Ders Notları.

Transkript

1 Ders Notları

2 Prof.Dr. Tolga ELBİR Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca/İzmir tolga.elbir@deu.edu.tr

3 EPA ISCST3 Modeli Kimlik Bilgileri Model Adı : ISC (Industrial Source Complex) Modül Adı : ST (Short Term) Versiyon No : 3 Son Revizyon Tarihi : 02/04/2002 Hazırlatan : US EPA (United States Environmental Protection Agency) Hazırlayan : Pacific Environmental Services, Inc. (PES)

4 Modelin Tarihçesi Amerikan Çevre Koruma Örgütü USEPA (United States Environmental Protection Agency) tarafındanamerika daçedveemisyonizniçalışmalarında resmi olarak kullanılması amacıyla 1970 li yıllarda geliştirilmeye başlanmıştır. Kullanılmaya başlandığı günden itibaren yoğun ilgi gören ve gün geçtikçe kendini kabul ettiren modelin, USEPA tarafından yeni eklenecek bilimsel özellikler ile geliştirilmesine karar verilmiştir. Bu yeni versiyonun hazırlanması amacıyla Pacific Environmental Services, Inc. (PES) firmasından profesyonel yardımalınmış ve yılları arasında baştan aşağıya yenilenerek ISCST2 adıyla yeni versiyonu kullanıma sunulmuştur lı yılların sonunda yeni teknik eklentilerle PES tarafından ISCST3 versiyonu hazırlanmıştır. Son olarak, 2 Nisan 2002 tarihinde güncellenmiştir Haziran 2000 tarihinde Washington da yapılan 7. Modelleme Konferansında ISCST3 modeli yerine aynı altyapıyı kullanan ve daha detaylı meteorolojik değerlendirmeler yapabilen AERMOD isimli modelin kullanılması önerilmiştir. Halen tüm dünyada kabul gören ve çok yaygın olarak kullanılan bir modeldir.

5 Modelin Temel Özellikleri Sabit hareketsiz Gaussian dağılım eşitliği Gaz ve toz modellemesi Yer seviyesinde konsantrasyon ve çökelme hesabı Saatlik bazda çalışma 1,2,3,4,6,8,12,24 saatlik, aylık ve yıllık ortalama değer verme 4 farklı kirletici kaynak türü (noktasal, alansal, hacimsel ve özel maden ocakları) Çeşitli teknik prosesler Rüzgar yönündeki mesafeye bağlı duman yükselmesi Kirletici kaynağa yakın binaların etkisi Detaylı topoğrafya (Complex Terrain) etkisi Partiküllerin kuru ve ıslak çökelmesi Bacalarda geri yıkanma olayları

6 Modelin Kullandığı Bilimsel Algoritmalar Briggs Duman Yükselmesi Eşitlikleri Momentum etkisiyle Kararsız veya Nötral koşullarda Kararlı koşullarda Yüzme kuvveti etkisiyle Kararsız veya Nötral koşullarda Kararlı koşullarda Bina Etkisinde Duman Yükselmesi Hesapları İçin Schulman Scire Eşitlikleri yve z Hesaplarında Pasquill Gifford Eşitlikleri Bina Etkisi Hesaplarında Huber ve Synder Eşitlikleri vd.

7 ISCST3 MODELİ ÜCRETSİZDİR!!!

8

9

10

11

12 ISCST3 modeli Kullanma klavuzları

13 İnternetten İndirilen Dosya İçeriği Örnek uygulama dosyaları Model dosyası Modelin Fortran kodları

14 Model Dosyası Model

15 Kullanma Klavuzları Cilt I Modeli kullanma talimatları Cilt II Modelin kullandığı teknik algoritmalar

16 Ticari Versiyonları ISC AERMOD View dispersion model.com Diğer siteler Yaklaşık Fiyatı : 1600 USD

17 ISCST3 ün Bilgisayar Konfigürasyonu İhtiyacı MS DOS ve üstü işlemci 8 MB RAM

18 Modelin Veri İhtiyacı : 1) Kirletici kaynak bilgileri 2) Meteoroloji verileri 3) Çalışma alanı bilgileri 1) Grid Sistemi 2) Topoğrafya

19 İhtiyaç Duyulan Kirletici Kaynak Bilgileri Noktasal kaynaklar : kaynak koordinatları (m) kirletici emisyonu (gr/sn) baca yüksekliği (m) baca çapı (m) baca gazı çıkış hızı (m/s) baca gazı sıcaklığı ( o K) Alansal kaynaklar : kaynak koordinatları (m) kirletici emisyonu (gr/sn.m 2 ) kare şeklindeki alansal kaynağın bir kenarının mesafesi (m) etkili emisyon yüksekliği (m) Hacimsel (Çizgisel) kaynaklar : kaynak koordinatları (m) kirletici emisyonu (gr/sn) duman bulutunun orta noktasının yerden yüksekliği (m) kaynağın başlangıç konumundaki yatay ve düşey duman mesafeleri (m)

20 İhtiyaç Duyulan Meteoroloji Verileri Rüzgar hızı (m/s) ve yönü (derece) Dış hava sıcaklığı ( o K) Karışma yüksekliği (m) Radiosonde verisi Kararlılık sınıfı (bulutluluk) Yağış

21 İhtiyaç Duyulan Çalışma Alanı Bilgileri Çalışma alanının boyutları Grid sistemi Topoğrafya