendirin ve en kısa zamanda daha kıdemli bir hekim ile şüphenizi paylaşın. Unutmayın ki DKA lı çocuklarda ölüm tehlikesi mevcuttur. DKA seyrinde görülebilecek ölümcül olaylar: Beyin ödemi: Bu klinik durum öngörülemez ve Sayfa 14 te ayrıntılı olarak tartışılmıştır. Bu kılavuzda hastadaki metabolik anormalliklerin yavaş düzeltilerek beyin ödemi riskinin asgariye indirmeyi amaçlamıştır. Hipokalemi: Bu klinik durum dikkatli takip ve tedavi ile önlenebilir. Aspirasyon pnömonisi: Bilinici kapalı veya ciddi bilinç değişikliği olan hastalarda nazo-gastrik sonda kullanın. Tedavinin hastaya özgü olarak değiştirilmesi gerekebilir. Hasta bir çocuğun sık ve ayrıntılı değerlendirilmesi, abartılı bir davranış değildir. Bir hastanın diyabetik DKA olarak kabul edilmesi için aşağıdakilerin 3 kriterin hepsini bulunması gerekir. Hiperglisemi (Kan Şekeri > 200 mg/dl) ph < 7,30 Bikarbonat < 15 mmol/l Ayrıca çocuk tipik olarak Dehidrate, ve/veya kusuyor, ve/veya halsizdir. Klinik durumları iyi, dehidrate olmayan ve ph >7,25 olan çocuklar ağızdan sıvı ve cilt altı (sc) insülin ile nöbetçi kıdemli doktor gözetiminde tedavi edilebilir 3
4 B. ACĐL TEDAVĐ 1. Resüsitasyon Havayolu: Havayolunun açık olduğundan emin olun. Eğer çocuğun bilinci kapalı ise havayolunu korumak için nazo-gastrik sonda yerleştirin, aspire edin ve serbest drenaja alın. Solunum: Yüz maskesi ile %100 oksijen verin. Solunum sayısı ve derinliğini değerlendirin- asidozun bir belirtisi olarak Dolaşım: Damar yolu açın ve kan örneklerini alın (bkz aşağısı). Hastayı monitörize edin ve EKG de T dalgasını değerlendirin (Hiperkalemide sivri T dalgası, hipokalemide basık T dalgası ve ST depresyonu gözlenir). Eğer hasta şokta ise (uzamış kapiller dolum zamanı, taşikardi, zayıf nabız basıncı) bolus olarak ml/kg Serum fizyolojik (%0,9) verin ve gerekirse bunu toplamda 3 kere tekrarlayın. Hastayı konsültana haber verin ve yoğun bakım şartlarını değerlendirin. Hastanın dehidratasyon derecesini değerlendirin. (Sayfa 6) 4
5 2. Đlk değerlendirmede yapılacak tetkikler Tüm olgular* Yeni tanılı olgular Kan şekeri - Venöz ve Kapiller Đnsülin Kan gazı - Venöz veya Kapiller C-peptit Kan ketonu - Venöz veya Kapiller HbA1c Ure, kreatinin, AST, ALT, Na, K, Cl, Ca, P Kan sayımı ve Đdrar analizi Anyon açığını hesaplayın (Normali 12±2) = Na (Cl + HCO3) Düzeltilmiş Na değerini hesaplayın = Na + [(Glikoz- 100)/100 x1,6] *Göğüs grafisi, BOS incelemesi, boğaz kültürü, idrar kültürü gibi diğer incelemelerin yapılmasına hastanın kliniğine göre karar verilmelidir. Nadiren bir enfeksiyon DKA gelişimini hızlandırmış olabilir. DKA seyrinde lökositoz gözlenebilir, fakat ateş DKA kliniğinin bir parçası değildir. Yeni tanılı diyabet hastalarının durumu stabil olduktan sonra diyabet ilişkili otoantikolar (adacık hücre antikoru, anti-insülin antikoru ve Anti-GAD), çölyak taraması (Anti- doku transglutaminaz IgA, Anti-Endomisyum IgA ve Total IgA), Lipit profili (Kolesterol ve Trigliserid), tiroid fonksiyon testleri (TSH, Serbest T4) ve tiroid otoantikorları (anti-tiroglobülin ve anti-tiroid peroksidaz) bakılmalıdır. 5
6 C. KLĐNĐK DEĞERLENDĐRME VE GÖZLEM Hastayı değerlendirin ve sizden sonra karşılaştırma yapabilmesi için mutlaka kayıt tutun. 1. Klinik olarak dehidratasyon değerlendirmesi: Hafif %3 5 Sadece mukozalar kuru Orta %5 8 Kuru mukozaların yanı sıra gözyaşının olmaması, cilt turgorunun azalması Ağır %8 10 Taşikardi, uzamış kapiller dolum Düşük kan basıncının şokun geç bir bulgusu olduğunu unutmayınız. Hastanın dehidratasyon derecesini fazla hesaplamamaya dikkat ediniz. En fazla yüzde %10 hesaplayınız. 2. Bilinç durumu izlemi: Hastada bilinç değişikliği olup olmadığına bakılmaksızın saatlik nörolojik gözlem yapılmalı ve Glasgow Koma Skoru kaydedilmelidir. Eğer başvuruda hasta komada ise veya izlemde bir kötüleşme olursa: Glasgow Koma Skorunu kaydedin. Yoğun bakım ünitesine transferini ayarlayın. Beyin ödemi açısından hastayı değerlendirin. 3. Muayene: Ağırlık: Eğer mümkünse başvuruda hastanın ağırlığını ölçün. Eğer mümkün değilse yakın bir zamana ait bilinen en son ağırlığı veya APLS formülünü [(yaş + 4) x 2] kullanın. Hastayı Beyin ödemi - baş ağrısı, irritabilite veya bilinç değişikliği, azalmış kalp tepe atımı ve artmış kan basıncı Đnfeksiyon Đleus açısından değerlendirin. 6
7 4. Yoğun Bakım Gereksinimi Eğer aşağıdakilerden biri varsa hastanın yoğun bakım ünitesinde izlenmesi yararlı olacaktır. Ciddi asidoz (ph < 7,10) Ciddi dehidratasyon ve şok Beyin ödemi şüphesi Çok küçük çocuklar (2 yaş altı) 5. Đzlem Hastayı izleyen tüm sağlık personelinin aşağıdaki konularda bilgili olduklarından emin olun; Saatlik vital bulguların (KTA, SS, TA) değerlendirilmesi, ateş 6 saat ara ile Saatlik sıvı dengesi (aldığı-çıkardığı) takibi Saatlik bilinç değerlendirmesi ve GKS kaydedilmesi Saatlik kapiller kan şekeri ve 2 saat ara ile kan keton ölçümünün yapılması Đlk 12 saatte aksi belirtilmedikçe iki saatte bir olmak üzere Kan gazı, serum glikoz, Na, K, Cl, Ca, P düzeyi 2 4 saat ara ile takip edilmesi Günde iki defa hastanın ağırlığının ölçülmesi Serviste % 3 NaCL, % 10 dx, % 20 dx,%30 dx solüsyonlarının ve Mannitol ün hazır bulundurulması Baş ağrısı, herhangi bir davranış veya bilinç durumunda değişikliği, kalp tepe atımı veya kan basıncındaki ciddi değişikliklerin anında nöbetçi doktora bildirilmesi gerekmektedir. 7
8 D. TEDAVĐ 1.Sıvı tedavisi Hastaya başka bir merkezde veya ambulansta müdahale edilmiş olabilir, bu neden ile hastanın aldığı bütün sıvıların dikkate alınması gerekir. a) Verilecek Sıvı: Resüsitasyon sıvısı -eğer şok yok ise- 10 ml/kg/saat olarak verilmelidir. Yeterli dolaşımın sağlandığı hastalarda aşağıdaki şekilde sıvı tedavisini planlayınız. Günlük sıvı miktarını 3000 ml/m 2 /gün olarak hesaplayınız. Vücut yüzey alanı = [(ağırlık x 4)+7]/ (90+ağırlık) VEYA (ağırlık x boy)/3600 formülleri ile hesaplanabilir. Ölçtüğünüz ağırlık değerini kullanınız Devam eden kayıpları ve insülin solüsyonundaki sıvıyı hesaplamasına katmayınız. Hasta tedavi seyrinde ağızdan sıvı ve gıda almadan izlenecektir. Verilecek damar içi sıvı en az %0,45 ( yaklaşık 77 mmol/l sodyum) içermelidir. 24 saatte verilecek sıvı = 3000 ml/m 2 Lütfen Sıvı Hesaplama sayfasını inceleyin ve her hastanın dosyasına bir örneğini koyun. Hastaya 24 saatte verilecek sıvı idamenin 2 katını geçmemelidir. Đdame Sıvısı Vücut ağırlığının ilk 10 kg mı için 100 ml/kg/gün Sonraki 10 kg için 50 ml/kg/gün ekleyin 20 kg in üstündeki her 1 kg için 20 ml/kg/gün ekleyin Örnek: 27 kg ağırlığında bir çocuğun idame sıvı gereksinimi 100 ml/kg ilk 10 kg için = 1000 ml +50 ml/kg sonraki 10 için = +500 ml TOPLAM = 1640 ml/gün +20 ml/kg sonraki 7 kg için = +140 ml 8
9 b) Sıvı içeriği Đlk 4 6 saat sıvı replasmanı %0,9 (serum fizyolojik) + 40 mmol/l KCl (Bkz: aşağıdaki Potasyum bölümü) ile yapılmalıdır. Aşağıdakilerden herhangi birinin varlığında bir sonraki sıvıya geçiniz Kan şekeri insülin başlanıldıktan sonra saatte 100 mg/dl den hızlı düşüyor ise Düzeltilmiş Sodyum* değeri > 140 mmol/l ise Kan şekeri < 250 mg/dl ise * Düzeltilmiş sodyum = serum sodyum + [(serum glikoz -100) /100] x 1,6 Örnek: serum glikoz 400 mg/dl ve serum sodyum 130 mmol/l ise Düzeltilmiş sodyum = [( )/100]x1,6 = 130+4,8 = 134,8 mmol/l 6 12 saat sıvı replasmanı Đki ayrı torbada infüzyon setinde karışacak şekilde hastaya verilecek 2 (iki) birim %0,9 (Serum fizyolojik) + 1 (bir) birim %10 dekstroz + 40 mmol/l KCl (Bkz: aşağıdaki Potasyum bölümü) (Sodyum içeriği yaklaşık 100 mmol/l, dekstroz içeri kan şekerine göre artırılabilir.) saat sıvı replasmanı Đki ayrı torbada infüzyon setinde karışacak şekilde hastaya verilecek 1 (bir) birim %0,9 (Serum fizyolojik) + 1 (bir) birim %10 dekstroz + 40 mmol/l KCl (Bkz: aşağıdaki Potasyum bölümü) (Sodyum içeriği yaklaşık 77 mmol/l (%0,45 ), dekstroz içeri kan şekerine göre artırılabilir.) 9
10 2. Potasyum Diyabetik ketoasidozda toplam vücut potasyumu değişken derecelerde azalmıştır. Bununla birlikte başvuruda plazma düzeyi düşük, normal veya yüksek olabilir. Đnsülin tedavisi başladıktan sonra plazma potasyum düzeyi düşecektir. Resüsitasyon sıvısı bittikten sonra insülin tedavisi ile beraber intravenöz sıvıya potasyum eklenmelidir. Eğer aşağıdakilerden biri var ise potasyum eklenmesi geciktirilmelidir. Anüriden şüpheleniliyorsa Plazma potasyum düzeyi > 5,5 mmol/l Eğer intravenöz sıvıya eklenecek ise 40 mmol/l KCl eklenmelidir. (veya 20 mmol/l KCl + 20 mmol/l KPO 4) Başvuruda plazma potasyum düzeyi < 2,5 mmol/l ise resüsitasyon sıvısına da 10 mmol/l KCL eklenmelidir. Resüsitasyon sıvısı sonrası potasyum düzeyi kontrol edilmelidir. Đnsülin tedavisi seyrinde potasyum düzeyi < 3,5 mmol/l olursa IV sıvıdaki potasyum konsantrasyonu da 60 mmol/l KCL şeklinde ayarlanmalıdır. 3. Bikarbonat Hayatı tehdit eden hiperkalemi varlığı dışında bikarbonat kullanımı önerilmemektedir. Devam eden asidoz genellikle yetersiz resüsitasyon veya yetersiz insülin anlamına gelmektedir. Bikarbonat kullanımı sadece serum K düzeyi 6,5 olanlar veya dolaşım bozukluğu olan ph 6,80 çocuklarda düşünülmelidir. Bu durumda amaç kalp kontraktilitesini iyileştirmektir. Eğer bikarbonat kullanılacak ise%5 dekstroz ile bire altı sulandırılarak 1 mmol/kg dozunda 1-2 saat IV infüzyon şeklinde verilmelidir. 10
11 4. Đnsülin Đnsülin ketogenezin durması ve asidozun düzelmesi için elzemdir. Đnsülin tedavisinin başlanılması başvurudan sonraki ilk bir saat - rehidratasyon sıvının gittiği dönem- geciktirilir. Bu uygulamanın beyin ödemi riskini azaltabileceğine dair bazı bulgular bulunmaktadır. DKA tedavisinde sürekli düşük doz insülin infüzyonu tercih edilir. Standart insülin dozu 0,1 ünite/kg/saat tir. Eğer çocuk < 5 yaş ise 0,05 ünite/kg/saat dozunda insülin başlanmalı gerekirse doz artırılmalıdır. Đnsülin solüsyonunun hazırlanışı: 1 (bir) ünite/kg regüler insülin 100 ml serum fizyolojik için konularak, insülin içeren solüsyon hazırlanır. Đnfüzyon setinin içi bu hazırlanan solüsyon ile yıkanmalıdır. Takipte insülin solüsyonu 6 saatte bir yenilenmelidir. Hastaya bu solüsyondan 10 ml/saat infüzyon başlanıldığında standart doz olan 0,1 ünite/kg/saat insülin verilmiş olur. 5 ml/saat infüzyon yapıldığında 0,05 ünite/kg/saat insülin verilmiş olur. Örnek: Hastanın ağırlığı 25 kg ise 100 ml SF içine 25 x 1 Ü/kg = 25 ünite regüler insülin konulmalıdır. 1 ml içinde 0,25 ünite insülin olan solüsyon elde edilmiş olur. Bu solüsyondan saatte 10 ml verildiğinde hastaya saatte 2,5 ünite (0,1 ünite/kg insülin) verilmiş olur. 11
12 Eğer kan şekeri > 350 mg/dl sebat ediyor veya saatte 30 mg/dl den az düşüyor ise Đnsülin dozu ve hızını kontrol edin Đnsülin akışında bir sorun olmadığından ve setin yıkanmış olduğundan emin olun Hastayı olası enfeksiyonlar açıdan değerlendirin Đnsülin infüzyon hızının artırılması konusunu konsültan ile görüşün. Eğer kan şekeri saatte 100 mg/dl den hızlı düşüyor ise Đntravenöz sıvıya dekstroz ekleyin veya dekstrozlu sıvı alıyor ise içindeki dekstroz konsantrasyonunu tedricen artırın. (Bkz sayfa 13) Periferik damar yolundan maksimum %12,5 dekstroz verilebilir. Eğer kan şekeri 250 mg/dl nin altına düşerse Đntravenöz sıvıya dekstroz ekleyin veya dekstrozlu sıvı alıyor ise içindeki dekstroz konsantrasyonunu tedricen artırın. (Bkz sayfa 13) Asidoz düzelinceye kadar kan şekeri mg/dl arasında tutulması hedeflenmelidir. Eğer kan şekeri mg/dl arasına inerse Đntravenöz sıvı içindeki dekstroz konsantrasyonunu tedricen artırın. (Bkz sayfa 13) Maksimum konsantrasyonda (%12,5) dekstroz alıyor ise insülin infüzyonunu 0,05 ünite/kg/saat dozuna düşürün. Đnsülin infüzyonunu 0,05 ünite/kg/saat dozunda ise infüzyona 30 dakika ara verin ve 30 dakika sonra kan şekerini kontrol edin. Eğer kan şekeri < 70 mg/dl olursa Hastaya 2 ml/kg/%10 dekstroz IV bolus verin, insülin infüzyonuna ara verin ve aşağıdaki önerileri takip edin Kan şekeri takibi dakika ara ile (amaç kan şekeri > 150 mg/dl) ve eğer IV sıvısında maksimum dozda dekstroz almıyor ise dekstroz konsantrasyonunu artırın. (Bkz sayfa 13) Kan şekeri > 150 mg/dl olunca insülin infüzyonunu 0,05 ünite/kg/saat dozunda tekrar başlayın. Yukarıdaki senaryolar dışındaki olası tüm durumlarda konsültana danışmaktan çekinmeyin. 12
13 Đnfüzyon Sıvısı Sodyum ve Dekstroz Đçeriğinin Ayarlanması Sette karışan sıvının SF Dekstroz solüsyonu Sodyum içeriği Dekstroz içeriği (%) Đlk 4-6 st 1 birim meq/l - 2 birim 1 birim % meq/l 3, saat 2 birim 1 birim % meq/l 6,7 2 birim 1 birim % meq/l 10 1 birim 1 birim %10 77 meq/l saat 1 birim 1 birim %20 77 meq/l 10 1 birim 1 birim %25 77 meq/l 12,5 Diyabetik ketoasidoz tedavisi seyrinde hastaya verilebilecek sıvı çeşitleri yukarıdakiler olacaktır. Bu sıralama hastanın özgün klinik durumu göz önünde bulundurularak modifiye edilebilir, dekstroz içeri hastanın kan şekerine göre, serum sodyum içeriğine hastanın düzeltilmiş sodyum değerine göre kararlaştırılır. 13
14 5. Cilt altı insülin tedavisine geçiş Aşağıdaki şartların sağlanması gerekir. Çocuğun ağızdan yiyecek ve sıvı alımını tolere edebiliyor olması Kapiller keton düzeyi < 1,5 mmol/l Kan ph > 7,30 Uygulama Eğer hastaya subkutan insülin tedavisine geçiş insülin glargine (Lantus ) veya insülin detemir (Levemir ) ile yapılacak ise insülin infüzyonunu ilk doz subkutan insülin enjeksiyonundan 2-6 saat sonra kesilmelidir. Eğer hastaya subkutan insülin tedavisine geçiş Regüler insülin (Actrarapid ), NovoMix30, HumalogMix25, ile yapılacak ise insülin infüzyonunu ilk doz subkutan insülin enjesiyonundan 60 dakika sonra kesilmelidir. Eğer hastaya subkutan insülin tedavisine geçiş insülin lispro (Humalog ), insülin aspart (Novorapid ) veya insülin glulisine (Apidra ) yapılacak ise insülin infüzyonunu ilk doz subkutan insülin enjesiyonundan 10 dakika sonra kesilmeli ve hasta ana öğününü yemelidir. Subkutan insülin dozunu ve insülin tedavi rejimini belirlemek için ilgili protokole bakınız. Asidoz ve/veya ketonemi devam ederken uzun etkili insülin başlama Eğer hastanın durumu stabil ise ve 24 saatte hastanın DKA dan çıkacağı tahmin ediliyor ise hastaya uzun etkili insülin tedavisi subkutan olarak IV sıvı ve insülin devam ederken başlanabilir. Bu durumda uzun etkili insülin (Örn: Lantus) tedavisi pratikte yapıldığı gibi akşam saatlerinde ve 0,6 ünite/kg dozunda başlanabilir. 14
15 D. BEYĐN ÖDEMĐ Diyabetik ketoasidozda koma doğrudan asidozun derecesi ile ilişkilidir fakat artmış kafa içi basınç bulguları beyin ödemini akla getirmelidir. Beyin ödeminin belirti ve bulguları aşağıda özetlenmiştir. Baş ağrısı ve azalmış kalp atımı sayısı Nörolojik durumda olumsuz yönde değişiklik o Huzursuzluk o Konfüzyon o Uyuşukluk o Đnkontinans Özgün nörolojik bulgular o Kranial sinir felçleri o Anormal postür Artmış kan basıncı Azalmış SpO2 Cushing Üçlemesi: Hipertansiyon, bradikardi ve düzensiz solunum üçlüsüdür. Bazı kaynaklar üçlemenin hipertansiyon, bradikardi ve nabız basıncı aralığında genişleme olduğunu belirtmektedir. Bu üçlemenin varlığı artmış kafa içi basınç artışına ve olası beyin herniasyonunu düşündürmelidir. Bu durum kısa sürede ölümcül sonuçlar doğurabilir. Tedavi: Eğer beyin ödeminden şüpheleniliyorsa hemen kıdemli doktor ve konsültan bilgilendirilmelidir. Yoğum bakım ünitesi ayarlanıncaya kadar aşağıdakileri hemen yapın; Hipoglisemiyi dışlayın Đlk tercih olarak Mannitol 0,5 g/kg dozunda 15 dakika IV infüzyon (= 2,5 ml/kg %20 lik Mannitol) veya alternatif tedavi olarak Hipertonik Salin (%3 ) 5 ml/kg 30 dakika IV infüzyon uygulayın. Eğer yanıt yok ise 2 saat sonra tekrarlayın. Başı 45 elevasyona getirin Hastanın IV sıvısını idamenin 2/3 olarak ve defisiti de 48 saat yerine 72 saatte verecek şekilde ayarlayın Anestezi ve yoğun bakım konsülanı ile hastayı tartışın Hasta stabil olduktan sonra diğer intrakranial patolojileri dışlamak için Kranial Bilgisayarlı Tomografi incelemesi yapın. 15
16 DKA TANILI HASTANIN BAŞLANGIÇ TEDAVĐSĐ ŞABLONU Ağırlık (kg) kg Vücut Yüzey alanı m 2 RESÜSĐTASYON SIVISI (Şok yok ise 10 ml/kg) kg x 10 = ml ĐZLEMDE SIVI TEDAVĐSĐ 1. Sıvı Tedavisi (3000 ml/ m 2 /24 saat) 3000 x m 2 =. ml/24 saat Saat için saatlik infüzyon hızı = ml/saat Başlangıç sıvısı olarak 40 mmol/l potasyum içeren %0,9 kulanın. ĐNSÜLĐN 100 ml Serum Fizyolojik içine 1 (Bir) ünite/kg Actrapid (regüler/kristalize insülin) eklenerek insülin solüsyonu hazırlanır. Serum seti bu solüsyon ile yıkanır. 100 ml SF +. Ünite Đnsülin Đnfüzyon hızı:.ml/saat Doktor : Tarih: Đmza : 16
17 DKA TANILI HASTA TAKĐP ÇĐZELGESĐ Saat Glikoz Glikoz Keton ph HCO 3 Na/ K Cl Baz Sıvı Đns GKS Kapiller Venöz Kapiller düzna Açığı Ü/kg/st 17
18 GLASGOW KOMA SKALASI Glasgow koma skalası üç parametereden oluşur ve 3-15 arası skorlanır. Üç en kötüsü 15 en iyisi Glasgow Koma Skalası (GCS) Puan En iyi göz En iyi sözel yanıt En iyi sözel yanıt En iyi motor yanıt yanıtı (Konuşamayan çocuk) 1 Göz açma yok Sözel yanıt yok Yanıt yok Motor yanıt yok 2 Ağrı ile göz açma Sözcük yok, yalnız anlamsız sesler, inlemeler Avutulamayan, huzursuz, sinirli ağlamalar Ağrı ile ekstansiyon (deserebre postür) 3 Sözel uyarı ile göz açma Tutarsız sözcükler Bazen avutulabilen, sesler çıkarabilen Ağrı ile fleksiyon (Dekortike postür) 4 Spontane Karman çorman konuşma Ağladığında avutulabilen, Ağrıdan kaçınma göz açma yaşına uygun iletişimde bulunan 5 Anlamlı normal konuşma Gülen, seslerin farkına varan, Ağrıyı lokaliz etme objeleri takip eden, iletişimde bulunan 6 Komutlara uyma 18
DİYABETİK KETOASİDOZ TEDAVİ PROTOKOLÜ
Bu tedavi protokolü International Society of Pediatric and Adolecent Diabetes (ISPAD) ve British Society of Paediatric Endocrinology and Diabetes (BSPED) protokolleri temel alınarak hazırlanmıştır. Bu
DetaylıDr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği
Diyabetik Ketoasidoz(DKA) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği DKA Tanı kriterleri Hiperglisemi(Kan Şekeri > 200 mg/dl) ph< 7,30 Bikarbonat < 15 mmol/l Ayrıca çocuk
DetaylıDr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği
Diyabetik Ketoasidoz(DKA) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği Klinik öykü Poliüri Polidipsi Kilo kaybı Karın ağrısı Halsizlik Kusma Konfüzyon Klinik bulgular Dehidratasyonu
DetaylıPEDİATRİDE GÜNCEL DİYABET TEDAVİSİ. Dr. Ömer Tarım
PEDİATRİDE GÜNCEL DİYABET TEDAVİSİ Dr. Ömer Tarım PLAN Tanı Hipoglisemi Enfeksiyon sırasında yönetim Ketoasidoz Yenilikler DİYABETLİ HASTADA YANLıŞ TANıLAR Üriner enfeksiyon ÜSYE Enurezis nokturna Ensefalit
DetaylıAKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ
AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ GĐRĐŞ Aşağıdaki hastalarda adrenal kriz olabileceği düşünülmelidir. Bilinen primer adrenal yetmezliği olanlar Hipopituitarizm (herhangi bir hipofizer hormon eksikliği)
DetaylıDİYABET KETOASIDOZUNUN (DKA) TANI VE TEDAVİSİ
DİYABET KETOASIDOZUNUN (DKA) TANI VE TEDAVİSİ Diyabet ketoasidoz tanımı L Kanj-^kerinin 0 mg/d] üzerinde olması 2. Kan ph'smın 7.3'ün altında ve bikarbonatın 15 meq/l altında olması 3. Ketonemi ve ketonun
DetaylıÇocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi. Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniv. Tıp Fak. Çocuk Sağ ve Hast AD
Çocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniv. Tıp Fak. Çocuk Sağ ve Hast AD Dehidratasyonda sıvı tedavisi Tedavinin amaçları Şoku önlemek için dolaşan sıvı hacmini düzelt (%10-%15
DetaylıSIVI ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ. Çocuklarda sıvı elektrolit dengesizliklerini anlamak ve gerekli tedaviyi uygulayabilmek için
SIVI ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ 1- SIVI ELEKTROLİT FİZYOLOJİSİ 2- DEHİDRATASYON -TANIM -DEĞERLENDİRME - PARENTERAL TEDAVİ 3- PROTOKOL - ÖRNEK Çocuklarda sıvı elektrolit dengesizliklerini anlamak ve gerekli
DetaylıDEHİDRASYON: Vaka Temelli İnteraktif Tartışma
DEHİDRASYON: Vaka Temelli İnteraktif Tartışma Prof. Dr. Ergin ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD DEHİDRASYON SINIFLAMASI Hafif sıvı açığı Orta düzeyde sıvı açığı
DetaylıSIVI GEREKSİNİMİ ÇOCUKLARDA SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ. Dr. Dilek DURMAZ AÜTF Acil Tıp ABD 25/05/2010. Vücut Sıvılarının Dağılımı
ÇOCUKLARDA SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ Dr. Dilek DURMAZ AÜTF Acil Tıp ABD 25/05/2010 Doğumda vücut ağırlığının %75 i su iken, büyük çocuklarda bu oran %60 dır Yaşla birlikte HDS azalırken HİS artar Akut dehidratasyon
DetaylıÇOCUK ENDOKRİNOLOJİ VE DİYABET DERNEĞİ ÇOCUK DİYABET GRUBU DİABETİK KETOASİDOZ (DKA) TEDAVİ VE İZLEM REHBERİ* (Kasım 2016)
ÇOCUK ENDOKRİNOLOJİ VE DİYABET DERNEĞİ ÇOCUK DİYABET GRUBU DİABETİK KETOASİDOZ (DKA) TEDAVİ VE İZLEM REHBERİ* (Kasım 2016) Unutmayın: Diyabetik ketoasidoz (DKA) ile başvuran çocuklar üç nedenle hayatlarını
Detaylı27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı
Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI Selim TURHANOĞLU Mustafa Kemal Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yanık tipleri Volüm Replasmanı Hesaplanması Uygulanması Takibi
DetaylıDR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ
DR.YUSUF CAN YURT HİPONATREMİ 2014 REHBERİ HIPONATREMI NEDIR? Kan Na konsantrasyonunun
DetaylıHİPERGLİSEMİK HİPEROSMOLAR DURUM. Yrd. Doç. Dr. Volkan ÜLKER Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
HİPERGLİSEMİK HİPEROSMOLAR DURUM Yrd. Doç. Dr. Volkan ÜLKER Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı SUNUM PLANI Tanım Epidemiyoloji Patofizyoloji Klinik Özellikler (Öykü, Komorbidite,
DetaylıTip 1 Diyabet Tedavisinde Yenilikler. Doç. Dr. Özlem Sangün Başkent Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD Çocuk Endokrinolojisi BD
Tip 1 Diyabet Tedavisinde Yenilikler Doç. Dr. Özlem Sangün Başkent Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD Çocuk Endokrinolojisi BD Sunum Planı Tanım Tarihçe DKA yönetimi İnsülinler Diyabet Teknolojisi
DetaylıDiyabetik Ketoasidoz ve Tedavisi. Prof. Dr. Nesibe Andıran
Diyabetik Ketoasidoz ve Tedavisi Prof. Dr. Nesibe Andıran Tip 1 DM in en sık görülen ve en önemli iki akut komplikasyonu ketoasidoz ve hipoglisemidir. Dolaşımdaki insülin düzeyinin mutlak veya göreceli
DetaylıÇOCUKTA AĞIZDAN SIVI TEDAVİSİ
ÇOCUKTA AĞIZDAN SIVI TEDAVİSİ Prof. Dr. Ergin ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD DEHİDRASYON SINIFLAMASI (IV) Hafif sıvı açığı Orta düzeyde sıvı açığı Ağır sıvı
DetaylıDiyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Diyabetes Mellitus Akut Komplikasyonları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes mellitus akut komplikasyonlar Hipoglisemi Hiperglisemi ilişkili ketonemi
Detaylıİnsülinin keşfi ve insülin tedavisinin uygulamaya geçmesi diyabet tedavisinde dönüm noktası olmuştur
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Diyabet Eğitim Hemşiresi Saliha Yılmaz İNSÜLİNLER İnsülinin keşfi ve insülin tedavisinin uygulamaya geçmesi diyabet
DetaylıYüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı
Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:
DetaylıSıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi
Sıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi Prof.Dr. Ender Yarsan A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Normal hidratasyon dengesi İçecek ve yiyecekler; oksidasyon sonucu
DetaylıKan Gazı. Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi. II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta
Kan Gazı Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta Normal Değerler ph 7.35-7.45 (ort. 7.40) ph 7.35 ise Asidoz 7.45 ise Alkaloz ph
DetaylıGlukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması. Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun
Glukoz İzlemi ve İnsulin Dozlarının Ayarlanması Dr. Sare Betül Kaygusuz Dr. Şükrü Hatun Öğrenim hedefleri Kan şekeri ölçümleri ve değerlendirilmesi, yemek öncesi, tokluk, gece yatmadan önce ve gece kan
DetaylıOlgu Eşliğinde Sepsise Yaklaşım
Olgu Eşliğinde Sepsise Yaklaşım Prof. Dr. Çağrı BÜKE E.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 07.02.2015 (2) Çağrı BÜKE 1 Olgu 70 yaşında erkek hasta. Üşüme-titreme ile yükselen ateş, öksürük,
DetaylıENDOKRİNOLOJİSİ VE DİYABET DERNEĞİ. ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA The Society of Endocrinology and Metabolism of Turkey DERNEĞİ ÇOCUK TÜRKİYE
ÇOCUK ENDOKRİNOLOJİSİ VE DİYABET DERNEĞİ Rehberin basım ve dağıtımı TÜRKİYE İlaç Ltd. Şti. tarafından yapılmaktadır. ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA The Society of Endocrinology and Metabolism of Turkey DERNEĞİ
DetaylıYatan hastalarda güncel diyabet tedavisi
Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü
DetaylıÖğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.
Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Kan Gazı Nedir? Kanın a s i t ve b a z d u r u m u n u b e l i r l e m e a m a c ı y l a kan gazı değerlerinin belirlenmesi gerekir. Ortaya çıkan
DetaylıREVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/5
Detaylıβ Bloker ve Kalsiyum Kanal Bloker Zehirlenmeleri Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Tıp Fak. Acil Tıp Ad
β Bloker ve Kalsiyum Kanal Bloker Zehirlenmeleri Uzm. Dr. Yusuf Ali Altuncı Ege Ünv. Tıp Fak. Acil Tıp Ad Sunu planı Sunu hedefleri Olgu örneği Genel yaklaşım Spesifik tedavi yöntemleri Yatış taburculuk
DetaylıDİYABETES MELLİTUS. Dr. Aslıhan Güven Mert
DİYABETES MELLİTUS Dr. Aslıhan Güven Mert DİYABET YÖNETİMİ Kan şekeri ayarını sağlamaktır. Diyabet tedavisinde hedef glukoz değerleri NORMAL HEDEF AKŞ (mg/dl)
DetaylıArter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
Arter Kan Gazı Değerlendirmesi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Asit-Baz Dengesine Farklı Yaklaşımlar Seifter JL: N Engl
DetaylıToujeo verilen kişi olarak siz
H A S TA B İ LG İ L E R İ Toujeo verilen kişi olarak siz Bu broşür, diyabeti olan ve doktor tarafından Toujeo (insülin glarjin) verilen kişi olarak size yönelik hazırlanmıştır. Tüm diyabet tedavilerinin
DetaylıİNFANT VE ÇOCUKLARDA MODİFİYE GLASKOW KOMA SKALASI
NÖROLOJİK SİSTEM İNFANT VE ÇOCUKLARDA MODİFİYE GLASKOW KOMA SKALASI > 1 YAŞ < 1 YAŞ SKOR Göz açma Spontan Spontan 4 Verbal uyarı ile açma Yüksek sesle seslenildiğinde açma 3 Ağri ile açma Ağrı ile açma
DetaylıAnestezide Sıvı Tedavisi, Hesaplamalar ve Temel İlkeler
Anestezide Sıvı Tedavisi, Hesaplamalar ve Temel İlkeler Anestezi yönetiminde hemodinamik anlamda stabilizasyonun en iyi şekilde sağlanmasının yolu, doğru sıvı tedavisinin uygulanmasından geçer. Hangi aşamada
DetaylıDİYABETİK KETOASİDOZ. Doç. Dr. Polat Durukan. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD Kayseri, Türkiye
DİYABETİK KETOASİDOZ Doç. Dr. Polat Durukan Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD Kayseri, Türkiye Giriş Diyabetes Mellitus: Değişik nedenlerle insulin salınım veya kullanım yetersizliğinin neden
DetaylıDiyabetik Ketoasidoz Tedavi Protokolü
Diyabetik Ketoasidoz Tedavi Protokolü 2017 Hazırlayanlar: Gülser Esen Besli Başak Nur Akyıldız Hasan Ağın Katkıda bulunanlar: Ayşe Berna Anıl, Agop Çıtak, Murat Duman, Oğuz Dursun, Nilgün Erkek, Gökhan
DetaylıMagnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI
Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen
DetaylıHipoglisemi-Hiperglisemi. Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul
Hipoglisemi-Hiperglisemi Dr.SEMA YILDIZ TÜDOV Özel Diabet Hastanesi İstanbul Diabetin Acil Sorunları Hipoglisemi Diabetik Ketoz ( veya Ketoasidoz) Hiperosmolar Nonketotik Durum Laktik Asidoz Hipoglisemi
Detaylıİnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri
İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH, İç Hastalıkları Kliniği Sunum akışı Kılavuzlar ışığında; Glisemik tanımlamalar ve
DetaylıSIVI-ELEKTROLİT VE ASİT BAZ DENGESİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM
SIVI-ELEKTROLİT VE ASİT BAZ DENGESİ Dr. Nazan ÇALBAYRAM Sıvı-elektrolit dengesizlikleri, bebeklerde ve küçük çocuklarda daha hızlı gelişir. Çünkü vücutlarında su oranı yüksektir. Sıvıların büyük bir oranı
DetaylıŞok hastasına yaklaşım, kan ve sıvı resüsitasyonu. Dr. Murat ORAK Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
Şok hastasına yaklaşım, kan ve sıvı resüsitasyonu Dr. Murat ORAK Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Şok; kan dolaşımı ve doku perfüzyonunun azalması sonucu, Oksijen ve diğer hayati
DetaylıDEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE ETKİSİ
T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI VİH-YL 2007 0002 DEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE
DetaylıDiyabetik Ketoasidoz Tedavi Protokolü
Diyabetik Ketoasidoz Tedavi Protokolü 2017 Hazırlayanlar: Gülser Esen Besli Başak Nur Akyıldız Hasan Ağın Katkıda bulunanlar: Ayşe Berna Anıl, Agop Çıtak, Murat Duman, Oğuz Dursun, Nilgün Erkek, Gökhan
DetaylıMeral Mert, Endokrinoloji ve Metabolizma
Meral Mert, Endokrinoloji ve Metabolizma Diyabetli bir kadının gebe kalması pregetasyonel diyabet. Gebelikte diyabetin ortaya çıkması gestasyonel diyabet olarak tanımlanır. 2 Gestasyonel diyabet UK de
DetaylıHipoglisemi Tedavisi. Dr. Ömer Salt. Acil Tıp Uzmanı Yozgat/Türkiye
Hipoglisemi Tedavisi Dr. Ömer Salt Acil Tıp Uzmanı Yozgat/Türkiye Hipoglisemi sınıflaması Hafif hipoglisemi adrenerjik bulgular kan şekeri
DetaylıDiyabet ve egzersiz TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU
TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ 02 Diyabet ve egzersiz Diyabetli bireyler
DetaylıYoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon
Yoğun Bakımda Nörolojik Resüsitasyon Dr.Canan Aykut Bingöl Yeditepe Üniversite Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Kardiak Arrest 200 000-375 000 kardiak arrest/yıl (ABD) %20 spontan dolaşım sağlanıyor
DetaylıSEPSİS OLGULARI. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı
SEPSİS OLGULARI Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı OLGU 1 30 yaş, erkek, Ateş, bilinçte kötüleşme FM: bilinç bulanık, ateş 37.5C,
DetaylıHEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HASTA BAKIM PLANI FORM VE SKALA REHBERİ
HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HASTA BAKIM PLANI FORM VE SKALA REHBERİ AĞRI TANILAMA VE TEDAVİ FORMU Gördüğünüz Tabloda Kodlayın ve Resim Üzerinde Ağrı Yerini İşaretleyiniz Ağrı Değerlendirmesi: Ağrı / Rahatsızlık:
DetaylıHİPERNATREMİ. Doç. Dr. Halil Yazıcı. İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
HİPERNATREMİ Doç. Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Giriş Serum Na konsantrasyonu> 145 mmol/l Her zaman su metabolizması bozukluğudur, hipoakuaremi
DetaylıRENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME. Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM
RENAL PREOPERATİF DEĞERLENDİRME Dr. Mürvet YILMAZ SBÜ. Bakırköy Dr. Sadi Konuk SUAM SBÜ. İÇ HASTALIKLARI KONGRESİ-2018 ABH-KBY Böbrek fonksiyonları bozuk olan hastalarda ABH/KBY ayırımı yapılmalıdır. ABH
Detaylı5.) Aşağıdakilerden hangisi, kan transfüzyonunda kullanılan kan ürünlerinden DEĞİLDİR?
DERS : KONU : MESLEK ESASLARI VE TEKNİĞİ KAN VE KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYONU 1.) Kanın en önemli görevini yazın : 2.) Kan transfüzyonunu tanımlayın : 3.) Kanın içinde dolaştığı damar çeşitlerini yazın : 4.)
DetaylıDiyabette Bakım,Takip ve İzleme. İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem.
Diyabette Bakım,Takip ve İzleme İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Endokrinoloji,Diyabet ve Metabolizma Uzm.Hem.Alev Kahraman Kan Glukozunun Diyabetli Birey Tarafından Takibi Kan glukozunun
DetaylıDr. Polat Durukan. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. IV. Ulusal Acil Tıp Kongresi. 2008, Antalya
DİYABETİK K KETOASİDOZ Dr. Polat Durukan Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD Giriş Diyabetes Mellitus: Değişik nedenlerle insulin salınım veya kullanım yetersizliğinin neden olduğu karbonhidrat
DetaylıPOSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ
POSTTRANSPLANT DİABETES MELLİTUS DR. ÜLKEM YAKUPOĞLU ACIBADEM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ INTERNATIONAL HOSPITAL ORGAN NAKLİ MERKEZİ Transplant İlişkili Hiperglisemi (TAH) Posttransplant Diabetes Mellitus
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıYenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etken madde: 10ml lik ampul de 0,75g Potasyum Klorür içerir.
KULLANMA TALİMATI İE Potasyum Klorür ampul %7,5 Damar içine uygulanır. Etken madde: 10ml lik ampul de 0,75g Potasyum Klorür içerir. Yardımcı madde: Enjeksiyonluk su Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce
DetaylıANAFLAKSİ. Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ
ANAFLAKSİ Uzm. Dr. Alpay TUNCAR KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ Hayatı tehdit eden birçok hastalığın ilk tanı ve tedavisi Acil Servis te yapılıyor Anafilaksi gibi, bu hastalıkları içeren kılavuzlar diğer kliniklerce
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALĐMATI DROGSAN SODYUM BĐKARBONAT % 8.4 Ampul Sadece damar içi kullanım içindir. Etkin madde Yardımcı maddeler : 10 ml lik ampul de 0.84 g sodyum bikarbonat içerir. : Enjeksiyonluk su Bu ilacı
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ
DetaylıTİP 2 DİYABET HASTALARI İÇİN RAMAZAN SÜRESİNCE ORUÇ TUTMANIN ESASLARI HAKKINDA BİLGİ KİTİ
TİP 2 DİYABET HASTALARI İÇİN RAMAZAN SÜRESİNCE ORUÇ TUTMANIN ESASLARI HAKKINDA BİLGİ KİTİ GİRİŞ Bu bilgi kiti, size Ramazan süresince oruç tutmanın esaslarını anlatmak ve pratik tavsiyeler sunmak amacıyla
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıDİYABETİK ACİLLER. Doç.Dr.Fulden Saraç EÜTF Geriatri Bilim Dalı
DİYABETİK ACİLLER Doç.Dr.Fulden Saraç EÜTF Geriatri Bilim Dalı Diabetes mellitus -sıklığı hızla artan ciddi bir sağlık sorunudur. Erişkin nüfusun %7.2'si diyabetlidir Hastanede yatan hastalarda da diyabet
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ ÇOCUK YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ KRİTİK İLAÇ İNFÜZYONU TABLOLARI
PEDİATRİK KRİTİK İLAÇ İNFÜZYONLARI Standart ilaç konsantrasyonları Düşük konsantrasyon Dobutamin 1 mg/ml 50 mg/50 ml Dekstroz %5 25 mg / 25 ml Dekstroz %5 Dopamin 1 mg/ml 50 mg/50 ml Dekstroz %5 25 mg
DetaylıDİABETİK KETOASİDOZ. Doç. Dr. Erol BOLU
DİABETİK KETOASİDOZ Doç. Dr. Erol BOLU Diabetik ketoasidoz (DKA) ve hiperosmolar hiperglisemi (HHG) diabetes mellitusun en sık rastlanan ve iyi tedavi edilseler bile hayatı tehdit eden akut komplikasyonlarıdır.
DetaylıTansiyon Günlüğü Sadece kaydedin
Blutdruck-Pass Türkisch... Tansiyon Günlüğü Sadece kaydedin Hastalar için Günlük İçindekiler 04 Önsöz 05 Önemli iletişim bilgileri 1 06 Normal tansiyon neden önemlidir? 2 08 Hangi ilaçları alıyorum? 3
DetaylıYENİDOĞANDA MEKANİK VENTİLASYON KURSU OLGU SUNUMU-1
YENİDOĞANDA MEKANİK VENTİLASYON KURSU OLGU SUNUMU-1 BAŞVURU ÖZELLİKLERİ 28 yaşındaki gebe suyunun gelmesi nedeniyle acil servise başvurdu. İlk gebelik, gebelik takipleri yok Gebelik yaşı 39 hafta Amniyon
Detaylıİntrasellüler Sıvı (Hücre İçi Sıvı) Extrasellüler Sıvı (Hücre Dışı Sıvı) Total Vücut Suyu 60 = 42 lt Vücut Sıvı Bölmelerini Etkileyen Faktörler
Vücut ağırlığının yaklaşık %60 ını su oluşturur. Ölçümünde Deuterium Oksid kullanılır. Yağ dokusu ve yaş ile ters, kas dokusu ile doğru orantılıdır. Total vücut suyu, genel anlamda iki büyük kompartmanda
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALĐMATI DROGSAN POTASYUM KLORÜR % 22.5 AMPUL 10ml Ampul Damar içine uygulanır. Etkin madde:10ml lik ampul de 2.250g Potasyum Klorür içerir. Yardımcı madde: Enjeksiyonluk su Bu ilacı kullanmaya
DetaylıKILAVUZLAR NEDEN BAZAL İNSÜLİNLERİ ÖNERİYOR. Prof. Dr. Nermin OLGUN
KILAVUZLAR NEDEN BAZAL İNSÜLİNLERİ ÖNERİYOR Prof. Dr. Nermin OLGUN Kontrolsüz iperglisemi (katabolik özellikler, KŞ 300-350mg/dl, HbA1c %10-12) 2016 ADA Tip 2 Diyabet Kılavuzu Antihiperglisemik Tedavi
DetaylıSürekli ciltaltı insülin infüzyonu (CSII) Sürekli glukoz izlemi(cgm) (Klinik Kullanımı)
Sürekli ciltaltı insülin infüzyonu (CSII) Sürekli glukoz izlemi(cgm) (Klinik Kullanımı) Prof. Dr. Erdinç Ertürk Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı 49.
DetaylıTip 2 diyabetli hastada ilk tercih ettiğiniz ilaç hangisidir? 1. Sülfonilüre 2. Metformin 3. Glitazon 4. İnsülin
Tip 2 Diyabette İnsülin Tedavisi Prof. Dr. Aytekin OĞUZ İstanbul Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2. İç Hastalıkları Kliniği Tip 2 diyabetli hastada ilk tercih ettiğiniz ilaç hangisidir? 1. Sülfonilüre
DetaylıİNSÜLİN TEDAVİSİNİN YÖNETİMİ. Prof. Dr. Nermin OLGUN Acıbadem Üniversitesi SBF Hemşirelik Bölümü
İNSÜLİN TEDAVİSİNİN YÖNETİMİ Prof. Dr. Nermin OLGUN Acıbadem Üniversitesi SBF Hemşirelik Bölümü AMAÇ: Diyabetli ve yakınlarına insülin uygulamaları konusunda temel bilgi, beceri tutum kazandırmaktır. Bilgi
DetaylıİNSÜLİN UYGULAMALARI
İNSÜLİN UYGULAMALARI İnsülinin Fizyolojik Özellikleri İnsülin; pankreasın langerhans adacıklarındaki beta hücrelerinden salgılanan ve kan glikozunu düşüren bir hormondur. Sağlıklı bireylerde (gebe ve obez
DetaylıPOTASYUM KLORÜR %7.5 IV İNFÜZYON İÇİN ÇÖZELTİ İÇEREN AMPUL
POTASYUM KLORÜR %7.5 IV İNFÜZYON İÇİN ÇÖZELTİ İÇEREN AMPUL 10 ml Ampul Damar içine uygulanır. Etkin madde: 10 ml lik ampul de 0.75 g Potasyum Klorür içerir. Yardımcı madde: Enjeksiyonluk su Bu ilacı kullanmaya
DetaylıSağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı
Sağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı 17 MAYIS 2013 Dünya Hipertansiyon Ligi Girişimidir. 17 MAYIS 2013 Dünya Hipertansiyon Ligi Girişimidir. Hipertansiyon Nedir? Çoğunlukla yüksek kan basıncı olarak
DetaylıDiyabetes Mellitus. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Diyabetes Mellitus Komplikasyonları Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Diyabetes mellitus komplikasyonlar Mikrovasküler Makrovasküler Diyabetik retinopati Diyabetik
DetaylıHiperglisemik Hastaya Yaklaşım
Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi Hiperglisemik Hastaya Yaklaşım SB İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi İzmir, 24-27 Mart 2011 Sunumu Hazırlayan Uzm. Dr. Bülent ERBİL Hacettepe
DetaylıÇocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
SIVI ELEKTROLİT T TEDAVİSİ,, TPN Doç.Dr. Gonca Tekant Cerrahpaşa a Tıp T p Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı GELİŞİ İŞİM M ESNASINDA TOTAL VUCUT SIVI DEĞİŞİ ĞİŞİKLİKLERİ Yaş TVS ESS ISS (% VA) (%
DetaylıHiperglisemik Hastaya Yaklaşım ve Diyabetik Ketoasidoz
Hiperglisemik Hastaya Yaklaşım ve Diyabetik Ketoasidoz Uzm.Dr.BülentERBİL Hacettepe Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Sunumu Hazırlayan Son Güncellenme Tarihi: Ocak 2012 Olgu 1 10 yıldır
DetaylıHEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ. Dr. Lale Sever
HEMODİYALİZDE SIK KARŞILAŞILAN KOMPLİKASYONLAR ve YÖNETİMİ Dr. Lale Sever Intradiyalitik Komplikasyonlar Sık Kalıcı morbidite Mortalite Hemodiyaliz Komplike bir işlem! Venöz basınç monitörü Hava detektörü
DetaylıKULLANMA TALİMATI NEOFLEKS HİPERTONİK
KULLANMA TALİMATI NEOFLEKS HİPERTONİK % 3 sodyum klorür sudaki çözeltisi 50 ml, 100 ml, 150 ml ve 250 ml Damar içine (intravenöz) uygulanır. Etkin madde : Her 100 ml çözelti 3.0 gr sodyum klorür Yardımcı
DetaylıT.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ANESTEZİ PROGRAMI DÖNEM İÇİ UYGULAMA DEĞERLENDİRME FORMU
T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ANESTEZİ PROGRAMI DÖNEM İÇİ UYGULAMA DEĞERLENDİRME FORMU ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI : OKUL NUMARASI :. STAJ DÖNEMİ :. STAJ YAPTIĞI KURUM :. ÖĞRENCİNİN
DetaylıArter Kan Gazları: Örnek Olgular. Prof. Dr. Turan Acıcan AÜTF Göğüs Hastalıkları ABD
Arter Kan Gazları: Örnek Olgular Prof. Dr. Turan Acıcan AÜTF Göğüs Hastalıkları ABD Örnek Olgu 1 19 yaşında bir erkek eroin enjeksiyonundan 5 dk sonra acil servise getiriliyor. SS=7/dk ve hasta ağrılı
DetaylıSODYUM BİKARBONAT %8.4 IV İnfüzyon İçin Çözelti İçeren Ampul Sadece damar içi kullanım içindir.
SODYUM BİKARBONAT %8.4 IV İnfüzyon İçin Çözelti İçeren Ampul Sadece damar içi kullanım içindir. Etkin madde : 10 mloik amputde 0.84 g sodyum bikarbonat içerir. * Yardımcı maddeler : Enjeksiyonluk su Bu
DetaylıSİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri
SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri Adı Soyadı*... Hastanızın ad, ikinci ad (varsa) ve soyadının baş harflerini giriniz
DetaylıAsit Baz Dengesi Hedefler
KAN GAZI Hedefler asit-baz dengesini tanımlamakta kullanılan bazı temel terimler hangi bozukluğun mevcut olduğunu hızlıca belirleme uygun kompanzasyon var mı ayırıcı tanıyı yapmak Asit Baz Dengesi Tanımlar
DetaylıHasta bilgileri. Lantus
Hasta bilgileri Lantus Bu kitapçığı diyabet hastaları ve doktor tarafından Lantus teşhisi koyulan kişiler için hazırladık. Tüm diyabet tedavilerinin ilk amacı kan glikoz seviyesini olabildiğince normal
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ
HEMODİYALİZ HASTALARINDA DİYABET TEDAVİSİ Dr. Mürvet YILMAZ Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi KIŞ OKULU-2014 DM, genel popülasyonun % 3-6 20 yaş ve üzeri nüfus: 47.467.350 (%65.4) TURDEP-II
DetaylıGöğüs Hastalıkları. Bronkoskopi
Göğüs Hastalıkları Bronkoskopi Bronkoskopi nedir? Hava yollarını incelemeyi sağlayan işlemin adıdır. Ucunda kamera olan ince tüp şeklindeki aletle uygulanır. Bronkoskop doktorunuzun akciğerlerinizin içindeki
DetaylıKVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM
KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM YOĞUN BAKIMA HASTANIN KABULÜ Açık kalp ameliyatı yapılan hastaların ameliyathaneden yoğun bakıma transferi entübe
DetaylıSunumu Hazırlayan. Hiperglisemik Hastaya Yaklaşım. Olgu 2. Olgu 1. Olgu 3. Kaynaklar 24.02.2012. Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi
Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi Hiperglisemik Hastaya Yaklaşım Uzm. Dr. Bülent ERBİL Hacettepe Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Sunumu Hazırlayan Son Güncellenme
DetaylıG. EKLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA
392 G. EKLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA Kitabın sonuna pratikte yararlı olabilecek 7 ek konmuştur. 1.ekte hastalar için bir kimlik kartı tasarlanmıştır. Hastaların başka bir hemodiyaliz merkezine kısa süreli gittikleri
Detaylıİnsülinlere Genel Bakış
İnsülinlere Genel Bakış 2. Tekirdağ Endokrinoloji Kursu 22-23 Kasım/2013 Doç. Dr. Kubilay ÜKİNÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları B.D 1 İnsülin Salgılanması-1
DetaylıASİD BAZ DENGESİ. Prof Dr Salim Çalışkan
ASİD BAZ DENGESİ Prof Dr Salim Çalışkan H + ve ph Normal kan [H + ] 40 nmol/l Tampon mekanizmalar ile dar limitlerde tutulur (±5) ph = - log [H + ] = - log [40±5] = 7.40 ± 0.05 ph için kritik limitler
DetaylıEngraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ
Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-
DetaylıGazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD ceylakonca@gazi.edu.tr. Diabetes Mellitus ta İnsülin Tedavisi
Doç. Dr. M. Ayhan KARAKOÇ Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma BD akarakoc921@hotmail.com 1966 Yılında İstanbul-Bakırköy de doğdu. 1984-1991 yılları arasında Gazi Üniversitesi Tıp
DetaylıHİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi
HİPERKALSEMİ Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi Tanım: Hiperkalsemi serum kalsiyum düzeyinin normalden (9-11 mg/dl) yüksek olduğunda meydana gelen
Detaylı