Kar koca bu duruma da al flm fllard.

Transkript

1 BECER KL C NLER Eski zamanlarda ülkenin birinde ihtiyar bir kundurac vard. Kar s ile birlikte köhne bir evde oturur, evin alt kat n da dükkân olarak kullan rd. Çocuklar olmam flt. Kendi hâllerinde yafl yorlard. kisi de iyi kalpli, komflular na karfl sayg l, yard msever insanlard. Ancak gün geçtikçe ihtiyarlayan kundurac - n n sa l da bozuluyordu. Bu nedenle yapt ayakkab lar gün geçtikçe, müflteriler taraf ndan be enilmez oldu. Kundurac n n sa l yerindeyken yapt ayakkab lar be enen kimi müflterileri, s rf ona yard m olsun diye arada bir u ray p bir ayakkab smarl yorlard. Ama, bu kadar ifl, evin geçimini sa lamaya yeterli olmuyordu. flte bu yüzden kundurac giderek fakirlefliyor, kar koca kuru bir ekmek ve çorbayla geçinmeye çal fl yorlard. Evleri de kendileri gibi yafllanm flt. Ço u bölümleri onar m istiyordu. Ama kim onaracak, hangi parayla onaracakt! Kar koca bu duruma da al flm fllard. 4 5

2 Durumlar ndan pek de flikâyetçi de ildiler. Birbirlerine karfl çok iyi davran yorlar, tüm zorluklara karfl birlikte direniyorlard. Zaman zaman umutsuzlu a kap lsalar da birbirlerine olan sevgileri onlar bu umutsuzluktan kurtar yordu. Bir gece yatmaya gitmeden önce, kundurac, elindeki son deri parças ile bir çift ayakkab yüzü kesti. Kar s na onlar göstererek: flte son deri parças n da kulland m, dedi. Yar n sabah dikece im. Ondan sonra ne yapaca m bilemiyorum. Elimde baflka deri parças kalmad hiç. Sat n almak için param z da yok. Ertesi sabah ayakkab c erkenden kalkt. Ayakkab lar haz rlamak için tezgâh n bafl na geçti. Bir de ne görsün! Tezgâh n üstünde ak l almaz derecede güzel bir çift ayakkab durmuyor mu? htiyar adam düfl gördü ünü sand. Dün gece yatmadan önce kesti i bu deri parças nas l olmuflta böyle güzel bir ayakkab durumuna gelmiflti! Ayakkab lar al p kar s na gösterdi: fiunlara bak, dedi. Bugüne kadar böylesine kusursuz, böylesine güzel dikilmifl bir ayakkab görmedim hiç. Kad nca z da buna çok flafl rd. Ayakkab y al p inceden inceye bakt. Gerçekten kusursuz bir ayakkab yd. Dikiflleri öyle düzgündü ki, ayakkab ya bakan, bir tablo seyreder gibi onu bir türlü elinden b - rakmak istemiyordu. Ayakkab c bu ayakkab lar dükkân n raf na koydu. Çok geçmeden dükkân n kap s aç ld. fi k bir bayan içeri girdi. htiyar ayakkab c ya: Vitrindeki ayakkab y görebilir miyim, diye sordu. Adamca z ayakkab lar getirip fl k bayana gösterdi. Kad n ayakkab lar eline al nca çok flafl rd. Aman Tanr m, dedi. Harika bir ayakkab bu. fiimdiye kadar böyle güzel bir ayakkab görmemifltim do rusu. Ayakkab lar, ihtiyar adam n söyledi i fiyat n iki kat n vererek sat n ald. Adamca z öyle sevindi, öyle sevindi ki, kad n kap ya kadar geçirdi. Çok teflekkür ederim han mefendi, yine beklerim, her zaman beklerim, dedi. 6 7

3 Kad n ayr l rken: Böylesine güzel ayakkab lar yapt n z sürece size s k s k gelece imi bilmelisiniz, diyerek yan t verdi ona. _ Kundurac hemen çarfl ya kofltu. Elindeki para ile iki çift ayakkab yapmaya yeterli deri, kösele, iplik ald. O gece yatmadan önce iki çift ayakkab n n yüzünü kesip haz rlad. Ertesi sabah kalkar kalkmaz bunlar dikip yeni ayakkab lar haz rlayacakt. Fakat sabah tezgâh n bafl na geçince yine ayn flafl rt c durumla karfl laflt. Akflamdan kesip haz rlad deri parçalar gece, sihirli bir el taraf ndan dikilmifl, ortaya öncekinden daha güzel iki çift ayakkab ç km flt. Üzerinde ne uygunsuz bir dikifl vard, ne de en ufak bir b çak çizi i görünüyordu. htiyar adam iki ayakkab y rafa koydu. Kafas karmakar fl kt. ki gece üst üste yinelenen bu olay n nedenini bir türlü bulam yordu. flte bunlar düflünürken kentin ileri gelenlerinden bir bay dükkâna gelerek vitrindeki ayakkab lar sat n almak istedi ini söyledi. htiyar adam vitrindeki ayakkab lar ç kard. Adam ayakkab lar inceleyince be enisini gizleyemedi. Bugüne kadar böylesine güzel bir ayakkab görmemifltim. dedi. Ayakkab lar fiyat n n iki kat para ödeyerek ald. Ayakkab c sevincinden neredeyse uçacakt. flte kentin en ileri gelen soylular ndan bir bayan, ard ndan bugün de bir bay gelmifl, ayakkab lar n güzelli i üzerine söyledikleri övücü sözler bir yana, her ikisi de istedi i fiyat n iki kat para ödemifllerdi. Ayakkab c hemen çarfl ya kofltu, bu kez dört çift ayakkab yapmaya yeterli deri sat n ald. Akflam yatmadan önce derileri güzelce kesti, kalk nca ertesi sabah dikmek için haz rlad. Ertesi sabah erkenden kalk p tezgâh n bafl na geçti. Fakat kendine yapacak ifl kalmam flt. flte, tezgâh n üstünde birbirinden güzel dört çift ayakkab duruyordu. fiaflk n bir hâlde ayakkab lar al p inceledi. Hay r, hiçbir kusur yoktu. Her biri birbirinden daha güzel, daha mükemmeldi. htiyar adam bu ayakkab lar da kar s na gösterdi: 8 9

4 Han m bir bak flunlara, dedi. Bak, iyice incele. Ben hiçbir kusur göremedim. Bunca y ld r kendimi usta bilirdim, ama ne yaz k ki bugüne kadar böyle kusursuz, böyle güzel bir ayakkab görmedim, diyerek gerçe i aç klad. Kad n ayakkab lar eline al p evirdi çevirdi. Her yan n inceledi. Hay r, o da bugüne kadar böyle ayakkab lar görmemiflti. Hem bunlar daha önce gördükleri üç çiftten daha da güzeldi. Kad n bu gözlemlerini kocas na anlatt. Sonra görüflünü aç klad. Bu bize Tanr n n bir arma an kocac m, dedi. Senin dürüst ve çal flkan biri olman n, iyi kalplili inin ödülü bunlar. htiyar adam da bu iflte insan gücü d fl nda büyük ve gizemli bir gücün sakl oldu unu seziyordu. O da ayn kan dayd. Bu ayakkab lar da birkaç saat içinde sat l nca adam n eline epeyce para geçti. Son ayakkab y satt ktan sonra çarfl ya kofltu. Elindeki paran n tümüyle deri, kösele gibi ayakkab için gerekli malzemeyi sat n ald. htiyar kundurac n n yapt yeni kunduralar n söylentisi çarfl da duyulmaya bafllam flt. Deri satan adam, k rk y lda bir u ray p iki üç ayakkab l k deri alan ustan n böyle ard ard na al flverifl yapmas n n nedenini çözememiflti. Di er yandan o da söylentileri duymufltu. Bu nedenle ihtiyar ustan n k sa sürede daha çok ifl yapaca n biliyordu. Müflterisini elinden kaç rmamak için ihtiyar n verdi i paray almak istemedi. Ona: Ustac m, paran yan nda kals n, dedi. Hem öyle azar azar alma. Alm flken çokça al da buraya s k s k gelip yorulma. Ald klar n n paras n sonra toptan verirsin. Böyle söyleyerek ihtiyar ustaya on, on befl çift için yeterli deri, kösele, iplik verdi. Ç ra n da adam n yan na katarak evine gönderdi. Kad n, kocas n böyle bir y n öteberiyle görünce çok flafl rd. yi kalpli ihtiyar elinde kalan para ile kar s n n sevdi i yiyeceklerden alm flt. Ç ra n getirdi i ayakkab malzemesi de ortaya konunca kar s - na durumu aç klamak zorunlulu unu duydu. O zaman kad n kocas na: yi etmiflsin, dedi. O tüccar da ileri görüfllüymüfl do rusu. Çünkü sen günde kaç ayakkab yapabilirsen hepsini bir günde satacaks n. Bundan böyle kentte hiçbir ayakkab c senin yapt klar nla boy ölçüflemez. Sen de köselecinin en iyi müflterisi olursun

5 Kad n n bu aç klamalar na ihtiyar usta da kat ld. Hemen paketleri aç p öteberiyi yerlefltirdi. Sevinç içinde tezgâh n bafl na geçip derileri kesmeye bafllad. Kar s da kocas n n getirdi i yiyecekleri mutfa a götürmüfl, onlarla onun sevdi i yemeklerden haz rlamaya bafllam flt. Böylece kar koca, iki ihtiyar yeni bir yaflama bafllam fl oldular. _ O günden sonra ihtiyar kundurac n n yapt tek ifl, gece yatmadan önce yeteri kadar ayakkab yüzü kesmekti. Sabaha dikilmifl olarak buldu u bu çok güzel ayakkab lar müflterilere satarak para topluyordu. Bu ayakkab lar n sihirli eller taraf ndan dikildi ini hiç kimse bilmiyordu. Ama ihtiyar adamla kar s bu iflteki s rr çok merak ediyorlard. Aralar nda zaman zaman konuflup, kendilerine bu büyük iyili i yapan n kim oldu unu ö renmek için çareler ar yorlard. Bu durum böylece sürdü gitti. Ayakkab c her sabah tezgâh n üstünde haz r buldu u yeni mallar rafa koydu. Mallar k sa sürede sat ld. Ald para ile yeni deri sat n ald. Akflamdan derileri kesip yatt. Sabah kalkt nda tezgâh n üstünü birbirinden güzel ayakkab larla dolu olarak buldu. Böylelikle ihtiyar ayakkab c n n ünü tüm kente yay ld. Dükkân bir dakika olsun bofl kalmad. Geceleri sihirli ellerin haz rlad ayakkab lar ertesi sabah erkenden kap fl kap fl sat l yor, ihtiyar adam n kazanc günden güne art yordu. K sa bir süre sonra ayakkab c n n ünü öylesine yayg nlaflt ki, ayn kentte oturanlar n yan s ra bu güzel ayakkab lardan sat n almak isteyen yabanc - lar da ço almaya bafllad. Küçücük dükkân sabah n ilk saatlerinden, gece ortal k karar ncaya kadar müflterilerle dolup tafl yordu. htiyar usta pek alçak gönüllüydü. Yapt iflin kusursuzlu unu, güzelli ini öven müflterileri hep s k - larak dinliyordu. Ayakkab lar için düflük fiyat istiyordu. Ama müflteriler daima onun istedi inin birkaç kat n ödemekte diretiyorlard. Çünkü bu paran n bile, ald klar mal n de erini karfl layamayaca n biliyorlard. Bu h zl ve bol ödemeli al flverifl sonunda ihtiyar adam n elinde para birikmeye bafllad. Giderek zengin duruma geldi

6 Birkaç usta tutarak evini onartt. Yeniden boyatt, badana yapt rd. Kar s n n istedi i kimi eflyalar sat n ald. Çal flma yerine de müflterilerin oturmalar için birkaç koltuk, sandalye koydu. Uzun bir süredir ac lar, yokluklar ve üzüntülerle dolu olan yaflamlar de iflmiflti. fiimdi hiçbir üzüntüleri yoktu. Bolluk içindeydiler. Ama kafalar ndan bir an bile silinmeyen giz, ikisini de çok rahats z ediyordu. Bu iflin asl neydi? Gece kesilip b rak lan deri parçalar n, sabaha kadar süren k sa zamanda kim yap p haz rl yordu? Bu becerikli usta ya da ustalar kimlerdi? Eve nas l giriyorlard? Hem bunca ifli, bunca çal flmay neden yap yorlard? flte bu ve benzeri daha birçok soru kar kocay giderek üzüntü verecek biçimde yoruyordu. Bu sorulara yan t bulmadan rahat edemeyeceklerini anl yorlard. _ Y lbafl yaklafl rken bir gün kundurac kar s na bu konuyu açt. Bu gece bir yere gizlenip gerçe i ö renelim, dedi. Çok iyi olur, diye yan t verdi kar s. Böylece bu iyiliksever ustan n kim oldu unu ö renir, hem meraktan kurtulur hem de bize yapt iyiliklerden ötürü teflekkür etme olana n buluruz. Gece olmadan kar koca yanlar na bir mum al p merdiven bafl ndaki bir perdenin arkas na gizlendiler. Hiç ses ç karmadan beklemeye bafllad lar. Saat on ikiye geldi inde dükkân n kap s sessizce aç ld. çeriye iki minicik cin girdi. Üzerindeki giysiler y rt k p rt k, ayaklar ç plakt. Hiç ses ç karmadan tezgâh n üstüne ç kt lar. Kesilmifl derileri ald lar, büyük bir h zla çal flmaya bafllad lar. Öyle h zl çal fl yorlard ki, elleri görülmez gibi iflliyor, biri dikifl dikerken di eri çekiçle çal fl yor, ayakkab lar h zla meydana ç k yordu. htiyar ayakkab c ile kar s onlar n çal flmalar n soluklar n tutarak izlediler. Kendilerine bu kadar büyük iyilikte bulunan n kim oldu unu sonunda ö renmifllerdi. Cinler iflleri bitince, geldikleri gibi sessizce gittiler. Onlar gidince adam kar s na: Bizleri böylesine zengin eden bu cinlere nas l teflekkür edebiliriz, diye sordu. Bilmem ki, dedi kar s. Bir fley düflünemiyorum

7 Onlara yeni ayakkab lar ve giysiler haz rlayabiliriz, dedi ayakkab c. Böylelikle üstlerindeki eski püskü giysilerden kurtulurlar. Kad n bu öneriyi pek be endi: Elbette, dedi. Zavall c klar pek perifland. Onlar en iyi biçimde giydirmeliyiz. Ondan sonra tüm gecelerini küçük cinlere ayakkab ve giysi dikmek için çal flmakla geçirdiler. Ayakkab c en yumuflak deriden minicik ayakkab lar dikti. Kar s da en güzel kumafllardan iç çamafl rlar, pantolon, gömlek, flapka haz rlad. Sonunda y lbafl gecesi geldi. Kar koca haz rl klar tamamlam fllard. Tezgâh n üstündeki tüm öteberiyi, aletleri, derileri kald r p güzelce sildiler. Sonra haz rlad klar hediyeleri güzel kâ- tlara sararak tezgâh n üzerine b rakt lar. Cinleri gördükleri ilk gece yapt klar gibi merdiven alt nda saklanarak beklemeye bafllad lar. Saat on ikiyi çalarken kap yavaflça aç ld. ki cin koflarak içeri girdiler. So uktan mosmor olmufl ç plak ayaklar yla tezgâh n üstüne ç kt lar. Orada deri parçalar yerine süslü kâ tlarla sar lm fl kimi paketler bulunca flafl rd lar. Paketleri aç p da içinden ç kanlar görünce çok sevindiler. Üstlerindekileri ç kar p yeni çamafl rlar, p r l p r l giysileri, yumuflak ayakkab lar giydiler. Sonra el ele tutuflup dans etmeye, flark söylemeye bafllad lar. Büyük bir sevinç içinde, güle oynaya d flar ya ç kt lar. Ayakkab c ile kar s, onlar n ard ndan kap ya ç - k p minicik ayak izlerine bakt lar. O geceden sonra cinler bir daha görünmediler. Ama bu kadar da yeterdi ihtiyarlar için. K sa sürede öyle zengin olmufllard ki, yaflamlar n n sonuna kadar hiç çal flmadan mutlu günler geçirdiler. _ 16 17

8 S H RL SANDIK Bir gün savafltan dönen bir asker, s rt nda çantas, belinde k l c yla yürürken karfl s na bir duda yerde, bir duda gökte korkunç bak fll bir cad ç kt. Askeri görünce ona: U urlar ola, asker, dedi. O ne büyük çanta, o ne parlak k l ç öyle! Sen yi it bir askere benziyorsun. Gerçekten de göründü ün gibi isen, çabuk zengin olabilirsin. Asker: Sa ol cad, diye karfl l k verdi ona. Cad yolun k y s ndaki içi bofl bir a ac göstererek: fiu koca a ac görüyor musun, dedi. ç oyuktur. Gövdesinde senin s abilece in bir delik var. Bu delikten afla sürünerek inecek olursan, kendini a ac n kökünün alt nda bulursun. Beline bir ip ba lay p seni afla sark t r m, bana seslenince bu iple seni yukar çekerim. Asker hayretle: yi ama, dedi. Ne iflim var benim o a ac n dibinde? 18 19

9 Bunu bilmeyecek ne var, diye yan t verdi cad. A ac n dibinde bir define var. A ac n köküne iner inmez karfl na genifl, ayd nl k bir oda ç kar, yüzlerce flamdan her yan gündüz gibi ayd nlat r. Karfl nda üç kap görürsün. Kap lar n anahtarlar kilitlerin üzerinde oldu u için kolayca açabilirsin. Birinci kap y açt nda bir odaya girersin, odan n ortas nda yerde bir sand k, sand n üzerinde de gözleri fal tafl gibi aç lm fl kocaman bir köpek göreceksin. Ama korkacak bir fley yok. Sana sihirli önlü ümü veririm, bunu yere yayar, korkmadan köpe in yan na yaklafl rs n. Hayvan usulca kald r p önlü ün üzerine koyars n. Sonra sand n kapa n açar, içinden istedi in kadar para al rs n. Bu sand kta yaln z bak r paralar vard r. E er gümüfl para istersen bitiflikteki odaya geçersin. Orada da gözleri de irmen tafl gibi f ld r f ld r dönen daha büyük bir köpekle karfl - laflacaks n. Ama yine korkacak bir fley yok. Onu da kald r p önlü ümün üzerine koyduktan sonra sand n kapa n açar, istedi in kadar para alabilirsin. E er gümüfl ve bak r paralar da az bulursan bunun da çaresi vard r: Üçüncü odaya geçersin. Bu odada alt n paralar n bulundu u sand n üzerinde bir köpek oturur. Yaln z bu hepsinden büyük, hepsinden korkunçtur. Gözleri saat kulesinin yüzü kadar büyüktür. Fakat korkma, onu da yavaflça kald r p önlü ümün üzerine koyabilirsen sana hiçbir fley yapamaz. Böylelikle sen de sand ktan istedi in kadar alt n alabilirsin. Asker cad n n söylediklerini hayretle dinledi. Sonra bafl n kafl y p, Bütün bunlar çok iyi ama dedi, Bunlara karfl l k benden ne isteyeceksin acaba? Bana bunlar bofluna anlatm yorsundur, herhâlde? Cad : Senden bir tek kurufl isteyecek de ilim, dedi. Bütün istedi im, geçende oraya indi inde ninemin unuttu u çakma bulup bana getirmendir. flte o kadar. O hâlde ver bakal m flu ipi, inece im afla ya, dedi asker. Al flu ipi, flu da benim önlü üm. Asker beline ipi sar p cad n n önlü ünü de yan - na ald. A aca t rmand. A ac n gövdesindeki delikten süzülerek afla indi. Biraz sonra kendisini gerçekten cad n n dedi i gibi üç yüz flamdanla fl l fl l ayd nlanan büyük bir salonda buldu. Birinci kap y açt. Karfl s nda ne görsün? Fal tafl gibi kocaman gözlerini hayretle kendisine dikmifl, iri bir köpekle burun buruna gelmesin mi? flte bu köpek olacak. diyerek cad n n önlü ünü yavaflça yere serdi. Hayvana yaklaflarak usulca kald r p önlü ün üzerine koydu. Sonra sand n kapa- n aç p içindeki bak r paralarla ceplerini doldurdu

10 Kapa tekrar kapatt ktan sonra köpe i yine eskisi gibi kald r p sand n üzerine oturttu. kinci odaya geçti. Bu odadaki köpe in gözleri daha iriydi. Cad n n dedi i gibi her biri birer de irmen tafl büyüklü ünde idi. Gözlerini o kadar açma, neredeyse yuvalar ndan f rlay p ç kacaklar. diyerek onu da kald rd. Yere yayd önlü ün üzerine koydu. Sand aç p içindeki gümüfl liralar görünce ceplerindeki bak r paralar be enmeyerek hepsini yere f rlatt. Hem ceplerini, hem s rt çantas n gümüfllerle doldurdu. Buradan ç k p üçüncü odaya geçti. Bu odadaki köpe in gözleri ise hepsinden daha büyüktü. Her biri saat kulesinin yüzü kadard. Yuvalar nda araba tekerle i gibi f ld r f ld r dönüyordu. Asker, o zamana kadar böyle iri bir köpek görmedi i için bu görkemli hayvan sayg yla selâmlamak geldi içinden ve yi akflamlar. dedi ona. Bir süre oldu u yerde durup ona bakt ktan sonra, Ne kadar çabuk olursa o kadar iyidir. diye düflündü. Sonra bu kocaman hayvan da kucaklad gibi sand n üzerinden kald rd. Önlü ün üzerine yerlefltirdi. Sonra sand n kapa n açt. Aman Tanr m! Sand k a z na kadar alt nla dolu de il mi? Bunlarla neler al nmaz! Kentte ne kadar çörek, pasta, kurflun asker, k rbaç, tahta at, hatta bütün kenti sat n alabilece ini düflündü. Hemen ceplerindeki ve s rt çantas ndaki gümüfl paralar n hepsini ç kar p f rlatt, yerine alt nlar doldurdu. Hatta bunlar da az bularak flapkas na, çizmelerine var ncaya kadar her taraf na doldurdu alt nlar. Bu kadar alt n n a rl alt nda zor yürür duruma geldi. Köpe i tekrar kald r p sand n üzerindeki yerine yerlefltirdikten sonra kap y arkas ndan çarp p ç kt, a aca do ru hayk rd. Heey! htiyar cad! Çek beni art k yukar! dedi. Cad yukar dan seslendi: Sihirli çakma m ald n m? Eyvah! Vallahi unuttum! diye yan t vererek geri dönüp çakma ald asker. Cad askeri yukar çekti, böylece cepleri, çantas, flapkas ve çizmeleri a z na kadar alt nlarla dolu oldu u hâlde d - flar ç kt. Ç kar ç kmaz da cad ya dönerek: Bu çakmakla ne yapacaks n, diye sordu. Cad, Bundan sana ne? dedi. Sen alt nlar n ald n, ver bana çakma m? Fakat asker üsteledi: 22 23

11 Bana bak, dedi, ya bana çakmakla ne yapaca n hemen söylersin ya da senin kelleni flimdi uçururum!. Cad, Bunu asla söylemem! diye ba rd. Asker bunun üzerine hemen k l c n çekip cad - n n kellesini uçurdu. Sonra hiç vakit kaybetmeden bütün alt n liralar cad n n önlü üne doldurup ba lad, bir ç k n yapt. Bunu s rt na vurdu. Çakma da cebine soktuktan sonra en yak n kente yöneldi. Buras büyük, güzel bir kentti. Asker oradaki en büyük hana indi. En iyi odalar ay rtt ve en güzel yemekleri smarl yarak kendisine bir ziyafet çekti; çünkü art k zengin bir adam oldu u için istedi i kadar para harcayabiliyordu. Ertesi gün asker çizmelerini de ifltirdi, yeni giysiler sat n ald. Art k yak fl kl bir efendi oldu. Kentliler kendisini ziyarete gelip kentin e lence yerleri, krallar, güzel kraliçeleri ve prenses üzerine birçok fleyler anlatt lar. Bütün bunlar askerin pek hofluna gitti. Prensesi görmek isterdim, dedi. Onu hiç kimse göremez, diye yan t verdi adamlar, çünkü etraf çepeçevre yüksek duvarlar ve kulelerle kapl bak rdan bir flatoda yafl yor prenses. Onu orada kraldan baflka kimse göremez. Çünkü falc lar onun basit bir askerle evlenece ini söylemifller. Kral da buna çok k zm fl, onun için k z n kimselerle görüfltürmüyormufl. Asker, Bir kerecik de olsa onu görmek isterdim. diye düflündü ama kimseden gerekli izni alamad. Derken kendini e lenceye verdi. S k s k tiyatrolara gitmeye, saray, park ve bahçelerinde gezmeye, fakirlere bol para vermeye bafllad. Cepleri paras z dolaflman n ne demek oldu unu eskiden beri bildi- i için her zaman güzel giyinmekten, kendisinin büyük bir adam, bir beyefendi oldu unu a zlar ndan düflürmeyen bir sürü dalkavuk dostlar edinip onlar n övgülerini dinlemekten hofllanmaya bafllad. Fakat karfl l nda, hiçbir fley almaks z n durmadan sa a sola para da ta da ta, günün birinde paras n n iyice azald n gördü. Cebinde yaln z birkaç kurufl kald n anlad gün handaki güzel dairesinden ç k p bir tavan aras na tafl nmak zorunda kald. Art k çizmelerini kendisi boyuyor, giysilerini kendisi yam yordu. Oturdu u tavan aras çok yüksek ve merdiveni de çok dar oldu u için eski dostlar yorulduklar n ileri sürerek birer birer uzaklaflt lar çevresinden. _ 24 25

12 Bir gece zifirî karanl kta kald. Çünkü odas n ayd nlatacak bir tek mum alacak paras bile kalmam flt. Bu s rada akl na, cad ya vermek için a ac n kovu undan ç kard çakmak geldi. Hemen çakma cebinden ç kar p ortal biraz ayd nlatmak için çakt. Fakat daha ilk k v lc mda kap ard na kadar aç ld ve karfl s na, kuyuda gördü ü, gözleri fal tafl gibi iri olan ilk köpek ç kt. Dile benden ne dilersen! dedi. Asker sevinçle, Ne? Demek bu sihirli bir çakmak! Acaba her dile imi yerine getirir mi? diyerek köpe e emretti. Bana biraz para bul! Köpek bir an için gözden kayboldu, biraz sonra a z nda bir avuç bak r para ile ç kageldi. Böylelikle asker, elindeki süslü çakma n gücünü ö renmifl oldu. Çakma bir kez çakt nda bak r liralar bekleyen köpek ç k yordu ortaya. ki kez çakt nda gümüfl, üç kez çak nca, alt n liralar bekleyen en büyük gözlü köpek hemen karfl s na ç k yordu. Asker, yeniden birçok paraya kavufltu. Tekrar eski güzel odaya yerleflti. Yeni giysiler ald. Kaybolan eski dostlar birer birer ortaya ç k p yine eskisi gibi etraf nda toplanmaya bafllad lar. Bir gün düflündü. Güzel prensesi hiç kimsenin göremeyiflini çok saçma buldu. Herkes onun dünyada görülmemifl güzelli inden söz aç yor, böyle bir güzelli in bak rdan yap lm fl bir flatoda, yüksek duvarlar ve kuleler aras nda, insanlardan uzak, köle gibi yaflamas na ac yordu. Bu anlat lanlar dikkatle dinleyen asker, Onu ben de görmek isterim, buna bir çare bulmal. diyerek çakma çakt. Gözleri fal tafl gibi aç k birinci köpek karfl s na ç kt. Ona, Vakit biraz gecikti ama, bir anl k olsun prensesi görmeyi çok arzu ediyorum. dedi. Köpek gözden kayboldu. Asker sa a sola bak - n ncaya kadar köpe in, s rt nda, uyuyan prensesle, odadan içeri girdi ini hayretle gördü. Prenses o kadar güzel, o kadar güzeldi ki, daha bir bak flta gerçek bir prenses oldu unu kim olsa anlayabilirdi. Asker bu güzellik karfl s nda dayanamad. Dürüst bir asker gibi prensesin karfl s nda diz çöküp sayg yla elini öptü. Ayn anda da köpek prensesi s rt na al p hemen saraya döndü. Ertesi sabah kahvalt da prenses, kral ve kraliçeye dün gece çok tuhaf bir düfl gördü ünü, düflünde iri bir köpe in s rt nda gezdi ini ve karfl s nda bir askerin diz çökerek elini öptü ünü anlatt. Kraliçe: Bu gerçekten çok güzel bir düfl, dedi. Bir yandan da cariyelerinden birine, bu geceden bafllay p prensesin odas nda kalarak onu beklemesini, prensesin anlatt klar n n gerçekten bir düfl mü yoksa baflka bir fley mi oldu unu ö renmesini emretti

13 Ertesi akflam asker, prensesi yine çok özledi inden dayanamad ve onu saraydan getirmek için köpe i gönderdi. Köpek hemen f rlad, prensesi ald. Fakat gizlendi i yerden prensesi gözleyen cariye köpe in ard - na düfltü. Onun büyük bir eve girdi ini görünce kendi kendine, Ben flimdi ne yapaca m biliyorum. diyerek evin kap s n, yan nda tafl d bir tebeflirle iflaretledi. Sonra hemen saraya döndü. Köpek de prensesi al p saraya götürürken askerin oturdu u evin kap s ndaki iflareti gördü. O da tebeflir alarak kentin tüm kap lar n iflaretledi. Ertesi sabah erkenden kral, kraliçe, cariye ve görevliler kente inerek prensesin gece geldi i evi aramaya bafllad lar. Kral karfl s na ç kan ilk evin kap s ndaki iflareti görür görmez, flte buras! diye ba- rd. Fakat daha sözünü bitirmeden kraliçe ikinci bir kap y göstererek, Aman sevgilim, sen nereye bak yorsun? Arad m z ev buras. dedi. Derken herkes bir kap ya bak p gördükleri iflaretleri göstererek, Yok, oras de il, hay r, buras. diye diye tüm kap larda ayn iflaretin bulundu unu gördüler. Sonunda hiçbiri arad n bulamad için de bu iflten vazgeçtiler. Fakat kraliçe çok ak ll, çok kurnaz bir kad nd. Saray arabas na kurulup gezmekten daha baflka ifllere de akl ererdi. Eline bir alt n makas al p büyük bir ipek kumafl parça parça keserek birbirine dikip, güzel, küçük bir yamal torba yapt. Torbay unla doldurdu, prensesin beline ba lad. Torban n dibinde, yaln z prenses hareket ederken unun ak p dökülebilece i kadar küçücük bir delik açt. O gece köpek gelip prensesi s rt na bindirdi. Kendisine s r ls klam âfl k olan, Ah! Bir prens olsam da onunla evlenebilseydim. diye üzülen askerin evine götürdü. Fakat ne prensesi getirirken ne de saraya geri götürürken torbadan ak p yerlerde ince, beyaz bir iz b rakan unun fark na varamad. Ertesi sabah kral ve kraliçe bu un izinden yararlanarak k zlar n n kimin taraf ndan kaç r ld n kolayl kla ö rendiler ve askeri yakalatarak zindana att rd lar. Biraz sonra zindanc bafl yan na gelerek sabahleyin as laca n askere söyledi. Asker böyle bir fley ummuyordu hiç. Zindan çok korkunçtu. Asker iflin flakas olmad n anlad. Üstelik sihirli çakma n da handa unutmufltu. Sabahleyin zindan n demir kafesinin arkas ndan d flar bakt nda tüm kent halk n n onun idam n izlemek için toplanmakta olduklar n dehfletle gördü. Davullar çal n yor, askerler dara ac n n çevresinde toplan yorlard

14 Ortal kta müthifl bir kalabal k birikmiflti. Bu kalabal k aras nda bir kundurac ç ra, tabanlar ensesini döve döve koflarken aya ndan f rlayan ayakkab s n n teki askerin bulundu u zindan penceresine çarpt. Dur, dur! Bu kadar aceleye gerek yok, diye ba rd asker. Nas l olsa ben d flar ya ç k ncaya kadar görülecek bir e lence yok. Yaln z benim handa kald m odaya gidip çakma m getirirsen sana bir lira veririm. Fakat tüm h z nla koflarak gideceksin. Çocu a bir liran n lâf çok tatl geldi. Hemen, olanca h z yla, tabanlar ya layarak askere çakma n getirdi. Bu s rada kentin d fl nda bir dara ac kurulmufl, çevresine askerler s ralanm fl, onlar n arkas nda da binlerce insan toplanm flt. Kral ve kraliçe tahtlar na kurulmufllar, karfl lar nda da yarg çlar ve bütün saray ileri gelenleri s ralanm fllard. Asker d flar ç kar ld. Dara ac na ç kan basamaklar n üzerinde durdu. Cellât elindeki ilmi i onun boynuna geçirmeye haz r bekliyordu. Asker kralla kraliçeye dönerek bir zavall hükümlünün, en son zarars z dile inin yerine getirilmesinin geleneksel oldu unu, bu nedenle bir sigara yakmas na izin verilmesini rica etti. Bu, onun içece i son sigaras olacakt. Kral bu dile i reddedemezdi. Ona izin verdi. Asker çakma n ç kard ve çakt. Hemen o anda üç sihirli köpek karfl s nda belirdi. Birinin gözleri fal tafl gibi, ikincisininki de irmen tafl gibi, üçüncüsününki ise saat kulesindeki saat gibiydi. Asker köpeklere dönerek: Beni kurtar n, beni ast rmay n, diye ba rd. Köpekler hemen yerlerinden f rlad lar, yarg çlar n ve orada bulunan görevlilerin üstlerine at ld lar. Onlar havaya f rlatt lar. Hepsini o kadar yükse e f rlat yorlard ki, yere düflen bin parça oluyordu. Kral: Durun, diye ba rd ise de gözleri saat kulesi gibi olan en iri köpek bu sözleri duymad, kral da kraliçeyi de kapt gibi saray adamlar n n arkas ndan havaya f rlatt. Bütün askerler ve halk, dehflet ve korku içinde ç l bast lar. Hep bir a zdan, Ey iyi asker! Sen bizim kral m z olacaks n, güzel prenses de senin kar n ve kraliçemiz olacak! diye hayk rd lar. Böylece asker saraya götürüldü. Prenses de onunla evlenip kraliçe oldu. Art k bak rdan flatoda yaflamaktan çok daha iyi bir yaflama kavufltu. _ 30 31