HAFTALIK RAPOR 14 Temmuz 2014

Transkript

1 HAFTALIK RAPOR 14 Temmuz 214 Sanayi üretimi Mayıs ayında ivme kaybederek yıllık bazda %1. arttı. Mayıs ayında yılın ilk dört ayına göre ivme kaybeden sanayi üretiminde yıl başında piyasa faizlerinde yaşanan hızlı yükseliş ve TCMB nin yüklü faiz artırımının gecikmeli etkileri gözlenmeye başlandı. Bu etkinin Haziran da da hissedilmekle beraber, TCMB nin Mayıs ve Haziran aylarında gerçekleştirdiği faiz indirimleri ile sonraki aylarda azalmasını bekliyoruz. TCMB nin 17 Temmuz daki toplantısında faiz indirimine devam edeceği öngörüsü çerçevesinde yılın geri kalanında sanayi üretimindeki ivme kaybının azalacağını düşünüyoruz. Ancak Ramazan ayı ve dini bayram tatillerine bağlı geçici çalışma kayıpları üretimde dalgalanmalara neden olabilir. Şu ana kadar yayımlanan sanayi üretimi verileri %3. seviyesindeki 214 büyüme beklentimizle uyumludur. Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağus Eyl Eki Kas Ara Kaynak: TUİK Takvin Etki. Arınd. San. Ür. (a-a, %) 2. Mevsim ve Takvim Etki. Arınd. San. Üretimi (a-a, %) Oca.12 Mar.12 Tem.12 Eyl.12 Oca.13 Mar.13 Tem.13 Eyl.13 Oca.14 Mar.14 Kaynak: TÜİK Sanayi üretimi Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre arındırılmamış verilere göre %3.9 seviyesindeki beklentimizin ve %3.6 seviyesindeki piyasa beklentisinin altında %1. oranında arttı. Takvim etkisinden arındırılmış verilere göre ise sanayi üretiminde yıllık bazda beklentilere yakın %3.3 artış gerçekleşti (beklentimiz: %4., piyasa beklentisi: %3.). Sanayi üretiminin aylık değişimini incelediğimizde, arındırılmamış sanayi üretiminde bir önceki aya göre %1.6 artış yaşandığı, fakat bu oranın %.3 seviyesindeki geçmiş yıllar Mayıs ayı aylık artış ortalamalarının altında kaldığı dikkat çekiyor. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi de Mayıs ta aylık bazda %3.2 artışla geçmiş yıllar Mayıs ayı aylık artış ortalaması olan %6.2 nin altında kaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi ise Mayıs ayında %1 gerileyerek Ekim 213 ten bu yana en düşük performansını sergiledi. Bu durum, Mayıs ayında sanayi üretimi artışına mevsimsel faktörlerin katkıda bulunduğunu gösteriyor. Çalışma gün sayısındaki kısmi azalışın üretim kaybına neden olduğu Mayıs ayı sanayi üretim endeksini alt sektörler bazında incelediğimizde iç talepte belirgin bir yavaşlama dikkati çekiyor. Hemen hemen tüm alt sektörler ve mal gruplarında yılın ilk dört ayının altında bir üretim performansı görülüyor.

2 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Tem.11 Ara.11 Eki.12 Mar.13 Ağu.13 Oca.14 Eki.9 Şub.1 Haz.1 Eki.1 Şub.11 Haz.11 Eki.11 Şub.12 Haz.12 Eki.12 Şub.13 Haz.13 Eki.13 Şub Ara Malı Kaynak: TÜİK Sanayi Üretimi Ana Sektörler İtibarıyla Yıllık % Değişim Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Enerji Sermaye Malı Mayıs ayında en yüksek yıllık üretim artışı yaşanan sektör, %9.2 oranı ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı oldu. Yıl başından beri belirgin bir canlanma görülen madencilik ve taşocakçılığı %8.7 oranı ile bu sektörü takip etti. Ana mal grupları içinde aramalı üretimi %3.2 yıllık artışla üretimin en çok arttığı grup oldu. Yıllık bazda değişim göstermeyen dayanıksız tüketim malları ile geçen yılın Mayıs ayına göre %2.2 azalan dayanıksız tüketim malları, sanayi üretiminin ivme kaybetmesinde belirleyici oldu. Mayıs ayı verileri dayanıksız tüketim malları grubunda Ekim 213 ten bu yana, dayanıklı tüketim mallarında ise Şubat 213 döneminden bu yana en düşük yıllık değişimleri ortaya koydu. Ocak Nisan 214 döneminde ortalama %4. artan sermaye malı imalatının %.3 oranı ile çok sınırlı bir artış yaşaması da sanayi üretiminin yavaşlamasında ayrıca etkili oldu. Gerek ara malı gerekse sermaye malı üretimindeki azalış ilk etapta, Mayıs ayında TL de yaşanan nispi değer artışı ile birlikte yerli üretimin cazip olmaktan çıktığını gösteriyor. Bu durum azalan iç taleple birlikte değerlendirildiğinde ara malı ihracat ve ithalat verilerini teyit ederken aynı zamanda ilk çeyrekte azaldığı görülen stoklara üretim yapılmadığına işaret ediyor. Sanayi üretimi içinde en yüksek paya sahip olan imalat sanayi Mayıs ta %.6 lık sınırlı bir yıllık üretim artışı yaşadı. Ekim 213 ten bu yana en düşük performansın yaşandığı imalat sanayiinde en çok üretim kaybı yaşanan sektör yıllık bazda %24. azalan kok kömürü ve rafine petrol ürünleri imalatı oldu. Bu sektörü %17.2 azalışla deri ürünleri imalatı izledi. İmalat sanayi üretimi içinde yüksek paya sahip sektörlerden gıda ürünleri %1. azalarak Ekim 212 den beri en kötü performansı kaydetti. İmalat sanayiinde Mayıs ta en çok yıllık artış yaşanan sektör %27 artan bilgisayar, elektronik ve optik ürünler imalatı oldu. Makine ve ana metal sanayi %. in üzerinde yıllık üretim artışları ile dikkat çekti PMI İmalat Endeksi PMI İmalat End. Üç Aylık Hareketli Ortalama Reel Kesim Güven Endeksi (%) Kapasite Kullanım Oranı (%, sağ eksen) Kaynak: Reuters, Markit, VakıfBank Kaynak: TÜİK Mayıs ayı sanayi üretiminde elektrik ve otomobil üretimi verilerinin işaret ettiğinin altında bir artış yaşanması, öncül göstergelerin verdiği ılımlı artış sinyallerinin yılın ikinci çeyreğinde büyüme performansının azalacağı beklentimizi doğruladığını gösterdi. Sanayi üretimi verileri ile TCMB nin Ocak ayında aldığı önden yüklemeli faiz artırım kararının gecikmeli etkilerinin Mayıs ayında belirgin hale geldiği görüldü. Piyasa faizlerinin geçen yılın Mayıs ayında tarihi düşük seviyelere indikten sonra yükselişe geçmesi ve özellikle 213 ün son çeyreğinde belirginleşen artışın, seçim belirsizliğinin ortadan kalkmasına rağmen, sadece kısmı bir düzeltme yaşamış olması ekonomik aktivitenin yavaşlamasında belirleyici oldu. Döviz kuru geçişkenliğinin de katkısıyla artan enflasyonist baskıların faizlerde düşüş için şu ana kadar yeterli alan sağlamamış olması sanayi üretimindeki performans kaybının devam edeceğini gösteriyor. 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

3 TCMB nin politika faizini 22 Mayıs ta aldığı kararla baz puan indirmesinin ardından 24 Haziran da 7 baz puanlık ek bir indirime gitmesinin Haziran ayı enflasyon verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesi nedeniyle piyasa faizlerinde şu ana kadar kalıcı bir düşüş eğilimi yaratamadığını gördük. Bu nedenle enflasyonist baskıların önümüzdeki birkaç ayda piyasa faizlerinin düşmesinde ve dolayısıyla ekonomik aktivitenin artmasında belirleyici olacağını söyleyebiliriz. Haziran ayına dair yayımlanan öncül göstergeler sanayi üretiminin zayıf performansının artarak devam edeceğine işaret ediyor. Bu veriler içinde en çok dikkat çeken PMI Satın Alma Yöneticileri imalat endeksinin Haziran da 48.8 değerini alarak eşik değerinin altına inmesi oldu. Bu güne kadar en çok sekiz ay üst üste düşüş yaşadığı Ağustos 28 - Mart 29 dönemi dışında PMI endeksinin en fazla altı ay art arda gerilediği/yatay hareket ettiği görülüyor. Buna göre dört aydır gerileyen PMI endeksinin birkaç ay daha geriledikten sonra tekrar yükselmesi beklenebilir. İlk grafiğimizde görüldüğü gibi 213 yılındaki seyri ile benzer bir görünüm çizen sanayi üretimi, bu durumda üçüncü çeyreğin sonlarına doğru tekrar artış eğilimi kazanabilir. Ramazan ayı ve dini bayram tatillerinin oluşturduğu takvim etkileri nedeniyle sanayi üretim endeksi Temmuz ayından itibaren daha dalgalı bir sürece girecek. Bu dönemde enflasyonda beklenen düşüş eğiliminin oluşması ile TCMB nin faiz indirimine devam edebilmesi halinde, yılın ikinci yarısına ilişkin büyüme performansının ikinci çeyreğin üzerinde gerçekleşme ihtimali artacaktır. Haziran ayında faiz indirimine giden Avrupa Merkez Bankası nın gevşek para politikası önlemlerine devam etmesi, dış talebin iç talepteki yavaşlamayı kompanse edici rolünü de sürdürmesinde etkili olacaktır. Öte yandan, ABD istihdam piyasasındaki iyileşmenin önümüzdeki aylarda da devam etmesi ve bu olumlu tablonun enflasyona da yansıması halinde ABD Merkez Bankası Fed in 21 yılında başlaması beklenen faiz artırımını yılın sonlarına erteleme olasılığı azalacaktır. Böyle bir durumda piyasalarda yaşanacak hareketlenmenin yurt içinde ekonomik aktiviteyi kısmen de olsa yavaşlatıcı etkileri gündeme gelebilecektir. Nisan ve Mayıs ayı sanayi üretimi yıllık artış ortalaması şu an için ikinci çeyrek büyüme beklentimizle ve %3. seviyesindeki 214 yılı büyüme beklentimizle uyumludur. Sanayi üretimi verileri ayrıca TCMB nin 17 Temmuz da yapacağı toplantısında faiz indirimlerine devam edeceği beklentimizi desteklemektedir. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

4 May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 Cari işlemler açığı Mayıs ayında 3.4 milyar dolarlık gerçekleşmesi ile toparlanmasına devam ettiğini gösterdi Mayıs ayında cari işlemler açığı 4.1 milyar dolar olan beklentilerin altında 3.4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Cari işlemler açığının beklentilerin altında kalmasında mevsimselliğin cari işlemler açığına olumlu katkısının Mayıs ayı itibarıyla başlamış olmasının yanı sıra, taşımacılık gelirlerindeki artış ve yurtiçi talepte devam eden ivme kaybı etkili oldu. Mayıs ayı ödemeler bilançosundaki cari işlemler dengesi ve sermaye ve finans hesabı gelişmelerini aşağıdaki raporumuzda yakından ele alacağız. Cari İşlemler Açığı (yıllık, milyar $) Enerji ve Altın Hariç Cari İşlemler Açığı (yıllık milyar $) (sağ eksen) Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre Mayıs ayında cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre %4.9 oranında gerileyerek 3.4 milyar dolar ile 4.6 milyar dolar olan beklentimizin altında açıklandı (piyasa beklentisi: 4.1 milyar dolar). Geçtiğimiz yılın Mayıs ayında 4. milyar dolar olan yıllıklandırılmış cari işlemler açığı, bu yılın aynı ayında 2.6 milyar dolar seviyesine geriledi. Mayıs ayında cari işlemler açığının beklentilerin altında kalmasında turizm dönemine girilmiş olmasının mevsimsel etkisi dışında taşımacılıktan elde ettiğimiz hizmet gelirlerinde Ocak-Mayıs döneminde görülen sert artış ve parasal olmayan altın ticaretinde geçen yıl net altın ithalatçısı konumundan net altın ihracatçısı konumuna geçmemiz etkili oldu. Cari işlemler açığına enerji ve altın hariç tutularak bakıldığında ise, yıllıklandırılmış verilere göre Nisan ayından Mayıs ayına geçişte 2.6 milyar dolarlık iyileşme görülüyor. Böylece enerji ve altın hariç cari işlemler dengesi 12 aylık kümülatif rakamlarla Temmuz 21 dan bu yana ilk defa pozitif değer alarak 2.4 milyar dolar seviyesinde fazla verdi Parasal Olmayan Net Altın Ticareti (yıllık, milyar $) Ocak-Mayıs Ayları İtibarıyla Net Taşımacılık Gelirleri (milyar $) Geçen yılın Ocak-Mayıs döneminde parasal olmayan altın ticaretinde net altın ithalatçısı konumundayken, 214 yılının aynı döneminde net altın ihracatçısı ülke konumuna geçildi. Böylelikle söz konusu dönemde 719 milyon dolarlık parasal olmayan net altın kalemi ile döviz girişi yaşanarak dış ticaret açığına olumlu katkıda bulundu. 214 yılı gelişmelerine baktığımızda gerileyen net altın ticaretinin dış ticaret üzerindeki etkisi azalmaya başladı. Cari işlemler açığını kompanse eden hizmetler dengesi gelişiminde ise en dikkat çekici gelişme net taşımacılık 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

5 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 gelirlerindeki artış oldu. Ocak-Mayıs dönemleri karşılaştırıldığında 29 yılından bu yana en yüksek seviye olan 1.2 milyar dolarlık hizmet geliri elde etmemiz cari işlemler açığına olumlu yansıdı Mevsimsellikten Arındırılmış Cari İşlemler Açığı (3 ay.har.ort; Milyar $) Cari işlemler açığı Altın hariç cari işlemler açığı Enerji ve altın hariç cari işlemler açığı Mevsimsellikten arındırılmış 3 aylık hareketli ortalamalar itibarıyla cari işlemler açığı gelişimine baktığımızda toparlanmanın devam ettiğini görüyoruz. Cari işlemler açığı üzerinde baskı yaratan unsurlardan altın ticaretini dışladığımızda gördüğümüz ılımlı toparlanma Mayıs ayında da bu seyrini korurken, enerji ve altın hariç cari işlemler açığının mevsimsellikten arındırılmış verilerinde bu gelişmenin aksine yükseliş olduğu görülüyor., Vakıfbank , Vakıfbank 13 Haftalık Yıllık Kredi Büyümesi (kurdan arındırılmış) Cari İşlemler Açığı (y-y, %, sağ eksen) Cari işlemler açığının bir diğer tanımı olan tasarruf açığından yola çıktığımızda, yurtiçi tüketimin artması mevcut olan cari işlemler açığı üzerindeki baskıyı arttırdığı için tüketimdeki gelişimi net olarak gördüğümüz kredilerin seyri bu bakımdan oldukça önem arz ediyor. Kredilerin yıllık büyüme hızı ile cari işlemler açığının yıllık hızı arasındaki korelasyona baktığımızda aralarındaki ilişkinin aynı yönlü ve kuvvetli olduğu görülüyor. Bu çerçevede baktığımızda, 13 haftalık yıllık kredi büyümesinin Mart ayında gördüğü dip seviyesinden sonra tekrar yükseldiğini ve bu yükselişin cari işlemler açığının önümüzdeki dönemdeki gelişimi üzerinde baskı yaratabileceğini söyleyebiliriz. Bu doğrultuda, 13 haftalık kurdan arındırılmış yıllık kredi büyümesi Mart ayında gördüğü dip seviyesinden sonra yükselmeye başlamasının, toparlanmasına devam eden cari işlemler açığı üzerindeki ters etkisini Ağustos ayı itibarıyla görebileceğiz. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

6 Mar.12 Tem.12 Eyl.12 Oca.13 Mar.13 Tem.13 Eyl.13 Oca.14 Mar.14 Ödemeler bilançosunun finansman tarafına Finans Hesabı (yıllık, milyar dolar, Mayıs ayları) yıllık bazda baktığımızda ABD Merkez 2. Bankası nın (Fed) aylık tahvil alım miktarını Doğrudan Portföy azaltmaya başlaması ile gelişmekte olan Diğer ülkelere olan sermaye girişlerindeki azalış üzerindeki etkisini yurtiçine giren döviz girişi miktarından görüyoruz. Geçen yılın aynı döneminde özellikle portföy yatırımlarındaki artış oldukça dikkat çekerken, bu yıl Mayıs ayında 8.4 milyar dolarlık portföy yatırımları kanalı ile sermaye girişi gerçekleşti. Aylık bazda yılının ilk ayından itibaren artış kaydeden doğrudan yatırımlar kalemi Mayıs ayında bu seyrinin aksine ilk kez azalış gösterse de yıllık bazda 1.3 milyar dolarlık sermaye girişine katkıda bulunması önemli görünüyor. Finans hesabının diğer yatırımlar tarafında ise 21.8 milyar dolarlık döviz girişi gerçekleşti. Yurtiçi döviz giriş çıkış hareketini en iyi Portföy Yatırımları (yıllık, milyar $) gördüğümüz finans hesabı kalemlerinden olan portföy yatırımlarındaki gelişime 2 6 bakıldığında, yerel seçim belirsizliğinin 1 ortadan kalkması ile birlikte sermaye 1 4 girişlerinin yeniden canlandığı Nisan ayı 3 gelişmelerinin ardından Mayıs ayında 2 girişlerin ılımlı da olsa devam ettiği görülüyor Mayıs ayında 1.4 milyar dolarlık portföy yatırımları kanalı ile döviz girişi oldu. Alt kalemlere yıllık bazda baktığımızda, yurtdışı yerleşiklerin 1.4 milyar dolarlık hisse senedi DİBS Hisse Senetleri (Sağ Eksen) alımı gerçekleştirdiğini görüyoruz. Hisse senetlerindeki yıllık bazdaki bu artış Kasım ayından bu yana görülen en yüksek girişe işaret ediyor. Bu sürece gelişmekte olan ülkelere olan ilginin yeniden artması ve yurtiçi gelişmelerin olumlu seyretmesi etkili oldu. Mayıs ayında yurtdışı yerleşikler devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 336 milyon dolar tutarında alım yaparken, 12 aylık kümülatif rakamlara göre ise 6.2 milyar dolarlık net satım gerçekleştirdi. Mayıs ayı borç senetleri gelişiminde ayrıca, bankaların yurtdışından net 89 milyon dolar tutarında tahvil satışı yoluyla finansman kaynağı elde etmiş oldukları görülüyor. Bankacılık sektöründeki finansman hareketini görebildiğimiz diğer yatırımlar tarafında, bankaların uzun vadede 1.1 milyar dolarlık kredi kullandırırken, aynı zamanda bu rakama yakın geri ödemede bulundukları; kısa vadede ise 2.7 milyar dolarlık kullanım ile fon kaynağı elde ettikleri söylenebilir. TCMB nin kullanıma hazır olan dış varlık gelişimini takip ettiğimiz rezerv varlıklarda Mart ayında gördüğümüz azalışın ardından Nisan ayında görülen dikkat çekici artışına devam ederek Mayıs ayında 1.9 milyar dolarlık artış yaşandığı görülüyor. Net hata noksan kaleminde ise geçen ay yaşanan gerilemenin ardından bu ay 948 milyon dolarlık döviz girişi yaşandı. Sonuç olarak, cari işlemler açığı Mayıs ayında 3.4 milyar dolar ile beklentilerin oldukça altında gerçekleşti. Cari işlemler açığında gördüğümüz olumlu gelişmelerin özellikle altın ve taşımacılık kaynaklı olması ve ihracatın olumlu etkisinin azalarak devam etmesi cari açıkta görmeye devam ettiğimiz düzelmenin yılın 3.çeyreği 6 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

7 itibarıyla dengelenmesine yol açabilir. Bununla birlikte bölgesel gerginliklerin taşımacılık gibi gelirleri önümüzdeki dönemde olumsuz etkilemesi de mümkün görünüyor. Petrol fiyatlarında bu hafta bir gerileme yaşansa da bölgede artan gerginliğin devam etmesi fiyatların tekrar artmasına yol açabilir. Artan petrol fiyatları dış ticaret kanalı ile cari işlemler açığını olumsuz etkileyebilir. Diğer taraftan, TCMB nin faiz indirimine başlamış olmasıyla birlikte 13 haftalık kredi seyrinin yeniden yukarı yönlü harekete geçmiş olması cari işlemler açığındaki toparlanmanın sonuna geldiğimize işaret ediyor olabilir. 214 yılsonu beklentimiz olan 1 milyar dolarlık yıllık cari işlemler açığının halihazırda 2.6 milyar dolar seviyesinde olması cari açıkta gördüğümüz iyileşmenin önümüzdeki çeyrekten itibaren tersine dönme ihtimali olduğunu gösteriyor. 7 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

8 Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti Euro Bölgesi Sanayi Üretimi (Mayıs, a-a) %.8 -% Türkiye İşsizlik Oranı (Nisan) % ABD Perakende Satışlar (Haziran, a-a) %.3 %.6 New York Fed İmalat Endeksi (Temmuz) Almanya ZEW Endeksi (Temmuz) İtalya TÜFE (Haziran, y-y) %.2 %.2 İngiltere TÜFE (Haziran, a-a) -%.1 -%.1 ÜFE (Haziran, a-a) -%.9 %.1 Japonya BOJ Faiz Toplantısı (Temmuz) ABD ÜFE (Haziran, a-a) -%.2 %.2 Sanayi Üretimi (Haziran, a-a) %.6 %.3 Kapasite Kullanım Oranı (Haziran) %79.1 %79.3 FED Bej Kitap Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) 1.8 Milyar 16.3 Milyar İtalya Dış Ticaret Dengesi (Mayıs) 3, Milyon -- İngiltere İşsizlik Oranı (Mayıs) %6.6 % Türkiye TCMB PPK Toplantısı ve Faiz Kararı (Temmuz) %8.7 % ABD Haftalık Veri Takvimi (14-18 Temmuz 214) ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 34 Bin 31 Bin Yeni Başlayan Konut İnşaatları (Haziran, a-a) -%6. %1.9 İnşaat İzinleri (Haziran, a-a) -%6.4 %3.7 Philadelphia FED Endeksi (Temmuz) Euro Bölgesi TÜFE (Haziran, a-a) -%.1 %.1 İtalya Cari İşlemler Dengesi (Mayıs) 2,33 Milyon -- Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi (Temmuz, öncül) Öncü Göstergeler Endeksi (Haziran) %. %. Euro Bölgesi Cari İşlemler Dengesi (Mayıs) 21. Milyar -- 8 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

9 Haz.1 Ara.1 Haz.2 Ara.2 Haz.3 Ara.3 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 May.11 Eyl.11 Oca.12 Eyl.12 Oca.13 Eyl.13 Oca Ç3 2Ç1 2Ç3 21Ç1 21Ç3 22Ç1 22Ç3 23Ç1 23Ç3 24Ç1 24Ç3 2Ç1 2Ç3 26Ç1 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 21Ç1 21Ç3 211Ç1 211Ç3 212Ç1 212Ç3 213Ç1 213Ç3 214Ç1 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 1 Reel GSYH (y-y, %) 2 Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Kaynak:TÜİK Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Kaynak: TÜİK Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi (21=1) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:TÜİK 9

10 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kapasite Kullanım Oranı (%) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 48.8 Kaynak:Reuters 1

11 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi Gıda Enerji Tüfe Kaynak: Bloomberg Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (23=1)

12 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eyl.9 Mar.1 Eyl.1 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13 Mar.14 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,7 4,2 3,7 3,2 2,7 2,2 1,7 1,2 7 Kaynak: TOBB 12

13 May.4 Kas.4 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 May.4 Kas.4 May. Kas. May.6 Kas.6 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

14 May.7 Kas.7 May.8 Kas.8 May.9 Kas.9 May.1 Kas.1 May.11 Kas.11 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge 1 Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB İç ve Dış Borç Stoku Türkiye nin Net Dış Borç Stoku İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 28.1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 14

15 Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan ** Portekiz ** İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin ** Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika **. 4. Türkiye Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 213 verileridir. **: 212 verisi. 1

16 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 214 Yılsonu Beklentimiz GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) (214 1Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) (214 1Ç) 3. Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) (Mayıs 214) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) (Haziran 214) -- İşsizlik Oranı (%) (Mart 214) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) (Haziran 214) 7.9 ÜFE (y-y. %) (Haziran 214) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167,44 22, ,92 ( ) -- M2 731,77 91,2 944,783 ( ) -- M3 774,61 9, ,399 ( ) -- Emisyon 4,6 67,76 73,791 ( ) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 1,32 112,2 113,442 ( ) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) ( ) -- TRLIBOR O/N ( ) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48,497 6,4 3,434 (Mayıs 214) 1, İthalat 236,4 22,14 2,89 (Mayıs 214) -- İhracat 12,462 12,83 13,7 (Mayıs 214) -- Dış Ticaret Açığı 84,83 99,337 7,18 (Mayıs 214) 86, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Mayıs 214) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Mayıs 214) -- Kamu Net Borç Stoku (214. 1Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 212 Mayıs 213 Mayıs Bütçe Gelirleri 3,826 34,91 37, (Mayıs 214) -- Bütçe Giderleri 26,239 3,337 36,8 (Mayıs 214) -- Bütçe Dengesi 4,87 4,64 1,47 (Mayıs 214) -- Faiz Dışı Denge 6,996 8,17 8,6 (Mayıs 214) -- 16

17 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Müdür Nazan Kılıç Müdür Yardımcısı Buket Alkan Uzman buket.alkan@vakifbank.com.tr Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@ vakifbank.com.tr Elif Enginn Uzman Yardımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından t güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. h Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda k yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. bu b raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirmee yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalarr