Business Spotlight Ocak - Şubat 2007

Transkript

1 Business Spotlight Ocak - Şubat 2007

2 2 Iҫerik Yeniler ile iҫ iҫe 14,00 (4) Iskoҫya 15,05 (4) Ölünebilecek hamburger 14,55 (5) Bir iş adamı gibi görünmek 16,15 (5) Inişler ve ҫıkışlar 13,75 (6) Buster Martin 29,80 (7) Kathrin Hauger 31,95 (9) Organik gıdalar 70,85 (11) Uzun yolculuk 11,70 (15) Organik gerҫekler ve rakamlar 9,55 (15) Bir gelir kesintisini kabul eder miydiniz? 54,00 (16) Akan paralar 16,05 (19) Yetenekler arayışı iҫerisinde 15,95 (19) Bir yerlere bir köprü 16,15 (20) Başlıkların arkası 25,85 (21) Afrika`daki kurtlar 17,95 (23) Ingiltere tek başına bu krizi ҫözemez 14,45 (24) Ispanyol gurme patlaması 25,70 (24) Yaşamak iҫin ҫalışmak 82,85 (25) Yeni Libya 27,85 (31) Hukuksal konuşmak 49,40 (33) Sorunların ҫözümünü bulmak 83,50 (36) Indra Nooyi 68,80 (43)

3 3 Adria Furnham 28,65 (47) Yeni bir marka tecrübesi 13,70 (49) Kısaca 13,80 (50) Ne okuduǧum 13,05 (50) David Ogilvy kim di? 17,75 (51) Cildimizi koruyalım 52,40 ( 51) Eamonn Fitzgerald en son trentler ile ilgili 28,80 ( 54) Uzay 10,80 ( 56) Diş tıbbı 10,85 (56) Işıklandırma 11,05 (57) Tasarım 6,05 (57) Tarım 18,45 (58) Ev ödevini yapmak 64,50 (59) Benim evim benim ofisim 10,60 (62) Durum incelemeleri 8,80 (63) Okul denetimleri 9,50 (63) Röportaj 21,90 (63) Ani resim ҫekme kararı 52,35 (64) Ben Evenstad 9,05 (67) Eǧitim 12,30 (68) Bir ҫok işi belli bir zaman dilminde yapmak 11,90 (68) Kitap 9,10 (69) Kanada`da ҫalışmak 9,85 (69) Toplam 1171,05

4 4 Yeniler ile iҫ iҫe Eǧer gercekten deǧiştirmek istiyorsanız, tabii ki her zaman iҫin deǧiştirebilirsiniz. Yeni yılın başlangıcı ile hala derinlerde sembolik bir şeyler var. Amerika`da 2007 yılının kasım ayında gerҫekleşen seҫimlerin sonuҫ`larına bakıldıǧında siyaset`e geri dönüş gibi görünüyor. Bu durum hem Cumhuriyet`ҫilere hem Demokrat`lara meydan okuyacak. Ingiltere hükümeti`nin baş ekonomisti, Sir Nicholas Stern`in, raporuna göre şüphe`siz küresel ısınmanın tehlikeleri ile ilgili daha ciddi bir tartışma olacak. Ve organik ürünler dünya üzerinde ҫevresel etki yaratarak kuşkusuz daha yoǧun tartışılacak. Geҫen sene Business Spotlight dergisinde bir takım deǧişiklikler meydana geldi. En önemli deǧişiklik dergi`nin sene`de altı kez yayınlanma kararı. Fakat bunun haricinde ücretsiz bir şekilde websitemizden indirebileceǧiniz hafta`lık audio podcast`larımızı yayına sunduk ve Yunanistan ile Ukrayna`da Business Spotlight`ın yeni baskısını yayınladık yılı iҫin bir kaҫ deǧişiklikler daha yaptık. Almış olduǧumuz deǧerlendirmeler doǧrultusunda Business Spotlight plus ҫalışma kitabımızın kalitesini yükselttik. Bunun haricinde audio CD`imizin iҫeriǧini abonelik karşılıǧında websitemizden indirebilirsiniz. Deǧerlendirmelerinizi almaktan memnuniyet duyarız ve geҫen senelerdeki fikirleriniz ve desteǧiniz iҫin teşekkür ederiz. Iskoҫya Daǧlık bölge` nin başarı öyküsü Uzun seneler önce Iskoҫyalı`lar ülkelerini terk edip Ingiltere`ye iş bulmak iҫin gittiler. Şu an trent tam tersine gelişmekte, ҫünkü gittikҫe fazla Ingiliz Iskoҫya`ya daha iyi bir yaşam ümidi ile göҫ ediyorlar. Leeds` den Angela Willliams Knoydart`ın daǧlık bölgesinde beş sene yaşadı. Günlük trafik`ten ve stress`den bıkmıştım ve ҫocuklarım iҫin daha kaliteli bir yaşam istiyordum, diye Williams The Guardian` a anlatıyor. Bir sürü Ingiliz`in geҫen senelerde kasaba`ya göҫ ettiǧini söylüyor. Herkesin burada az ҫok yeni sakinli olarak görüldüǧü bu yer eşsiz. Iskoҫya`nın ilk bakanı, Jack MC Connell bu trent` i

5 5 tersine dönmüş beyin göҫü olarak tanımlıyor. MC Connell nüfus artışı`nın 2003 yılında dünya`nın her bir yanından göҫ` ü desteklemek amacı ile başlatılan hükümet`in Fresh Talent politikası üzerine gerҫekleştiǧini söylüyor. Önümüzdeki iki sene`de toplam`da insan Iskoҫya`ya göҫ etti. Yaklaşık üҫ de ikisi Ingiltere`den geliyordu. Hükümet`in gelişim ajansı Highlands and Island Enterprise (HIE) büyüme`nin büyük kısmı en önemli şehir`lerde gerҫekleşti. Highland`in başkenti, Inverness, son kırk sene`de nüfusu`nun insan`a katlandıǧını yaşadı. Şehrin doǧusunda yaklaşık yeni gelenler iҫin önümüzdeki 30 sene`de bir ҫok yeni şehir planlandı. Ölünebilecek hamburger Üҫ sene önce Jeff Weinstein Santa Monica, Kalifornia` daki evinden ҫok fazla uzak olmayan bir hamburger restoran`ı aҫtı. Weinstein bu yeri aile` sinin yemekler`de eşlik edebileceǧi bir yer olarak tanımlıyor. Fakat bu restoran o kadar büyük bir başarıydı ki Weinstein Amerika` nın genelinde 600 franchise restoran`ı aҫmayı planlıyor. Reklam yapmasına gerek yok. Bu konsept o kadar aǧız`dan aǧız`a konuşuldu ki, şu an herkes tarafından biliniyor. Müşteriler `den fazla yemek ҫeşit`lerinden kendi gurme hamburger`lerini yapmak üzere seҫebilirler. Restoran ilk üҫ ayın`da bir zarar yaptı. Geҫen sene GQ dergi` sinin Ölmeden önce yemeniz gereken 20 hamburger listesinde yayınlandı. Oprah Winfrey Show`da hamburger` lerden bahsedilirken restoran`ın satış miktarı $ `dan $ `a kadar yükseldi. Kısa zaman önce Weinstein Amerikan`ın Franchising`in dedesi olarak bilinen Lou Gurnick tarafından arandı. Önümüzdeki üҫ sene iҫerisinde Kalifornia`da ilk 60 restoran`ı aҫmayı planlıyorlar. Bu restoran`ı müşteriler`in ne kadar hızlı benimsediklerini ve sevdiklerini görüyorum. diye Weinstein Business Week` e anlatıyor. Eǧer bu kadar insan bu konsep` ti sevdiyse, o zaman bence bu restoran`ları onların ayaklarına kadar getirmeliyiz. Bir iş adamı gibi görünmek Ruben Vardanian Moskova`da kişisel nedenlerden dolayı bir Iktisat Okulu aҫacaǧını iddia ediyor. Benim ҫocuklarımın en azından Barcelona, Londra, Amerika veya Moskova`da okuma şansları olması

6 6 gerekiyor. diye 38-yaşındaki işadamı Financial Times`a anlatıyor. Vardanian Troika Dialog, Rusya`nın en güvenilir ulusal yatırım banka`sının, genel müdürü. Yüksek makam`da arkadaşları olduǧu ve bir okul`un finansmanı iҫin 12 Rus oligarch` ve iki Rus olmayan şahısları yatırım iҫin ikna ettiǧi söyleniliyor. Yatırımcılar`ın arasında Hindistan`da bulunan Sun Grup holding`in genel müdürü Shiv Vikram Khemka ve Ingiliz futbol kulübü Chelsea`nin sahibi Roman Abramovich bulunuyor yılında Skolkovo Moscow yönetim okulu kurslarını vermeye başlayacak ve 2008 yılında tam gün bir MBA programı sunacak yılında Moskova` nın batısında kampüs aҫılacak. Ermenistan`da doǧan Vardanian okul`un bir üniversite gibi deǧil bir işletme gibi yürütüleceǧini ve 2015 yılı iҫin kar sınırının aşılacaǧını söylüyor. Profesörlere uzun vadeli iş anlaşmaları sunmak yerine aylıkları prim sistemiyle ödenecek. Okul`un başarısı Vardanian`a göre mezun ettiǧi yenilikҫi iş adamların sayısından ölҫülebilecek. Rusya`da daha fazla insan`ın risk üstlenmesi iҫin onları motive edeceǧiz. diyor Vardanian. Yeni işletmeleri finanse edebilmek iҫin okul`un 40 $ milyon geliri risk finansma fonu`na yatırılacak. Vardanian yeni okul`unun banka`sının uyguladıǧı kuralların aynısını izleyeceǧini söylüyor. Okul`un başarı, netlik, ve iyi bir işletme`ye sahip olacaǧını da ekliyor. Inişler ve ҫıkışlar Tüketici Fiyat Endeks araştırmasına göre ürünler ve hizmet`lerden oluşan sepet fiyatı degişti. Bu sepet fiyat`ı enflasyon`u ölҫme birimi olarak görülüyor. Fakat Avustralya`nın yeşil partisi, CPI`ın raporuna göre son on sene`nin geҫim masraflarının ve düşük gelirli insanlar`ın üzerindeki enflasyon etkisi` nin yanlış yansıtıldıǧını söylüyor. CPI verilerine göre 1996 yılından beri fiyat`lar ortalama olarak 29,6 % yükseldi. Bilgisayar, televizyon ve elektronik cihaz`lar gibi bazı ürünlerin fiyat`ları da düştü. Bu arada arabalar`ın fiyatları da düştü. Fakat hayat iҫin gerekli olan ürünler`in fiyatları enflasyon oranından daha hızlı bir şekilde yükseldi. Kamu taşıma araҫların bilet fiyat`ları ve tıbbi bakım ile ҫocuk bakımı gibi önemli hizmetler`in fiyatları da bir artış gösterdi. Bunun haricinde meyve, sebze ve ekmek gibi temel gıda ürün`lerin fiyatları da yükseldi. Yeşiller`in strateji danışmanı, Richard Denniss, alım gücünü belirlemek iҫin en gerekli ürünlerin

7 7 fiyat`larının kullanılması gerektiǧini söylüyor. Düsük gelirli insanlar artan gıda fiyatları sonrasında ucuz elektrik ürünlerini satın alarak karşılık veremiyorlar. diye Denniss raporunda yazıyor. Buster Martin 100 yaşı ile ҫalışmayı bırakmayı düşünmüyor. Ingiliz Buster Martin hayat`ta daha bir ҫok şeyi gerҫekleştirmek istiyor. Şu an ki işi: Güney Londra, Lambeth`de Pimlico Plumbers adında bir şirket iҫin küҫük taşıma araҫlarını temizliyorum. Medya bizi asil temizleyiciler olarak adlandırıyor, ҫünkü müşterilerimizin ҫoǧu zengin ve ünlü, fakat ben kesinlikle asil deǧilim! Yaş ve aile: 100 yaşında. Eşim Iriana 1955 yılında vefat etti ve ben yeniden evlenmedim. Başka bir bayanı eşim kadar mükemmel bulamam. Kendisi ile 17 ҫocuǧumuz oldu. Kaҫ tane torunlarımızın ve torunlarımızın torunlarının olduǧu ile ilgili hiҫ bir fikrim yok. Ev: Fransa`nın baska bölgesinde dünya` ya geldim, fakat üҫ aylık iken 1906 yılının noel`inden iki gün önce Ingiltere`ye götürüldüm. Anne babamı hiҫ görmedim ve ҫocukluk yıllarım Cornwall` daki bir yetimhane`de geҫti. Londra` ya 1916 yılında geldim ve o zamandan beri burada yaşıyorum. Gelir: Ne kadar kazandıǧımı söylemek istemiyorum. Yarım gün ve işlerin yoǧun olduǧu günlerde ҫalıştıǧım iҫin hafta`dan hafta`ya deǧişiyor. Tatiller: 35 sene askeriye`deydim. Böylece bütün dünya` yı gezip görmek istediklerimi gördüm. Bugün tatil yapmak istiyorsam, o zaman Cornwall`a geri dönerdim. Ҫalışma saatleri: Işverenim ne zaman isterse, fakat perşembe günleri deǧil, ҫünkü o gün emeklilik maaşımı alıyorum. Bu mesleǧi seҫmemin nedenleri: ҫünkü ev`de oturmaktan canım sıkılmıştı. Uzun seneler pazar`da ҫalıştım ta ki 97 yaşında emekli

8 8 olana kadar. Fakat bir kaҫ ay sonra ҫıldırdım ve bu imkan oluştuǧunda hemen kullanmaya karar verdim. Işimin en sevdiǧim yönü: Insanlar ҫok nazik ve kibir`den uzak. Bunun haricinde beni dinҫ tutuyor olması benim hoşuma gidiyor. Işimin en az sevdiǧim yönü: Bu işin sevmediǧim hiҫ bir yönü yok. Eǧer para helal bir şekilde kazanılmış ise, hiҫ bir iş benim iҫin kirli olamaz. Gerekli olan yetenekler: Zor şartlar altında ҫalışabilmek zorundasınız ve görevi ciddi almak zorundasınız. Iş` e başladıǧım günden beri en önemli deǧişiklikler: Nereden başlamam gerekiyor? Bugün`ün genҫleri geҫmiş` te var olan aynı iş anlayışına sahip deǧiller. Eǧer bu anlayışa sahip olsalardı, o zaman bu ülke ҫok büyük bir ülke olurdu. Konuşulan diller: Ingilizce ve biraz Cornish. Iş dışında en önemli ilgi alanları: Okumak, ҫengel bulmaca ҫözmek ve birahane` ye gitmek. Bugünler`de televizyonu da ҫok seviyorum. Hedefler ve hayaller: Hiҫ bir zaman hırslı olmadım. Hiҫ bir zaman her hangi hayallerim olmadı. Her zaman hayat`ı olduǧu gibi kabul ettim ve şimdiye kadar hiҫ pişman olmadım. Pişmanlıklar: Hiҫ bir pişmanlıǧım yok. En büyük başarılar: Belki bu yaşam mücadelesini yarasız tamamlamak. Ve bazı insanlar beni 100 yaşıma girdiǧim iҫin tebrik ediyorlar. Fakat her iki durumun şans işi olduǧunu söyleyebilirsiniz. Hayat`ta en fazla öncülük tanıdıǧım konu: Geҫmiş`te iyi bir eş ve baba olmaktı. Şu an mutlu ve aktif olmak. Bunun dışında görgü kurallarının da önemli olduǧunu düşünüyorum yaşgünümde bir televizyon şovuna davet edildim, fakat beni bir buҫuk saat beklettiler.

9 9 Bu iyi görgü kuralları örneǧi deǧildi, böylece dışarıya ҫıktım ve birahane`ye gittim! Hayalimdeki iş: Hayatımda bir ҫok işı yaptım ve hepsinden de keyif aldım. Benim tavsiyem: Eǧer işinizi sevmiyorsanız, o zaman o işi yapmayınız! Kathrin Hauger Geҫenlerde bir uҫak yolculuǧunda, yeni tuhaf bir his keşfettim. Işimi halletmekte hiҫ bir sorun yaşamadım. Hayır, ekonomik sınıf` ta oturmuyordum. Bunun yerine sürekli ҫalışmayı denememeye karar verdim. Ve neden? Uҫak yolculuǧu esnasında bilgisayar kullanacak kadar ҫılgın iseniz meydana gelebilecek durumları aşaǧıda sıralıyorum: 1. Ayaǧa kalkınız ve gidiniz: Bir hastalıǧı olan ve her 20 dakika`da tuvalet`e giden bir kişi`nin yanında uҫaǧın koridorun`da oturuyorsunuz. Her ne zaman bilgisayarınızı kapatmak zorunda kalırsanız, eşyalarınızı toplayınız ve kişi`nin gelmesini bekleyiniz. Kendisine oturma yerlerini deǧis tokuş yapmayı önerdiǧinizde, kendisi pencere` den dışarıya bakmayı tercih ettiǧini söylüyor. 2. Hiҫ bir ҫıkış yolu yok. Eǧer pencere` nin yanında oturacak kadar şanslıysanız, aniden bagaj yerindeki ҫantanızın iҫerisinde önemli USB- cihazınızı, evraǧınızı veya ek baterinizi unuttuǧunuzu fark ettiǧinizde yoǧun bir şekilde ҫalışmaya başlayacaksınız. Koridor daki oturma yerinde oturan kişi huzur iҫinde horlamasına ve uҫuş saatinin geri kalan kısmı iҫin uyandırılamamasına raǧmen sizin iҫin ҫok geҫ olacaktır. 3. Meraklı komşular: Yanınızda oturan bey` in dergi`sini kenara koyduǧunu ve bunun yerine utanmadan ekranınıza baktıǧını fark ettiǧinizde telaşlı bir şekilde bilgisayarınıza veriler vermeye başlayacaksınız. Bunun dikkatiniz iҫin ҫok iyi olmadıǧını size temin edebilirim. (En azından sizin dikkatiniz iҫin, komşunuz gayet iyi konsantre olabiliyor gibi görünüyor). 4. Kapsama alanı dışında: Eǧer kucak bilgisayarınızı, kaǧıtlarınızı, kalemlerinizi, yastıǧınızı battaniye`nizi ve bütün okuma

10 10 materyal`lerinizi kucaǧınıza aldıǧınızda, bir şeyler ҫok kolay bir şekilde yere düşebilir. Ve uҫak` taki kısıtlı yer ile asla bu eşyaları yoga yapmadan kaldıramazsınız. 5. Iҫme sorunları: Bu Murphy` nin yasası: ne zaman iҫecekler servis edilirse uҫaǧınız bir hava yıǧınına ҫarpacak ve bu nedenden dolayı eşyalar bir kaҫ dakika iҫin şiddetli bir şekilde sallanacak. En kötü sallanma uҫuş görevlisinin komşunuza domates iҫeceǧini tam bilgisayarınızın üzerinde verdiǧinde gerҫekleşecek. Bu bir trajedi` de sona erebilir. 6. Bebek sorunu: Büyük ihtimal her uҫak şirketi`nin en azından bir aǧlayan bebek taşımak zorunda olduǧunu biliyorsunuzdur. Bu ҫocuǧun hemen yanınızda oturması ҫok yüksek. Eǧer hiҫ şansınız yok ise ve özellikle havalimanından direkt bir toplantıya gidiyorsanız, bu ҫocuk üzerinize kusacaktır. Bu olayı yaşayan bir kişi ` yi biliyorum. Ve şu an en az bir yedek takım giysi ile seyahat ediyor. 7. Bebek sorunu: ҫocuklar biraz büyüdüklerinde, hepsi seatkickeritis döneminden geҫiyorlar. Eǧer bu canavar`lardan bir tanesi arkanızda oturuyorsa, iki Scotch ısmarlayınız ve iş yapmayı unutunuz. 8. Sohbet zamanı: Her olayı bir sohbet imkanı gibi gören kimseler var. Eǧer böyle bir kimse`nin yanında oturuyorsanız, bilgisayarınızı aҫmanız bir dizi soru` yu beraberinde getirecektir. Örneǧin: Bunun fiyatı ne kadar?, Ne iş yapıyorsunuz? ve herşeyden ilginҫ olanı ҫalışıyor musunuz? Bu insanlar ile başa ҫıkabilmenin tek yolu onları göz ardı etmek. On dakika sonra bunların bir ҫoǧu mesaj`ı alıp kendi kendileriyle konuşmaya başlayacaklar. 9. Kullanılmış bateriler: Pazılarınız ve dört ek bateri`yi taşıyacak paranız olması şartı ile bilgisayarınızın baterisi uҫuşun sonuna kadar yetmeyecek. Ve en kötü anında sizi yarı yolda bırakacak. 10. Bütün neşe`yi kaybetmek: Işinize odaklanmanız seyahat`i bir macera haline getiren olayları yaşayamamanıza neden olacak. Geҫenlerde böyle iş olmayan bir gün` de benim günler sonrası gülmeme neden olan bir olay yaşadım. Küҫük bir uҫak` ta bulunuyorduk ve uҫuş görevlisi güvenlik kurallarını elindeki kaǧıt`tan okuyordu. Bu uҫaǧın bir tuvalet`i var, diye okuyor.

11 11 Kapı`ya göstererek hemen burada diyor. Ondan sonra önemli bir hususa deǧiniyor: Şu an devre dışı. Organik gıdalar Hala yeşil mi? Ingiltere`de gittikҫe fazla müşteri biyolojik şekilde yetiştirilmiş gıdaları tercih ediyorlar. Fakat bütün bu biyolojik ürünler nereden geliyor? Bu aşırı ithal ihtiyacı büyük gıda ürünü şirket zincirleri`nin eko bilanҫo fikri ile nasıl baǧdaşlaşıyor? Alex Renton bilgilendiriyor. Ingiltere`deki organik ürünlerin satışları beklenilenin üzerinde artmakta, ve yediǧimiz her hangi bir şey`in piyasa`sından daha hızlı büyümekte. Ҫevre vakfı Soil Association`in verilerine göre Ingilizler 2005 yılında organik ürün iҫin 1,6 milyar sterling (2,38 milyar) harcadılar. Bu 2004 yılına nazaran 30%`luk bir artış demek. Bu kurum 2006 yılı iҫin bu oranın daha da yüksek olmasını bekliyor. Fakat yurt iҫinde yetiştirilen organik ürünlerin talebi supply` dan daha hızlı büyüdüǧü ve süpermarket`ler bazen dünya`nın bir diǧer ucundan daha fazla ithal edilen ürün sattıkları iҫin yeni bir etik soru doǧuyor: organik ürün hala yeşil mi? En azından bir kaҫ durumlarda cevap hayır gibi görünüyor. 105 sterling miktarındaki organik ürün piyasasındaki senelik büyüme 1995 yılında bütün uyarıları iҫinde barındırıyor. Organik ürün kıtlıǧından kaynaklanan etiket dolandırıcılık ile ilgili artan raporlar var. Endüstri` nin bir kaynaǧına göre geҫenlerde süpermarket zinciri Sainsbury`s Ingiliz talebini karşılamak üzere sadece 30% organik süt bulabildi. Bunun haricinde dana eti, domuz eti ve meyve bir sorun teşkil ediyor. Süpermarket`ler Ingiltere`nin organik elmaları`nın sadece 40% `nı satın alabiliyorlar. Bir başka diǧer Ingiliz zinciri, Tesco, organik dana eti` ni Arjantinya`dan getittiriyor. Organik ürün yaygınlaşmasında süpermarket`ler önemli bir etken haline geldiler (ürünlerin 76% `sı süpermarket`ler sayesinde satılıyor) ve Ingiliz ҫiftҫi`lerin talebi karşılayamamaların nedeni süpermarket zincirlerinin hata`sından kaynaklanıyor. Sıkı satın alma pratikleri seneler boyunca tarım gelirlerini düşük tuttu ve organik tarım beklentilerine nazaran yatırımın düşük olmasına neden oldu. Bu ve başka nedenlerden dolayı 2005 yılında Ingiltere`deki organik ürün üretimindeki tarım alanı 8%

12 12 düştü. Artan talep daha fazla ithal ihtiyacı demek ve 2005 yılında süpermarket`ler salata ve sebze`lerin üҫ` de ikisini ve yurtdışından üҫ de birinden fazla diǧer sebzelerden satın aldılar. (Toplam`da süpermarket`ler 2005 yılında sattıkları organik ürünlerin 34%`nü ithal ettiler). Böylece ekolojik duyarlılıkları olsun olmasın kışın ortasında Ingiliz tüketicileri taze marul almayı bırakmadılar. Fakat ithal girişimleri organik ürün gelişimi iҫin daha önemli etik sorunları beraberinde getiriyor. Bir bakıma ticaret yapan insanlar yerel ürünler yeni organik ürün olma yolundalar diyorlar, ҫünkü ürünün nereden geldiǧi ekolojik duyarlılıǧı olan insanlar iҫin önemli. Daha iyi bir tarımı olan temiz bir gezege`nin finansmanına katkı` da bulunma fikrini düşünmeksizin organik ürünleri ҫeşitli nedenlerden dolayı satın alıyorlar. Şu an yerel yeni bir durum deǧil: her zaman organik filozofi` nin bir parҫası. Soil Association`u 60 sene önce kuran sayın Eve Balfour bugün hala geҫerli olan filozofik prensipleri inşa etti. Bunlardan biri: Eǧer taze ürün canlılar iҫin önemli ise, o zaman bu ürün sadece bizim topraklarımızda deǧil aynı zamanda tüketicinin bulunduǧu topraklarda da yetiştirilmesi gerekiyor. Eǧer bu daha az ithal demek ise ve ihracatlar üzerinde uzun vadeli etki bırakıyorsa, o zaman sanayi ürün üretiminin gereksinimlerine uyum saǧlaması gerekiyor. Her ne olursa olsun olanlar senaryo` nun tam tersi. On sene önce 5 isҫi ile başlayan bu kurum şu an 200 eleman ҫalıştırmakta ve 8,8 milyon sterling deǧerindeki ciro`larını dünya`nın her bir yerinden gelen ürünleri organik ürün sertifikalamasıyla kazanıyorlar. Buzdolabıma baktıǧımda Tesco şirket`i tarafından Ekvador`dan getirilen organik karides` ler görüyorum. Her birey Atlantik`ten buraya getirilen ürünler esnasında üretilen 0,77 ton karbon emisyonundan sorumlu. Böylece benim 225 gram karideslerim yüksek karbon emisyonlarına sebebiyet veriyorlar. Wales` den bir ҫiftҫi ve Soil Association`un genel müdürü, Patrick Holden, bu tür konulardan dolayı endişe ediyor. Bu piyasanın en uҫ noktasına geldik. Şu an milyonlarca insan organik ürünleri iҫten inanarak alıyorlar. Fakat zorlu bir aşamadan geҫilmesi gerekiyor: endüstrileşmiş organik üretimi yerine organik tarımı desteklememiz gerekiyor. Gıda ürünleri ve tarım iklim deǧişikliǧinin sorunları aҫısından ҫok önemliler. Ondan sonra bu kurumun dünya`nin bir ucundan diǧer ucuna binlerce mil taşınan ürünleri neden sertifika ettiǧini sordum. Benim görüşüme göre Ingiltere`de mevcut olan

13 13 ürünlerin neden ithal edildiklerini aҫıklamak ҫok zor. Ithal edilen organik dana eti`ni satın almak mantıklı deǧil. Süpermarket`ler Ingiliz dana eti üretimine yatırım yapmış olsalardı daha iyi olurdu. diyor Holden. Soil Association Ingiltere`de bulunabilen ve ithal edilen ürünlerin sertifikalanmasını neden redd etmiyorlar? Holden Bence sertifikasyon`u bir ithal engel`i olarak kullanamayız. Sınırı nerede ҫekmemiz gerekir? Ben daha ҫok dünya üzerinde gerҫekleştirilen ürün naklilinin pahalılaştırılmasından yanayım, yani yeni korunma politikası. Fakat burada da hava kargo`su sorunu ile karşılaşmaktayız. Kurumun büyük süpermarket`ler ile yakın ilişkisi bu kurumu büyük gıda ürünleri üreten şirket`lere karşı eylemci olarak gören tüketiciler tarafından tuhaf bulunduǧunu söylediǧimde iҫini ҫekiyor. Süpermarket`lere ilişkin iki görüşü savunabilirsiniz. bunların hepsi` nin bir bastard olduǧunu söyleyebilirsiniz. veya Süpermarket` ler biziz, onlar bizim istediklerimizi yansıtıyor ve onların deǧişmesi bizim elimizde. Ben son görüşü savunuyorum. Kontrol` ün bizim elimizde olduǧunu düşünüyorum. Böylece bizim izlediǧimiz politika yapıcı bir tartışma niteliǧi taşıyor. Eǧer gerekli olursa, piyasa liderini eleştirecek. Benim görüşüme göre Tesco` nun daha az iҫin daha fazla politikası başından beri yanlış, daha ҫok daha fazla iҫin daha fazla olması gerekir. Organik ürünleri masrafların altında satmak Ingiliz tarımı`nın direǧini oluşturan karışık, küҫük aile ҫiftlikleri iҫin ҫok zararlı olduǧunu düşünüyorum. Ingiltere Avrupa ve Amerika`daki diǧer yerlere nazaran organik ürünlerinin hükümet tarafından deǧil de baǧımsız kurumlar tarafından denetlenmesi konusunda eşsiz. Bazı eleştiriler sistemimizin modern olmadıǧı görüşünde. Tabii ki büyük organik ürün piyasası bizim güven bazlı mekanizmalar ile yaptıǧımız senelik denetimler`den daha yüksek beklentiler iҫerisinde olabilirler. Yüksek miktarlar`da üretilen organik ürünler gittikҫe kirlileşiyor. Amerikan dev`i Whole Foods Market mümkün olabilecek 80 organik süpermarket` lerinin ilkini ilkbahar` da Ingiltere` de aҫacak. Whole Foods Fresh and Wild zinciri` nin altı alışveriş merkezini 2004 yılında satın aldılar. Tesco kendi ürünlerinin ismini deǧistirmek iҫin kendi organik ürün yelpazesinin üretimine Whole Foods adı ile başlayarak marka ismini kullanmaya başladılar. Eǧer Tesco ve Sainsbury`s piyasa`ya yeni atılan şirket`lerin organik ürün iҫin hava yolları kattetiklerini ıspatlayabilirlerse, o zaman bu savaş`ta ekolojik duyarlılıǧı olan

14 14 tüketiciler iҫin önemli bir avantaj elde etmiş olacaklar. Sonuҫ olarak geҫen hafta`larda büyük süpermarket`lerin bir sürü girişimleri söz konusu. Tesco organik dana eti üretimini destekleyeceǧini ve bütün organik eti`ni Ingiltere`den alacaǧını söylerken, Sainsbury`s Ingiliz elma üreticilerine maddi destek vereceǧini söylüyor. Bu sene Sainsbury`s 40 milyon yarım litre organik süt satacak ve gelecek sene 50 milyon süt satmayı planlıyor. Ihtiyaҫ`ları o kadar yüksek ki organik ürün üretmeyi söz veren, fakat bu süreci henüz tamamlamayan ҫiftlikler`den bu süpermarket zincirler`i süt ve elma satın alıyorlar. Whole Foods Market`in yerel bölge`sinin genel müdürü David Lennon yerel ürünleri ilk önce depo` ya koyacaklarını söylüyorlar veya eǧer herşey mevcut ise yerel bir alternatif söz konusu. Bundan dolayı alışveriş merkez`lerindeki en iyi elmaların güney Afrika`dan gelmesine raǧmen ilk bahar`da her ne kadar yeşil tüketiciler iҫin eski ve ҫirkin de olsalar Ingiliz üretimi elma`lar da olacak. Lennon Whole Foods`da 20 sene önce biz hippie iken ҫalışmaya başladı. O zaman`ın deǧerleri- gıda ürünlerinin üretimini ve tüketimini deǧiştirme isteǧi - deǧişmedi. Kendisinin söylemiş olduǧu ve Ingiltere`ye kadar varan mesajı: Eǧer bir ҫiftҫiyseniz ve küҫük kalmak istiyorsanız, o zaman ürünlerinizi bize satın. Kuzey Amerika`da Whole Foods kendisini dünya` nın doǧal ve organik gıda ürün`lerinin en büyük perakendeci`si olarak tanımlıyor. 181 süpermarket ile 2005 yılı ciro` su 5$ milyar tutarındaydı. Bir ҫok sendika karşıtlı küҫük rakip şirket`ler oluştu ve bazı eleştirmenler bu şirket`ler ve diǧer büyük şirket`ler arasında hiҫ bir fark göremiyorlar. Amerikalı yazar Nina Planck gibi bazı organik uzmanları Londra` nın ilk ҫiftҫilik piyasasını kurdular ve bu deǧişimin daha ҫok tarım endüstrisinden, gıda ürünü perakendeciler ve organik ürün üretiminin kurallarını hazırlayan Amerikan ticaret bakanlıǧı tarafından kaynaklandıǧını düşünüyorlar. Amerikan muhabiri Michael Pollan Organik ürün bizim umduǧumuz alternatif olma yolunda. Bu görüşe Soil Association` un genel müdürü Holden katılmyor. Kendisi mücadele etmeye kararlı: Büyük şirket`ler ve bazı ticari kurumlar ile olan sorunlardan dolayı hedefim`den taviz vermeyi düşünmüyorum. Fakat ҫalışmalarımızı yoǧunlaştırmamız lazım. Geҫen yirmi sene`de yaptıǧımız bütün iş uzun vadeli tarım politikasi iҫin ikna edici bir piyasa yaratmış olmamız. Gıda ürün daǧıtımını hedef almaya başlamadık, diyor kendisi. Bu yerel ürün satın alma politikası`nın

15 15 hizmet`lere eklenmesi gerektiǧi ve gıda ürünü`nün gerҫek hikayesi`nin anlatılması anlamına geliyor. Bu ҫok önemli. Bu deǧişimin devamlılıǧını temin edebilmeliyiz, ҫünkü gezegen`i daha iyi yapabilmek aҫısından büyük bir önem`e sahip. Uzun yolculuk Ingiltere`de satılan organik ürün ve nereden geldikleri Elmalar: Yeni Zelanda` dan ithal ediliyorlar, kilometrelik bir yolculuk. Aynı mesafe` yi uҫak ile katteden bir yolcu 3,1 ton karbon diyoksit üretiyor, yaklaşık ortalama bir Ingiliz ev`in sene` de elektrik kullanımında ürettiǧi karbon diyoksit miktarı kadar. Dana et`i: Arjantinya` dan ithal ediliyor ve bazen Avustralya kadar uzak, en az kilometrelik bir yolculuk. Şekerpare: Zimbabwe`den ithal ediliyor, yaklaşık kilometrelik bir yolculuk. Patatesler: Israil`den ithal ediliyorlar, kilometrelik bir yolculuk, Ingiliz patates kurumu Ingiltere` nin sene`de yaklaşık ton patates ithal ettiǧini tahmin ediyor. Ingiltere sezon`u ithal`ler dahil. Karidesler: Endonezya` dan ithal ediliyorlar, kilometrelik bir yolculuk. Karides`ler yoǧunluk ile Asya`nın güneydoǧu bölgesinde yetiştiriliyorlar. Organik gerҫekler ve rakamlar 16.7 milyar sterling (24.7 milyar): 2005 yılında satılan organik gıda ürünlerin ve iҫecek`lerin tahmin edilen küresel deǧeri Üҫ`e bir: Hiҫ bir zaman organik gıda ürünü satın almadıklarını söyleyen Ingiliz yetişkinlerin oranı 40%: Ingiltere`de yetiştirilmiş ve Ingiliz süpermarket`lerde satılan organik elma`ların oranı 400: rutin bir şekilde geleneksel ҫiftҫilikte kullanılan biositler`n miktarı. Bebek gıda ürünlerinde, ıspanak, kurutulmuş meyve, ekmek, elmalar, tahıl ve patates`lerde yüksek doz`da biosit izleri bulundu.

16 16 Bir gelir kesintisini kabul eder miydiniz? Bir gelir kesintisini kabul ederdim, ҫünkü yaptıǧım işı seviyorum. Eǧer bir daha yapmak zorunda kalsam, bir daha yapardım. Bu benim iҫin sadece varsayıma dayalı bir soru deǧil yılında Pennsylvania`daki danışmanlık şirketinde bilgisayar programı geliştiricisi işimi kurtarmak amacı ile 25%`lik gelir kesintisini kabul edip etmeyeceǧim soruldu. Ben o zaman kabul ettim ve şu an ҫalıştıǧım işyerinde aynı durum ile karşı karşı` ya kalsam, yine kabul ederdim. Neden? Ҫünkü yaptıǧım işi seviyorum. Şirket websitemizin kullanıcı-konforluk ekibinin müdürü` yüm. Bu da ҫalışanların şirket ile olan iletişimlerini kolaylaştırmanın benim işim olduǧu anlamına geliyor. Insan yaptıǧı işi ve ne anlama geldiǧini hissetmesi lazım - başka hangi iş daha fazla zevk verebilir? Ve bu benim hissettiǧim şekil. Herşey` den önce para`dan daha önemli konular var. Arkadaşım Mark` ın söylediǧi gibi: Insanlar para istediklerini söylüyorlar, fakat bu doǧru deǧil. Bu para`yı memnuniyet`le olumlu duygusal tecrübeler iҫin harcayacaklar. Ve bu doǧrudur-gelirlerimiz yükseldikҫe ne yapacaǧız? Daha güzel bir araba, daha büyük bir ev, daha iyi bir MP3-cihazı satın alıyoruz. Fakat bunun iҫin ne kadar ҫalıştıǧınızı da düşünün: daha iyi bir strateji yapmasını sevdiǧiniz işi bulmak ve finansal durumunuzu ona göre düzenlemek olur. Bu benim yapmış olduǧum iş ve hiҫ bir zaman daha mutlu olmamıştım. Şu an ҫalıştıǧım şirket uluslararası elektronik cihaz üreten bir şirket ve bana sadece aylıǧımı ödemiyor, benim iҫin ayriyetten eǧitim kurslarını finanse ederek yatırım yapıyor. Bu yatırımın karşılıǧını işimle ilgili olan kitap, Internet günlüǧü ve dergi okuyarak verdim. Bu bir vermek ve almak durumu ve şirket`in maddi durumu kötüleşecek olursa şirket`ten o kadar kolay ayrılacaǧımı düşünmüyorum. Gelir kesintilerin herkesi vurabileceǧini biliyor olabilirim, fakat genel olarak kabul edebileceǧimi düşünüyorum. Benim görüşüme göre verimlilik herkes`in işi, fabrika seviyesinden şirket` in en üst seviyesine kadar yılında yavaşlayan ekonomi teknoloji sektörünü ҫok aǧır bir şekilde vurdu. Meslektaşlarıma ve bana 25%` lik bir gelir kesintisi veya iş kaybetme riskini göze alabilip alamayacaǧımızı sordular. Bu durumu ekip olarak tartıştık ve kabul etmeye karar verdik. Benim iҫin bu karar oldukҫa kolaydı, ҫünkü

17 17 şimdiye kadar birlikte ҫalışmış olduǧum en iyi ekipler`den bir tanesiydi. Birlikte kalabilmek uǧruna bir gelir kesintisini kabul etmek hiҫ söz konusu bile deǧildi. Beni yanlış anlamayın: beni maddi aҫıdan etkilediǧinden deǧil, fakat bu durum daha da kötü bir şekilde gelişebilirdi. Eşimin ҫalışmaması, ҫocuklarımızın, ipoteǧimizin ve araba taksitlerimizin ve ҫok fazla faturalarımızın olmaması beni şanslı kılıyor. Birlikte ҫalıştıǧım bir ҫok kişi`nin aile`lerini maddi aҫıdan desteklemeleri gerektiǧini ve bu durumdan ne kadar olumsuz bir şekilde etkilendiklerini gördüm. Benim iҫin bu durum az deǧişiklikleri beraberinde getiriyor: Kitap ve CD gibi ek harcamalarımı azalttım ve birikimlerimi kullanmaya başladım. Yaklaşık altı ay sonra başka bir yerde iş teklifi aldım, fakat şirket` ten ayrılma kararımın maddi durum ile hiҫ bir ilgisi yoktu. Benim ayrılışım, her ne olursa olsun, meslektaşlarımın tam gün aylık alabilmelerine vesile oldu. Işverenlerime yaptıkları işten dolayı saygı duyuyorum. Kolayca iҫlerimizden birini iş` ten ҫıkartabilirlerdi, fakat doǧru işi yaptılar: yanımıza gelip ne yapmak istediklerimizi sordular. Şirket`in bizi bir arada tutabilmek iҫin bulduǧu ҫözüm müthiş bir olay` dı. Iş yerinizi kurtarmak iҫin gelir kesintilerini göze alır mıydınız? Elisabeth Ribbans farklı cevaplar aldı. Memnuniyet`le kabul ederdim, ҫünkü garsonluk ve aşҫılık işimi gerҫekten ҫok seviyorum, fakat ҫocuǧumu yalnız yetiştirdiǧim iҫin maddi aҫıdan az para ile geҫinemiyorum. Bir eşim ve iki gelirim olmuş olsaydı, o zaman kesin olarak işimi kurtarmak amacı ile bir gelir kesintisini kabul ederdim, fakat şu an ki durum bunun imkansız olduǧunu gösteriyor. Tek gelirli insan olarak, böyle bir kararı o kadar kolay alamazdım. Saat`te 5,50 sterling (yaklaşık 8,15 ) kazanıyorum ve okul tatilleri arasında on yaşındaki kızım Annie `nin ҫocuk bakımı iҫin saat`te 3 sterling ödemek zorundayım, böylece sene`nin belli zamanlarında maddi durumun biraz zorlaştıǧını görebiliyorsunuz. Yazın altı hafta gibi bir süre iҫin kemerleri biraz sıkmamız gerekiyor, fakat bu durumun her zaman üstesinden gelemiyorum. Aylıǧım diǧer cafe`lerde ve yerel küҫük dükkan`larda ödenilen aylıklar ile karşılaştırıldıǧında iyi görünüyor. Eǧer işı bırakmak zorunda kalsam, ne yapabileceǧimi bilemezdim. Böyle küҫük bir kasaba` da ҫok fazla

18 18 seҫeneǧiniz yok. Kendimi bir ҫok iş`e yönlendirebilirim, fakat bu iş yakınlarda olması gerekiyor, ҫünkü iş saat`leri okul saatleri ile uyuşması gerekiyor ve geҫimimizi saǧlayabilmemiz iҫin yeterince aylık sunması gerekiyor. Eǧer böyle bir durum ile karşı karşı` ya kalsam, bu hususu düşünmek isterdim ve risk`i göze alıp kendim iҫin ҫalışmak isterdim. Fakat bunun iҫin yeterince cesaretli olduǧumu düşünmüyorum. Düzenli bir gelir`e ihtiyacım var, bu nedenden dolayı Annie` nin büyümesini beklemek zorundayım. Eǧer bu iş`ten ayrılmak zorunda kalsam, benim iҫin ҫok utanҫ verici olur. Bu ayaküstü yemekler satan dükkan evim`den sadece bir kaҫ mil uzaklıkta, bu da benim iş`e yürüyerek gidebileceǧim anlamına geliyor ve Annie`nin gittiǧi okul`un bulunduǧu kasaba`dan sadece bir kaҫ yüz metre uzaklıkta. Böylece bu durum ҫok pratik. Her gün iş`e gelip gitmeler olmadıǧı iҫin ne zaman ne de para harcıyorum ve beni ҫaǧırdıklarında okul` a gidebiliyorum. Bunun haricinde işimin başka bir ҫok sevdiǧim yönleri de var: ҫok huzur verici bir ortam, insanlar ile buluşmaktan zevk alıyorum- buraya hem turist hem yerliler geliyor, yemek yapmaktan ҫok hoşlanıyorum, ҫok eski sevimli bir bina` da bulunuyoruz ve harika bir işverenim var. Burada ҫalıştıǧımdan daha fazla saat ҫalışmak isterdim, fakat daha önce söylemiş olduǧum gibi bir kere okul bitişi saat 15.30`da ҫalışmaya başladıǧımda, aylıǧım ҫocuk bakım yerinde harcanıyor. Bazen okul tatilleri esnasında Annie ayaküstü yemekler yenilebilecek dükkana geliyor, fakat sonra canı sıkılmaya başlıyor ve kendisi etrafımda olduǧu zaman tam olarak işime odaklanamıyorum. Yeteneklerinin ҫalıştıǧın şirket ile birlikte bir dereceye kadar gelişip gerilediǧi görüşüne Jon ile birlikte katılıyorum. Eǧer işinizi seviyorsanız, o zaman işler zorlaştıǧı zaman yardım edebilmek zorundasınız. Fakat nasıl Jon`dan rica edilen 25%` lik gelir kesintisini kabul etmek zorunda kalırsam, bu okul tatilleri esnasında sadece saat`te 1 sterling`den biraz fazla para kazanacaǧım anlamına geliyor. En son istediǧim şey işimi kaybetmek. Bütün gün ev`de oturmak yerine daha ҫok işyerinde olmayı tercih ediyorum. Fakat, Allah`tan burası ҫok tanındık bir yer, böylece yakın zamanlarda bu soru` nun bana sorulmasını beklemiyorum.

19 19 Akan paralar Amerikan hükümeti dikkatsiz görev uygulaması ile Irak`lıların güvenini mi harcıyor? Bush döneminde Irak alehinde gerҫekleşen görev suistimali bir araya toplandıǧında ülke`nin yeniden inşa edilmesi adına bir ҫok fiyasko ile sonuҫlanan siparişler ile milyarlarca vergi ödeyenlerin paraları harcandı. Kaybolan sadece para deǧildi. Washington`un elektrik ve eǧitim sistemini onarma, su ve petrol daǧıtımını düzenleme ve saǧlık merkezlerini inşa etme sözünü yerine getirememesi skandal yarattı ve bir zamanlar aǧırbaşlı Irak`lıların Amerikan hükümetine karşı tavır almasına neden oldu. Iraǧın yapılanması görevini üstlenen Special Inspector General ofis` i tarafından son siparişler` in aҫıklandıǧı rapor yayınlandı. Bu ofis Kongre`nin iki sene önce Irak yapılanması iҫin seҫim`de onayladıǧı 18,4 $ milyar `in iҫerisinden 1,3 $ milyar (yaklaşık 1 milyar ) `yı göz` den geҫirdi. Bildirilen kaynaǧı belli olmayan masraflar 11% `den 55%`e kadar varıyor, sizin de bildiǧiniz üzere Halliburton şube şirketi KBR burada söz konusu. Bu kaynaǧı belli olmayan aşırı masrafların özel güvenlik masrafları olmadıǧı ortaya ҫıktı. Bu masrafların daha ҫok Iraǧa iş `in oluşmadan aylar öncesi işҫi ve teknik donanım aletlerin gönderilmesi nedeniyle verimsiz saat`lerden dolayı yükseldiǧi ortaya ҫıktı. Bu da baştan saǧma sipariş vermenin, vergi denetimi`nin ve genel anlamda denetim eksikliǧinin bir örneǧi. Ve bu örnek Washington`un Irak yapılanmasına ilişkin yaklaşımını başından beri gösteriyor. Yetenekler arayışı iҫerisinde Modern ekonomi kalifiye`li işgücü talebini nerede ve nasıl karşılayabilir? Ekonomi dünyasına bakınız ve iki husus`u fark edeceksinizdir: modern ekonomi beyin gücüne büyük bir önem veriyor. Bu durum şirket`ler, hükümet`ler ve bireyler iҫin farklı beklentilerin oluşmasına neden oluyor. Doǧal olarak şirket` lerin en önemli görevi rakip`lerine nazaran daha yetenekli insanlar ҫalıştırmak. Büyük olasılıkla şirket`ler daha fazla yarım-gün ve daha yaşlı işҫi ҫalıştıracaklar ve ҫalışanların ucuz göründüǧü yerlerde bile eǧitim iҫin daha fazla para

20 20 harcayacaklar. Hindistan`ın teknoloji dev`i Infosys`in eǧitim bütҫe` si şu an 100 milyar $ (yaklaşık 79 milyar ) ` ın üzerinde. Fakat hükümetler de davranmak zorundalar. Engelleri ortadan kaldırmak öncülük tanılınan bir iş: Amerika bile ülke`ye giriş izni verdiǧi ҫok yetenekli göҫmenlerin sayısını tespit ediyor ve bunun aynısını Japonya ve bir ҫok Avrupa ülkeleri de yapıyor. Fakat eǧitim konusu ҫok büyük önem taşıyor. Hindistan nüfusu`nun 40%`ı okuma yazma bilmez iken enformasyon teknolojisi ekonomisi hakkında ve ülke`yi fakirlik`ten kurtarma konusunu nasıl konuşabilir? Ve yetenekli insanlar maǧdurların taraflarını tutarak bu tartışmaya katkı` da bulunacaklar. Bir nedenden dolayı yetenekler takibin`den taviz verilmek istenilecek: daha fazla büyüyen eşitsizlik. Bazı toplumlar iyi ödüllendirilmiş galip fikrine imkan eşitliǧi olduǧu ve kaybedenler aҫık bir şekilde sistem`den kazanҫ saǧladıkları müddetҫe hoşgörü ile bakacaklar. Bir yerlere bir köprü Cumhuriyet` ҫilerin maǧlubiyetinden sonra parti` nin yeni insanlara ihtiyacı var mı? Eǧer Cumhuriyet`ҫilerin yollarından ҫıktıkları anı yakalamamız gerekirse, o zaman üҫ sene önce doktor tarafından yazılması gerekli olan ilaҫlar hakkında meclis`in oy verdiǧi güne gitmemiz gerekir. Muhafazakar`lar arasında bu yasa tasarısı bu kadar bilinmedik ki Cumhuriyet`ҫilerin liderleri tarih`te hiҫ görülmemis bir şekilde seҫimi üҫ saat iҫin uzatarak isteksiz üyeleri evet oy`yu vermeleri yönünde zorluyorlar. Cumhuriyet`ҫiler partisinin hata` larının bir başka örneǧi hedefli harcamaların geniş ҫaplı yaygınlaşması yılında Demokratlar 1500 proje uygulaması nedeniyle faturalara sebebiyet verdi ve Cumhuriyet`ҫiler bu durumu finansal skandal diye adlandırdılar. Cumhuriyet`ҫiler 10 milyar $ deǧerinden fazla $ harcamalar`a onay verdiler. Oy kaygısı yüksek olan bölgeler`de beş seҫmen`den sadece biri Cumhuriyet`ҫilerin hükümet harcamalarını kontrol altında tutarak daha iyi bir iş yapacaklarını söylediler ve neredeyse seҫmen`lerin iki katı Demokrat`ların daha iyi bir iş yaptıkları görüşünde. Geҫen hafta ayrı bir anket Amerikalıların 59%` nun 28% karşıt görüşlü olanlara nazaran daha az hükümet hizmeti ve daha az vergi talep ettiklerini ortaya ҫıkarttı. Ҫok fazla