TÜRKĐYE BĐLĐŞĐM DERNEĞĐ

Transkript

1 TÜRKĐYE BĐLĐŞĐM DERNEĞĐ Kamu-BĐB e-devlet : BĐM LERĐN e-devlet KAVRAMINA UYGUN BĐÇĐMDE YENĐDEN YAPILANDIRILMASI ÇALIŞMA GRUBU RAPORU 2002

2 TBD Kamu-BĐB BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZLERĐNĐN E-DEVLET KAVRAMINA UYGUN BĐÇĐMDE YENĐDEN YAPILANDIRILMASI Hazırlayanlar : Sinan BĐRENGEL DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI Hüseyin ÇELĐK BAŞBAKANLIK Fahri KOCABAŞ GENEL KURMAY Meral DURGUT SANAYĐ BAKANLIĞI Deniz ŞAHĐN GANTEK Mayıs 2002 ANKARA

3 ĐÇĐNDEKĐLER ĐÇĐNDEKĐLER GĐRĐŞ Amaç ve Kapsam Kısaltmalar Referanslar PROBLEMLER ÇÖZÜM YOLLARI VE ÖNERĐLER Bilgi işlem Yapılarının Çevre Özellikleri ve Kullanma Koşulları Yönetim Bilgi Sistemlerinin Gerekliliği, Yeterliliği ve Öneriler Elektronik Ortamın Getirileri Kamuda Đnternet Kullanımının Yaygınlaştırılması Kurum içi BĐT Organizasyonu Anket Çalışması ve Sonuçları SONUÇ EK

4 1. Giriş Amaç ve Kapsam Enformasyon ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler günümüz dünyasında, sanayi devriminde olduğundan daha önemli bir gelişmeyi temsil etmektedir. Dolayısıyla çalışma, üretim, ticaret, iş yapma, eğlence, öğrenme ve yönetim biçimlerini köklü olarak değiştirmektedir. Bu nedenle ülkelerin bu gelişmelere ayak uydurabilmeleri için günümüzde ve yakın gelecekte devlet organizasyonlarının yeniden yapılanması ve sorumluluklarını gerçekleştirmede yeni yaklaşımlar ortaya koymaları gerekmektedir. Hızla değişime uğrayan bilginin ve bilgi teknolojilerinin ülkemizde en verimli bir şekilde kamu yararına, vatandaş odaklı, gelişmeyi esas alacak bir şekilde eğitimden ticarete, bankacılıktan güvenliğe, sağlıktan enerjiye, haberleşmeden ulaştırmaya kadar hemen her konuda, Kurum- Kurum, Kurum-Vatandaş, Vatandaş-Devlet arasında eşgüdümü sağlayacak dünyayla entegre olmuş, kamu sektörünün, üniversitelerin, özel sektörün ve sivil toplum kuruluşlarının geniş bir katılımı tatbik edilebilmesi, güçlü alt-organizasyonların kurulması ile mümkün olacaktır. Günümüzde enformasyon, teknoloji ve iletişim alanındaki gelişmeler ülkeleri yoğun bir rekabete ve her geçen gün yeni gelişmelerin yaşandığı ekonomik bir yarışa yöneltmektedir. Söz konusu bu yarışta teknolojilerini hızla geliştiren ülkeler ortak çıkarlarını korumak amacıyla birlikler oluşturarak ve ekonomik alanda küreselleşme politikaları uygulayarak uluslararası pazara hakim olmaya başlamışlar ve karşımıza yeni ekonomik dengelerin kurulduğu bir dünya düzeni çıkmıştır. Bu yeni ekonomik düzende başarılı olabilmek katılımcı, iyi organize olmuş, şeffaf, vatandaşıyla barışık ve gelişmelere ayak uydurabilen, bilgi ve iletişim teknolojilerini verimli bir şekilde kullanabilen bir devlet yapılanması ile mümkündür. Ayrıca bu organizasyon ile ülke düzeyinde bilginin üretilmesi, toplanması, depolanması, sunumu, kullanımı ve yaygınlaştırılması konularında gereken altyapı sağlanacaktır. 1.2 Kısaltmalar BT BĐB BĐT STYY VTYS Bilgi Teknolojisi Bilgi Đşlem Birimi Bilgi ve Đletişim Teknolojisi Sınıf Tabanlı Yeniden Yapılanma Veri Tabanı Yönetim Sistemi 1.3 Referanslar Kamu-Net 98 Kamu Bilgisayar Ağları Konferansı (Bildiriler) Şubat 1998, ORGANIZING IT DEPARTMENT Fahri Salih KOCABAŞ Aralık 2001, E-Devlet Servisleri Çalışma Grubu Raporu Mayıs 2001, e-devlet Yolunda Türkiye, Derleme:A.Arifoğlu, A.Körnes, A.Yazıcı, M.K.Akgül ve A.Ayvalı, TBD-KamuBĐB3 Yayınları, 2002.

5 2. 2. Problemler Devlet, strateji geliştirmek ve topluma hizmeti daha etkin bir konuma getirmek için bilgiye gereksinim duyar. Bilgi, sürekli olarak kaynağından izlenerek güncellenmelidir. Ayrıca e-devlet ortamında, herhangi iki kamu kurum/kuruluşu arasısındaki ilişkinin bütünüyle elektronik ortamda gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Oysa günümüz Bilgi Đşlem Birimlerinin; Elektronik Organizasyon ve Elektronik-Devlet kapsamında verimli, etkili, yetkili yapılandırılıp görevlendirilememesi, çalışmaların gerektiği şekilde değerlendirilememesine sebep olmaktadır. Devletin, gelişmiş teknolojiyi ve çağdaş yönetim tekniklerini birlikte kullanması bireyleri ve vatandaşa hizmeti ön plana çıkaran yeni bir yapılanmaya gitmesi zorunludur. e-devlete giden yolda üç aşama sözkonusudur. Đlk aşama kamu kuruluşlarının bilgilendirme amaçlı uygulamaları; ikinci aşama etkileşimli e-devlet uygulamaları; son aşama ise kamu kuruluşları arasında işbirliği ile oluşturulan hizmet odaklı e-devlet uygulamaları. Devletin e- Devlet girişimleri ile geliştirdiği ilişkiler ise üçe ayrılmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşlarının kendi aralarındaki ilişki, Kamu kurum ve kuruluşlarının vatandaşlarıyla aralarındaki ilişki, Kamu kurum ve kuruluşlarının şirketlerle aralarındaki ilişki. Görüldüğü gibi devletin bugüne kadar sürdürdüğü ilişki biçimlerinde kapsamlı ve temelli değişimlerin gerçekleştirilmesi gerektiği, bu doğrultuda da devlet BĐM lerinin e-devlet kavramına uygun biçimde yeniden yapılandırılmaları gerekmektedir. e-devlet kavramına uygun olarak yeniden yapılanma sonucunda Kamuda şeffaflık sağlanarak; Kamu hizmetlerinin kent-kır, sosyal tabaka, eğitim ve gelir düzeyi farklılıklarının ötesinde vatandaşlara eşit ve etkin hizmet ulaştırılması, Kamuya olması gereken güven sağlanarak; Devlet ile vatandaş arasındaki ilişkilerin yakınlaşması ve iletişimin etkileşimli bir hale gelmesi, Kamusal bilgiye erişim ve kamu hizmetlerinin online ortamda aktarılarak bürokrasinin azaltılması, Bilgi toplumunun ülke sathında yaygınlaştırılması, Kamu kurumlarının etkinleştirilmesi ve bu sayede kamu harcamalarında tasarruf sağlanılması, Bilgisayarlaşma ve bilgisayar okuryazarlığının tüm yaş, meslek ve cinsiyet grupları arasında yaygınlaştırılması, Đnternet teknolojileri aracılığıyla vatandaşların kamu yönetimine katılımı sağlanabilecektir. Devlet ulaşılabilir, sanıldığı kadar kompleks olmayan, daha açık, daha somut ve vatandaşlarına daha yakın olmak zorundadır. Değişime karşı direnç tarih boyu var olmuştur. e-devlet, değişimi gerektirmektedir. Bu sebeple, etkin bir organizasyon için gereken stratejiler; Değişim ( Sürekli, Kuvvetli), Direnç (Üst Yönetim ve siyasiler), Adaptasyon (Sorunlar), Dönüşüm Kararı (Kimsenin Karar Vermek Đstememesi, korku, endişe) şeklinde tanımlanabileceğimiz problemlerin çözümü, değişime uygun yapılanma ile ( BĐM lerin yapısı ve bu yapının çevre özellikleri ile kullanılma koşulları) kısacası BĐM lerin e-devlet kavramına uygun bir biçimde yeniden yapılandırılması ile mümkün olacaktır.

6 3. Çözüm yolları ve öneriler Kamu bilgisayar ağı vasıtasıyla, dağınık ve hatta mükerrer olan bilgileri sağlıklı bir şekilde paylaşabilen ve değerlendirebilen, dinamik, temel yaklaşım ve prensipleri belirlenmiş kamu idaresi. Đnternet üzerinden Dünyayla kucaklaşmış bir Türkiye yi bilgi çağına taşıyacak ulusal sürecin içerisine sokmak. Đnternet teknolojisini alıp, iş akışlarında, proseslerde, yani kısacası çalışma biçimlerimizde, hizmetlerimizde büyük bir değişime gitmek. Bu süreci yaşarken de temel yaklaşım ve prensiplerin belirlenmesi ve uygulama şeklinde serbesti tanınması. 3.1 Bilgi Đşlem Yapılarının Çevre Özellikleri ve Kullanma Koşulları Şekil 1 de gösterilen örnek BT yapısı gözönüne alındığında, günümüz kamu BĐB organizasyonlarının ne denli farlılıklar içerdikleri ve halen standart bir yapılanmayı sağlayamadıkları daha açık ortaya çıkmaktadır. BT BAŞ BT BAŞ Yazıl ım Bilgi BT Siste Siste m Test Netw ork Siste Araşt ırma ve Yöne tim Dest Bilgi Depo lama Şekil 1 Örnek BT Yapısı

7 Kamu Kurumlardaki değişik yapılanma, teknolojik farklılıklar ve bunların doğurduğu sonuçlar, güncel bilgi işlem faaliyetlerinde de farklılıkların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Günümüzde halen eski BT yapısının hakim olduğu kurumlar olduğu gibi yeni BT yapısına geçen kurumlarda bulunmaktadır. Devlet kurumlarının, kendi otomasyon süreçlerini ve bilgi altyapısını tamamlayarak kurum içi ve kurumlar arası bilgi sistemlerini iyi bir şekilde kullanabilmeleri, dolayısıyla kurumsal ve kurumlar arası hizmetleri etkin ve verimli bir şekilde sunabilen yapıyı oluşturmaları gerekmektedir. GÜNCEL BĐLGĐ ĐŞLEM FAALĐYETLERĐ ESKĐ BT YAPISI YENĐ BT YAPISI BT SORUMLULUKLARI - Veri Merkezi Hizmeti - Teknolojik Beklentiler - Uygulama Stratejisi - Network Yönetimi - Stratejik Beklentiler - Sistem Geliştirme - Uygulama Yapısı Danışmanlık - Personel / Local Hesaplar - Uygulama Bakımı Eğitim - Teknoloji Deneyimi - Workstationlar - Yeni Buluşlar - Standartlar - Đnsan Kaynakları ve Yönetimi - Uluslararası Ortaklıklar - Kaynak Yönetimi Uygun bilgi işlem merkezi yapısı ne olmalıdır? Gerekli kurumsal yapı nedir? Değişim nasıl yapılmalıdır? Bütün bu ihtiyaçlarımıza cevap verecek yapı nasıl olmalıdır? Bölüm 2 deki problemlerin giderilebilmesi için ; Kamu Bilgi Đşlem Merkezlerinin Teşkilat Organizasyon Şemasındaki yerleri, uygunluğu ve olması gerektiği konumun yeniden tespit edilmesi, Yönetim bilgi sistemlerinin oluşturulması, Kurulu sistemlerin uyuşum, entegrasyon, organizasyon ve planlama işlemlerini düzenleyen e-devlet Koordinasyon Biriminin kurulması, Kurum Bilgi Đşlem yapısının iş modeli, veri sözlüğü ve bilgi modelinin tanımlanmış olması, Çalışma prensiplerinin tanımlanmış olması (iş kuralları, yetkiler, müdahaleler), Güçlü, esnek, değişime hızlı uyum sağlayabilen uygun altyapının sağlanmış olması, Kaynak kullanımının organize edilmesi, Elektronik ortamın getirilerinin farkında olmayan Kamu Yöneticilerinin tekrar tekrar bilgilendirilmeleri, BT' ye bakış açıları ve desteklerinin sağlanması, Kamuda Đnternet kullanımının yaygınlaştırılması (Intranet / extranet / Đnternet entegrasyon ve uyuşumunun sağlanması), Eğitimli, çalışkan mutlu iş gücünün sağlanılması gerekmektedir. Olması gereken stratejilerimiz ise; Sınıf tabanlı yeniden yapılanma (STYY) (Class Based Reengineering) ORGANIZING IT DEPARTMENT Fahri Salih KOCABAŞ Aralık STYY ile fonksiyonel yaklaşım yerine sınıf tabanlı yapılanma teknikleri uygulaması Nesne teknolojisi ile iş süreçlerine uyumu öngören yaklaşım (Organizasyon çapında nesne ve sınıflar ile tekrar kullanılabilir nesne bileşenleri yaklaşımı organizasyonel yapıda uygulanır). STYY de bilgi sistemleri karşılıklı çalışan nesne gruplarıdır. Đş süreçleri, ortak sınıf bileşenlerinin şebeke olarak çalışması ile gerçekleşir. Bir banka örneğindeki Fonkiyonel / STYY organizasyon

8 şemalarının karşılaştırılması Şekil-2 ve Şekil-3 te verilmiştir. Şekil-2 Fonksiyonel Organizasyon Şeması Banka Örneği Şekil-3 Sınıf Tabanlı Yeniden Yapılanma (STYY)Organizasyon Şeması-Banka Örneği

9 Büyük organizasyonlarda Bilgi Đşlem ve Đş birimlerinin entegre olduğu, bunun sonucunda da tek bir entegre Bilgi Đşlem-Kurum Đş Stratejisi olması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu yapı içerisinde, Başkan Yardımcısı düzeyinde Bilgi Đşlem Yöneticisinin (CIO) olması, bilgi işlem biriminin organizasyon iş süreçlerini en iyi şekilde desteklemesi anlamını taşımaktadır. Dolayısıyla bilgi işlem yöneticisinin kendi kurumuna ait; stratejik plan uyumu, taban işgücü ile ilişkiler, kurulan sistemlerin uyuşumu/entegrasyonu ve planlar, bilgi işlemin organizasyonu, bilgi işlemin ve kurumun eğitim politikaları/uygulamaları ile yüksek performans elde etme ve sistemin yetenek kazanması konularındaki çalışmaları direkt yönetimde söz hakkı sahibi olması ile mümkün olacak, bu da bilgi işlem merkezi ile o kurumun iş stratejileri entegrasyonunu sağlayacaktır. Bu entegrasyonun gerçekleşmesinde e-devlet kavramına uygun yapılanma için olmazsa olmaz olarak tanımlanacak ana başlıklar ise; Personelin yetki ve sorumluluklarının arttırılması, Karar mekanizmasındaki hiyerarşinin azaltılması, Kurum Başkan Yardımcısı görevini de yürütecek şekilde Bilgi Sistemleri Yöneticisi (Chief Information Officer) kadrosunun oluşturulması, Đletişim kanallarının açık tutulması, Sürekli eğitim ile işgücünün bilgi birikiminin ve yeteneklerinin muhafaza edilmesi, Arge konusuna önem verilmesi, e-ticaret ve iş planının tekrar tasarımı konularının yürütülmesi, Bilgi işlem iş planında kurumun genel iş planının bulundurulması (iki planın örtüşmesi), Kurumsal bilginin yapılandırılması ( Veri yönetimi, Veri modeli, esnek ve genişleyebilir VTYS), Genişleyebilir Internet yapısı, Đş sürecinin uygulanması esnasında yazılım kalite garantisinin muhafaza edilmesi ve sürdürülmesi, Kurum ile ilgili tüm tarafların entegre çalışmalarını temin etmek, Đş planı ve çalışma konseptinin uygun kültür ve çalışma ortamının yaratılması için açık, kısa ve net olarak ifade edilmesi şeklinde ifade edilebilir. Yeniden yapılanma kararında, değişim süreci ve değişim kültürüne uyum konularının birlikte yürütülmesi gerekir. Elektronik organizasyon kavramı bu temel üzerine oturmaktadır. Bir organizasyon için hedef dinamik bilgi işlem yapısı oluşturmak olmalıdır. Bilginin etkin kullanımı ancak organizasyonun iş süreci etrafında organize olmuş esnek bir bilgi işlem yapısı ile mümkündür.günümüzde bilgi işlem departmanı yöneticisinin aynı zamanda organizasyon başkan yardımcısı olması yaygın bir uygulamadır. Bilgi işlem personeli bilgi işlem ortamının yapısının değişkenliğini kabul ederek buna göre iş programı ve konseptini belirlemelidir. Belirlenmiş kurallar, iyi eğitilmiş ve öğrenme hızı yeterli seviyede işgücü, önalan stratejiler, yeni/etkin teknoloji, doğrulanmış iş süreçleri bilgi işlem biriminin kuruma yeterli hizmet vermesini belirleyen faktörlerdir yılında yürürlüğe giren 657 Sayılı Devlet Memurluğu Yasası ile sonradan bir çok kurum için çıkarılan teşkilat kanunları yeniden gözden geçirilmeli, genel istihdam şekilleri ve unvan çeşitliliği (karmaşası) en aza indirgenmelidir. Genel/Katma/Özel Bütçeli Kuruluşlar (190 sayılı kurumlar), Kamu Đktisadi Kuruluşları (KĐT) ve Belediyelerde çalışan personelin özlük haklarında çok büyük farklılıklar bulunmaktadır. KĐT bilişim unvanları (personeli) sözleşmeli statüde olup, bunlar hakkında 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanmaktadır. 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kurum ve kuruluşlarda ise bilişim unvanları (personeli) halen Genel Đdare Hizmetleri Sınıfında yer almakta olup, bu personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uygulanmaktadır. Genel Đdare Hizmetleri Sınıfında yer alan bilişim unvanlarına atanma ve yükselmede genel hükümler uygulanmaktadır. Ancak, bazı kurumların kuruluş kanunlarında, kuruluş kanunlarına veya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa dayalı olarak çıkarılan yönetmeliklerde işin gereğine göre yükseköğrenim görme, muayyen fakülte, yüksek okul veya öğrenim dalı yahut meslek lisesi veya meslekle ilgili eğitim programını bitirip sertifika alma şartı veya yabancı dil bilme şartları da getirilmiştir. Bu güne

10 kadar bilişimle ilgili hizmetleri yürütecek kadro unvanlarının görev tanımları yapılmamış, atanmada aranılan özel nitelikler bir çok kurumda yasal çerçeveye kavuşturulamamıştır. Bilişim unvanlarında istihdam edilecek personelin belli bir öğrenim görmesi ve mesleki kursu bitirmesi gerekmektedir. Bu hizmetler için nitelikli insan gücüne ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak halen bilişim unvanlarında çalıştırılan personel diğer hizmet gruplarındaki unvanlarda çalışan ve aynı öğrenimi görenlere göre daha düşük ücret almaktadır. Bu ise, Bilişim unvanlarında nitelikli insan gücü istihdamını zorlaştırmaktadır. Bu hizmetler oldukça güç hizmetlerden olup, nitelikli personel istihdamı zorunludur. Nitelikli istihdam ise daha yüksek bir ücretin ödenmesi ve iş koşullarının buna göre düzenlenmesine bağlıdır. Devlet örgütü içerisinde bazı kurumlarda Ana Hizmet Birimi, bazılarında ise Yardımcı Hizmet Birimi olarak hizmet veren Bilgi işlem Birimleri 19 Mart 1998 Tarih ve 1998/13 sayılı Başbakanlık Genelgesinde belirtildiği gibi içinde bulunduğu kurumun en üst düzey yöneticisine bağlı, bağımsız bir birim haline hızla getirilmelidir. Aynı zamanda Bilişim Birimleri Ana Hizmet Birimi olarak işlem Görmelidir. Đçinde bulunduğumuz yüzyılda halen Bilgi Đşlem Daire Başkanlığı oluşturmayarak, bilişim çalışmalarını şube müdürlüğü veya birim seviyesinde hizmetlerle yürütmeye çalışan Turizm, Ulaştırma ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının (EK-1) durumu acı bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Mevcut birimlerin Başkanlık, Daire Başkanlığı, Grup Müdürlüğü, Merkez Müdürlüğü, Müdürlük, Şube Müdürlüğü, Birim adları altında çok değişik yapılarda örgütlenmeleri problemin asıl kaynağıdır. Bir diğer problem mevcut unvan standardının sağlanamaması ve bu unvanların günümüz koşullarına cevap verememesidir. Dikkat edilmesi gereken husus aynı işlevi gören birim ve unvanların değişik adlar altında tanımlanmış olması olup günümüz ihtiyaçlarına cevap verecek birim / unvan dağılımlarının sağlanamamış olması olarak karşımıza çıkmasıdır. Bilişim hizmetleri sınıfının kurulması ve tüm bilişim personelinin bu sınıflama içinde yer alması gerekmektedir. Aksi taktirde halen Bilgi Đşlem Müdürü, Bilgi Đşlem Merkezi Müdürü, Bilgi Đşlem Şube Müdürü, Çözümleyici, Bilgisayar Çözümleyicisi, Bilgi Đşlem Çözümleyicisi, Sistem Analisti, Bilgisayar Đşletmeni, Bilgisayar Đşlemcisi, Veri Hazırlama Kontrol Đşletmeni, Bilgisayar Teknisyeni vb. tarzdaki unvan karmaşası ile bir noktaya varmanın mümkün olamayacağı açıktır. Halen Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı tarafında yapılan Devlet Memurluğu Sınavı Atama işlemlerinde, Bilişim hizmetleri kadro unvanlarının görev tanımlamaları konusunda oluşturulabilecek standartlar bu unvanlar için aranılacak niteliklerde ön koşul haline getirilmelidir. Aşağıdaki tablo-1 de görüleceği gibi kamuda mevcut olan bilişim unvanları çeşitlilik göstermektedir. Bu tablonun sadeleştirilerek standart bir yapıya kavuşturulması temel hedef olmalıdır. BĐLĐŞĐM UNVANLARI 190 SKHK Kapsamına Tabii Kamu Kurum ve Kuruluşları UNVAN ADI ADET BĐLGĐ ĐŞLEM BAŞKANI 1 ARAŞTIRMA VE BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANI 1 BĐLGĐ ĐŞLEM DEĞ. DAĐRESĐ BAŞKANI 1 PERSONEL KAYITLARI VE BĐLGĐ ĐŞLEM D.BŞK. 1 BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANI 65 BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRÜ 43 BĐLGĐ ĐŞLEM MER. MÜDÜRÜ 23 BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRÜ 1 BĐLGĐSAYAR MÜHENDĐSĐ 1 ÇÖZÜMLEYĐCĐ 743 SĐSTEM PROGRAMCISI 1 PROGRAMCĐ 2.161

11 PROGRAMCI YARDIMCISI 58 ÇÖZÜMLEYĐCĐ YARDIMCISI 5 BĐLGĐSAYAR ĐŞLETMENĐ VERĐ HAZIRLAMA VE KONTROL ĐŞLETMENĐ GENEL TOPLAM KAMU ĐKTĐSADĐ TEŞEBBÜSLERĐ I SAYILI CETVEL UNVAN ADI ADET BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANI 2 ELEKTRONĐK DAĐRESĐ BAŞKANI 1 ELEKTRONĐK FON TRANSFERĐ MÜDÜRÜ 1 ELEKTRONĐK BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANI 1 BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRÜ 1 GENEL TOPLAM 6 II SAYILI CETVEL UNVAN ADI ADET ÇÖZÜMLEYĐCĐ 125 SĐSTEM PROGRAMCISI 126 SĐSTEM ANALĐSTĐ 5 PROGRAMCI 573 PROGRAMCI YARDIMCISI 158 BĐLGĐSAYAR ĐŞLETMENĐ VERĐ HAZIRLAMA KONTROL ĐŞLETMENĐ 634 GENEL TOPLAM MAHALLĐ ĐDARELER UNVAN ADI ADET BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANI 18 BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRÜ 93 SĐSTEM ANALĐSTĐ 2 ÇÖZÜMLEYĐCĐ 105 BĐLGĐSAYAR ÇÖZÜMLEYĐCĐSĐ 1 BĐLGĐ ĐŞLEM ÇÖZÜMLEYĐCĐSĐ 1 BĐLGĐ ĐŞLEM UZMANI 2 KOMPUTER UZMANI 1 BĐLGĐSAYAR PROGRAMCISI 5 UZMAN PROGRAMCI 2 PROGRAMCI 259 PROGRAMLAMA UZMANI 1 BĐLGĐSAYAR TEKNĐSYENĐ 1 BĐLGĐSAYAR ĐŞLEMCĐSĐ 10 BĐLGĐSAYAR ĐŞLETMENĐ 2.351

12 VERĐ HA VE KONT ĐŞL VERĐ HAZ. KON. ĐŞLT.ME. 5 VERĐ HAZ KONT ĐŞLET 243 VERĐ HAZ KONT MEM 1 GENEL TOPLAM Tablo tarihi itibari ile Devlet Personel Başkanlığı Personel Kayıtları ve Bilgi Đşlem Dairesi Başkanlığı kayıtlarına göre Bilişim unvanlarının sınıflar bazında adet dağılımları. BĐLGĐ ĐŞLE TEKNĐ K ĐŞLET ĐM YÖNE TĐM - Sist em Çöz. ve Tas SĐSTE M TEKNĐ K - Đşleti m Sist emle ri - Đşleti m Den Şekil-4 Tipik bir Organizasyon Şeması - Plan lama ve Den etim Günümüz Bilgi Đşlem Organizasyonlarında şekil-4 te verilen tipik yapıyla karşılaşılmaktadır. Bu yapı içerisinde, e-devlete uzanan yolda hedeflerden biri de Bilişim Uzmanlık Grubu nu oluşturmak olmalıdır; Önerilen Bilişim Uzmanlık Grubu özel ihtisas ve uzmanlık gerektiren Başbakanlık Uzmanlığı, Hazine Uzmanlığı, Dış Ticaret Uzmanlığı, Kalkınma Bankası Uzmanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Uzmanlığı, Devlet Personel Başkanlığı Uzmanlığı, Avrupa Topluluğu Uzmanlığı gibi kariyer uzmanlığı seviyesinde (özlük hakları itibari ile) tutulur ise Bilişim Sınıfının gerektiği seviyeye taşınmasında önemli bir aşama olacağı aşikardır. Bilişim Uzman Grubu; Yönetim Bilgi Sistemi uzmanı, Sistem Çözümleme Uzmanı, Sistem Uzmanı, Sistem Tasarımı uzmanı, Veri Tabanı Uzmanı, Uygulama Geliştirme Uzmanı, Veri Đletişimi Uzmanı,

13 Web Tasarımı Uzmanı, Bilişim Eğitimi uzmanı, Bilişim Uzman Yardımcısı ve Đşletmen ve Destek Grubu; Uç Kullanıcı Desteği Teknisyeni, Bilişim Teknisyeni, Bilgisayar Đşletmeni unvanları şeklinde revize edilmelidir. Bilişim Uzman Yardımcılığına üniversitelerin en az lisans düzeyinde eğitim almış olanlar ve bilişim konusunda yeterliliğini ispatlamış olanlar bölüm ayırımı yapılmaksızın atanabilmelidirler. Üniversitelerin Bilgisayar Mühendisliği/Bilimleri bölümünü bitiren bilgisayar mühendisleri ile üniversitelerin diğer bölümlerinden mezun olarak bilişim konusunda yüksek lisans veya master eğitimini tamamlayanlar Bilişim Uzmanı olmaya hak kazanmalıdırlar. Diğerleri ise en az üç yıl Bilişim Uzman Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra bu hakkı elde edebilmelidirler. Aynı mantıkla Bilgisayar işletmeni en az lise, Bilişim Teknisyeni ve Uç Kullanıcı Desteği Teknisyeni en az iki yıllık yüksek öğretimi tamamlamış olanlar arasından merkezi sınavla alınmalıdır. 3.2 Yönetim Bilgi Sistemlerinin Gerekliliği,Yeterliliği ve Öneriler e-devlet olma yönünde ivmeyi etkileyen önemli faktörlerden biride, Kamudaki klasik Bilgi Đşlem anlayışından uzaklaşarak, tüm birimleriyle kendi alanlarında BĐT i kullanan, otomasyonu sağlanmış, tüm faaliyetlerin bilgisayar ortamına taşındığı, veri analizi yapabilen katılımcı, personeliyle barışık, kullanımı kolay görsel yazılımlarla desteklenen bir sistemin kurulmasıdır. Sistemin kurulması; yalnızca BĐB lerin sorumluluğu olmayıp tüm organizasyonun yükümlülüğü altında olmalıdır. Çünkü Bilgi işlem yazılım ve ekipmanları ile mevcut haliyle organizasyonun bir destek birimi halinde olup; henüz hizmet ve mal üretimi süreçlerine direkt katılımı sağlanamamıştır. Bunun nedeni, Bilgi işlemin kendi içerisinde örgütlenmiş ve o alanda uzmanlaşmış dış bir yapı olarak görülmesinden kaynaklanmaktadır. Mal ve hizmet üreten birimlerin, kendi konuları ile ilgili BĐT i kullanabilen ve yine bu teknolojiyi çalıştıkları alana uygulayabilme yeteneklerine sahip, bilgileri depolayabilme / bilgileri analiz edebilme ve yönetici özeti programları ile izlenilebilirliğe yatkın olmaları gerekmektedir. Bir organizasyon içerisinde tabii ki Yönetim Bilgi Sistemleri vazgeçilmez birimlerdir. Ancak bu birimler, kurulacak tüm sistemin yönetimi, donanım, yazılım ve bilgi sunum standardizasyonu, sistemin devamlılığının sağlanması, güvenlik, bilgi yedeklenmesi vb. konularında destek veren bir birim olarak algılanması gerekmektedir. BĐB ler bir Kamu-Kurumu içerisinde bu anlayışı yerleştirmek ve sürecin devamlılığını sağlamak üzere yeniden organize olmalıdır. 3.3 Elektronik Ortamın Getirileri Elektronik ortam,

14 Kamusal hizmetlerin; bu hizmetleri kullanmak isteyen bireylere ve vatandaşlara, çeşitli kurum ve kuruluşlara bilgi teknolojileri üzerinden kolayca ulaştırılmasını sağlar. Kamunun sunduğu hizmetlere daha hızlı, bütünleşik, etkin ve ucuz erişimini sağlar, Kağıt bağımlılığını ve kullanımı azaltır. Kamunun işlemlerine ve vatandaşın talep ettiği bilgilere bir noktadan doğru bir şekilde ulaşılmasını ve vatandaş ile devlet arasındaki ilişkinin geliştirilmesini, kuvvetlendirmesi sağlar. Devlete olan güveni arttırır. Mükerrer veritabanlarının yaratacağı yanlışlıkları önler. Diğer kurum ve kuruluşların veri/bilgi ihtiyaçlarını etkin ve ekonomik bir şekilde ulaşılabilmesini sağlar. Kurumun kendi otomasyon süreçlerini ve gelişmelerini etkin ve verimli bir şekilde kurmalarını sağlar. Ayrıca, çeşitli yönetim disiplinlerini hızla gerçekleştirebilmesine olanak tanır. Kurum içi veri organizasyonu sağlar. Organize olmuş verilerin işlenmesiyle yöneticilere daha hızlı ve doğru karar alabilme imkanı tanır. Zamandan tasarruf sağlar. Amaçlara yönelik olarak her an dinamik, güncel ve gelişen koşullara uygun olarak veriler üzerinde yeni analizler yapma imkanı sağlar. Alınan kararların izlenebildiği şeffaf bir yönetim sağlar. Üretilen bilgilere kolay ulaşım sağlanarak, bilgi saklanmasının önüne geçilir. Yöneticilerin işlerine daha kolay vakıf olma imkanı sağlar, organizasyonu geliştirici ve bu gelişmeyi sürekli kılıcı, test edilebilen ve istatistiki sonuçlar üreten bir sistemin kurulmasına direkt katkıda bulunur. 3.4 Kamuda Đnternet Kullanımının Yaygınlaştırılması Daha iyi ve daha etkin Kamu hizmeti üretilebilmesi için bilişim teknolojilerini, iletişim teknolojilerini ve üzerinde de Internetin kullanımının gerekliliği kaçınılmazdır. 83 Kamu Kuruluşunda en üst seviyede yöneticilerle yapılan bir anket sonucunda, Türkiye de evden Internet kullanımının oranı %19 olduğu görülmüştür. Ankete katılanların%78, elektronik posta almış ancak özel sorunlarından dolayı kullanamadıkları saptanmıştır. Kurumlarda Internet kullanımı %51 düzeyindedir. (1[1]) Yine yapılan bir anket çalışmasında (2[2]) sonuçlar kurumların %73 uygulama programlarını bir dış destek alarak geliştirdikleri, kuruluşların %91 inde Internet bağlantısının olması ve %74 ünde bir web sayfasının bulunması kurumlar arası elektronik bilgi paylaşımının kapasitesinin yüksek oranda gerçekleştirildiğini de göstermektedir. Ancak, henüz yeteri kadar kapasiteden yararlanılmamaktadır. Türkiye deki en büyük sıkıntı, bilgisayarlaşma ya da bilgisayar okur-yazarlığına geçme değildir. Türkiye onu kısmen biraz daha öteye götürmüştür. Bir çok insan, bilgisayarla bir şekilde tanışmıştır (üniversite, işyeri vb.). Sıkıntı, bilgi üretilemiyor olmasından kaynaklanmaktadır. Internet te sörf yapıldığı zaman ister üniversite sitelerine girilsin, ister devlet kurumlarına, birçok bilgiye ulaşılamadığı görülmektedir. Özel sektör de bundan farklı değildir. 10 yıldır bilgisayar kullandığını söyleyen bir firmada da ( muhasebe programı, özel programlar ve üretim planlaması programı gibi) bilgi üretilemediği gözlemlenebilmektedir. Nedeni, uygun formatlarla 1[1] Kamuda Internet (Đnci Apaydın Türkiye Bilişim Derneği Başkanı) 11 Kasım [2] E-Devlet Servisleri Çalışma Grubu Raporu Mayıs

15 insan kaynakları yönetimini, ihracatlarını, ithalatlarını, finans yönetimlerini bilgisayar ortamında tutmamalarındandır. Bilgi güvenliğinin ve gizliliğinin sağlanması internet üzerinde olan verilerin temel sorunlarından biridir. Kurum içerisinde standartlaştırılamayan bilgi güvenliği, şahısların yorumuna bırakılmakta buda paylaşılacak bilgiyi kısıtlamaktadır. Sonuç olarak, kamu kurum ve kuruluşlarının faaliyetlerini önemli derecede bilgi teknolojilerine dayalı gerçekleştirmeleri ve internet kullanmalarının Devletin e-devlete geçiş sürecini hızlandıracağı açıktır. Ancak özelikle personel altyapısı ve iletişim altyapısında ihtiyaçların öncelikle giderilmesi e-devlet için önemli bir gereksinim olarak gözükmektedir. Ayrıca temin edilecek veya geliştirilecek olan uygulama programlarının sürekliliğini, günceliğini ve büyüyebilirliğini sağlayacak stratejilerin bir an önce geliştirilmesinin gerekliliği de açıkça ortaya çıkmaktadır. 3.5 Kurum içi BĐT Organizasyonu Teşekküllerde BĐT bilinci ve kültürünün yerleştirilmesi ve sistemin kurulması amacıyla, BĐT çalışmalarından sorumlu olacak, koordinasyonu sağlayacak ve BĐT ile ilgili konularda, diğer tüm kurum ve kuruluşlara karşı Teşekkülü temsil edecek ve diğer Kuruluşlarla eşgüdümü sağlayacak, Teşekkül içerisinde, BĐT ile ilgili konularda (en az Genel Müdür seviyesinde) karar alabilen BĐT i bilen tepe yönetiminden birinin Teşekkül BĐT Yönetim Temsilcisi seçilmesi. Uygulanması düşünülen Bilgi Sisteminin teşekkülde ve müesseselerinde hedefleri karşılamaktaki etkinliğini değerlendirecek, sistemin kurulması, uygulanması, iyileştirilmesi ve devam ettirilmesi gibi konularda kararların alınması ve uygulanması için BĐT Yönetim Temsilcisi başkanlığında belirli aralıklarda toplanan ve fikir üreten, departmanların üst düzey yetkililerinden oluşan bir Teşekkül BT Koordinasyon Kurulu nun oluşturulması. Model Toplam Kalite Yönetimi için sistem oluşturma (ISO 9000) BĐT modeli olarak düşünülmüştür. Kurul üyeleri ve Yönetim temsilcisi asli görevlerinin yanında sözü edilen faaliyetleri sürdürecek olup, kendi birimiyle ilgili BĐT yapılanmasını gerçekleştireceklerdir. Yönetim temsilcisi başkanlığında değişik birimlerden bir araya gelen üyeler alınan kararların kendi birimlerinde uygulanması ve devamlılığının sağlanmasından sorumlu olacaklardır. Yönetim Temsilcisinin atanması ve BT Koordinasyon kurulunun kurulması, Genel Müdürlüğe Teşekkül Yönetim Kurulundan alınacak bir onayla sağlanacaktır ve böyle bir çalışmanın başlatıldığı bir tamimle tüm kuruluşa duyurulacaktır. Teşekkül BĐT Yönetim Temsilcisi Teşekkül BĐT Yönetim Temsilcisi Sorumlulukları Sorumluluk Alanı Organizasyon Sorumluluk : Teşekkülün tamamı ve BĐT Koordinasyon Kurulu. : BĐB in Genel Müdürlük seviyesinde olması durumunda Müsteşar Yardımcısı veya Başkan Yardımcısına karşı doğrudan sorumlu olacak. ( Aksi taktirde Genel Müdür e karşı doğrudan sorumlu olacak) : BĐT Sisteminin etkili ve uygun şekilde yürütülmesini sağlamak. Görevleri: Teşekkül BĐT Koordinasyon Kuruluna başkanlık yapmak (sistemin kurulması, işletilmesi

16 ve geliştirilmesi) Teknik Komisyonların çalışmaları doğrultusunda üst yönetime öneri sunmak. Politika ve hedeflerin tüm Teşekkülde bilinmesini sağlamak. Politika ve hedefler doğrultusunda sistemin yeterli şekilde dokümante edilmesinden ve kurulmasından sorumlu olmak. Sistemin başarılı olabilmesi için uygun personel istihdam etmek, bu personelin BĐT alanında eğitim programlarını planlamak ve yürütmek. Đşin politikaya uygun olarak ve belirlenen hedeflere erişecek biçimde yürütüldüğünü izlemek ve sağlamak. Sistemin kurulması ve geliştirilmesi konusunda yönetime ve diğer ilgililere bilgi vermek. Sistemin maliyetlerini değerlendirmek. Sistem ile ilgili temel politikalar, amaçlar ve bunlarla ilgili yükümlülüklerin belirlenmesi ve yürürlüğe konulması sağlamak. Bütün yönetici uygulayıcı ve doğrulayıcı personelin yetkilerinin görev tanımları ile belirlenmesi ve bunlara uygun çalışılmasının sağlanması. Sistemi yürütecek fonksiyonun bağımsızlığının güvence altına alınmasını sağlamak. Teşekkül BĐB D.BŞK. Sorumlulukları Sorumluluk Alanı : Teşekkül BĐT Yönetim temsilcisi ile birlikte Kurum içi bilgi akış koordinasyonu belirlemek, gerekli tedbir ve önlemleri almak, Organizasyon : Teşekkül BĐT Yönetim Temsilcisi ne karşı doğrudan sorumlu olacak. Kurum içi birim üyelerini analiz çalışmalarında yönlendireme, Sorumluluk kurulmasını sağlamak. : Đlgi alanına giren konularda Sistemin etkili ve uygun şekilde Kurumun BĐT hedefine uygun sistemin tüm safhalarında, bulundukları kısımlarda faaliyetlerinin planlanmasını, koordinasyonunu sisteminin geliştirilmesini sağlamak. BĐT konusunda istenen performans seviyesini yerleştirmek. Hata nedenlerini belirlemek, çözüm aramak ve bu nedenleri ortadan kaldırmak üzere BT Yönetim Temsilcisine teklifler getirmek. Kuracakları sistemin politikasını ve hedeflerini belirleyerek uygulama yönünde çalışmalar yapmak.

17 BĐT etkin Kamu-Net Organizasyon yapılanması : ÖNGÖRÜLEN BĐT ve BĐB LERĐN KAMU KURULUŞUNDAKĐ ORGANĐZASYONDAKĐ YAPISI MÜSTEŞAR MÜSTEŞAR YARD. YÖNETĐM KURULU YÖNETĐM TEMSĐLCĐSĐ* GENEL MÜDÜR TEŞEKKÜLÜ BĐLGĐ ĐŞLEM BŞK ** Örnek Model Kuruluş KURUM BĐRĐMLERĐN ÜYELER GENEL MÜDÜR YARDIMCISI Mühendislik Hizmetleri GENEL MÜDÜR YARDIMCISI Đnsan Kaynakları Planlama Mali Đşler Araştırma Geliştirme. GENEL MÜDÜR YARDIMCISI GENEL MÜDÜR YARDIMCISI Đşletmeler Satınalma. Bağlı Ortaklıklar ve Đştirakler. Bilgi Đşlem Müd.

18 3.6 Anket Çalışması ve Sonuçları Bilgi Đşlem Merkezlerinin e-devlet Kavramına Uygun Biçimde Yeniden Yapılandırılması çalışmaları kapsamında düzenlenen ve tamamen özel sektör yöneticilerine yönelik olan bu anket ; özel sektörün kamu kurum ve kuruluşlarındaki problemleri ve kurumların çalışma tarzlarına dayalı olarak idari ve teknik sorunlarının yine özel sektör yöneticileri tarafından altının çizilmesi amacıyla hazırlanmış olup aşağıda ankete katılan 55 yöneticinin verdiği cevaplara ait yorum yer almaktadır. ANKET SONUÇLARINA AĐT DEĞERLENDĐRMELER: Katılımcıların %60 ı kamu-bđm yöneticisinin kurumunda yeterli yetkiye ve inisiyatife KISMEN sahip olduğunu, %40 ı ise inisiyatifinin ve yetkisinin olmadığını düşünüyor. Çok az sayıda katılımcı, durumun kurumlara bağlı olarak farklılık gösterdiğini ve tanınan yetkilerin kurum üst düzey yöneticisinin bakış açısına bağlı olduğunu belirtiyor. BT birim yöneticilerinin yetkilerinin artırılması ve bu yöneticilerin kurumdaki en üst düzey kademeye bağlı olmasının, şirketlerinin kurumla olan ilişkilerinde olumlu etkileri olacağını düşünenler katılımcıların % 76 sını oluşturuyor. Katılımcıların %19 u bu konuda ümitsiz olmakla birlikte, bu yöneticilerin yetkileri olmadığı sürece üst yönetime bağlı olmasının kurumla ilişkiler açısından çok az bir etkisinin olacağını savunuyor. Aynı durumun, karşılaşılan bürokratik engelleri kaldıracağı ya da azaltacağını düşünenlerin oranı %70 olmakla birlikte %25 lik bir kesim ise bu durumun hiçbir şekilde fayda sağlamayacağını düşünüyor. Özel şirketler, kamuda yürüttükleri projelerde karşılaştıkları sorunlarını % 60 oranında muhatapları olan Bilgi Đşlem Birimi yöneticileri ya da personeli ile çözme eğiliminde. Sorun idari ise, çözümü birimin bağlı bulunduğu yetkili makamda arayanlar %11 lik bir kesimi oluşturuyor. Ancak katılımcıların tamamı, sorunlarını BT birim yöneticileri ile çözümleyemedikleri taktirde kişisel bağlantıları dahil olmak üzere kurumdaki tüm mercileri kullanabileceğini belirtiyor. Kamuda; son yıllarda ulusal ya da uluslararası düzeyde dış kredi finansmanı ile çıkan kamu projelerinde, istihdam edilen BT birim yöneticileri ve personelinin projeyi yürütme ve ilgili teknolojileri uygulama konusundaki teknik birikimini yeterli bulmayanların oranı %71. Bu oran içinde, önerilen çözümlerde kurumların multidisipliner yapıda kendi kurumsal eğitim politikalarının belirlemesi gerektigini düşünenlerin oranı %60, BT personeline oryantasyon programı uygulanmasını doğru bulanların oranı %22 ve proje bazlı dinamik personel yapısı isteyenlerin oranı ise %11 lik kesimi oluşturuyor.

19 Kurumun işlevselliğini hızlandırmak konusunda BT personelinin kuruma katkısının olmadığını ve bu personelin BT alanında teknik yetki ve yeterliliğe sahip olmadığını savunanlar katılımcıların % 79 unu oluşturuyor. Bu konuda olumlu düşünenlerin oranı ise sadece %12. Kamu BT çalışanlarının günümüz teknolojilerini yeterince takip edememeleri ve istedikleri oranda eğitim alamamalarının sebebini ilgili kurumların BT birimlerine yeterli mali bütçe ayırmamasına, BT birimlerinde sürekli eğitimin yapılması gerektiğinin bilincine varılmamasına ve kurumların bünyesindeki BT birimlerine gereken önemi göstermemesine bağlayanların oranı %87. Çok genel olmakla birlikte kurumların bir bilişim politikası olmamasının ve kurumların kendi yağlarıyla kavrulmayı tercih ederek hizmet içi eğitimlerin alınması ve bu eğitimlerden olumsuz sonuçlar çıkmasının da etken faktör olduğunu düşünen bir kesim de bulunuyor. Kamuda ihale edilen projelerde, minimum maliyetleri gözeterek, en ucuza alınan mal ve hizmeti kasada kalan para olarak gören ihale komisyonlarının özel sektörü en doğru kriterleri aramadan çalışmaya ittiğini, ürün ve servis kalitesini düşürdüğünü ve proje planını sekteye uğrattığını düşünenlerin oranı % 96. Projelerin, teknik hazırlık, şartname hazırlığı, ihale süreci, değerlendirme süreçleri gibi aşamalarında, yoğun bir bürokrasinin işleyişinin ve bilgi işlem departmanları dışında da çok sayıda karar merciinin olmasının bu süreçleri uzattığını ve hatta bu süreç içinde teknolojilerin değiştiğini düşünenler %92, bazı projelerde bu sonucun zaman zaman alındığı görüşünde olanlar % 2, herşeyin yolunda gittiğine inancı olanlar ise %1 den daha az bir kesimi oluşturuyor. Çoğu projenin istenilen kalitede gerçekleşmemesinin sebebi olarak ; %15 lik bir kesim kuruluşlarda proje izleme ve denetimine dönük dinamik ve statik yapılanmanın olmayışını, %11 lik bir kesim ihale değerlendirme sürecinde Fiyat / Performans ilişkisinin gözönüne alınmamasını, %11 lik bir kesim en düşük fiyata sahip teklif önerisinin kamunun yararına olacağı düşüncesini, %1 lik bir kesim proje yönetim metodolojisinin geliştirilmemesini, %76 lık bir kesim ise bu maddelerin tamamını işaret ediyor. Bu konudaki diğer sebepler olarak ise bilişim sektöründe belli bir politikanın olmayışı, kısıtlı sürelere ve bütçe dönemlerine sıkıştırılmaya çalışılan çözümlerin peşinde olan kurumların çokluğu, yöneticilerin sık sık değişmesine ve kurum projelerinde istikrar ve bütünlüğün olmaması olarak gösteriliyor. Ülkemizde yaşanan enflasyonun gerçeğine rağmen birçok kamu projesinin Türk Lirası baz alınarak ihale edilmesinin yüksek finans maliyetleri getirdiğini düşünenler ve bunun devlet bütçelerinden karşılanmasının karşısında olanlar katılımcıların % 71 ini oluşturuyor. Bu finans maliyetlerini şirketlerin karşılamasındansa devletin karşılamasını tercih edenlerin oranı ise %28. Buna karşın projelerin kamuya çok pahalıya mal olduğunu düşünenler % 100. Bu konuda, TL bazlı verilen tekliflerin şirketleri risk almaya zorladığını, şirketlerin maksimum riskleri gözetmek zorunda olduklarını, aksi takdirde kalite ve proje etkinliğinin düşmesine sebebiyet verildiğini ve uzun periyoda yayılmış projelerin mutlaka dolar ($) ya da euro ( ) üzerinden sözleşmeye bağlanması gerektiğini düşünenler büyük bir çoğunluğu oluşturuyor. Đhale edilen projelerde, şartnamede yer alan personel eğitimlerinin iş akdinde belirtilen kapsamın çok üzerine çıkmasının ve bu eğitimlerin tekrar edilmesi taleplerinin sebep(leri ) olarak %18 lik kesim proje personelinin genellikle teknoloji ve uygulamalar tarafında yetersiz bilgi sahibi olmasını,

20 %1 lik kesim kurumların yetişmiş insan kaynağını elinde tutamayışı ve kurumlar arası hızlı personel akışını, %1 lik kesim şartnamede istenilen eğitim içerik ve sürelerinin işin kapsamına göre saptanmamasını, %1 lik kesim kamunun insan gücüne, özellikle de bilgi işlem personeline uyguladığı yanlış ücret politikasını, %2 lik kesim şartname hazırlık sürecinde eğitim konusuna çok önem verilmemesini, dolayısı ile projenin gereklerine göre değil yanlış sayıda personel için yanlış içerikte ve sürede eğitim talep edildiğini, % 73 lük kesim ise bu sebeplerin tamamını işaret ediyor. - Hangi kamu kuruluş(larının) bilgi işlem departmanlarının diğerlerine göre örnek teşkil etmesi gerektiği konusunda %15 oranında katılımcı örnek gösterecek kamu kurum ve kuruluşu vermezken, yazılanların arasında yönetici ve personeli için örnek gösterilen kurumlar; TCMB, Gelirler Genel Müdürlüğü, TSK, DPT, Milli Emlak Genel Müdürlüğü, DPB, SPK, TRT, BDDK Rekabet Kurumu, Emniyet, Halk Bankası, Ziraat Bankası, Hazine Müsteşarlığı, Emekli Sandığı, ÖSYM, TSE, DĐE, MIT, ODTU- BIM, HACETTEPE BIM olarak belirtilmiştir. 4. Sonuç Bilgi ve iletişim teknolojilerini kurma maliyetinin yüksek olmasına karşın, kamu hizmetlerinin daha hızlı sunulması, yaygınlaştırılması, doğru ve yeterli bilgi sağlanması, işletme giderlerinin azaltılması gibi bu çabaları haklı çıkartacak nedenler bulunmaktadır. Doğal olarak bazı sorunlarda olacaktır. Değiştirilmesi zaman alacak alışkanlıklar, kullanıcıların bilgi ve eğitim eksikliğinden kaynaklanan sorunlar, yüksek sabit giderler, insan hataları, gizliliğin sağlanmasındaki güçlükler, bilginin paylaşımında teknik standartların uyuşmaması ve bilginin kamu kurumları içinde sahiplenilmesinden doğabilecek, geçmişten kaynaklanan paylaşım sorunları gibi. Günümüzde, büyük organizasyonlarda Bilgi Đşlem ve Đş Birimlerinin entegre olduğu gözlemlenmektedir. Bunun doğal sonucu olarak tek bir Entegre Bilgi Đşlem ve Kurum iş stratejisi tayin edilmelidir. Bu da ancak Kurum Başkan Yardımcısı veya Müsteşar Yardımcısı görevini de yürütecek şekilde Bilgi Sistemleri Yöneticisi kadrosunun oluşturulması ile mümkündür. Bilgi ve iletişim teknolojilerine yatırım, bilinen faydaların yanı sıra eğer iyi bir şekilde planlanmamışsa başarısızlık riski içermektedir. Bu sebeple Bilgi Đşlem Yapılanmasında ; Kurulacak Ulusal Ağ, tüm kamu kurum ve kuruluşlarına ortak bir şekilde hizmet vermelidir, Bilgi birikimi, saklanması ve korunmasıyla ilgili yasalar yenilenmelidir. Kurumlar arası ve kurum içi koordinasyonun sağlanabilmesi amacı ile; Genişleyebilir Intranet / Extranet / internet yapılanması sağlanarak Đnternet e bağlanmamış Bilişim Hizmetleri Birimi kalmamalıdır, Sürekli eğitim ile işgücü bilgi birikiminin ve yeteneklerinin muhafaza edilmesi sağlanmalıdır, ARGE konusuna önem verilmelidir, Kurumsal bilginin yapılandırılması sağlandırılmalıdır (Veri Yönetimi, Veri Modeli, esnek ve genişleyebilir VTYS), Bilgi Đşlem Birimlerinin iş planlarında kendi kurumlarının iş planlarının bulundurulması ve her iki planın örtüşmesinin sağlanması gerekmektedir,

21 Personelin yetki ve sorumluluklarının arttırılması gerekmektedir, Đş planı ve çalışma konseptinin uygun kültür ve çalışma ortamının yaratılması için açık, kısa ve net olarak ifade edilmesi olması gerekmektedir, dolayısıyla kamuda tasarruf sağlanabilsin, Birimler, mümkünse içinde bulunduğu kurumun en üst düzey yöneticisine bağlı, bağımsız bir birim olmalıdır. Kamu Bilişim Projelerinin amaç, kapsam, uygulama yöntemi, tüketilen kaynak ve üretilen sonuçlar açısından kolayca değerlendirilebilmesi, izlenmesi ve kamuoyunun bilgisine sunulması kaçınılmazdır. Bu nedenle; Merkezi, e-devlet koordinasyon ve izleme birimi oluşturulmalıdır, Kamu Bilişim Hizmetleri ana planı yapılmalıdır, Kamuda şeffaflık, güven sağlanıp bürokrasi azaltılmalıdır, Halem sürdürülen kamu projelerinin tamamlanması için gerekli destek sağlanmalıdır, Kuruluşların bilgi ve bilgi teknolojilerine olan ihtiyaçları kısa, orta ve uzun vadeli makro ölçekte belirlenmeli, stratejiler oluşturulmalı, etkin uygulama için gerekli politikaların tespitine yardımcı olunmalıdır, Hizmet alan ve hizmet veren birimlerde bilgi ve bilgi teknolojilerine bağlı üretim/dağıtım ve kullanımda fiyatlandırma politikalarının esasları tespit edilmelidir. EK-1 DEVLET TEŞKĐLATI ĐÇERĐSĐNDE BĐLĐŞĐM HĐZMETLERĐ BAKANLIKLAR KURUM ADI BAŞBAKANLIK BAĞLI OLDUĞU BĐRĐM VE BĐLĐŞĐM BĐRĐMĐNĐN AÇIK ADI ANA HĐZMET BĐRĐMĐ MÜSTEŞAR YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM BAŞKANLIĞI BĐRĐM SORUMLUSU (UNVAN BAZINDA) BĐLGĐ ĐŞLEM BAŞKANI ADALET BAKANLIĞI BAYINDIRLIK VE ĐSKAN BAKANLIĞI ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLĐK BAKANLIĞI DIŞĐŞLERĐ BAKANLIĞI ENERJĐ VE TABĐĐ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ĐÇĐŞLERĐ BAKANLIĞI KÜLTÜR BAKANLIĞI MALĐYE BAKANLIĞI MĐLLĐ EĞĐTĐM BAKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI APK DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐRĐM OLARAK YÜRÜTÜLÜYOR GENEL MÜDÜR YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI YARDIMCI BĐRĐMLER MÜSTEŞAR YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI EĞĐTEK GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI

22 ORMAN BAKANLIĞI SAĞLIK BAKANLIĞI ORMAN GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI SANAYĐ VE TĐCARET BAKANLIĞI YARDIMCI BĐRĐMLER MÜSTEŞAR YRD. BĐLGĐ ĐŞL.VE DEĞ.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM VE DEĞ.DAĐ.BŞK. TARIM VE KÖYĐŞLERĐ BAKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI TURĐZM BAKANLIĞI ARAŞTIRMA VE DEĞ.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ULAŞTIRMA BAKANLIĞI EĞĐTĐM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐRĐM OLARAK YÜRÜTÜLÜYOR DEVLET TEŞKĐLATI ĐÇERĐSĐNDE BĐLĐŞĐM HĐZMETLERĐ MÜSTEŞARLIKLAR KURUM ADI DENĐZCĐLĐK MÜSTEŞARLIĞI D.P.T. MÜSTEŞARLIĞI GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI DIŞ TĐCARET MÜSTEŞARLIĞI HAZĐNE MÜSTEŞARLIĞI SAVUNMA SANAYĐ MÜSTEŞARLIĞI BAĞLI OLDUĞU BĐRĐM VE BĐLĐŞĐM BĐRĐMĐNĐN AÇIK ADI YARDIMCI HĐZMET BĐRĐMĐ MÜSTEŞAR YRD. MUHABERE VE ELEKTRONĐK DAĐ.BŞK. ANA HĐZMET BĐRĐMĐ MÜSTEŞAR YRD. YÖNETĐM BĐLGĐ MERKEZĐ DAĐ.BŞK. YARDIMCI HĐZMET BĐRĐMĐ MÜSTEŞAR YRD. MUHABERE VE ELKT.DAĐ.BŞK. EKONOMĐK ARAŞ.VE DEĞ.GN.MD. ANA HĐZMET BĐRĐMĐ MÜSTEŞAR YRD. EKONOMĐK ARAŞTIRMALAR GN.MD. MÜSTEŞAR YARDIMCISI ĐDARĐ VE MALĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK. BĐRĐM SORUMLUSU (UNVAN BAZINDA) MUHABERE VE ELEKTRONĐK DAĐ.BŞK. YÖNETĐM BĐLGĐ MERKEZĐ DAĐ.BŞK. MUHABERE VE ELEKTRONĐK DAĐ.BŞK. ÜÇ DAĐRE BAŞKANLIĞI ALTINDA YÜRÜTÜLÜYOR SĐSTEM GELĐŞTĐRME DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

23 DEVLET TEŞKĐLATI ĐÇERĐSĐNDE BĐLĐŞĐM HĐZMETLERĐ BAŞKANLIKLAR KURUM ADI BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU ANAYASA MAHKEMESĐ BAŞKANLIĞI YARGITAY BAŞKANLIĞI DANIŞTAY BAŞKANLIĞI D.Đ.E. BAŞKANLIĞI DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI EREĞLĐ KÖMÜR HAVZASI AMELE BĐRLĐĞĐ VE YARDIMLAŞMA SANDIĞI BAŞKANLIĞI KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLĐ SANAYĐ GELĐŞTĐRME VE DESTEKLEME ĐDARESĐ BAŞKANLIĞI BAĞLI OLDUĞU BĐRĐM VE BĐLĐŞĐM BĐRĐMĐNĐN AÇIK ADI YARDIMCI HĐZMET BĐRĐMĐ BAŞKAN BĐLGĐ SĐSTEMLERĐ DAĐ.BŞK. GENEL SEKRETER YARDIMCISI BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ GENEL SEKRETER BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ GENEL SEKRETER BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ BAŞKANLIĞI ANA HĐZMET BĐRĐMĐ BAŞKAN YARDIMCILIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI ANA HĐZMET BĐRĐMĐ BAŞKAN YARDIMCILIĞI PERSONEL KAY.VE BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI YARDIMCI BĐRĐM BAŞKAN ĐŞL.VE ĐST.SERVĐSĐ BAŞKAN YARDIMCILIĞI BĐLGĐ SĐS.VE ELEKTRONĐK TĐC.SÜR.GRUBU BĐLGĐ BĐRĐM SORUMLUSU (UNVAN BAZINDA) BĐLGĐ SĐSTEMLERĐ DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI PERSONEL KAYITLARI VE BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM VE ĐSTATĐSTĐK SERVĐSĐ BĐLGĐ SĐS. VE ELEKTRONĐK TĐC.SÜR.GRUBU

24 ÖSYM RADYO TELEVĐZYON ÜST KURULU BAŞKANLIĞI REKABET KURUMU BAŞKANLIĞI SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI SERMAYE PĐYASASI KURULU BAŞKANLIĞI GENEL SEKRETER BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ ETÜD,PROJE,YATIRIM VE TEKNĐK ARAŞTIRMALAR DAĐ.BŞK. BAŞKAN YARDIMCISI BĐLGĐ ĐŞLEM ĐSTATĐSTĐK VE ENF.DAĐ.BŞK. GENEL SEKRETER YRD. DENETĐM BĐRĐMLERĐ BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ KURUL BAŞKAN YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM ĐSTATĐSTĐK VE ENF.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ ETÜD,PROJE,YATIRIM VE TEKNĐK ARAŞTIRMALAR DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM ĐSTATĐSTĐK VE ENF.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ BĐLGĐ ĐŞLEM ĐSTATĐSTĐK VE ENF.DAĐ.BŞK. SOSYAL SĐGORTALAR KURUMU BAŞKANLIĞI ANA HĐZMET BĐRĐMĐ SAĞLIK ĐŞLERĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI TOPLU KONUT ĐDARESĐ BAŞKANLIĞI YÖK BAŞKANLIĞI TÜRK PATENT ENSTĐTÜSÜ BAŞKANLIĞI TÜRK STANDARTLARI ENSTĐTÜSÜ BAŞKANLIĞI TÜRKĐYE ATOM ENERJĐSĐ KURUMU BAŞKANLIĞI TÜBĐTAK T.C. MERKEZ BANKASI BAŞKANLIĞI YÜKSEK SEÇĐM KURULU BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ GENEL SEKRETER YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI YARDIMCI BĐRĐMLER BAŞKAN YARDIMCISI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐ.BŞK. GENEL SEKRETER YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM VE ENF.DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI RADYASYON GÜVENLĐĞĐ VE SAĞLIĞI DAĐ.BŞK. BAŞKAN BĐLGĐ KAY.YÖN.TEK.MD. BAŞKAN YARDIMCISI BĐLGĐ ĐŞLEM VE ĐŞT.GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM VE ENF.DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ BĐLGĐ KAY.YÖN.TEK.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM VE ĐŞT.GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ

25 DEVLET TEŞKĐLATI ĐÇERĐSĐNDE BĐLĐŞĐM HĐZMETLERĐ GENEL MÜDÜRLÜKLER KURUM ADI ARSA OFĐSĐ GEN.MD. BAĞLI OLDUĞU BĐRĐM VE BĐLĐŞĐM BĐRĐMĐNĐN AÇIK ADI YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRÜ BĐRĐM SORUMLUSU (UNVAN BAZINDA) BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRÜ DEVLET METEOROLOJĐ ĐŞLERĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DANIŞMA VE DENETĐM BĐRĐMĐ GEN.MD.YRD. ARAŞ.BĐL.ĐŞL.DAĐ.BŞK. ARAŞTIRMA BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI D.S.Đ. GEN.MD. TEKNOLOJĐ DAĐRE BAŞKANLIĞI EBĐM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ E.Đ.E.Đ. GEN.MD. GENEL MÜDÜR YARDIMCISI APK DAĐRE BAŞKANLIĞI EBĐM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ EMNĐYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BAĞKUR GEN.MD. ĐLLER BANKASI GEN.MD. YARDIMCI BĐRĐM GENEL MÜDÜR YARDIMCISI BĐLGĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK. ANA HĐZMET GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI KARAYOLLARI GEN.MD. APK DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ M.T.A. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MĐLLĐ PĐYANGO ĐDARESĐ GEN.MD. YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞ.VE DÖK.DAĐ.BŞK. YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞ.VE DÖK.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI

26 ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ORMAN GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI SHÇEK GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRE BAŞKANLIĞI T.C. EMEKLĐ SANDIĞI GEN.MD. TAPU VE KADASTRO GEN.MD. TÜRKĐYE ĐŞ KURUMU GEN.MD. TRT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. ĐŞL.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK. YARDIMCI BĐRĐM GEN.MD.YRD. BĐLGĐ ĐŞL.DAĐ.BŞK. BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM MERKEZĐ MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI BĐLGĐ ĐŞLEM DAĐRESĐ BAŞKANLIĞI YURTKUR GEN.MD. BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ TÜRK AKREDĐRASYON KUR.GEN.SEK. DANIŞMA VE YARDIMCI BĐRĐMLER GENEL SEK.YRD. BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ BĐLGĐ ĐŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ