KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLÎSİ ZABITLARI inci Birleşim 21 MAYIS 1971 CUMA

Transkript

1 KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLÎSİ ZABITLARI 28 1 inci Birleşim 21 MAYIS 1971 CUMA

2

3 GÖHDEM; BÖLÜM: A Disiplin Adliye Kurulları (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. 2. Sosyal Sigorta Kural Tasarısı Sendikalar Kural Tasarısı. U. Baf İlkokul Binası Arazisinin İstimlâki ile ilgili Kararın tasvibi. 5. Meclis İçtüzüğü Tasarısı Kira Kontrol (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. BOLÜM: B BOLÜM: C Sorular ve Cevaplar. BOLÜM: D Kural Tasarılarının sunulması../3

4 - 3 - BÎRÎNCÎ OTURUM Açılış Saati: BAŞKAN - Dr. Necdet H. Önel KÂTÎP - Sobutay Ali Ratip BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, nisap mevcuttur. Oturumu açıyoruz. Tasarısı. Gündemin A Bölümüne geçiyoruz Sendikalar Kural Sayın arkadaşlar, bu arada Meclisin İçtüzüğü hakkında birkaç kelime ile Meclisi aydınlatma durumu mevcuttur. Şöyle ki: Büyükelçilik nezdinde Temel Kuralların U'üncü maddesinin değiştirilmesi için yapılmış olan yazılı müracaata halan cevap gelmiş değildir. Bu itibarla o madde değişmeden İçtüzük Tasarısının müzakeresine geçilemez. Bundan dolayı halen elimizde mevcut 1970 Sendikalar Kural Tasarısının müzateresine başlayabiliriz. Dr. Halûk Avni bey soz istedi. Buyurun. DR. HALÛK AVNİ (Lamaka) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar: şu anda müzakeresine başlanmak istenen Sendikalar Kural Tasarısı, ancak dun elimize geçtiğine gore ve Anayasalın 73'üncü maddesinin 5*inci fıkrasında şöyle diyor:.,/k.

5 - k - "5. Temsilciler Meclisine sunulan her Kanun Tasarısı ve Teklifi evvelâ müzakere edilmek üzere ilgili Komiteye havale olunur. Müstacel mahiyette sayılanlar hariç olmak üzere, hiç bir Tasarı ve Teklif, bir Komitede, bunu teşkil eden Temsilcilere dağıtımından sonra kırk sekiz saat geçmeden müzakere edilemez." Bu fıkra mucibince şu anda görüşülmesi istenen Kanun Tasarısının bir sonraki celseye tehir edilmesini istirham ederim. Bundan gaye de elimizdeki Kural Tasarısı hakkında herhangi bir fikir, tam bir fikir sahibi olmadan onaylamak kanaatimce doğru bir şey değil. BAŞKAN - Yani kırk sekiz saat evvelinden bu rapor elinize geçmedi demek istiyorsunuz. Onu anlamak istiyorum. DR. HALÛK AVNİ (Devamla) -. Evet. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Söz isteyen arkadaşımız var mı? özker Yaşın bey.. Buyurun. M. ÖZKER YAŞIN (Leflcoşa) - Sayın Başkan, sayın üye arkadaşlar; Halûk bey arkadaşımızın izahatı bana biraz tuhaf gelmiştir. Çünkü bu rapor benim elime kırk sekiz saat önceden gelmiş vaziyettedir. Acaba kazalardaki arkadaşlara ulaştırma işi mi aksadı? Konunun açıklanmasını rica ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Söz isteyen arkadaşımız? Sobutay bey. Buyurun. /5...

6 - 5 - SOBUTAY ALİ RATÎP (Baf) - Sayın Başkan, sayın üye arkadaşlar; Halûk bey arkadaşımızın söylediği gibi bizim Baf temsilcilerinin eline de bu Kural Tasarısı dün sabahleyin varmıştır. Biz de, ben de şahsen tehir edilmesini ve gelecek celsede görüşülmesini teklif ediyorum. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Başka söz isteyen arkadaşımız var mıdır? arkadaşımız var mıdır? Söz isteyen Sayın arkadaşlar. Meclis rutin çalışmasını tam zamanında yapmıştır. Her zaman olduğu gibi, tam on aydan beridir, Salı günü bütün evraklarını postalamış tır. Yalnız 19 Mayıs, millî gün, tatil durumu ortaya çıktığı için öyle anlaşılıyor ki, Lefkoşa'da aksama olmamış, Magusa'da bir arkadaşımıza kırk sekiz saat evvel elden verildiği halde, diğer arkadaşımıza, hiç gitmemiş. Başka bir arkadaşımıza da yirmi dört saat kala verilebilmiştir. Şimdi Anayasa'nm maddeleri tamamdır. Kırk sekiz saat evvelden bunun tetkik edilmek üzere üye arkadaşların elinde bulunması şarttır. Yalnız bana öyle geliyor ki Yüce Meclis bu konuda karar verecek durumdadır. Eger üye arkadaşlarımızın çoğu bu konuda kendilerini müzakereye hazır hissediyorlar ise bu oya konduğu zaman şimdi o şekilde tecelli eder ve müzakere edilebilir. Ekseriyet arzu etmiyorsa o zaman edilmez. Şimdi bir teklif vardır. Müsaade ederse üye arkadaşlar, teklifi oya koyuyoruz. etsin. M, ÇAĞATAY ALÎ (Leymosun) (Yerinden) - Komiteden şey EKREM Y. AVCIOĞLU (Leymosun) (Yerinden) - Komiteden şey etsin. BAŞKAN - Bir dakika, şahsî konuşmalar bitsin. Ondan sonra devam edelim konuşmaya lütfen. Bir dakika lütfen. Buyurun Ayhan bey....

7 - 6 - DT AYHAN HALİT (Leymosun) - Sayın Başkan, muhterem üye arkadaşlar; Sayın Başkanın yapmış olduğu teklifin Anayasa'ya uygun olmadığı cihetle oylamaya konulamayacağını belirtmek isterim. Çünkü Meclisin, Anayasa'nm herhangi bir maddesini değiştizmek salâhiyetine haiz olmadığını zannediyorum. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Zannediyorum ki Anayasa! nın maddesi burda elde olmayan sebeplerden dolayı tam tefsir edilecek durumda değildir. Ve yine zannediyorum ki Başkanlık Divanı, üye arkadaşların yarısından çoğunun raporu tam vaktinde alıp almadığını araştırabilecek durumdadır. Çünkü bazı üye arkadaşlar almadığını iddia ediyor. Bazı üye arkadaşlar yirmi dört saat evvel aldığını iddia ediyor. Bazı arkadaşlar kırk sekiz saat evvel aldığını iddia ediyor. Şu halde zannediyorum.ki Başkanlık Divanının vazifesidir Anayasa'ya uygun durumu var mıdır, yok mudur, yani kırk sekiz saat evvel bu raporu alan arkadaşlar ekseriyette midir, değil midir, bunu araştırmak zannediyorum ki Başkanlık Divanının vazifesidir. Buyurun Ekrem bey. EKREM Y AVCIOÜLU (Leymosun) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; bu hususta bir kararın verilebilmesi için kısa bir müddet oturuma ara verilmesi için teklifte bulunacağım. Ve bu arada da hukuçu arkadaşlarla bir araya gelip Anayasa'nın bu maddesini tezekkür eder vc no ise değru yol, takip edilecek yol, o hususta bir karar alınmış olur. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Güryel bey. MUSTAFA GÜRYEL (Larnaka) - Sayın Başkan, muhterem üye arkadaşlarım; bu konudaki görüşlerimi açıklamadan önce meselenin bir polemiğe dökülerek arkadaşları ikiye ayırmanın doğru bir şey olmayacağını izhar etmek istiyorum. Biz, Çalışma ve Kooperatif tşleri Komisyonu olarak Kuralın veya Kural Tasarısının. /T...

8 - 7 - bir sonraki oturumda görüşülmesine karşı olmadığımızı, hiç bir itirazımız olmadığını belirtmek isterim, öte yandan Anayasa'nm ilgili maddesinin kırk sekiz saati bir limit koymasına rağmen bunun hangi gerekçeyle yapıldığı belirtilmemektedir. Kısaca bu madde kasıtlı ve suiniyetle yapılacak bir takım icraatları önlemek babında düşünülmüş bir maddedir. Yani tasarılar böyle toplantıdan birkaç saat evvel, hatta yirmi dört saat evvelinden verilip Meclis üyelerinin hazırlıksız gelmemeleri ve karşı tarafça istismar edilmemeleri için konmuş bir maddedir. Arzettiğim gibi burda idarî bir takım aksaklık olmuştur. 19 Mayıs dolayısıyle ortada hiçbir suiniyet yoktur. Kötü niyet yoktur. Görüşülse de olur, gorüşülmese de olur kanaatindeyim. Biz, arzettiğim gibi,i Çalışma ve Kooperatif îşleri üyesi olarak... FUAT VEZİROÖLU (Mağusa) (Yerinden) - Komisyonu olarak... MUSTAFA GÜRYEL (Devamla) - Evet. Komisyonu olarak bir hafta sonra görüşülmesine itirazda bulunmayacağımızı arzetmek isterim. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. özker bey söz istemişti. Buyurun. M ÖZKER YAŞIN (Lefkoşa) - Sayın Başkan, sayın üye arkadaşlar; deminki açıklamayı yapmaktaki amacım, Lefkoşa'daki Meclis üyelerinin bu Tasarıyı, Kural Tasarısını tam zamanında aldığını belirtmek içindi. Fakat bu açıklamadan bu Tasarının mutlaka bugün görüşülmesi şcidinde bir iddiam olmadığını da açıklamak istiyorum. Ve şu görüşteyim ki Yüoe Meclisteki bütün arkadaşlar bu Tasarıyı iyice tetkik etmeden bir tek arkadaşın bile eline vaktinde gitmemişse burada kanaatlerini açıkça belirtemeyeceği ortaya çıkar k± bunun ertelenmesinde hiçbir mahzur görmem. Yani, deminki açıklamanın ille bugün görüşülmesi şeklinde bir iddia olmadığını düzeltmek için huzurunuzda bulunuyorum. Teşekkür ederim.../8...

9 BAŞKAN - Başka söz isteyen arkadaşımız var mı? Başka söz isteyen arkadaşımız var mı? Yoktur. Sayın Meclis üyesi Ayhan Halit beyden Başkanlık Divanının bir istirhamı vardır. Anayasa'nın falan maddesine göre böyle bir şey oya konamaz dediler, Anayasa'da acaba öyle bir madde var mıdır ki Başkanlık Divanını evrakın şu kadar veya bu kadar saat evvel eline gidip gitmediğini araştırma konusunda engelliyebilsin. Eğferböjfe bir madde yoksa, Başkanlık Divanı tutumunda ısrar edecektir. Ve Meclisin oyuna sunacaktır durumu. Eğer böyle birşey varsa buyursun konuşsun. Buyurun. DT. AYHAN HALİT (Leymosun) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; öyle anlıyorum ki Sayın Başkanla aramızda bir görüş ayrılığı var şu noktada. Anayasa'nm 73'üncü maddesinde aynen şöyle denmektedir: "Müstacel mahiyette sayılanlar hariç olmak üzere, Komite safhasını geçen hiçbir Tasan ve Teklif, Komitenin raporu ile birlikte temsilcere da gitarcı-ndan sonra kırk sekiz saat geçmeden, Temsilciler Meclisinde müzakere edilemez". Bu, bu şekilde Anayasa'da yazılı olduktan sonra ve ortada diğer bir hakikat vardır ki kazalardaki temsilcilere kırk sekiz saat Önceden bu gitmediğine göre bu müzakerenin yapılamayacağı kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Binaenaleyh Meclis bunu illâ ki görüşelim diye ısrar edip, Başkanlık da bunu oylamaya sunmanın Anayasa'ya aykırı olduğunu iddia ettim. Bunun ötesinde başka bir şey söylemedim.»/9

10 BAŞKAN - Başkanlık Divanı da sizden istirham ediyor. Bazı üye arkadaşların da tam ters iodiaları vardır. Kazadan gelmiştir arkadaşlar. B ir arkadaş diyor ki: "Ben bu raporu hiç almadım." Aynı kazadan gelen diğer arkadaş diyor ki: "Ben kırk sekiz saat evvel bu raporu aldım" diyor. Şimdi, siz acaba Meclis üyesi olarak Lefkoşa'dan veya diğer kazak r- dan, arkadaşlardan kaçta kaçının bu raporu aldığını biliyor musunuz? Başkanlık Divanı halen şu anda bunu biliyor durumda değildir. Muhtemel değil midir ki bir kazaya gönderilen dört evrakın bir tanesi şu veya bu şekilde bastın. İmiş olsun Veyahut evinde veyahut dairesinde aranan bir uye arkadaş bulunmadığı için eline kırk sekiz saat evvel değil de yirmi dört saat evvel geçmiş olsun. Veyahut da hiç geçmemiş olsun. Şimdi, burda bir arkadaş kalktı, "benim elime rapor yirmi dört saat evvel geçti, bunu tehir edelim" dedi diye, bu, acaba Başkanlık Divanını bu konuda tam bir araştırma yapmaktan engelleyecek bir durum yaratır mı? DT. AYHAN HALÎT (Leymosun) (Yerinden) - Katiyen. BAŞKAN - Şu halde zannediyorum ki Başkanlık Divanının vazifesidir; kaç arkadaş vaktinde almıştır raporu, kaç arkadaş almamıştır. B unu tesbit etmek durumundadır. Bunu tesbit etmek için de ya burda ilkokullarda olduğu gibi alanlar ellerini kaldırsın der, sorar, o zaman oylamaya gidilmez. Ekseriyet almışsa işte ekseriyet almıştır. Bunun müzakeresi başlayacak denir Veyahut ekseriyet almamışsa meydana çıkar. Şimdi siz haberdar mısınız kaç kişinin aldığında, kaç kişinin almadığından? DT. AYHAN HALİT (Leymosun) (Yerinden) - Bu, kaç kişinin? BAŞKAN - Biz de haberdar değiliz. Acaba bunu nasıl tesbit edelim? 0 mevzuda bi jim de ricamız o Herhalde iyi anlaşamadık. DT. AYHAN HALİT (Leymosun) (Yerinden) - Herhalde bunu Meclisin oturumuna ara vererek içerde tesbit etsek çok daha isabetli bir karar vermiş oluruz zannediyorum.../10...

11 BAŞKAN - öyle bir teklif de vardır zaten. tesbit edebiliriz. Teşekkür ederim. Onu DT. AYHAN HALÎT (Leymosun) (Yerinden) - Ama öyle anlıyorum ki, ben de bir Leymosun temsilcisi olarak dün sabah elimize geçtiğine göre ve Baflı arkadaşlar da bunu teyid ettiğine göre Mağusalı arkadaşlar. Larnakalı arkadaşlar teyid ettiğine göre zannederim vaktinde gitmediği bir hakikat olarak ortaya çıkmıştır. BAŞKAN - Peki, teşekkür ederim. Söz isteyen arkadaşımız var mı? Buyurun Fuat bey. FUAT VEZIROÖLU (Mağusa) - Sayın Başkan, sayın arkadaşlar; ilgili Anayasa maddesi; "dağıtımından itibaren kırk sekiz saat geçtikten sonra Komite safhasından geçmiş bir tasarı Mecliste müzakere edilebilir" demektedir. Dağıtımla kastedilen nedir? Dağtım hangi anda başlar? Tasarının postaya verildiği anda mı başlar, yoksa eline, Meclis üyesinin eline geçtiği andan itibaren mi başlar? B u, hukukî bir tefsir meselesine getirmektedir bizi. B u sebeple bu kontada hukukçu arkadaşlarım, Hukuk Komitesinin bir karara varabilmesi için biraz önce Ekrem Avcı oğlu arkadaşımın yaptığı teklifi desteklediğimi beyan etmek isterim. Ayrıca meseleye o şekilde çözüm yolu bulunabilir ki, bu hukukî meselenin Mecliste tartışılmasına da lüzum kalmayabilir. Çünkü eğer postaya verildiği andan itibaren kırk sekiz saat geçmeyi kasdediyorsa Anayasa, bu kırk sekiz saat geçti demektir. Kırk sekiz geçmiş olmasına rağmen Meclisteki arkadaşların bir kısur- kalkıp, "evet, kırk sekiz saat dolmuştur ama biz gerektiği şekilde hazırlanamadık" derlerse yine de bir tehir edilip edilmeme meselesi düşünülür. Yani elimze bir hafta evvel geçseydi ve bazı arkadaşlar tetkik edemediklerini öne sürselerdi, makal mazeretlerle, tehir edilip edilmeme meselesi yine de müzakere edilebilirdi B u bakımdan bir ara verilmesini rica etmekteyim.../il

12 BAŞKAN - Teşekkür ederim. ara veriyorum, Oturuma yarım saat iğin (Birinci oturum saat 17.20*de kapnmış, ikinci oturum saat 18.00'de açılmıştır.) İKİNCİ OTURUM açıyorum, BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; ikinci oturumu durumu mevcuttur. Yapılan tetkikte, rakam olarak şu bilgiyi vermek Onbir arkadaşımız Tasarıyı yirmi dört saat evvel almıştır On iki arkadaşımız Tasarıyı k^rk sekiz saat evvel almaştır. Tasarıyı yirmi dört saat evvel alan onbir kişinin iki kişisi biri Limasol, biri Lârnaka üyesi olmak üzere Komite üyesidir, duruma vakıftır, halde on dört kişi duruma vakıftır. Dört arkadaşımız raporu geç almıştır. ^ bilgiyi verdikten sonra söz almak isteyen arkadaşımız buyuraun. Dr. Halûk bey* DR. HALÛK AVNİ (Larnaka) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; biraz evvel Meclise arzettiğim teklifi geri çekerek aşağıdaki şekilde yeni bir teklif sunuyorum. Huzurlarınızdaki Tasarı mühim, uzun bir Tasarı olduğundan dolayı tetkiki gerektiren bir Tasarıdır. B u sebeple müzakeresinin 28 Mayıs 1970 Cuma günü saat 16.00'da yapılmasını teklif ediyorum. BAŞKAN - Yazılı olarak rica ediyorum. DR. HALÛK AVNİ (Devamla) - Peki. BAŞKAN - Sayın milletvekilleri- teklifi okuyorum.../12...

13 "1971 Sendikalar Kural Tasarısı tetkiki gerektiren uzun bir Tasarı olduğu cihetle Tasarının 23 Mayıs 12^1 Cuma günü saat 16.00'da yapılacak Meclis toplantısında görüşülmesini teklif ediyorum. Dr. Halûk Avni" BAŞKAN - Teşekkür ederim. Bu konuda söz isteyen başka arkadaşımız var mı? M ÖZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - Saat' 17 00'yi teklif ediyorum Sayın Başkan. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Bu konuda başka söz isteyen arkadaşımız var mıdır? Sayın arkadaşlar; başlca : teklif yoktur. Konuşmak isteyen yoktur. Şu halde bu yazılı teklifi Meclisin oyuna arzediyorum. Tekrar okuyorum, yanlışlık olmaması için. "1971 Sendikalar Kural Tasarısı tetkiki gerektiren uzun bir Tasarı olduğu cihetle Tasarının 28 Mayıs 1971 Cuma günü saat 16.00'da yapılacak Meclis toplantısında görüşülmesini teklif ediyorum." Birinci alternatif. B u teklifi oyunuza arzediyorum. Kabul eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar. Kabul edilmiştir. Toplantı saatinin değil, 17.00'de olması içih de bir teklif vardır. Onu da oyunuza arzediyorum. Toplantının 17.00'de olmasını, ayn- tarihte, kabul eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar.../13

14 KÂTİP - Beş kişi. BAŞKAN - Beş arkadaşımız. Teşekkür ederim, Şu halde gelen toplantımız 28 Mayıs 1971 Cuma günü saat 16,00'da yapılacaktır. GÜNDEM: BÖLÜM: A Sendikalar Kural Tasarısı Disiplin Adliye Kurulları (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. 3. Sosyal Sigorta Kural Tasarısı. U. Baf İlkokul Binası Arazisinin İstimlâki i]e ilgili Kararın tasvibi. 5. Meclis İç Tüzüğü Tasarısı Kira Kontrol (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. BÖLÜM: B B Bölümüne girmesi istenen husus var mıdır? Gündemin B Bölümüne konması istenen husus var mıdır? Yoktur. Teşekkür ederim. BÖLÜM: C Sorular ve Cevaplar. BÖLÜM: D Kural Tasarılarının sunulması.../iu

15 - İh - Şimdi, gündemi olduğu gibi tasvibinize, oyunuza arzediyorum. 28 Mayıs 1971 Cuma günü saat 16.00*da yapılmasını kabul eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar. Kabul edilmiştir. ederim. Oturum bitmiştir, birleşimi kapatıyorum. Teşelîkür Kapanış Saati: 18.10

16