T.C. GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI DAMLA GÖNÜLLÜLÜK PROJESİ UŞAK İLİ FAALİYET VE DEĞERLENDİRME RAPORU

Transkript

1 T.C. GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI DAMLA GÖNÜLLÜLÜK PROJESİ UŞAK İLİ FAALİYET VE DEĞERLENDİRME RAPORU AFYONKARAHİSAR AĞUSTOS 2016

2 GÖNÜLLÜLÜK NEDİR? Gönüllülük; Ücret almadan yapılan ve zorunlu olmayan çalışma; yani kişinin ister bir organizasyon aracılığıyla isterse doğrudan, kendi hane halkı dışındakiler için ücret almaksızın faaliyet göstermek üzere ayırdığı zaman 1 olarak tanımlanmaktadır. İnsanlar için yaşadıkları topluluğun ve toplumun yaşamında söz almanın bir yolu da gönüllülüktür. Bunu yaparak insanlar, aidiyet ve içerilme hissi yaşarlar ve böylece hayatlarına yön verebilirler. Gönüllülük; kadınlar, gençler, yaşlılar, engelliler, göçmenler ve çeşitli hastalıklarla yaşayan insanlar gibi sıklıkla dışlanan nüfus gruplarının topluluğa dâhil olmasının bir yoludur. Gönüllülük, insan davranışının en temel ifadelerinden biridir; karşılıklı alıp vermeye ve paylaşmaya dayanan eski ve koklu geleneklerden doğmuştur. Özünde, ilişkiler ve bu ilişkilerin bireylerin ve toplulukların refahını arttırma potansiyeli yatar. Örneğin, gönüllülüğün olduğu yerde sosyal bağlılık ve güven canlanır. Birleşmiş Milletler 2001 yılını Uluslararası Gönüllüler Yılı (IYV) olarak ilan etmiştir. Pek çok ülkede gönüllülük geleneksel inançların ve topluluk adetlerinin içine derinlemesine kök salmıştır. Örneğin Norveç te Dugnad terimi, kolektif gönüllü çalışmayı tanımlar: Aile, mahalle, topluluk, coğrafi bölge, meslek sektörü veya ulus gibi bir sosyal grup içinde geleneksel bir işbirliği şemasıdır. Buna örnek olarak köylerde baharda yapılan yöresel temizlik faaliyeti verilebilir. Dugnad, zamandan ve paradan tasarruf etmeye katkıda bulunur. Aynı zamanda, komşular ve topluluk üyeleri arasında ilişki kurulmasına ve topluluk ruhu yaratılmasına hizmet eder. Arap Dünyası nda gönüllülük, kutlamalarda ya da zor zamanlarında insanlara yardım etmekle ilişkilidir; dini bir vecibe ve hayır işi olarak görülür. Arapçada gönüllülük anlamına gelen sözcük (tatawa a), bir şey bağışlamak demektir. Aynı zamanda dini vecibe olmayan bir hayır faaliyeti yapmak anlamını taşır. Kavram bugün modernleşmenin, ayrıca devlet kurumlarının ve sivil toplum kuruluşlarının ortaya çıkması sonucunda yeni biçimler almaktadır. Güney Afrika da Ubuntu kavramı, diğerleriyle ilişki içindeki bireyi tanımlar. Nelson Mandela nın sözleriyle ifade edecek olursak, Bir ülkeden geçen bir seyyah bir köyde durur, yiyecek ya da içecek istemesine gerek yoktur. O köyde durduğunda köylüler ona yiyecek verir, onu ağırlar. Bu Ubuntu nun bir veçhesidir ama başka pek çok veçhesi de vardır. Ubuntu insanların kendilerinin bizzat zenginleşmemesi gerektiği anlamına gelmez. Burada asıl mesele şudur: Etrafındaki topluluğun daha iyi konuma gelmesi için de aynı şeyi yapıyor musun? 1 Bu bölümdeki genel tanım ve kavramlar DÜNYADA GÖNÜLLÜLÜĞÜN DURUMU RAPORU 2011, Birleşmiş Milletler Gönüllüleri (UNV) yayınından yararlanılarak hazırlanmıştır.

3 Gönüllülükle ilgili çeşitli uygulamalar geçmişte kültürümüz içerisinde de var olmuştur. Anadolu'daki vakıflar, insanlara yardım ve dayanışmanın en kurumsal biçimleridir. Hatta bu bağlamda bitki ve hayvanları bile gözeten bir ince düşünüşü geçmişimizde görmek mümkündür. Yine şifahaneler, bu meyanda önemli hayır kurumlarıdır. Doğal bir sivil toplumu görünümünde olan cemaatler, dini ve sosyal gruplar toplumda gönüllülüğün yardımlaşma ve dayanışmanın en etkili organlarıdır. Ahilik kültürü başlı başına bir gönüllülük ruhu taşır. Mesleki ve insani dayanışmanın önemli bir örneği olarak Ahilik ve diğer yapılarımız maalesef modernleşme karşısında çeşitli zorluklar yaşamış ve çağımızda bir hayli zayıflamıştır. Günümüz koşullarında gönüllülüğün tekrar canlandırılması toplumdaki birlikte yaşama, yardımlaşma, dayanışma ve kardeşlik duyguları için hayati önem taşımaktadır. Damla projesi kültürümüzdeki bu derin geleneği yeniden canlandırmayı amaçlayan küçük bir adımdır.

4 UŞAK İLİNİN TARİHÇESİ 2 Uşak ve çevresinin MÖ 4000 yılından itibaren yerleşime açıldığı anlaşılmaktadır. Özellikle bronz çağında yerleşimin daha yaygınlaştığı görülmektedir. MÖ.2000 de Anadolu da ilk siyasi birliği kuran Hititlerin 1000 de ise Frizlerin batı sınırını oluşturan Uşak ve çevresi bu kültürlerden ziyade İon Kültürünün etkisi altında kalmıştır. MÖ. 7. Yüzyılda Kral Gyges in Lidya İmparatorluğunu ele geçirmesi ile topraklarının büyük kısmı Lidya da kalan Uşak. MÖ. 620 de tamamen Lidya nın egemenliğine girmiştir. Dünyada ilk kez parayı basan ve kullanan, döneminin en zengin krallığı olan Lidya nın hâkimiyeti MÖ. 546 yılına kadar devam etmektedir. Bu süre içerisinde Efes ten başlayan kral yolu yapılmış ve yol Gediz (Hermos) nehrini takip ederek Uşak ili sınırları içerisinde Güre köyü, UŞak-Keromon-Agora kentlerine uğrayarak devam etmiştir. MÖ. 546 da Lidya nın son kralı Kroisos ile Pers Kralı Kyros arasındaki savaşta Lidya nın tarihten silinmesi sonucu bölge İran dan gelen Perslerin hakimiyetine girmiştir. Pers egemenliği MÖ. 334 yılına kadar devam etmiştir. Bu tarihte Makedonya lı Büyük İskender in Anadolu seferi sonucu bölge tüm Anadolu gibi Büyük İskender in hakimiyetine girmiş, İskender in ölümünden sonra ise bölge, Büyük İskender in generallerinden Antigon un payına verilmiştir. Daha sonra bir süre Bergama krallığına bağlanan Uşak ve çevresi MÖ. 189 yılında Roma Konsülü Montius un himayesine, başka bir ifadeyle Roma hakimiyetine geçmiş, Kavimler Göçünden sonra Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılması neticesinde Doğu Roma sınırları içinde kalan Uşak, MS. 12, Yüzyıla kadar Bizans hakimiyetinde kalmıştır den sonra yöre, zaman zaman Selçuklular ile Bizanslılar arasında el değiştirmiş, 1176 yılında Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan ile Bizans İmparatoru Manüel Komnenos arasında yapılan Miryakefalon (Kumdanlı) Savaşı sonucunda Selçuklulara geçmiştir. Sultan II.Kılıçarslan yeni bir fetih hareketine girişerek 1182 de Uluborlu, daha sonra Kütahya civarını fethetti. Uşak yöresinin de bu sefer sırasında Selçuklu hakimiyetine geçtiği muhakkaktır. Çünkü; Selçuklu sınırları Denizli ye kadar yaklaşmıştı. Bu arada Sultan ll. Kılıçarslan 1185 tarihinde ülkeyi 11 oğlu arasında paylaştırdı. Bu taksimat sonunda Kütahya- Usak-Uluborlu bölgesi Gıyaseddin Keyhüsrev e verildi. Bu taksimattan sonra kardeşler arasında hakimiyet mücadelesi haşladı. l. Gıyaseddin Keyhüsrev 1192 tarihinde devletin başına geçmeyi başardıysa da diğer kardeşlerini bertaraf edemedi ve 1196 da II. Süleyman Şah 2 Uşak Valiliğinin resmi sitesi den alınmıştır. ( )

5 tarafından sürgüne gönderildi. Kardeşler arasındaki bu taht mücadelesinden yararlanan Bizans Kütahya-Uşak civarını geri aldı. Bizans Hakimiyeti 1233 tarihine kadar sürdü. B u tarihten itibaren Uşak civarı artık tamamen Türk hakimiyetine geçti. Uşak, Anadolu Selçukluları döneminde bu devletin bir anlamda sınır şehri olmuştu. Sultan Alaaddin Kevkubad zamanında, Kütahya ve Uşak civarının kesin olarak Türk hâkimiyetine girmesini takip eden yıllarda, bölgeye kesif bir Türkmen yerleşmesi olmuştur. Bundan sonra Uşak ve çevresini Germiyanoğulları Beyliği nin hakimiyetinde görüyoruz, XIII. Yüzyılın ilk yarısında Anadolu Selçuklu Devleti nin hizmetinde olarak Malatya taraflarında meskun bulunan Germiyan Asireti nin, muhtemelen 1241 de Baba İshak isyanının bastırılmasından sonra II. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında veya bir müddet sonra Kütahya- Uşak bölgesine yerleştirildikleri anlaşılmaktadır. Çünkü Cimri (Alaaddin Siyavuş) hadisesinde Germiyanlıların faal bir rol oynamaları bu aşiretin Cimri hâdisesinin ortaya çıkısından (1277) önce Kütahya- Uşak yöresine yerleştiklerini göstermektedir. Bu hâdise sırasında Sahip Ata Oğulları emrinde görülen Germiyanlılar, bundan sonra artık Batı Anadolu da en kuvvetli beylik haline gelmiştir. Beylikler döneminde Germiyanoğulları na tabi olan Uşak ve çevresi, 1391 de Yıldırım Bayezid in Germiyanoğulları hakimiyetine son vermesi ile Osmanlılara dahil olmuş, Fetret Devrinde beylikler tekrar canlanmış, 1429 yılında Germiyanoğulları nın son hükümdarı II. Yakup Bey in vasiyeti ile Osmanlı Devletine kalmıştır. Uşak, Osmanlı hakimiyetine girdikten bir süre sonra yapılan idari taksimata göre Anadolu Eyaletine bağlı Kütahya Sancağının bir kazasıdır. Her ne kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arşivindeki 16.yüzyıla ait 48 numaralı Kütahya Sancağı Tapu Tahrir Defterinde Uşak nahiye olarak geçmekte ise de Mustafa Çetin Varlık ın "16.Yüzyılda Kütahya Sancağı" (1980) isimli kitabında, 1513 tarihinde Uşak Kütahya Sancağının kazaları arasında gösterilmektedir. Uşak bu statüsünü 1530 tarihinde de muhafaza etmektedir. 16.yüzyılda detaylı şekilde bilgi bulabildiğimiz Uşak kazası hakkında daha sonraki yıllarda belgelere dayalı fazla bir bilgiye rastlanmamaktadır. 17.yüzyıla ait bilgiler çoğunlukla seyahatnamelerde mevcuttur. Bu yüzyılda yaşayan Katip Çelebi nin ( ) "Cıhannüma" adlı eserinde ; "Uşak, Kütahya dan doğuya bir merhale Murat Dağı yakınında, bir dere içinde kaleli bir kasaba, 150 adet köyü bulunan mamur bir kazadır. Kasabası geniş bir ovanın

6 doğusuna düşüp köyleri o ovada bulunmaktadır. Seccade ve halısı meşhurdur." diye bahsedilmektedir. Uşak hakkında aynı yüzyılda yazılmış bir diğer kaynak da Evliya Çelebi nin "Seyahatname" adlı eseridir. Bu eser Katip Çelebi nin Cihannüma sından daha sonraki yıllarda yazılmıştır. Verilen bilgiler kesin olmamakla birlikle Katip Çelebi nin anlattıklarını teyit eder niteliktedir. Seyahatname ye göre Uşak; Kütahya Sancağı dahilinde bulunan bir kaza olup, Gevher Sultan Has sıdır. Şehir, doğuda Banaz, kıble tarafında Honaz, güneyde Komar, batıda Kule, kuzeyde Gediz olmak üzere beş kapısı olan bir kale ile çevrilidir. Eserde kalenin özellikleri ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır. Buna göre; kalenin müstahkem olmadığı, beş arşın yükseklikte, şeklinin kare olduğu, Buğday Pazarı kapısında hendek bulunduğu ve 1598 tarihinde Uşak halkının Celali İsyanlarından dolayı bu kaleyi tuğla ve taşlarla tamir ettikleri anlatılmakladır. Uşak. Osmanlı yönetimi altında l7 ve 18. yüzyıllarda münferit olaylar hariç uzun süre barış içinde yaşamıştır. 19. yüzyılda siyasa! açıdan sakin bir dönem geçiren Uşak canlı bir ticaret şehri haline gelmiştir. Özellikle halı ve kilimleri İzmir yoluyla İngiltere ve Fransa ya kadar ulaşmıştır. Alaşehir-Afyon Demiryolunun 1869 yılında tamamlanmasıyla İzmir Metropolü ile Uşak arasında ulaşım kolaylaşmış ve ticari hayat daha da canlanmıştır. 19.yüzyılın ikinci yarısındaki Uşak hakkında "La Turquie d Asie" adlı eserinde bilgi veren Vital Cuinet, evlerin büyük çoğunluğunun pişmemiş tuğladan yapıldığını, 1890 da ise hem daha sağlam hem de daha zarif olan ahşap evlerin tercih edildiğini belirtmekledir. İzmir in işgalinden sonra Batı Anadolu da Gediz ve Menderes vadilerinde ilerlemeyi planlayan Yunan kuvvetleri; 25 Mayısta Manisa yı, 29 Mayısta ise Turgutlu yu işgal etti. Bu işgaller karşısında Alaşehir de Kuvayı Milliye teşkilatı kuruldu. Akabinde Uşak ta da kıpırdanmalar başladı. İzmir in işgali sırasında 17. Kolordudan ayrılarak Uşak a gelen Selanikli Kaymakam Fuat Bey, Yüzbaşı Hakkı Bey, ve Sökeli Hilmi Bey burada gizli bir cemiyet kurdular. Ödemiş in 1 Haziranda istilaya uğraması üzerine Uşak a gelen Alaşehir Mevkii Kumandanı Süleyman Sururi Bey in Teşkilatı Mahsusa ile bir irtibatı vardı. Sururi Bey in etkisiyle bu cemiyetin adı "Müdafaa-i Hukuk Heyeti Milliyesi" şeklinde değiştirilerek Karakol

7 Cemiyeti ile bağlantısı sağlandı. Kuvayı Milliyeye karşı olan kaymakam ve belediye reisinin bütün baskılarına rağmen Uşak ta milli hareket sindirilemedi. Gizli cemiyetin çalışmaları neticesinde Salihli Cephesinden ayrılan bir bölük Eşme den takviye alarak 17 Temmuz 1919 günü Uşak a girdi ve şehre hakim oldu. Ardından Gediz ve Simav da Kuvayı Milliye teşkilatı kuruldu.kuvayı Milliyecilerin Uşak ta hakimiyeti ele geçirmesi, İstanbul ve İşgal kuvvetlerine "Kuvayı Milliyeciler hrıstiyan nüfusa saldırdı" şeklinde aksetti. Düşman kuvvetleri İstanbul Hükümetine baskı yaparak Uşak ta asayişin sağlanmasını istedi. Hükümet, Afyonda bulunan l 500 kişilik 23. Fırkayı Uşak a göndermek istedi. General Milne. fırkanın Kuvayı Mılliye ye katılabileceğin i düşünerek bunu kabul etmedi. Eski bir ittihatçı olan İbrahim Tahlakılıc (Dalkılıç) gizli bir cemiyet olan "Müdafaa -ı Hukuk Heyet-î Mılliyesi" cemiyetinin içinde yer almadı. Hatta bu cemiyetin zarar vermesinden endişe duyarak 30 Temmuz 1919 da "Redd-i İlhak" cemiyetini kurdu. İbrahim Bey in başkanı olduğu bu cemiyet milli kuvvetlerin halka zarar vermelerini önlediği gibi Uşak ta Kuvayı Milliye hareketini yaygınlaştırdı. İzmir in işgalinin ardından Uşak ta bu gelişmeler yaşanırken, bütün Batı Anadolu yu kapsayacak bir üst kongre niteliğinde "Alaşehir Kongresi" Ağustos tarihinde toplandı. Kongreye; Balıkesir, Manisa-Alaşehir, Sındırgı, Buldan, Gördes, Uşak, Ödemiş, Bozdağ, İnegöl, Denizli-Nazilli, Akhisar ve Ayvalık tan temsilciler katıldı. Kongrede Hacım Muhittin Çarıklı başkan, Uşak temsilcisi İbrahim Bey ise Başkan yardımcısı seçildiler. II. ve III. Balıkesir kongrelerinin ardından Ekim Ayı içerisinde Uşak ta bir kongre toplandığına dair bilgiler bulunmakla birlikte oldukça sınırlıdır. Alaşehir Kongresinde kurulması kararlaştırılan "Alaşehir Heyet-i Merkeziyesi" 14 Eylül 1919 da ilk toplantısını yaptı. Daha sonra, Heyet-i Merkeziye Talimatnamesi nin 8. Maddesi olan "Heyet-i Merkeziye, karargahını kendisi için muafık göreceği mahalle nakil edebilir" hükmüne istinaden merkezini Uşak a nakletti. Heyet-i Merkeziye Uşak ta ilk toplantısını İbrahim Bey in başkanlığında gerçekleştirdi. Sivas Kongresinde bütün cemiyetlerin Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında toplanması karan alınmasına rağmen, Uşak ta Heyet- i Merkeziye "Hareket- i Milliye Redd-i İlhak Cemiyeti Heyeti-i Merkeziyesi" adını korudu. Bu isimden daha önce Uşak ta kurulan Redd-i İlhak Cemiyeti ile Heyet-i Merkeziyenin bütünleştiği anlaşılmaktadır. Uşak Heyet-i Merkeziyesinin görevi sadece cepheye asker göndermek değildi. Cephe gerisinde de ihtiyaçları gidermek için büyük gayretler sarf ediyordu.

8 Sivas Kongresinin toplanmasından sonra Yunan kuvvetlerinin harekete geçmesiyle İzmit, Eskişehir ve Konya livaları en hassas bölgeler haline geldi. İstanbul Hükümeti bu bölgelerde Kuvayı Milliye teşkilatının kurulmasını önlemeye calıştı. Heyet-i Temsiliye ise İstanbul Hükümetini istifaya zorlayarak bu bölgelerde gücünü arttırmak istiyordu. Bu karmaşa içinde Garbi Anadolu Umum Kuvayı Milliye Kumandanlığına Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Eskişehir Mıntıka Kumandanlığına Atıf Bey, 23. Fırka Kumandanlığına Ömer Lütfi Bey getirildiler. Harbiye Nazırı Mersinli Cemal Paşa, Batı Cephesinde yaptığı yeni düzenleme ile 23. Fırkayı Konya da bulunan 12. Kolorduya bağladı. Heyet-i Temsiliye yaptığı çalışmalar neticesinde 23. Fırkayı kendi denetimi altına aldı. 23. Fırkanın 68. Alayı bir taburu eksik olarak Uşak a yerleşti. 8 Ocak 1920 tarihinde 23 Fırkanın kumandanlığına Aşir Bey tayin edildi. Fırkanın içinde milis tümeni de vardı. İbrahim Bey in isteğiyle kurulmuş olan Uşak Hücum Taburu Ocak 1920 tarihinde milis tümeninin içinde yer aldı. Yunanlılar silah zoruyla Sevr Antlaşmasını Osmanlı Devletine kabul ettirebilmek için 22 Haziran 1920 tarihinde taarruza başladılar. Yunan kuvvetlerinin bir kolu Bursa tarafına, bir kolu da İzmir in doğusuna doğru harekete geçti. 29 Ağustosta Uşak ı işgal etti. Yunanlılar Uşak a girdikleri zaman eşraftan ve köylülerden pek çoğunun evlerini yağmaladılar. Ayrıca işgal sırasında Yunan askerleri pek çok kişiyi öldürdü. Bu katliamda ne suç tespiti yapıldı ne de mahkeme kararı alındı. Yunanlılar işgalden sonra şehre yerleşmek için bazı evlere el koydular. Uşak ta yerli halkı sindirmek gayesiyle nüfuzlu kişileri, Atina ve Yunan adalarındaki esir kamplarına sürdüler. Sürgüne gönderilen 300 kadar vatandaşımız ay sürgünde kaldılar. Bunlar Kuvayı Milliyeye katıldıklarından dolayı sudan bahanelerle suçlandılar. 29 Ağustos 1920 de işgal edilen Uşak, iki yıl iki gün süren Yunan işgalinden 1 Eylül 1922 günü kurtuldu. Milli mücadele yıllarında Uşak, maddi ve manevi bakımdan zarara uğramasına rağmen, Cumhuriyet Türkiyesi nde ilk girişimlerle sanayi hamlesini başlatmıştır. Osmanlı devrinde Hüdavendigar Vilayetinin Kütahya Sancağına bağlı bir kaza olan Uşak, 20 Nisan 1924 tarihli 491 Sayılı Teşkilat-i Esasiye Kanunu ile yapılan idari düzenlemede yine Kütahya Vilayetinin bir kazası olarak kaldı. Türkiye Cumhuriyetinin yeni idari yapısı içinde Banaz, Sivaslı, Karahallı ve Ulubey Nahiyeleri, Uşak Kazasına bağlandı. 9 Temmuz 1953 tarih ve 6129 Sayılı kanunla vilayet haline getirilen Uşak a. Manisa ilinden Eşme ilçesi bağlandı. Nahiyeler ilçe statüsüne getirildi.

9 DAMLA PROJESİ NEDİR? Gençlerin maddi karşılık beklemeden, başka bir çıkar beklentisi içinde olmadan, ailesi ya da yakın çevresi dışındaki bireylerin yaşam kalitesini artırmak veya genel olarak toplumun yararına olduğu düşünülen bir hedefe ulaşmak için, yalnızca içinden gelerek ve doğru olduğuna inanarak, bir toplumsal girişime destek olmalarını sağlamak amacıyla başlatılması hedeflenen bir projedir. Damla; logosundan da anlaşılacağı gibi, logonun içinde bulunan lale sevgi ve barışı temsil ediyor iken uzatılan eller ise dünyadaki bütün gençlerin ellerinin birleşmesini anlatmaktadır. Yani damla, aslında sadece Türkiye bazlı değil, aynı zamanda dünya gençlerinin bir araya gelerek yaptıkları bir çalışmadır. Bu projeye katılan bütün gençler, oluşturacağımız okyanusun sadece birer damlasıdır. Aynı ülkede aynı şehirlerde yaşamıyor olabilirler, fakat aynı gökyüzünün altında aynı yıldızlara baktıklarının farkındadırlar. Proje ile ülkemiz üniversitelerinde öğrenim gören yerli ve yabancı gençlerin Ağustos 2016 tarihleri arasında gönüllülük esasına göre ziyaret edecekleri 3 ilde (Eskişehir, Afyonkarahisar ve Uşak) 10 gün boyunca düzenlenecek olan çeşitli etkinlikleri gerçekleştirme, yöre halkını tanıma fırsatı bulacaklardır Ağustos 2016 tarihleri arasında Eskişehir, Ağustos 2016 tarihleri arasında Afyonkarahisar Ağustos 2016 tarihleri arasında da Uşak illerinde gerçekleştirilmiştir. Proje, katılımcı 36 gencin Afyonkarahisar da planlanan etkinlikleri bitirdikten sonra, 26 Ağustos 2016 tarihinde Uşak a geçmesiyle devam etmiştir. 26 Ağustos 2016 tarihinde Uşak ta planlanan etkinlikler bittikten sonra katılımcılar ikamet ettikleri illere geçmişlerdir.

10 Proje ile yerli ve yabancı gönüllü gençler, ülkemizi, proje kapsamındaki illeri, yöre halkını ve o yöredeki farklı kültürleri daha iyi tanımaları sağlanmaya çalışılmıştır. Bölge hakkında gençlerle halk arasında dayanışma sağlanacak ve kültürler arası kaynaşma imkânı elde edilmiştir. Proje Kapsamında: Ağustos 2016 Uşak Erkek Dönemi İllerde Gerçekleştirilecek Etkinlikler: Huzurevi Ziyareti, Şehitlik Ziyareti, Sevgi Evi Ziyareti, Kur an Kursu Ziyareti, Köy Ziyareti, Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Ziyareti, Dezavantajlı Aile Ziyareti

11 PROJEDEKİ GÖNÜLLÜLÜK FAALİYET VE TEMALARI HUZUREVİ ZİYARETİ ŞEHİTLİK ZİYARETİ SEVGİ EVİ ZİYARETİ KUR AN KURSU ZİYARETİ KÖY ZİYARETİ ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ ZİYARETİ DEZAVANTAJLI AİLE ZİYARETİ

12 TEMA 1 HUZUREVİ ZİYARETİ Güzel anıları geride bıraktığımız bir huzurevi ziyaretinin ardından toplu bir fotoğraf karesi

13 AMAÇ: Yaşlılarımıza karşı saygıyı ve ödevlerimizi hatırlamak ve hatırlatmak İleride herkesin yaşlanabileceğini göstererek, bu konuda empati kurabilmeyi sağlamak Yaşlılarımızın tecrübelerinden faydalanmak Yaşlılarımızın unutulmadığını göstererek onlara moral vermek Gençlerin, yaşlılara vefa borcu olduğunu göstermek UYGULAMA: Uşak Huzurevi yetkilileri Damla Projesi katılımcılarını karşılayarak, kurum ve huzurevinde kalan yaşlılar hakkında katılımcılara kısa bir bilgi vermiştir. Bu kısa bilgilendirmenin ardından katılımcılara yaşlılara verilmek üzere daha önceden hazırlanan karanfiller ve şapkalar dağıtılmış, katılımcılar da huzurevinde kalan yaşlıların yanına dağılarak yaşlılarla tanışma, sohbet etme, onların deneyimlerinden faydalanma imkânı bulmuştur. Sıcak ve samimi bir ortamda geçen ziyarette huzurevinden ayrılma zamanı geldiğinde bazı katılımcıların huzurevinden ayrılırken, ayrılmak istemediği, bir süre daha huzurevinde kalmak istediği gözlemlenmiştir. Damla Projesi Gönüllülerinin Görüşleri; bu ziyaretlerin en güzel yanı, yaşlılarımızın yüzündeki tebessüm ve onların hayır duasını almak olsa gerek. Bundan daha büyük bir zenginlik olabilir mi? bir amca, bizleri ziyarete geldiğinizde bizlerin dertlerini dinliyorsunuz, bizlerle konuşuyorsunuz. Burada yalnız olmadığımızı hatırlıyor ve rahatlıyoruz. KAZANIMLAR Unuttuğumuz, belki de göz ardı ettiğimiz yaşlılarımızı hatırlama Projenin amacına da uygun olarak yaşlılarımızın gönüllerine dokunma Akran dışı sosyallik kazandırma Yaşlılarımızın hayati tecrübelerinden, kendi hayatımıza dair çıkarımlarda bulunmak Sevmek, mutlu olmak, üretmek gibi kavramların yaşı olmadığını öğrenmek Daha önce huzurevi ziyaretinde bulunmayan katılımcıların, huzurevlerinin ziyaret edilmesi gerekliliği yönünde farkındalık oluşturmak.

14 TEMA 2 ŞEHİTLİK ZİYARETİ Gönüllülerimiz, Uşak ta şehitlerimiz için dua etti Uşak Şehitliği nin ardından uğrunda can vermekten çekinmeyeceğimiz Ay Yıldızımızın önünde toplu bir fotoğraf karesi

15 AMAÇ: Katılımcılarda farkındalık oluşturmak Bu vatan uğruna can veren şehitlerimizi anmak UYGULAMA: Uşak Şehitliği ziyaret edilmiştir. Her katılımcıya şehitliklerin üstüne serpmesi ve kuşların yemesi amacıyla bir miktar buğday verilmiştir. Temizlik ve sulama işlemleri bittikten sonra toplanılarak tüm şehitlerimiz için dualar edilmiştir. Damla Projesi Gönüllülerinin Görüşleri; şehitliğe giderken vatanımızı düşündük. Kaç şehit düşmüştü bizim için. Mezarlara buğday tohumlarını atmak çok güzel bir hismiş. Tanımadığın bir insana hayır yapmak çok güzel bir şey. Hangi dinden, dilden, milletten olduğu farketmez. Allah, hepimizi aynı topraktan yaratmadı mı? onlar için ne yapsak az. Bizler için canını feda etmekten çekinmeyen kahramanlarımızı hiç umutmamalıyız. KAZANIMLAR Bir insan için sadece yaşarken değil öldükten sonra bir şeyler yapılabileceğinin gösterilmesi İslamiyet te ve Türk toplumunda çok değerli bir yeri olan şehitlerimizi anma ve onlara duyduğumuz minneti bir kez daha hatırlama ve hatırlatma Şükür, muhasebe ve kardeşlik duygularının pekiştirilmesi Sorumluluklarımız hususunda vicdan muhasebesinin yapılması

16 Uşak Şehitliği nde gönüllülerimiz şehitlerimiz için dua ederken

17 TEMA 3 SEVGİ EVİ ZİYARETİ Güzel anıların ardımızda bıraktığımız bir ziyaretin ardından toplu bir fotoğraf karesi

18 AMAÇ: Başta merhamet ve şefkat olmak üzere insani değerleri pekiştirmek Onların yaşamdaki çabalarının farkında olduğumuzu anlatabilmek Akran dışı sosyallik kazandırma Sevgi evlerinde kalan çocuklara moral ziyareti Empati kurarak çocukların hayatlarındaki zorlukları paylaşmak Sevgi evlerinde kalan çocuklarla diyalog kurmak, kaynaşmak Biyografik paylaşımlar yoluyla rol model olmak ve onlarda farkındalık oluşturmak UYGULAMA: Aile ve Sosyal Politikalar Uşak İl Müdürlüğü ne bağlı sevgi evleri Damla Projesi gönüllüleri tarafından ziyaret edilmiştir. Ziyaret yapılmadan önce ziyaretle ilgili tüm resmi izinler alınmıştır. Sevgi evlerinde çalışan uzman personel de ziyaret esnasında hazır bulunmuştur. Ziyaret esnasında küçük yaş gruplarındaki çocuklarla oyunlar oynanmıştır. Çocukları incitebilecek konuşmalardan sakınıldığı gözlenmiştir. Sevgi evinde kalan çocuklarla katılımcılarımız arasında sıcak ve samimi bir ortam oluşmuştur. Sevgi evinden ayrılırken de, sevgi evinde kalan çocukların katılımcılarımızdan ayrılmakta zorlandığı gözlemlenmiştir. Damla Projesi Gönüllülerinin Görüşleri; bir çocuğu salıncakta sallarken, bizim evde de park var ama salıncak yok dedi. Babam çok zengin olduğunda bana özel salıncak alacak demesi beni çok etkiledi. Çünkü küçük kardeşimizin babası yoktu. sevgi evindeki çocuklar günahlarını acaba peşin mi ödedi bir an durdum ve düşündüm. bugün kendime yeni kardeşler edindim. Hiç birini umutmayacağım. Umarım ileride çok mutlu olurlar ve çok güzel birer aileleri olur.

19 KAZANIMLARI: Hem katılımcılar hem de umut evlerindeki çocuklar açısından farklı insanları ve hayatları yakından görme Değişik kültürlerle tanışma zihinsel çoğulculuğun gelişmesi. Yaşamın amaçlarına yönelik farkındalık oluşması. Şükür, muhasebe ve kardeşlik bağlarının pekişmesi. İnsanlık sevgisi Kişisel muhasebe Sahip olduklarının değerini anlama İnsanlara rol model olma

20 TEMA 4 KUR AN KURSU ZİYARETİ Fatih Kur an Kursu ziyaretinde gönüllülerimiz, küçük kardeşleriyle oyun oynadı Kur an Kursu ziyaretinde gönüllülerimiz küçük kardeşleriyle dualar etti

21 AMAÇ: Çocuklarla diyalog kurmak ve kaynaşmak Çocuklarda farkındalık oluşturmak Çocuklara biyografik paylaşımlar yoluyla rol model olmak Çocuklarla nitelikli zaman geçirmek Bilgi ve beceri paylaşımında bulunmak İslam ümmetinin farklı coğrafyalarından gelen bireylerin kaynaşması Birlik ve beraberlik duygusu Yurtdışında eğitim görmenin, yabancı dil öğrenmenin çok da zor olmadığını uluslararası katılımcılar vasıtasıyla göstermek Akran dışı sosyallik UYGULAMA: Fatih Yatılı Erkek Kur an kursu ziyaret edilmiştir, kurs görevlileri Damla Projesi gönüllülerini karşılayarak kurs hakkında bilgi vermiştir. Kursta eğitim gören çocuklarla bir araya gelinmiştir. Çocuklara şapka ve balon dağıtılmıştır. Çocuklarla oyunlar oynanmış, sohbet edilmiş ve ileriye dair konuşmalar yapılmıştır. Gönüllülerimiz çocuklara rol model olmaya çalışmış ve kendi hayatlarından örnekler vermiştir. Farklı kültürlerden gelen bireyler arası kültürel kaynaşma göze çarpmış olup, Kur an kursuna giden çocuklar farklı coğrafyalardan gelen abilerini tanıma onların kültürlerine dair bilgilenme şansına sahip olmuştur. Daha sonra hep birlikte dualar edilmiştir. Çocuklarla ve gönüllü gençlerimiz arasındaki sıcak ve samimi ortam göze çarpmıştır. Damla Projesi Gönüllülerinin Görüşleri; Kur an kursunda kültürel kaynaşma oldu. Farklı kültürlerden, medeniyetlerden gelen gönüllüler çocukların ilgisini çekti. Özellikle Afrika kıtasından gelenler. Onlarla birlikte olmak çok güzeldi. Küçük kardeşlerimizle dua etmek Kur an-ı Kerim okumak çok özel bir duyguydu.

22 KAZANIMLAR: Hem katılımcılar, hem de Kur an kursundaki çocuklar açısından farklı insanları yakından görme Değişik kültürlerle tanışma, zihinsel çoğulculuğun gelişmesi İnsanlık ailesine aidiyet, hoşgörü, paylaşım, gönüllülük konusunda duygusal ve fikirsel kıvılcımların yakalanması Yaşamın amaçlarına yönelik farkındalık oluşturması Yurtdışında eğitim görmenin, yabancı dil öğrenmenin çok da zor olmadığını örneklerle gösterilmesi Şükür, muhasebe ve kardeşlik bağlarının pekişmesi

23 Kur an Kursu ziyaretinin ardından toplu bir fotoğraf karesi Kur an Kursu ziyaretinden sıcak bir fotoğraf karesi

24 TEMA 5 KÖY ZİYARETİ Samatlar Köyü ziyaretinde gönüllümüz köy sakinleriyle sohbet ederken Gönüllülerimiz Samatlar Köyü nde küçük kardeşiyle sıcak bir sohbet esnasında

25 AMAÇ: Birlik ve beraberlik duygusu Halkla bütünleşmek Farklı kültürlerden insanların aynı ortamda buluşması Kültürlerarası kaynaşma Uluslararası katılımcılara Türk misafirperverliğini göstermek Köy yaşamının yerinde gösterilmesi UYGULAMA: Damla Projesi gönüllüleri Uşak ta Samatlar Köyü nü ziyaret etmiştir. Köy sakinleri gönüllülerimizi oldukça sıcak bir şekilde karşılamış ve çeşitli ikramlarda bulunmuştur. Köy meydanında uzun uzun köy sakinleriyle sohbet eden gönüllülerimiz, daha sonra gruplara ayrılarak köydeki haneleri ziyaret etmiştir. Samatya Köyü sakinleri uluslararası katılımcılara Türk misafirperverliğiyle ilgili çok güzel örnekler sunmuştur. Daha sonra tekrar köy meydanında toplanan gönüllülerimiz köy sakinleriyle sohbet etmiş, onlara kendilerini ve kültürlerini tanıtma imkânı bulmuştur. Gün içinde şehir merkezinde tanışılan zor durumdaki bir ailenin durumu köy sakinlerine anlatılmış olup, köy sakinlerinden aileye çeşitli gıda yardımları yapılması konusunda söz alınmıştır. Bu durum da gönüllülerimize yardım etmek ve yardımseverlik konusunda güzel bir örnek olmuştur. KAZANIMLAR Paylaşma bilinci Mutlu olmak Şükür, muhasebe ve kardeşlik duygularının pekişmesi Yardımseverlik duygusunun tadına varılması Akran dışı sosyallik kazandırma

26 Samatlar Köyü ndeki ziyaretin samimiyeti insanların yüzüne yansımış Gönüllülerimiz en küçük gönüllümüzün yüreğine sevgi tohumları atarken

27 Samatlar Köyü ziyaretinin ardından köy sakinleriyle vedalaşırken Güzel anılarla ayrıldığımız Samatlar Köyü nden toplu bir fotoğraf karesi

28 TEMA 6 ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ ZİYARETİ Çok özel anılarla ayrıldığımız özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinden toplu bir fotoğraf karesi

29 AMAÇ: Engelleri ortadan kaldırmak Her sağlıklı insanın, engelli adayı olduğunu hatırlatmak Engelli insanın da toplumdan ayrı bir birey olarak değerlendirilmemesinin farkındalığını oluşturmak İstenildikten sonra her şeyin yapılabileceğinin gösterilmesi Engelli bireylerin yanında olup onlara destek vermek Kısa süre de olsa dünyaya engellilerin penceresinden bakmak UYGULAMA: Uşak Engelli Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi yetkilileri Damla Projesi gönüllülerini karşılayarak, kurum ve kurumda eğitim gören engelliler hakkında gönüllülere bilgiler vermiştir. Kurumdaki engelli bireyler gönüllülerimize halk oyunu, şarkı söyleme gibi çeşitli gösteriler yapmışlardır. Her gösterinin ardından gönüllülerimiz, engelli bireyleri ayakta alkışlamışlardır. Gösterilerin ardından gönüllülerimiz ve engelli bireyler bir süre sohbet etmişlerdir. Daha önce hiç karşılaşmayan bu iki grubun arasındaki sıcaklık ve samimiyet göze çarpmıştır. Engelli bireylerin sosyalizasyonu konusunda gönüllülerimiz üzerlerine düşen görevi yerine getirmiştir. Tüm bu etkinlikler kurumda çalışan uzmanların gözetiminde yapılmıştır. Damla Projesi Gönüllülerinin Görüşleri; yaptıkları her gösterinin ardından onları ayakta alkışlamak çok önemliydi. Onların gözündeki ışığı, yüzlerindeki mutluluğu görmek paha biçilemez bir duyguydu. Hele ki gözleri dolan kardeşlerimizi görmek Ayrılmak gerçekten çok zordu. KAZANIMLAR Engelli bireyin neler yapabileceğinin uygulamalı olarak gösterilmesi Toplumda göz ardı ettiğimiz engellilerin hatırlanması Bir şeyler yapmaya hiçbir şeyin engel olamayacağı Biz duygusunun vurgulanması Şükür, muhasebe ve kardeşlik bağlarının pekiştirilmesi Engellilerin topluma adaptasyonu ve sosyalizasyonuna yardımcı olunması Engellilere yaklaşımın nasıl olması gerektiğinin öğrenilmesi

30 TEMA 7 DEZAVANTAJLI AİLE ZİYARETİ

31 AMAÇ: Dezavantajlı aileler konusunda toplumda farkındalık oluşturmak Merhamet ve şefkat gibi insani duyguları pekiştirmek Dezavantajlı ailelere moral ziyaretinde bulunmak Zor durumdaki insanlara bir nebze de olsa yardım edebilmek Bir insanın daha önce hiç görmediği yardıma muhtaç bir insana yardım edebilmesinin gerekliliği ve yardım etmesinin mümkün olabileceği hususunda farkındalık oluşturmak UYGULAMA: Uşak Gençlik Merkezi tarafından daha önce belirlenen dezavantajlı ailelerin evlerine ziyaretler yapılmıştır. Damla Projesi gönüllüleri gruplara ayrılarak, grupların başında yetkili kişilerle birlikte ziyaretler yapılmıştır. Bu ziyaretler esnasında dezavantajlı ailelere çeşitli hediyeler verilmiş, ailelere projeyle ilgili bilgilendirilmiştir. Sıcak ve samimi bir ortamda gönüllüler kendileri ve ülkeleri ile bilgiler vermiş olup, kültürler arası bir tanışma ve kaynaşma amacı güdülmüştür. Damla Gönülülerinin görüşleri aile ziyaretinde küçük bir çocuk dua ediyordu. Allah ım savaşlar dursun, çocuklar ölmesin, insanlar çöplerden yiyecek toplamasın Ailenin elindekilerle yetinme çabası dikkate değerdi. Çok kanaatkârlardı. Bizlere hep tebessüm ettiler ve hep şükrettiler. KAZANIMLAR: Farkındalık duygusu, Şefkat, merhamet, yardımseverlik ve iyilikte bulunma değerlerini tecrübe etme İnsanlık sevgisi Kişisel muhasebe Sorunları yerinde görüp tecrübe etme Sahip olduklarının değerini anlama

32 GENEL SONUÇ ve ÖNERİLER Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan Damla Projesinin bireysel ve grup görüşmelerinde elde edilene verilere bağlı olarak gönüllük, çıkar gözetmeden yardımda bulunma ve farkındalık oluşturmak gibi temel hedeflerine ulaşma konusunda büyük ölçüde başarılı olduğunu ifade etmek gerekir. Uşak ayağında 3 günlük faaliyet ve etkinlikler hem katılımcılar hem de proje kitlesi üzerinde çok etkili duygular oluşturmuştur. Bu bağlamda: Proje her şeyden önce gençler arasında gönüllülük ve yardımlaşma anlamında derin bir farkındalık oluşturmuştur. Proje gençlere farklı kültür ve etnisitelerle tanışma ve kaynaşma fırsatı sağlamıştır. Uşak a ilk defa gelen gençler bu bölge hakkında ilk elden sağlam bilgilere ulaşma imkânına kavuşmuştur. Proje sayesinde gençlerin kişisel olgunlukları derinleşmiş, birikimleri zenginleşmiştir. Gelenekleri tanıma, tecrübe etme anlamında önemli deneyimler ve yaşantılar icra edilmiştir. Proje sayesinde gruptaki çeşitli konulardaki ön yargı ve peşin hükümler izale olmuştur. Yaşam tarzları ve geleneksel değerler bağlamında kendinden izler bulan gençlerde ortak bir medeniyetin parçaları olduğu fikri pekişmiştir. Samimiyet, misafirperverlik, paylaşımcılık ve şükür önemli moral değerler olarak gençlerde yerleşmiştir. Gençlik Spor Bakanlığı hakkında gönüllülerin fikirleri değişmiş toplumsal yarar sağlayan bu tür projeler için bakanlığa yönelik olumlu kanaatler ifade edilmiştir. Gençlik Spor Bakanlığının bu projesi gençler arasında gönüllülük fikrini derinleştirmiş benzeri projelerde yer alma fikri oluşmuştur. Projenin faaliyetleri grupta erdemli olmak, hayatın verdiklerini kabullenmek, toplumsal adalet, yardımsever olmak, geleneklere saygılı olmak, dünyada barış istemek, sorumluluk sahibi olmak, alçakgönüllü olmak, çevreyi korumak, manevi bir hayat, gerçek arkadaşlık gibi temel insani değerlerin olgunlaşmasına imkân sağlamıştır. Projedeki yemek hizmetleri, ulaşım ve barınma hizmetleri kısmi eleştirilere rağmen grupça yeterli görülmektedir. Projede zaman yönetimi ve programa uyma konusunda bazı eleştiri ve öneriler söz konusudur. Sonraki programlarda dikkate alınmalıdır. Proje sayesinde hem grup içinde hem de bölge halkıyla bütünleşme ve kaynaşma imkânı oluşmuştur.

33 Katılımcılar; projeye katıldıktan sonra eksik taraflarını gördüklerini, projeden öğrendikleriyle bu eksikliklerini gidermeye çalışacaklarını belirtmişlerdir. Katılımcılarla yapılan görüşmelerde projenin devam etmesi teklif edilmekte ve gençler böyle projelerde tekrar yer almak istediklerini belirtmektedir. Damla projesi önemli yararlar sağlayan bir gönüllülük faaliyetidir. Farklı kültürlerin kaynaşması, unuttuğumuz manevi değerleri su yüzüne çıkarma çabası açısından için son derece önemlidir. Bireylerin ben duygusunun ağır bastığı bu dönemlerde biz duygusunun hatırlatılması, topluma faydalı birer birey olma açısından katılımcılarda ve çevrede farkındalık yaratması projenin sağlayacağı en önemli yararlardandır. Yukarıda da belirtildiği üzere katılımcıların iç dünyasında eksik kaldığını düşündükleri yönlerini tanıma ve tamamlama açısından oldukça faydalı olduğu söylenebilir. Bu 36 gönüllü genç yaptıklarıyla, yaptıklarının da katkısıyla gelecekte içinde yaşadıkları topluma faydalı olacak işler yapma hususunda oldukça yüksek potansiyele sahiptir. Çünkü projenin yoğun temposuna rağmen hiç yorulmadan çalışan gönüllüler ileride her türlü zorlukta taşın altına elini koymaktan çekinmeyecektir. Bireysel ve toplumsal olarak yüksek düzeyde fayda sağlama potansiyelli Damla Projesinin devam etmesi son derece uygundur.