İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye

Transkript

1 inet-tr 06 - XI. "Türkiye'de İnternet" Konferansı Bildirileri Aralık 2006 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ankara İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye Doç.Dr. Orhan Özçatalbaş Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Antalya ozcatalbas@akdeniz.edu.tr Özet: Yayım, yaygın eğitim kapsamındaki eğitim etkinlikleriyle kırsal alanda yaşayanların yaşam standartlarını yükseltmeyi amaçlamaktadır. Tüm dünyada geçen 10 yılda bir bilgi kaynağı olarak internet, tarımsal yayımda çok önemli bir araç haline gelmiştir. Bu nedenle çalışma Türkiye ve Amerika Birleşik Devletlerinde yayım faaliyetlerine yönelik olarak internetin kullanımı üzerine odaklanmıştır. Çalışmada tarımsal yayımda internetin etkileri ve internet kullanımını geliştirme olanakları incelenmiş ve tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: tarım, yayım, tarımsal yayım, internet Agricultural Extension Practices Via Internet and Turkiye Abstract: The purpose of extension is to increase the level of living standards of the rural family through non-formal education with training activities. All over the world in last decade, as a information source Internet became a very important tool for agricultural extension. For that reason the paper focused on internet using for extension activities in Turkiye and United States. in this study, it is investigated and discussed important effects of internet and possibilities of improving of internet using in agricultural extension. Keywords: agriculture, extension, agricultural extension, internet 1. Giriş Tarımsal yayım; araştırma kurumlarında üretilen bilgilerin çiftçilere, ilgili kurumlara, sektör temsilcilerine doğru yöntemleri kullanarak zamanında ve uygun formda ulaştırılmasıyla değişim ve gelişmeyi amaçlayan gönüllü katılımı esas alan eğitsel faaliyetleri kapsamaktadır. Gelişen bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin kullanımı ile bu önemli hizmetin daha verimli ve yararlı olarak yürütülmesi olanaklıdır. Gelişmiş ülkelerde ürün rekolte tahminleri, planlaması, pazar olanakları, iklim bilgileri ve hatta bireysel yayım teknikleri kapsamında değerlendirilen internet aracılığıyla çiftçilerin gereksinim duyduğu teknik ve ekonomik konulara yönelik yayım gibi pek çok konuda bilgi teknolojileri ve internet yoğun olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, yayım ve tarımsal yayım kavramları, internetin yayım amaçlı 37 kullanımı ve sağladığı olanaklar, yayım amaçlı internet kullanımının geliştirilmesi için gerekli koşullar incelenmiştir. Çalışmada esas olarak Türkiye üzerinde durulmuş ve ayrıca Amerika Birleşik Devletleri ndeki mevcut yapı ve internetin yayımda kullanımına yönelik örnekler ve internetin sunduğu olanaklar konusu da incelenmiştir. Buna göre problem tarım sektörünün geliştirilmesi ve yaşam standartlarının yükseltilmesi olduğuna göre hedef toplumu oluşturan insanların geliştirilmesidir. Çözüm ise bilimsel araştırmalarla elde edilen tarımsal bulguların ve bilişim teknolojilerine yönelik yeniliklerin, üreticiler tarafından kullanılması ve yeniliklerin yaygınlaştırılması ile sağlanabilir. Bu ise genel olarak eğitim ve yayım hizmetlerinin etkinliğiyle yakından ilgilidir. Yayım hizmeti başlangıçta kültür düzeyi düşük kişileri okul dışında eğitmek amacıyla yapılır-

2 İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye Orhan Özçatalbaş ken [8], günümüzde kırsal kesimde yaşayanların; bilgilerini, becerilerini, uygulamalarını ve davranışlarını değiştirmek ve onların yaşam standartlarını yükseltecek çok boyutlu faaliyetleri kapsamaktadır. Yayım kapsamındaki bireylere; okul dışında, gönüllülük ilkesi altında eğitsel hizmetler götürerek, onların tarımsal faaliyetlerdeki etkinliklerinin artırılmasını, gelir düzeylerinin yükseltilmesini ve yaşam koşullarının iyileştirilerek, genel refah düzeylerinin yükseltilmesini sağlamaktır. Yayımın kullandığı bilginin kaynakları arasında tarımsal araştırmalar ve sosyal bilim araştırmaları yanında yerel bilgi (indigenous knowledge) dir [6]. Ayrıca bilginin üretimi ihtiyaçlara göre düzenlenmelidir. Bunun için bilgi edinme ihtiyaçlarının doğru ve net bir şekilde tanımlanması ve üretilmiş bilgilerin envanterinden hareketle, ihtiyaç sahipleriyle uygun bilgiyi buluşturmak gereklidir. Tarımımızın acilen ihtiyaç duyduğu çözümlerin hızlı, etkin ve ekonomik olarak istenen kalitede ve devamlılıkta sunulabilmesi için öncelikli olduğuna karar verilen alanlarda (planlanan hedeflere ulaşmak üzere) ihtiyaç duyulan veri ve bilgilerle iş görme şekillerinde değişikliklerin belirlenmesi gerekmektedir [4]. 2. Teknoloji Üretimi ve Kullanımı Yenilikçiler % 2.5 Erkenciler % 13.5 Erken Çoğunluk % 34 Geciken Çoğunluk % 34 X-2sd X-sd X X+sd Gecikenler % 16 Şekil 1. Yeniliklerin Toplumda Yayılma Süreci 3. İnternetin Yayım Amaçlı Kullanımı (Sanal Ortamda İnteraktif Yayım) Geçmişte ve halen üreticileri bilgilendirmek için kullanılan kitle iletişim araçları tek yönlü bilgi akışı nedeniyle yetersizdir. Özellikle kitle iletişim araçları; beceri kazandırma ve davranış değişimi bakımından yetersizliklere sahiptir. İnternetin yayımda kullanımı yayım bilim dalı için çok önemli olanaklar sunmaktadır. İnternet kullanımı kısa sürede ve düşük maliyetle hedef kitleye ulaşma ve sorun çözmede tarımsal yayım, kalkınma ve tarım sektörünün geliştirilmesinde önemli olanaklar sunmaktadır. Araştırma, yayım ve üreticiler arasında etkin bağ kurmak için mutlaka internet kullanımının sağladığı olanaklar dikkate alınarak, internetin amaca uygun kullanımının geliştirilmesi üzerinde durulmasına ihtiyaç vardır. Gelişmekte olan ülkeler dünya nüfusunun %80 nini barındırmak tadır. Bu ülkelerintoplam dünya ar-ge harcamalarına katkısı %4 olup, toplam bilgisayarların %5 ini kullanmaktadırlar. Bu durum ülkeler arasında teknoloji üretimine katkı ve teknolojinin kullanımı bakımından önemli farklar olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Teknoloji ve yenilikler toplum içinde bir zaman sürecinde yayılır. Yeniliklerin yayılması farklı nedenlerle toplumu oluşturan bireylerlerin yeniliği kabul etme süresiyle ilgilidir. Yeniliğin ilk benimsenmesinden, toplumdaki son bireyin benimsemesine kadar geçen süreç yeniliğin yayılması süreci olarak ifade edilir [8],[6]. 38 Buna göre internetin yayıma sunduğu olanaklar incelendiğinde internet, yayımda en etkili yöntem olan bireysel yöntemlerin sağladığı beceri kazandırma ve davranış değişimine olanak sağlaması yanında, interaktif (etkileşimli) bir ortamda yayımcı ve üreticilerin karşılıklı bir araya gelmesine ortam hazırlaması bakımından son derece önemlidir. Ayrıca grupsal ve kitlesel yöntemlerin sağladığı avantajlara da sahip olması nedeniyle mutlaka yararlanılması gereken bir araç durumundadır. 4. Türkiye de Tarımsal Yayımda İnternet Kullanımı Ülkemizde bilgi ve bilgi yönetim konusu, 2000 li yıllarda bilişim teknolojilerinin geniş

3 inet-tr 06 - XI. "Türkiye'de İnternet" Konferansı Bildirileri Aralık 2006 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ankara çapta hayata geçirilmesi ile yeni bir boyut kazanmış, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi tarım sektöründe de çiftçi ve çiftlik odaklı uygulamalar başlatılmıştır. Ancak belli uygulamalar etrafında, zorunluluklardan kaynaklanan bilişim teknolojilerinden yararlanmada gelişmeler olduğu gözlenmekle birlikte, tüm Tarım ve Köyişleri Bakanlığı(TKB) nın asli görevleri ve fonksiyonlarını destekleyecek boyutta bir yapılanma ve Bilişim Teknolojilerinin (BT) işleyişi söz konusu değildir [4]. Çalışma kapsamında Türkiye de tarımsal faaliyetler ile ilgili yayın yapan toplam 26 birime ait web sitesi ziyaret edilmiştir. Bu sitelerden 12 sinde çiftçilerin bilgilendirilmesine yönelik konular ve çiftçilerin yararlanabilecekleri işlemler çizelge 1 de sıralanmıştır. Sitenin Adı ve adresi ( Mevzuat Formlar Makale Yararlı Bilgiler-Bilgi Bankası Forum Tarım Takvimi İstatistik Hava Durumu Çiftçi Mektupları Uzmanına Sor Köşesi tarim.gen.tr Turktarim.com ziraatci.com ziraat.forumu.com tarimsalpazarlama.com toprakforum.com ziraibilgi.net Yasbir agriculturexnet.com tarimgonulluleri.com bahceder.org.tr ciftci.net fidefidan.com pankobirlik Antbirlik Çukobirlik Fiskobirlik karadenizbirlik Kozabirlik Tariş taskobirlik ciftligim.com* tarimsal.com* marmarabirlik* trakyabirlik* tarimpaydaslari.org* * Üyelik kaydı gerektiren siteler ; [3] Çizelge 1. Türkiye de bulunan tarımla ilgili bazı siteler ve sitelerin sağladığı olanaklar Türkiye de bulunan tarımla ilgili siteler ve sağlanan olanaklar incelendiğinde yalnız YAYIM AMAÇLI faaliyet gösteren bir site belirlenememiştir. Bu nedenle ikincil amaç olarak yayımı esas alan sitelere yönelik değerlendirme yapılmıştır. Türkiye de tarımla ilgili kurulan ve incelenen toplam 26 site ve bu sitelerin üreticilere sağlamış olduğu olanaklar Grafik 1 de verilmiştir. İncelenen 26 siteden tarımla ilgili işlevi olan 39

4 İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye Orhan Özçatalbaş 12 site, 4 farklı grupta yer almakta ve bunlar 22 işleve sahip bulunmaktadır (Grafik 2) % 15 belli ölçüde yayım amaçlı %33 interaktif yayım(forumuzmana sor) % 31 bilgi sunan % 54 işlevsiz-kurumsal tanıtım İncelenen toplam site sayısı: 26 belli ölçüde yayım amaçlı bilgi sunan işlevsiz-kurumsal tanıtım Grafik 1. Türkiye de bulunan tarımla ilgili siteler ve sağlanan olanaklar %25 rutin bilgi (hava-tarım takvimi) %58 bilimsel bilgi (makale-bilgi bank) %67 form ve mevzuat Grafik 2. Tarımla ilgili işlevi olan sitelerin sağladığı olanaklar interaktif yayım(forumuzmana sor) rutin bilgi (hava-tarım takvimi) bilimsel bilgi (makalebilgi bank) form ve mevzuat 4.1. Trakya Birlik Web Sitesi Yukarıda sıralanan tarımla ilgili işlevi olan 12 siteden biri olan Trakya Birlik in web sitesi örnek olarak alınarak üzerinde daha ayrıntılı bir inceleme yapılmış ve sitenin üreticiler bakımından işlevleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Buna göre Trakya Birlik Ortak Enformasyon Sistemi hakkında elde edilen bilgiler aşağıdaki verilmiş olup, bugün itibariyle yaklaşık 550 kooperatif ortağının yararlanabildiği hizmetler aşağıda verilmiştir [1], [5]. Trakya Birlik Ortak Enformasyon Sistemi (OES) [1] Ortak Enformasyon Sistemi ile Ortakların interneti kullanarak yapılabilecek işlemler ve verilen hizmetler: - Ürün karşılığı alacaklarını izleyebilmeleri, - Kullandıkları kredileri ve faiz tutarlarını izleyebilmeleri, - Sermaye bilgilerini izleyebilmeleri, - Alacaklarını istedikleri bankaya havale talebinde bulunabilmeleri, - Kredi talep edebilmeleri, - Ortakların ortağı olduğu Kooperatife ürün siparişi verebilmeleri, hedeflenmiştir. Buna göre: Siparişler Ortaklar Siparişler seçeneğini kullanarak; Kooperatiflerinden Tohum, Zirai İlaç, Yem, Kimyevi Gübre, Yaprak Gübresi Vb. siparişler verebilirler. Borç Sorgulama Ortaklar Borç Sorgulama seçeneğini kullanarak, ortağı olduğu kooperatiften, - * Yıl içerisinde (Kampanya Dönemi) kullanmış olduğu Kredileri senet bazında Kredi Adı, Ana Para ve Faizleri ile birlikte parasal olarak izleyebilir, - Geçmiş Dönem kapanmamış borcu var ise yine buradan takip edebilir. Nakdi Kredi Talebi Ortaklar Nakdi Kredi Talebi seçeneğini kullanarak Ortağı olduğu Kooperatiften Nakdi Kredi talebinde bulunabilirler. Senetler Ortak, Senetler seçeneğini kullanarak yıl içerisinde (Kampanya Dönemi) kullanmış olduğu Kısa vadeli ve Uzun Vadeli Kredilere ait düzenlenen senetlerin tümünü görebilir. Burada tüm senetler görüle bildiği gibi menünün üst kısmında bulunan Senetler seçeneği kullanılarak Kısa Vadeli yada Uzun Vadeli olma durumuna göre de sorgulama yapılabilir. Hesap Durumu Ortak, Hesap Durumu seçeneğini kullanarak yıl içerisinde (Kampanya Dönemi) yapmış olduğu tüm işlemleri ve kendisine ait sermaye durumunu görebilir. Burada tüm hesaplar görülebildiği gibi menünün üst kısmında bulunan Hesaplar seçeneği kullanılarak hesap adı bazında sorgulama yapılabilir. Ayrıca menüde bulunan kolonların başlık kısmına tıklamak suretiyle, tarih bazında, hesap adı bazında Vb. sıralama yapılabilir yada sürükle bırak mantığı ile kolon yerleri değiştirilerek istenilen formatta sorgulama yapılabilir tarihi itibariyle OES sistemi devreye alınarak talep eden Ortaklara Kullanıcı Kimlikleri ve şifreleri Bilgi İşlem Müdürlüğü tarafından verilmeye başlanmıştır[5].

5 inet-tr 06 - XI. "Türkiye'de İnternet" Konferansı Bildirileri Aralık 2006 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ankara 5. ABD de Tarımsal Yayımda İnternet Kullanımı 1960 lı yıllarda başlayan merkezi bilgi toplama ve yönetimi Amerika da üniversiteler öncülüğü ile başlamıştır yıllarda KDS (Karar Destek Sistemleri) teorisi ortaya atılmış 1980 li yıllarda elektronik ortamda veri toplama ve analiz yöntemlerinin gelişimi sonucu gündeme oturmaya başlamıştır lı yıllarda Akıllı iş süreçlerinin de devreye girmesi ile beraber web tabanlı uygulamalar, ulusal bilgi toplama ve değerlendirme gibi çeşitli başlıklar altında özellikle KDS nin de hayata geçirilmesi ile hemen her alanda uygulanmaktadır li yıllara gelindiğinde ise e-devlet, e-avrupa gibi çalışmalar başlatılmış, çoğunlukla gelişmiş ülkeler öncülüğünde ulusal veritabanları oluşturulmuştur [4] ABD de Üniversiteye dayalı yayım sistemi benimsenmiştir. İncelenen tüm üniversitelerin yayım servisleri interneti etkin olarak yayım amaçlı kullanmaktadırlar. Bu nedenle üniversiteler dışında yayım amaçlı faaliyetleri olan eyalet tarım dairelerinin yayım amaçlı internet kullanımları incelenmiştir. İncelenen bazı üniversitelere ait tanıtım bilgi ve logoları aşağıda verilmiştir [3]. Eyalet Tarım Daireleri ikincil amaç olarak tarımsal yayım faaliyetini önemli ölçüde yürütmekte ve interneti yayım amaçlı kullanmaktadırlar. Çalışmanın bu bölümünde ABD nde internetin yayım amaçlı kullanımı üzerinde durulmuştur. Çalışmada ABD deki 50 eyaletten 20 Eyalet Tarım Dairesinin web sitesi incelenmiş ve bunların 13 ünde (%65) çiftçilere yönelik faaliyetler olduğu saptanmıştır. İncelenen bazı eyalet tarım dairelerine ait logoları aşağıda verilmiştir [3]. 41

6 İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye Orhan Özçatalbaş İncelenen Eyalet Tarım Daireleri aşağıda sıralanmıştır. 1) Arizona Eyaleti Tarım Dairesi 2) Colorado Eyaleti Tarım Dairesi 3) Delaware Eyaleti Tarım Dairesi 4) Florida Eyaleti Tarım Dairesi 5) Idaho Eyaleti Tarım Dairesi 6) Illionis Eyaleti Tarım Dairesi 7) Iowa Eyaleti Tarım Dairesi 8) Maryland Eyaleti Tarım Dairesi 9) Nebraska Eyaleti Tarım Dairesi 10) New Hampshire Eyaleti Tarım Dairesi 11) North Carolina Eyaleti Tarım Dairesi 12)Ohio Eyaleti Tarım Dairesi 13)Oregon Eyaleti Tarım Dairesi 14) Penisylvania Eyaleti Tarım Dairesi 15) South Dakota Eyaleti Tarım Dairesi 16) Tenneesse Eyaleti Tarım Dairesi 17) Texas Eyaleti Tarım Dairesi 18) Vermont Eyaleti Tarım Dairesi 19) Virginia Eyaleti Tarım Dairesi 20) Vyoming Eyaleti Tarım Dairesi Çiftçilere Yönelik Faaliyetleri olan Eyalet Tarım Bakanlıkları aşağıda sıralanmıştır (* Servisler için kayıt olmak gerekmektedir). 1- Colorado 2- Florida* 3- Idoha 4- Illionis* 5- Maryland* 6- Nebraska 7- K.Carolina 8- Oregon 9- Pennsylvania 10- Teneesse 11- Texas* 12- Vermont 13- Virginia ABD de tarımla ilgili kurulan ve incelenen toplam 20 siteden 13 ünde üreticilere internet üzerinden çeşitli olanaklar sağlanmaktadır ve bu olanaklar Çizelge 2 ve Grafik 3 te verilmiştir. Eyalet Tarım On-line Mevzuat Takvim/Hava Yayınlar- Eğitim- İstatistikler Daireleri İşlemler Formlar Durumu Forum Bilgilendirme Colorado İdoha Nebraska K.Carolina Oregon Pennsylvania Teneesse Vermont Virginia Florida* Illionis* Maryland* Texas* Çizelge 2. Eyalet Tarım Dairelerinin internet üzerinden sağladığı olanaklar * Servisler için kayıt olmak gerekmektedir. [3]. Grafik 3. ABD de Tarımla ilgili işlevi olan sitelerin sağladığı olanaklar 42

7 inet-tr 06 - XI. "Türkiye'de İnternet" Konferansı Bildirileri Aralık 2006 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ankara 5.1. Illinois Eyalet Tarım Dairesinin Web Sitesi Yukarıda sıralanan 13 tarım dairesinden biri olan Illinois Eyalet Tarım Dairesi nin web sitesi üzerinde ayrıntılı bir inceleme yapılarak sitenin üreticiler bakımından işlevleri ortaya konulmak istenilmiştir. Buna göre Illinois Eyalet Tarım Dairesi nin İnternet Sitesi ndeki (Illinois Department of Agriculture) bilgiler aşağıdaki verildiği gibidir [2]. Illınois Eyalet Tarım Dairesi Site Haritası ve Açıklamalar [2] (Illinois Department Of Agriculture : Site Map) 1) Illinois Eyalet Tarım Dairesi Hakkında (About the Department of Agriculture) (Alt Başlıklar) * Misyon : Illinois Eyalet Tarım Dairesinin misyonu, kanunlarımızı, tüketicileri, tarımsal sanayimizi ve doğal kaynaklarımızı desteklemek ve savunmaktır. Daire olarak tarımsal faaliyetlerimizi desteklemek dünya çapında iş potansiyelimizi artırmaktır. * Vizyon: Illinois Eyalet Tarım Dairesinin vizyonu, tüketicileri ve doğal kaynaklarımızı korumak kadar çiftçilik ve tarımsal faaliyetleri düzenlemek ve cesaretlendiren bir biçimde desteklemektir. * Illinois Eyalet Tarım Dairesinin Tarihçesi: 1819 da kurulan ve 1853 yılında bir topluluk hüviyeti alan ve bütçesi 2 yıl için 500$ olan kurum 1917 yılında Sivil İdare çatısında bir daire olmuştur. Bugün eyalet çapında 600 çalışanı ve $ bütçesi bulunmaktadır. * Illinois Eyalet Tarım Dairesi Tarafından Uygulanan Yasalar * Faaliyet Raporları (PDF) * Illnois Tarımının Gerçekleri (Mevcut Durum) * Illinois Tarımsal Faaliyet Komisyonlrı ve Kurulları * Tarımsal Organizasyonlar (NGO) * Illinois Eyalet Tarım Dairesince Desteklenen Toplantılar 2) Pazarlama ve Tutundurma Faaliyetleri (Marketing and Promotions) * Yerel Pazarlama * Il. Yiyecek ve Tarımsal Faal. Rehberi * Pazarlama Bakış Açısı * Pazarlama Faaliyetleri Takvimi * Illinois Ürünleri Logo Programı: 1987 yılında hayata geçirilen bu proje, Illnois de üretilen ürünlerin hangi şartlarla bu logoyu kullanabileceği, bu ürünlerin listesi ve kullanılabilecek logoların sipariş formunu içermektedir. Bu formlar belli bir ücret karşılığında kullandırılmaktadır. * Illinois Ürünleri Sergisi (Expo) : Bu bölümde bu faaliyetlerinin fotoğrafları yer almaktadır. * Illinois Yiyecek Pazarlama Semineri * Illinois Ürünleri Tutundurma Faaliyetleri * Illinois Eyalet Fuarı * Yüzyıllık Çiftlik Programı * Buy Illinois Network: Illinois deki tüketicilerin Illinois de üretilen ürünlerin tüketilmesini teşvik eden bir program. aracılığı ile faaliyetlerini yürütmektedir. Buradan şirketler kayıt olmak da tüketiciler de üretici listelerini görebilmektedir. * Organik Tarım * Organik Sertifikalama: nop adresine link verilmiştir. * Akredite Olmuş Sertifika Acentaları: Burada, Illinois eyaleti için akredite olmuş kuruluşların listesi vardır. * Illinois Organik Ürünler İçin Maliyeti Karşılama Programı: Illinois Eyalet Tarım Dairesi organik ürün üreten çiftçilerin sertifikasyon masraflarını mevcut fonlardan karşılamaktadır. Bunun için, site de yer alan pdf formatındaki formu doldurmak ve ilgili birime ulaştırmak gerekmektedir. * Çiftlik Turizmi:Illinois Agritourism : www. agritourismillinois.org sitesi aracılığı ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu programa katılmak isteyen çiftlikler 25$ ödeyip siteden bulunan başvuru formunu doldurarak ilgili adrese posta yoluyla göndermeleri gerekmektedir. *Illinois Tarımsal Eğitim Birimi: sitesine link vermektedir. Site de faaliyet konuları ve bazı formlar bulunmaktadır. * Illinois Eyalet Tarım Dairesi ve Amerikan Yumurta Kurulu Ortaklık Programı * Endüstrisel Tutundurma Faaliyetleri * Salute Ag Day: Her yıl Illinois Üniversitesi nin düzenlediği hasat günü faaliyet programı ve iletişim adres bulunmaktadır. 43

8 İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye Orhan Özçatalbaş * Beslenme Programları: Daha sağlıklı nesiller yetiştirmek için yürütülen bir programdır. İlgili bölümün telefonları verilmiştir. * Illinois Eyalet Fuarı * Yetiştiriciliğinden kalbinden Heartland Yemek Kitabı 3) Hayvan Sağlığı ve Refahı (Animal Health & Welfare) * Hayvan Refahı Kanunu * Hayvan Sağlığı Bürosu * Acil Konular * Batı Nil Virüsü * Hastalık Raporları * Batı Nil Virüsü 4) İnceleme ve Düzenlemeler (Inspection & Regulations), (Bu bölümdeki incelemeler ilgili bölüm ile posta ve telefon ile irtibata geçirilerek yapılmaktadır). * Tarımsal Ürün İncelemesi * Yiyecek Ürün İncelemesi * Et ve Kümes Hayvanı İncelemesi * Hayvan Sağlığı Düzenlemeleri * Pestisit Kullanımı * Ağırlık ve Uzunluk Sertifikasyonu * Soya Fasulyesi Hastalığı * Tohum Satışı ve Depoları İncelemesi ve Lisans İşlemleri 5) Formlar ve Uygulamalar: (Aşağıdaki servisler bulunmaktadır. Ancak bu işlemler on-line olmayıp pdf formatındaki formları doldurulması ve ilgili bölüme ya da posta ile ulaştırılması sonucunda işleme konulabilmektedir). Bunlar; * Zirai Kooperatifler İle İlgili Formlar * Agri-first (Ürün sözleşmesi) * Zirai Ürün Muayene ve Kontrol İşlemleri * Hayvan Sağlığı * Lokal Fuarlar * Gıda Güvenliği * Üzüm ve Şarap Depoları ve Tüccarları İçin Gerekli İzin Belgeleri * Özellikli Tohum Bağışı (Henüz Hazırlık Aşamasında) * Yerel ve Ulusal Pazarlar için Deklarasyon Formlar * Fidan Programı İçin Başvuru Formları * Sürdürülebilir Tarım Başvuru Formları * Hayvan Borsaları İçin Katılım Formları 6) Programlar ve Hizmetler (Programs and Services) (Bu bölümde Illinois Eyalet Tarım Dairesinin yaptığı faaliyetler açıklanmaktadır. Bu bölümde ki faaliyetler daha önceki bölümde açıklanan hizmetlerle aynıdır). 7) Çevresel Konular (Environmental Issues) * İşleyiş Kuralları * Tarımsal Kimyasalların Konteynırlarla Geri Dönüş Süreci: Burada bölümün eyaletin hemen hemen her yerinde bu konuyla ilgili bu işi yapan birimlerinin telefon numaraları ve irtibat adresleri bulunmaktadır. * Egzotik Pestisitler * Pestisit Uygulamaları Eğitim Süreci 8) Coğrafik Bilgilendirme Sistemi: Illinois in Bitki Örtüsü Programı (Ortaklar: Ulusal Zirai İstatistikler Servisi NASS, Illinois Doğal Kaynaklar Dairesi, Boşluk Alanlar Programı GAP, Ekosistem Programı EP, Illinois Doğal Tarih Müfettişliği, Illinois Eyaleti Coğrafya Topluluğu ISGS). Uzaktan algılama, bir hava aracı ya da uydu ile yeryüzündeki bir nesne ya da olay hakkında kamera ile elde edilen verinden bilimsel olarak bilgi üretmektir. Uzaktan algılama sistemi genellikle yeryüzü hakkında bilgi elde etmekte ya da karakteristik bitki örtüsünün tespitinde kullanılmaktadır. Bu site sayesinde küçük bölgeler için elde edilen sayısal verilerin fotoğraflanarak bir çok bilgi edinilmesini sağlamıştır. * Bazı Temel Fikirler: Arazi, Illinois in işlenmemiş malzemesidir ve elde edilen bilgiler doğal kaynakların yönetilmesini bir zorunluluk olduğu sonucunu veriyor. Koşullar arazinin kullanımını genellikle doğal bitki örtüsünün yer değiştirmesi sonucunu ortaya çıkarmıştır. Bu yüzden elde edilen bilgilerin tanımlanması ve bunun sonucunda bu konunun aydınlatılması gerekmektedir. Yeryüzünde meydana gelen insan hareketlerin işaret ettiği o bölgenin ekonomik hareketliliğini tanımlamaktadır ve arazinin kullanımı arazinin temel rolünü vurgulamaktadır. Kullanıldığından beri uzaktan algılama sistemlerinin sonuçları sadece olumlu gelişmenin tespitini değil olumsuzlukları da tespit etmektedir. Örneğin uydudan gelen veri ve fotoğraflar bölgenin gelişmesi için kereste üretimi yapılan alanların ormanlık arazide vahşi hayatın yeniden oluşturulması konusunda yapılan sığınak alanlarını kapladığı tespit etmişlerdir. * Illinois Boşluk Alanlar (Gap) Projesi: Bu proje Illinois Doğal Kaynaklar Dairesinin 1996 yılında başlattığı bir çalışmadır. Bu daire 1858 den beri eyaletin boşluk alanlar çalışmasını yürütmekte ve bu projeler için biyolojik kanıtlar 44

9 inet-tr 06 - XI. "Türkiye'de İnternet" Konferansı Bildirileri Aralık 2006 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Ankara toplamaktadır. Bu projenin dört büyük bileşeni bulunmaktadır. 1) Araziyi haritaya dökmek ve onu sınıflandırmak 2) temel dağılımı yapmak 3) bitki örtüsünün araziyle eşleştirilmesi ve kategorize edilmesi 4) Verilerin analizi. Bu web sitesinde bitkisel örtünün araziyle eşleştirilmesi ve sınıflandırma bileşenleri mevcuttur. Bu proje için özellikle orman arazisi ve boş alanların tespiti buraların ne şekilde kullanıla bileceği konusunda tematik haritalar yapılmış ve bunun için Path/Row uydusunun görüntülerinden faydalanılmıştır. 9) Haberler ve Olaylar (News and Legislation) * Basında Çıkan Haberler * Yayınlar : (Pdf formatında ücretsiz edinebilmek mümkündür). * Illinois Yiyecek Rehberi * Illinois Tarımsal Faaliyetler Rehberi ( il.us/markets/mis) * Kalker taşı kitapçığı * Tarımsal İstatistikler: Bu bölüm direkt olarak usda.gov:81/ipedb/ sitesine link vermektedir. (Ulusal Tarımsal İstatistikler Servisi) * Pazar Raporları * Pazar bilgileri * Hayvan borsaları * Tohumculuk raporları * Saman raporları * Rehber * Telefon rehberi: Departmanlara, isme göre ya da telefon numarasına göre bir arama motoru bulunmaktadır. * Toll-Free Hot Lines: Illinois eyaleti sınırları dahilinde ücretsiz olarak sağlanan bir telefon yardım hattıdır. Bu hatlar; 1) Pazar Haberleri, 2) Tohumculuk Programı ve Konuları, 3) Mazot Kalitesi, Ağırlık ve Ölçü Sertifikasyonu, 4) Pestisitleri Yanlış Kullanma * Temsilcilik adresleri ve telefon numaraları * Illinois Tarımsal Organizasyonlarının adres ve telefon numaraları * Tüketici Hattı * Toprak ve Su Kaynaklarını Koruma Hattı * Olaylar * Pazarlama ve Tarımsal Olaylar Takvimi * Yerel Fuarlar Listesi * At Yarışları Listesi 10) At Yarışı (Horse Racing): (standartlar, fuarlar) 11) Çocuk Sayfası (Kids Section) * Çiftlikde: Hayvanlar, bitkiler ve dahası * Çiftlikten: Her gün kullandığımız yiyecek ve diğer şeyler * Çiftlikten Masamıza: Sütün hikâyesi * Kelime yerleştirme oyunu * Kelime arama * Diğer çocuk siteleri 12) Hibe-Ödüller (Grants) * Federal Hibe Programı: Federal ve eyalet hibe programları kırsal kesimdeki topluluklarının faydalanmasını öngöre bir hibe programıdır. Biz, Illinois Eyalet Tarım Dairesi olarak federal programlar için bu toplulukları cesaretlendirmektedir. Eğer sizlere yönelik bir hibe programı mevcut ise başvuru sürecinde sizlere yardımcı olabiliriz. * AgriFirst: Ürün sözleşmesi * Anhydrous Ammonia Güvenlik Hibe Programı * Özellikli Tohum * Sürdürülebilir Tarım * Federal Takas Odası Sitesi 13) Eyalet ve Yerel Fuarlar (State and County Fairs) 6. Sonuç ve Öneriler Türkiye, ABD gibi gelişmiş ülkelerdeki uygulamaları dikkate alarak, internetin sağladığı olanakları kullanma yönünde kararlı olmalı, interneti yayımı destekleyen önemli bir araç olarak kabul etmeli ve bundan mutlaka yararlanmak durumunda olduğunu gözden kaçırmamalıdır. Bunu gerçekleştirirken başlangıçta tüm tarımsal ürünleri ve üreticileri kapsayan yaklaşımlar yerine, söz konusu teknolojiye sahip, eğitim düzeyi uygun ve bilgisayar kullanım becerisi olan üretici gruplarını öncelikle dikkate almalıdır. Bununla birlikte internetin araştırma, yayım ve üreticiler arasında organik bağ kurmak ve yayımın etkinliğini artırmak için kullanılması üzerinde durularak, bilgisayar kullanımı ve internetin kırsal alanda yayım amaçlı kullanımının yaygınlaştırılması yönünde girişimlere destek vermeli, uygun eğitim ve yayım programları geliştirilmelidir. 45

10 İnternet Aracılığıyla Tarımsal Yayım Uygulamaları ve Türkiye Orhan Özçatalbaş Kaynaklar [1] Anonim, 2006a. Trakya Birlik web sitesi. [2] Anonim, 2006b. Illinois Department of Agriculture : Sıte Map, about/index.html. [3] Anonim, 2006c. Çalışmada incelenen kurum ve kuruluşların web siteleri. [5] Dalkıran, C.,2006. Yazışma notları. Trakya Birlik Bilgi İşlem Dairesi Müdür Yardımcısı. [6] Özçatalbaş, O., Y.Gürgen, Tarımsal Yayım ve Haberleşme, Baki Kitabevi, Adana. [7] Rogers, E.M.,1983. Diffusion of Innovations,3rd edition, New York,. [8] Taluğ, C., Yayım ve Haberleşme I. A.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Notu No 3. Ankara.. [4] Anonim, 2005, Tarımsal Öğretim- Eğitim,Yayım Ve Araştırma-Geliştirme Komisyonu Raporu. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı 2.Tarım Şurası. Ankara. 46