ŞEKİL DEĞİŞTİREN UÇAKLAR VE GELECEK

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ŞEKİL DEĞİŞTİREN UÇAKLAR VE GELECEK"

Ilker Çağatay
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ŞEKİL DEĞİŞTİREN UÇAKLAR VE GELECEK PROF. DR. YAVUZ YAMAN HAVACILIK VE UZAY MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

2 Doğa [1] ve Onu Taklit Etmeye Çalışan İnsan [2] Şekil Değiştiren Uçakların Tarihçesi [3] YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 2/16

3 TÜBİTAK Projesi 107M103 Taktik İnsansız Hava Araçlarının Göreve Uyumlu Kanatlarında Kambur ve Burulma Etkisinin Çırpma ve Kontrol Yönünden Analizi Prof. Dr. Yavuz YAMAN Prof. Dr. Serkan ÖZGEN Assist. Prof. Dr. Melin ŞAHİN Assist. Prof. Dr. Güçlü SEBER Mr. Evren SAKARYA (MSc.) Mr. Levent ÜNLÜSOY (MSc.) Mr. E. Tolga İNSUYU (MSc.) Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü, ODTÜ Başlangıç: , Bitiş: YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 3/16

4 İHA özgün tasarımı, yapısal, aerodinamik, aeroelastik analizleri ile yer titreşim testleri ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümünde yapılmıştır. Üretim ve uçuş testleri TAI tarafından yapılmıştır. Kanat, kontrol yüzeyleri dışında konvansiyonel bir yapıya sahiptir. Kanat kontrol yüzeyleri menteşesiz, yüzeydeki akıma süreklilik sağlayan bir yapıya sahiptir ve firar kanadının hareketleri servo uyarıcılar yardımıyla sağlanmaktadır. YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 4/16

5 ODTÜ Tarafından Geliştirilen Konvansiyonel Olmayan Kontrol Yüzeyi YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 5/16

6 03 Şubat 2011 YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 6/16

7 FP7 Projesi, Grant Agreement: CHANGE, Combined morphing Assessment software using flight Envelope data and mission based morphing prototype wing development Prof. Dr. Yavuz YAMAN Prof. Dr. Serkan ÖZGEN Assoc. Prof. Dr. Melin ŞAHİN Assist. Prof. Dr. Ercan GÜRSES Miss Pınar ARSLAN (B. Sc.) Mr. Uğur KALKAN (B. Sc.) Mr. Harun TIRAŞ (B. Sc.) Mr. İlhan Ozan TUNÇÖZ (M. Sc) Mr. Yosheph YANG (B. Sc) Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü, ODTÜ Başlangıç: , Bitiş: YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 7/16

TEKEVER ASDS - Portugal (Koordinatör) DLR-Deutsches Zentrum für Luft-und Raumfahrt - Almanya ARA, Aircraft Research Association - İngiltere Universidade da Beira Interior - Portekiz

8 TEKEVER ASDS - Portugal (Koordinatör) DLR-Deutsches Zentrum für Luft-und Raumfahrt - Almanya ARA, Aircraft Research Association - İngiltere Universidade da Beira Interior - Portekiz Cranfield University - İngiltere Swansea University - Galler INVENT GmbH - Almanya Orta Doğu Teknik Üniversitesi- Türkiye Delft University of Technology - Hollanda YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 8/16

9 FP7 CHANGE Projesi YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 9/16

10 Projenin temel amacı uçuş kenarı kamburu, firar kenarı kamburu, kanat burulması ve kanat boyunca teleskopik değişim mekanizmalarını aynı İHA kanadına entegre edip, bir arada çalışmalarını sağlayabilecek bir mekanizma oluşturmaktır. ODTÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümünün projedeki sorumluluğu Firar Kenarı Kontrol Yüzeyi tasarımıdır. Yapısal modellemeler ve yapısal analizler CATIA and ANSYS programları; Aerodinamik analizler ise ANSYS /FLUENT programı, SU 2 açık kod programı ve proje kapsamında geliştirilen özgün yazılımlar kullanılarak yapılmaktadır. YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 10/16

11 Proje ile varılmak istenen sürekli aerodinamik verimlilik sağlayabilecek bir kanat kullanarak CO 2 ve NO x salımını en aza indirebilmektir. Landing-take-off-cycle sürecinde tüm uçuştaki yakıtın yaklaşık %5 ila %20 arasındaki bir miktarı tüketilmektedir [4, 5]. Yine tipik bir B uçuşunda tüm yakıtın sadece yaklaşık %16 lık kısmının seyirde tüketildiği belirlenmiştir [6]. Tüm bu veriler sadece seyir için eniyileştirilmiş bir kanadın diğer uçuş safhalarında aerodinamik olarak verimli olamayacağını göstermiş ve projenin başlatılmasına neden olmuştur. YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 11/16

12 ODTÜ Tarafından Geliştirilen Firar Kenarı Kontrol Tüzeyi YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 12/16

13 NACA6510 NACA 3510 Kalkış NACA3510 NACA 2510 Seyir ve Hızlı Uçuş ODTÜ Tarafından Geliştirilen Firar Kenarı Kontrol Tüzeyi NACA2510 NACA 6510 İniş YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 13/16

14 University Beira Interior, Kanat Boyu Uzaması DLR, Hücum Kenarı Kontrol Yüzeyi TUDelft, Kanat Burulması Swansea University, Adaptive Aspect Ratio (AdAR), Kanat Boyu Uzaması YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 14/16

15 [1] R. Ajaj, A. Keane, C. Beaverstock, M. Friswell, and D. Inman. Morphing Aircraft: The Need for a New Design Philosophy. In 7. Ankara International Aerospace Conference, METU, Ankara, Turkey, September paper AIAC [2] N. Gandhi, D. Ward, A. Jha, J. Monaco, T. Seigler, and D. Inman. Intelligent Control of a Morphing Aircraft. In Collection of Technical Papers - AIAA/ASME/ASCE/AHS/ASC Structures, Structural Dynamics and Materials Conference, volume 1, pages , 2007 [3] S. Barbarino, O. Bilgen, R. M. Ajaj, M. I. Friswell, and D. J. Inman. A Review of Morphing Aircraft. Journal of Intelligent Material Systems and Structures, 22(9): , 2011 [4] Rypdal, Kristin, Aircraft emissions, Good Practice and Uncertainty management in national greenhouse gas inventories, Background paper for the energy sector. [5] Innovative Cooperative Actions of RD in EUROCONTROL Programme CARE INO III; Dynamic Cost Indexing, Technical Discussion Document 4.2, Including climate impacts of NOX in a Dynamic Cost Indexing tool. [6] Technical Discussion Document 7.0; Outline instructions for calculating emissions and associated costs and impacts, Innovative Cooperative Actions of Research and Development in EUROCONTROL Programme CARE INO III; Imperial College London. YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 15/16

16 NOVEMOR (NOvel Air VEhicle Configurations: From Fluttering Wings to MORphing Flight) Kaldırma kuvvetinin arttırılması için birleştirilmiş gövde-kanat, en iyileştirilmiş kaldırma kuvveti ve manevra yeteneği için şekil değiştiren kanat yaklaşımları YAVUZ YAMAN, UZHAF 2015, 16/16

Benzer belgeler

Prof. Dr. Yavuz YAMAN, Prof. Dr. Serkan ÖZGEN, Doç. Dr. Melin ŞAHİN Y. Doç. Dr. Güçlü SEBER, Evren SAKARYA, Levent ÜNLÜSOY, E.

Prof. Dr. Yavuz YAMAN, Prof. Dr. Serkan ÖZGEN, Doç. Dr. Melin ŞAHİN Y. Doç. Dr. Güçlü SEBER, Evren SAKARYA, Levent ÜNLÜSOY, E. Tolga İNSUYU Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü Orta Doğu Teknik Üniversitesi