Spor Tesislerinin Planlanması ve İşletmeciliği. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER

Transkript

1 Spor Tesislerinin Planlanması ve İşletmeciliği Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER 1

2 Spor Tesisi Günümüzde spor tesisi kavramı spor hizmeti üreten, bu amaç için belirlenmiş ve gereğince donatılmış her türlü spor alanını tanımlamak için kullanılmaktadır. 2

3 Spor Tesisi Spor hizmetleri, spor endüstrisini oluşturan önemli parçalardan biri olarak kabul edilir ve spor etkinliklerinin yapıldığı spor tesisleri de spor hizmetleri içerisinde önemli bir unsur olarak yer alır. 3

4 Spor Tesisi Özellikle 20. Yüzyılın sonlarında gelişen teknoloji ile beraber kitle iletişim araçlarındaki yenileşme, sadece dünyada oluşan yenilikleri ve gelişmeleri insanlara ulaştırmamış, aynı zamanda yaşamın birçok alanını da etkilemiştir. Spor kavramı da bu değişimden etkilenmiş ve spor yönetimi içerisinde yeni alt alanlar oluşmaya başlamıştır. 4

5 Spor Tesisi Bu alanlardan biri de Spor tesislerinin inşasından yönetimine kadar birçok farklı konuyu içeriğinde barındıran spor tesis işletmeciliğidir. Günümüzde, özellikle büyük spor kompleksleri gerek maliyetleri, gerek mimarileri ve gerekse de yönetim biçimleri ile eşsiz özellikler sunmaktadır. 5

6 6

7 7

8 8

9 Spor Tesisi Spor tesisi kavramı sadece Pekin Ulusal Olimpiyat Stadı gibi büyük yapıları tanımlamaz. Günümüzde birçok yapı, sportif etkinliklerin çeşitliliği ve bu çeşitliliğe bağlı olarak uygulama alanlarının nitelik değiştirmesi gibi nedenlerden dolayı spor tesisi olarak tanımlanabilmektedir. 9

10 Spor Tesisi Spor tesisi kavramı içerisinde sportif faaliyetlerin yapıldığı her türlü yapıyı (salon, stadyum, pist vs.) tanımlamak için kullanılır. Ayrıca çeşitli sportif etkinliklerin yapılmasına imkân veren koru, orman, ırmak, kanyon gibi arazileri de bu kavramın içerisinde düşünmek mümkündür. 10

11 Spor Tesisi Spor tesisleri, kamu ve özel kuruluşlar tarafından aktif ve/ya da pasif katılım fırsatı sunan spor alanlarıdır. 11

12 Spor Tesisi Türkiye de gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulan spor tesisleri Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri Yönetmeliğine bağlı olarak faaliyet gösterir. Bu yönetmelik 3289 Sayılı Kanunun 2 ve 10. maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. 12

13 Spor Tesisleri Yönetmeliği Yönetmeliğin 9. maddesine göre spor tesisleri aşağıda belirtilen niteliklere sahip olmak zorundadır: Kulanım alanı 8 m 2 den az olmamak üzere en az bir soyunma odası, bayan ve erkek sporcuların birlikte çalışacağı tesislerde en az iki soyunma odası bulunması, spor yapanlara yetecek kadar soyunma dolabı veya askılık bulunması, odaların aydınlatma ve havalandırma sisteminin bulunması, ısının 18 C derecede olması ve hijyenik şartları taşıması, 13

14 Spor Tesisleri Yönetmeliği Kullanım alanı 15 m2 den az olmamak üzere en az bir dinlenme salonu bulunması, dinlenme salonu zeminin halıfleks, parke ve benzeri maddelerle kaplanması, salonun ısısının, aydınlatılmasının ve havalandırılmasının yeterli seviyede olması, Bayan ve erkek sporcuların birlikte spor yaptığı tesislerde en az iki duş ve iki tuvaletin soyunma odalarının içinde bulunması, Tesiste çalışma yapıldığı sürece duşların sıcak suyunun bulunması, 14

15 Spor Tesisleri Yönetmeliği Tesiste spor çalışmasının yapıldığı yerin ısısının 18 C altına düşmemesi, çalışma alanının sporcu sayısına göre yeterli seviyede olması, Tesis zemininin yapılan spor dallarının özelliğine göre tahta, parke, sunta, halıfleks ve benzeri malzemelerle kaplanmış olması, açık tesislerde yapılan spor dallarının özelliğine göre zeminin; ilgili federasyonlarca öngörülen çim, asfalt, beton ve buna benzer malzemelerle kaplanmış olması, 15

16 Spor Tesisleri Yönetmeliği Tesiste yangın ve tabii afetlere karşı yangın söndürme ve benzeri aletlerin hazır bulundurulması, Çalışma sırasında fiziki darbeleri önleyici tedbirleri sağlamak için çalışma alanında tehlike arz eden keskin kenarların sivri uçlarının darbeyi hafifletici yumuşak malzemelerle kaplanmış olması ve direk, sütun, hendek, çukur, toprak yığını, ağaç ve benzeri engellerin bulunmaması, 16

17 Spor Tesisleri Yönetmeliği Çalışma esnasında her spor dalıyla ilgili, çalışma gurubunda bulunan sporcu sayısına yeterli olmak üzere spor malzemesi ve yardımcı aletlerin bulundurulması, Özel beden eğitimi ve spor çalışmaları yapılacak tesisin bütün ünitelerinin genel sağlığa aykırı şartları taşımaması, Özel spor tesisinde yapılacak faaliyet esnasında gürültü, kirlilik gibi nedenlerle çevrenin rahatsız edilmemesine yönelik her türlü tedbirin alınmış olması. Engellilere ve sporcuların can güvenliğine yönelik tedbirlerin alınması 17

18 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Kullanım amacına bağlı olarak spor tesisleri dört grup altında toplanır. Tek Amaçlı Spor Tesisi: Bazı spor tesisleri sadece tek bir spor dalının uygulanabilmesi için yapılan ve faaliyet gösteren tesislerdir. Bu tesisler, tek amaçlı spor tesisi olarak tanımlanır. Golf sahası, bowling salonu ve motor sporları pisti gibi spor tesisleri tek amaçlı spor tesislerine örnek olarak gösterilebilir. 18

19 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Tek Alana Yönelik, Tek Amaçlı Spor Tesisi: Bazı spor tesisleri ise içerisinde uygulanan tek bir spor branşı olmamasına rağmen buz sporları ya da su sporları gibi tek bir spor alanının uygulanmasına olanak tanıdığı için tek alana yönelik, tek amaçlı spor tesisi olarak tanımlanmaktadır. Örneğin; buz sporları salonunda buz hokeyi, curling, buz pateni ya da artistik buz pateni gibi çeşitli spor branşları uygulanabilir. 19

20 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Çok Amaçlı Spor Tesisi: Spor tesisi içerisinde birden fazla spor branşı ya da etkinlik uygulanabiliyorsa, bu spor tesisi, kullanım amacına bağlı olarak çok amaçlı spor tesisi olarak ifade edilir. Günümüzün büyük spor kompleksleri çok amaçlı spor tesislerine örnek olarak gösterilebilir. Bu tesislerde konserlerden, motokros yarışlarına, sirklerden, çeşitli spor şovlarına kadar birçok farklı etkinlik uygulanabilmektedir. Son yıllarda spor dünyası içerisinde açılan birçok stadyumun ve arenanın böylesi farklı etkinliklerin uygulanabilmesi için dizayn edildiğini görülmektedir. 20

21 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Geleneksel Olmayan Spor Tesisi: Kullanım amacına bağlı olarak spor tesisi sınıflandırması içerisinde son grup geleneksel olmayan spor tesisi olarak tanımlanan gruptur. Son yıllarda spor dünyası içerisinde bazı spor branşlarına yönelik kayda değer bir ilginin oluştuğu görülmektedir. Özellikle macera sporlarına yönelik tüm dünyada artan bir ilgi söz konusudur. Bu ilgi, doğal olarak macera sporlarına yönelik spor tesisi inşasını hem sayısal hem de yapısal olarak etkilemektedir. Geleneksel olmayan spor tesisi olarak tanımlayabileceğimiz bu tesislere örnek olarak kapalı kaya tırmanışı merkezleri, paten sahaları ve snowboard parkları gösterilebilir. 21

22 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Spor tesislerinin sınıflandırılması ile ilgili olarak bir başka yol mekân ve eylem özelliğine ve spora hazırlık sağlama amacı güden tesis tipine göre gruplandırma yapmaktır. Bu sınıflandırma içerisinde mekân ve eylem özelliğine göre spor tesisleri; açık spor tesisleri, kapalı spor tesisleri ve spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alan olarak üç parçaya ayrılır. 22

23 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Kapalı spor tesisleri buz pateni salonu, spor salonu, kapalı atış poligonu ve kapalı binicilik (manej) tesisi gibi spor etkinliklerinin kapalı alanlarda uygulanmasına olanak tanıyan tesislerdir. Açık spor tesisleri ise bisiklet (Veledrom) alanı, açık yüzme havuzu, futbol stadyumu ve açık atıcılık (Trap-Skit) alanı gibi spor etkinliklerinin açık havada uygulandığı tesislerdir. 23

24 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Mekân ve eylem özelliğine göre spor tesisi tipleri içerisinde üçüncü parça spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alanlardır. Dağcılık, kürek, bisiklet ve yelken gibi sporlar için hazırlanan bu alanlar daha çok açık havada spor imkânı sunmaktadır. Spor alanı haline getirilmiş doğal ve kentsel alanlar yerleşim merkezleri içerisinde spor yapma olanağı tanıyan bölgelerdir. 24

25 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Bu sınıflandırma içerisinde spora hazırlık sağlama amacı güden tesise göre spor tesisleri sporcu kamp eğitim merkezleri ve sporcu sağlık merkezleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Sivas Ahmet Ayık Güreş Eğitim Merkezi ve Uludağ Türk Silahlı Kuvvetleri Kış Sporları Eğitim Merkezi sporcu kamp eğitim merkezlerine örnek olarak verilebilir. İzmir Valiliği Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Sporcu Sağlık Merkezi ve Hacettepe Üniversitesi Doping Kontrol Merkezi ise sporcu sağlık merkezlerine örnek olarak gösterilebilir. 25

26 26 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması

27 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Türkiye de spor tesislerinin sınıflandırılmasında Spor Genel Müdürlüğü tarafından yapılan bir sınıflandırma da bulunmaktadır. Spor Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren federasyonların yürüttükleri branş çalışmalarına göre spor tesisleri sınıflandırılmaktadır 27

28 Spor Tesislerinin Sınıflandırılması Stat / Stadyum Spor Salonu Yüzme Havuzu (Açık / Kapalı) Kayakevi Kayıkhane Telesiyej, Tenis Kortu (Açık / Kapalı) Portatif Tribün ve Soyunma Odalı Futbol Sahası Geleneksel Spor Dalları (Atlı Cirit vb.), Yağlı ve Karakucak Güreş Alanı Okçuluk Sahası Plaj Sporları Sahası Adrenalin Sporları (Yamaç Paraşütü, Dağ Bisikleti, Rafting vb.) Alanı Açık spor Sahaları Atletizm Sahası Manej (Atların eğitildiği alan) Veledrom Atış Poligonu Sporcu Kamp Eğitim Merkezi - Gençlik Kampı Tesisi 28

29 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Spor tesis işletmesi kavramı işletme ve spor işletmesi kavramları ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle; öncelikle işletme ve spor işletmesi kavramlarının tanımlanması spor tesis işletmesi kavramının anlaşılmasında yarar sağlayacaktır. 29

30 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Geniş bir yaklaşım içerisinde işletme, Kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim faktörlerini uyumlu bir biçimde bir araya getirerek, ekonomik mal ve hizmet üretmek ve/ya da pazarlamak için faaliyette bulunan kuruluştur şeklinde tanımlanabilir. Dar anlamda ise işletme, Başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal ya da hizmet üretmek ve sahibine kâr sağlamak amacıyla faaliyet gösteren iktisadi birimdir 30

31 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Türkiye de Ticaret Sicili Tüzüğünün 14. maddesinde Bir gelir sağlamayı hedef tutmayan ya da devamlı olmayan faaliyetler ticari işletme sayılamaz hükmü yer almaktadır. Bu maddeye göre ticari işletmeler bir gelir sağlamayı hedefleyen ve devamlı faaliyetleri olan iktisadi birimlerdir. 31

32 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Ancak; spor işletmesi verdiği hizmetin karşılığında maddi kazanç temin etse bile, esas itibariyle, insanların spor ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulur. Özellikle sporun bir kamu hizmeti olarak görüldüğü ülkelerde, devlet tarafından kurulup işletilen spor işletmelerinde birincil amaç sporu kitlelere yaymaktır. 32

33 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Bu bağlamda; Türkiye deki spor işletmelerinin büyük bir bölümü kamuya ait olduğundan Ticaret Sicili Tüzüğünde ifade edilen ticari işletme vasfını taşımamaktadır. Çünkü bu işletmelerin sermayesi genelde devlet tarafından genel bütçeden karşılanmaktadır ve kârdan ziyade toplumsal hizmet ve sosyal fayda yaratılmaya çalışılmaktadır. 33

34 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Ayrıca özel sektöre ait spor işletmelerinde bile her zaman kârdan söz edebilmek zordur. Türkiye de spor kulübü şeklinde teşkilatlanmış spor işletmelerinin hemen hemen tamamına yakınının yasal statüsünün dernek statüsü olduğu düşünüldüğünde, bu işletmelerin kâr amaçlı faaliyette bulunması da doğal olarak beklenmemektedir. 34

35 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Tüm bunların ışığı altında; spor işletmesi, Üretim faktörlerinin planlı bir şekilde organize edilmesi ve uygulanması suretiyle spor mal ve hizmetlerini üreten ve sunan birim olarak ele alınabilir. Bir başka tanıma göre spor işletmesi, Spor ile ilişkili her türlü mal ve hizmet üreten ve bu amaçla teşkilatlanmış, üretim ve pazarlamanın var olduğu ekonomik birimdir. 35

36 SPOR TESİS İŞLETMESİ KAVRAMI Spor tesis işletmeleri hizmet işletmeleridir ve bireylerin sportif ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim faktörlerini planlı bir şekilde organize ederek spor hizmeti üreten birimlerdir. Spor tesis işletmelerini genel olarak İçerisinde spor etkinliklerinin uygulanmasına olanak tanıyan, sosyal fayda ve /ya da kâr elde etmek amacıyla üretim faktörlerini bir araya getiren ve spor hizmeti üreten toplumsal, ekonomik ve teknik bir birim olarak ifade edebiliriz. 36

37 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eski Yunandan günümüze kadar spor tesisleri birçok kültür için bir kalite işareti ya da odak noktası olarak görülmüştür. Elbette zaman içerisinde spor tesisleri değişmiştir. Ancak bu değişim sanıldığı kadar çarpıcı değildir. 37

38 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Eski Yunanda ve Roma da spor tesislerinin halkı yatıştırmak, sporcuların antrenman yapmasına olanak tanımak, izleyicileri eğlendirmek ve politik gündem yaratmak için kullanıldığı bilinmektedir. Günümüz Olimpiyat stadyumlarını değerlendirdiğimizde de benzer amaçların hâlâ bu tesislerin kullanım amaçları içerisinde yer aldığını görmekteyiz. 38

39 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ M.Ö. 776 yılında Olympia da yapılan yarışmalar, kayıtları tutulmuş ve belgeleri elimizde bulunan en eski tarihli Olimpiyat oyunu olarak kabul edilir den fazla insan o dönemde bu oyunları izlemek için çevre yerleşim merkezlerinden Olympia ya geliyormuş. 39

40 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Bu kitleyi bir arada tutacak bir alana, diğer bir ifade ile bir tesise ihtiyaç olduğundan, ilk Olimpiyat stadı M.Ö. 776 yılında Olimpia da inşa edilmiş ve tesis 192 metrelik düz bir koşu pistine ve hafif meyilli olan iki tepeciğe sahipmiş. Tüm seyirciler oyunları ayakta seyrediyorlarmış. 40

41 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ M.Ö. 4. yüzyıla gelindiğinde ise Stadia olarak ifade edilen, çevresi taşlarla çevrili, sporcuların sahaya girişi için 32 metrelik bir tünele sahip ve U şeklinde oturma düzeni bulunan yeni bir stadyum inşa edilmiştir. Bu spor alanı, bildiğimiz spor tesisi kompleksi formuna yakın, insanlık tarihinin en eski spor tesisi kompleksi olarak ifade edilebilir. 41

42 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Yunanlılar tarafından inşa edilen diğer spor tesisleri ya da insanların bir arada toplanmasına olanak tanıyan tesisler incelendiğinde Hipodromlar, Jimnasyumlar, Palaestralar ve Stadyumlar ön plana çıkmaktadır. Jimnasyum ve Palaestralarda güreş, koşu, atlama, disk atma gibi spor etkinlikleri yapılmıştır. 42

43 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Hipodromlarda ise at yarışlarından, savaş arabası yarışlarına kadar birçok etkinlik uygulanmaktaydı. Bu tesisler açık hava tesisleriydi ve seyirciler etkinlikleri ayakta izlerdi. Stadyumlar ayak koşuları, muharebe ve yumruk dövüşleri gibi daha çok dövüş sporları için yapılmış sahalardı. Bu tesisler düz bir arazi ortasında düzeltilmiş uzun dikdörtgen alanlardı ve zamanla etrafına seyirci yerleri yapılarak, çevreleri kolonlarla çevrilmiş ve kapalı alanlar haline getirilmişlerdir. 43

44 44

45 45

46 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Yunan İmparatorluğunu takiben Roma İmparatorluğu, zamanının en büyük medeniyetlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Roma medeniyeti geliştikçe insanların bir arada toplanmasına olanak tanıyan tesislere duyulan ihtiyaç da artmıştır. Bu tesisler içerisinde en göze çarpan, yapımına M. S. 70 yılında başlanan ve 10 yıl içerisinde bitirilen Coliseum dur. 46

47 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Tasarımı bugün dahi geçerli olan anıt, yapılışından yaklaşık iki asır geçse bile günümüzün modern stadyumlarına ilham vermektedir. 48 metre yüksekliğinde, kemerler, sütunlar ve pencereler ile kaplı dört katlı yapı seyirci kapasiteli olarak inşa edilmiştir. 47

48 48

49 49

50 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Ortaçağa gelindiğinde ise spor tesislerinin yapısal olarak değiştiğini görmekteyiz. Dönemin spor ve oyunu günümüz sporuna göre daha az organize bir nitelik taşımaktaydı. Toplum içerisinde uygulanan birçok spor etkinliği sabit bir tesise ihtiyaç duymuyordu. 50

51 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Bunun yanı sıra; tarihi belgelere göre, özellikle izleyicileri toplumun üst sınıfları olan bazı etkinlikler oturma yerleri bulunan tesisler içerisinde yapılıyordu. Ancak Ortaçağ dünyasında ruhban sınıfın ve hükümetlerin yetersiz desteği spor tesislerinin hem nitelik hem de nicelik açısından gerilemesine neden olmuştur. 51

52 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Bu noktada, Eski Yunanda ve Roma da spor tesislerine ya da insanların bir arada toplanmasına olanak tanıyan tesislere yönelik gösterilen önemi Ortaçağ dünyasında görememekteyiz. 52

53 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Nitekim, Roma İmparatorluğunun sona ermesi ve ruhban sınıfın oyun niteliğindeki etkinlikleri yasaklaması sonucu spor tesisi olarak ifade edebileceğimiz yapılara olan ilgi azalmıştır. Bu dönemde daha çok, sabit oturma alanlarına ihtiyaç duyulmayan at yarışı ve avcılık gibi açık hava etkinlikleri yapılmaktaydı. 53

54 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Bu nedenden dolayı Ortaçağ dünyasında spor tesislerin yapımı konusunda bir gerileme olmuştur. Bu yüzden, 19. yüzyıla kadar spor tesisi olarak ifade edebileceğimiz yapıların inşa edildiğini görememekteyiz. 54

55 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Spor tesisleri için modern dönem 1880 li yılların sonunda başlamıştır larda, 1970 lerde ve 1990 larda oluşan bazı önemli gelişim dönemleri ile beraber günümüzün spor tesisi anlayışına ulaşılmıştır. Spor tesisleri zaman içerisinde önemli değişimler gösterse de, bu tesislerin yönetimi ve faaliyet biçimleri bir dereceye kadar sabit kalmıştır. 55

56 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Örneğin; günümüzde spor tesislerinde kullandığımız farklı oturma sınıflarının benzerlerine eski çağda Coliseum ve Amfi tiyatro gibi tesislerde de rastlamaktayız. 56

57 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Ayrıca bu tesislerde günümüzde kulüp koltukları ve localar olarak ifade ettiğimiz oturma sınıflarının benzerleri bulunmaktaydı ve önemli insanlar tesis içerisindeki avantajlı yerleri önceden rezerve ettirebiliyordu. Yine bu tesislerde faaliyetlerin sorunsuz devam etmesi için çalışan bir personel vardı. Bu personel güvenlikten tıbbi yardıma kadar birçok konuda çalışmaktaydı. 57

58 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Özellikle büyük kamu tesislerini ele aldığımızda geçmişten günümüze spor tesis işletmeciliği içerisinde sabit kalan bazı uygulamaları aşağıdaki biçimde ele alabiliriz: Büyük kitlelerin kontrolü ve hareketi Şiddete meyilli toplulukların yönetimi VIP (Very Important Person) için güvenliği sağlama ve koruma 58

59 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Büyük kitlelerin bir arada olmasından dolayı oluşabilecek adi suçların kontrolü Tesisi temiz ve faal halde tutma Kamu tesislerine sermaye bulmak için politikalar oluşturma Çok amaçlı (içinde birden fazla çeşitte etkinlik yapılabilen) tesislerde esnekliği koruma 59

60 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Elbette zaman içerisinde spor tesis işletmelerinde bir takım değişimler meydana gelmiştir. Eski zamanlarda spor tesis işletmeleri içerisinde düşünülmesi dahi mümkün olmayan ancak özellikle günümüzün büyük spor tesislerinde olmazsa olmaz bazı noktalar şunlardır: Görüşme odaları ve içerisinde internet bağlantısı bulunan basın odaları gibi medya ortamlarını sağlama TV kamera platformları ve TV kablo bağlantılarını oluşturma 60

61 SPOR TESİSLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Reklam alanlarını ve isim haklarını satma Sporcular için antrenman odaları, alanları ve/ya da salonları oluşturma Isıtma ve havalandırma sistemleri kullanma Çevresel, bölgesel ve diğer yasal konulara uyma 61

62 KAYNAK Katırcı, H. (Editör). (2012).Spor Tesisi İşletmesi ve Saha Malzeme Bilgisi. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Eskişehir. 62